Sygnały, ich klasyfikacja, parametry, widma
|
|
- Jan Dobrowolski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma ndrz Lśnici, PG Kadra Sysmów Mulimdialnych, Gdańs. Poęci synału W współczsnych społczńswach w obiu znadu się oromna ilość wiadomości, informaci. Nośniami ych wiadomości (informaci) są synały. W ęzyu chnicznym słowo synał oznacza o samo co rozumimy pod ym poęcim w ęzyu poocznym. Synały są nadawan i odbiran, służą do omuniowania się. Synałm nazywamy wilość fizyczną zminiaącą się w a rści wiadomości i niosącą nrię w posaci przydan do przsyłania na odlłość, przwarzania, zapisu. Synały powsaą na syu bodzic-czuni. W zalżności od wilości fizyczn i rodzau nrii isnią różn rodza synałów. Są o na przyład: - synały mchaniczn z nrią sił, naprężń i drań mchanicznych; - synały chmiczn z nrią raci chmicznych; - synały dźwięow z nrią drań ausycznych; - synały opyczn z nrią fal świlnych; - synały lryczn z nrią lryczną. Przy obcnym poziomi rozwou chnoloii nabardzi popularn są synały lryczn, dyż są on naławisz i naańsz do wywarzania, przwarzania i przsyłania. Dlao naw w przypadu, dy mamy do czyninia z innym rodzam synału (np. synał w posaci drań mchanicznych), o saramy się od razu zasosować przworni zaminiaący n synał na synał lryczny. Obcni oprócz synałów lrycznych bardzo częso są ż sosowan synały opyczn przsyłan w świałowodach. Z mamayczno punu widznia synały są funcami f. Z ruły są on funcami czasu i są oznaczan ao s, al np. w przypadu synału obrazu niruchomo arumnami będą współrzędn na płaszczyźni s, y. Człowi odbira synały za pomocą pięciu zmysłów przysosowanych do odbioru synałów o posaci analoow: wzro, słuch, doy, węch, sma. Zdcydowani nawięc wiadomości docira do człowia poprzz zmysł wzrou i na druim miscu poprzz zmysł słuchu (pozosał zmysły maą mnisz znaczni). Dlao w lomuniaci nawięsz znaczni ma przsyłani synałów dźwięu i obrazu. Zmysły człowia niusanni odbiraą informacę, s oromna ilość. a a dla fizya świa s wypłniony marią i nrią, a dla informaya świa s wypłniony informacą. Odbrany synał z wiadomością ma wzboacić widzę odbiorcy. Odbrana wiadomość będzi wyorzysana do podęcia orślon dcyzi, sa się informacą, a dla informaci zasadnicz znaczni ma wiaryodność. Używamy orślnia informaca zamias wiadomość dla podrślnia przypadowo chararu. Namniszą dnosą informaci s bi (nazwa dnosi s złożnim z an. binary dii). Odbiraąc bi informaci ( lub ) musimy widzić ai s prawdopodobińswo przłamania. W
2 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / prayc naczęści mamy do czyninia z sysmami, w órych srumiń informaci ma przłamany przcięni bi na biów, czyli sopa błędów (an. bi rror raio) ma warość BER 6. Synały podlaą załócniom i zniszałcniom. n sam synał raz s synałm użycznym, a innym razm załócnim. Na przyład synał mowy dwóch rozmawiaących osób s dla nich synałm użycznym, al dla osoby posronn czrpiąc aura informacę z inno źródła, np. poprzz czyani siążi, rozmowa a s załócnim, szumm informacynym. Podobni s w sysmach lomuniacynych, dzi anały łączności z sruminiami informaci załócaą się wzamni. Dodaowo wszchobcn są szumy rmiczn. Z ażdym przworznim, przsłanim, zapisanim i odczyanim synału są związan dodaow szumy, załócnia i zniszałcnia. Z o powodu odbiran synały są synałami nizdrminowanymi, możmy podać ylo z prawdopodobińswm mniszym od dności w aim przdzial miści się warość synału w dan chwili czasu. Nauą zamuącą się wydobywanim informaci z sażonych szumami i załócniami synałów s oria informaci. Zwyczaowo synał wściowy (nadawany, przwarzany) oznacza się ao wyściowy (odbirany, przworzony) oznacza się ao y (p. rys. )., a synał Szumy, załócnia, zniszałcnia Synał wściowy Sysm Synał wyściowy y Rys.. Sysm z synałm wściowym i synałm wyściowym W sysmach minimalizumy pasożynicz fy sosuąc: - filracę - modulacę - odowani Kodowani s u nasuczniszym środim, al moż być sosowan ylo dla synałów cyfrowych. Dodaowo synały cyfrow moą być przwarzan za pomocą a dosonałych narzędzi a procsory synałow, miroprocsory i ompury. Z o powodu współczśni dominuą sysmy cyfrow, a ni analoow. Jżli są sosowan sysmy analoow, o racz z wzlędów onomicznych, a ni chnicznych. Na przyład uż dawno wycofano by się z lwizyno analoowo sysmu nadawczo, dyby ni oromny osz nizbędn w ym przypadu wymiany, czy rozbudowy o dodaowy modm wszysich odbiorniów lwizynych. Nanowsz sysmy lomuniacyn ai a lwiza i lfonia saliarna są sysmami cyfrowymi. Przyład. Przyładm synału bardzo częso wysępuąco w prayc s synał sinusoidalny (częso sosowany ao synał sowy)
3 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 3/ X f m cos,,, f () f Synał n wyrślono w funci czasu na rys. a (przyrządm poazuącym synał w ai posaci s oscylosop). Ja widać s o przyład synału nisończono, oraniczono, orsowo (priodyczno). Synały, ór ni są orsow nazywaą się synałami apriodycznymi. Ja ażdy synał orsowy a i n synał ma swó ors, ampliudę (masymaln odchylni od zra), fazę (przsunięci na osi czasu). Moc synału orsowo na rzysanci dnosow s zdfiniowana ao warość śrdnia całi synału podnisiono do wadrau i w ym przypadu s o połowa warości ampliudy podnision do wadrau X m P d () a) X cosf X cos f m m ampliuda X m faza ors f b) Widmo synału X m f f c) Sproram synału f f Rys.. Synał sinusoidalny: a) wyrs synału w funci czasu; b) wyrs synału w funci częsoliwości; c) sproram synału Z wyrsu synału w funci czasu bardzo ławo można odczyać aa s ampliuda i faza synału. rudno s naomias odczyać aa s częsoliwość synału f (rzba napirw odczyać warość orsu, a pom obliczyć o odwroność f ). ymczasm znaomość częsoliwości synału ma dla nas oromn znaczni. Ucho ludzi o
4 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / wil bardzi rau na zmianę częsoliwości synału niż zmianę ampliudy. Podobni oo ludzi o wil bardzi rau na zmianę częsoliwości (olory) niż na zmianę ampliudy. Ucho ludzi i oo ludzi są dosonałymi analizaorami widma synału. Dlao prfru się wyrślani synału X m cos f ni w funci czasu, al w funci częsoliwości. ai wyrs s wyrsm widma synału i poazano o na rys. b (przyrządm poazuącym synał w ai posaci s analizaor widma). Poniważ nasz synał sinusoidalny ma sałą częsoliwość f f cons, o widmo ma posać prąża na osi częsoliwości, s dysrn. Wszysi synały orsow maą widma dysrn, prążow. Synały apriodyczn maą widma ciął, ęs. Znaomość widma synału ma oromn znaczni dla inżynira, mówi o właściwościach synału o wil więc niż znaomość przbiu czasowo synału. Inrsuącym dla inżynira s zbadani a zminia się widmo synału w funci czasu. Wyrs zmian widma w funci czasu nazywa się sproramm. W przypadu synału sinusoidalno sproram s ai a o poazano na rys. c. Poniważ nasz synał sinusoidalny ma sałą częsoliwość, o o sproram s linią prosą na poziomi częsoliwości f. Gdybyśmy zaczęli zminiać częsoliwość sinusoidy, o sproram przyąłby posać rzyw obrazuąc zmiany częsoliwości sinusoidy w funci czasu.. Klasyfiaca synałów Naoólni synały dzilimy na zdrminowan i nizdrminowan (przypadow, sochasyczn), p. rys. 3. Dla synału zdrminowano sśmy w sani powidzić z % pwnością aa s o warość w ażd chwili czasu. Dla synału nizdrminowano sśmy w sani ylo powidzić ai s prawdopodobińswo, ż synał przymi warość w zadanym przdzial warości. Wysępuąc w prayc synały są synałami nizdrminowanymi. Jdna dla uproszcznia rozważań naczęści będzi dopuszczaln przdsawini synału nizdrminowano w przybliżniu ao synału zdrminowano. Na przyład w rozważaniach orycznych częso posłuumy się poęcim synału sinusoidalno ao synału zdrminowano, mimo ż w rzczywisości ai synał ni isni. W rzczywisości ni isni czysy przbi sinusoidalny, naładaą się nań przypadow szumy i załócnia. Synały Synały zdrminowan Synały nizdrminowan Rys. 3. Podział synałów na zdrminowan i nizdrminowan
