Makro i rynek komentarz tygodniowy

Transkrypt

1 Biuro Analiz Makroekonomicznych Grzegorz Maliszewski +48 (0) Urszula Kryńska +48 (0) Mateusz Sutowicz +48 (0) Kursy walutowe dzisiejsze otwarcie i zmiana tygodniowa -0,1 0,0 0,0 0,1 4,1080 EUR/PLN 3,1485 USD/PLN 3,3946 CHF/PLN 1,3042 EUR/USD 278,7 EUR/HUF 24,84 EUR/CZK Zmiany tygodniowe Rynek Pieniężny* (%) bps WIBOR O/N 4,85-2 WIBOR 1M 4,80-3 WIBOR 3M 4,78-2 WIBOR 6M 4,78-2 *Fixing z dnia poprzedniego Bony i obligacje PL bps 52W 4,09-9 2Y 3, Y 4, Y 4,49-9 IRS PLN bps 2Y 4,14-7 5Y 4, Y 4,34-4 Kontrakty FRA (%) bps 1x4 4,58-7 3x6 4,22-9 9x12 3,76-7 Źródło: Reuters -0,1% -0,3% 0,6% 0,4% 0,6% -0,1% 22 października 2012 Bieżący tydzień na rynkach finansowych W tym tygodniu z krajowych danych gospodarczych publikowane będą wyniki sprzedaży detalicznej za wrzesień, które powinny potwierdzić hamowanie popytu krajowego, utrwalając oczekiwania na obniżki stóp procentowych w Polsce. Głównym wyznacznikiem nastrojów na rynku będą jednak doniesienia z zagranicy, spośród których największą uwagę inwestorów będą przyciągać odczyty wskaźników koniunktury PMI w strefie euro, indeks IFO w Niemczech oraz tempo wzrostu gospodarczego w USA w Q3. Uwaga rynków finansowych skupiona więc będzie na ocenie perspektyw wzrostu głównych gospodarek świata. Wydarzenia tygodnia Pozytywna niespodzianka inflacyjna we wrześniu Odczyt inflacji za wrzesień zaskoczył pozytywnie, gdyż wskaźnik CPI utrzymał się na poziomie z sierpnia i wyniósł 3,8 r/r. Głównym źródłem niespodzianki był spadek cen żywności, podczas gdy oczekiwano nieznacznego ich wzrostu. Procesy cenowe w polskiej gospodarce pozostają pod dominującym wpływem czynników podażowych, zaś presja cenowa ze strony popytu utrzymuje się na niskim poziomie. Wskazują na to miary inflacji bazowej. Według naszych szacunków inflacja, po wyłączeniu cen żywności i energii obniżyła się do poziomu 1,9% r/r z 2,0% w sierpniu. Można powiedzieć, że szczyt inflacji mamy za sobą i kolejne miesiące przyniosą jej spadek. Już w grudniu wskaźnik CPI może wynieść 3,0%. Wyraźne pogorszenie kondycji polskiego przemysłu Wrześniowe dane wskazały na silne pogorszenie kondycji polskiego przemysłu. Produkcja przemysłowa spadła 5,2% r/r, co jest najsłabszym wynikiem od połowy 2009 r. Tak słaby odczyt produkcji jest w dużej mierze efektem statystycznym, związanym z mniejszą liczbą dni roboczych niż w roku ubiegłym, jednak także dane po wyeliminowaniu czynników sezonowych wskazują na pogorszenie tendencji w przemyśle i pogłębiające się spowolnienie polskiej gospodarki. Pogorszenie w przemyśle ma szeroki zakres i obejmuje nie tylko sektory eksportowe, ale także zorientowane na rynek krajowy. Odczyty wskaźników koniunktury wskazują, że negatywny trend produkcji utrzyma się także w miesiącach następnych, choć ze względu na czynniki statystyczne odczyty produkcji w kolejnych miesiącach powinny być nieco lepsze niż we wrześniu. Wyraźnie gorsze od oczekiwań były także wyniki produkcji budowlano-montażowej. Regres w zakresie budownictwa mieszkaniowego oraz wygasające projekty infrastrukturalne będą ograniczały wyniki produkcji budowlanej także w kolejnych miesiącach. Niska presja płacowa w gospodarce utrzymuje się Polskie firmy wciąż prowadzą konserwatywną politykę kadrową, a ostrożność firm wynika z dużej niepewności, co do przyszłej sytuacji w gospodarce. Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu było zbliżone do poziomu sprzed roku, a jego roczna dynamika wyniosła zero. Stagnacji zatrudnienia towarzyszy niska presja płacowa. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw we wrześniu wzrosło nominalnie o zaledwie 1,6% r/r, zaś w ujęciu realnym roczny spadek pogłębił się do 2,1% r/r. Tak słabe dane odzwierciedlają niską presję płacową w gospodarce, choć wynik ten może być zaburzony przez mniejszą liczbą dni roboczych we wrześniu, co zmniejszyło wynagrodzenie pracowników zatrudnionych na tzw. akord. Tendencje na rynku pracy, w połączeniu z danymi o produkcji przemysłowej i inflacji, wpisują się w obraz pogarszania koniunktury w polskiej gospodarce i wzmacniają nasze oczekiwania zakładające obniżkę stóp na posiedzeniu w listopadzie. Ubiegły tydzień na rynkach finansowych W pierwszej połowie zakończonego tygodnia notowania złotego w relacji do euro kontynuowały stabilizację w ramach przedziału 4,07 4,10 w którym przebywały od dziesięciu sesji, mimo iż sentyment szerokiego rynku pozostawał pozytywny. Liderem wzrostów w regionie był węgierski forint, który w relacji do euro znajdował się na 2-miesięcznym maksimum swojej wartości. W kolejnych dniach nasilające się oczekiwania na obniżki stop procentowych, wsparte zostały kolejnymi wypowiedziami członków RPP, a także opublikowanym sprawozdaniem z październikowego posiedzenia RPP. W rezultacie w czwartek kurs EUR/PLN krótkotrwale przełamał poziom 4,11. Makro i rynek str. 1

