Ćwiczenie PA4. Elektrohydrauliczny układ wspomagający montaŝ

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Ćwiczenie PA4. Elektrohydrauliczny układ wspomagający montaŝ"

Transkrypt

1 PODSTAWY AUTOMATYKI - laboratorium Instrukcja laboratoryjna Opracował: dr inŝ. Willi Mednis Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Warszawa 2009

2 Elektrohydrauliczny układ wspomagający montaŝ Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z typową strukturą i działaniem układu elektrohydraulicznego oraz moŝliwościami tworzenia i badania jego rzeczywistego i symulacyjnego modelu. 1. WPROWADZENIE W urządzeniach technicznych średnich i duŝych mocy, czyli tam gdzie istnieje potrzeba rozwijania znacznych sił i prędkości (przyspieszeń) stosuje się często napędy hydrauliczne. 1.1 Struktura i działanie układu hydraulicznego Ogólnie hydraulika to dział techniki, w której energia lub sygnały są przekazywane za pośrednictwem cieczy. Podstawowy schemat takiego układu przedstawiono na rys. 1. Rys. 1. Schemat układu hydraulicznego: a ideowy, b z uŝyciem symboli graficznych W części zasilającej pompa 3, napędzana silnikiem elektrycznym lub spalinowym, zasysa ciecz (olej mineralny) ze zbiornika 1 i tłoczy ją do przewodu a. Miarą tłoczonej cieczy jest objętościowe natęŝenie przepływu Q p [m 3 /s] (wydatek pompy). Część Q p wraca przez zawór 4 PODSTAWY AUTOMATYKI 2

3 do zbiornika Q s a część Q i płynie do instalacji (Q p = Q s + Q i ). Rozdzielacz 5, w zaleŝności od połoŝenia tłoczka, kieruje Q i do lewej (L) lub prawej (P) komory siłownika 8. Prędkość v wysuwu (wsuwu) tłoka zaleŝy od Q i oraz powierzchni czynnej tłoka A 1 (A 2 ) według zaleŝności v i = Q i / A i.. Wielkość Q i a zatem i v i moŝna zmieniać zmieniając przekrój dławiący (opór hydrauliczny) w zaworze 7. W trakcie ruchu jedna z komór siłownika 8 (lub silnika 9) jest podłączona do źródła zasilania a druga do zbiornika.tłoczek rozdzielacza moŝe być przesuwany: skokowo i zajmować tylko ustalone wybrane połoŝenia (patrz rys. 1b) lub w sposób ciągły. Zatem moŝe być sterowany przełączająco lub analogowo. Sterowanie moŝe być ręczne lub (najczęściej) za pomocą elektromagnesów. 1.2 Forma opisu działania W przypadku układu pracującego według powtarzalnego cyklu wygodną formą opisu (przedstawienia) jego działania jest odpowiedni cyklogram. Fragment cyklogramu dla układu z rysunku 1b przedstawiono na rysunku 2. Rys. 2. Fragment cyklogramu Cyklogram zawiera: w kolumnie 1 nazwę zespołu funkcjonalnego oraz oznaczenie lub odpowiedni zastosowany na schemacie numer, w kolumnie 2 moŝliwe stany wysterowania np. rozdzielacz w połoŝeniu: 1,0 lub 2 itp., w kolumnie 3 - stan ustalony, wyjściowy (stan na początku cyklu).w naszym przypadku przyjęto, Ŝe rozdzielacz jest w stanie (połoŝeniu) 0 a tłok siłownika jest wsunięty. Uwaga: stanem ustalonym nie jest np. sytuacja gdy rozdzielacz jest w stanie 1 a tłok jest wysunięty. JeŜeli załoŝymy, Ŝe sterowanie jest ręczne, to cykl rozpoczyna się (punkt I na cyklogramie) przełączeniem rozdzielacza ze stanu 0 (strzałka oraz symbol ręcznego sterowania) do stanu 2. Stan 2 jest przyczyną (punkt II) a skutkiem jest początek ruchu: przepływ cieczy przez dławik 7 oraz wysuw tłoka (punkt III). Cienką linią (na początku kropka na końcu strzałka) powiązano przyczynę ze skutkiem. Po czasie t 1 (od czego zaleŝy czas t 1?), o ile wcześniej nie zmieni się wysterowanie roz- rozdzielacza, tłok dojdzie do prawego 3 Podstawy Automatyki

4 skrajnego połoŝenia (wysunięty punkt III) i ustanie przepływ cieczy przez 7. Taki stan układu będzie trwał do chwili przełączenia rozdzielacza w stan 1 (punkt IV). Wówczas zgodnie z linia wiąŝącą przyczynę ze skutkiem nastąpi powrót (wsuw) tłoka itd. Jest to jedna z form tworzenia cyklogramów. Przesterowanie rozdzielacza moŝe nastąpić równieŝ w trakcie ruchu tłoka. Ćwiczący zechce zastanowić się nad przebiegiem cyklogramu w takich przypadkach. Cyklogram powinien, oprócz przebiegu normalnego niezakłóconego zawierać równieŝ przebiegi odzwierciedlające stany awaryjne np. gdy w trakcie spoczynku lub ruchu tłoka wyłączy się zasilanie elektryczne silnika napędzającego pompę itp. 2. PRZEBIEG ĆWICZENIA Przedmiotem ćwiczenia jest zestawienie układu realizującego czynności z wybranej fazy procesu technologicznego a następnie jego częściowa modernizacja. Całość ma być realizowana środkami elektrohydraulicznymi. Do symulacji naleŝy uŝyć programu Fluid- Sim H3 (lub 4). 2.1 PoŜądane działanie układu Schemat ideowy operacji montaŝowej pokazano na rysunku 3. Po sygnale start (ręcznie) tłokiem siłownika 1 wciska się grzybek 2 do detalu 3. Po zakończeniu procesu 1 wciskania tłok ma samoczynnie powrócić do górnego połoŝenia. W układzie powinna teŝ istnieć moŝliwość awaryjnego wycofania tłoka. 2 3 Rys. 3. Schemat ideowy PODSTAWY AUTOMATYKI 4

