Spisek żądnych zysków spekulantów?

Transkrypt

1 SKOK Budżetowy pośpiech Rząd chce przed wakacjami parlamentarnymi uchwalić przyszłoroczny budżet. Skąd ten pośpiech? komentarz Janusza Szewczaka, głównego ekonomisty SKOK. STR. 7 TRANSPORT Więcej zapłacimy za taksówki? Będzie więcej taryf, bo miasta nie będą mogły ograniczać już liczby licencji przyznawanych taksówkarzom. To wcale jednak nie oznacza, że za przejazdy nimi będziemy płacić mniej. STR. 5 TELEWIZJA Kosztowna decyzja rządu W 2013 roku telewizja zacznie nadawać sygnał cyfrowy. Do jego odbioru przystosowane są nowoczesne telewizory. Większość z nas będzie musiała kupić nowy telewizor albo dekoder. STR. 6 INWESTYCJE Mieszkanie czy dom? Budowa 250-metrowego domu na obrzeżach kosztuje tyle, co trzypokojowe mieszkanie w centrum miasta. Nic więc dziwnego, że Polacy stawiają segmenty na potęgę. STR Nr indeksu ISSN W numerze: Tworzenie przepisów podatku o VAT jest w rękach dziwnej grupy ludzi, której wszyscy zawdzięczamy m. in. zadymę ze składkami na OFE, drakońskie oszczędności budżetowe, utratę wielu miejsc pracy, a rządzący prawdopodobnie powtórkę finału rządów niezapomnianej pary AWS UW. Dlaczego? Psując na potęgę ten podatek, od 2008 r. utraciliśmy już bezpowrotnie około 30 mld złotych pisze prof. Witold Modzelewski. STR. 8 Nikt nas nie obroni przed drożyzną Urzędnicy nie chcą zająć się podwyżkami cen. Tymczasem eksperci ostrzegają: żywność będzie jeszcze droższa. I to nawet o 15 procent Spisek żądnych zysków spekulantów? Może winne są kataklizmy dziesiątkujące uprawy w Polsce i na świecie? Albo napięta sytuacja polityczna w Libii i innych krajach północnej Afryki? Jedno jest pewne: z tygodnia na tydzień ceny żywności rosną. I jak twierdzą eksperci w kolejnych tygodniach dalej będą piąć się w górę. Najmocniej zdrożeją warzywa i owoce nawet 15 procent! Czy ktoś tę drożyznę może zahamować? Nawet 500 złotych tyle większość z nas, bo aż 75 proc., w zeszłym roku była gotowa wydać na zakupy przed Wielkanocą wynika z badania Pentora. A ile wydamy teraz? Nawet o 10 proc. więcej, bo większość produktów jest droższa niż przed rokiem. Na podstawie notowań cen w polskich marketach przygotowanych przez portal dlahandlu.pl sprawdziliśmy, ile w kwietniu zeszłego roku, a ile teraz zapłacimy za produkty niezbędne do przygotowania świąt wielkanocnych. Najbardziej skoczyły ceny cukru o niemal 100 proc. W kwietniu 2010 r. średnia cena za kilogram wynosiła, teraz 4,96 zł. Więcej płacimy też za chleb cena bochenka (1000 g) wzrosła z 3,10 zł do 3,58 zł, zdrożały też kurczaki (z 6,20 zł do 7,36 zł za kg) i mąka pszenna (z 1,80 zł do 1,99 zł). Mniej płacimy za jajka (spadek z 4,20 zł do 3,7 za 10 szt.), kiełbasę podwawelską (z 14 zł do 13,37 zł) czy szynkę wiejską (z 20 zł do 17,16 zł). Niestety, ceny tych produktów już wkrótce będą wyższe. Przed świętami czekają nas standardowe podwyżki właśnie cen jajek, mięsa czy pomidorów. Jednak oprócz tradycyjnego przedświątecznego wzrostu cen, także w kolejnych tygodniach czekają nas podwyżki ostrzega Dariusz Winek, analityk Banku Gospodarki Żywnościowej. Dlaczego? To przez sytuację na rynku: stosunkowo słaby kurs złotego i wysokie ceny paliw twierdzi. Według BGŻ, najmocniej zdrożeją owoce nawet 15 proc. Więcej będziemy płacić za warzywa o ok. 7 proc. W górę pójdą ceny pieczywa i mąki (1,8 proc.), olejów i margaryn (3,3 proc.) oraz mięsa (1,5 proc.). i jeszcze raz cukru o 0,8 proc. Właśnie tym słodkim problemem zajął się Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów, który bada, dlaczego jego ceny tak mocno wzrosły. A co z pozostałymi produktami? Dalszych kontroli cen żywności nie będzie mówi Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel. I przypomina, że kontroli dokonuje powołany przez premiera zespół do spraw monitoringu cen żywności. Monitoring monitoringiem, ale wniosek nasuwa się jeden: przed drożyzną nikt nas nie obroni. A co robić, gdy na wielkanocne zakupy zabraknie nam pieniędzy? Wyjściem jest pożyczka. Tylko, jak się zadłużyć, żeby nie przepłacić? więcej str. 2 NBP uczci pamięć Sławomira Skrzypka Będzie uroczysty koncert, specjalny pokaz filmu poświęconego Sławomirowi Skrzypkowi, a także wystawienie gabloty z monetami wybitymi na 70. rocznicę zbrodni katyńskiej. W ten sposób Narodowy Bank Polski dziś uczci pamięć swojego byłego szefa, który rok temu zginął w katastrofie tupolewa. JUW ROCZNICA KATASTROFY PAWEŁ STĘPNIEWSKI KOMENTARZ NUMERU Pacjent zapłaci więcej za leki MARIUSZ IGNATOWICZ PwC Ustawa refundacyjna spowoduje, że za leki zapłacimy więcej niż obecnie twierdzi Mariusz Ignatowicz, lider zespołu ds. sektora farmaceutycznego w regionie Europy Środkowej i Wschodniej w firmie doradczej PwC. W dodatku zmniejszy się ich dostępność przewiduje ekspert. Nasz system refundacji jest oparty na przyzwoleniu na współpłacenie za leki, udział pacjenta jest najwyższy w Europie. NFZ dopłaca do leku proc. jego ceny i to się nie zmieni zauważa. Ale nowa ustawa nie Mariusz Ignatowicz pozwala na obniżanie ceny przez promocje, dzięki którym pacjent płacił mniej. Teraz cenę maksymalną zastąpi cena administracyjna, która wprawdzie będzie niższa, ale NFZ nadal będzie refundował tylko 30 proc., a resztą zostanie w całości obciążony pacjent. Konkurencja między koncernami farmaceutycznymi przeniesie się na etap składania ofert, a więc oszczędności jeśli się pojawią będą tylko dla NFZ. W dodatku może się okazać, że wskutek ograniczenia wydatków na refundację do 17 proc. mogą pojawić się okresowe trudności z dostępnością leków w aptekach przewiduje Ignatowicz. Reklama

2 02 TEMAT NUMERU Fakt Pieniądze KREDYTY GOTÓWKOWE Planujesz pożyczkę? Porównuj koszty Niskie oprocentowanie wcale nie oznacza, że warunki kredytu są bardzo korzystne. Trzeba pamiętać o wszystkich opłatach i prowizjach To będzie rekordowo droga Wielkanoc. Na przygotowanie świąt wydać możemy nawet o 10 procent więcej niż przed rokiem. A że na świętowaniu oszczędzać nie zamierzamy, więc by w wielkanocnym koszyku wszystko się znalazło, wielu z nas zdecyduje się wziąć kredyt gotówkowy. Dla banków to okres żniw, więc szczególnie mocno zachęcają nas do pożyczania pieniędzy. Ale uwaga! Takie kredyty, nawet na niewielkie kwoty, musimy brać z głową. I zawsze je porównywać, bo między bankami tak jak między marketami panuje konkurencja. I zawsze można znaleźć tańszą ofertę. No i nie wolno tego robić na ostatnią chwilę. Tylko jak porównywać kredyty? Co brać pod uwagę? Przede wszystkim oprocentowanie pożyczek. Od niego zależy, jak będziemy płacić raty. Ich maksymalny pułap sięga 21 proc. W reklamach banki chwalą się niskim oprocentowaniem. Widząc taką ofertę, trzeba być bardzo ostrożnym mówi Jarosław Sadowski, analityk Expandera. W przypadku kredytów gotówkowych znaczną część całkowitego kosztu kredytu stanowią różnego rodzaju prowizje. Do tego mogą dojść koszty wymaganego przez bank ubezpieczenia. I tak kredyt oprocentowany na 7 proc., może okazać się droższy od tego z oprocentowaniem np. 16 proc. Suma opłat związanych z udzieleniem kredytu teraz nie może przekraczać 5 proc. jego kwoty. Tyle że nie wlicza się wszystkich opłat banki nie biorą pod uwagę np. ubezpieczeń, które przeważnie są obowiązkowe. Zmieniona ustawa o kredycie konsumenckim znosi ten limit, w zamian za to banki będą informować klientów o całkowitych kosztach pożyczki. Nim te przepisy wejdą w życie, już teraz warto zsumować wszystkie opłaty i prowizje. Możemy poprosić o to pracownika banku. Na tej podstawie można porównać oferty. A różnice są spore. Przy kredycie na 2000 złotych na rok, koszt pożyczki może wynosić w zależności od banku od niespełna 153 złotych do niemal 400 złotych! Jest i inny sposób. Dokonując porównań, warto kierować się całkowitym kosztem kredytu lub RRSO, czyli rzeczywistą roczną stopą oprocentowania. Uwzględnia ona już wszystkie koszty zarówno prowizje i opłaty, jak ubezpieczenie radzi Sadowski. Nim zdecydujesz się na konkretną pożyczkę, dokładnie policz, ile będzie cię ona kosztowała Wysokość raty Oprocen. Oprocen. Opłata Prowizja Łączna Suma Koszt kredytu* nominalne rzeczywiste przygoto- doliczona kwota składek wawcza do zadłużenia odsetek ubez. Alior Bank 191,64 zł 15,50% 29,82% 52,91 zł - 183,30 zł 63,49 zł 299,70 zł Allianz Bank 187,47 zł 17,40% 25,11% 51,28 zł - 198,43 zł - 249,7 BGŻ 192,58 zł 17,50% 30,50% - 105,26 zł 204,86 zł - 310,26 zł BOŚ 188,27 zł 17,40% 25,96% - 60,00 zł 199,28 zł - 259,28 zł Bank BPH 191,87 zł 17,10% 30,30% - 100,00 zł Bank Pocztowy 200,00 zł 16,00% 41,10% - 109,00 