2 Stabilizacja inflacji we wrześniu Silny spadek produkcji przemysłowej Komentarz makroekonomiczny Polska Inflacja mierzona wskaźnikiem cen konsumenta utrzymała się we wrześniu na poziomie 3,8% r/r wobec oczekiwanego przez nas wzrostu do 3,9% i konsensusu Parkietu na poziomie 4,0% r/r. Głównym źródłem niespodzianki w stosunku do naszych oczekiwań był spadek cen żywności (-0,1% m/m), podczas gdy oczekiwaliśmy nieznacznego ich wzrostu. Najbardziej potaniały owoce (-4,1%) i warzywa (-2,1%), których ceny podlegają największym wahaniom. Ceny większości pozostałych komponentów były bliskie naszym oczekiwaniom, szczególnie wzrost cen paliw. Niższy niż szacowaliśmy był natomiast odczyt zmiany cen w kategorii zdrowie. Dane wrześniowe potwierdzają, iż procesy cenowe w polskiej gospodarce pozostają pod dominującym wpływem czynników podażowych. Presja cenowa ze strony popytu utrzymuje się na niskim poziomie, na co wskazują miary inflacji bazowej. Według naszych szacunków inflacja, po wyłączeniu cen żywności i energii obniżyła się do poziomu 1,9% r/r z 2,0% w sierpniu. Można powiedzieć, że szczyt inflacji mamy za sobą i kolejne miesiące przyniosą spadek wskaźnika CPI, czemu sprzyjać będą wygasanie niekorzystnych efektów bazowych oraz niska presja popytowa. Już w grudniu inflacja może wynieść w naszej ocenie 3,0% r/r. Cel banku centralnego może być natomiast osiągnięty na przełomie pierwszego i drugiego kwartału 2013 roku. Dane te nie zmieniają naszej średniookresowej oceny perspektyw inflacji i oczekiwań co do perspektyw polityki pieniężnej. Niższy od oczekiwań odczyt za wrzesień utrwala oczekiwania na początek cyklu obniżek stóp procentowych i redukcję kosztu pieniądza w listopadzie. Produkcja przemysłowa spadła we wrześniu o 5,2% r/r wobec wzrostu o 0,5% w sierpniu, co jest najsłabszym wynikiem od połowy 2009 r. Odczyt ten był bliski naszym oczekiwaniom i wyraźnie słabszy niż konsensus rynkowy. Tak słaby odczyt produkcji jest w dużej mierze efektem statystycznym, związanym z mniejszą liczbą dni roboczych niż w roku ubiegłym, jednak także dane po wyeliminowaniu czynników sezonowych wskazują na pogorszenie tendencji w przemyśle (spadek o 1,6% r/r wobec wzrostu o 1,9% r/r miesiąc wcześniej). Wrześniowy odczyt produkcji przemysłowej potwierdza pogłębiające się spowolnienie polskiej gospodarki. Pogorszenie w przemyśle ma szeroki zakres i obejmuje nie tylko sektory eksportowej, ale także zorientowane na rynek krajowy. W stosunku do września ubiegłego roku spadek produkcji odnotowano w 27 spośród 34 działach przemysłu m.in. w produkcji mebli (-18,1% r/r) i produkcji komputerów, wyrobów elektronicznych i optycznych (-15,5% r/r). Najsilniejsze spadki zanotowane zostały wśród branż eksportowych, co wskazuje nasilający się wpływ dekoniunktury w strefie euro na wyniki polskiego przemysłu. Odczyty wskaźników koniunktury wskazują, że negatywny trend produkcji utrzyma się także w miesiącach następnych, choć ze względu na czynniki statystyczne odczyty produkcji w kolejnych miesiącach powinny być nieco lepsze niż we wrześniu. Z tego właśnie powodu odczyt produkcji przemysłowej za październik powinien być zauważalnie lepszy niż wrześniowy. Nie zmienia to jednak faktu, że po oczyszczeniu danych z czynników sezonowych negatywny trend produkcji będzie utrzymany w kolejnych miesiącach. Wyraźnie gorsze od oczekiwań były także wyniki produkcji budowlano-montażowej, której spadek pogłębił się do 17,8% r/r wobec spadku o 5,0% r/r w sierpniu. W stosunku do września ubiegłego roku spadek poziomu zrealizowanych robót odnotowano we wszystkich działach budownictwa. Najgłębszy nastąpił w przedsiębiorstwach zajmujących się wznoszeniem budynków (-22,9% r/r). Tylko nieznacznie mniejsze spadki zanotowano w przypadku przedsiębiorstw zajmujących się głównie budową obiektów inżynierii lądowej i wodnej (-14,9% r/r) i wykonujących roboty budowlane specjalistyczne (-13,9% r/r). Regres w zakresie budownictwa mieszkaniowego oraz wygasające projekty infrastrukturalne będą ograniczały wyniki produkcji budowlanej także w kolejnych miesiącach. Spadek deficytu na rachunku obrotów bieżących Deficyt na rachunku obrotów bieżących spadł w sierpniu do 633 mln EUR ze zrewidowanych w dół 711 mln EUR w lipcu. Odczyt ten był niższy niż nawet nasze optymistyczne oczekiwania na poziomie -889 mln EUR, zaś konsensus rynkowy wynosił mln EUR. Spadek deficytu to w głównej mierze efekt niższego Makro i rynek komentarz dzienny str. 2