5 2.2 Informacje o stanie procesu Dla uzyskania informacji o zakończeniu fazy wciskania wykorzystano tu następujące zjawiska. Po wciśnięciu grzybka tłok się zatrzymuje i w górnej komorze siłownika wzrasta ciśnienie (w trakcie wciskania panowało w niej ciśnienie wynikające z oporów tarcia związanych z wciskaniem). Po osiągnięciu doświadczalnie wyznaczonej i nastawionej na wyłączniku ciśnienia (rys.4 oraz pozycja 7 na rys.5) wartości np. ok.20 barów następuje rozłączenie zestyków w wyłączniku ( rys.4) co oznacza tu zakończenie fazy wciskania i rozkaz do powrotu tłoka do górnego połoŝenia. Rys. 4. Schemat wyłącznika ciśnieniowego 2.3 WYKONANIE ĆWICZENIA NaleŜy zestawić układy: hydrauliczny i elektryczny, zbadać ich działanie a następnie zestawić i zbadać model symulacyjny Schemat hydrauliczny Schemat hydrauliczny układu realizującego wyŝej sformułowane zadanie przedstawiono na rys. 5. Stacja zasilająca 1 (prostokąt zaznaczony linią kreska kropka oznacza, Ŝe wszystkie objęte zespoły znajdują się w jednym korpusie) dostarcza energie w postaci cieczy pod ciśnieniem, zawór bezpieczeństwa 3 zabezpiecza przed nadmiernym wzrostem ciśnienia w układzie, dwupołoŝeniowy elektrohydrauliczny rozdzielacz 4 łączy komory siłownika 6 z stacją 4 lub z zbiornikiem, zawór dławieniowo zwrotny 5 dławi przepływ gdy ciecz wpływa do lewej komory siłownika a umoŝliwia prawie swobodny przepływ w kierunku przeciwnym, siłownik realizuje Ŝądany ruch roboczy. Wyłącznik ciśnienia 7 jest podłączony do komory, w której w trakcie wciskania jest wysokie ciśnienie i rozwarciem zestyków sygnalizuje zakończenie fazy wciskania. Rys. 5. Schemat hydrauliczny Schemat elektryczny Schemat układu sterowania pokazano na rys.6. Przyciskiem S1 (start), przy 5 Podstawy Automatyki

6 niewzbudzonym przycisku S2 (stop) i nieprzesterowanym wyłączniku ciśnieniowym P (element 7 na rys. 5), wzbudza się cewkę przekaźnika co powoduje przesterowania zestyku (w gałęzi 2) i przez to uaktywnienie tzw. pętli podtrzymującej oraz przesterowanie zestyku (w gałęzi 3) i wzbudzenie cewki elektromagnesu Y1 (cewka Y1 zespołu 4 na rys. 5). Wzbudzenie cewki Y1 powoduje przesterowanie rozdzielacza z pozycji b do pozycji a i doprowadzenie cieczy do lewej komory siłownika. Rozpoczyna się wysuw tłoka. S1 S2 P Y1 Zatrzymanie się tłoka po całkowitym wysunięciu stwarza warunki odpowiadające zakończeniu fazy wciskania w rzeczywistym układzie tj. następuje wzrost ciśnienia w lewej komorze siłownika, rozłączenie zestyku w wyłączniku P (rys. 6) a to powoduje wyłączenie cewki i w efekcie początek powrotu (wsuwu) tłoka. Cewkę moŝna wyłączyć (np. awaryjnie) równieŝ przyciskiem S2. Rys. 6. Schemat elektryczny Ustawienie wyłącznika ciśnieniowego Przed uruchomieniem układu elektrycznego naleŝy ustawić wyłącznik ciśnienia (rys. 7) na ok. 20 bar. Zmieniając ugięcie wstępne spręŝyny w wyłączniku ciśnieniowym naleŝy nastawić (~ 20 bar) ciśnienie przy którym nastąpi rozwarcie zestyków. W tym celu naleŝy zestawić według rys. 7 układ hydrauliczny i elektryczny. Następnie po włączeniu stacji zasilania (przy otwartym zaworze Z) przymykając zawór Z ustawić na manometrze M ciśnienie 20 bar. Zmieniać ugięcie spręŝyny w wyłączniku tak aby Ŝarówka ś gasła dla ciśnienia powyŝej 20 barów. ś PODSTAWY AUTOMATYKI 6

7 Z Rys. 7. Schemat elektro hydrauliczny Uruchomienie układu Zestawić układ hydrauliczny według schematu na rys. 5. Po sprawdzeniu połączeń przez prowadzącego uruchomić go ręcznie tj. przesunąć rdzeń elektromagnesu. Zestawić układ elektryczny według schematu z rysunku 6. Po sprawdzeniu połączeń przez prowadzącego uruchomić go przy wyłączonej części hydraulicznej. Prawidłowość działania naleŝy sprawdzić na podstawie świecenia się diod przy przekaźniku i elektromagnesu Y1. Po stwierdzeniu (osobno) poprawnego działania obu układów, uruchomić całość i sprawdzić zgodność działania z załoŝeniami (punkt 3). JeŜeli układ działa poprawnie to sporządzić cyklogram tj. uzupełnić rys.8. Nazwa zespołu Stan wysterowania Stan początkowy Krok Przekaźnik 24 V 0 S1 Siłownik Wysuw Wsuw Przekaźnik ciśnieniowy P 1 0 Rys. 8. Cyklogram układu Równolegle z zestawianiem, uruchomieniem i sprawdzaniem układów z rys. 5 i 6 na rzeczywistym stanowisku moŝna sporządzić ich symulacyjne modele na PC wyposaŝonym w program FluidSim H 3 lub Modernizacja układu Pierwszym zadaniem jest uzupełnienie układu elektrycznego tak aby realizowany cykl 7 Podstawy Automatyki

8 był samoczynnie powtarzany tj. po powrocie tłoka, bez ponownego naciskania na przycisk S1, rozpoczynał się nowy cykl. Czyli rozpoczęcie cyklu ma nastąpić po zamknięciu przycisku S1 lub innego zestyku (np. X1). Oznacza to, rozpoczęcie cyklu na sygnał z zespołu alternatywy S1 V X1, co przy stosowanej tu technice przekaźnikowej oznacza równoległe połączenie zestyków S1 i X1. Sygnał X1 ma informować, Ŝe zakończył się poprzedni cykl tj. tłok siłownika wrócił do połoŝenia początkowego. MoŜna to stwierdzić stosując czujniki wyłączniki krańcowe róŝnego typu. Przed zastosowaniem tych zespołów naleŝy sprawdzić ich działanie stosując układ jak na rys V 4 V Przewód czerwony Wyłącznik Przewód czarny 1 Rys. 9. Schemat układu do sprawdzenia działania wyłącznika krańcowego 0 Przewód 1 niebieski Po sprawdzeniu, w celu uzyskania sygnału X1 podobny układ naleŝy dołączyć (jak?) do podstawowego schematu elektrycznego i sprawdzić działanie całości. W podobny sposób moŝna wzbudzać licznik wykonanych cykli (wyprodukowanych sztuk) oraz uruchamiać sygnalizator świetlny lub dźwiękowy Wady układu Podstawową wadą omawianego układu jest sposób uzyskiwania informacji o zakończeniu fazy wciskania, bowiem tłok siłownika moŝe się zatrzymać w połoŝeniu innym niŝ ma to miejsce po prawidłowym wciśnięciu grzybka. Sytuacje takie przedstawiono na rys. 10. PODSTAWY AUTOMATYKI 8

