WINHAC++ Obiektowy generator Monte Carlo do modelowania produkcji bozonów W w LHC. Kamil Sobol

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "WINHAC++ Obiektowy generator Monte Carlo do modelowania produkcji bozonów W w LHC. Kamil Sobol"

Transkrypt

1 WINHAC++ Obiektowy generator Monte Carlo do modelowania produkcji bozonów W w LHC Kamil Sobol Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych, Instytut Fizyki UJ 24. stycznia 2010 we współpracy z: W. Płaczek, A. Siódmok, P. Stecko

2 amil Sobol WINHAC++ 2 Plan 1 Naładowany proces Drella-Yana Podstawy Wielofotonowa radiacja 2 Motywacja Fizyka IT 3 Algorytm 4 Status

3 Kamil Sobol WINHAC++ 3 Naładowany proces Drella-Yana Podstawy Przekrój czynny - faktoryzacja: σ = q 1,q 2 dx a dx b f q1 /h a (x a, Q 2 )f q2 /h b (x b, Q 2 )σ q1 q 2 (Q 2 )

4 Kamil Sobol WINHAC++ 4 Amplitudy spinowe Naładowany proces Drella-Yana Podstawy

5 Kamil Sobol WINHAC++ 5 Naładowany proces Drella-Yana Podstawy Radiacja ze stanu końcowego

6 Naładowany proces Drella-Yana Wielofotonowa radiacja Przekrój czynny w schemacie eksponencjacji Yennie Frautschi Suura (YFS) rzędu O(α): d 3 q l d 3 q ν σ YFS = q 0 q n=0 l ν 0 ρ n (1) (p 1, p 2, q 1, q 2, k 1,..., k n) n ρ (1) n = e Y (Q,q l ;k s ) 1 d 3 k i n S(Q, n! k 0 q l, k i )θ(ki 0 k s)δ (4) (p 1 +p 2 q l q ν k i ) i=1 i [ ] i=1 n β (1) β (1) 0 (p 1 1, p 2, q l, q ν) + (p 1, p 2, q l, q ν, k i ) S(Q, q l, k i ) i=1 (W. Płaczek and S. Jadach, Eur. Phys. J. C29, 325 (2003)) Kamil Sobol WINHAC++ 6

7 Kamil Sobol WINHAC++ 7 Motywacja Fizyka Poprawienie precyzji wyznaczania masy W Sprawdzenie konsystencji Modelu Standardowego Lepsze ograniczenie na masę Higgsa Tło dla poszukiwań nowej fizyki Świeca standardowa dla innych procesów Nowe rezonanse, np. W, KK?

8 Motywacja Fizyka Kamil Sobol WINHAC++ 8

9 Kamil Sobol WINHAC++ 9 Motywacja IT Dlaczego C++? HEP migruje do C++ (Pythia8, Herwig++, Sherpa, HepMC) Znana, popularna platforma więcej programistów Łatwiejszy rozwój i utrzymanie oprogramowania czytelny kod o mniejszej objętości narzędzia (IDEs, modelowanie, itd.) - używamy: CMake, Xerces-C, UML, Eclipse, Valgrind, Boost

10 Kamil Sobol WINHAC++ 10 Algorytm Potrzebne: uproszczony przekrój czynny wagi korekcyjne generator liczb losowych Schemat (przypadki ważone): generacja zmiennych losowych z uproszczonych rozkładów obliczanie wag korekcyjnych konstrukcja zdarzenia (cząstki z czteropędami)

11 amil Sobol WINHAC++ 11 Algorytm waga przypadku w event j = σ crude i wi crude wj model wi crude wagi tzw. surowe ( crude ), pochodzące z generacji partonów i konstrukcji kinematyki procesu; wj model wagi modelowe, pochodzące z obliczania dokładnych elementów macierzowych dla różnych modeli teoretycznych, efektów itd.; całkowity uproszczony przekrój czynny σ crude, wspólny dla wszystkich przypadków generowanych w jednym uruchomieniu generatora.

12 amil Sobol WINHAC++ 12 Algorytm uproszczony przekrój czynny Poziom partonowy: gdzie: σ crude = N π 36 ( αeff Vij CKM )2 sin 2 θ W s (s M 2 W )2 +γ(s) { (ΓW M W ) 2 w schemacie stałej szerokości, γ(s) = (s Γ W MW ) 2 w schemacie biegnącej szerokości, { α w schemacie α, α eff = 2GµM W α Gµ = 2 sin2 θ W π w schemacie G µ.

13 Kamil Sobol WINHAC++ 13 Algorytm uproszczony przekrój czynny Poziom hadronowy: Konwolucja z PDF: σ crude = q 1,q 2 dx a dx b f q1 /h a (x a, Q 2 )f q2 /h b (x b, Q 2 )σ crude q 1 q 2 (Q 2 ) Całkowanie i generacja przy użyciu FOAMa

14 Kamil Sobol WINHAC++ 14 Algorytm wagi crude Generacja kwarków: poziom partonowy wgen.quarks crude = 1 poziom hadronowy wgen.quarks crude = w FOAM w kin { 0 : któryś z kwarków poza przestrzenią fazową, w kin = 1 : w przeciwnym razie.

15 amil Sobol WINHAC++ 15 Algorytm wagi crude Konstrukcja kinematyki (poprawki radiacyjne): w crude hard = w Y w S w PS w m w fin kin w Y koryguje uproszczenia w YFS form-factor w S koryguje uproszczenia w S w PS odpowiada wycałkowaniu delty zachowania czteropędu po przestrzeni fazowej w m kompensuje opuszczenie wyrazów masowych przy generowaniu kątów fotonów wkin fin = 0/1, gdy przypadek jest poza/w przestrzeni fazowej

16 Kamil Sobol WINHAC++ 16 Algorytm wagi modelowe Poziom Borna: w model born = ( dσ (0) dω l ) / ( ) dσ crude dω l gdzie: ( dσ crude dω l = 2 αeff Vij CKM 3 ) 2 s(1 QW cos θ l ) 2 8 sin 2 θ W (s MW 2 )2 +γ(s) 1 12 M (0) 2 dσ (0) dω l = 1 8(2π) 2 s

17 amil Sobol WINHAC++ 17 Algorytm wagi modelowe Radiacja: wyfs model ( O(α) EW = β (1) 0(EW ) + β (1) ) 1 najlepsza wyfs model O(1) = β (0) ( ) 0 / dσ crude dω l ( wyfs model O(α) QED = β (1) 0(QED) + β (1) 1 w model LL O(α) QED = ( β (1) 0(LL) + β (1) 1(LL) ) ) / / ( / dσ crude ) dω l ( dσ crude dω l ) ( ) dσ crude dω l