3 deficytu handlowego, który wyniósł zaledwie 48 mln EUR. Wynik ten został osiągnięty głównie w efekcie spadku importu (-3,0% r/r licząc w euro), przy wciąż rosnącym eksporcie, choć jego dynamika również wyhamowała (+4,3% r/r) w stosunku do bardzo dobrego odczytu z lipca. Pogorszenie tendencji w imporcie odzwierciedla spadek popytu krajowego, szczególnie inwestycyjnego, co zmniejsza również zapotrzebowanie na produkty importowane. Eksport choć wyhamował wciąż radzi sobie relatywnie dobrze, co częściowo wiązać się może z reorientacją kierunków eksportu w stronę rynków pozaeuropejskich, co częściowo łagodzi negatywny wpływ recesji w strefie euro na wyniki polskiego przemysłu. Dodatkowo, w czasach kryzysu, polska oferta może być konkurencyjna także na rynku europejskich, ponieważ z reguły pozostaje atrakcyjna cenowo i jakościowo. Wciąż dobrze radzi sobie natomiast eksport usług, którego dynamika wyniosła w sierpniu 13,4% r/r. Pozostałe elementy salda obrotów bieżących były bliskie oczekiwaniom i ich wartości były zbliżone do poziomów zaobserwowanych w lipcu. Po stronie finansowania uwagę zwraca znaczny napływ inwestycji zagranicznych do Polski, który wyniósł 1257 mln EUR. Na saldo to złożył się przede wszystkim napływ netto środków zwiększający kapitały własne polskich przedsiębiorstw (601 mln EUR) oraz dodatnie reinwestowane zyski (625 mln EUR). Nie widzimy obecnie zagrożenia dla stabilności polskiej gospodarki, wynikającego z nierównowagi zewnętrznej. Oczekujemy typowego dla spowolnienia wzrostu gospodarczego ograniczenia ujemnego salda wymiany z zagranicą. Tylko niewielki wzrost wynagrodzeń we wrześniu Spadek indeksu PPI we wrześniu Pozorna poprawa sytuacji budżetu państwa we wrześniu Makro i rynek komentarz dzienny str. 3 Opublikowane przez GUS dane z sektora przedsiębiorstw potwierdzają pogarszającą się sytuację na rynku pracy. Zatrudnienie w sektorze przedsiębiorstw było zbliżone do poziomu sprzed roku, a jego roczna dynamika wyniosła zero. W skali miesiąca zatrudnienie obniżyło się natomiast o 0,1% tj. o 8,1 tys. etatów i była to najgłębsza zniżka od grudnia 2011 roku. Dane potwierdzają, że firmy prowadzą konserwatywną politykę kadrową, a ostrożność firm wynika z dużej niepewności, co do przyszłej sytuacji w gospodarce. Stagnacji w zakresie zatrudnienia towarzyszy również niska presja płacowa. Przeciętne wynagrodzenie w sektorze przedsiębiorstw wzrosło we wrześniu zaledwie o 1,6% r/r po wzroście o 2,7% r/r w sierpniu i rynkowym konsensusie na poziomie 2,7%. Od miesięcy w danych widać, że siła przetargowa pracowników jest niewielka, a rynek pracy nie rodzi obecnie presji inflacyjnej. W ujęciu realnym roczny spadek płac pogłębił się do 2,1% wobec spadku o 1,1% miesiąc wcześniej. Wrześniowe dane o wynagrodzeniu nie powinny być zaburzone przesunięciami wypłat premii, stąd odzwierciedlają niską presję płacową w gospodarce. Ten słaby wynik może jednak częściowo wiązać się z mniejszą liczbą dni roboczych we wrześniu tego roku, co mogło zmniejszyć wynagrodzenie pracowników zatrudnionych na tzw. akord. Szczegółowe dane o wynagrodzeniu opublikowane zostaną pod koniec miesiąca i pozwolą bardziej wiarygodnie ocenić trendy w tym zakresie. Dodatkowo, fundusz płac w sektorze zwiększył się o 1,6% r/r w ujęciu nominalnym, co w ujęciu realnym oznacza spadek o 2,3% r/r. Tendencje na rynku pracy. w połączeniu z opublikowanymi w ubiegłym tygodniu danymi o produkcji przemysłowej i inflacji, wpisują się w obraz stopniowego pogarszania koniunktury w polskiej gospodarce i wzmacniają nasze stanowisko zakładające obniżkę stóp na posiedzeniu w listopadzie. W naszej ocenie w tym roku możliwe są obniżki o łącznie 50 bps, podjęte w dwóch ruchach, by na koniec 2012 roku stopa referencyjna wyniosła 4,25%. Nieznacznie powyżej oczekiwań ukształtował się natomiast odczyt indeksu PPI. Wskaźnik cen producenta spadł we wrześniu do 1,8% r/r z 3,0% r/r w sierpniu. Tak znaczny spadek rocznego wskaźnika PPI jest w głównej mierze efektem wysokiej bazy sprzed roku, kiedy silnie wzrosły ceny w przetwórstwie przemysłowym w związku z osłabieniem złotego. W skali miesiąca ceny producenta zwiększyły się o 0,5% głównie w następstwie zwyżki surowców przemysłowych na rynkach międzynarodowych. W kolejnych miesiącach spodziewamy się dalszego spadku indeksu PPI, który na koniec roku może spaść poniżej 1% r/r. Deficyt budżetowy po wrześniu wyniósł 21,1 mld PLN, co stanowi 60,3% planu na cały rok wobec 54,5% przed rokiem. W samym wrześniu budżet centralny osiągnął więc nadwyżkę 1,81 mld PLN. Był to drugi z rzędu miesiąc nadwyżki budżetowej, jednak trudno uznać to za sygnał trwałej poprawy kondycji polskiego budżetu. Poprawa salda budżetu jest bowiem w głównej mierze efektem przesunięć wydatków, głównie dotacji do Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, której poziom