9 Rys. 10. Sytuacje nieprawidłowe NaleŜy zaprojektować modernizację dotychczasowego (powtarzalnego) układu sterowania tj. - opracować układ kontrolny wykrywający sytuacje przedstawione na rys. 10, - sygnał z tego układu ma przerwać prace urządzenia i wycofać tłok do początkowego połoŝenia oraz włączyć sygnalizację świetlną i dźwiękową. Projekt zalecanej modernizacji zamieścić w sprawozdaniu. 3. SPRAWOZDANIE Z ĆWICZENIA Sprawozdanie powinno zawierać: Nr grupy, nr zespołu, nazwiska i imiona wykonujących ćwiczenie, datę wykonywania ćwiczenia, uzupełniony cyklogram z rys. 8, schematy hydrauliczne i elektryczne z punktów 4.3 i LITERATURA 1. Helduser S, Mednis W, Olszewski M.: Elementy i układy hydrauliczne. Oficyna Wydawnicza PW. Warszawa Olszewski M i in.: Urządzenia i systemy mechatroniczne. Wydawnictwo REA. Warszawa Podstawy Automatyki

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Układy rewersyjne

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Układy rewersyjne Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Układy rewersyjne Wstęp Celem ćwiczenia jest budowa różnych układów hydraulicznych pełniących zróżnicowane funkcje. Studenci po odbyciu ćwiczenia powinni umieć porównać

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 4 Sterowanie sekwencyjne Opracowanie: P. Osiński, M. Stosiak, K. Towarnicki Wrocław 2016 Wstęp teoretyczny Układy sekwencyjne są układami

Bardziej szczegółowo

URZĄDZENIE STERUJĄCE Typu SAS Urządzenie sterujące SAS

URZĄDZENIE STERUJĄCE Typu SAS Urządzenie sterujące SAS URZĄDZENIE STERUJĄCE Typu SAS Zastosowanie Urządzenie sterujące jest przeznaczone do automatycznego i ręcznego sterowania działaniem dwuprzewodowych układów centralnego smarowania oraz sygnalizowania stanów

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR P-8 STANOWISKO BADANIA POZYCJONOWANIA PNEUMATYCZNEGO

ĆWICZENIE NR P-8 STANOWISKO BADANIA POZYCJONOWANIA PNEUMATYCZNEGO INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-8 STANOWISKO BADANIA POZYCJONOWANIA PNEUMATYCZNEGO Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. Stanowiska

Bardziej szczegółowo

dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 6!!!

dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 6!!! Laboratorium nr2 Temat: Sterowanie pośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania. 1. Wstęp Sterowanie pośrednie stosuje się do sterowania elementami wykonawczymi (siłownikami, silnikami)

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie Nr 2. Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów

Ćwiczenie Nr 2. Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów Ćwiczenie Nr 2 Temat: Zaprojektowanie i praktyczna realizacja prostych hydraulicznych układów sterujących i napędów 1. Wprowadzenie Sterowanie prędkością tłoczyska siłownika lub wału silnika hydraulicznego

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy

Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy Ćwiczenie V LABORATORIUM MECHATRONIKI IEPiM Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy Zał.1 - Działanie i charakterystyka sterownika PLC

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp. dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 4!!!

1. Wstęp. dr inż. Piotr Pawełko / Przed przystąpieniem do realizacji ćwiczenia patrz punkt 4!!! Laboratorium nr3 Temat: Sterowanie sekwencyjne półautomatyczne i automatyczne. 1. Wstęp Od maszyn technologicznych wymaga się zapewnienia ściśle określonych kolejności (sekwencji) działania. Dotyczy to

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Zastosowanie zaworu zwrotnego sterowanego w układach hydraulicznych maszyn roboczych Opracowanie: P. Jędraszczyk, Z. Kudżma, P. Osiński,

Bardziej szczegółowo

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY PIOTR PAWEŁO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATCZNE PODSTAW ĆWICZENIA LABORATORJNE Układy elektropneumatyczne Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki kopiowanie,

Bardziej szczegółowo

BADANIA PNEUMATYCZNEGO SIŁOWNIKA BEZTŁOCZYSKOWEGO

BADANIA PNEUMATYCZNEGO SIŁOWNIKA BEZTŁOCZYSKOWEGO INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-6 BADANIA PNEUMATYCZNEGO SIŁOWNIKA BEZTŁOCZYSKOWEGO Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. Stanowiska

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 13. Zadanie egzaminacyjne udarowa znakowarka detali

ĆWICZENIE NR 13. Zadanie egzaminacyjne udarowa znakowarka detali ĆWICZENIE NR 13 Zadanie egzaminacyjne udarowa znakowarka detali Producent wyrobów metalowych zamontował w swoim zakładzie udarową znakowarkę wytwarzanych detali sprzężoną z ich podajnikiem (Rys. 1). Po

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie 1. Badanie aktuatora elektrohydraulicznego. Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Przemysłowych - laboratorium. Instrukcja laboratoryjna

Ćwiczenie 1. Badanie aktuatora elektrohydraulicznego. Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Przemysłowych - laboratorium. Instrukcja laboratoryjna Sterowanie Napędów Maszyn i Robotów Przemysłowych - laboratorium Ćwiczenie 1 Badanie aktuatora elektrohydraulicznego Instrukcja laboratoryjna Opracował : mgr inż. Arkadiusz Winnicki Warszawa 2010 Badanie

Bardziej szczegółowo

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Sterowanie pośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału

Bardziej szczegółowo

BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI

BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-3 BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW ELEKTROPNEUMATYKI Koncepcja i opracowanie: dr hab. inż. Witold Pawłowski dr inż. Michał

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Sterowanie bramą Numer ćwiczenia: 7 Opracowali: Tomasz Barabasz Piotr Zasada Merytorycznie sprawdził: dr

Bardziej szczegółowo

symbol graficzny Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego

symbol graficzny Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego / / Symbole ogólne symbol graficzny opis Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego Kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego Zmienność albo nastawialność (pompy, sprężyny, itp.)