18 amil Sobol WINHAC++ 18 Algorytm wagi modelowe Bety: β (0) 0 = dσ(0) dω l β (1) 0(QED) = β (0) 0 (1 + δqed ), uwzględnia poprawki elektrodynamiczne (QED) β (1) 0(EW ) = β (0) 0 (1 + δqed + δ weak ), uwzględnia pełne poprawki elektrosłabe β (1) 0(LL) = β (0) 0 (1 + δll ), uwzględnia przybliżenie wiodących logarytmów

19 Kamil Sobol WINHAC++ 19 Algorytm wagi modelowe Bety: β(1) 1 = n β (1) 1 (p 1,p 2,q l,q ν,k i ) i=1 S(Q,q l,k i ) β(1) 1(LL) (0) = β ni=1 0 zi 2 2(1 z i ), z i = 2E γ i E 1 +E 2

20 Algorytm realizacja Kamil Sobol WINHAC++ 20

21 amil Sobol WINHAC++ 21 Status Etap 1. Zamknięty - czerwiec 2010 Born Wielofotonowa radiacja ze stanu końcowego (FSR) w schemacie ekskluzywnej eksponencjacji YFS rzędu O(α) Poprawki elektrosłabe rzędu O(α) dla FSR Parton Distribution Functions (PDFs) z pakietu LHAPDF FOAM użyty do generowania 2-wymiarowego (x a, x b ) rozkładu (z użyciem PDFs) Bardzo dobra zgodność z wersją fortranowską WINHACa (1.32), potwierdzona serią testów numerycznych na farmie obliczeniowej

22 amil Sobol WINHAC++ 22 Status Etap 1. Testy Proces σ Born [nb] δ QED [%] δ weak [%] u d W + + X e + ν e, µ + ν µ + X pp W + X eν e, µν µ + X pp W + X e ν e + X pp W + + X e + ν e + X pp W + X µ ν µ + X pp W + + X µ + ν µ + X pp W + X τ ν τ + X pp W + + X τ + ν τ + X W (2) (5) (7) W (3) (5) (7) W (5) (5) (7) W (5) (5) (7) W (12) (6) (8) W (12) (6) (8) W (16) (6) (8) W (15) (6) (8) W (12) (5) (7) W (12) (5) (7) W (16) (5) (7) W (15) (5) (7) W (12) (5) (7) W (12) (5) (7) W (16) (5) (7) W (15) (5) (7) Tabela: Porównanie przekrojów otrzymanych przy użyciu WINHACa oraz WINHACa++ ( zdarzeń).

23 Kamil Sobol WINHAC++ 23 Pęd poprzeczny leptonu (poziom Borna) Status Etap 1. Testy pp W + X e ν e + X pp W + + X e + ν e + X

24 Pęd poprzeczny leptonu (względne poprawki YFS QED rzędu O(α)) Status Etap 1. Testy pp W + X e ν e + X pp W + + X e + ν e + X Kamil Sobol WINHAC++ 24

25 Status Etap 1. Testy Pęd poprzeczny leptonu (względne poprawki elektrosłabe rzędu O(α)) pp W + X e ν e + X pp W + + X e + ν e + X Kamil Sobol WINHAC++ 25

26 Kamil Sobol WINHAC++ 26 Pseudorapidity leptonu (poziom Borna) Status Etap 1. Testy pp W + X e ν e + X pp W + + X e + ν e + X

27 Pseudorapidity leptonu (względne poprawki YFS QED rzędu O(α)) Status Etap 1. Testy pp W + X e ν e + X pp W + + X e + ν e + X Kamil Sobol WINHAC++ 27

28 Status Etap 1. Testy Pseudorapidity leptonu (względne poprawki elektrosłabe rzędu O(α)) pp W + X e ν e + X pp W + + X e + ν e + X Kamil Sobol WINHAC++ 28

29 Kamil Sobol WINHAC++ 29 Status Etap 2. W trakcie (kodowanie prawie skończone) Standardowe formaty zapisu zdarzenia Les Houches Event Accord (LHE) HepMC ISR QCD&QED Parton Shower i Hadronizacja przy użyciu Pythia8, z użyciem LHE, zdarzenie po zdarzeniu Potoki FIFO Wątki (Boost library) Optymalizacja (dzięki P. Stecko) osiągnięto czynnik 1.4 (C++ vs Fortran)

30 Les Houches Event Accord Kamil Sobol WINHAC++ 30

31 HepMC Kamil Sobol WINHAC++ 31

32 HepMC Kamil Sobol WINHAC++ 32

33 HepMC Kamil Sobol WINHAC++ 33

34 Pythia8 Kamil Sobol WINHAC++ 34

35 amil Sobol WINHAC++ 35 Status Etap 3. Do zrobienia: Interferencja z ISR (QED) Pełne poprawki elektrosłabe rzędu O(α) Spolaryzowane bozony W

36 amil Sobol WINHAC++ 36 Status Etap 4. Do zrobienia: O(α 2 ) QED FSR Nowe rezonanse: W, KK,... Interfejs do KRKMC (ISR QCD Parton Shower, S. Jadach et al.)

37 Podsumowanie WINHAC++ w trakcie rozwoju: Etap 2. prawie gotowy do testowania Po zamknięcu etapu 3. WINHAC++ powinien pokryć funkcjonalności WINHACa Etap 4. otwarty na nowe pomysły Nowa stabilna wersja będzie wypuszczona po testach etapu 2. Bliźniaczy generator ZINHAC dla neutralnego procesu Drella-Yana (A. Siódmok, Skąd wziąć WINHACa++? Wersje: Źródła i wersje: amil Sobol WINHAC++ 37

38 Kamil Sobol WINHAC++ 38 Backup YFS Form Factor Gauge invariant resummation of IR contributions: Y (Q, q l ; k s) = 2αRB(Q, q l ; m γ) +2α B(Q, q } {{ } l ; m γ, k s) } {{ } virtual photons real photons where: B(Q, q; m γ) = i 8π 3 ( ) 2 d 4 k 2q k k 2 mγ 2 +iɛ k 2 2kq+iɛ 2Q k k 2 2kQ+iɛ ) 2 B(Q, q; m γ, k s) = 1 d 3 k 8π 2 k 0 <k s k 0 ( q kq Q kq

39 Kamil Sobol WINHAC++ 39 Backup non IR YFS functions Zero real hard photons: β (1) 0 (p (0) 1, p 2, q l, q ν) = β [ ] 0 (p 1, p 2, q l, q ν) 1 + δ (1) (Q, q l, q ν) β (0) 0 = 1 8s(2π) M (0) 2 Born-like contribution O(α) electroweak virtual corrections: QED like corrections only: δ (1) (Q, q l, q ν) = δ (1) EW (Q, q l, q ν; m γ) } {{ } 2αRB(Q, q l ; m γ) SANC, D. Bardin et al. δ (1) (Q, q l ) QED = α π ( ) ln M + 1 m l 2