5 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 5/ Isnią różn lasyfiac synałów w zalżności od przyęych ryriów. Slasyfiumy synały wdłu ryrium mówiąco aio rodzau funcą s synał wzlędm zminn z osi odcięych i osi rzędnych. Z wzlędu na o ryrium synały dzilimy na analoow, dysrn, swanowan, cyfrow. Sprcyzumy poęcia ych synałów. (p. rys. a). Synały wysępuąc w naurz są naczęści synałami analoowymi (np. synały obrazu i dźwięu). Synał analoowy s zdfiniowany ao funca ciąła arumnu ciąło a) b) wan n n c) n q 3 d) Synał cyfrowy (PCM) Rys.. Synały: a) analoowy; b) dysrny; c) swanowany; d) cyfrowy Synał dysrny powsa z synału ciąło poprzz dysryzacę, wybór warości synału n n (rys. b). Opraca a nazywa się próbowanim i w dysrnych chwilach czasu
6 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 6/ pola na poszaowaniu synału analoowo w pioni z orsm próbowania. Próbi muszą być pobiran dosaczni ęso, aby na ich podsawi można było odworzyć synał analoowy. wirdzni (wirdzni Nyquisa-Koilniowa o próbowaniu). Jżli rzczywisy synał analoowy ma sończon pasmo (widmo miszcząc się w przdzial od do f ma [Hz]), o musi on być próbowany z częsoliwością próbowania f s ni mniszą niż f ma, aby było możliw o wirn odworzni na podsawi prób. Częsoliwość próbowania f s s częso oznaczana w liraurz polsi ao f p. Synał swanowany s zdfiniowany ao funca dysrna arumnu ciąło q. Powsa on poprzz poszaowani synału analoowo w poziomi (rys. c). Przdział zminności oraniczono synału analoowo zosa podzilony na przdziały wanowania o dnaow szroości. Każdmu przdziałowi wanowania przypisu się poziom wanowania, np. w środu przdziału wanowania. W przdzial czasu od do warość synału analoowo na rys. miści się w pirwszym przdzial wanowania i przypisu mu się warość oznaczoną numrm. W przdzial czasu od do warość synału analoowo miści się w druim przdzial wanowania i przypisu mu się warość oznaczoną numrm, id. Synał cyfrowy powsa z połącznia dysryzaci i wanowania. Numry poziomów wanowania zapisu się w odzi dwóowym (binarnym, zro-dynowym). Próba synału o warości z dano przdziału wanowania zosa zapisana w odzi dwóowym. Cią prób zasa zaminiony na cią zro-dynowy (rys. d). Próbi o indsach i maą warości wpadaąc do pirwszo przdziału i zosały zaodowan ao,. Próba o indsi ma warość wpadaącą do druio przdziału i zosała zaodowana ao, id. Jżli przdsawimy ao bra impulsu, a przdsawimy ao impuls prosoąny, o a przdsawiony synał cyfrowy nazywa się synałm PCM (Puls Codd Modulaion). Z powyższo wyniaą zasady onsruowania sysmów cyfrowych. Bardzo oólny schma bloowy sysmu cyfrowo poazano na rys. 5. Na wściu sysmu synał analoowy s filrowany i próbowany. Nasępni próbi synału są odowan i s formowany wściowy synał cyfrowy. ai synał s przwarzany cyfrowo z użycim bardzo wydanych, wyspcalizowanych ompurów, procsorów synałowych. Po sroni odbiorcz sysmu doonu się ronsruci synału analoowo z synału cyfrowo.
7 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 7/ Wściowy synał analoowy Wsępn filrowani synału (filr anyaliasowy) Wściowy synał dysrny Uład próbuący Właściwy przworni analoowo-cyfrowy z odrm Przworni naloowo-cyfrowy /C Wściowy synał cyfrowy CPS Cyfrow Przwarzani Synałów (w ym filraca i modulaca) Wyściowy synał cyfrowy Właściwy przworni cyfrowo-analoowy z dodrm Wyściowy synał dysrny Ronsruor synału Przworni Cyfrowo-naloowy C/ Wyściowy synał analoowy Rys. 5. Schma bloowy sysmu cyfrowo
8 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 8/ 3. Widma synałów 3.. Szr Fourira Rozwinięci rzczywiso synału orsowo Fourira ma nasępuącą posać w ryonomryczny szr dzi cos a a cos b sin C (3) a d () s warością śrdnią w orsi synału, oraz dla,, mamy a cos d (5) b sin d (6) Wzór (3) poda dwi możliw posaci ryonomryczno szru Fourira. Poniważ obowiązu wzór ryonomryczny b a cos b sin a b cos arc (7) a o między paramrami obu posaci szru ryonomryczno zachodzą nasępuąc związi C,, C a b, a b arc,,, a (8) Współczynnii C nazywaą się widmm ampliudowym, a ąy widmm fazowym synału orsowo. Synał orsowy ma widmo dysrn, prążow. Prążi widma wysępuą na pulsacach i nazywaą się harmonicznymi synału. Warości prążów widma ampliudowo są podawan w aich samych dnosach a synał, zn. śli synał s synałm napięciowym, o warości prążów są podawan w wolach. Jśli synał s synałm prądowym, o warości prążów są podawan w amprach. Warości prążów widma fazowo są podawan w radianach lub sopniach. Dzięi mu, ż zachodzi równość Parsvala, moc synału moż być obliczona ni ylo w dzidzini czasu, al i w dzidzini częsoliwości
9 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 9/ P C (9) d a a b C Podnision do wadrau widmo ampliudow nazywa się widmm mocy. Warość prąża widma mocy s podawana w waach. Pirwias z mocy synału na rzysanci dnosow s warością suczną synału orsowo X s P. Przyład. Rozwinimy w szr Fourira synał z rys. 6 będący nisończonym ciąim unipolarnych impulsów prosoąnych. Każdy impuls ma czas rwania i ampliudę. Współczynni D nazywa się współczynniim wypłninia. Rys. 6. Synał orsowy o posaci ciąu impulsów prosoąnych Obliczamy warość śrdnią synału a d d D () Nasępni obliczamy dla,, współczynnii a sin cos d cos d sin () oraz współczynnii b cos sin d sin d cos () Synał ma nasępuąc rozwinięci w ryonomryczny szr Fourira sin cos cos sin (3) Drua posać ryonomryczno szru Fourira, o
10 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / sin cos () Nich warości paramrów synału będą nasępuąc:, s, s. Synał ma nasępuąc warości śrdnią i suczną X d, X P s Widmo synału rozwinięo w szr Fourira sin cos zosało poazan na rys. 7. (5) (6)
11 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / a) C sin 3 3 cos cos cos cos 5 cos f f 3 f f 5 f 6 f 7 f 8 f 9 f f f f f b) c) C 3 sin Rys. 7. Widmo orsowo ciąu impulsów prosoąnych: a) widmo ampliudow; b) widmo fazow; c) widmo mocy Widmo szru ryonomryczno Fourira s widmm dnosronnym. Indsy dla o szru są niumn. Widmo s rysowan ylo na dodani półosi. Oś odcięych s opisywana ao: oś pulsaci, oś częsoliwości lub oś indsów. Im rószy s impuls prosoąny, ym bardzi rozciąnię s o widmo. n wnios s nralni słuszny w analizi widmow i doyczy ż synałów o innym szałci niż impuls prosoąny.