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie charakterystyk statycznych zaworu przelewowego i redukcyjnego

Wyznaczanie charakterystyk statycznych zaworu przelewowego i redukcyjnego Wydział Mechaniczny Politechniki Białostockiej Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: NAPĘDY PŁYNOWE Ćwiczenie nr: H-2 Wyznaczanie charakterystyk statycznych

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia laboratoryjne z przedmiotu : Napędy Elektryczne, Hydrauliczne i Pneumatyczne

Ćwiczenia laboratoryjne z przedmiotu : Napędy Elektryczne, Hydrauliczne i Pneumatyczne Laboratorium nr1 Temat: Sterowanie bezpośrednie siłownikami jednostronnego i dwustronnego działania. 1. Wstęp Sterowanie bezpośrednie pracą aktuatora pneumatycznego (siłownika lub silnika) stosuje się

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing Wstęp teoretyczny Poprzednie ćwiczenia poświęcone były sterowaniom dławieniowym. Do realizacji

Bardziej szczegółowo

INSTRUKCJA OBSŁUGI. Przekaźnik czasowy ETM ELEKTROTECH Dzierżoniów. 1. Zastosowanie

INSTRUKCJA OBSŁUGI. Przekaźnik czasowy ETM ELEKTROTECH Dzierżoniów. 1. Zastosowanie INSTRUKCJA OBSŁUGI 1. Zastosowanie Przekaźnik czasowy ETM jest zadajnikiem czasowym przystosowanym jest do współpracy z prostownikami galwanizerskimi. Pozwala on załączyć prostownik w stan pracy na zadany

Bardziej szczegółowo

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Układy pneumatyczne z zaworami sekwencyjnymi Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Mechatroniki

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie charakterystyk statycznych dwudrogowego regulatora przepływu i elementów dławiących

Wyznaczanie charakterystyk statycznych dwudrogowego regulatora przepływu i elementów dławiących Wydział Mechaniczny Politechniki Białostockiej Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn Instrukcja do zajęć laboratoryjnych z przedmiotu: NAPĘDY PŁYNOWE Ćwiczenie nr: H-3 Wyznaczanie charakterystyk statycznych

Bardziej szczegółowo

OŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o.

OŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o. OŚRODEK BADAWCZO-ROZWOJOWY ELEMENTÓW I UKŁADÓW PNEUMATYKI Sp. z o.o. 25-217 Kielce tel. (0-41)361-50-15; 361-91-01 ul. Hauke Bosaka 15 fax (0-41)361-17-51 www.obreiup.com.pl e-mail: obreiup@neostrada.pl

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 6 Automat do sortowania detali

ĆWICZENIE NR 6 Automat do sortowania detali ĆWICZENIE NR 6 Automat do sortowania detali W fabryce wykorzystywany jest automat do sortowania wyprodukowanych detali (Rys. 1). Naciśnięcie przycisku S1 rozpoczyna proces sortowania. Tłoczysko siłownika

Bardziej szczegółowo

Urządzenia do wyposażenia stanowisk smarowniczych w stacjach obsługi pojazdów i maszyn

Urządzenia do wyposażenia stanowisk smarowniczych w stacjach obsługi pojazdów i maszyn Urządzenia do wyposażenia stanowisk smarowniczych w stacjach obsługi pojazdów i maszyn Pompa centralnego smarowania PA 12 i PA12G Pistolet smarowniczy SP 10 i przewód giętki WP 10 Stanowisko do smarowania

Bardziej szczegółowo

Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe

Laboratorium. Hydrostatyczne Układy Napędowe Laboratorium Hydrostatyczne Układy Napędowe Instrukcja do ćwiczenia nr 5 Charakterystyka rozdzielacza hydraulicznego. Opracowanie: Z.Kudźma, P. Osiński J. Rutański, M. Stosiak Wiadomości wstępne Rozdzielacze

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie PA1. Realizacja układów dyskretnych z przekaźników i bramek NAND

Ćwiczenie PA1. Realizacja układów dyskretnych z przekaźników i bramek NAND - laboratorium Ćwiczenie PA Realizacja układów dyskretnych z przekaźników i bramek NAND Instrukcja laboratoryjna Opracował : dr inŝ. Wieńczysław J. Kościelny Człowiek - najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany

Bardziej szczegółowo

symbol graficzny kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego

symbol graficzny kierunek przepływu i oznaczenie czynnika hydraulicznego kierunek przepływu i oznaczenie czynnika pneumatycznego wg normy PNISO 12191:1994 1. SYMBOLE OGÓLNE opis kierunek i oznaczenie czynnika hydraulicznego kierunek i oznaczenie czynnika pneumatycznego zmienność albo nastawialność pompy, sprężyny, itp. obramowanie

Bardziej szczegółowo

PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE

PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE ĆWICZENIE 1) UKŁADY PRZEŁĄCZAJĄCE OPARTE NA ELEMENTACH STYKOWYCH PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE ZAPOZNANIE SIĘ Z TREŚCIĄ INSTRUKCJI CEL ĆWICZENIA: Celem ćwiczenia jest poznanie:

Bardziej szczegółowo

PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE

PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE ĆWICZENIE 1) UKŁADY PRZEŁĄCZAJĄCE OPARTE NA ELEMENTACH STYKOWYCH PRZED PRZYSTĄPIENIEM DO ZAJĘĆ PROSZĘ O BARDZO DOKŁADNE ZAPOZNANIE SIĘ Z TREŚCIĄ INSTRUKCJI CEL ĆWICZENIA: Celem ćwiczenia jest poznanie:

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 9 Sterowanie odbiornikiem hydraulicznym z rozdzielaczem typu Load-sensing Opracowanie: M. Stosiak, K. Towarnicki Wrocław 2016 Wstęp teoretyczny

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Układy ruchu szybkiego

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych. Układy ruchu szybkiego Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Układy ruchu szybkiego Wstęp Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z możliwością realizowania oprócz ruchu roboczego siłownika także ruchu szybkiego (z wykorzystaniem

Bardziej szczegółowo

Agregaty elektryczno-hydrauliczne Instrukcja obsługi

Agregaty elektryczno-hydrauliczne Instrukcja obsługi Agregaty elektryczno-hydrauliczne Instrukcja obsługi Agregaty elektryczno-hydrauliczne Instrukcja obsługi Wersje Prąd przemienny Dane techniczne Pojedynczy noŝny przełącznik bezpieczeństwa Podwójny noŝny

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie OB-7

POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN. Ćwiczenie OB-7 POLITECHNIKA ŁÓDZKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN Ćwiczenie OB-7 Temat: BADANIE UKŁADU NAPĘDU I STEROWANIA JEDNOSTKI OBRÓBCZEJ WIERTARSKIEJ Opracował: mgr inż. St. Sucharzewski Zatwierdzał:

Bardziej szczegółowo

PL B1. Siłownik hydrauliczny z układem blokującym swobodne przemieszczenie elementu roboczego siłownika. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL

PL B1. Siłownik hydrauliczny z układem blokującym swobodne przemieszczenie elementu roboczego siłownika. POLITECHNIKA WROCŁAWSKA, Wrocław, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 229886 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 417208 (51) Int.Cl. F15B 15/08 (2006.01) F15B 15/14 (2006.01) Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (22)

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Sterowanie oświetleniem w zaleŝności od natęŝenia światła Numer ćwiczenia: 2 Opracowali: Tomasz Barabasz

Bardziej szczegółowo

P O L I T E C H N I K A Ł Ó D Z K A INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH

P O L I T E C H N I K A Ł Ó D Z K A INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH P O L I T E C H N I K A Ł Ó D Z K A INSTYTUT ELEKTROENERGETYKI ZAKŁAD ELEKTROWNI LABORATORIUM POMIARÓW I AUTOMATYKI W ELEKTROWNIACH Badanie siłowników INSTRUKCJA DO ĆWICZENIA LABORATORYJNEGO ŁÓDŹ 2011

Bardziej szczegółowo

BUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA

BUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-18 BUDOWA PNEUMATYCZNEGO STEROWNIKA Koncepcja i opracowanie: dr inż. Michał Krępski Łódź, 2011 r. 2 Temat ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 12. Zadanie egzaminacyjne elektropneumatyczny podajnik elementów

ĆWICZENIE NR 12. Zadanie egzaminacyjne elektropneumatyczny podajnik elementów ĆWICZENIE NR 12 Zadanie egzaminacyjne elektropneumatyczny podajnik elementów W zakładzie produkcyjnym zamontowano elektropneumatyczny podajnik elementów. Po próbnym uruchomieniu podajnika okazało się,

Bardziej szczegółowo

Laboratorium Napędu i Sterowania Pneumatycznego

Laboratorium Napędu i Sterowania Pneumatycznego Laboratorium Napędu i Sterowania Pneumatycznego Zestaw ćwiczeń laboratoryjnych dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i Robotyki AGH Przygotował: Roman Korzeniowski Strona internetowa przedmiotu:

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 218 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 6 Układy hydrauliczne z prostownikiem i regulatorem przepływu Opracowanie: P. Jędraszczyk, Z. Kudżma, P. Osiński, J. Rutański, M. Stosiak

Bardziej szczegółowo

Zabezpieczenie sieci przed uderzeniem hydraulicznym

Zabezpieczenie sieci przed uderzeniem hydraulicznym Zabezpieczenie sieci przed uderzeniem hydraulicznym PODSTAWY TEORETYCZNE Uderzeniem hydraulicznym nazywamy gwałtowne zmiany ciśnienia w przewodzie pod ciśnieniem, spowodowane szybkimi w czasie zmianami

Bardziej szczegółowo

Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Katedra Ciepłownictwa. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych

Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Katedra Ciepłownictwa. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Katedra Ciepłownictwa Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Badanie własności regulacyjnych regulatorów ciśnienia bezpośredniego

Bardziej szczegółowo

PL B1 AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, KRAKÓW, PL

PL B1 AKADEMIA GÓRNICZO-HUTNICZA IM. STANISŁAWA STASZICA, KRAKÓW, PL RZECZPOSPOLITA POLSKA Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (12) OPIS PATENTOWY (19) PL (11) 205486 (21) Numer zgłoszenia: 386902 (22) Data zgłoszenia: 22.12.2008 (13) B1 (51) Int.Cl. B60G 15/12 (2006.01)

Bardziej szczegółowo

Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy. Przebieg ćwiczenia

Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy. Przebieg ćwiczenia Ćwiczenie VI LABORATORIUM MECHATRONIKI IEPiM Konfiguracja i programowanie sterownika GE Fanuc VersaMax z modelem procesu przepływów i mieszania cieczy Przebieg ćwiczenia 1. Rozpoznać elementy modelu układu

Bardziej szczegółowo

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny

Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny Instrukcja do ćwiczeń laboratoryjnych Napęd hydrauliczny Sterowanie układem hydraulicznym z proporcjonalnym zaworem przelewowym Opracowanie: Z. Kudźma, P. Osiński, M. Stosiak 1 Proporcjonalne elementy

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 1 Charakterystyka zasilacza hydraulicznego Opracowanie: R. Cieślicki, Z. Kudźma, P. Osiński, J. Rutański, M. Stosiak Wrocław 2016 Spis

Bardziej szczegółowo

ARKUSZ EGZAMINACYJNY

ARKUSZ EGZAMINACYJNY Zawód: technik mechatronik Symbol cyfrowy: 311[50] 311[50]-01-062 Numer zadania: 1 Czas trwania egzaminu: 240 minut ARKUSZ EGZAMINACYJNY ETAP PRAKTYCZNY EGZAMINU POTWIERDZAJĄCEGO KWALIFIKACJE ZAWODOWE

Bardziej szczegółowo

Dydaktyczne stanowisko pneumatyki i elektropneumatyki SP 201

Dydaktyczne stanowisko pneumatyki i elektropneumatyki SP 201 Dydaktyczne stanowisko pneumatyki i elektropneumatyki SP 201 Chojnów 2012 1 1. PRZEZNACZENIE STANOWISKA. Stanowisko pneumatyki i elektropneumatyki jest przeznaczone do wyposaŝenia pracowni układów mechatroniki,

Bardziej szczegółowo

Podstawy PLC. Programowalny sterownik logiczny PLC to mikroprocesorowy układ sterowania stosowany do automatyzacji procesów i urządzeń.

Podstawy PLC. Programowalny sterownik logiczny PLC to mikroprocesorowy układ sterowania stosowany do automatyzacji procesów i urządzeń. Podstawy PLC Programowalny sterownik logiczny PLC to mikroprocesorowy układ sterowania stosowany do automatyzacji procesów i urządzeń. WEJŚCIA styki mechaniczne, przełączniki zbliżeniowe STEROWNIK Program

Bardziej szczegółowo

PRÓBNY EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE LISTOPAD 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

PRÓBNY EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE LISTOPAD 2016 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer zadania: P1 Numer PESEL zdającego* Wypełnia zdający E.18-P1-Próba Czas trwania egzaminu: 180 minut

Bardziej szczegółowo

Opis działania. 1. Opis działania. 1.1.1 Uwagi ogólne

Opis działania. 1. Opis działania. 1.1.1 Uwagi ogólne 1. Opis działania 1.1.1 Uwagi ogólne Zawory elektromagnetyczne odcinają przepływ medium przy użyciu membrany lub uszczelki gniazda. Zawory elektromagnetyczne zamykają się szczelnie tylko w kierunku przepływu

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego

Podstawy Automatyki. Człowiek- najlepsza inwestycja. Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Podstawy Automatyki Człowiek- najlepsza inwestycja Projekt współfinansowany przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego Politechnika Warszawska Instytut Automatyki i Robotyki Dr inż.