40 Kamil Sobol WINHAC++ 40 Backup non IR YFS functions One real hard photon: β (1) 1 (p 1 1 1, p 2, q l, q ν, k) = M (1) 2 16s(2π) 5 S(Q, q 12 l, k) β (0) 0 (p 1, p 2, q l, q ν) S(Q, q l, k) = α 4π 2 ( Q kq q l kq l ) 2 soft photon factor

41 Kamil Sobol WINHAC++ 41 Backup matrix elements M (0) (σ 1, σ 2 ; τ 1, τ 2 ) = M (1) (σ 1, σ 2 ; τ 1, τ 2, κ) = 1 Q 2 M 2 W +im W Γ W 1 Q 2 M 2 W +im W Γ W λ=1,2,3 λ=1,2,3 M (0) P (σ 1, σ 2 ; λ)m (0) D (λ; τ 1, τ 2 ) M Spin amplitudes in Weyl-spinor representation [cf. Hagiwara & Zeppenfeld, NP B274 (1986) 1] M (0) P (σ 1, σ 2 ; λ)m (1) D (λ; τ 1, τ 2, κ)

Oddziaływania elektrosłabe

Oddziaływania elektrosłabe Oddziaływania elektrosłabe X ODDZIAŁYWANIA ELEKTROSŁABE Fizyka elektrosłaba na LEPie Liczba pokoleń. Bardzo precyzyjne pomiary. Obserwacja przypadków. Uniwersalność leptonów. Mieszanie kwarków. Macierz

Bardziej szczegółowo

th- Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO)

th-  Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO) Zakład Zastosowań Metod Obliczeniowych (ZZMO) - prof. dr hab. Wiesław Płaczek - prof. dr hab. Elżbieta Richter-Wąs - prof. dr hab. Wojciech Słomiński - prof. dr hab. Jerzy Szwed (Kierownik Zakładu) - dr

Bardziej szczegółowo

Pakiet ROOT. prosty generator Monte Carlo. Maciej Trzebiński. Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauki

Pakiet ROOT. prosty generator Monte Carlo. Maciej Trzebiński. Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauki M. Trzebiński ROOT generator MC 1/5 Pakiet ROOT prosty generator Monte Carlo Maciej Trzebiński Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauki Praktyki studenckie na LHC IFJ PAN, 23 sierpnia 2016 Wprowadzenie

Bardziej szczegółowo

Badanie właściwości przypadków produkcji dżet-przerwa w rapidity-dżet na Wielkim Zderzaczu Hadronów

Badanie właściwości przypadków produkcji dżet-przerwa w rapidity-dżet na Wielkim Zderzaczu Hadronów Badanie właściwości przypadków produkcji dżet-przerwa w rapidity-dżet na Wielkim Zderzaczu Hadronów Paula Świerska Promotor: dr Maciej Trzebiński Politechnika Krakowska im. Tadeusza Kościuszki / 24 Plan

Bardziej szczegółowo

Fizyka do przodu Część 2: przegląd wyników z CMS

Fizyka do przodu Część 2: przegląd wyników z CMS Fizyka do przodu Część 2: przegląd wyników z CMS Grzegorz Brona Seminarium Fizyki Wielkich Energii Warszawa, 23.03.2012 Do przodu czyli gdzie? Fizyka do przodu = Zjawiska obserwowane pod małym kątem θ

Bardziej szczegółowo

Wstęp do oddziaływań hadronów

Wstęp do oddziaływań hadronów Wstęp do oddziaływań hadronów Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 9 M. Przybycień (WFiIS AGH) Wstęp do oddziaływań hadronów Wykład 9 1 / 21 Rozpraszanie

Bardziej szczegółowo

LEPTON TAU : jako taki, oraz zastosowania. w niskich i wysokich energiach. Zbigniew Wąs

LEPTON TAU : jako taki, oraz zastosowania. w niskich i wysokich energiach. Zbigniew Wąs LEPTON TAU : jako taki, oraz zastosowania w niskich i wysokich energiach Zbigniew Wąs Podziękowania: A. Kaczmarska, E. Richter-Wąs (Atlas); A. Bożek (Belle); T. Przedziński, P. Golonka (IT); R. Decker,

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD IX Oddziaływania słabe T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Rola oddziaływań słabych w przyrodzie Oddziaływania słabe są odpowiedzialne (m.in.) za:

Bardziej szczegółowo

Struktura porotonu cd.

Struktura porotonu cd. Struktura porotonu cd. Funkcje struktury Łamanie skalowania QCD Spinowa struktura protonu Ewa Rondio, 2 kwietnia 2007 wykład 7 informacja Termin egzaminu 21 czerwca, godz.9.00 Wiemy już jak wygląda nukleon???

Bardziej szczegółowo

r. akad. 2008/2009 V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC

r. akad. 2008/2009 V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC V. Precyzyjne testy Modelu Standardowego w LEP, TeVatronie i LHC 1 V.1 WYNIKI LEP 2 e + e - Z 0 Calkowity przekroj czynny 3 4 r. akad. 2008/2009 s Q N 3 4 s M s N Q I M 12 s ) M (s s s 2 f C 2 Z C f f

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład V. spin protonu struktura fotonu

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład V. spin protonu struktura fotonu Struktura protonu Wykład V równania ewolucji QCD spin protonu struktura fotonu Elementy fizyki czastek elementarnych Funkcja struktury Różniczkowy przekrój czynny na NC DIS elektron proton: d 2 σ dx dq

Bardziej szczegółowo

Prawdopodobieństwo i statystyka

Prawdopodobieństwo i statystyka Wykład XIV: Metody Monte Carlo 19 stycznia 2016 Przybliżone obliczanie całki oznaczonej Rozważmy całkowalną funkcję f : [0, 1] R. Chcemy znaleźć przybliżoną wartość liczbową całki 1 f (x) dx. 0 Jeden ze

Bardziej szczegółowo

Compact Muon Solenoid

Compact Muon Solenoid Compact Muon Solenoid (po co i jak) Piotr Traczyk CERN Compact ATLAS CMS 2 Muon Detektor CMS był projektowany pod kątem optymalnej detekcji mionów Miony stanowią stosunkowo czysty sygnał Pojawiają się

Bardziej szczegółowo

AUTOREFERAT. Andrzej Siódmok

AUTOREFERAT. Andrzej Siódmok AUTOREFERAT Andrzej Siódmok Kraków, 10 kwietnia 2019 Spis treści 1 Dane Osobowe 2 1.1 Imię i nazwisko..................................... 2 1.2 Posiadane dyplomy i stopnie naukowe........................

Bardziej szczegółowo

Zakład Teorii Czastek NZ42

Zakład Teorii Czastek NZ42 Zakład Teorii Czastek NZ42 M. Skrzypek IFJ PAN, Kraków, Polska M. Skrzypek (NZ42) NZ42 Przeglad 2014 27.01.2014 1 / 17 Skład osobowy (stan na 31.12.2013) Pracownicy prof. dr hab. Stanisław Jadach prof.