12 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / Zawsz ściśnięciu synału w dzidzini czasu odpowiada rozciąnięci w dzidzini częsoliwości. Widmo mocy synału s podnisionym do wadrau widmm ampliudowym i zosało ono poazan na rys. 7c. Moc synału moż być obliczona z dfinici w dzidzini czasu i równoważni z równości Parsvala w dzidzini częsoliwości P d, P C C 6 sin (7) Oprócz ryonomryczno szru Fourira isni wyładniczy szr Fourira. Rzczywisy synał orsowy o orsi ma nasępuąc rozwinięci w wyładniczy szr Fourira D (8) dzi D d (9) są współczynniami zspolonymi D D spłniaącymi zalżność D D. Widmo D s widmm dwusronnym, dyż indsy rozciąaą się od minus do plus nisończoności. Widmo ampliudow s funcą parzysą, a widmo fazow funcą niparzysą dla synału rzczywiso. Po przszałcniu zalżności (8) do posaci D D D D D D cos () widać, ż między współczynniami ryonomryczno i wyładniczo szru Fourira zachodzą nasępuąc związi C D, C D, ar D () Równość Parsvala przymu nasępuącą posać P d D D () Przyład 3. Wyznaczymy wyładniczy szr Fourira dla synału sinusoidalno wyprosowano dnopołówowo (rys. 8a).
13 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 3/ Obliczamy współczynnii rozwinięcia w szr cos cos cos sin sin cos d d D (3) Osaczni poszuiwany szr, o cos cos cos () Oprócz wyładnicz posaci szru, podano ż ryonomryczną posać szru.
14 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / a) cos cos cos cos 6 cos cos b) D c) D Rys. 8. naliza widmowa: a) synał; b) widmo synału; c) widmo mocy Widmo synału poazano na rys. 8b. Ni było porzby rysowania oddzilni widma fazowo, dyż prążi maą fazę ylo albo równą zro, albo i prążi o fazi poazano ao prążi o umn warości. Widmo s widmm dwusronnym, prążi widma wysępuą na dodani i umn półosi, dyż indsy w wyładniczym szru Fourira są dodani i umn. Podobni widmo mocy s widmm dwusronnym (rys. 8c). Moc synału obliczona w dzidzini czasu P d cos d cos d (5) równa się mocy synału obliczon w dzidzini częsoliwości P D D cos (6)
15 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 5/ 3.. ransformaa Fourira Pros przszałcni Fourira s zdfiniowan nasępuącym wzorm X F d (7) dzi X nazywa się ransformaą Fourira lub widmm synału X ar X arumnu d. Moduł widma nazywa się widmm ampliudowym synału, arumn widma nazywa się widmm fazowym synału, a minus pirwsza pochodna d nazywa się widmm opóźninia rupowo. Kwadra modułu widma X nazywa się widmm nrycznym synału. Odwron przszałcni Fourira s zdfiniowan nasępuącym wzorm F X X d (8) Przyład. Obliczymy i narysumy widmo synału wyładniczo z rys. 9a. Obliczamy widmo synału z zalżności dfinicyn X (9) a a a arc a a a d Widmo ampliudow i fazow synału wyrślono odpowidnio na rys. 9b i c. Poniważ widmo synału s funcą zspoloną a X (3) a a o moż ono być wyrślon na płaszczyźni zminn zspolon w posaci hodorafu (rys. 9d).
16 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 6/ a) b) a u X a X a a a c) ar X arc a d) Im X a a a R X Rys. 9. Synał wyładniczy i o widmo: a) synał; b) widmo ampliudow; c) widmo fazow; d) hodoraf Przyład 5. Znamy widmo ampliudow oraz widmo fazow synału i są on ai, a o poazano na rys. a i b. Obliczymy ai s synał, órmu odpowiada o widmo. a) X b) ar X c) sin Rys.. Widmo i odpowiadaący mu synał: a) widmo ampliudow; b) widmo fazow; c) synał
17 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 7/ Synał obliczamy z zalżności dfiniuąc odwron przszałcni Fourira d sin (3) Synał s synałm nisończonym, niprzyczynowym, maącym posać funci opóźnion o czas. Ważnisz pary ransforma Fourira zsawiono w abli. abla. Pary ransforma Fourira sin X a u, a a u, a a, a n a u, a a a a a n! n a u sn u u sin sin u u a, a a a,
18 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 8/ cos sin u cos u u u sin a a cos sin, a, a a a a. Sproramy synałów S synału Przszałcni Fourira pozwala wyznaczyć widmo s. Js o widmo synału uśrdnion w całym przdzial czasu isninia synału. ai widmo ni odda ważn cchy synałów aą s zmiana sładowych częsoliwościowych synału w funci czasu. Na przyład w synal mowy sładow częsoliwościow zminiaą się w miarę wypowiadania olnych łos, a ażda łosa ma inn widmo. Podobni synał muzyczny słada się z olnych fraz o różnym widmi. Przszałcnim całowym synału oddaącym zminność widma w funci czasu s róoczasow przszałcni Fourira (w sróci SF z an. Shor-im Fourir ransform). Synał oryinalny zosa pomnożony przz przsuwaąc się w funci czasu ono (p. rys. ) s w, (3) i s obliczan widmo wycięo przz ono framnu synału, czyli s obliczan róoczasow przszałcni Fourira X, d (33), d s w
19 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma 9/ s Ono w przsuwaąc się po osi czasu F F F F f Rys.. Zmiany widma synału w funci czasu Widmo róoczasow X, s widmm o framnu synału oryinalno, óry zosał wycięy przz ono przyłożon w chwili czasu. Odwron róoczasow przszałcni Fourira pozwala powrócić do dzidziny czasu, d (3) s w X, Wynii obliczń widma róoczasowo przdsawia się w posaci sproramu. Sproramm nazywamy raficzn przdsawini widma ęsości nrii X s w, d (35) Js o funca dwóch zminnych i powinna być przdsawiona w rzywymiarowym uładzi współrzędnych. Wysarczy dna sporządzić wyrs na płaszczyźni, w dwuwymiarowym uładzi współrzędnych, dzi oś odcięych s osią czasu, a oś rzędnych s osią częsoliwości. rzci wymiar wyraża się poziomm szarości lub olorm, podobni a na mapach oraficznych, dzi przści od nizin do ór s przdsawian ao zmiana oloru od zilono do brązowo. Przyład 6. Na rys. poazano widmo ampliudow i sproram pwno synału muzyczno. Z widma ampliudowo można odczyać częsoliwości onów, z órych słada się uwór muzyczny. Są o ony o częsoliwościach 6 Hz, 9 Hz, 33 Hz, 39 Hz, 39 Hz, czyli ony odpowiadaąc nuom do, r, mi, fa, sol. Ni wiadomo dna il
20 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / razy zarano ażdą z nu i w ai olności. O ych właściwościach synału można dowidzić się obsrwuąc sproram Rys.. Widmo ampliudow i sproram synału muzyczno Sproram sporządzono przy użyciu ona Hammina o dłuości, s. Uwór rwa 3,6 s i zarano w nim 9 nu: sol, mi, mi, fa, r, r, do, mi, sol. Osoba znaąca zapis nuowy rozpozna, ż zarano mlodię uworu wlazł o na pło i mrua. Sproramy można wyorzysywać w dianosyc maszyn. Na przyład sproram odłosu zużyo silnia odrzuowo będzi różnił się od sproramu dla silnia nowo. Porównuąc oba sproramy można podąć dcyzę, czy s uż porzbny rmon zużyo silnia. Przyład 7. Pli auo.wav zawira próbi synału przżdżaąco samochodu z włączonym lasonm (częsoliwość próbowania f 5 Hz ). p
21 ndrz Lśnici Synały, ich lasyfiaca, paramry, widma / Rys. 3. naliza synału przżdżaąco aua z włączonym lasonm Synał lasonu s synałm orsowym o częsoliwości podsawow równ Hz w warunach, dy samochód zbliża się do obsrwaora. Na su zawisa Dopplra częsoliwość a mal w warunach, dy samochód oddala się od obsrwaora. Obsrwaor słyszy synał o częsoliwości pozorn f różniąc się od częsoliwości oryinaln f, pozorna przy czym zmiany częsoliwości opisu nasępuący wzór f pozorna v f (36) v v s dzi v s s prędością samochodu, zaś v 333 m s s prędością dźwięu w powirzu. Na sprorami można zaobsrwować a zmalała częsoliwość lasonu po minięciu obsrwaora. Ósma harmoniczna częsoliwości lasonu samochodu zbliżaąco się miała warość f 3 Hz i częsoliwość harmoniczn zmalała do warości f 9 Hz z chwilą, dy samochód zaczął oddalać się od obsrwaora. Oznacza o, ż przy prędości rozchodznia się dźwięu w powirzu równ 333 m/s, prędość samochodu miała nasępuącą warość f f 3 9 m m v v 333 6, 59 f f 3 9 s s (37) odz Samochód przchał ni przraczaąc prędości 6 m odz.