Bardziej szczegółowo

STANOWISKO DO SMAROWANIA WĘZŁÓW TRĄCYCH W ŚRODKACH TRANSPORTOWYCH Typ SA 1 i SA1G

STANOWISKO DO SMAROWANIA WĘZŁÓW TRĄCYCH W ŚRODKACH TRANSPORTOWYCH Typ SA 1 i SA1G STANOWISKO DO SMAROWANIA WĘZŁÓW TRĄCYCH W ŚRODKACH TRANSPORTOWYCH Typ SA 1 i SA1G Stanowisko do smarowania SA 1 Zastosowanie Stanowisko jest przeznaczone do smarowania węzłów trących w podwoziach pojazdów

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenie PA3. Projektowanie układów płynowych w środowisku FluidSim

Ćwiczenie PA3. Projektowanie układów płynowych w środowisku FluidSim - laboratorium Ćwiczenie PA Projektowanie układów płynowych w środowisku FluidSim Instrukcja laboratoryjna Opracował : dr inż. Arkadiusz Winnicki Warszawa 2017 1. WPROWADZENIE Ćwiczenie polega na wstępnym

Bardziej szczegółowo

BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW PNEUMATYKI

BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW PNEUMATYKI INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-2 BUDOWA I TESTOWANIE UKŁADÓW PNEUMATYKI Koncepcja i opracowanie: dr hab. inż. Witold Pawłowski, dr inż. Michał Krępski

Bardziej szczegółowo

ĆWICZENIE NR 5 Prasa do wtłaczania tulei

ĆWICZENIE NR 5 Prasa do wtłaczania tulei ĆWICZENIE NR 5 Prasa do wtłaczania tulei Na stanowisku montażowym wyposażonym w prasę pneumatyczną (Rys. 1) realizowane jest wtłaczanie tulei do otworu w detalu. Detal umieszczany jest ręcznie w gnieździe

Bardziej szczegółowo

Temat: Projekt i realizacja pneumatycznych układów sekwencyjnych.

Temat: Projekt i realizacja pneumatycznych układów sekwencyjnych. Praca przejściowa Temat: Projekt i realizacja pneumatycznych układów sekwencyjnych. Instrukcja laboratoryjna Wykonał: inż. Paweł Konarski Promotor: mgr inż. Alicja Siewnicka 1. Wstęp. Celem ćwiczenia jest

Bardziej szczegółowo

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE

PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE Nazwa przedmiotu: NAPĘDY I STEROWANIE ELEKTROHYDRAULICZNE I ELEKTROPNEUMATYCZNE MASZYN Drives and electropneumatics and electrohydraulics machine control Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Wykonywanie obsługi liniowej i hangarowej statków powietrznych Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

Temat /6/: DYNAMIKA UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH. WIADOMOŚCI PODSTAWOWE.

Temat /6/: DYNAMIKA UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH. WIADOMOŚCI PODSTAWOWE. 1 Temat /6/: DYNAMIKA UKŁADÓW HYDRAULICZNYCH. WIADOMOŚCI PODSTAWOWE. Celem ćwiczenia jest doświadczalne określenie wskaźników charakteryzujących właściwości dynamiczne hydraulicznych układów sterujących

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2018 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

CZUJNIK POGODOWY WIATROWY CZUJNIK POGODOWY WIATROWO-SŁONECZNY KOMUNIKACJA POPRZEZ RADIO. WindTec WindTec Lux MODELE INSTRUKCJA

CZUJNIK POGODOWY WIATROWY CZUJNIK POGODOWY WIATROWO-SŁONECZNY KOMUNIKACJA POPRZEZ RADIO. WindTec WindTec Lux MODELE INSTRUKCJA CZUJNIK POGODOWY WIATROWY CZUJNIK POGODOWY WIATROWO-SŁONECZNY KOMUNIKACJA POPRZEZ RADIO MODELE WindTec WindTec Lux INSTRUKCJA Instrukcja dotyczy dwóch typów czujników pogodowych: - WindTec: czujnik wiatru

Bardziej szczegółowo

Nazwa kwalifikacji: Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.19 Numer zadania: 01

Nazwa kwalifikacji: Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.19 Numer zadania: 01 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2019 Nazwa kwalifikacji: Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Projektowanie i programowanie urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji:

Bardziej szczegółowo

SZAFKI Z TWORZYWA DLA 2-POMPOWEJ PRZEPOMPOWNI ŚCIEKÓW Seria : PT-12/ pompy 1-fazowe

SZAFKI Z TWORZYWA DLA 2-POMPOWEJ PRZEPOMPOWNI ŚCIEKÓW Seria : PT-12/ pompy 1-fazowe SZAFKI Z TWORZYWA DLA 2-POMPOWEJ PRZEPOMPOWNI ŚCIEKÓW Seria : PT-12/ pompy 1-fazowe INSTRUKCJA OBSŁUGI Producent i dystrybutor : Przedsiębiorstwo Produkcyjno-Usługowe E L E K T R O N 65-154 Zielona Góra

Bardziej szczegółowo

str. 1 Temat: Sterowanie stycznikami za pomocą przycisków.

str. 1 Temat: Sterowanie stycznikami za pomocą przycisków. Temat: Sterowanie stycznikami za pomocą przycisków. Na rys. 7.17 przedstawiono układ sterowania silnika o rozruchu bezpośrednim za pomocą stycznika. Naciśnięcie przycisku Z powoduje podanie napięcia na

Bardziej szczegółowo

Wykład 9. Metody budowy schematu funkcjonalnego pneumatycznego układu przełączającego:

Wykład 9. Metody budowy schematu funkcjonalnego pneumatycznego układu przełączającego: Serwonapędy w automatyce i robotyce Wykład 9 Piotr Sauer Katedra Sterowania i Inżynierii Systemów przełączających Metody budowy schematu funkcjonalnego pneumatycznego układu przełączającego: intuicyjna

