Szklarska Poręba, listopad 2014r. Dr Maria Węgrzyn

Transkrypt

1 Przesłanki racjonalizacji działalności podmiotów leczniczych. Ryzyko wykluczenia społecznego a wysokość kosztów leczenia próba identyfikacji zależności Dr Maria Węgrzyn Szklarska Poręba, listopad 2014r

2 Wykluczenie społeczne- co to takiego? Wykluczenie jest rozumiane jako niemożliwość bycia uczestnikiem ważnych społecznie aspektów życia społecznego, takich jak gospodarcze, polityczne czy kulturowe. Grotowska-Leder J., Ekskluzja społeczna - aspekty teoretyczne i metodologiczne, [w:] Grotowska-Leder J.Faliszek K, Ekskluzja i inkluzja społeczna. Diagnoza - uwarunkowania - kierunki działań, Wydawnictwo Edukacyjne "Akapit", Toruń Lister R., Bieda, Wydawnictwo Sic!, Warszawa 2007.

3 Wykluczenie społeczne- co to takiego? W odniesieniu do tego zjawiska często używa się także pojęcia marginalizacja, które traktowane jest jako wykluczenie z udziału w życiu społecznym jednostek, grup społecznych lub w ujęciu globalnym społeczeństw w stosunku do ich otoczenia społecznego.

4 Dlaczego wykluczenie społeczne? W przypadku wykluczania społecznego jednostek czynnikami mającymi na to największy wpływ jest bezrobocie i bieda.

5 Pojęcia: wykluczenie społeczne i ubóstwo Ubóstwo nie jest wyłącznie problemem ekonomicznym, a raczej zjawiskiem wielowymiarowym, które obejmuje zarówno brak dochodu i możliwości życia w godnych warunkach. J. Wrzesiński, Rady Gospodarczej i Społecznej, 1987.

6 POLSKA badanie CBOS wrzesień 2013r Czynnikami, które w największym stopniu zwiększają ryzyko wykluczenia społecznego są: sytuacja materialna oraz zdrowie.

7 POLSKA badanie CBOS, wrzesień 2013r Najwięcej osób, definiując grupy ludzi zagrożonych marginalizacją, odwoływało się do pozycji jednostki na rynku pracy. Aż 43 procent badanych uważa, że najmniejsze szanse na realizację swoich potrzeb mają bezrobotni, 20 procent wskazało osoby chore i niepełnosprawne, a 18 procent ubogich i biednych.

8 POLSKA badanie CBOS, wrzesień 2013r Spośród badanych, co jedenasty twierdzi, że sam czuje się wykluczony. W tej grupie większość wskazała na czynniki ekonomiczne i zdrowotne swojej sytuacji. 46 procent twierdzi, że jest wykluczona z powodu sytuacji materialnej, a 31 procent wskazywało na stan zdrowia.

9 Pojęcia: wykluczenie społeczne i ubóstwo Regulacje prawne Unii Europejskiej dotyczące pomocy społecznej łączą pojęcie ubóstwa z wykluczeniem społecznym. Przypisywane są one jednak do dwu różnych dyscyplin naukowych.

10 Elementy pomocy społecznej Pomoc społeczna polega w szczególności na: przyznawaniu i wypłacaniu przewidzianych rozwiązaniami prawnymi świadczeń (np.: zasiłek celowy, zasiłek okresowy), pracy socjalnej, oferowaniu niezbędnych usług opieki zdrowotnej, realizacji zadań wynikających z rozeznanych potrzeb społecznych.

11 Co badamy? Polska Wykluczenie społeczne a koszty. W Polsce badania dotyczą głównie pomiaru liczby osób wykluczonych, przyczyn marginalizacji i sposobów jej ograniczania. Badań dotyczących wpływu osób wykluczonych na wzrost kosztów o charakterze społecznym/ publicznym nie prowadzi się.

12 Co badamy? Francja Wykluczenie społeczne a koszty. We Francji badania dotyczą pomiaru liczby osób wykluczonych, przyczyn marginalizacji i sposobów jej ograniczania. Badań dotyczących także wpływu osób wykluczonych na wzrost kosztów o charakterze społecznym/ publicznym.