Bardziej szczegółowo

Wykład XIII: Rozszerzenia SM, J. Gluza

Wykład XIII: Rozszerzenia SM, J. Gluza Skala X, skala Plancka Dla MS biegnące stałe sprzężenia przecinają się w okolicy 10^15 GeV, Grawitacja dołącza się przy około 10^19 GeV, gdy oddizaływanie grawitacyjne jest porównywalne z masą spoczynkową

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu % & lub NC DIS Deep

Bardziej szczegółowo

LHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN

LHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN LHC i po co nam On Piotr Traczyk CERN LHC: po co nam On Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 5 Program fizyczny LHC 6 Program fizyczny LHC

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV Struktura protonu Elementy fizyki czastek elementarnych Wykład IV kinematyka rozpraszania rozpraszanie nieelastyczne partony i kwarki struktura protonu akcelerator HERA wyznaczanie funkcji struktury Kinematyka

Bardziej szczegółowo

Rozszyfrowywanie struktury protonu

Rozszyfrowywanie struktury protonu Rozszyfrowywanie struktury protonu Metody pomiaru struktury obiektów złożonych v Rozpraszanie elektronów na nukleonie czy na jego składnikach v Składniki punktowe wewnątrz nukleonu to kwarki v Definicja

Bardziej szczegółowo

Prawdopodobieństwo i statystyka

Prawdopodobieństwo i statystyka Wykład VII: Metody specjalne Monte Carlo 24 listopada 2014 Transformacje specjalne Przykład - symulacja rozkładu geometrycznego Niech X Ex(λ). Rozważmy zmienną losową [X ], która przyjmuje wartości naturalne.

Bardziej szczegółowo

Algorytmy rekonstrukcji dżetów w CMS

Algorytmy rekonstrukcji dżetów w CMS Algorytmy rekonstrukcji dżetów w CMS Michał Szleper Zebranie analizy fizycznej, 31.01.2011 Główny cel rekonstrukcji dżetów: ustanowienie ścisłego związku pomiędzy: - wielkościami mierzonymi bezpośrednio

Bardziej szczegółowo

Rozpraszanie elektron-proton

Rozpraszanie elektron-proton Rozpraszanie elektron-proton V 1. Badania struktury atomu - rozpraszanie Rutherforda. 2. Rozpraszanie elastyczne elektronu na punktowym protonie. 3. Rozpraszanie elastyczne elektronu na protonie o skończonych

Bardziej szczegółowo

LHC: program fizyczny

LHC: program fizyczny LHC: program fizyczny Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 2 Program fizyczny LHC Model Standardowy i Cząstka Higgsa Poza Model Standardowy:

Bardziej szczegółowo

Cząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa

Cząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa Cząstki i siły tworzące nasz wszechświat Piotr Traczyk IPJ Warszawa Plan Wstęp Klasyfikacja cząstek elementarnych Model Standardowy 2 Wstęp 3 Jednostki, konwencje Prędkość światła c ~ 3 x 10 8 m/s Stała

Bardziej szczegółowo

Cząstki elementarne i ich oddziaływania III

Cząstki elementarne i ich oddziaływania III Cząstki elementarne i ich oddziaływania III 1. Przekrój czynny. 2. Strumień cząstek. 3. Prawdopodobieństwo procesu. 4. Szybkość reakcji. 5. Złota Reguła Fermiego 1 Oddziaływania w eksperymencie Oddziaływania

Bardziej szczegółowo

1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7.

1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7. Weronika Biela 1. Wcześniejsze eksperymenty 2. Podstawowe pojęcia 3. Przypomnienie budowy detektora ATLAS 4. Rozpady bozonów W i Z 5. Tło 6. Detekcja sygnału 7. Obliczenie przekroju czynnego 8. Porównanie

Bardziej szczegółowo

Bozon Higgsa oraz SUSY

Bozon Higgsa oraz SUSY Bozon Higgsa oraz SUSY Bozon Higgsa Poszukiwania bozonu Higgsa w LEP i Tevatronie - otrzymane ograniczenia na masę H Plany poszukiwań w LHC Supersymetria (SUSY) Zagadkowe wyniki CDF Masy cząstek cząstki

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa... XI. Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar... 1. Rozdział 2. Pomiar: liczby i obliczenia liczbowe... 16

Spis treści. Przedmowa... XI. Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar... 1. Rozdział 2. Pomiar: liczby i obliczenia liczbowe... 16 Spis treści Przedmowa.......................... XI Rozdział 1. Pomiar: jednostki miar................. 1 1.1. Wielkości fizyczne i pozafizyczne.................. 1 1.2. Spójne układy miar. Układ SI i jego

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD VII Elektrodynamika kwantowa T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Krótka historia oddziaływań elektromagnetycznych 1900-1930 r. powstanie mechaniki

Bardziej szczegółowo

Wyznaczanie efektywności mionowego układu wyzwalania w CMS metodą Tag & Probe

Wyznaczanie efektywności mionowego układu wyzwalania w CMS metodą Tag & Probe Wyznaczanie efektywności mionowego układu wyzwalania w CMS metodą Tag & Probe Uniwersytet Warszawski - Wydział Fizyki opiekun: dr Artur Kalinowski 1 Plan prezentacji Eksperyment CMS Układ wyzwalania Metoda

Bardziej szczegółowo

Jak to działa: poszukiwanie bozonu Higgsa w eksperymencie CMS. Tomasz Früboes

Jak to działa: poszukiwanie bozonu Higgsa w eksperymencie CMS. Tomasz Früboes Plan wystąpienia: 1.Wprowadzenie 2.Jak szukamy Higgsa na przykładzie kanału H ZZ 4l? 3.Poszukiwanie bozonu Higgsa w kanale ττ μτjet 4.Właściwości nowej cząstki Częste skróty: LHC Large Hadron Collider

Bardziej szczegółowo

Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5

Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 17.III.2010 Oddziaływania: elektromagnetyczne i grawitacyjne elektromagnetyczne i silne (kolorowe) Biegnące stałe sprzężenia:

Bardziej szczegółowo

Wstęp do Modelu Standardowego

Wstęp do Modelu Standardowego Wstęp do Modelu Standardowego Dynamika oddziaływań cząstek Elektrodynamika kwantowa (QED) Chromodynamika kwantowa (QCD) Oddziaływania słabe Tomasz Szumlak AGH-UST Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej

Bardziej szczegółowo

Rozpraszanie elektron-proton

Rozpraszanie elektron-proton Rozpraszanie elektron-proton V Badania struktury atomu - rozpraszanie Rutherforda. Rozpraszanie elastyczne elektronu na punktowym protonie. Rozpraszanie elastyczne elektronu na protonie o skończonych wymiarach.

