SZCZECIN W Y M A G A N I A - N O R M Y E G Z A M I N A C Y J N E NA STOPNIE JIU-GO-RYU JIU JITSU

Transkrypt

1 POLSKIE TOWARZYSTWO JIU GO RYU JIU-JITSU SZCZECIN W Y M A G A N I A - N O R M Y E G Z A M I N A C Y J N E NA STOPNIE JIU-GO-RYU JIU JITSU Opracował: DYREKTOR TECHNICZNY Jiu-Go-Ryu Jiu-Jitsu Sensei Daniel Głowacki 8 Dan Hanshi

2 STOPNIE UCZNIOWSKIE KYU Wymagania ogólne Od kandydatów na stopnie uczniowskie KYU wymaga się: 1. bardzo dobrego opanowania technik Jiu-Go-Ryu Jiu Jitsu, 2. przestrzegania szlachetnych zasad etyki Jiu-Go-Ryu Jiu Jitsu, 3. znajomości historii, filozofii, etyki i form Jiu Jitsu 4. uzyskania określonych na dany stopień norm ogólnej sprawności fizycznej i rozwoju takich cech motorycznych- jak siła, szybkość, zręczność, wytrzymałość i siła 5. umiejętności samodoskonalenia pod względem technicznym, fizycznym, duchowym i moralnym 6. wewnętrznego zaangażowania w sztuce walki Jiu-Go-Ryu Jiu Jitsu OKRESY TRENINGOWE (minimalne, mogą zostać wydłużone) wymagane do uzyskania poszczególnych stopni: - na 9 KYU 6 m-c pas biały z jedną czerwoną naszywką - na 8 KYU 6 m-c pas biały z dwoma czerwonymi naszywkami - na 7 KYU 6 m-c pas żółty z jedną czerwoną naszywką - na 6 KYU 6 m-c pas żółty z dwoma czerwonymi naszywkami - na 5 KYU 6 m-c pas żółty z trzema czerwonymi naszywkami - na 4 KYU 9 m-c pas pomarańczowy - na 3 KYU 9 m-c pas zielony - na 2 KYU 9 m-c pas niebieski - na 1 KYU 12 m-c pas brązowy - na 1 DAN 1 rok (ukończone 18 lat) pas czarny z jedną złotą naszywką - na 2 DAN 2 lata pas czarny z dwiema złotymi naszywkami - na 3 DAN 4 lata pas czarny z trzema złotymi naszywkami - na 4 DAN 4 lata pas czarny z czterema złotymi (zalecane - posiadanie uprawnień instruktorskich) - na 5 DAN 4 lata pas czarny z pięcioma złotymi naszywkami (zalecane - posiadanie uprawnień instruktorskich) - na 6 DAN 5 lat pas biało-czerwony z sześcioma złotymi naszywkami (posiadanie uprawnień instruktorskich) - 7 DAN i kolejne stopnie, co 6 lat, pas biało-czerwony z złotymi naszywkami - 9 i 10 Dan pas czerwony ze złotymi naszywkami INNE POSTANOWIENIA dotyczące okresów treningowych: 1. szczegółowe oznaczenia stylowe na ubiorze jak i ich sposoby naszywania oraz naszywania naszywek na pas określa osobny regulamin 2. wprowadza się stopnie honorowe 1 do 5 DAN przyznawane osobom, które nie ćwiczą jiugo-ryu jiu-jitsu, lecz w sposób istotny przyczyniły się do rozwoju i popularyzacji tego kierunku sztuki walki 3. instruktorom z uprawnieniami instruktorskimi do wymaganych okresów treningowych wlicza się ich pracę szkoleniowo-instruktorską 4. wymienione okresy treningowe są okresami minimalnymi i mogą zostać zarówno skrócone, jak i wydłużone 5. stopnie od 6 do 10 są stopniami honorowymi i przyznawane są przez kolegium Dan na wniosek Rady Instruktorów za całokształt działalności 6. kandydatom na dany stopień wykazującym duże zdolności, czyniącym szybkie postępy w opanowaniu przewidzianego materiału wymagane okresy treningowe mogą zostać odpowiednio skrócone, nie więcej jednak niż o 25% tego okresu 2