13 Założenia badawcze. Trzy wskaźniki niepewności. 1. Wskaźnik pieniężny koncentruje się na zasobach posiadanych. Założono, że osoby wykluczone osiągają dochód mniejszy lub równy 560 euro miesięcznie na jedną osobę w gospodarstwie domowym. 2. Wskaźnik ubóstwa pozwala zidentyfikować wielkość odbiorców pomocy społecznej. 3. "Warunki życia" obliczone przez Narodowy Instytut Statystyki i Badań Ekonomicznych (INSEE) oparto na wskaźniku mierzonym na płaszczyźnie 28 wymiarów życia codziennego, zgrupowanych w czterech obszarach. Są to: ograniczenia budżetowe, ograniczenia konsumpcji, zwłoka i trudności mieszkaniowych.

14 Trójwymiarowa nierówność 1. Socjodemograficzne wskaźniki (wiek, miejsce zamieszkania, płeć i pochodzenie etniczne / wyścig). 2. Gospodarczy i społeczny status (właściciel samochodu, zatrudnienie, dochody, klasy społecznej, etc.). 3. Środowisko społeczne (warunki życia, warunki pracy, wsparcie społeczne).

15 Cele pierwszego badania - ilościowego 1) Identyfikacja pacjentów społecznie niepełnosprawnych (budowa określonego wskaźnika mierzącego upośledzenie społeczne). 2) Pomiar stopnia występowania zjawiska pacjentów wykluczonych społecznie. 3) Propozycje rozwiązania problemu pacjentów społecznie niepełnosprawnych dla kierownictwa szpitali.

16 Cele drugiego badania - jakościowego 1. Złagodzić narzędzie pomiaru upośledzenia społecznego. 2. Sprawdzić możliwość zastąpienia narzędzia ilościowego kwestionariuszem oceniającym jakość życia. 3. Sprawdź czułość urządzenia pomiarowego. 4. Dołącz SSR i psychiatrię.

17 Skonstruować wskaźnik niekorzystnej sytuacji społecznej 1. Zbadane za pomocą specjalnego kwestionariusza (213 sztuk zmierzone) z "warunków życia". Badanie przeprowadzone zostało przez INSEE. Początkowo wykorzystano pełną wersję wskaźników. 1 faza badań 2 faza badań Liczba pól 6 6 Liczba wskaźników Liczba zmiennych Ilość przedmiotów Jakość życia

18 Drugie badanie polegało na przeprowadzeniu walidacji badania głównego, miało charakter badania jakościowego.

19 Obszar 1: Zdrowie 1. Wskaźnik choroby (zachorowalność). 2. Wskaźnik niepełnosprawności (INCAP) (skreślony w badaniu 2). 3. Wskaźnik ryzyka (Riski). 4. Warunki sygnalizacyjne (Riske) (idem).

20 Obszar 2: Kulturalna integracja 1. Wskaźnik nauki (EDUC). 2. Wskaźnik aktywności kulturowe (kulturowych).

21 Obszar 3: Zasoby 1. Wskaźnik poziomu życia (DOCHODÓW). 2. Wskaźnik niepewności (Precat).

22 Obszar 4: "Stosunki z innymi" 1. Wskaźnik relacji rodzinnych (rodzina). 2. Relacje sygnalizacyjne z pokrewnymi (SĄSIEDZI).

23 Obszar 5: "Mieszkanie" 1. Wnętrze wskaźnik komfortu (CI). 2. Wskaźnik Lokalizacja mieszkania (LOCA).

24 Obszar 6: "Dziedzictwo" 1. Rzeczowe aktywa wskaźnik (IMMO). 2. Majątek ruchomy wskaźnik (MOBI).

25 Kwalifikacja pacjentów Oznaczenie 1 brak niepełnosprawności. Oznaczenie 2 upośledzenie umiarkowane w zakresie od odmiany niepełnosprawności łagodnej do umiarkowanej. Oznaczenie 3 wysoki stopień upośledzenia społecznego znaczące lub poważne kalectwo.