zł 196,00 zł 93,00 zł 398,00 zł BPS 181,00 zł 9,00% 16,72% - 22,00 zł 105,00 zł 5 179,00 zł BZ WBK 180,75 zł 7,99% 14,83% - 61,86 zł 91,01 zł - 152,87 zł Citi Handlowy 185,00 zł 9,99% 21,12% 100,00 zł - 115,36 zł - 215,36 zł Deutsche Bank PBC 197,06 zł 19,00% 32,54% - 101,80 zł 226,86 zł 36,00 zł 364,66 zł DnB Nord 180,70 zł 17,16% 32,70% - 100,00 zł 168,39 zł - 268,39 zł Euro Bank 173,13 zł 16,00% 17,23% ,54 zł - 77,54 zł lub 177,54 zł Gospodarczy 178,80 zł 13,50% 24,10% 50,00 zł - 149,80 zł 44,88 zł 244,68 zł Bank Wielkopolski ING Bank Śląski 192,63 zł 18,00% 31,19% - 100,00 zł 211,56 zł - 311,56 zł Invest Bank 182,85 zł 16,50% 18,81% - 10,05 zł 184,14 zł - 194,19 zł Kredyt Bank 188,39 zł 14,00% 17,14% - 20,20 zł 157,68 zł - 177,88 zł Lukas Bank 194,55 zł 15,99% 34,05% 30,00 zł 50,00 zł 190,27 zł 64,33 zł 334,60 zł Mazowiecki Bank 176,00 zł 9,90% 19,46% 25,00 zł 40,00 zł 109,58 zł 17,76 zł 192,34 zł Regionalny mbank 189,31 zł 14,29% 24,17% - 80,97 zł 166,49 zł 24,25 zł 271,71 zł Millennium 189,15 zł 7,90% 26,87% - 100,00 zł 94,2 75,60 zł 269,8 Nordea Bank 181,46 zł 16,00% 19,55% 20,00 zł - 177,54 zł - 197,54 zł Pekao S.A. 185,26 zł 19,99% 21,80% ,13 zł - 223,13 zł PKO Bank Polski 189,81 zł 6,99% 27,77% - 105,26 zł 84,04 zł 88,4 277,7 Polbank EFG 183,06 zł 11,90% 19,27% - 62,00 zł 134,75 zł - 196,61 zł Raiffeisen Bank 187,17 zł 17,99% 24,30% ,67 zł 41,63 zł 247,30 zł *odsetki + prowizja + opłata przyg. + suma składek ubezp.+ ewentualne inne koszty; kredyt 2 tys. zł do ręki na 12 miesięcy; źródło: Expander Była władza nie próżnuje Damian Burzykowski/newspix.pl; Radosław Nawrocki/FORUM; Jan Rung/newspix.pl; Paweł Ulatowski/newspix.pl Koniec kadencji parlamentarnej spędza sen z powiek politykom. Bo wraz z nią wielu straci posady w Sejmie, Senacie, rządzie czy wysokie stanowiska w instytucjach państwowych. Tylko co dalej? Jak się okazuje, byli politycy o stołki martwić się nie muszą. Mile są widziani choćby w radach nadzorczych giełdowych spółek. Parlamentarzysta PO Jan Rzymełka w tej kadencji Sejmu próbował przeforsować pomysł, dzięki któremu odchodząc z polityki posłowie czy senatorowie mieliby zapewnione miękkie lądowanie. Rzymełka proponował, by np. po 5 kadencjach posłowi przysługiwała specjalna emerytura. A gdyby nie został wybrany na kolejną kadencję, to przez 6 miesięcy państwo wypłacałoby mu jeszcze odprawę. Jest u nas wiele osób, które po zakończeniu kilku kadencji nie mają gdzie wracać. Jeśli ktoś przestanie pracować w Sejmie, to może potem dopłacać mu do pensji, jeśli ta w nowej pracy będzie niższa? zastanawiał się poseł. Na pomyśle się skończyło. Jak w takiej sytuacji poradzą sobie politycy? Tak jak do tej pory. Niektórzy wrócą do wykonywanej wcześniej pracy, część zaś znajdzie sobie nowe zajęcie. I to wcale nie oznacza, że gorzej płatne. Bo kto, jak kto, ale politycy umieją o siebie zadbać. Na przykład były marszałek Sejmu Józef Oleksy, choć już kilka lat temu odszedł z wielkiej polityki, teraz zajmuje się... budowlanką. Jako członek rady nadzorczej w firmie deweloperskiej JW Construction w zeszłym roku zarobił 171 tysięcy złotych. Jeszcze więcej w zeszłym roku zarobił szef MSZ Andrzej Olechowski. Zasiadając w radach nadzorczych dwóch spółek banku Citi Handlowy i MCI Management SA w zeszłym roku wzbogacił się 191 tys. zł. Na wysokość zarobków nie może też narzekać Robert Kwiatkowski. Jako szef Telewizji Polskiej zarabiał co najwyżej kilkanaście tysięcy złotych miesięcznie, teraz trzy razy tyle. Jako prezes firmy Hawe w całym zeszłym roku zainkasował 400 tysięcy złotych. Spółki giełdowe, a także te z udziałem skarbu państwa, pozwalają byłym politykom odbić sobie z nawiązką czasy niskich wynagrodzeń na stanowiskach państwowych uważa Andrzej Sadowski, ekspert Centrum im. Adama Smitha. Dlaczego polityka i biznes do siebie tak lgną? Ważne jest nie tylko to, by mieć dobry produkt, ale także to, by mieć u siebie w radzie nadzorczej byłego posła, ministra czy premiera, którzy w razie np. urzędowych problemów będą mogli pomóc tłumaczy ekspert. JUW Z polityki przeszli do biznesu i nieźle na tym wyszli Józef Oleksy marszałek Sejmu w latach i , premier w latach Obecnie członek rady nadzorczej JW Construction, zarabia 171 tys. zł rocznie Robert Kwiatkowski prezes TVP w latach , do stycznia prezes spółki Hawe, w 2010 roku zarobił400 tys. zł Andrzej Olechowski minister finansów w 1992 roku, szef MSZ w latach Zasiadając w dwóch radach nadzorczych w zeszłym roku zarobił ponad 192 tys. zł Zbigniew Ćwiąkalski minister sprawiedliwości w latach , w zeszłym, roku został wiceszefem rady nadzorczej PZU, do końca 2010 roku zarobił 94 tys. zł

3 Fakt Pieniądze FINANSE OSOBISTE 03 W skrócie Urzędnicy nie ułatwią życia przedsiębiorcom? Przy próbach likwidowania barier dla przedsiębiorców napotykamy opór administracji oświadczył wicepremier Waldemar Pawlak, mówiąc o ustawie o ograniczeniu barier administracyjnych. Najbardziej oporną instytucją jest resort finansów. Projekt ustawy przewiduje m.in. zniesienie REGON i skrócenie do 30 dni czasu na zwrot nadpłaconego VAT-u. Będą elektrownie atomowe w Polsce Polska nie zrezygnuje z programu nuklearnego zapewniła wiceminister gospodarki Hanna Trojanowska, rządowy pełnomocnik ds. energetyki jądrowej. Podczas konferencji potencjalnych dostawców technologii przyznała, że wydarzenia w Japonii zwiększyły obawy Polaków i kluczowa jest edukacja. Podkreśliła, że program nuklearny jest uzupełnieniem, a nie alternatywą dla polskiej polityki energetycznej. W Sejmie ruszyły właśnie prace nad projektami ustaw stwarzającymi podstawy prawne tego programu. Biura podróży zwiększają sprzedaż Wbrew prognozom przewidującym w tym roku słabsze wyniki branży, sprzedaż większości dużych biur podróży rośnie. Turyści wracają do Tunezji i Egiptu kierunków, które po wybuchu zamieszek przez kilkanaście tygodni były zamknięte. Wśród ofert sprzedanych przez Wakacje. pl i EasyGo.pl Egipt wrócił w marcu na pierwsze miejsce wybrało go 23 proc. klientów. W styczniu było to 38 proc., ale w lutym tylko 9 proc. Powstanie Polski Holding Nieruchomości Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów zgodził się na stworzenie Polskiego Holdingu Nieruchomościowego (PHN). Stworzą go cztery państwowe firmy: Towarzystwo Obrotu Nieruchomościami Agro, Dipservice, COBO oraz Składnica Księgarska. PHN jeszcze w tym roku ma zadebiutować na giełdzie. Dodatek do Gazety Codziennej Fakt Redaktor naczelny: Robert Feluś Projekt graficzny: Piotr Grzybowski Zespół: Justyna Węcek, Elwira Burlińska, Tomasz Walerzak (foto), Bartłomiej Belerski (grafik) Fakt Redaktor naczelny: Grzegorz Jankowski Dyrektor artystyczny: Piotr Grzybowski Foto: Wojciech Rzążewski Wydawca: Ringier Axel Springer Polska Sp. z o.o., Warszawa, ul. Domaniewska 52, tel , fakt@fakt.pl WIELOLETNI PLAN FINANSOWY Państwo podniesie podatki Rząd chce jeszcze głębiej zajrzeć nam do kieszeni i się obłowić. Kosztem palaczy i drobnych ciułaczy Kiedy w Polsce będzie lepiej? Oj, nieprędko. Bezrobocie spadnie poniżej 10 procent najwcześniej w 2013 roku, zaś nasze płace jeśli w ogóle będą rosnąć w żółwim tempie. Za to państwo więcej ściągnie z nas podatków. Zacznie się już od przyszłego roku wtedy akcyza na papierosy wzrośnie o 4 procent, zlikwidowane zostaną także lokaty, które pozwalają obecnie uciec od podatku Belki. Tak wynika z przygotowanego przez rząd wieloletniego planu finansowego państwa na lata roku. Faktycznie, rządowe założenia na najbliższe lata nie są dla nas super optymistyczne mówi Marek Zuber, ekonomista Dexus Partners. To dlatego, że nasza gospodarka będzie rozwijać się w tempie co najwyżej 4 proc. rocznie. Dla przeciętnego Polaka zmiany na lepsze będą ledwo odczuwalne w naszych portfelach. Bezrobocie owszem, będzie spadać, ale bardzo wolno. Powolny będzie także wzrost pensji mówi Zuber. Bezrobocie w marcu wyniosło 13,1 proc. Dopiero w 2013 roku spadnie poniżej 10 proc. Pod koniec 2014 roku sięgnie 8,5 proc., czyli musimy czekać jeszcze przeszło trzy lata, by sięgnął poziomu z jesieni 2008 roku sprzed czasów kryzysu gospodarczego. Miejsc pracy będzie przybywać, ale bardzo powoli. Realnie w przyszłym roku nasze płace wzrosną o 2,9 proc. Ale nie Bezrobocie będzie spadało bardzo wolno, wzrost płac będzie niewielki. Za to fiskusowi oddamy więcej pieniędzy wszystkim z grupy tej wyłączeni będą pracownicy budżetówki, bo ich pensje nie tylko w 2011, ale i 2012 roku będą zamrożone. To dlatego, że rząd skupiać się będzie na zmniejszaniu deficytu. Dziura w budżecie państwa na