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład III

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład III Struktura protonu Elementy fizyki czastek elementarnych Wykład III kinematyka rozpraszania doświadczenie Rutherforda rozpraszanie nieelastyczne partony i kwarki struktura protonu Kinematyka Rozpraszanie

Bardziej szczegółowo

Wstęp do oddziaływań hadronów

Wstęp do oddziaływań hadronów Wstęp do oddziaływań hadronów Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia GórniczoHutnicza Wykład 3 M. Przybycień (WFiIS AGH) Wstęp do oddziaływań hadronów Wykład 3 1 / 16 Diaramy

Bardziej szczegółowo

Unifikacja elektro-słaba

Unifikacja elektro-słaba Unifikacja elektro-słaba ee + Anihilacja Oddziaływania NC (z wymianą bozonu ) - zachowanie zapachów Potrzeba unifikacji Warunki unifikacji elektro-słabej Rezonans Liczenie zapachów neutrin (oraz generacji)

Bardziej szczegółowo

Poszukiwanie sygnału rozpraszania bozonów W w eksperymencie CMS przy LHC

Poszukiwanie sygnału rozpraszania bozonów W w eksperymencie CMS przy LHC Uniwersytet Warszawski Wydział Fizyki Tomasz Kuśmierczyk Nr albumu: 290810 Poszukiwanie sygnału rozpraszania bozonów W w eksperymencie CMS przy LHC Praca licencjacka na kierunku FIZYKA Praca wykonana pod

Bardziej szczegółowo

Reakcje jądrowe. X 1 + X 2 Y 1 + Y b 1 + b 2

Reakcje jądrowe. X 1 + X 2 Y 1 + Y b 1 + b 2 Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie

Bardziej szczegółowo

Reakcje jądrowe. kanał wyjściowy

Reakcje jądrowe. kanał wyjściowy Reakcje jądrowe X 1 + X 2 Y 1 + Y 2 +...+ b 1 + b 2 kanał wejściowy kanał wyjściowy Reakcje wywołane przez nukleony - mechanizm reakcji Wielkości mierzone Reakcje wywołane przez ciężkie jony a) niskie

Bardziej szczegółowo

Rozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność

Rozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność Rozdział 7 Kinematyka oddziaływań. Wnioski z transformacji Lorentza. Zmienna x Feynmana, pospieszność (rapidity) i pseudopospieszność (pseudorapidity). Rozpraszanie leptonów na hadronach. Zmienna x Bjorkena.

Bardziej szczegółowo

Modelowanie i Animacja

Modelowanie i Animacja Maciej Matyka Uniwersytet Wrocławski Maciej Matyka Plan wykładu Dlaczego animujemy używając komputera? Dlaczego animujemy używając komputera? Wyciąg z minimum programowego fizyki w liceum... Kinematyka

Bardziej szczegółowo

Odkrywanie supersymetrii - przypadek ciężkich sfermionów

Odkrywanie supersymetrii - przypadek ciężkich sfermionów Odkrywanie supersymetrii - przypadek ciężkich sfermionów Krzysztof Rolbiecki (IFT UW) we współpracy z: K. Desch, J. Kalinowski, G. Moortgat-Pick, J. Stirling JHEP 612, 7 (26) Warszawa, 9/3/27 1. Wstęp

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania. Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)

Oddziaływania. Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Oddziaływania Przekrój czynny Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca

Bardziej szczegółowo

Karta przedmiotu. Przedmiot Grupa ECTS. Fizyka Wysokich Energii 9. Kierunek studiów: fizyka. Specjalność: fizyka

Karta przedmiotu. Przedmiot Grupa ECTS. Fizyka Wysokich Energii 9. Kierunek studiów: fizyka. Specjalność: fizyka Wydział Fizyki, Uniwersytet w Białymstoku Kod USOS Karta przedmiotu Przedmiot Grupa ECTS Fizyka Wysokich Energii 9 Kierunek studiów: fizyka Specjalność: fizyka Formy zajęć Wykład Konwersatorium Seminarium

Bardziej szczegółowo

na przykładzie projektów: Obrona Pracy Doktorskiej Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Kraków,

na przykładzie projektów: Obrona Pracy Doktorskiej Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Kraków, Symulacje komputerowe w Fizyce Wysokich Energii na przykładzie projektów: TAUOLA, PHOTOS, MC-TESTER i at2sim Obrona Pracy Doktorskiej mgr inż. Piotr Golonka Instytut Fizyki Jądrowej PAN, Kraków, 16 października

Bardziej szczegółowo

Wstęp do chromodynamiki kwantowej

Wstęp do chromodynamiki kwantowej Wstęp do chromodynamiki kwantowej Wykład 1 przez 2 tygodnie wykład następnie wykład/ćwiczenia/konsultacje/lab proszę pamiętać o konieczności posiadania kąta gdy będziemy korzystać z labolatorium (Mathematica

Bardziej szczegółowo

Poszukiwany: bozon Higgsa

Poszukiwany: bozon Higgsa Poszukiwany: bozon Higgsa Higgs widoczny w świetle kolajdera liniowego Fizyka Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych: TESLA & ZEUS Poszukiwane: czastki sypersymetryczne (SUSY) Fizyka Czastek i Oddziaływań

Bardziej szczegółowo

Rozdział 9 Przegląd niektórych danych doświadczalnych o produkcji hadronów. Rozpraszanie elastyczne. Rozkłady krotności

Rozdział 9 Przegląd niektórych danych doświadczalnych o produkcji hadronów. Rozpraszanie elastyczne. Rozkłady krotności Rozdział 9 Przegląd niektórych danych doświadczalnych o produkcji hadronów. Rozpraszanie elastyczne. Rozkłady krotności Krotności hadronów a + b c 1 + c +...+ c i +...+ c N Reakcje ekskluzywne: wszystkie

Bardziej szczegółowo

Rozpraszanie elektron-proton

Rozpraszanie elektron-proton Rozpraszanie elektron-proton V Badania struktury atomu - rozpraszanie Rutherforda. Rozpraszanie elastyczne elektronu na punktowym protonie. Rozpraszanie elastyczne elektronu na protonie o skończonych wymiarach.