3 Wymagania szczegółowe w zakresie stopni uczniowskich KYU Na stopień 9 kyu: I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: /pas biały z czerwoną naszywką/ 1. teoria: sens terminu jiu-go-ryu kodeks etyczny obowiązujący adepta jiu-jitsu historia jiu-jitsu w podstawowym zakresie 2. ojigi - ukłony: tachi-rei ukłon w pozycji wysokiej za-rei ukłon w pozycji niskiej - w siadzie za-zen 3. kamae (shisei) - postawy z trzymaniem rąk w gotowości do walki: shisenhon-tai postawa frontalna ude-hishiji-waki-gatame dźwignia na prostą rękę stojąc 4. shintai - poruszanie się: tsugi-ashi - krok dostawny /w przód, tył, L, P/ suri-ashi- krok przestawny posuwisty /w przód, tył, L, P/ 5. chugaeri-waza - przewroty: chugaeri-mae - przewrót gimnastyczny w przód, chugaeri-ushiro - przewrót gimnastyczny w tył, chugaeri-yoko - przewrót gimnastyczny bokiem P i L 6. ukemi-waza - pady: ushiro-ukemi - pad w tył do pozycji stojącej i leżącej, yoko-ukemi migi - hidari - pad w bok na prawą i lewą stronę zempo-ukemi - pad w przód prosty na przedramiona zempo-kaiten-ukemi - pad z przewrotem w przód do pozycji stojącej i leżącej 7. nage-waza - rzuty: o-goshi - rzut przez duże biodro II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1. katate-dori-katate-mochi - uwalnianie ręki z chwytu jednorącz: uwolnienie ręki uchwyconej w dole przez zbicie trzymającej ręki przez wolną rękę z góry w dół, blok - gedan-barai uwolnienie ręki uchwyconej jednorącz w dole z przeciwległej strony przez zbicie podstawą dłoni w nadgarstek od zewnątrz -teisho-uchi 2. ryote-dori-ryote-mochi - uwolnienia rąk z chwytu oburęcznego: uwolnienie rąk chwyconych dwiema rękami w górze przez uchwycenie prawą ręką, prawej ręki przeciwnika i wykonanie dźwigni w postawie stojącej - waki-gatame uwolnienie rąk chwyconych dwiema rękami w dole przez uchwycenie prawą ręką, prawej ręki przeciwnika i wykonanie dźwigni w postawie stojącej - waki-gatame III Umiejętności uzupełniające: 1. ne-waza - walka na ziemi hon-kesa-gatame - podstawowe trzymanie opasujące 2. Łączenie rąk podczas obchwytów: chwyt ratowniczy, w zamek, w haczyk, w klin, przeplatanie palców 3. pozycje siedzące: za-zen - siad klęczny medytacyjny kekka - siad skrzyżny 3

4 Na stopień 8 kyu / pas biały z 2 czerwonymi naszywkami/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. teoria sens terminu jiu-jitsu historia jiu-jitsu zwracanie się do mistrza Sensei znaczenie słowa 2. kamae (shisei) - postawy: renoi-dachi postawa L - prawa i lewa postawa 3. shintai - poruszanie się: tai-sabaki - zejścia z linii ataku -1/4, 1/2 kuzushi - wychylenia w 8 kierunkach 4. ukemi - pady shindo-zempo-ukemi - pad kołyskowy na przedramiona tate-yoko-ukemi - pad z góry na bok 5. renzoku-ukemi-chugaeri - przewroty i pady kombinowane: kombinacje wg uznania egzaminatora, 6. nage-waza - rzuty: o-soto-gari rzut przez duże zewnętrzne podcięcie nogi de-ashi-barai - rzut przez zahaczenie wystawionej nogi - w trój-ruchu II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1. katate-dori-ryote-mochi uwolnienie ręki z chwytu oburęcznego: uwolnienie ręki uchwyconej oburącz w górze przez wykonanie dźwigni na staw łokciowy w pozycji leżącej ne-waki-gatame uwolnienie ręki uchwyconej oburącz w dole przez wykonanie dźwigni na staw łokciowy w pozycji leżącej ne-waki-gatame 2. ryote-dori-ryote-mochi uwolnienie ręki z chwytu oburęcznego: uwolnienie ręki trzymanej z tyłu dwoma rękami przez zejście w bok na zewnątrz i uderzenie stopą w kolano przeciwnika - yoko-geri, 3. Bardzo dobre opanowanie technik z zakresu 9. Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. ne-waza - walka w parterze: makura-kesa-gatame - trzymanie opasujące z podkładką 2. uke-waza bloki: jodan-juji-uke blok krzyżowy w górze forma kata gedan-juji-uke blok krzyżowy w dole forma kata 4