koniec roku ma wynieść 40,2 mld zł, w 2014 roku ma spaść zaś już do 28 mld zł. Pomóc ma w tym m.in. reforma OFE mówi Zuber. Ale ta nie byłaby konieczna, gdyby rząd wcześniej przeprowadził niezbędne reformy. Chodzi m.in. o ograniczenie możliwości przechodzenia na wcześniejsze emerytury. Wielkich zmian jednak nie mamy się co spodziewać. Wiadomo na pewno, że zmienione zostaną zasady przechodzenia na emeryturę służb mundurowych, ale dotyczyć to będzie tylko tych osób, które dopiero wstąpią do służby. Na razie nie są jednak planowane zmiany w KRUS, do której państwo co roku dokłada 15 mld zł. Według planów rządu, reforma emerytur rolniczych została przeniesiona do projektów procedowanych... bezterminowo. Rząd zamierza o wiele głębiej sięgnąć do kieszeni. I tak w tym roku chce zebrać 242,7 mld zł z podatków, w przyszłym roku blisko 271 mld zł. Z kolei w 2014 roku oddamy państwu niemal 300 mld zł! Wzrost podatków będzie odczuwalny już w przyszłym roku. M.in. przez palaczy, to dlatego, że akcyza na papierosy wzrośnie o 4 proc. To oznacza, że za paczkę zapłacimy o ok. 15 groszy więcej. Ciułacze też dostaną po kieszeni, bo rząd chce uszczelnić przepisy i zlikwidować tzw. lokaty jednodniowe, które pozwalają uchronić oszczędności przed podatkiem Belki. Kredyty hipoteczne w walucie ciągle tańsze niż w złotówkach DAMIAN BURZYKOWSKI To była czarna seria. Najpierw Rada Polityki Pieniężnej podniosła stopy procentowe o 0,25 punktu procentowego. Choć to podwyżka najniższa z możliwych, na pewno osoby, które już spłacają kredyty w złotówkach, ją odczują. Potem okazało się, że więcej będą płacić także ci, którzy zadłużyli się w euro. Bo Europejski Bank Centralny podniósł stopy, także o 0,25 pkt proc. Mimo tej podwyżki, kredyty walutowe nadal są tańsze niż te w złotówkach mówią eksperci. Nadal kredyt hipoteczny w euro czy frankach wyniesie nas taniej mówi Marcin Krasoń z Open Finance. Ze względu na niższe stopy procentowe w strefie euro i w Szwajcarii, kredyty walutowe są niżej oprocentowane niż te w złotych. Różnica jest na tyle duża, że nie niweluje jej spread, 60 mld zł tyle wzrosną dochody podatkowe państwa w ciągu trzech lat z którym trzeba się liczyć, zaciągając kredyt walutowy. I tak, pożyczając obecnie 100 tys. zł, rata kredytu zaciągniętego w złotówkach wyniesie 584 zł, w euro 494 zł. Najniższa będzie we frankach szwajcarskich 488 zł. Im wyższa kwota kredytu, tym różnice są bardziej widoczne. Np. przy kredycie na pół miliona złotych, rata kredytu w złotówkach to 2921 zł. To o ponad 500 złotych więcej niż w walucie zadłużając się we frankach, będziemy bankowi co miesiąc oddawać 2438 zł, w euro 247. Trzeba jednak pamiętać, że kredyt walutowy wiąże się z dużo większym ryzykiem. Zmiany wysokości rat są uzależnione nie tylko od stóp procentowych, ale i od notowań kursów walut. Stąd kredyty takie są przeznaczone głównie dla klientów zamożniejszych ostrzega Krasoń. JUW Reklama

4 04 EKONOMIA MIKRO I MAKRO Fakt Pieniądze SŁUŻBA ZDROWIA Przez reformę rządu zdrożeją leki? Urzędnicy chcą zmienić zasady refundacji i jak twierdzą, dzięki temu w aptekach będzie taniej. Eksperci z kolei wieszczą 18-proc. podwyżki dziennikarz Faktu Pieniądze Rząd chce zmniejszyć wydatki na refundowane leki i zapowiada rewolucję. Co się zmieni? Znikną tzw. leki za złotówkę, a za preparaty, do których dopłaca Narodowy Fundusz Zdrowia, w każdej aptece zapłacimy tyle samo. Ministerstwo Zdrowia zapewnia: dzięki temu Polacy za leki będą płacić mniej. Innego zdania są eksperci, którzy twierdzą, że ceny leków mogą skoczyć w górę nawet o 18 proc. I kto ma rację? Nad ustawą refundacyjną, która właśnie przeszła przez Sejm, Ministerstwo Zdrowia pracowało przez dwa lata. Mechanizm będzie wyglądał tak: Ministerstwo Zdrowia najpierw będzie negocjowało z producentem cenę leku refundowanego. Marża na preparat będzie stała i wyniesie 5 proc. (obecnie to niemal 9 proc.). To oznacza, że we wszystkich aptekach za dany lek wszyscy pacjenci zapłacą tyle samo. Ceny danego preparatu nie będą mogły być ani wyższe, ani niższe. Tymczasem obecnie apteki stosują często promocje na leki finansowane przez NFZ, niektóre z nich można kupić AGENCJA MAZUR W aptekach nie będzie kolejek po promocyjne leki refundowane nawet za kilka groszy lub złotówkę. Teraz będzie to zabronione. To nie wszystko. Ustawa nakłada także na firmy farmaceutyczne nowy podatek w wysokości 3 proc. dochodów ze sprzedaży. Uzyskane w ten sposób pieniądze a mowa nawet o 300 mln zł rocznie mają trafić do Agencji Oceny Technologii Medycznych i będą przeznaczone na badania kliniczne leków. A co to wszystko oznacza dla pacjentów? Płaci państwo, płacą pacjenci Rząd utrzymuje, że zmiany są konieczne, ponieważ teraz udział refundacji leków w ogólnych wydatkach na zdrowie jest o wiele za duży. Z planów wydatków NFZ na ten rok wynika, że na leczenie fundusz przeznaczy 56,1 mld zł, z tego na refundację leków 10 mld, czyli 18 proc. Rząd chce, by państwo przeznaczało na refundację 17 proc. To oznacza, że na tej operacji budżet NFZ tylko w tym roku zyskałby ok. 600 mln zł. Pytanie tylko: czyim kosztem? Już teraz, według danych OECD, jesteśmy w europejskiej czołówce pod względem udziału pacjentów w dopłacaniu do leków. Rocznie do preparatów refundowanych dopłacamy ponad 3 mld złotych, czyli 30 proc. tego, co idzie na leki w ramach ubezpieczenia. Dla porównania, Węgrzy dopłacają 20 proc., zaś Niemcy tylko 7 proc. Zdaniem resortu zdrowia obniżki. Cena każdego leku będzie negocjowana, a marża hurtowa obniżona z blisko 9 do 5 procent. Dziś negocjuje się cenę maksymalną, potem producenci często ją obniżają, stosując rabaty czy promocje mówi dla money.pl Piotr Olechno, rzecznik resortu zdrowia. Po zmianach cena będzie ustalona na sztywno, ale wciąż będziemy zachęcać do jej obniżenia. Gdy producent zdecyduje się obniżyć cenę, będzie to robił w porozumieniu z resortem, a obniżka będzie dotyczyć wszystkich aptek, a nie tylko wybranych dodaje. Innego zdania są jednak specjaliści, którzy twierdzą, że przez ustawę ceny zamiast spaść wzrosną nawet o 18 proc. Czym to uzasadniają? Brakiem konkurencji na rynku. Podobne wątpliwości zgłaszał także Urząd Ochrony Konkurencji i Konsumentów. Jego zdaniem, wprowadzenie sztywnych cen i marż przeczy zasadom wolnego rynku, a hurtownie i apteki pozbawi możliwości konkurowania. To, czy ceny w aptekach wzrosną czy spadną, w dużej mierze zależy od Ministerstwa Zdrowia. I od tego, jak wykorzysta narzędzia, jakie ma zagwarantowane w nowych przepisach uważa Rafał Janiszewski, niezależny ekspert ds. ochrony zdrowia. Nie ukrywa jednak, że w pierwszych latach niektóre leki będą droższe. Nie będzie to jednak dotyczyć osób przewlekle chorych, bo one za kurację mają płacić mniej niż teraz. Pacjenci, którzy z leków korzystają tylko od czasu do czasu i wybierają oryginalne preparaty, niegeneryczne, muszą przygotować się na podwyżki twierdzi Janiszewski. I jak podkreśla, nowa ustawa otwiera drzwi firmom oferującym dodatkowe ubezpieczenia. Jak mogą one działać? Są pacjenci, którzy od czasu do czasu na leki wydają np. 150 zł. Jeśli jednak wykupią polisę (np. za 40 zł miesięcznie), to w razie choroby, gdy będą musieli dopłacać w aptece do leku refundowanego, koszty te pokryje za nich ubezpieczyciel. Masz konto? Dostaniesz się prywatnie do lekarza Wykupisz dodatkową polisę, będziesz miał zagwarantowaną lepszą i szybszą opiekę lekarską. Tego chce Ministerstwo Zdrowia, które przygotowało założenia do ustawy o ubezpieczeniach zdrowotnych. Nie trzeba jednak czekać, aż nowe przepisy wejdą w życie, by korzystać z prywatnego lekarza. Już teraz takim bonusem kuszą swoich klientów... banki. Na polisy zdrowotne przyjdzie nam jeszcze poczekać. Wykorzystują to banki, które już teraz kuszą klientów właśnie dodatkowymi pakietami medycznymi. Wystarczy założyć standardowy rachunek bankowy, by zyskać dostęp do prywatnej służby zdrowia. Ale nie ma nic za darmo. Za bonus ten trzeba dodatkowo zapłacić. Propozycja opieki medycznej w ramach konta, jaką dostajemy teraz od banków, jest ciekawa. Nikt nie zabroni nam oczywiście potraktować jej jako kolejnej próby wyciągnięcia od nas pieniędzy przez banki, ale taka interpretacja na ogół jest niesprawiedliwa podkreśla Maciej Łukowski, analityk porównywarki Comperia.pl. Oferta banków pozwala nam na wybór pakietów, dzięki którym możemy mieć dostęp do większej liczby specjalistów i szerszego wachlarza usług. Owszem, koszty takich opcji są wyższe, a jedną z potencjalnych korzyści jest objęcie opieką medyczną całej rodziny, choć nie zawsze trzeba za to dopłacać. JUW ZDANIEM EKSPERTA Banki kuszą nas nowymi bonusami Maciej Łukowski Comperia.pl Doczekaliśmy się chwili, kiedy to przy wyborze konta warto jest zwracać uwagę na usługi dodatkowe. Od pewnego czasu działy marketingu w poszczególnych bankach dokładają starań, aby przyciągnąć klientów takimi właśnie bonusami. Jako posiadacze kont bankowych coraz częściej mamy możliwość korzystania z usług fachowców w przypadku domowych awarii, czy też możemy dostać zwrot części środków wydanych w niektórych sklepach. Ostatnio jednak banki zaczęły wprowadzać na rynek pakiety oferujące nam dostęp do prywatnej opieki medycznej w ramach oferowanych przez siebie rachunków. Coraz więcej banków oferuje swoim klientom dodatkową opiekę medyczną. Ceny pakietów, jak i zakres badań są zróżnicowane 1. BGŻ oferuje: Pakiet zdrowotny Zdrowie pod ochroną. Koszt: 60 zł pakiet ind. / 130 zł rodz. W ramach pakietu: opieka podstawowa + 7 specjalistów, podstawowe badania, zniżka 10% na stomatlogię i szczepienia. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osobistych, prowadzenie konta 0 6,5 zł, użytkowanie konta 13 19,50 zł. 2. BNP Paribas Fortis oferuje dwa pakiety: Abonament medyczny AXA Med koszt: podstawowy pakiet indywidualny 56 zł, rodzinny 119 zł. W ramach pakietu: rodzinna opieka podstawowa, chirurgia, podstawowe badania, zniżka 10% na stomatologa i szczepienia. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta 0 20 zł, utrzymanie konta zł Abonament medyczny AXA Med rozszerzony, koszt: 119 zł pakiet indywidualny i 290 zł rodzinny. W ramach pakietu: opieka podstawowa + 15 specjalistów, badania, zabiegi rehabilitacyjne, zniżka 10% na stom. i szczepienia. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osobistych, prowadzenie konta 0 20 zł, utrzymanie konta zł. 3. Citi Handlowy oferuje cztery pakiety: Pakiet Medyczny do Konta Osobistego Wariant IA, koszt: 38 zł, w ramach pakietu opieka podstawowa + 4 specjalistów, podstawowe badania, zniżka 10% na pozostałe usługi. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta zł, utrzymanie konta zł. Pakiet Medyczny do Konta Osobistego Wariant IIA koszt: 6, w ramach pakietu opieka podstawowa + 4 specjalistów, podstawowe badania, wybrane zabiegi ambulatoryjne, zniżka 10% na pozostałe usługi. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta 7 100zł, utrzymanie konta zł. Pakiet Medyczny do Konta Osobistego Wariant IIIA, koszt: 55 zł, w ramach pakietu opieka podstawowa + 9 specjalistów, badania, zniżka 10% na pozostałe usługi. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob, prowadzenie konta zł, utrzymanie konta zł. Pakiet Medyczny do Konta Osobistego Wariant IVA, koszt: 10, w ramach pakietu opieka podstawowa + 15 specjalistów, badania, zabiegi rehabilitacyjne, wybrane zabiegi ambulatoryjne, zniżka 10 proc. na pozostałe usługi. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta zł, utrzymanie konta zł. 4. Lukas Bank oferuje 2 pakiety: Opieka medyczna Zdrowie pakiet podstawowy koszt: 40 zł indywidualny, 90 zł rodzinny, w ramach pakietu: opieka podstawowa+ 4 spec., podstawowe badania, zniżka 10% na stom. i szczepienia. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta 0 30 zł, utrzymanie konta zł. Opieka medyczna Zdrowie pakiet rozszerzony, koszt: 100 zł indywidualny, 200 zł rodzinny. W ramach pakietu: opieka podstawowa + 18 specjalistów, badania, zniżka 10 % na stom. i szczepienia. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta 0 30 zł, utrzymanie konta zł. 5. MultiBank oferuje 2 pakiety: Dbaj o zdrowie wariant komfortowy, koszt: 69 zł indywidualny i 159 zł rodzinny. W ramach pakietu: opieka podstawowa + 13 specjalistów, podstawowe badania, wybrane zabiegi ambulatoryjne, szczepienia przeciw grypie, kontrola stom. (raz w roku), 10% zniżki na stom. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta 0 19,50 zł, utrzymanie konta 10 22,50 zł Dbaj o zdrowie wariant maksymalny. Koszt: pakiet indywidualny 99 zł, rodzinny 239 zł. W ramach pakietu: opieka podstawowa+ ponad 25 specjalistów, badania, wybrane zabiegi ambulatoryjne, podstawowe szczepienia, kontrola stom.(raz w roku), 10 % zniżki na stom. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta 0 19,50 zł, utrzymanie konta 10 22,50 zł 6. Nordea oferuje trzy pakiety: Nordea Zdrowie Start, koszt: 6,60 zł. W ramach pakietu: opieka podstawowa, podstawowe badania. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob., prowadzenie konta 4 8 zł, utrzymanie konta 9,50 13,50 zł. Nordea Zdrowie Plus, koszt: pakiet indywidualny 4, rodzinny 117 zł. W ramach pakietu: opieka podstawowa + 7 specjalistów, badania, zabiegi rehabilitacyjny, szeroki wachlarz badań / zabiegi reh. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob. Koszt prowadzenia konta 4 8 zł, koszt utrzymania 9,50 13,50 zł. Nordea Zdrowie Premium, koszt: pakiet indywidualny 77 zł, rodzinny 215 zł. W ramach pakietu opieka podstawowa+ 25 specjalistów, badania, zabiegi rehabilitacyjne. Pakiet dostępny dla wszystkich kont osob. Koszt prowadzenia konta 4 8 zł, koszt utrzymania 9,50 13,50 zł. 7. mbank oferuje dwa pakiety: Pakiet Medyczny Zdrowie 24 h komfortowy, koszt: pakiet indywidualny 69 zł, rodzinny 159 zł, w ramach pakietu opieka podstawowa + 9 specjalistów, podstawowe badania, zniżka 10% na stom. i szczepienia przeciw grypie. Dostępne dla wszystkich kont osobistych, prowadzenie konta 0 zł, utrzymanie konta 10 zł. Pakiet Medyczny Zdrowie 24 h maksymalny, koszt: pakiet indywidualny 99 zł, rodzinny 239 zł. W ramach pakietu opieka podstawowa+ 22 specjalistów, badania, zniżka 10 % na stom., szczepienia przeciw grypie i tężcowi. Dostępne dla wszystkich kont osobistych, prowadzenie konta 0 zł, utrzymanie konta 10 zł. 8. BOŚ pakiet Intro, Komfort, Komfort +, Premium +, VIP, koszt: 13 zł 500 zł 5 różnych pakietów dostępnych tylko i wyłącznie dla posiadaczy rachunku EKOKONTO i EKOKONTO + (rachunki można było zakładać do maja 2009). Tylko dla rachunków EKO-KONTO. źródło: Comperia.pl Założenia: średnie saldo na rachunku 2000 zł, 10 zewnętrznych przelewów internetowych, 5 wypłat z własnych bankomatów, 2 wypłaty z bankomatów obcych, 1 karta debetowa

5 Fakt Pieniądze EKONOMIA MIKRO I MAKRO 05 Górnicy chcą strajkować 18 kwietnia we wszystkich zakładach Jastrzębskiej Spółki Węglowej (JSW) odbędzie się 24-godzinny strajk postanowił międzyzwiązkowy komitet protestacyjno-strajkowy. Protest poparło 95 proc. uczestników ubiegłotygodniowego referendum, czyli trzy czwarte 22-tysięcznej załogi spółki. Związki zawodowe żądają 10-procentowej podwyżki płac i sprzeciwiają się planowanej prywatyzacji spółki na zasadach proponowanych przez resort skarbu państwa. Na razie związkowcy nie będą blokować wysyłki węgla ma to być kolejny środek nacisku możliwy do zastosowania w przyszłości. Przewodniczący komitetu Sławomir Kozłowski przyznał, że jak wynika z szacunków związków 24-godzinny strajk przyniesie spółce ok. 30 mln zł strat. Jak jednak ocenił, znacznie większe straty, sięgające 400 mln zł, wynikają z niewłaściwego zarządzania JSW. DB Przedszkola będą zamykane Przedszkolom powstałym dzięki unijnym dotacjom grozi teraz likwidacja. Taki los może spotkać nawet połowę z nich. Przyczyna jest bardzo prozaiczna: kończy się unijne wsparcie, a coraz bardziej zadłużonych gmin nie stać na utrzymywanie tych placówek. Dzięki miliardowi złotych z Unii powstało ok. 2,6 tys. placówek, w których opiekę znalazło 70 tys. maluchów. Teraz ich liczba spadnie. Nie wystarczy miejsc dla dzieci w publicznych przedszkolach. Największy kłopot mają rodzice trzy- i czterolatków, a to dlatego, że w myśl reformy edukacyjnej, gminy są zobowiązane zapewnić miejsce każdemu pięcio- i sześciolatkowi. To jest więc dla nich priorytetem, ponieważ rodzice dzieci nieprzyjętych do przedszkola mogą odwoływać się do sądu. DB MOTORYZACJA Za bramą salonu auto traci na wartości kilkanaście procent Do tego trzeba doliczyć jeszcze koszty drożejącego paliwa, eksploatacji i rosnących cen ubezpieczeń ELWIRA BURLIŃSKA Kierowcy wcześniej urodzeni dobrze pamiętają, że kiedyś w Polsce kupno nowego samochodu było niezłym interesem. A teraz? Czy nowe auto jest dobrą lokatą? Wielu z nas doskonale pamięta przedpłaty, zapisy i talony na samochody. W PRL-u, by stać się szczęśliwym posiadaczem syrenki, malucha, warszawy czy szczytu zachodniej myśli technicznej fiata 125, oprócz pieniędzy, trzeba było mieć znajomości. Zdobywało się wtedy wszystko, samochody również. Szczęściarz z wymarzonym talonem na