26 Uczestnicy badania Badanie 1 Badanie 2 Uczestników Zmarłych 7 4 Pogorszenie stanu zdrowia??? 80 0 Jeszcze są??? Kwestionariusze nie oddane Kwestionariusze niekompletne Język Odmowy 85 (7.8 %) 93 (6.3 %) Przebadani

27 Struktura badanych osób Badanie 1 Badanie 2 Aktywny zawodowo 284 (54.6 %) 305 (43.8 %) Zarejestrowany bezrobotny 27 (5.2 %) 59 (8.5 %) Bezrobotny niezarejestrowany 16 (3.1 %) 24 (3.4 %) Student 24 (4.6 %) 19 (2.7 %) Zwolniony 116 (22.3 %) 181 (26.0 %) Gospodyni domowa 30 (5.7 %) 40 (5.7 %) Inne nieaktywne 23 (4.5 %) 59 (8.5 %) Nieznany 0 (0.0%) 9 (1.3 %) Razem 520 (100.0 %) 696 (100.0)

28 Wyniki. Obszar: Zdrowie Poziom wykluczenia Badanie 1 (%) Badanie 2 (%) (28.6 %) 595 (85.5 %) (54.4 %) 90 (12.9 %) 3 19 (3.8 %) 11 (1.6 %) Klasa niezidentyfikowana 67 (13.2 %) 0 Total 504 (100.0 %) 696 (100.0 %)

29 Wyniki. Obszar: Zasoby Poziom wykluczenia Badanie 1 (%) Badanie 2 (%) 1 97 (19.2 %) 185 (26.6 %) (29.2 %) 345 (49.6 %) (27.8 %) 166 (23.8 %) Klasa niezidentyfikowana 120 (23.8 %) 0 Razem 504 (100.0 %) 696 (100.0 %)

30 Wyniki. Obszar: integracji kulturowej Poziom wykluczenia Badanie 1 (%) Badanie 2 (%) (33.0 %) 264 (37.8 %) (34.9 %) 287 (41.1 %) (25.6 %) 130 (18.6 %) Klasa niezidentyfikowana 33 (6.5 %) 15 (2.5 %) Razem 504 (100.0 %) 696 (100.0 %)

31 Wyniki. Obszar: Stosunki interpersonalne Poziom wykluczenia Badanie 1 (%) Badanie 2 (%) (43.0 %) 308 (44.2 %) (36.3 %) 176 (25.3 %) 3 55 (11.0 %) 212 (30.4 %) Klasa niezidentyfikowana 49 (9.7 %) 0 Razem 504 (100.0 %) 696 (100.0 %) Projekt finansowany ze środków Komisji Europejskiej w ramach programu Uczenie się przez całe życie Leonardo da Vinci

32 Wyniki. Obszar: Mieszkania Poziom wykluczenia Badanie 1 (%) Badanie 2 (%) 1 62 (12.3 %) 321 (46.1 %) (50.0 %) 297 (42.7 %) (25.2 %) 78 (11.2 %) Klasa niezidentyfikowana 63 (12.5 %) 0 Razem 504 (100.0 %) 696 (100.0 %)

33 Wyniki. Obszar: Jakość życia Poziom wykluczenia Badanie 1 (%) Badanie 2 (%) 1 52 (10.3 %) 133 (19.1 %) (32.0 %) 298 (42.8 %) (50.2 %) 257 (36.9 %) Klasa niezidentyfikowana 38 (7.5 %) 8 (1.2 %) Razem 504 (100.0 %) 696 (100.0 %)

34 Podział badanych wg kryterium przynależności do grupy niepełnosprawności Badanie 1 (%) Badanie 2 (%) Klasa Klasa Klasa

35 Wnioski ex-post 1. Pacjenci z niepełnosprawnością społeczną pozostają w szpitalu średnio o jeden dzień dłużej niż pozostali pacjenci. 2. Koszty utrzymania jest wyższy wynosi średnio około 3200 euro.

36 Wnioski ex-ante 1. Dochód jest dominującym wyznacznikiem niekorzystnej sytuacji społecznej i wrażliwości. 2. Stan zdrowia osób niepełnosprawnych jest degradowany, ale to nie jest główna przyczyna (8 miejsce w tablicy wskaźników zdegradowanych w obu badaniach). 3. Nie obejmuje rzeczywistego zużycia usług medycznych.

37 Dziękuję