Andrzej Leśnicki Uogólniony szereg Fouriera 1/1 SZEREGI FOURIERA. Uogólniony szereg Fouriera. x, gdy ich iloczyn x, y 0. całkowalnego z kwadratem
ndrzj Lśnici Uoólniony szr Fourira / SZEREGI FOURIER Iloczyn salarny, y b a Uoólniony szr Fourira, y dwóch synałów zspolonych y d, Dla iloczynu salarno zachodzi symria hrmiowsa Dwa synały, y są oroonaln
Bardziej szczegółowoStanowisko laboratoryjne do badań przesuwników fazowych
Polichnika Śląska Wydział Elkryczny Insyu Mrologii i Auomayki Elkrochniczn Tma pracy: Sanowisko laboraoryn do badań przsuwników fazowych Promoor: Dr inż. Adam Cichy Dyploman: Adam Duna Srukura rfrau. Wsęp.
Bardziej szczegółowoTemat 6. ( ) ( ) ( ) k. Szeregi Fouriera. Własności szeregów Fouriera. θ możemy traktować jako funkcje ω, których dziedziną jest dyskretny zbiór
ema 6 Opracował: Lesław Dereń Kaedra eorii Sygnałów Insyu eleomuniacji, eleinformayi i Ausyi Poliechnia Wrocławsa Prawa auorsie zasrzeżone Szeregi ouriera Jeżeli f ( ) jes funcją oresową o oresie, czyli
Bardziej szczegółowo2. Podstawy Mathcada. 2.1. Dlaczego Mathcad?
Wyłady z Inf - MKE. Podsawy Mahcada. Podsawy Mahcada.. Dlaczgo Mahcad? Spośród wilu programów ompurowych wspomagaących rozwiązywani róŝngo rodzau zagadniń lrochnicznych Mahcad wyróŝnia się względną prosoą,
Bardziej szczegółowoKatedra Systemów Przetwarzania Sygnałów SZEREGI FOURIERA
Ćwiczenie Zmodyfiowano 7..5 Prawa auorsie zasrzeżone: Kaedra Sysemów Przewarzania Sygnałów PWr SZEREGI OURIERA Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z analizą i synezą sygnałów oresowych w dziedzinie częsoliwości.
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM SYGNAŁÓW I SYSTEMÓW. Ćwiczenie 1
POLIECHNIKA WARSZAWSKA INSYU RADIOELEKRONIKI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI LABORAORIUM SYGNAŁÓW I SYSEMÓW Ćwiczenie ema: MODELE CZĘSOLIWOŚCIOWE SYGNAŁÓW Opracowała: mgr inż. Kajeana Snope Warszawa Cel ćwiczenia
Bardziej szczegółowo1. Rezonans w obwodach elektrycznych 2. Filtry częstotliwościowe 3. Sprzężenia magnetyczne 4. Sygnały odkształcone
Wyład 6 - wersja srócona. ezonans w obwodach elerycznych. Filry częsoliwościowe. Sprzężenia magneyczne 4. Sygnały odszałcone AMD ezonans w obwodach elerycznych Zależności impedancji dwójnia C od pulsacji
Bardziej szczegółowoWykład 6 Pochodna, całka i równania różniczkowe w praktycznych zastosowaniach w elektrotechnice.
Wykład 6 Pochodna, całka i równania różniczkow w prakycznych zasosowaniach w lkrochnic. Przypomnini: Dfinicja pochodnj: Granica ilorazu różnicowgo-przyros warości funkcji do przyrosu argumnów-przy przyrości
Bardziej szczegółowoSzeregi Fouriera (6 rozwiązanych zadań +dodatek)
PWR I Załad eorii Obwodów Szeregi ouriera (6 rozwiązanych zadań +dodae) Opracował Dr Czesław Michali Zad Znaleźć ores nasępujących sygnałów: a) y 3cos(ω ) + 5cos(7ω ) + cos(5ω ), b) y cos(ω ) + 5cos(ω
Bardziej szczegółowoψ przedstawia zależność
Ruch falowy 4-4 Ruch falowy Ruch falowy polega na rozchodzeniu się zaburzenia (odkszałcenia) w ośrodku sprężysym Wielkość zaburzenia jes, podobnie jak w przypadku drgań, funkcją czasu () Zaburzenie rozchodzi
Bardziej szczegółowoWAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII.
ĆWICZENIE 3. WAHADŁO SPRĘŻYNOWE. POMIAR POLA ELIPSY ENERGII. 1. Oscylator harmoniczny. Wprowadzenie Oscylatorem harmonicznym nazywamy punt materialny, na tóry,działa siła sierowana do pewnego centrum,
Bardziej szczegółowoPOMIAR PARAMETRÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH METODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZETWARZANIA SYGNAŁU
Pomiar paramerów sygnałów napięciowych. POMIAR PARAMERÓW SYGNAŁOW NAPIĘCIOWYCH MEODĄ PRÓKOWANIA I CYFROWEGO PRZEWARZANIA SYGNAŁU Cel ćwiczenia Poznanie warunków prawidłowego wyznaczania elemenarnych paramerów
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 11 OPTYMALIZACJA NIEZAWODNOŚCIOWA STRUKTURY ELEKTRONICZNEGO SYSTEMU BEZPIECZEŃSTWA
ĆWICZENIE OPTYMALIZACJA NIEZAWODNOŚCIOWA STUKTUY ELEKTONICZNEGO SYSTEMU EZPIECZEŃSTWA Cl ćwicznia: zapoznani z analizą nizawodnościowo-ksploaacyjną lkronicznych sysmów bzpiczńswa; wyznaczni wybranych wskaźników
Bardziej szczegółowoANALIZA FOURIEROWSKA szybkie transformaty Fouriera
AALIZA FOURIEROWSKA szybi trasformaty Fourira dowola fuję priodyzą F( w zasi lub przstrzi (tx, ors T) moża przdstawić jao () F( b o + [ a si( + b os( ] gdzi π / T lub ω zauważmy, ż ω, jst ajiższą zęstośią
Bardziej szczegółowoRównanie Fresnela. napisał Michał Wierzbicki
napisał Michał Wierzbici Równanie Fresnela W anizotropowych ryształach optycznych zależność między wetorami inducji i natężenia pola eletrycznego (równanie materiałowe) jest następująca = ϵ 0 ˆϵ E (1)
Bardziej szczegółowoPodstawy elektrotechniki
Wydział Mechaniczno-Energeyczny Podsawy elekroechniki Prof. dr hab. inż. Juliusz B. Gajewski, prof. zw. PWr Wybrzeże S. Wyspiańskiego 27, 50-370 Wrocław Bud. A4 Sara kołownia, pokój 359 Tel.: 71 320 3201
Bardziej szczegółowoWykład 9. Fizyka 1 (Informatyka - EEIiA 2006/07)
Wyład 9 Fizya 1 (Informatya - EEIiA 006/07) 9 11 006 c Mariusz Krasińsi 006 Spis treści 1 Ruch drgający. Dlaczego właśnie harmoniczny? 1 Drgania harmoniczne proste 1.1 Zależność między wychyleniem, prędością
Bardziej szczegółowoCałka nieoznaczona Andrzej Musielak Str 1. Całka nieoznaczona
Całka nieoznaczona Andrzej Musielak Sr Całka nieoznaczona Całkowanie o operacja odwrona do liczenia pochodnych, zn.: f()d = F () F () = f() Z definicji oraz z abeli pochodnych funkcji elemenarnych od razu
Bardziej szczegółowoWSTĘP DO ELEKTRONIKI
WSTĘP DO ELEKTRONIKI Część I Napięcie, naężenie i moc prądu elekrycznego Sygnały elekryczne i ich klasyfikacja Rodzaje układów elekronicznych Janusz Brzychczyk IF UJ Elekronika Dziedzina nauki i echniki