4 we wrześniu był o 30,6% niższy niż przed rokiem. Utrzymuje się natomiast negatywny trend w zakresie dochodów podatkowych, które po dziewięciu miesiącach były o zaledwie 2,6% wyższe niż przed rokiem. W samym wrześniu spadły zaś o 3,6% r/r, głównie ze względu na pogłębienie się spadku dochodów z podatków pośrednich, zarówno VAT-u, jak i akcyzy. We wrześniu pogorszyła się również realizacja wpływów z podatku CIT, które były o 16,3% niższe niż rok temu. O ile tegoroczny budżet powinien być zrealizowany zgodnie z założeniami, pomimo mniejszych niż zakładano dochodów podatkowych, to dużo większym wyzwaniem będzie przyszły. Minutes z październikowego posiedzenia RPP potwierdza oczekiwanie Rady na projekcję Członkowie RPP sugerują rozpoczęcie cyklu obniżek stóp w listopadzie Premier D. Tusk o wspólnym nadzorze finansowym Sprawozdanie z wrześniowego posiedzenia RPP wskazuje na oczekiwanie członków RPP na nową projekcję inflacyjną, jako główny argument dla złagodzenia polityki pieniężnej. Z treści sprawozdania wynika, że część członków Rady uznała, że na posiedzeniu stopy procentowe powinny zostać obniżone, gdyż oczekiwane osłabienie wzrostu gospodarczego istotnie poniżej tempa wzrostu produktu potencjalnego stwarza ryzyko obniżenia się inflacji poniżej celu w dłuższej perspektywie. Ponadto prognozowany spadek inflacji do poziomu zgodnego z celem inflacyjnym w najbliższych kwartałach powoduje, że realne stopy procentowe deflowane oczekiwaną inflacją nawet po ich obniżeniu pozostałyby wyraźnie dodatnie. Inni członkowie RPP uznali jednak, że ewentualne obniżenie stóp procentowych powinno uwzględniać ocenę średniookresowych perspektyw wzrostu gospodarczego i inflacji, jaka wyłoni się z listopadowej projekcji NBP. Część członków wskazywała też, iż obecny poziom stóp może być odpowiedni, aby umożliwić powrót inflacji do celu w perspektywie kilku kwartałów, a ich obniżenie w sytuacji utrzymującej się słabej koniunktury za granicą może mieć ograniczony wpływ na ożywienie krajowej aktywności gospodarczej. Anna Zielińska-Głębocka, członki RPP, powiedziała, że obniżka stóp procentowych w listopadzie byłaby uzasadniona, dodając, iż byłby to początek krótkiego cyklu luzowania polityki monetarnej. W jej ocenie wszystkie dane z ostatnich kilku miesięcy wskazują na spowolnienie gospodarcze, które zdaniem prof. Zielińskiej- Głębockiej może potrwać kilka kwartałów. Pozwala to Radzie na poluzowanie polityki pieniężnej, dodając, że nie jest zwolennikiem radykalnych ruchów w polityce pieniężnej. Sugeruje to poparcie dla obniżek o 25 bps, a nie odważniejszych cięć o 50 bps. Jej zdaniem RPP czeka na projekcję inflacji, która prawdopodobnie potwierdzi obserwowane już tendencje. W zbliżonym tonie wypowiedziała się także prof. E. Chojna-Duch, w ocenie której należy w listopadzie zdecydowanie obciąć stopy. W jej ocenie ostatnie dane o produkcji są przesłanką przemawiającą za zdecydowaną obniżką stóp w listopadzie, która powinna zapoczątkować cykl łagodzenia polityki pieniężnej. W trakcie ubiegłotygodniowego szczytu premier Donald Tusk powiedział, że w ramach nowego wspólnego unijnego nadzoru Polska będzie miała trochę mniej praw dopóki będzie poza strefą euro, ale w związku z tym również i mniej obowiązków. Do czasu wejścia do strefy euro Polska będzie uczestniczyć w jednolitym nadzorze finansowym na lżejszej zasadzie. Wynika to z faktu, że nie będzie zmieniana podstawa prawna propozycji wspólnego nadzoru (art. traktatu UE o Europejskim Banku Centralnym), która nie daje krajom spoza euro możliwości pełnego udziału w decyzjach wspólnego nadzoru. Premier dodał, że decyzję o przystąpieniu w jakiejkolwiek formie do jednolitego nadzoru finansowego podjęta zostanie po negocjacjach. W jego ocenie możliwe jest, iż do końca roku zapadnie już ostateczna decyzja o jednolitym nadzorze finansowym, chociaż jest bardzo mało prawdopodobne, aby od początku przyszłego roku działały potrzebne instytucje, przepisy i mechanizmy. %. Makro i rynek komentarz dzienny str. 4