Bardziej szczegółowo

Poprawki perturbacyjne do inkluzywnego radiacyjnego rozpadu mezonu B

Poprawki perturbacyjne do inkluzywnego radiacyjnego rozpadu mezonu B Poprawki perturbacyjne do inkluzywnego radiacyjnego rozpadu mezonu B Michał Poradziński Praca doktorska wykonana pod kierunkiem dr hab. Mikołaja Misiaka w Instytucie Fizyki Teoretycznej Wydziału Fizyki

Bardziej szczegółowo

Fizyka Fizyka eksperymentalna cząstek cząstek (hadronów w i i leptonów) Eksperymentalne badanie badanie koherencji koherencji kwantowej

Fizyka Fizyka eksperymentalna cząstek cząstek (hadronów w i i leptonów) Eksperymentalne badanie badanie koherencji koherencji kwantowej ZAKŁAD AD FIZYKI JĄDROWEJ Paweł Moskal, p. 344, p.moskal@fz-juelich.de Współczesna eksperymentalna fizyka fizyka jądrowaj jądrowa poszukiwanie jąder jąder mezonowych Fizyka Fizyka eksperymentalna cząstek

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych warsztaty popularnonaukowe

Fizyka cząstek elementarnych warsztaty popularnonaukowe Fizyka cząstek elementarnych warsztaty popularnonaukowe Spotkanie 3 Porównanie modeli rozpraszania do pomiarów na Wielkim Zderzaczu Hadronów LHC i przyszłość fizyki cząstek Rafał Staszewski Maciej Trzebiński

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu NC DIS Deep Inelastic

Bardziej szczegółowo

VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki

VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki r. akad. 005/ 006 VI. 6 Rozpraszanie głębokonieelastyczne i kwarki 1. Fale materii. Rozpraszanie cząstek wysokich energii mikroskopią na bardzo małych odległościach.. Akceleratory elektronów i protonów.

Bardziej szczegółowo

Metoda Monte Carlo i jej zastosowania

Metoda Monte Carlo i jej zastosowania i jej zastosowania Tomasz Mostowski Zajęcia 31.03.2008 Plan 1 PWL 2 3 Plan PWL 1 PWL 2 3 Przypomnienie PWL Istnieje wiele wariantów praw wielkich liczb. Wspólna ich cecha jest asymptotyczne zachowanie

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników

WYKŁAD 8. Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 8 1 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 2.12. 2009 Współczesne eksperymenty-wprowadzenie Detektory Akceleratory Zderzacze LHC Mapa drogowa Tevatron-

Bardziej szczegółowo

Badanie uporządkowania magnetycznego w ultracienkich warstwach kobaltu w pobliżu reorientacji spinowej.

Badanie uporządkowania magnetycznego w ultracienkich warstwach kobaltu w pobliżu reorientacji spinowej. Tel.: +48-85 7457229, Fax: +48-85 7457223 Zakład Fizyki Magnetyków Uniwersytet w Białymstoku Ul.Lipowa 41, 15-424 Białystok E-mail: vstef@uwb.edu.pl http://physics.uwb.edu.pl/zfm Praca magisterska Badanie

Bardziej szczegółowo

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV. rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury.

Struktura protonu. Elementy fizyki czastek elementarnych. Wykład IV. rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury. Struktura protonu Wykład IV akcelerator HERA Elementy fizyki czastek elementarnych rekonstrukcja przypadków NC DIS wyznaczanie funkcji struktury równania ewolucji QCD struktura fotonu NC DIS Deep Inelastic

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania. Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED)

Oddziaływania. Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana. Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Oddziaływania Zachowanie liczby leptonowej i barionowej Diagramy Feynmana Elementy kwantowej elektrodynamiki (QED) Teoria Yukawy Zasięg oddziaływań i propagator bozonowy Równanie Diraca Antycząstki; momenty

Bardziej szczegółowo

Machine learning Lecture 6

Machine learning Lecture 6 Machine learning Lecture 6 Marcin Wolter IFJ PAN 11 maja 2017 Deep learning Convolution network Zastosowanie do poszukiwań bozonu Higgsa 1 Deep learning Poszczególne warstwy ukryte uczą się rozpoznawania

Bardziej szczegółowo

Odniesienie symbol I [1] [2] [3] [4] [5] Efekt kształcenia

Odniesienie symbol I [1] [2] [3] [4] [5] Efekt kształcenia Efekty dla studiów pierwszego stopnia profil ogólnoakademicki, prowadzonych na kierunku Matematyka, na Wydziale Matematyki i Nauk Informacyjnych Użyte w poniższej tabeli: 1) w kolumnie 4 określenie Odniesienie

Bardziej szczegółowo

FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych

FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 9 Reakcje jądrowe Reakcje jądrowe Historyczne reakcje jądrowe 1919 E.Rutherford 4 He + 14 7N 17 8O + p (Q = -1.19 MeV) powietrze błyski na ekranie

Bardziej szczegółowo

Szczególna i ogólna teoria względności (wybrane zagadnienia)

Szczególna i ogólna teoria względności (wybrane zagadnienia) Szczególna i ogólna teoria względności (wybrane zagadnienia) Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 6 M. Przybycień (WFiIS AGH) Szczególna Teoria Względności

Bardziej szczegółowo

Komputerowa Analiza Danych Doświadczalnych

Komputerowa Analiza Danych Doświadczalnych Komputerowa Analiza Danych Doświadczalnych Prowadząca: dr inż. Hanna Zbroszczyk e-mail: gos@if.pw.edu.pl tel: +48 22 234 58 51 konsultacje: poniedziałek: 10-11, środa: 11-12 www: http://www.if.pw.edu.pl/~gos/students/kadd

Bardziej szczegółowo

VI.5 Zderzenia i rozpraszanie. Przekrój czynny. Wzór Rutherforda i odkrycie jądra atomowego

VI.5 Zderzenia i rozpraszanie. Przekrój czynny. Wzór Rutherforda i odkrycie jądra atomowego VI.5 Zderzenia i rozpraszanie. Przekrój czynny. Wzór Rutherforda i odkrycie jądra atomowego Jan Królikowski Fizyka IBC 1 Przekrój czynny Jan Królikowski Fizyka IBC Zderzenia Oddziaływania dwóch (lub więcej)

Bardziej szczegółowo

Fizyka na LHC - Higgs

Fizyka na LHC - Higgs Fizyka na LHC - Higgs XI Program fizyczny LHC. Brakujący element. Pole Higgsa. Poszukiwanie Higgsa na LEP. Produkcja Higgsa na LHC. ATLAS. Wyniki doświadczalne Teraz na LHC 1 FIZYKA NA LHC Unifikacja oddziaływań

Bardziej szczegółowo

Zespół Zakładów Fizyki Jądrowej

Zespół Zakładów Fizyki Jądrowej gluons Zespół Zakładów Fizyki Jądrowej Zakład Fizyki Hadronów Zakład Doświadczalnej Fizyki Cząstek i jej Zastosowań Zakład Teorii Układów Jądrowych QCD Zakład Fizyki Hadronów Badanie struktury hadronów,

Bardziej szczegółowo

Już wiemy. Wykład IV J. Gluza

Już wiemy. Wykład IV J. Gluza Już wiemy Oddziaływania: QED, QCD, słabe Ładunek kolor, potencjały w QED i QCD Stała struktury subtelnej zależy od odległości od ładunku: wielkie osiągnięcie fizyki oddziaływań elementarnych (tzw. running)