Bardziej szczegółowoSzeregi Fouriera. Powyższe współczynniki można wyznaczyć analitycznie z następujących zależności:
Trygonomeryczny szereg Fouriera Szeregi Fouriera Każdy okresowy sygnał x() o pulsacji podsawowej ω, spełniający warunki Dirichlea:. całkowalny w okresie: gdzie T jes okresem funkcji x(), 2. posiadający
Bardziej szczegółowoC d u. Po podstawieniu prądu z pierwszego równania do równania drugiego i uporządkowaniu składników lewej strony uzyskuje się:
Zadanie. Obliczyć przebieg napięcia na pojemności C w sanie przejściowym przebiegającym przy nasępującej sekwencji działania łączników: ) łączniki Si S są oware dla < 0, ) łącznik S zamyka się w chwili
Bardziej szczegółowoTEORIA OBWODÓW I SYGNAŁÓW LABORATORIUM
EORI OBWODÓW I SYGNŁÓW LBORORIUM KDEMI MORSK Katedra eleomuniacji Morsiej Ćwiczenie nr 2: eoria obwodów i sygnałów laboratorium ĆWICZENIE 2 BDNIE WIDM SYGNŁÓW OKRESOWYCH. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ ELEKTROTECHNIKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW INFORMACYJNYCH ROZPRAWA DOKTORSKA METODA DIAGNOSTYKI ŁOŻYSK NA PODSTAWIE
POLITECNIKA GDAŃSKA WYDZIAŁ ELEKTROTECNIKI I AUTOMATYKI KATEDRA METROLOGII I SYSTEMÓW INFORMACYJNYC ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Ariel Dzwonowsi METODA DIAGNOSTYKI ŁOŻYSK NA PODSTAWIE ANALIZY PRZEBIEGÓW
Bardziej szczegółowoXXXIV Olimpiada Wiedzy Elektrycznej i Elektronicznej Kraków 31 marca 2011. Test dla grupy elektronicznej
XXXIV Olimpiada Wiedzy lekrycznej i lekronicznej Kraków marca Tes dla grupy elekronicznej.ezysancja zasępcza widziana z zacisków B wynosi:,,4,6,8 B. W poniższym układzie do wyznaczenia prądu w rezysancji
Bardziej szczegółowoRuch płaski. Bryła w ruchu płaskim. (płaszczyzna kierująca) Punkty bryły o jednakowych prędkościach i przyspieszeniach. Prof.
Ruch płaski Ruchem płaskim nazywamy ruch, podczas kórego wszyskie punky ciała poruszają się w płaszczyznach równoległych do pewnej nieruchomej płaszczyzny, zwanej płaszczyzną kierującą. Punky bryły o jednakowych
Bardziej szczegółowoWykres linii ciśnień i linii energii (wykres Ancony)
Wyres linii ciśnień i linii energii (wyres Ancony) W wyorzystywanej przez nas do rozwiązywania problemów inżyniersich postaci równania Bernoulliego występuje wysoość prędości (= /g), wysoość ciśnienia
Bardziej szczegółowoEkonomiczno-techniczne aspekty wykorzystania gazu w energetyce
Ekonomiczno-chniczn aspky wykorzysania gazu w nrgyc anusz oowicz Wydział Inżynirii i Ochrony Środowiska Polichnika Częsochowska zacowani nakładów inwsycyjnych na projky wykorzysania gazu w nrgyc anusz
Bardziej szczegółowo3. EKSPERYMENTALNE METODY WYZNACZANIA MODELI MATEMATYCZNYCH Sposób wyznaczania charakterystyki czasowej
3. Esperymenalne meody wyznaczania modeli maemaycznych 3. EKSPERYMENALNE MEODY WYZNACZANIA MODELI MAEMAYCZNYCH 3.. Sposób wyznaczania charaerysyi czasowej Charaerysyę czasową orzymuje się na wyjściu obieu,
Bardziej szczegółowoPOMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH. Cel ćwiczenia. Program ćwiczenia
Pomiary częsoliwości i przesunięcia fazowego sygnałów okresowych POMIARY CZĘSOLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH Cel ćwiczenia Poznanie podsawowych meod pomiaru częsoliwości i przesunięcia
Bardziej szczegółowoANALIZA HARMONICZNA RZECZYWISTYCH PRZEBIEGÓW DRGAŃ
Ćwiczenie 8 ANALIZA HARMONICZNA RZECZYWISTYCH PRZEBIEGÓW DRGAŃ. Cel ćwiczenia Analiza złożonego przebiegu drgań maszyny i wyznaczenie częsoliwości składowych harmonicznych ego przebiegu.. Wprowadzenie
Bardziej szczegółowoPRZETWARZANIE SYGNAŁÓW
8--3 PRZEWARZAIE SYGAŁÓW SEMESR V Człowi- nalpsza inwsyca Pro współinansowany przz Unię Europsą w ramach Europsigo Funduszu Społczngo PRZEWARZAIE SYGAŁÓW Opiun przdmiou pro. nzw. dr hab. inż. Krzyszo Kałużyńsi
Bardziej szczegółowoUkład regulacji ze sprzężeniem od stanu
Uład reglacji ze sprzężeniem od san 1. WSĘP Jednym z celów sosowania ład reglacji owarego, zamnięego jes szałowanie dynamii obie serowania. Jeżeli obie opisany jes równaniami san, o dynamia obie jes jednoznacznie
Bardziej szczegółowogdzie E jest energią całkowitą cząstki. Postać równania Schrödingera dla stanu stacjonarnego Wprowadźmy do lewej i prawej strony równania Schrödingera
San sacjonarny cząsk San sacjonarny - San, w kórym ( r, ) ( r ), gęsość prawdopodobńswa znalzna cząsk cząsk w danym obszarz przsrzn n zalży od czasu. San sacjonarny js charakrysyczny dla sacjonarngo pola
Bardziej szczegółowoZaliczenie wykładu Technika Analogowa Przykładowe pytania (czas zaliczenia minut, liczba pytań 6 8)
Zaliczenie wyładu Technia Analogowa Przyładowe pytania (czas zaliczenia 3 4 minut, liczba pytań 6 8) Postulaty i podstawowe wzory teorii obowdów 1 Sformułuj pierwsze i drugie prawo Kirchhoffa Wyjaśnij
Bardziej szczegółowoPrzemieszczeniem ciała nazywamy zmianę jego położenia
1 Przemieszczeniem ciała nazywamy zmianę jego położenia + 0 k k 0 Przemieszczenie jes wekorem. W przypadku jednowymiarowym możliwy jes ylko jeden kierunek, a zwro określamy poprzez znak. Przyjmujemy, że
Bardziej szczegółowoAnaliza danych jakościowych
Analiza danych jakościowych Ccha ciągła a ccha dyskrtna! Ciągła kg Dyskrtna Cchy jakościow są to cchy, których jdnoznaczn i oczywist scharaktryzowani za pomocą liczb jst nimożliw lub bardzo utrudnion.
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie analogowocyfrowe
Przewarzanie analogowocyfrowe Z. Serweciński 05-03-2011 Przewarzanie u analogowego na cyfrowy Proces przewarzania u analogowego (ciągłego) na cyfrowy składa się z rzech podsawowych operacji: 1. Próbkowanie
Bardziej szczegółowoRównania różniczkowe. Lista nr 2. Literatura: N.M. Matwiejew, Metody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych.