5 Unijni przywódcy porozumieli się co do wspólnego nadzoru bankowego Wzrost indeksu ZEW w Niemczech Mieszane tendencje na amerykańskim rynku nieruchomości Wzrost sprzedaży detalicznej w USA Wzrost produkcji przemysłowej w USA Gospodarka Chin zwalnia Komentarz makroekonomiczny - gospodarki zagraniczne Podczas szczytu UE unijni liderzy doszli do porozumienia, żeby w przyszłym roku stworzyć podstawy prawne do wspólnego nadzoru bankowego w strefie euro. Otworzyłoby to drogę europejskiemu funduszowi pomocowemu (ESM) do bezpośredniej kapitalizacji banków potrzebujących wsparcia finansowego. Decyzja pozytywna, ponieważ przybliża wejście w życie mechanizmu, który pozwoli odciążyć rządy od wspierania sektora bankowego, co pozwoli uniknąć wzrostu zadłużenia publicznego, jednak jego skutki będą widoczne dopiero w dłuższym horyzoncie czasowym. Indeks ZEW odzwierciedlający nastroje gospodarcze w Niemczech wzrósł w październiku do minus 11,5 pkt. z minus 18,pkt. miesiąc wcześniej, co było wynikiem nieznacznie lepszym od konsensusu na poziomie -15,0 pkt. Indeks bieżących warunków gospodarczych wyniósł w październiku 10,0 pkt. wobec 12,6 pkt. we wrześniu, zaś konsensus rynkowy wynosił 11,3 pkt. Liczba nowych inwestycji budowlanych w USA wyniosła 872 tys., co w stosunku do poprzedniego miesiąca oznacza wzrost o 15,0%. Wyniki ten był wyraźnie lepszy od konsensusu rynkowego na poziomie 770 tys. W tym samym czasie liczba pozwoleń na budowę wzrosła o 11,6% wobec sierpnia do 894 tys., co dobrze wróży wynikom branży budowlanej w kolejnych miesiącach. Nieco słabsze były natomiast dane z rynku wtórnego, gdzie sprzedaż domów spadła we wrześniu do 4,75 mln w ujęciu rocznym (-1,7% m/m) ze zrewidowanych w górę, 4,83 mln w sierpniu. Osiągnięty wówczas wynik był najwyższy od maja 2010 r. Wrześniowe dane były natomiast zgodne z konsensusem na poziomie 4,75 mln. Sprzedaż detaliczna w Stanach Zjednoczonych wzrosła we wrześniu o 1,% m/m wobec wzrostu o 1,2% w sierpniu, co było wynikiem nieznacznie lepszym od konsensusu na poziomie +0,8% m/m. Wyłączając sprzedaż samochodów, sprzedaż wzrosła o 1,1% wobec oczekiwanego wzrostu o 0,6%. Produkcja przemysłowa w USA wzrosła we wrześniu o 0,4% m/m wobec spadku o 1,4% m/m w sierpniu. Odczyt produkcji był nieznacznie lepszy od konsensusu rynkowego wskazującego na wzrost o 0,2%. W tym samym czasie wykorzystanie mocy produkcyjnych wyniosło 78,3% wobec 78,0% w sierpniu i oczekiwanych 78,3%. Wzrost gospodarczy Chin zwolnił w trzecim kwartale do 7,4% r/r z 7,6% r/r w poprzednich trzech miesiącach. Oznacza to, że gospodarka Państwa Środka rozwijała się w tempie najniższym od początku 2009 roku. Wynik ten był jednak zgodny z oczekiwaniami. Gospodarka chińska zwalnia w efekcie zmniejszającej się dynamiki inwestycji oraz mniejszego popytu na chiński eksport, szczególnie ze strony Europy. Z opublikowanych danych wynika także, że produkcja przemysłowa w Chinach wzrosła we wrześniu o 9,2% r/r wobec 9,0% r/r miesiąc wcześniej i 8,9% r/r oczekiwanych przez rynki. W tym samym czasie sprzedaż detaliczna wzrosła o 14,2% r/r wobec 13,2% prognozowanych przez analityków. Dane te pozwalają przypuszczać, że gospodarka chińska powinna uniknąć twardego lądowania. Lepsze od oczekiwań były także wyniki chińskiego handlu zagranicznego. Eksport Chin wzrósł we wrześniu o 9,9% r/r, podczas gdy import zwiększył się o 2,4% r/r. W rezultacie nadwyżka handlowa Chin wyniosła 27,7 mld USD wobec 26,66 mld USD w sierpniu. Potwierdza to, że gospodarka Państwa Środka nie zwalnia tak gwałtownie jak się obawiano. Makro i rynek komentarz dzienny str. 5

6 3,30 3,25 3,20 3,15 3,10 3,05 1,32 1,31 1,30 1,29 1,28 1,27 Kursy USD/PLN i EUR/PLN /bid z zamknięcia/ USDPLN /lewa skala/ Kursy EUR/USD i EUR/CHF /bid z zamknięcia/ EURUSD /prawa skala/ EURPLN EURCHF 4,20 4,15 4,10 4,05 4,00 1,22 1,21 1,20 Makro i rynek 22 października 2012 Rynek walutowy - PLN Ubiegłotygodniowa publikacja krajowych danych o inflacji CPI nie miała większego przełożenia na wycenę złotego pomimo, iż odczyt był niższy od oczekiwań i wsparł i tak silne oczekiwania na obniżkę stóp procentowych na posiedzeniu w listopadzie oraz w kolejnych miesiącach. W pierwszej połowie zakończonego tygodnia notowania złotego w relacji do euro kontynuowały stabilizację w ramach przedziału 4,07 4,10 w którym przebywały od dziesięciu sesji, mimo iż sentyment szerokiego rynku pozostawał pozytywny. Liderem wzrostów w regionie był węgierski forint, który w relacji do euro znajdował się na 2-miesięcznym maksimum swojej wartości. W kolejnych dniach nasilające się oczekiwania na obniżki stop procentowych, wsparte zostały kolejnymi wypowiedziami członków RPP, a także opublikowanym sprawozdaniem z październikowego posiedzenia RPP. W rezultacie w czwartek kurs EUR/PLN krótkotrwale przełamał poziom 4,11. W piątek ze względu na brak danych z krajowej gospodarki oraz istotnych doniesień z zagranicy, kurs EUR/PLN poruszał się w relatywnie wąskim przedziale 4,0970-4,1060. Złoty był niewrażliwy na doniesienia z europejskiego szczytu, na którym dyskusja koncentrowała się wokół wspólnego nadzoru bankowego i nowego budżetu UE. Początek nowego tygodnia przyniósł pewne umocnienie złotego, choć nastąpiło to przy niskiej płynności rynku. Obecnie złoty notowany jest na poziomie 4,0953 wobec euro i 3,1410 wobec dolara. Dzisiejsze kalendarium wydarzeń makro jest ubogie. Z informacji