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów

WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów WYDZIAŁ MECHANICZNY Katedra Budowy i Eksploatacji Maszyn specjalność: konstrukcja i eksploatacja maszyn i pojazdów Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Wyznaczanie charakterystyk statycznych

Bardziej szczegółowo

07 - Zawory i elektrozawory. - Podstawowe zasady, schematy działania - Krzywe natężenia przepływu

07 - Zawory i elektrozawory. - Podstawowe zasady, schematy działania - Krzywe natężenia przepływu - Zawory i elektrozawory - Podstawowe zasady, schematy działania - Krzywe natężenia przepływu INFORMACJE OGÓLNE W układach pneumatycznych zawór jest elementem, który kieruje sprężonym powietrzem, zmieniając

Bardziej szczegółowo

Siłownik sterowany sygnałem analogowym AME 435

Siłownik sterowany sygnałem analogowym AME 435 Arkusz Informacyjny Siłownik sterowany sygnałem analogowym AME 435 Opis Zaawansowana konstrukcja zawiera wyłącznik przeciążeniowy zabezpieczający siłownik i zawór przed nadmiernym obciążeniem. Siłownik

Bardziej szczegółowo

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY

NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY PIOTR PAWEŁKO NAPĘD I STEROWANIE PNEUMATYCZNE PODSTAWY ĆWICZENIA LABORATORYJNE Układy z pneumatycznymi przekaźnikami czasowymi Materiały przeznaczone są dla studentów Wydziału Inżynierii Mechanicznej i

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 2 Metody sterowania prędkością odbiornika hydraulicznego w układach z pompą stałej wydajności sterowanie dławieniowe Opracowanie: Z.

Bardziej szczegółowo

Dokumentacja sterownika mikroprocesorowego "MIKSTER MCC 026"

Dokumentacja sterownika mikroprocesorowego MIKSTER MCC 026 Dokumentacja sterownika mikroprocesorowego "MIKSTER MCC 026" Sp. z o.o. 41-250 Czeladź ul. Wojkowicka 21 Tel. 032 763-77-77 Fax: 032 763-75-94 v.1.2 www.mikster.pl mikster@mikster.pl (14.11.2007) SPIS

Bardziej szczegółowo

Ustawnik pozycyjny. Instrukcja obsługi.

Ustawnik pozycyjny. Instrukcja obsługi. Ustawnik pozycyjny Instrukcja obsługi www.burkert-polska.pl 1 ROZPOCZĘCIE PRACY Dodatkowe informacje dotyczące obsługi ustawników pozycyjnych Typu 8692/8693 znajdziesz na naszej stronie Internetowej. 1.2

Bardziej szczegółowo

Hydrauliczne układy robocze zwałowarek stosowanych w górnictwie odkrywkowym

Hydrauliczne układy robocze zwałowarek stosowanych w górnictwie odkrywkowym B7 IRENEUSZ MADEISKI TADEUSZ KRET Hydrauliczne układy robocze zwałowarek stosowanych w górnictwie odkrywkowym Wprowadzenie Maszyny górnictwa odkrywkowego są jednymi z większych (pod względem wymiarów,

Bardziej szczegółowo

ZASTOSOWANIE PRZEMYSŁOWE - ZESTAW PODNOSZENIA CIŚNIENIA Z PRESOSTATEM STERUJĄCYM

ZASTOSOWANIE PRZEMYSŁOWE - ZESTAW PODNOSZENIA CIŚNIENIA Z PRESOSTATEM STERUJĄCYM NOCCHI PRESSOMAT ZASTOSOWANIE PRZEMYSŁOWE - WYSOKA SPRAWNOŚĆ HYDRAULICZNA, DUŻA NIEZAWODNOŚĆ, ORUROWANIE ZE STALI NIERDZEWNEJ AISI 304 Automatyczne zestaw podnoszenia ciśnienia dla sieci wodociągowej,

Bardziej szczegółowo

Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer zadania: 01

Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer zadania: 01 Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 217 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer

Bardziej szczegółowo

BUDOWA PNEUMATYCZNYCH SIŁOWNIKÓW Z RYGLAMI ORAZ SIŁOWNIKÓW Z HAMULCAMI

BUDOWA PNEUMATYCZNYCH SIŁOWNIKÓW Z RYGLAMI ORAZ SIŁOWNIKÓW Z HAMULCAMI INSTYTUT OBRABIAREK I TECHNOLOGII BUDOWY MASZYN POLITECHNIKI ŁÓDZKIEJ ĆWICZENIE NR P-5 BUDOWA PNEUMATYCZNYCH SIŁOWNIKÓW Z RYGLAMI ORAZ SIŁOWNIKÓW Z HAMULCAMI Koncepcja i opracowanie: dr hab. inż. Witold

Bardziej szczegółowo

ZAPYTANIE OFERTOWE NR 37/POKL9.2/2015

ZAPYTANIE OFERTOWE NR 37/POKL9.2/2015 ZAPYTANIE OFERTOWE NR 37/POKL9.2/2015 Toruń, 04.08.2015 r. Gmina Miasta Toruń w związku z realizacją projektu Nowa jakość kształcenia zawodowego współfinansowanego ze środków Unii Europejskiej w ramach

Bardziej szczegółowo

Podstawy programowania PLC - zadania

Podstawy programowania PLC - zadania Podstawy programowania PLC - zadania Przemysłowe Systemy Sterowania lato 2011 Przeliczanie jednostek: 1. 11100111 na dec ze znakiem; 2. 01110010 bin na hex; 3. 32 dec na bin; 4. 27 dec na bcd; 5. 01110010

Bardziej szczegółowo

Podstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki

Podstawy Automatyki. Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych. dr inż. Jakub Możaryn. Warszawa, Instytut Automatyki i Robotyki Wykład 8 - Wprowadzenie do automatyki procesów dyskretnych Instytut Automatyki i Robotyki Warszawa, 2016 Literatura Zieliński C.: Podstawy projektowania układów cyfrowych. PWN, Warszawa, 2003 Traczyk W.:

Bardziej szczegółowo

Zajęcia laboratoryjne

Zajęcia laboratoryjne Zajęcia laboratoryjne Napęd Hydrauliczny Instrukcja do ćwiczenia nr 10 Badania porównawcze układów sterowania i regulacji prędkością odbiornika hydraulicznego Opracowanie: H. Kuczwara, Z. Kudźma, P. Osiński,

Bardziej szczegółowo

Wprowadzenie. - Napęd pneumatyczny. - Sterowanie pneumatyczne

Wprowadzenie. - Napęd pneumatyczny. - Sterowanie pneumatyczne Wprowadzenie Pneumatyka - dziedzina nauki i techniki zajmująca się prawami rządzącymi przepływem sprężonego powietrza; w powszechnym rozumieniu także technika napędu i sterowania pneumatycznego. Zastosowanie