Równania różniczkowe. Lisa nr 2. Lieraura: N.M. Mawiejew, Meody całkowania równań różniczkowych zwyczajnych. W. Krysicki, L. Włodarski, Analiza Maemayczna w Zadaniach, część II 1. Znaleźć ogólną posać
Bardziej szczegółowoRodzaje, przebiegi i widma sygnałów Zniekształcenia Szumy Poziomy logiczne Margines zakłóceń Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych
Sygnały eleroniczne (decybele-bajy) Rodzaje, przebiegi i widma sygnałów Znieszałcenia Szumy Poziomy logiczne Margines załóceń Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych Jednym z celów przewodnich realizowanych
Bardziej szczegółowoTemat ćwiczenia: GENERATOR FUNKCYJNY i OSCYLOSKOP Układ z diodą prostowniczą, pomiary i obserwacje sygnałów elektrycznych Wprowadzenie AMD
Laboraoriu Eleroechnii i eleronii ea ćwiczenia: LABORAORIUM 6 GENERAOR UNKCYJNY i OSCYLOSKOP Uład z diodą prosowniczą, poiary i obserwacje sygnałów elerycznych Wprowadzenie Ćwiczenie a za zadanie zapoznanie
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie sygnałów biomedycznych
Prztwarzani sygnałów biomdycznych dr hab. inż. Krzysztof Kałużyński, prof. PW Człowik- najlpsza inwstycja Projkt współfinansowany przz Unię Europjską w ramach Europjskigo Funduszu Społczngo Wykład XI Filtracja
Bardziej szczegółowo2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego. = f(x, t) dla x R, t > 0, (2.1)
Wykład 2 Sruna nieograniczona 2.1 Zagadnienie Cauchy ego dla równania jednorodnego Równanie gań sruny jednowymiarowej zapisać można w posaci 1 2 u c 2 2 u = f(x, ) dla x R, >, (2.1) 2 x2 gdzie u(x, ) oznacza
Bardziej szczegółowoSwobodny spadek ciał w ośrodku stawiającym opór
Ryszard Chybici Swobodny spad ciał w ośrodu stawiający opór (Posłuiwani się przz osoby trzci ty artyuł lub jo istotnyi frantai bz widzy autora jst wzbronion) Milc, 005 Swobodny spad ciała ośrodu stawiający
Bardziej szczegółowoWYBRANE DZIAŁY ANALIZY MATEMATYCZNEJ. Wykład VII Przekształcenie Fouriera.
7. Całka Fouriera w posaci rzeczywisej. Wykład VII Przekszałcenie Fouriera. Doychczas rozparywaliśmy szeregi Fouriera funkcji w ograniczonym przedziale [ l, l] lub [ ] Teraz pokażemy analogicznie przedsawienie
Bardziej szczegółowoTeoria Sygnałów. Inżynieria Obliczeniowa II rok 2018/19. Wykład 10. ( t) Wykorzystanie transformacji Fouriera w analizie korelacyjnej
Teoria Synałów Inżynieria Obliczeniowa II rok 208/9 Wykład 0 Wykorzystanie transformacji Fouriera w analizie korelacyjnej Na początek krótkie przypomnienie podstawowych definicji: Funkcja autokorelacji
Bardziej szczegółowoZASTOSOWANIA POCHODNEJ
ZASTOSOWANIA POCODNEJ Ruła d l'ospitala. Nich, - różniczkowa w pwnym sąsidztwi punktu oraz lub istnij skończona lub niwłaściwa ranica wtdy Uwaa. Powyższ twirdzni jst równiż prawdziw dla ranic jdnostronnych
Bardziej szczegółowo4. Modulacje kątowe: FM i PM. Układy demodulacji częstotliwości.
EiT Vsemesr AE Układy radioelekroniczne Modulacje kąowe 1/26 4. Modulacje kąowe: FM i PM. Układy demodulacji częsoliwości. 4.1. Modulacje kąowe wprowadzenie. Cecha charakerysyczna: na wykresie wskazowym
Bardziej szczegółowoWykład FIZYKA I. 2. Kinematyka punktu materialnego. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak
Wykład FIZYKA I. Kinemayka punku maerialnego Kaedra Opyki i Fooniki Wydział Podsawowych Problemów Techniki Poliechnika Wrocławska hp://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka1.hml Miejsce konsulacji: pokój
Bardziej szczegółowoBADANIE DYNAMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH
BADANIE DYNAMICZNYCH WŁAŚCIWOŚCI PRZETWORNIKÓW POMIAROWYCH. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jes: przybliżenie zagadnień doyczących pomiarów wielości zmiennych w czasie (pomiarów dynamicznych, poznanie sposobów
Bardziej szczegółowoAnaliza popytu. Ekonometria. Metody i analiza problemów ekonomicznych. (pod red. Krzysztofa Jajugi), Wydawnictwo AE Wrocław, 1999.
Analiza popyu Eonomeria. Meody i analiza problemów eonomicznych (pod red. Krzyszofa Jajugi) Wydawnicwo AE Wrocław 1999. Popy P = f ( X X... X ε ) 1 2 m Zmienne onrolowane: np.: cena (C) nałady na relamę
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI
POLITECHNIKA WROCŁAWSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY KATEDRA ENERGOELEKTRYKI KIERUNEK STUDIÓW: ELEKTROTECHNIKA Sudia niesacjonarne (zaoczne) inżyniersie LABORATORIUM PODSTAW AUTOMATYKI Insrucje do ćwiczeń laboraoryjnych
Bardziej szczegółowoSzybkość reakcji chemicznej jest proporcjonalna do iloczynu stężeń. reagentów w danej chwili. n A + m B +... p C + r D +... v = k 1 C A n C B m...
9 KINETYKA CHEMICZNA Zagadnienia eoreyczne Prawo działania mas. Szybość reacji chemicznych. Reacje zerowego, pierwszego i drugiego rzędu. Cząseczowość i rzędowość reacji chemicznych. Czynnii wpływające
Bardziej szczegółowo1. Liczby zespolone. Jacek Jędrzejewski 2011/2012
1. Liczby zespolone Jacek Jędrzejewski 2011/2012 Spis treści 1 Liczby zespolone 2 1.1 Definicja liczby zespolonej.................... 2 1.2 Postać kanoniczna liczby zespolonej............... 1. Postać
Bardziej szczegółowo= 10 m/s i zatrzymał się o l = 20 m od miejsca uderzenia. Współczynnik tarcia krążka o lód wynosi a. 0,25 b. 0,3 c. 0,35 d. 0,4
Imię i nazwiso Daa Klasa Grupa A Sprawdzian 3 PracA, moc, energia mechaniczna 1. Ze sojącego działa o masie 1 wysrzelono pocis o masie 1 g. nergia ineyczna odrzuu działa w chwili, gdy pocis opuszcza lufę
Bardziej szczegółowoZadania do rozdziału 5
Zadania do rozdziału 5 Zad.5.1. Udowodnij, że stosując równię pochyłą o dającym się zmieniać ącie nachylenia α można wyznaczyć współczynni tarcia statycznego µ o. ozwiązanie: W czasie zsuwania się po równi
Bardziej szczegółowo( ) ( ) ( τ) ( t) = 0
Obliczanie wraŝliwości w dziedzinie czasu... 1 OBLICZANIE WRAśLIWOŚCI W DZIEDZINIE CZASU Meoda układu dołączonego do obliczenia wraŝliwości układu dynamicznego w dziedzinie czasu. Wyznaczane będą zmiany
Bardziej szczegółowoWyznaczenie prędkości pojazdu na podstawie długości śladów hamowania pozostawionych na drodze
Podstawy analizy wypadów drogowych Instrucja do ćwiczenia 1 Wyznaczenie prędości pojazdu na podstawie długości śladów hamowania pozostawionych na drodze Spis treści 1. CEL ĆWICZENIA... 3. WPROWADZENIE...
Bardziej szczegółowoMGR 2. 2. Ruch drgający.