5 3. Atemi-waza uderzenia: o-zuki cios prosty pięścią - forma kata gyaku-zuki przeciwny cios pięścią - forma kata ne-kata-gatame dźwignia na staw barkowy klęcząc jednym kolanem na barku ne-waki-gatame dźwignia na staw łokciowy w pozycji leżącej 4. Suiheisen-no poziomy ciała: jodan głowa, szyja poziom górny chudan od szyi do pasa poziom średni gedan od pasa do stóp poziom dolny ne stopy, ziemia poziom ziemi 5. Kamae / shisei / - postawy w pozycjach: tachi-ai postawa stojąca ne-waza postawa leżąca 6. Mae-geri kopnięcia kopnięcie pchające na poziom brzucha 7. kyokugei - akrobatyka: wyskok z pozycji seiza-za-zen do pozycji stojącej i opad do pozycji klęcznej 5

6 Stopień 7 kyu: /pas żółty, czerwoną naszywką/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. teoria: historia jiu-jitsu trzy główne zasady jiu-jitsu 2. ojigi - ukłony: tachi-rei - ukłon wysoki za-rei - ukłon niski w siadzie za-zen 3. kamae (shisei) - postawy z trzymaniem rąk w gotowości do walki: shisenhon-tai postawa frontalna renoji-dachi postawa L -prawa i lewa postawa 4. shintai - poruszanie się: tsugi-ashi - krok dostawny (w przód, w tył, w prawo, w lewo) suri-ashi - krok przestawny posuwisty (-"-) tai-sabaki - obroty ciała (1/4, 1/2 obrotu) 5. ukemi-waza - pady: ushiro-ukemi - pad w tył do pozycji stojącej i leżącej, yoko-ukemi (migi-hidari) - pad w bok zempo-ukemi - pad w przód prosty /na przedramiona/ zempo-kaiten-ukemi - pad z przewrotem w przód do pozycji stojącej i leżącej shindo-zempo-ukemi - pad na przedramiona tate-yoko-ukemi - pad z góry na bok 6. renzoku-ukemi-chugaeri - pady i przewroty kombinowane kombinacje wg uznania egzaminatora, 7. nage-waza rzuty: o-goshi - rzut przez duże biodro kubi-goshi- - rzut przez biodro z chwytem za szyje osoto-gari rzut przez duże zewnętrzne podcięcie nogi de-ashi-barai - rzut przez zahaczenie wystawionej nogi II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1. ryote-dori-ryote-mochi: uwalnianie rąk z chwytu oburęcznego: uwolnienie rąk chwyconych dwiema rękami w górze przez uchwycenie prawą ręką, prawa rękę przeciwnika i wykonanie dzwigni w postawie stojącej - ne-kata-gatame uke leży uwolnienie rąk chwyconych dwiema rękami w dole przez uchwycenie prawą ręką, prawa rękę przeciwnika i wykonanie dzwigni w postawie stojącej - ne-kata-gatame uke leży 2.katate-dori-ryote-mochi - uwalnianie ręki z chwytu oburęcznego: uwolnienie ręki uchwyconej oburącz w górze przez wykonanie dźwigni na staw łokciowy w pozycji leżącej ne-waki-gatame uwolnienie ręki uchwyconej oburącz w dole przez wykonanie dźwigni na staw łokciowy w pozycji leżącej ne-waki-gatame 3. katate-dori-katate-mochi - uwalnianie ręki z obchwytu jednorącz: uwolnienie ręki uchwyconej w dole przez zbicie trzymającej ręki przez wolną rękę z góry w dół, blok - geden-barai, przechwyt i obalenie na plecy uwolnienie ręki uchwyconej jednorącz w dole z przeciwległej strony przez zbicie podstawą dłoni teisho-zuki, w nadgarstek od zewnątrz - teisho-uchi, przechwyt i obalenie na plecy 6