malucha wkraczał do Polmozbytu, wybierał sobie kolor z dwóch dostępnych, płacił 69 tysięcy złotych i wyjeżdżał z salonu. Cena malucha nie była niska rząd ustalił ją na poziomie 30 średnich pensji. Dzisiaj taki maluch powinien kosztować 90 tysięcy złotych! Kosmos! Prawdziwe cuda zaczynały się dziać za bramą Polmozbytu. Tu handlarze dawali za już używane przecież auto nawet do 100 proc. więcej! To była dopiero inwestycja. Jeśli więc ktoś miał swoje dojścia do talonów i trochę żyłki do interesów, mógł ciągle jeździć nowym samochodem, po trzech latach go sprzedać na giełdzie, kupić kolejny z fabryki i jeszcze zostawało mu parę groszy na wczasy w Bułgarii. Ale dziś te złote czasy to tylko wspomnień czar. Jeśli weźmiemy pod uwagę tylko suche liczby, nowy samochód to bardzo kiepska inwestycja. Kupując Po naszych miastach jeździ mnóstwo taksówek. Ich cenniki są równie zróżnicowane jak samochody, którymi świadczą swoje usługi. W samej stolicy jest ich prawie 9 tysięcy, a opłaty za przejazd wahają się od 1,20 zł do 3 zł za kilometr. Już niedługo tak zwanych taryf może być jeszcze więcej, bo 7 kwietnia nowelizacja ustawy o transporcie drogowym zniosła istniejące dotąd limity przyznawania co roku nowych licencji taksówkarskich. Teraz prezydenci miast, wójtowie czy burmistrzowie nie będą już mogli ograniczać liczby taksówkarzy pracujących w polskich miastach. Co to oznacza dla pasażerów? Do tej pory na rynku przewozów działali taksówkarze i tak zwane przewozy osób. Od lat konkurowali ze sobą, bijąc się o klienta. Ci drudzy próbowali przyciągnąć do siebie pasażerów niższymi cenami usług, na które mogli sobie pozwolić dzięki mniejszym kosztom uzyskania tzw. licencji nietaksówkowej, brakowi obowiązku odpowiedniego przystosowania samochodu i posiadania kasy fiskalnej. Oszczędzali więc sporo pieniędzy. Od wielu lat taksówkarze walczyli z konkurencją, która odbierała im klientów. Rozwiązaniem ich problemu miał być zakaz świadczenia usług przewozowych bez licencji. I właśnie weszła w życie nowelizacja ustawy, która mówi, że nie będą już mogły świadczyć usług transportowych osoby, które nie zdadzą odpowiedniego egzaminu i nie uzyskają PIOTR GĘSICKI / newspix.pl Na nowych samochodach tracimy najwięcej Im są one bardziej luksusowe, tym straty są wyższe nowe auto, już w momencie wyjazdu za bramę salonu tracimy od kilku do kilkunastu procent mówi Patryk Tryzubiak, dyrektor ds. komunikacji korporacyjnej grupy Allegro, do której należy serwis motoryzacyjny otomoto.pl. Niestety, na tym nie koniec strat. Z samochodami nie jest tak, jak z winem im starsze, tym lepsze. Na cztery kółka tracimy prawdziwą fortunę, szczególnie przez pierwsze trzy lata od zakupu. Im bardziej luksusowy model, tym większe straty, ale w końcu, kto bogatemu zabroni szastać jego pieniędzmi? W pierwszym roku najbardziej chodliwe auta tracą nawet około 30 procent swojej salonowej wartości. Po trzech latach można powiedzieć, że śmiało kupimy samochód za połowę tego, co kosztował w salonie licencji taksówkowej. Ustawa znosi także wszelkie limity roczne na przyznawanie nowych zezwoleń. Od teraz więc każdy będzie mógł zdać egzamin i zostać taksówkarzem, a ci, którzy licencji nie posiadają, a chcą dalej wozić pasażerów, będą musieli ją zdobyć w ciągu najbliższego roku. Ze zmian przepisów nie są zadowoleni zawodowi taksówkarze. Obawiają się znacznego zwiększenia konkurencji. Póki były limity taksówek w miastach, dostosowane do mówi przedstawiciel serwisu otomoto.pl. To jeszcze nie koniec złych wiadomości. Samochód, żeby jeździć, musi mieć paliwo. Załóżmy, że nasze auto, które kupiliśmy za 70 tysięcy złotych, zjada średnio 7 litrów benzyny na 100 kilometrów. Rocznie przejeżdżamy, powiedzmy, 20 tysięcy kilometrów. Rachunek jest bolesny dla naszego portfela. Na paliwo wydamy około 7 tysięcy złotych, na ubezpieczenie kolejne 3 tysiące złotych. Do tego na aucie w ciągu roku stracimy około 20 tysięcy złotych. Razem daje to 30 tysięcy złotych, czyli w ciągu roku na naszego stalowego rumaka wydaliśmy 100 tysięcy złotych! Ekonomia, ekonomią, ale przecież zapłacimy każdą cenę za to, aby usiąść za kierownicą własnego auta. liczby ich mieszkańców, ten rynek jeszcze jakoś funkcjonował. Teraz, gdy taksówkarzem może zostać dosłownie każdy, zrodzi się niezdrowa konkurencja, a rynek już i tak jest przesycony mówi Michał Więckowski, przewodniczący Związku Zawodowego Taksówkarzy w Warszawie. Co to jednak oznacza dla pasażerów? Dla przeciętnego Kowalskiego nie ma znaczenia to, że przewozy osób zmienią się w taksówki. Wielu osobom Tak spada wartość samochodów w zależności od ich rocznika Fiat Grande Punto 1,4 benzyna pięciodrzwiowy zł zł zł zł Volkswagen golf 1,6 benzyna pięciodrzwiowy 2011 (1,4 TSI 160 KM) zł zł zł zł Audi A6 2,8 benzyna zł zł zł zł źródło:otomoto.pl Będzie więcej taksówek, ale i wyższe ceny Zdaniem taksówkarskich związkowców, gdy znikną licencje, najtańsi przewoźnicy podniosą ceny, bo będą ponosili wyższe koszty Tyle teraz w największych miastach płacimy za przejazdy taryfą: Warszawa Eko Cab Grosik Volfra City Taxi Damel Taxi Gold Taxi Wawa Taxi Ele Taxi MPT Kraków Multi Taxi 1,20 zł 1,60 zł 1,60 zł 1,80 zł 2,07 zł Tele Taxi Wawel Taxi Lajkonik Mega Taxi MPT Partner Taxi Taxi Dwójki Łódź Tele Taxi ABC Caravelle Dwa Dwa Taxi MPT 2,07 zł 2,07 zł 2,16 zł Nova Taxi Taxi Plus Merc Taxi Trójmiasto Dajan Taxi Super Hallo Hallo Taxi Nord Taxi Komfort Taxi Monte Taxi City Plus Neptun 1,80 zł 1,89 zł 2,70 zł Lublin Eco Taxi 1,40 Aletaxi 1,76 Taxi Piątka 1,88 Taxi Eska 1,89 Dwójki Taxi Echo Taxi Halo Taxi Wrocław ZTP Euro Taxi Fenix Taxi 2,25 zł 2,55 zł Hallo Taxi WPT Taxi 2,50 zł Super Radio Taxi 2,55 zł Basket Taxi 3 zł Partner Taxi 3 zł Katowice Echo Taxi Liga Taxi MPT Rondo Taxi UFO Taxi Pol Taxi 1,80 zł 1,80 zł jest wszystko jedno, co jest napisane na samochodzie, do którego wsiadają, ważne aby tanio dojechać do celu. Okazuje się jednak, że nowe przepisy mogą niekorzystnie się na nas odbić. Jak przewiduje Więckowski, ceny w dużych korporacjach raczej pozostaną na dotychczasowym poziomie. Jednak jest bardzo prawdopodobne, że wzrosną opłaty u najtańszych przewoźników, bo od teraz będą oni ponosili większe koszty działalności taksówkarskiej. Ludzie od lat jeżdżący na taryfie domagają się więc zniesienia aktualnie obowiązujących limitów opłat za przejechany kilometr. Pocieszające jest to, że z rynku znikną wreszcie przewoźnicy z szyldami typu Taxi, którzy zdzierali z klientów kosmiczne pieniądze za każdy przejechany kilometr, a krótkie kursy podliczali kilkusetzłotowym rachunkiem. Teraz już na pewno żaden z nich nie odważy się na taką działalność, gdyż ustawa przewiduje karę 8 tys. zł za transport osób bez ważnej licencji. PB

6 06 EKONOMIA MIKRO I MAKRO Fakt Pieniądze TELEWIZJA CYFROWA Państwo powinno dopłacić Polakom do dekoderów Rząd chce, by w 2013 roku telewizja nadawała jedynie sygnał cyfrowy. Tylko niektóre telewizory będą go odbierać WOJTEK OLSZANKA/EAST NEWS Telewizor dla bogatych? Rząd chce zmusić nas do zakupu odbiorników lub dekoderów Włączasz telewizor i co widzisz? Ciemność! To cię czeka już za dwa lata. W sierpniu 2013 roku ma wejść w życie ustawa o cyfryzacji. Tego też dnia telewizja przestanie nadawać sygnał analogowy, a zacznie nadawać sygnał cyfrowy. Do jego odbioru przystosowane są tylko nowoczesne telewizory. Większość odbiorników wyprodukowanych przed 2008 rokiem będzie działać, pod warunkiem że dokupimy do nich specjalny dekoder za około zł. Skoro rząd nam narzuca wymianę telewizorów, albo zakup dekoderów, powinien do tego dopłacić. Przynajmniej osobom najuboższym twierdzą eksperci. A co na to władza? Na razie zamierza proces cyfryzacji tylko... monitorować. Ustawa o cyfryzacji przeszła już przez rząd i teraz zajmie się nią parlament. I w nim cała nadzieja, bo na razie nowe przepisy dla nas, telewidzów, nie są korzystne. 