MGR. Ruch drgający. Ruch uładów drgających (sprężyny, guy, brzeszczou, ip.). Badanie ruchu ciała zawieszonego na sprężynie. Wahadło aeayczne. Wahadło fizyczne. Rezonans echaniczny. Ćw. 1. Wyznaczanie oresu
Bardziej szczegółowoRys.1. Podstawowa klasyfikacja sygnałów
Kaedra Podsaw Sysemów echnicznych - Podsawy merologii - Ćwiczenie 1. Podsawowe rodzaje i ocena sygnałów Srona: 1 1. CEL ĆWICZENIA Celem ćwiczenia jes zapoznanie się z podsawowymi rodzajami sygnałów, ich
Bardziej szczegółowoWYKŁAD FIZYKAIIIB 2000 Drgania tłumione
YKŁD FIZYKIIIB Drgania łumione (gasnące, zanikające). F siła łumienia; r F r b& b współczynnik łumienia [ Nm s] m & F m & && & k m b m F r k b& opis różnych zjawisk izycznych Niech Ce p p p p 4 ± Trzy
Bardziej szczegółowoDynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) górotworu
Henryk FILCEK Akademia Górniczo-Hunicza, Kraków Dynamiczne formy pełzania i relaksacji (odprężenia) góroworu Sreszczenie W pracy podano rozważania na ema możliwości wzbogacenia reologicznego równania konsyuywnego
Bardziej szczegółowoBadanie funktorów logicznych TTL - ćwiczenie 1
adanie funkorów logicznych TTL - ćwiczenie 1 1. Cel ćwiczenia Zapoznanie się z podsawowymi srukurami funkorów logicznych realizowanych w echnice TTL (Transisor Transisor Logic), ich podsawowymi paramerami
Bardziej szczegółowocx siła z jaką element tłumiący działa na to ciało.
Drgania układu o jedny sopniu swobody Rozparzy układ składający się z ciała o asie połączonego z nierucoy podłoże za poocą eleenu sprężysego o współczynniku szywności k oraz eleenu łuiącego o współczynniku
Bardziej szczegółowoTERAZ O SYGNAŁACH. Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych
TERAZ O SYGNAŁACH Przebieg i widmo Zniekształcenia sygnałów okresowych Miary sygnałów Zasady cyfryzacji sygnałów analogowych Sygnał sinusoidalny Sygnał sinusoidalny (także cosinusoidalny) należy do podstawowych
Bardziej szczegółowoTeoria sterowania 1 Temat ćwiczenia nr 7a: Synteza parametryczna układów regulacji.
eoria serowania ema ćwiczenia nr 7a: Syneza parameryczna uładów regulacji. Celem ćwiczenia jes orecja zadanego uładu regulacji wyorzysując nasępujące meody: ryerium ampliudy rezonansowej, meodę ZiegleraNicholsa
Bardziej szczegółowoW-24 (Jaroszewicz) 22 slajdy Na podstawie prezentacji prof. J. Rutkowskiego. Cząstka w studni potencjału. przykłady efektu tunelowego
Kyongju, Kora, April 999 W-4 (Jaroszwicz) slajdy Na podstawi przntacji prof. J. Rutowsigo Fizya wantowa 3 Cząsta w studni potncjału sończona studnia potncjału barira potncjału barira potncjału o sończonj
Bardziej szczegółowoPAlab_4 Wyznaczanie charakterystyk częstotliwościowych
PAlab_4 Wyznaczanie charakerysyk częsoliwościowych Ćwiczenie ma na celu przedsawienie prakycznych meod wyznaczania charakerysyk częsoliwościowych elemenów dynamicznych. 1. Wprowadzenie Jedną z podsawowych
Bardziej szczegółowof = 2 śr MODULACJE
5. MODULACJE 5.1. Wstęp Modulacja polega na odzwierciedleniu przebiegu sygnału oryginalnego przez zmianę jednego z parametrów fali nośnej. Przyczyny stosowania modulacji: 1. Umożliwienie wydajnego wypromieniowania
Bardziej szczegółowoWykład 9: Fale cz. 1. dr inż. Zbigniew Szklarski
Wykład 9: Fale cz. 1 dr inż. Zbigniew Szklarski szkla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szklarski/ Klasyfikacja fal fale mechaniczne zaburzenie przemieszczające się w ośrodku sprężystym, fale elektromagnetyczne
Bardziej szczegółowoĆwiczenie 133. Interferencja fal akustycznych - dudnienia. Wyznaczanie częstotliwości dudnień. Teoretyczna częstotliwość dudnienia dla danego pomiaru
Kaedra Fizyki SGGW Nazwisko... Daa... Nr na liście... Imię... Wydział... Dzień yg.... Godzina... Ćwiczenie 33 Inererencja al akusycznych - dudnienia Tabela I. Wyznaczanie częsoliwości dudnień Pomiar Czas,
Bardziej szczegółowoTransmisja analogowa i cyfrowa. Transmisja analogowa i cyfrowa
Transmisja analogowa i cyfrowa KOSZT TELETRANSMISJI Kosz orów eleransmisyjnych (kable, urządzenia wzmacniające oraz inne) sanowił - w sieci analogowej - około 70-80 % koszów infrasrukury elekomunikacyjnej
Bardziej szczegółowoAlgebra WYKŁAD 9 ALGEBRA
Algebra WYKŁAD 9 Krzwe sożkowe Definicja Prosa sczna do krzwej K w punkcie P jes o prosa, będąca granicznm położeniem siecznch s k przechodzącch przez punk P i P k gd punk P k dąż zbliża się do punku P
Bardziej szczegółowoAnaliza wybranych własności rozkładu reszt
Analiza wybranych własności rozkładu rsz Poprawni skonsruowany i oszacowany modl, kóry nasępni ma być wykorzysany do clów analizy i prdykcji, poza wysokim sopnim odzwircidlania zmian warości mpirycznych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM PODSTAWY ELEKTRONIKI Badanie Bramki X-OR
LORTORIUM PODSTWY ELEKTRONIKI adanie ramki X-OR 1.1 Wsęp eoreyczny. ramka XOR ramka a realizuje funkcję logiczną zwaną po angielsku EXLUSIVE-OR (WYŁĄZNIE LU). Polska nazwa brzmi LO. Funkcję EX-OR zapisuje
Bardziej szczegółowoALGEBRA Z GEOMETRIĄ ANALITYCZNĄ
ALGEBRA Z GEOMETRIĄ ANALITYCZNĄ LISTA ZADAŃ 1 1 Napisać w formie rozwiniętej następujące wyrażenia: 4 (a 2 + b +1 =0 5 a i b j =1 n a i b j =1 n =0 (a nb 4 3 (! + ib i=3 =1 2 Wyorzystując twierdzenie o
Bardziej szczegółowoDRGANIA WŁASNE RAM OBLICZANIE CZĘSTOŚCI KOŁOWYCH DRGAŃ WŁASNYCH
Część 5. DRGANIA WŁASNE RAM OBLICZANIE CZĘSTOŚCI KOŁOWYCH... 5. 5. DRGANIA WŁASNE RAM OBLICZANIE CZĘSTOŚCI KOŁOWYCH DRGAŃ WŁASNYCH 5.. Wprowadzenie Rozwiązywanie zadań z zaresu dynamii budowli sprowadza
Bardziej szczegółowoy 1 y 2 = f 2 (t, y 1, y 2,..., y n )... y n = f n (t, y 1, y 2,..., y n ) f 1 (t, y 1, y 2,..., y n ) y = f(t, y),, f(t, y) =
Uk lady równań różniczkowych Pojȩcia wsȩpne Uk ladem równań różniczkowych nazywamy uk lad posaci y = f (, y, y 2,, y n ) y 2 = f 2 (, y, y 2,, y n ) y n = f n (, y, y 2,, y n ) () funkcje f j, j =, 2,,
Bardziej szczegółowoBADANIE ELEKTRYCZNEGO OBWODU REZONANSOWEGO RLC
Ćwiczenie 45 BADANE EEKTYZNEGO OBWOD EZONANSOWEGO 45.. Wiadomości ogólne Szeregowy obwód rezonansowy składa się z oporu, indukcyjności i pojemności połączonych szeregowo i dołączonych do źródła napięcia
Bardziej szczegółowo1. Sygnały i systemy dyskretne (LTI, SLS) (1w=2h)
Cyfrowe rzewarzanie sygnałów Jace Rezmer --. Sygnały i sysemy dysrene (LI, SLS (w=h.. Sysemy LI Pojęcie sysemy LI oznacza liniowe sysemy niezmienne w czasie (ang. Linear ime - Invarian. W lieraurze olsiej
Bardziej szczegółowoĆWICZENIE 4 Badanie stanów nieustalonych w obwodach RL, RC i RLC przy wymuszeniu stałym
ĆWIZENIE 4 Badanie sanów nieusalonych w obwodach, i przy wymuszeniu sałym. el ćwiczenia Zapoznanie się z rozpływem prądów, rozkładem w sanach nieusalonych w obwodach szeregowych, i Zapoznanie się ze sposobami
Bardziej szczegółowoPOMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH
Program ćwiczeń: Pomiary częsoliwości i przesunięcia fazowego sygnałów okresowych POMIARY CZĘSTOTLIWOŚCI I PRZESUNIĘCIA FAZOWEGO SYGNAŁÓW OKRESOWYCH Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jes poznanie: podsawowych
Bardziej szczegółowoWykład 21: Studnie i bariery cz.1.