krajowych opublikowana zostanie inflacja bazowa za wrzesień, jednak jej publikacja nie powinna istotnie wpłynąć na sentyment rynkowy. Rynek walutowy - EUR/USD Początek minionego tygodnia przyniósł stabilizację notowań eurodolara wokół poziomu 1,2950. Źródłem niewielkiej zmienności i początkowego osłabienia wspólnej waluty były słabsze nastroje związane z wciąż niejasną sytuacją w strefie euro. Zostały one jednak zneutralizowane lepszymi od oczekiwań danymi dotyczącymi sprzedaży detalicznej w Stanach Zjednoczonych, która we wrześniu przyśpieszyła do poziomu 1,1% r/r wobec oczekiwań na poziomie 0,8% r/r. Częściowej stabilizacji notowań sprzyjało oczekiwanie na dwudniowy szczyt przywódców Unii Europejskiej mający się rozpocząć w czwartek, na którym przedmiotem rozmów pozostanie sytuacja w Grecji oraz Hiszpanii. Wyraźna poprawa sentymentu inwestycyjnego obserwowana była we wtorek po lepszych od oczekiwań wynikach indeksu Zew dla niemieckiego przemysłu, wyższym od konsensusu odczytem produkcji przemysłowej w USA i zyskiem banku Goldman Sachs. W rezultacie kurs EUR/USD wzrósł do niemal 4-tygodniowego maksimum. Dodatkowym wsparciem dla nastrojów były spekulacje, iż Niemcy są gotowe na udostępnienie Hiszpanii zapobiegawczej linii kredytowej. Rynek zignorował natomiast nieoficjalne doniesienia o zerwaniu rozmów pomiędzy Troiką, a greckim rządem. Po pozytywnej dla notowań euro pierwszej połowie minionego tygodnia ostatnie dwie sesje przyniosły korektę pary EURUSD i powrót kursu w okolice poziomu 1,30. Źródłem pesymizmu okazały się słabsze od oczekiwań cotygodniowe dane z amerykańskiego rynku pracy publikowane w czwartek. W piątek natomiast rynek rozczarował wynik dwudniowego posiedzenia przywódców unijnych na szczycie w Brukseli. Liderom Unii Europejskiej nie udało się bowiem zawrzeć porozumienia w sprawie szczegółów pomocy bankom regionu. Nastroje popsuło twarde stanowisko Niemiec wobec warunków dokapitalizowania banków regionu bezpośrednio ze środków funduszu pomocowego strefy euro. W piątek kolejny raz głos w sprawie franka szwajcarskiego zabrał wiceprezes SNB. J.P.Danthine w prasowym wywiadzie stwierdził, że szwajcarska waluta jest niezwykle silna, jednak historycznie zbyt wysoka wycena franka ulega samoistnej korekcie. Początek nowego tygodnia wobec niezwykle ubogiego kalendarium danych podczas dzisiejszej sesji powinien przynieść kontynuację przeceny euro w relacji do dolara. Nasze oczekiwania na nadchodzący tydzień Kurs Wsparcie/Opór EUR/PLN O2 O1 4,1287 4,1050 Publikacje krajowych danych makro, wypowiedzi przedstawicieli RPP, niesprzyjająca złotemu sytuacja techniczna na wykresie, słaby sentyment międzynarodowego rynku, W1 W2 4,0650 4,0482 EUR/USD O2 O1 1,3225 1,3089 Słaby sentyment międzynarodowego rynku zwiększający awersję do ryzyka, rozczarowanie wynikami unijnego szczytu, ubogie kalendarium danych makro, posiedzenie FOMC. W1 W2 1,2824 1,2634 Makro i rynek komentarz dzienny str. 6

7 Analiza techniczna Wskaźnikiem RSI utrwala sygnał dywergencji z notowaniami pary EURPLN sugerując nadchodzące osłabienie polskiej waluty, Kurs EURPLN poruszają się w ramach formacji trójkąta prostokątnego, Poziom 4,0650 jest obecnie najbliższym poziomem oporu technicznego, Wsparcie techniczne natomiast to poziom 4,1150 PLN za EUR, Wskaźnik MACD nie generuje obecnie sygnałów transakcyjnych. Średnia ruchoma Trend kursu EUR/PLN 5 dniowa 4,0986 Krótkookresowy (1T) 20 dniowa 4,1033 Średniokresowy (1M) 80 dniowa 4,1138 Długookresowy (6M) 200 dniowa 4,1827 Analiza techniczna. Kurs USDPLN porusza się w ramach kanału spadkowego, Najbliższy opór przed wzrostem kursu stanowi poziom 3,1815 wyznaczony przez 61,8% zniesienia Fibonacciego, Dywergencja wskaźnika RSI w notowaniami sugeruje umiarkowaną zwyżkę notowań pary USDPLN w bliskim okresie. Średnia ruchoma Trend kursu USD/PLN 5 dniowa 3,1382 Krótkookresowy (1W) 20 dniowa 3,1671 Średniookresowy (1M) 80 dniowa 3,2578 Długookresowy (6M) 200 dniowa 3,2622 Analiza techniczna Notowania eurodolara poruszają się w ramach kanału wzrostowego, zawróciły jednak z przyśpieszonej linii trendu, Oscylator stochastyczny wygenerowany sygnał sprzedaży europejskiej waluty, Średnia 14-dniowa jest bliska przecięcia się ze średnią 200-dniową, W minionym tygodniu pogłębiła się dywergencja notowań eurodolara ze wskaźnikiem RSI sugerując możliwość głębszej przeceny wspólnej waluty, Kurs EURUSD znajduję się obecnie wysoko powyżej chmury Ichimoku. Średnia ruchoma Trend kurs EUR/USD 5 dniowa 1,3061 Krótkookresowy (1T) 20 dniowa 1,2957 Średniookresowy (1M) 80 dniowa 1,2636 Długookresowy (6M) 200 dniowa 1,2834 Makro i rynek Kurs EUR/PLN Kurs USD/PLN Kurs EUR/USD Źródło: Reuters; interwał dzienny Źródło: Reuters; interwał dzienny Źródło: Reuters; interwał dzienny Makro i rynek komentarz dzienny str. 7