14 milionów Polaków może zostać skazanych na ekstrawydatki. Co prawda jeszcze w 2009 roku rząd przebąkiwał coś o tym, że najuboższym Polakom zafunduje dekoder. Na ten cel potrzeba by ok. 350 mln zł. Pieniądze nawet już się znalazły, pochodziły z opłat za prawo do wykorzystywania częstotliwości, jakie pobiera Urząd Komunikacji Elektronicznej od operatorów telekomunikacyjnych i nadawców. Minęły jednak dwa lata, rząd przyjął ustawę o cyfryzacji, ale o pomocy w zakupie dekodera milczy jak zaklęty. W USA, gdy wprowadzano podobne przepisy, były dopłaty dla najuboższych. Skoro w tak liberalnym kraju władze się na to zgodziły, to nie widzę przeszkód, by na taki krok miała nie zdecydować się także Polska uważa Mirosław Barszcz, ekonomista, były wiceminister finansów. Nasze państwo, wprowadzając taką ustawę, zmusza nas do wymiany telewizorów lub dekoderów. Samo 110 mln zł tyle straciłby budżet na zwolnieniu z VAT zakupu dekodera na tym zarobi, bo taki sprzęt obłożony jest 23-proc. podatkiem VAT. Rząd powinien wykazać się minimum przyzwoitości i pomóc w tej sytuacji osobom najuboższym. Np. przy zakupie dekoderów można zwolnić te osoby z podatku VAT podpowiada Barszcz. Z takiej pomocy mogłoby skorzystać ok. 1,2 mln osób. Zakładając, że koszt zakupu dekodera sięgałby 400 zł, każda z nich dzięki zwolnieniu z VAT zaoszczędziłaby 9. A państwo straciłoby ok. 110 mln zł. Miałoby jednak skąd pokryć ten ubytek. To połowa kwoty, jaką w zeszłym roku zebrała UKE od operatorów telekomunikacyjnych. Tyle że rząd ma już inny pomysł na to, jak wykorzystać te pieniądze. Chce za nie kupić pierwszakom laptopy. A jeśli chodzi o konieczność wymiany telewizorów, albo zakupu dekoderów, całej sprawie będzie się przyglądać. Proces cyfryzacji stanowi ważne wydarzenie społeczne, które niewątpliwie z racji technicznego charakteru wymusza na obywatelach konieczność dostosowania się do nowego, bardziej zaawansowanego technologicznie odbioru telewizji. Niewątpliwie proces ten będzie się wiązać z początkowymi niedogodnościami dla obywateli: konieczne będzie (...) dokonanie zakupu takiego urządzenia brzmi odpowiedź Ministerstwa Infrastruktury. W rządowym projekcie ustawy zawarte zostały rozwiązania przewidujące badania w zakresie przygotowania gospodarstw domowych do odbioru naziemnej telewizji cyfrowej. PGNiG chce podwyżki cen Polskie Górnictwo Naftowe i Gazownictwo złożyło do Urzędu Regulacji Energetyki wniosek o podwyżkę cen gazu od 1 czerwca. URE uważa, że wzrost cen gazu najprawdopodobniej nastąpi ze względu na wysoki kurs ropy. Miałem nadzieję, że sytuacja się uspokoi i ceny ropy wrócą do okresu sprzed kryzysu, ale coraz wyraźniej widać, że podstaw do optymizmu jest coraz mniej przyznał Marek Woszczyk, p.o. prezesa Urzędu Regulacji Energetyki. Dodał, że wniosek został złożony niedawno i w tej chwili urząd go analizuje. Aby nowa taryfa mogła wejść w życie, wniosek powinien zostać zatwierdzony do 17 maja. DB Trwa ofensywa banków Banki rozpoczęły ostrą walkę o klientów i ich oszczędności. Oferują nowe konta. Spośród ofert na uwagę zasługuje Dobre Konto Banku Millennium. Liczba klientów, którzy założyli taki rachunek już przekracza 40 tys. Dobre Konto cieszy się bardzo dużym zainteresowaniem. Dowodzi to, że nasza oferta odpowiada na oczekiwania użytkowników mówi Izabella Kamińska z Banku Millennium. Co więcej, posiadacze Dobrego Konta aktywnie z niego korzystają, płacąc kartą do konta za zakupy, dzięki czemu otrzymują 3 proc. zwrotu wydatków dokonanych kartą w sklepach spożywczych, supermarketach i na stacjach benzynowych. Rocznie na Dobre Konto może wrócić nawet 600 zł dodaje Kamińska. WM AKCJA SZYBKI PIT: Jak bezbłędnie rozliczyć się z podatków Masz problem z wypełnieniem PIT-u? Nie wiesz, jak wypełnić formularz podatkowy? Nie czekaj z rozliczeniem się z podatku do ostatniej chwili. Już teraz możesz zapytać ekspertów z Ministerstwa Finansów o radę. 14 i 21 kwietnia od godz. 10 do 13 odbędą się dyżury telefoniczne. Wystarczy zadzwonić, pracownicy ministerstwa odpowiedzą na pytania z kilku zakresów: tel ulgi, rozliczenie małżonków i osób samotnie wychowujących dzieci; tel działalność gospodarcza, najem, sprzedaż nieruchomości; tel opodatkowanie dochodów z kapitałów pieniężnych; tel opodatkowanie dochodów uzyskanych za granicą. A dziś publikujemy pytania zadawane przez naszych czytelników i odpowiedzi ekspertów. Rozliczam się wspólnie z mężem, 1 mamy dziecko z orzeczeniem o niepełnosprawności w stopniu umiarkowanym. W zeszłym roku musieliśmy kupić specjalną taśmę do zębów, zapłaciliśmy za to 280 zł. Czy ten zakup możemy sobie odliczyć w PIT? W ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć wydatki związane z zakupem np. indywidualnego sprzętu do rehabilitacji, urządzeń i narzędzi technicznych niezbędnych w rehabilitacji oraz ułatwiających czynności życiowe, stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności. Z ulgi można skorzystać wyłącznie, jeżeli dany zakup spełnia ww. warunki. Przebywałam w zeszłym roku na 2 zwolnieniu lekarskim. Teraz dostałam PIT 11-A z ZUS, gdzie uwzględnić świadczenie z ZUS? Dochody z tytułu zasiłków z ubezpieczenia społecznego należy wykazać w pozycji inne źródła, odpowiednio w PIT-37 lub PIT-36, w zależności od rodzaju uzyskiwanych pozostałych dochodów. Jestem osobą niepełnosprawną. 3 Lekarz powiedział mi, że do końca życia będę musiała zażywać leki na serce. Nie są one na receptę. Czy wydatki na nie mogę sobie odliczyć? W ramach ulgi rehabilitacyjnej można odliczyć część wydatków na leki, które lekarz specjalista zalecił stosować stale lub czasowo osobie posiadającej orzeczenie o niepełnosprawności. Odliczenie to dotyczy wszystkich leków zaleconych przez lekarza, zarówno tych na receptę jak i bez recepty. Jestem osobą starszą, z trudem 4się poruszam. Korzystam z pomocy studentów, którzy raz na jakiś czas przychodzą mi posprzątać mieszkanie. Czy mogę wydatki te uwzględnić w PIT? Niestety, ww. wydatki nie podlegają odliczeniu. Ustawa o podatku dochodowym nie przewiduje odliczenia z tytułu wydatków poniesionych na sprzątanie mieszkania. Nie mam orzeczenia o niepełnosprawności, a w zeszłym roku 5 byłam na turnusie rehabilitacyjnym w sanatorium. Czy mogę skorzystać z ulgi rehabilitacyjnej? Nie, z takiego odliczenia mogą skorzystać tylko te osoby, które mają orzeczenie o stopniu niepełnosprawności. Opiekujemy się osobą z orzeczoną 6I grupą inwalidzką. Wyremontowaliśmy jej łazienkę, tak by mogła z niej swobodnie korzystać. Jakie wydatki możemy odliczyć? Odliczenie w ramach wydatków ponoszonych na adaptacje i wyposażenie mieszkań stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności przysługuje podatnikom, na których utrzymaniu pozostają następujące osoby niepełnosprawne: współmałżonek, dzieci własne i przysposobione, dzieci obce przyjęte na wychowanie, pasierbowie, rodzice, rodzice współmałżonka, rodzeństwo, ojczym, macocha, zięciowie i synowe, jeżeli w roku podatkowym dochody tych osób niepełnosprawnych nie przekraczają kwoty 9120 zł. Jeżeli wydatki poniesione na dostosowanie łazienki dotyczyły jednej z ww. osób, odliczenia można dokonać na podstawie dokumentów stwierdzających ich poniesienie. Odliczeniu podlegają wszystkie wydatki, które dotyczą dostosowania pomieszczenia do potrzeb osoby niepełnosprawnej. Mój syn dostaje rentę rodzinną 7 po zmarłym ojcu, to ok zł rocznie. Czy ja, jako samotna matka, mogę skorzystać z ulgi rodzinnej? Ma pani prawo do odliczenia ulgi rodzinnej, pod warunkiem że dziecko nie ukończyło 25 lat i nadal się uczy. Dochód z tytułu renty rodzinnej nie wpływa na prawo do ulgi na dziecko oraz na możliwość skorzystania z preferencyjnego opodatkowania przewidzianego dla osób samotnie wychowujących dzieci. Mam pełnoletniego syna. Dostał 8 w zeszłym roku 700 zł stypendium, nie ma innych dochodów. Czy ja mogę mimo tego skorzystać z ulgi na dziecko? Gdzie mamy uwzględnić dochód z tego stypendium? Ma pani prawo do odliczenia ulgi rodzinnej, pod warunkiem że dziecko nie ukończyło 25 lat i nadal się uczy, a także nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu w łącznej wysokości przekracającej w 2010 r. kwotę 3089 zł. Natomiast pełnoletnie dziecko rozlicza się samodzielnie ze swoich dochodów. Stypendia wypłacane na podstawie przepisów o systemie oświaty, Prawo o szkolnictwie wyższym oraz inne stypendia naukowe i za wyniki w nauce, o których mowa w przepisach art. 21 ust. 1 pkt 39, 40, 40b ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, są zwolnione z opodatkowania. Jeżeli uzyskane stypendium spełnia ww. warunki, nie podlega rozliczeniu w zeznaniu podatkowym. Od maja zeszłego roku moje 9 dziecko ma orzeczenie o niepełnosprawności. Jeździmy własnym samochodem na rehabilitację. Czy możemy odliczyć koszty tych dojazdów? Jeśli tak to w jakiej wysokości? W tym przypadku może pan skorzystać z odliczenia z tytułu ulgi rehabilitacyjnej związanej z używaniem samochodu osobowego stanowiącego własność podatnika mającego na utrzymaniu dzieci niepełnosprawne, które nie ukończyły 16. roku życia, dla potrzeb związanych z koniecznym przewozem na niezbędne zabiegi leczniczo-rehabilitacyjne do wysokości przysługującego limitu, tj. do kwoty 2280 zł.