Bardziej szczegółowo

Fizyka na akceleratorze HERA: eksperyment H1

Fizyka na akceleratorze HERA: eksperyment H1 Fizyka na akceleratorze HERA: eksperyment H1 Motywacja budowy akceleratora HERA, najważniejsze dokonania Przykłady zagadnień szczegółowych którymi zajmuje się krakowska grupa eksperymentu H1 Software analizy

Bardziej szczegółowo

1. Symulacje komputerowe Idea symulacji Przykład. 2. Metody próbkowania Jackknife Bootstrap. 3. Łańcuchy Markova. 4. Próbkowanie Gibbsa

1. Symulacje komputerowe Idea symulacji Przykład. 2. Metody próbkowania Jackknife Bootstrap. 3. Łańcuchy Markova. 4. Próbkowanie Gibbsa BIOINFORMATYKA 1. Wykład wstępny 2. Bazy danych: projektowanie i struktura 3. Równowaga Hardyego-Weinberga, wsp. rekombinacji 4. Analiza asocjacyjna 5. Analiza asocjacyjna 6. Sekwencjonowanie nowej generacji

Bardziej szczegółowo

Modelowanie rynków finansowych z wykorzystaniem pakietu R

Modelowanie rynków finansowych z wykorzystaniem pakietu R Modelowanie rynków finansowych z wykorzystaniem pakietu R Metody numeryczne i symulacje stochastyczne Mateusz Topolewski woland@mat.umk.pl Wydział Matematyki i Informatyki UMK Plan działania 1 Całkowanie

Bardziej szczegółowo

Załącznik Nr 1. Istotne warunki zamówienia do przetargu nieograniczonego na wykonanie pakietu usług programistycznych

Załącznik Nr 1. Istotne warunki zamówienia do przetargu nieograniczonego na wykonanie pakietu usług programistycznych Załącznik Nr 1 Do pisma IMP PAN l.dz. ZDN/1234/2007 z 2007-06-19 o ogłoszeniu przetargu nieograniczonego na pakiet usług programistycznych, których wartość nie przekracza progu, od którego obowiązuje prawo

Bardziej szczegółowo

Optymalizacja ciągła

Optymalizacja ciągła Optymalizacja ciągła 5. Metoda stochastycznego spadku wzdłuż gradientu Wojciech Kotłowski Instytut Informatyki PP http://www.cs.put.poznan.pl/wkotlowski/ 04.04.2019 1 / 20 Wprowadzenie Minimalizacja różniczkowalnej

Bardziej szczegółowo

Budowa nukleonu. Krzysztof Kurek

Budowa nukleonu. Krzysztof Kurek Krzysztof Kurek Data selection Plan Statyczny model kwarków Plan Statyczny model kwarków i symetrie SU(N) zapachowe. Elastyczne rozpraszanie elektronów na nukleonie. Składniki punktowe wewnątrz nukleonu.

Bardziej szczegółowo

RÓWNANIE SCHRÖDINGERA NIEZALEŻNE OD CZASU

RÓWNANIE SCHRÖDINGERA NIEZALEŻNE OD CZASU X. RÓWNANIE SCHRÖDINGERA NIEZALEŻNE OD CZASU Równanie Schrődingera niezależne od czasu to równanie postaci: ħ 2 2m d 2 x dx 2 V xx = E x (X.1) Warunki regularności na x i a) skończone b) ciągłe c) jednoznaczne

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD IV.2013

WYKŁAD IV.2013 Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 10 24.IV.2013 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Teoria cząstek elementarnych- opis zdarzeń Rachunek zaburzeń i nieskończoności Renormalizacja Prawdopodobieństwo

Bardziej szczegółowo

Drgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż.

Drgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż. Drgania poprzeczne belki numeryczna analiza modalna za pomocą Metody Elementów Skończonych dr inż. Piotr Lichota mgr inż. Joanna Szulczyk Politechnika Warszawska Instytut Techniki Lotniczej i Mechaniki

Bardziej szczegółowo

Modelowanie sieci złożonych

Modelowanie sieci złożonych Modelowanie sieci złożonych B. Wacław Instytut Fizyki UJ Czym są sieci złożone? wiele układów ma strukturę sieci: Internet, WWW, sieć cytowań, sieci komunikacyjne, społeczne itd. sieć = graf: węzły połączone

Bardziej szczegółowo

Ilustracja metody MONTE CARLO. obliczania całek podwójnych

Ilustracja metody MONTE CARLO. obliczania całek podwójnych Ilustracja metody MONTE CARLO obliczania całek podwójnych Często jest tak, iż wiemy, że istnieje całka oznaczona z funkcji f jednak nie potrafimy jej analitycznie policzyć. Konieczne jest wtedy zastosowanie

Bardziej szczegółowo

Z-ZIP2-303z Zagadnienia optymalizacji Problems of optimization

Z-ZIP2-303z Zagadnienia optymalizacji Problems of optimization KARTA MODUŁU / KARTA PRZEDMIOTU Kod modułu Nazwa modułu Nazwa modułu w języku angielskim Obowiązuje od roku akademickiego 0/03 Z-ZIP-303z Zagadnienia optymalizacji Problems of optimization A. USYTUOWANIE

Bardziej szczegółowo

Salam,Weinberg (W/Z) t Hooft, Veltman 1999 (renomalizowalność( renomalizowalność)

Salam,Weinberg (W/Z) t Hooft, Veltman 1999 (renomalizowalność( renomalizowalność) Teoria cząstek elementarnych 23.IV.08 1948 nowa faza mechaniki kwantowej precyzyjne pomiary wymagały precyzyjnych obliczeń metoda Feynmana Diagramy Feynmana i reguły Feynmana dziś uniwersalne narzędzie

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania słabe i elektrosłabe

Oddziaływania słabe i elektrosłabe Oddziaływania słabe i elektrosłabe IX ODDZIAŁYWANIA SŁABE Kiedy są widoczne. Jak bardzo są słabe. Teoria Fermiego Ciężkie bozony pośredniczące. Łamanie parzystości P. ODDZIAŁYWANIA ELEKTROSŁABE Słabe a

Bardziej szczegółowo

PROGRAM W ŚRODOWISKU LABVIEW DO POMIARU I OBLICZEŃ W LABORATORIUM MASZYN ELEKTRYCZNYCH

PROGRAM W ŚRODOWISKU LABVIEW DO POMIARU I OBLICZEŃ W LABORATORIUM MASZYN ELEKTRYCZNYCH XLIII SESJA STUDENCKICH KÓŁ NAUKOWYCH PROGRAM W ŚRODOWISKU LABVIEW DO POMIARU I OBLICZEŃ W LABORATORIUM MASZYN ELEKTRYCZNYCH Wykonali: Michał Górski, III rok Elektrotechnika Maciej Boba, III rok Elektrotechnika