8 22 października ,5 6,0 5,5 5,0 4,5 4,0 3,5 3,5 3,0 2,5 2,0 1,5 1,0 0,5 0, , wrz Obligacje krajowe rentowności i ich zmiana tygodniowa 3,91 3,93 3,96 4,06 4,49 4,65 1Y 2Y 3Y 4Y 5Y 10Y 20Y 4,75 zmiana tygodniowa w bp (prawa oś) ,30 0,63 0, paź Spready obligacji PLN vs. EUR 9 paź 12 paź 17 paź 2Y 5Y 10Y WIBOR 3M i jej zmiana w tygodniu dyskontowana przez kontrakty FRA 4,5 4,5 4, ,75 3,75 1X4 2X5 3X6 4X7 5X8 6X9 7X10 8X11 9X FRA Bundy i Treasuries rentowności i ich zmiana tygodniowa 0,77 1,80 1,60 2Y 5Y 10Y Zmiana rentowności bundów (bp) Bundy Zmiana rentowności treasury (bp) Treasury 22 paź Implikowana stopa referencyjna 0 5,5 5 4,5 4 3,5 Obligacje Rynek krajowy Po tym, jak ostatnie komentarze członków RPP wskazywały na możliwość obniżek stóp procentowych o większej niż dotychczas wyceniał rynek skali tj. 150 bps wobec 100 bps zdyskontowanych kontraktami FRA 9x12, zaplanowane na ubiegły tydzień publikacje danych miały pomóc zweryfikować te oczekiwania. Wycena polskiego długu miała pozostać zatem zdominowana przez czynniki krajowe. Publikacja niższej od oczekiwań inflacji CPI sprawiła, że umocnieniu uległy oczekiwania na rozpoczęcie łagodzenia polityki pieniężnej na najbliższym posiedzeniu RPP oraz na bardziej agresywne działania Rady w całym cyklu. Również odczyt produkcji przemysłowej, która zniżkowała pierwszy raz od trzech lat, dobrze wpisał się w tą tendencję. W rezultacie rentowności 2-latek, tenoru najbardziej wrażliwego na potencjalne zmiany w polityce pieniężnej, zniżkowała momentami do poziomu 3,90% tj. historycznego minimum. W tym samym kierunku, choć w mniejszym zakresie, poruszały się również notowania obligacji 5- i 10-letnich letnich. Jedynie częściowym stabilizatorem była zwyżka apetytu na ryzykowniejsze aktywa, która w pierwszej połowie tygodnia, sprawiła, że większym zainteresowaniem cieszyły się akcje spółek, aniżeli obligacje. Na jutrzejszym przetargu Ministerstwo Finansów zaoferuje obligacje serii OK0714 i DS1023 za łącznie 6,0-9,0 mld PLN. Dziś natomiast opublikowana zostanie inflacja bazowa za wrzesień, która według naszych szacunków spadła do 1,9% z 2,1% w sierpniu. Może to dodatkowo wesprzeć krótki koniec krzywej, choć ten wpływ może nie być znaczny, gdyż rynek już zdyskontował obniżki stóp o co najmniej 100 bps. Obligacje - Rynki bazowe Dynamiczna zwyżka rentowności niemieckich Bundów była wynikiem wyraźnej poprawy nastrojów na szerokim rynku. Na wartości, choć w mniejszej skali, traciły również pozostałe segmenty niemieckiego długu. W tym samym kierunku poruszały się również notowania amerykańskich obligacji. Lepsze niż oczekiwano dane z amerykańskiego rynku nieruchomości, a także dane z Chin dotyczące produkcji przemysłowej i sprzedaży detalicznej zmniejszyły apetyt na najbezpieczniejsze aktywa. Rynek mniej niż w poprzednich dniach obawia się również o perspektywy Hiszpanii i innych gospodarek peryferyjnych strefy euro. Poprawa nastrojów na międzynarodowym rynku znalazła również odzwierciedlenie w wynikach aukcji portugalskiego długu. Na początku minionego tygodnia Portugalia sprzedała 12- miesięczne bony o wartości 770 mln EUR, a średnia rentowność sprzedanych papierów wyniosła 2,1% wobec 3,5% odnotowanych podczas poprzedniej aukcji w lipcu. Sprzedano również 6-miesięczne bony, o wartości 830 mln EUR i 3-miesięczne bony o wartości 250 mln EUR przy średnich rentownościach odpowiednio 1,84% oraz 1,37. W minionym tygodniu swój dług sprzedała również Hiszpania. Obligacje zapadające w 2015, 2016 i 2022 roku sprzedano za łącznie 4,6 mld EUR wobec oferty na poziomie 3,5-4,5 mld EUR. Rentowności papierów spadły wobec poziomów z ostatniej aukcji analogicznych papierów, podczas gdy popyt zgłoszony przez inwestorów wyraźnie przekraczał poziomu z poprzednich przetargów. Pozytywny sentyment wygasł w drugiej połowie zakończonego tygodnia w związku z rozczarowaniem inwestorów wynikami szczytu UE. W rezultacie na wartości zyskiwały niemieckie i amerykańskie obligacje z długiego końca krzywej. Rentowność Bundów obniżyła się tym samym o 4 bps do poziomu 1,59%. Z kolei dochodowość Treasurysów również była niższa o 4 bps w stosunku do czwartkowej sesji wyniosła jednak 1,78%. Nasze oczekiwania na nadchodzący tydzień Obligacje Rentowności Uzasadnienie Obligacje PL Prawdopodobny słabszy sentyment globalnego rynku, silne oczekiwaniami na obniżkę stóp procentowych na listopadowym posiedzeniu RPP i w kolejnych miesiącach w związku z rozczarowującymi danymi z polskiej gospodarki, Bundy DE Słabe dane z europejskiej gospodarki w połączeniu z niepewnością, co do Hiszpanii sprawią, że rynek będzie realizował strategię nastawioną na unikanie ryzyka, Treasury USA Seria lepszych od oczekiwań danych z gospodarki USA, w szczególności z rynku pracy, zwiększająca apetyt na ryzykowniejsze aktywa versus decyzja Fed o zwiększeniu dotychczasowego skupu obligacji. Makro i rynek komentarz dzienny str. 8