7 Fakt Pieniądze WIADOMOŚCI ZE SKOK-ów Kreatywna księgowość państwa Rząd w ciemno planuje przyszłoroczne wydatki. Może się okazać, że projekt budżetu oparty będzie na fałszywych danych 07 JANUSZ SZEWCZAK głowny ekonomista SKOK Rząd chce jeszcze przed wakacjami parlamentarnymi uchwalić przyszłoroczny budżet. Pewnie niejedna osoba zada sobie pytanie: skąd ten pośpiech? Postaram się to wyjaśnić, bo sedno sprawy może dotyczyć nieprawdziwych wskaźników makroekonomicznych, w tym bilansu błędów i opuszczeń. Co oznaczają te wskaźniki? To np. przepływy dotyczące handlu zagranicznego, transfery z zagranicy, wynagrodzenia zagranicznych menedżerów czyli wielkość kapitału, który nieodwracalnie ucieka z kraju. Dopiero pod koniec czerwca Narodowy Bank Polski zweryfikuje dane dotyczące rzeczywistej wysokości tego bilansu. Szacuje się, że w 2010 roku mógł on wynieść miliardów euro. Jeśli te dane okażą się prawdziwe, to cały produkt krajowy brutto za 2010 rok, który wyniósł 1412 miliarda złotych, trzeba pomniejszyć właśnie o kwotę około 50 miliardów złotych. To ogromna suma sięgająca 4 proc. całego PKB. Jeśli szacunki sprawdzą się, może się okazać, że deficyt obrotów bieżących wynosi nie 7,9 proc., a pewnie 8,5 9 proc. To także oznaczałoby, że wyższa jest relacja długu do PKB. I mogłoby się okazać, że 55. proc. próg ostrożnościowy już przekroczyliśmy pod koniec zeszłego roku. Czyli aktualnie obowiązujący budżet byłby oparty na nieprawdziwych danych. Skala kreatywnej księgowości jest na tyle poważna, że rzutuje na całość danych makroekonomicznych potrzebnych do przygotowania projektu budżetu na 2012 rok. W III RP jeszcze nigdy się nie zdarzyło, by budżet państwa był tak wcześnie przygotowywany, zwykle prace nad nim trwały jeszcze w grudniu. Konia z rzędem temu, kto jest w stanie podać aktualną wysokość PKB czy właśnie salda błędów i opuszczeń. Tymczasem rząd wziął się za jego planowanie, nie mając pojęcia, jakie przyjąć dane makroekonomiczne. Fikcja goni fikcję. Budżet ustalany jest pi razy oko. Istnieje poważne ryzyko, że przyjmowane przez rząd wskaźniki okażą się za kilka tygodni nieaktualne i nierealne. Już teraz między statystyką polską a niemiecką wykazywane są różnice we wskaźnikach makroekonomicznych Okazuje się, że z naszych statystyk wynika, że deficyt Niemiec w handlu z Polską sięga 2 miliardów euro. Tymczasem według Niemców polski deficyt w handlu z Niemcami sięga aż 12 miliardów euro. Wysokość salda błędów i opuszczeń ma niesłychanie ważne znaczenie dla budżetu na 2011 i 2012 rok. Bo reperkusje przyjęcia błędnych danych mogą być bardzo poważne. Wysokość salda błędów i opuszczeń jest lekceważonym elementem statystycznym. Tymczasem, jak się okazuje, od 2006 do 2010 roku wypływ kapitału z Polski w ramach tego bilansu stanowił kwotę 220 mld zł, czyli 50 Janusz Szewczak główny ekonomista SKOK mld euro. Dla porównania, w latach do Polski w ramach środków unijnych napłynęła kwota netto w wysokości 27 mld euro. To może więc tłumaczyć pośpiech rządzących, którzy być może chcą przygotować budżet nim znane będą precyzyjne wyliczenia, w tym właśnie wysokość salda błędów i opuszczeń, rzeczywistej wysokości PKB i tego, czy przekroczyliśmy progi ostrożnościowe w relacji długu do PKB. Jeśli okaże się, że rząd przyjął złe dane, konieczna będzie nowelizacja budżetu na ten, a także na 2012 rok. Oczywiście gdyby okazało się, że przekroczyliśmy 55-proc. próg ostrożnościowy, to oznaczałoby dla każdego z nas przykre konsekwencje podwyżki podatków, cięcia świadczeń. Więc może dlatego rządowi tak bardzo zależy na tym, by uchwalić przyszłoroczny budżet choćby oparty na nierzeczywistych wskaźnikach jeszcze przed wyborami, by nie trzeba było informować społeczeństwa o konieczności np. podniesienia podatków. Warto dodać jeszcze jedno: pod koniec zeszłego roku Ministerstwo Finansów interweniowało na rynku walut na kwotę 4 mld euro, czyli ok. 16 mld zł. Po drugie w grudniu miały miejsce dziwne ruchy w zakresie płatności kasowych i wydatków budżetu. W grudniu Główny Urząd Statystyczny zmniejszył wydatki budżetu o 10 mld zł, a w marcu... pieniądze te znów się odnalazły! To wszystko ma fundamentalne znaczenie dla stanu finansów publicznych i może znacząco wpłynąć na jego niestabilność. Zbiega się jednocześnie z działaniami rządu i Komisji Nadzoru Finansowego odnośnie do Spółdzielczych Kas Oszczędnościowo-Kredytowych, które stały się ważnym elementem stabilizującym polski rynek finansowy i prowadzą bardzo przejrzystą księgowość i rachunkowość. Skoro nie można precyzyjnie określić wielkości makroekonomicznych, to dziwne wydaje się tak uporczywe domaganie się, by SKOK-i spełniały niesłychanie wyśrubowane formy rachunkowości, mimo że nie są podmiotami bankowymi. Od SKOK-ów wymaga się najwyższych standardów, choć te nie są spełnione w odniesieniu do tworzenia budżetu państwa. Państwowy Bank Gospodarstwa Krajowego zapowiada, że przygotowuje się do wspierania rynku polskich obligacji, gdyby pojawiły się na nim napięcia związane z ich wyceną. Oznacza to, że BGK będzie podtrzymywał rentowność polskich obligacji, gdyby kapitał zagraniczny zaczął się wyprzedawać i wychodzić z Polski. A ma tych obligacji na olbrzymią kwotę bliską 140 miliardów złotych. Jak widać, od połowy roku zapowiadają się całkiem spore perturbacje na rynku polskich skarbowych papierów wartościowych. Kapitał portfelowy ma świadomość, że polskie potrzeby pożyczkowe to dziś około 160 miliardów złotych. W razie gorszych wskaźników makroekonomicznych niż dotychczas deklarowane, będzie on żądał wyższych rentowności za obligacje (np. za 10-latki 7 proc., a nie 6,2 proc. jak obecnie) albo wyjdzie z polskiego rynku i może to zrobić gwałtownie. Wtedy BGK ma być ostatnią deską ratunku. Dlatego sprawa dokładnego policzenia prawdziwej wielkości PKB, jak i skali deficytu sektora finansów publicznych, a tym samym prawdziwej relacji długu publicznego do polskiego PKB za 2010 rok, staje się dziś sprawą kluczową dla wiarygodności polskich finansów publicznych. Młodzi chętnie wybierają Kasy Osoby, które dopiero wkraczają na rynek pracy, oszczędności powierzają SKOK-om Cenią przejrzyste zasady działania, ciekawą i atrakcyjną ofertę, a także to, że Kasy nie są nastawione na zysk, ale na satysfakcję klienta. Młodzi ludzie coraz chętniej rezygnują z usług banków i wybierają Kasy Oszczędnościowo Kredytowe tak jak Michał Wesołowski, student z Rybnika. SKOK i kojarzą się zwykle z osobami na emeryturze, które w niewielkim stopniu korzystają z usług finansowych mówi Michał Wesołowski, student Politechniki Śląskiej. Jak więc to się stało, że sam został członkiem Kasy Stefczyka? Zacząłem sobie dorabiać i miałem dylemat: jakiej instytucji powierzyć swoje oszczędności? Cenię niskie opłaty i bezpieczeństwo, żaden bank nie przekonał mnie do swojej oferty. Także rodzinie się to nie udało. Np. mój brat bez przerwy zmienia banki opowiada. W końcu wybrał Kasę Stefczyka. Odniosłem bardzo miłe wrażenie, widząc profesjonalność obsługi i przyjazną atmosferę w oddziale. Michał Wesołowski ceni przejrzyste zasady. Dlatego wybrał SKOK Zaskoczyła mnie również niezwykła w porównaniu do innych instytucji finansowych przejrzystość wszystkich zasad i umów, jest to istotne szczególnie dla mnie, gdy moje dochody nie są zbyt wielkie i wolę unikać nieprzewidzianych kosztów. Poza tym, dostęp do pieniędzy poprzez e-skok bardzo ułatwia korzystanie z nich mówi student. Zwłaszcza że Kasy nie tylko oferują usługi, ale także swoją pomoc w wyborze najkorzystniejszej oferty. SKOK i to jedyna w Polsce instytucja, która kładzie tak ogromny nacisk na edukację finansową. Tej młodym ludziom zwykle brakuje lekcje z przedsiębiorczości, jakie są w programie szkół średnich, nie spełniają swojego zadania. W rezultacie młodzież wchodzi w dorosłe życie bez wiedzy, która znacznie ułatwiłaby im świadome korzystanie z usług finansowych. I przez to często wpadają w tarapaty. Banki wysyłają do klientów proste komunikaty: weź pożyczkę, ciesz się gotówką, zakupami na raty podkreśla Michał Wesołowski. Wielu ludzi poprzez pochopne i złe decyzje popada w długi i ma problemy przez kilka lat. Młodzi ludzie doceniają nie tylko jasne zasady działania Kas, edukację ekonomiczną, ale także to, że SKOK i to w 100 procentach polski kapitał. Prezydent udostępni opinie o SKOK? Dlaczego prezydent ograniczył wniosek o zbadanie zgodności ustawy o Spółdzielczych Kasach Oszczędnościowo-Kredytowych z konstytucją? O udostępnienie opinii, na podstawie których Bronisław Komorowski podjął tę decyzję, zwróciła się do prezydenta Krajowa SKOK. Ustawę o Kasach skierował do Trybunału Konstytucyjnego pod koniec 2009 r. były prezydent Lech Kaczyński, który miał do uchwalonych przez parlament przepisów aż 72 zarzuty. Bronisław Komorowski przed miesiącem ograniczył ten wniosek. Jego decyzja wzbudziła kontrowersje. Co teraz dzieje się z ustawą? Chyba Trybunał zastanawia się, co w takiej sytuacji zrobić. Rozmawiałem z konstytucjonalistami i dokonałem sam dla swoich potrzeb analizy ustawy o Trybunale Konstytucyjnym oraz regulaminu funkcjonowania Trybunału. Tam nie ma mowy o ograniczeniu wniosku. Jest tylko mowa o jego cofnięciu, czyli ustawa o TK nie przewiduje ograniczenia wniosku. Najprawdopodobniej Trybunał Konstytucyjny będzie rozważał, czy wniosek prezydenta Komorowskiego jest zasadny czy też nie mówi prof. Henryk Cioch, kierownik I Katedry Prawa Cywilnego KUL, specjalista od prawa spółdzielczego. Natomiast gdyby Trybunał uznał, że dopuszczalne jest ograniczenie wniosku, to mielibyśmy do czynienia z farsą, ponieważ te dwa zarzuty pozostawione przez prezydenta Komorowskiego to są rzeczy oczywiste. Jak podkreśla prof. Cioch, pierwszy z nich związany jest z organami statutowymi Spółdzielczej Kasy Oszczędnościowo-Kredytowej. Drugi z roszczeniami członków SKOK-ów na wypadek upadłości SKOK-u. Prezydent Kaczyński zanegował zapis, że mogą swoich roszczeń dochodzić z funduszu stabilizacyjnego, ale tylko i wyłącznie w latach Chyba taka jest intencja prezydenta Komorowskiego, żeby te najistotniejsze regulacje, które zmieniają kształt prawny w porównaniu z obowiązującą ustawą znalazły się poza oceną Trybunału. Kwestią kluczową jest objęcie systemu SKOK nadzorem państwowym, realizowanym przez Komisję Nadzoru Finansowego wyjaśnia prof. Cioch. Podstawą wniosku Krajowej SKOK złożonego do Prezydenta RP jest przepis art. 2 ust.1 ustawy z dnia 6 września 2001 r. o dostępie do informacji publicznej (Dz.U. Nr 112 z 2001 r., poz.1198 z późń. zm.) w związku z art. 1 pkt. 1 tej ustawy, który stanowi, że każdemu przysługuje prawo do dostępu do informacji publicznej, a obowiązane do jej udostępnienia są m.in. organy władzy publicznej.