Bardziej szczegółowo

kwarki są uwięzione w hadronie

kwarki są uwięzione w hadronie kwarki są uwięzione w hadronie gluony są uwięzione w hadronie QED - potencjał - QCD VQED α = r 1 potencjał coulombowski r nośniki (małe odległości) brak uwięzienia Precyzyjne przewidywania poziomów energetycznych

Bardziej szczegółowo

WuWu. Jaki jest mechanizm łamania symetrii elektrosłabej? Michał Szleper

WuWu. Jaki jest mechanizm łamania symetrii elektrosłabej? Michał Szleper WuWu Jaki jest mechanizm łamania symetrii elektrosłabej? Michał Szleper Seminarium Fizyki Wielkich Energii, UW, 19.04.2013 Ostatnie wieści z CERN-u Z lepszych komentarzy: już czas, aby bozon O(126 GeV)

Bardziej szczegółowo

Całkowanie metodą Monte Carlo

Całkowanie metodą Monte Carlo Całkowanie metodą Monte Carlo Plan wykładu: 1. Podstawowa metoda Monte Carlo 2. Metody MC o zwiększonej efektywności a) losowania ważonego b) zmiennej kontrolnej c) losowania warstwowego d) obniżania krotności

Bardziej szczegółowo

Rozkłady wielu zmiennych

Rozkłady wielu zmiennych Rozkłady wielu zmiennych Uogólnienie pojęć na rozkład wielu zmiennych Dystrybuanta, gęstość prawdopodobieństwa, rozkład brzegowy, wartości średnie i odchylenia standardowe, momenty Notacja macierzowa Macierz

Bardziej szczegółowo

Instytut Fizyki Politechniki Łódzkiej Laboratorium Metod Analizy Danych Doświadczalnych Ćwiczenie 3 Generator liczb losowych o rozkładzie Rayleigha.

Instytut Fizyki Politechniki Łódzkiej Laboratorium Metod Analizy Danych Doświadczalnych Ćwiczenie 3 Generator liczb losowych o rozkładzie Rayleigha. Instytut Fizyki Politechniki Łódzkiej Laboratorium Metod Analizy Danych Doświadczalnych Generator liczb losowych o rozkładzie Rayleigha. Generator liczb losowych o rozkładzie Rayleigha. 1. Cel ćwiczenia

Bardziej szczegółowo

Formalizm skrajnych modeli reakcji

Formalizm skrajnych modeli reakcji Formalizm skrajnych modeli reakcji Reakcje wprost czyli reakcje bezpośredniego oddziaływania opisywane są w ramach formalizmu, który rozwiązuje równanie Schroedingera dla oddziałujących jąder atomowych

Bardziej szczegółowo

17.1 Podstawy metod symulacji komputerowych dla klasycznych układów wielu cząstek

17.1 Podstawy metod symulacji komputerowych dla klasycznych układów wielu cząstek Janusz Adamowski METODY OBLICZENIOWE FIZYKI 1 Rozdział 17 KLASYCZNA DYNAMIKA MOLEKULARNA 17.1 Podstawy metod symulacji komputerowych dla klasycznych układów wielu cząstek Rozważamy układ N punktowych cząstek

Bardziej szczegółowo

Funkcje odpowiedzi dla CCQE i wiązek MiniBooNE (cz. I)

Funkcje odpowiedzi dla CCQE i wiązek MiniBooNE (cz. I) Funkcje odpowiedzi dla CCQE i wiązek MiniBooNE (cz. I) Marcin Gonera Instytut Fizyki Teoretycznej Uniwersytet Wrocławski 23.05.2011 Oddziaływanie EM Rozpraszanie elastyczne elektron-nukleon Foton opisany

Bardziej szczegółowo

Metody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice

Metody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice Metody Lagrange a i Hamiltona w Mechanice Mariusz Przybycień Wydział Fizyki i Informatyki Stosowanej Akademia Górniczo-Hutnicza Wykład 6 M. Przybycień (WFiIS AGH) Metody Lagrange a i Hamiltona... Wykład

Bardziej szczegółowo

I. Przedmiot i metodologia fizyki

I. Przedmiot i metodologia fizyki I. Przedmiot i metodologia fizyki Rodowód fizyki współczesnej Świat zjawisk fizycznych: wielkości fizyczne, rzędy wielkości, uniwersalność praw Oddziaływania fundamentalne i poszukiwanie Teorii Ostatecznej

Bardziej szczegółowo

Mikroekonometria 5. Mikołaj Czajkowski Wiktor Budziński

Mikroekonometria 5. Mikołaj Czajkowski Wiktor Budziński Mikroekonometria 5 Mikołaj Czajkowski Wiktor Budziński Zadanie 1. Wykorzystując dane me.medexp3.dta przygotuj model regresji kwantylowej 1. Przygotuj model regresji kwantylowej w którym logarytm wydatków

Bardziej szczegółowo

Maria Krawczyk, A.Filip Żarnecki, Wydział Fizyki UW

Maria Krawczyk, A.Filip Żarnecki, Wydział Fizyki UW Wszechświat cząstek elementarnych dla humanistów WYKŁAD 9 Maria Krawczyk, A.Filip Żarnecki, Wydział Fizyki UW Teoria cząstek elementarnych- opis zdarzeń Rachunek zaburzeń i nieskończoności Renormalizacja

Bardziej szczegółowo

Identyfikacja cząstek

Identyfikacja cząstek Określenie masy i ładunku cząstek Pomiar prędkości przy znanym pędzie e/ µ/ π/ K/ p czas przelotu (TOF) straty na jonizację de/dx Promieniowanie Czerenkowa (C) Promieniowanie przejścia (TR) Różnice w charakterze

Bardziej szczegółowo

Optymalizacja kryteriów selekcji dla rozpadu Λ+c pμ+μza pomocą wielowymiarowej analizy danych

Optymalizacja kryteriów selekcji dla rozpadu Λ+c pμ+μza pomocą wielowymiarowej analizy danych Optymalizacja kryteriów selekcji dla rozpadu Λ+c pμ+μza pomocą wielowymiarowej analizy danych Maciej Kościelski Jakub Malczewski opiekunowie prof. dr hab. Mariusz Witek mgr inż. Małgorzata Pikies LHCb

Bardziej szczegółowo

System wspomagania harmonogramowania przedsięwzięć budowlanych

System wspomagania harmonogramowania przedsięwzięć budowlanych System wspomagania harmonogramowania przedsięwzięć budowlanych Wojciech Bożejko 1 Zdzisław Hejducki 2 Mariusz Uchroński 1 Mieczysław Wodecki 3 1 Instytut Informatyki, Automatyki i Robotyki Politechnika

Bardziej szczegółowo