Bardziej szczegółowo

Rozdzielacz suwakowy typ WMM6

Rozdzielacz suwakowy typ WMM6 Rozdzielacz suwakowy typ WMM6 NG 6 1,5 MPa 60 dm /min WK 450 58 04.001r. Rozdzielacze umożliwiają zrealizowanie stanów start i stop oraz zmianę kierunku płynięcia strumienia cieczy, co powoduje odpowiednio:

Bardziej szczegółowo

Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Katedra Ciepłownictwa. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych

Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Katedra Ciepłownictwa. Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Politechnika Białostocka Wydział Budownictwa i Inżynierii Środowiska Katedra Ciepłownictwa Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Badanie przebiegów regulacyjnych dwustawnego regulatora ciśnienia

Bardziej szczegółowo

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania

Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Politechnika Gdańska Wydział Elektrotechniki i Automatyki Katedra Inżynierii Systemów Sterowania Podstawy Automatyki Przygotowanie zadania sterowania do analizy i syntezy zestawienie schematu blokowego

Bardziej szczegółowo

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY

POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY POLITECHNIKA SZCZECIŃSKA WYDZIAŁ ELEKTRYCZNY Instrukcja do zajęć laboratoryjnych Temat ćwiczenia: Sterowanie oświetleniem za pomocą przycisków firmy Busch -Jeager i pilota na podczerwień Numer ćwiczenia:

Bardziej szczegółowo

Siłowniki sterowane sygnałem analogowym AME 15(ES), AME 16, AME 25, AME 35

Siłowniki sterowane sygnałem analogowym AME 15(ES), AME 16, AME 25, AME 35 Arkusz Informacyjny Siłowniki sterowane sygnałem analogowym AME 15(ES), AME 16, AME 25, AME 35 Opis AME 15(ES), AME 16 AME 25, AME 35 Siłowniki AME stosowane są z zaworami VRB, VRG, VF, VL, VFS 2 oraz

Bardziej szczegółowo

(13) B1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (21) Numer zgłoszenia: , (51) IntCl5: B01 D 36/00 B01 D 35/00

(13) B1 PL B1 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11) (21) Numer zgłoszenia: , (51) IntCl5: B01 D 36/00 B01 D 35/00 RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) OPIS PATENTOWY (19)PL (11)166056 (13) B1 (21) Numer zgłoszenia: 289684, (51) IntCl5: B01 D 36/00 B01 D 35/00 Urząd Patentowy (22) Data zgłoszenia: 23.03.1991 Rzeczypospolitej

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2017 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 216 Nazwa kwalifikacji: Eksploatacja urządzeń i systemów mechatronicznych Oznaczenie kwalifikacji: E.18 Numer

Bardziej szczegółowo

1. Wstęp. 2. Rozdzielacze hydrauliczne. 3. Przegląd rozwiązań konstrukcyjnych. 4. Obliczenia hydrauliczne przyjętego rozwiązania.

1. Wstęp. 2. Rozdzielacze hydrauliczne. 3. Przegląd rozwiązań konstrukcyjnych. 4. Obliczenia hydrauliczne przyjętego rozwiązania. 1. Wstęp. 2. Rozdzielacze hydrauliczne. 3. Przegląd rozwiązań konstrukcyjnych. 4. Obliczenia hydrauliczne przyjętego rozwiązania. 5. Rysunki konstrukcyjne, zestawienie całości. 6. Warunki techniczne odbioru.

Bardziej szczegółowo

ZWALNIAKI ELEKTROHYDRAULICZNE PRZECIWWYBUCHOWE ExZEM

ZWALNIAKI ELEKTROHYDRAULICZNE PRZECIWWYBUCHOWE ExZEM Strona 1 z 5 FABRYKA APARATURY ELEKTRYCZNEJ EMA ELFA Sp. z o.o. 63-500 OSTRZESZÓW ul. Pocztowa 7 tel : 0-62 / 730-30-51 fax : 0-62 / 730-33-06 htpp:// www.ema-elfa.pl e-mail : handel@ema-elfa.pl ZWALNIAKI

Bardziej szczegółowo

ZINTEGROWANY HAMULEC HYDRAULICZNY

ZINTEGROWANY HAMULEC HYDRAULICZNY ZINTEGROWANY HAMULEC HYDRAULICZNY Zintegrowany hamulec hydrauliczny zbudowany jest z siłownika pneumatycznego pełniącego funkcję urządzenia wykonawczego oraz obwodu hydraulicznego, którego zadaniem jest

Bardziej szczegółowo

CZĘŚĆ nr 2. zestaw czujników zbliŝeniowych,

CZĘŚĆ nr 2. zestaw czujników zbliŝeniowych, CZĘŚĆ nr 2 Dostawa i montaŝ wyposaŝenia pracowni układów mechatronicznych Lp. Nazwa sprzętu i jego krótki opis Charakterystyka techniczna wymagania Ilość Stanowiska sensoryki zestaw czujników zbliŝeniowych,

Bardziej szczegółowo

Temat: Układy pneumatyczno - hydrauliczne

Temat: Układy pneumatyczno - hydrauliczne Copyright by: Krzysztof Serafin. Brzesko 2007 Na podstawie skryptu 1220 AGH Temat: Układy pneumatyczno - hydrauliczne 1. Siłownik z zabudowanym blokiem sterującym Ten ruch wahadłowy tłoka siłownika jest

Bardziej szczegółowo

Falownik PWM LFP32 TYP1204

Falownik PWM LFP32 TYP1204 Falownik PWM LFP32 TYP1204 IT - Informacja Techniczna Aktualizacja 050421 www.lep.pl biuro@lep.pl 32-300 Olkusz, ul. Powstańców śląskich 5, tel/fax (32) 754 54 54, 754 54 55, 643 18 64 IT - Informacja

Bardziej szczegółowo

Układy sekwencyjne. Podstawowe informacje o układach cyfrowych i przerzutnikach (rodzaje, sposoby wyzwalania).

Układy sekwencyjne. Podstawowe informacje o układach cyfrowych i przerzutnikach (rodzaje, sposoby wyzwalania). Ćw. 10 Układy sekwencyjne 1. Cel ćwiczenia Celem ćwiczenia jest zapoznanie się z sekwencyjnymi, cyfrowymi blokami funkcjonalnymi. W ćwiczeniu w oparciu o poznane przerzutniki zbudowane zostaną układy rejestrów

Bardziej szczegółowo