8 08 EKONOMIA PO POLSKU Fakt Pieniądze INWESTYCJE Mieszkanie czy dom? Oto jest pytanie W cenie trzypokojowego lokum w centrum miasta można już postawić 250-metrowy segment na obrzeżach. Koszty utrzymania są podobne Ceny działek: Warszawa: Obrzeża miasta Nadarzyn zł/m 2 ; Bobrowiec zł/m 2 ; gmina Prażmów ogólnie zł/m 2 ; Ustanów zł/m 2, Linia kolejowa w kierunku Radomia, Chojnowski Park Krajobrazowy, Żyrardów zł/m 2 do 50 km od centrum Mszczonów miasto zł/m 2, obrzeża zł/m 2 Gdańsk: Obrzeża miasta Południe (Borkowo, Pruszcz, Kowale) zł/m 2 do 50 km od centrum Kartuzy, Żukowo zł/m 2 (Kaszubski Park Krajobrazowy) PANTHERMEDIA Polacy się budują, bo własny dom to często mniejszy wydatek Kraków: Obrzeża miasta Gaj 200 zł/m 2 ; Wieliczka zł/m 2 ; Zabierzów zł/m 2 do 50 km od centrum Gdów zł/m 2 ; Skała zł/m 2 Wrocław: Obrzeża miasta południe do 300 zł/ m 2 ; północ, wschód, zachód ok. 100 zł/m 2 do 50 km od centrum od 50 zł/m 2 Gdynia: Obrzeża miasta Pępowo ok. 150 zł/ m 2 ;Wejherowo 140 zł/m 2 do 50 km od centrum Salimko 60 zł/ m 2 Polska buduje się na potęgę. Liczba rozpoczętych inwestycji mieszkaniowych jest o jedną czwartą większa niż rok temu. Ale to nie mieszkania cieszą się teraz największą popularnością. Aż 65 proc. nieruchomości, jakie od początku tego roku zostały oddane do użytku, to domy jednorodzinne, które jak się okazuje w wielu przypadkach są tańsze w budowie i eksploatacji niż lokale w blokach. Najwięcej w Polsce budują nie deweloperzy, spółdzielnie czy gminy, a inwestorzy indywidualni. Z danych Głównego Urzędu Statystycznego wynika, że w ciągu dwóch pierwszych miesięcy tego roku rozpoczęli realizację 6,5 tys.inwestycji, co daje wzrost o prawie 39 procent w stosunku do 2010 r. Najwięcej ludzi w Polsce osiedla się obecnie w gminach otaczających duże ośrodki miejskie. Zjawisko to jest najbardziej widoczne w okolicach Warszawy, a szczególnie z jej południowo-zachodniej strony. Ma to związek z prężnie rozbudowywaną z tej strony stolicy infrastrukturą komunikacyjną. Właśnie na tych terenach najbardziej opłaca się inwestować w ziemię, która w przyszłości będzie wykorzystana pod budowę domów mówi Jakub Karliński z Wealth Solutions Inwestycje Ziemskie. Myśląc o własnej nieruchomości, zastanówmy się, co w ostatecznym rozrachunku bardziej się opłaca dom czy mieszkanie? Przy pomocy ekspertów z Home Broker postanowiliśmy to dokładnie od początku do końca policzyć. Koszt budowy domu o powierzchni 100 mkw. z poddaszem, krytego blachą i ścianami z betonu komórkowego, niepodpiwniczonego to w Warszawie wydatek rzędu 300 tys. zł. Za te pieniądze otrzymuje się niczym nie wyróżniający się dom segment popularny. Trzeba jednak pamiętać, że koszty robocizny są różne w różnych regionach kraju. Dlatego całkowity koszt zbudowania domu byłby w Krakowie, Wrocławiu i Trójmieście o kilka procent mniejszy niż w Warszawie. Ponadto poza obszarem miejskim robotnicy zarobią dodatkowo kilkanaście procent mniej mówi Bartosz Turek, analityk Home Broker. Dom już mamy, ale by go postawić, potrzebna jest działka. Tu zasada jest prosta im dalej od aglomeracji, tym ceny są niższe. W odległości 50 km od Warszawy metr działki kosztuje ok. 150 zł. Ale już na obrzeżach stolicy za metr trzeba zapłacić dwa razy więcej. Liczymy dom 300 tys. zł, działka kolejne 300 tys. Razem 600 tys. zł. Jak to się ma do cen mieszkań? Można uprościć, że za cenę trzypokojowego mieszkania można już zastanowić się nad zbudowaniem domu za miastem mówi Bartosz Turek. Oprócz tego warto wziąć pod uwagę jeszcze koszty utrzymania. Z danych Home Broker wynika, że 600 tys zł to koszt mieszkania w stolicy, albo budowy domu na obrzeżach miasta średni miesięczny koszt bieżącego utrzymania domu wynosi 2,23 zł, a mieszkania 6,13 zł za metr kwadratowy. Stawki te uwzględniają w przypadku mieszkań koszt czynszu i mediów, a w przypadku domu ogrzewania, mediów, podatków. Czyli przy domu o przeciętnej powierzchni 235 mkw. miesięczny koszt utrzymania to ok. 524 zł. Przy niespełna 75 mkw. mieszkaniu 457 zł. Utrzymanie domu jest prawie trzykrotnie tańsze niż mieszkania o tej samej powierzchni. Jeśli uwzględnimy to, że metraż domów jest średnio trzy razy większy niż mieszkań, koszt utrzymania przeciętnego mieszkania (75 mkw.) będzie minimalnie mniejszy niż domu (235 mkw.). Przeciętne ofertowe ceny mieszkań w podziale na liczbę pokoi Warszawa Kraków Wrocław Gdańsk Gdynia zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł zł Nowelizacja ustawy o VAT będzie kosztowna Psując podatek od towarów i usług, od 2008 roku utraciliśmy bezpowrotnie już około 30 miliardów złotych PROF. DR HAB. WITOLD MODZELEWSKI Instytut Studiów Podatkowych Przekroczyliśmy już jakąś niewidzialną barierę dzielącą nasz zakręcony światek podatkowy od stanu jego samodestrukcji. Pisane na kolanie ustawy, poprawiane w biegu przez przypadkowych (?) suflerów, nigdy nie grzeszyły logiką, ale, jak dotąd, tworzyły jakiś system, lepiej choć z reguły gorzej stanowiący jakąś całość. Choć ze zgrozą obserwowaliśmy zmiany ostatnich pięciu lat, które doprowadziły do bezprecedensowego spadku efektywności fiskalnej tego systemu, mieliśmy jednak nadzieję, że nie dojdzie do jego destrukcji w istotnych punktach. Chyba jednak tak się stało, choć jest jeszcze czas, aby piorunem coś naprawić. Nie znoszę polityki, mam o jej polskim wydaniu jak najgorszą opinię, więc nie chcę cynicznie czekać, aż wyjdzie przysłowiowe szydło z worka. Uchwalony w dniu 18 marca 2011 r. idiotyzm, który wszedł w życie z początkiem tego miesiąca, trzeba natychmiast uchylić. Na czym Witold Modzelewski Instytut Studiów Podatkowych on polega? Wprowadza się zasadę, że każdy dostawca towarów lub usługodawca (tu jest tylko jeden wyjątek), który wykonuje te czynności na terytorium kraju, nie mając u nas ani siedziby, ani miejsca zamieszkania, ani stałego miejsca prowadzenia działalności gospodarczej, nie płaci podatku od tych czynności, oraz ma obowiązek wystawić faktury netto. Podatek należny z tego tytułu będzie ciążył na nabywcach, którzy jednak jako podatnicy będą go odliczać, gdy zakup będzie służyć działalności opodatkowanej. Czyli cały obrót towarowy pochodzący z zagranicy dokonany przez zagraniczne firmy nie przyniesie budżetowi ani grosza. Nic. Warto podkreślić, że jest to ustawowy nakaz, obowiązujący nawet gdy podmioty te zarejestrowały się u nas nie mogą wystawić faktury VAT z podatkiem należnym, bo taki właśnie nonsens uchwalono. Są to klasyczne przepisy optymalizacyjne, które są ustawową instrukcją, jak nie płacić podatków w Polsce. Aby nie ponosić tych ciężarów, importu towarów i wewnątrzwspólnotowego nabycia towarów muszą wykonać wyłącznie nierezydenci, bo polski podatnik pełną gębą (mający u nas siedzibę) będzie musiał odprzedać sprowadzane z zagranicy towary, wystawiając fakturę z VAT-em należnym. Będzie więc z istoty niekonkurencyjny. Straci rynek, a budżet pieniądze, duże pieniądze. Będą tylko mielone miliony faktur, rozliczany podatek, ale ze stratą dla budżetu i naszego kraju, bo każda prawdziwa hurtownia sprowadzająca towary z zagranicy przegra z wirtualnymi dostawcami, którzy będą wystawiać faktury netto. Najważniejsze jest to, że jest to ustawowy nakaz: zarejestrowany w Polsce podatnik VAT (nie mający siedziby, stałego miejsca zamieszkania lub stałego miejsca działalności) nie może od dnia 1 kwietnia 2011 r. wystawić faktury z podatkiem należnym, nawet gdyby chciał. Gdyby to jednak zrobił, to nabywcy nie będą mieli prawa do odliczenia. Nie ma również żadnego wspólnotowego przymusu, aby wprowadzać tę zasadę: jest to nasz rodzimy twór, który kosztować będzie budżet co najmniej kilka miliardów złotych, a wszystkich polskich hurtowników utratę rynku i likwidację miejsc pracy. Chyba już trzeba powiedzieć dość temu, co się dzieje z legislacją podatkową. Jeżeli jest to wynikiem wyłącznie niekompetencji, to tym wszystkim paniom i panom, którzy kręcą się przy tworzeniu przepisów o tym podatku, już pora powiedzieć: dziękuję. Ciekawe, czy politycy wiedzą, co się dzieje z ich legislacją? Tworzenie przepisów podatku o towarów i usług jest już od dawna w rękach dziwnej grupy ludzi, której my wszyscy zawdzięczamy m.in. zadymę ze składkami na OFE, drakońskie oszczędności budżetowe, utratę wielu miejsc pracy, a rządzący prawdopodobnie powtórkę finału rządów niezapomnianej pary AWS UW. Dlaczego? Odpowiedź jest banalna: psując na potęgę ten podatek, od 2008 r. utraciliśmy już bezpowrotnie około 30 mld złotych. Te pieniądze nawet początkowo zaplanowano w budżecie na 2009 r., potem jednak realistycznie zmieniono prognozę. W końcu wprowadzone zwłaszcza w 2008 r. luki w tym podatku musiały przynieść spadek dochodów budżetowych. W sensie makroekonomicznym dochody nie musiały spaść: ich kryzys zawdzięczamy przede wszystkim tym, którzy psują przepisy na etapie legislacyjnym. Jestem przekonany, że politycy niewiele wiedzą o mechanizmach rządzących tworzeniem prawa podatkowego. Prawdopodobnie nic o tym nie wie nawet szef resortu. Rozumiem, że partyjni koledzy musieli bronić tych parlamentarzystów, którzy zaangażowali się w interesy podatkowe (podatek od hazardu). Nie mają jednak tego motywu w przypadku VAT-u, bo tu nie widzi się polityków, tylko lobbystów pod rękę z biznesem podatkowym (często to te same firmy), które z zapałem tworzą kolejne nowelizacje. Mam nadzieję, że politycy wiedzą, że trzeba zrobić tu porządek. Czy go zrobią? Dziś już nie mają innego wyjścia, bo muszą się czymś uwiarygodnić: prawdopodobnie zachowają się jak gogolowski rewizor, który przyszedł i wreszcie nastała sprawiedliwość. A jak będzie? Przyszłość pokaże.