Wyład : Studnie i bariery cz.. Dr inż. Zbigniew Szlarsi Katedra Eletronii, paw. C-, po.3 szla@agh.edu.pl http://layer.uci.agh.edu.pl/z.szlarsi/ 3.6.8 Wydział Informatyi, Eletronii i Równanie Schrödingera
Bardziej szczegółowoMatematyka A, kolokwium, 15 maja 2013 rozwia. ciem rozwia
Maemayka A kolokwium maja rozwia zania Należy przeczyać CA LE zadanie PRZED rozpocze ciem rozwia zywania go!. Niech M. p. Dowieść że dla każdej pary liczb ca lkowiych a b isnieje aka para liczb wymiernych
Bardziej szczegółowoPrzetwarzanie sygnałów biomedycznych
7--3 Przewarzanie sygnałów biomedycznych Człowie- nalepsza inwesyca Proe współfinansowany przez Unię Europesą w ramach Europesiego Funduszu Społecznego Wyład I Przewarzanie sygnałów biomedycznych prof.
Bardziej szczegółowo9. Sprzężenie zwrotne własności
9. Sprzężenie zwrotne własności 9.. Wprowadzenie Sprzężenie zwrotne w uładzie eletronicznym realizuje się przez sumowanie części sygnału wyjściowego z sygnałem wejściowym i użycie zmodyiowanego w ten sposób
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA
DODATEK A POLITECHNIKA BIAŁOSTOCKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY KATEDRA AUTOMATYKI I ELEKTRONIKI ĆWICZENIE NR 1 CHARAKTERYSTYKI CZASOWE I CZĘSTOTLIWOŚCIOWE PROSTYCH UKŁADÓW DYNAMICZNYCH PRACOWNIA SPECJALISTYCZNA
Bardziej szczegółowodla małych natężeń polaryzacja podatność elektryczna natężenie pola elektrycznego
OPTYKA NILINIOWA W zaresie opyi liniowej naężenia promieniowania emiowane z onwencjonalnych źródeł świała są niewielie (0-0 3 V/cm) i oddziałując z maerią nie zmieniają jej własności miro- i marosopowych,
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM ESBwT. Optymalizacja niezawodnościowa struktury elektronicznego systemu bezpieczeństwa
ZESPÓŁ LAORATORIÓW TELEMATYKI TRANSPORTU ZAKŁAD TELEKOMUNIKACJI W TRANSPORCIE WYDZIAŁ TRANSPORTU POLITECHNIKI WARSZAWSKIEJ LAORATORIUM ESwT INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA nr Opymalizacja nizawodnościowa srukury
Bardziej szczegółowoMetody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice
Meody Lagrange a i Hamilona w Mechanice Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informayki Sosowanej Akademia Górniczo-Hunicza Wykład 7 M. Przybycień (WFiIS AGH) Meody Lagrange a i Hamilona... Wykład 7 1 /
Bardziej szczegółowoLINIA DŁUGA Konspekt do ćwiczeń laboratoryjnych z przedmiotu TECHNIKA CYFROWA
LINIA DŁUGA Z Z, τ e u u Z L l Konspek do ćwiczeń laboraoryjnych z przedmiou TECHNIKA CYFOWA SPIS TEŚCI. Definicja linii dłuiej... 3. Schema zasępczy linii dłuiej przedsawiony za pomocą elemenów o sałych
Bardziej szczegółowoLABORATORIUM SYGNAŁÓW I SYSTEMÓW. Ćwiczenie 1
POLIECHNIKA WARSZAWSKA INSYU RADIOELEKRONIKI ZAKŁAD RADIOKOMUNIKACJI LABORAORIUM SYGNAŁÓW I SYSEMÓW Ćwiczenie ea: MODELE CZĘSOLIWOŚCIOWE SYGNAŁÓW Opracowała: gr inż. Kajeana Snope Warszawa Cel ćwiczenia
Bardziej szczegółowoKoła rowerowe malują fraktale
Koła rowerowe malują fratale Mare Berezowsi Politechnia Śląsa Rozważmy urządzenie sładającego się z n ół o różnych rozmiarach, obracających się z różnymi prędościami. Na obręczy danego oła, obracającego
Bardziej szczegółowoZasada pędu i popędu, krętu i pokrętu, energii i pracy oraz d Alemberta bryły w ruchu postępowym, obrotowym i płaskim
Zasada pędu i popędu, kręu i pokręu, energii i pracy oraz d Alembera bryły w ruchu posępowym, obroowym i płaskim Ruch posępowy bryły Pęd ciała w ruchu posępowym obliczamy, jak dla punku maerialnego, skupiając
Bardziej szczegółowoWYKŁAD 1 ZASADY ELEKTROMECHANICZNEGO PRZETWARZANIA ENERGII
WYKŁAD 1 ZASADY ELEKTROMECHANICZNEGO RZETWARZANIA ENERGII 1.1. Zasada zachowania energii. unem wyjściowym dla analizy przewarzania energii i mocy w pewnym przedziale czasu jes zasada zachowania energii
Bardziej szczegółowoDodawanie fal: Dla fal zapisanych jako fale o zespolonych amplitudach i takich samych wykładnikach jest to łatwe: Dodawanie fal:
7. Inerferenca: fale soące, dudnienia i prędkość rupowa Fale soące: suma fal o przeciwnych kierunkach Dudnienia: suma fal o róŝnych częsoliwościach Prędkość fazowa (eszcze raz) Zarzymać świało Ruch z prędkością
Bardziej szczegółowoProjektowanie procesu doboru próby
Projkowai procsu doboru próby Okrśli populacji gralj i badaj Okrśli jdoski próby 3 Okrśli wykazu badaj populacji 4 Okrśli liczbości próby 5 Wybór mody doboru próby losowgo ilosowgo Usali ko lub co moż
Bardziej szczegółowoPolitechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania. Podstawy Automatyki
Poliechnika Gdańska Wydział Elekroechniki i Auomayki Kaedra Inżynierii Sysemów Serowania Podsawy Auomayki Repeyorium z Podsaw auomayki Zadania do ćwiczeń ermin T15 Opracowanie: Kazimierz Duzinkiewicz,
Bardziej szczegółowoLVIII Egzamin dla Aktuariuszy z 3 października 2011 r.
Komisja Egzamiacyja la Akuariuszy LIII Egzami la Akuariuszy z 3 paźzirika 0 r. Część II Mamayka ubzpiczń życiowych Imię i azwisko osoby gzamiowaj:... Czas gzamiu: 00 miu Warszawa, 3 paźzirika 0 r. Mamayka
Bardziej szczegółowoPrzebieg sygnału w czasie Y(fL
12.3. y y to układy elektroniczne, które przetwarzają energię źródła przebiegu stałego na energię przebiegu zmiennego wyjściowego (impulsowego lub okresowego). W zależności od kształtu wytwarzanego przebiegu
Bardziej szczegółowoPOLITECHNIKA WROCŁAWSKA, WYDZIAŁ PPT I-21 LABORATORIUM Z PODSTAW ELEKTROTECHNIKI I ELEKTRONIKI 2 Ćwiczenie nr 8. Generatory przebiegów elektrycznych
Cel ćwiczenia: Celem ćwiczenia jes zapoznanie sudenów z podsawowymi właściwościami ów przebiegów elekrycznych o jes źródeł małej mocy generujących przebiegi elekryczne. Przewidywane jes również (w miarę
Bardziej szczegółowo