9 DANE I PROGNOZY MAKROEKONOMICZNE sty-12 lut-12 mar-12 kwi-12 maj-12 cze-12 lip-12 sie-12 wrz-12* Produkcja przemysłowa (r/r) dane odsezonowane 9,1 8,8 4,8 5,6 0,8 3,9 2,9 5,0 4,6 3,1 1,2 2,7 5,2 4,7 0,5 1,9-5,2-1,6 Produkcja budowlana(r/r) dane odsezonowane 32,2 17,5 12,0 11,7 3,5 8,8 8,1 10,1 6,2 7,2-5,2-4,3-8,8-1,0-5,0-2,7-17,8-9,5 Zatrudnienie w sek. przeds. (r/r) 0,9 0,5 0,5 0,3 0,3 0,1 0,0 0,0 0,0 Płace w sek. przeds. (r/r) 8,1 4,3 3,8 3,4 3,8 4,3 2,4 2,7 1,6 Stopa bezrobocia 13,2 13,5 13,3 12,9 12,6 12,4 12,3 12,3 12,5 Saldo CA (mln EUR) CPI (r/r) 4,1 4,3 3,9 4,0 3,6 4,3 4,0 3,8 3,8 PPI (r/r) 7,9 6,0 4,4 4,4 5,0 4,4 3,6 3,0 1,8 Inflacja bazowa (r/r) 2,5 2,6 2,4 2,7 2,3 2,3 2,3 2,1 1,9 Podaż pieniądza M3 % (r/r) 13,7 12,5 9,3 10,3 11,3 11,1 11,1 9,5 7,6 Stopa referencyjna 4,50 4,50 4,50 4,50 4,75 4,75 4,75 4,75 4,75 WIBOR 1M 4,75 4,73 4,71 4,72 4,92 4,91 4,90 4,90 4,90 WIBOR 3M 4,99 4,95 4,94 4,95 5,11 5,12 5,11 4,99 4,92 Obligacja 2-letnia 4,70 4,67 4,60 4,70 4,82 4,26 4,02 4,08 4,04 Obligacja 5-letnia 5,00 4,89 4,94 4,88 5,03 4,52 4,25 4,32 4,19 Obligacja 10-letnia 5,58 5,46 5,51 5,41 5,44 4,96 4,70 4,85 4,70 EUR/PLN 4,22 4,12 4,16 4,17 4,38 4,13 4,03 4,18 4,11 USD/PLN 3,22 3,09 3,12 3,15 3,54 3,34 3,22 3,33 3,20 EUR/USD 1,31 1,33 1,33 1,32 1,24 1,23 1,25 1,26 1,29 Dane i prognozy kwartalne 4Q Q12 2Q12 3Q12 4Q12* 2012* PKB (% r/r) 4,6 4,3 3,6 2,3 2,1 1,7 2,5 Stopa bezrobocia (%) 12,5 12,5 13,3 12,4 12,5 13,4 13,4 Inflacja (%, r/r) 4,6 4,6 3,9 4,3 3,8 3,0 3,0 Stopa referencyjna (%) 4,5 4,50 4,50 4,75 4,75 4,25 4,25 Obligacja 2-letnia (%) 4,85 4,85 4,60 4,26 4,04 3,98 3,98 Obligacja 5-letnia (%) 5,33 5,33 4,94 4,52 4,19 4,08 4,08 Obligacja 10-letnia (%) 5,87 5,87 5,51 4,96 4,70 4,65 4,65 USD/PLN 3,44 3,44 3,12 4,13 3,20 3,33 3,33 EUR/PLN 4,46 4,46 4,16 3,34 4,11 4,15 4,15 * prognozy i szacunki Banku Millennium SA Źródło: GUS, NBP, Reuters, Bank Millennium SA Makro i rynek komentarz dzienny str. 9

10 Biuro Analiz Makroekonomicznych Kalendarium Data Godz. Wskaźnik/Wydarzenie Kraj Okres Ostatnie dane Prognoza Millennium Konsensus 10/22 14:00 Inflacja bazowa r/r Polska Wrzesień 2.1% 1.9% 1.9% 10/23 10:00 Sprzedaż detaliczna r/r Polska Wrzesień 5.8% 5.5% 4.5% 10/23 10:00 Stopa bezrobocia Polska Wrzesień 12.4% 12.3% 12.5% 10/23 16:00 Indeks nastrojów konsumenckich EU Październik /23 16:00 Indeks przemysłowy Fed w Richmond USA Październik /24 03:45 HSBC Flash Manufacturing PMI Chiny Październik /24 09:30 Indeks PMI w przemyśle Niemcy Październik /24 09:30 PMI w sektorze usług Niemcy Październik /24 10:00 PMI EU Październik /24 10:00 Indeks Ifo - ocena bieżąca Niemcy Październik /24 10:00 Indeks PMI w przemyśle EU Październik /24 10:00 PMI w sektorze usług EU Październik /24 13:00 Liczba podań o kredyt hipoteczny MBA USA Październik -4.2% 10/24 14:58 Markit PMI Preliminary USA Październik /24 16:00 Sprzedaż nowych domów USA Wrzesień 373K 385K 10/24 20:15 Decyzja Fed w sprawie stóp USA Październik 0.25% 0.25% 10/25 10:00 Podaż pieniądza M3 r/r EU Wrzesień 2.9% 3.0% 10/25 14:30 Chicago Fed Nat Activity Index USA Wrzesień /25 14:30 Zamówienia na dobra trwałe USA Wrzesień -13.2% 7.0% 10/25 14:30 Liczba nowych bezrobotnych USA Październik 388K 370K 10/25 16:00 Pending Home Sales m/m USA Wrzesień -2.6% 2.5% 10/25 17:00 Indeks Kansas City Fed USA Październik /26 08:00 Ceny w imporcie r/r Niemcy Wrzesień 3.2% 2.9% 10/26 14:30 PKB q/q USA 3Q 1.3% 1.8% 10/26 15:55 Indeks Uniwersytetu Michigan USA Październik /29 13:30 Dochody osobiste USA Wrzesień 0.1% 0.4% 10/29 13:30 Wydatki osobiste USA Wrzesień 0.5% 0.6% 10/29 13:30 Inflacja bazowa PCE r/r USA Wrzesień 1.6% 10/29 14:00 Inflacja CPI r/r Niemcy Październik 2.0% 10/29 15:30 Indeks przemysłowy Fed w Dallas USA Październik -0.9 Źródło: Reuters, Bloomberg, Parkiet, Bank Millennium S.A. Makro i rynek komentarz dzienny str. 10 Niniejsza publikacja została przygotowana przez Bank Millennium S.A. wyłącznie w celach informacyjnych i nie stanowi rekomendacji lub oferty dotyczącej zakupu bądź sprzedaży jakiegokolwiek instrumentu finansowego. Bank Millennium S.A. dołożył należytej staranności w celu zapewnienia, iż zawarte informacje nie są błędne lub nieprawdziwe w dniu ich publikacji, jednak Bank Millennium S.A. i jego pracownicy nie ponoszą odpowiedzialności za ich prawdziwość i kompletność jak również za wszelkie szkody powstałe w wyniku wykorzystania niniejszej publikacji lub zawartych w niej informacji.