7 4. mae-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z przodu: uwolnienie się z obchwytu tułowia z przodu przez zahaczenie kciukiem pod nos z jednoczesnym naciskiem palców na czoło przeciwnika i obalenie na plecy uwolnienie się z obchwytu tułowia z przodu przez wykonanie rzutu przez podcięcie nogi od tyłu o-soto-gari 5. ushiro-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z tyłu: uwalnianie się z obchwytu tułowia z tyłu chwyt pod rękami, przez uderzenie prawym łokciem głowę, a następnie przechwytu ręką głowy przeciwnika i wykonanie rzutu w bok, w rodzaju - tai-otoshi uwolnienie się z obchwytu tułowia z tyłu chwyt z rękami, przez uchylenie się w bok, uderzenie łokciem w brzuch empi-uchi, a następnie przechwytu ręki (dźwignia na rękę lewą) i wykonanie na nią dźwigni łokciowej stojąc waki-gatame 6. atame-mochi - uwalnianie głowy z uchwytu pod pachą: gdy, przeciwnik stoi z boku przez naciskanie kantem zewnętrznym ręki pod nos /kciuk na brodę/ i poderwanie nogi obalenie w bok 7. kaminoke-mochi - uwalnianie się z chwytów za włosy: uwolnienie się z chwytu za włosy z przodu przez wykonanie dźwigni na staw łokciowy w pozycji stojącej waki-gatame 8. waki-ashi-geri - obrona przed kopnięciem: prostą nogą z przodu przez zbicie nogi w bok gedan-barai, wykonaniu kopnięcia w staw kolanowy yoko-geri 9. kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem: oburącz z przodu przez podbicie chwytu, uderzając lewą ręką z dołu i kontrataku prawą a, następnie lewą pięścią oi-zuki, gyaku-zuki 10. seiken-zuki - obrona przed ciosem pięścią: prostym w twarz przez wykonanie lewą ręką bloku górnego age-uke i kontrataku prawą ręką gyaku-zuki a, następnie kopnięcie lewą nogą mawashi-geri 11. tanto-dori - obrona przed ciosem nożem: z góry przez wykonanie bloku krzyżowego górnego - jodan-juji-uke, a następnie ciosu kantem zewnętrznej ręki shuto-uchi, ciosu łokciem - empi-uchi, ciosu podstawa dłoni w twarz teisho-uchi 3. bardzo dobre opanowanie technik z zakresu 9; 8. Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. ne-waza - walka na ziemi: hon-kesa-gatame podstawowe trzymanie opasujące makura-kesa-gatame - trzymanie opasujące z podkładką 2. atemi-waza - atakowanie miejsc wrażliwych: oi-zuki - uderzenie proste, forma kata gyaku-zuki przeciwny, forma kata 3. uke-waza - bloki: blok krzyżowy w dole - gedan-juji-uke forma kata blok krzyżowy w górze - jodan-juji-uke forma kata 4. łączenie rąk podczas obchwytów: zamek, klin, haczyk, przeplatanie palców, chwyt ratowniczy 5. pozycje siedzące: za-zen - siad klęczny medytacyjny, kekka - siad skrzyżny 7

8 Na stopień 6 kyu: /pas żółty z dwiema naszywkami/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. teoria: historia jiu-jitsu w szerszym zakresie sempai - znaczenie 2. nage-waza - rzuty: tai-otoshi - rzut z obniżeniem ciała ko-uchi-gari rzut przez małe wewnętrzne podcięcie wykonanie jiu-jitsu i judo 3. atemi-waza - atakowanie miejsc wrażliwych na ciele: teisho-ate - cios podstawą dłoni forma kata uciskanie miejsc wrażliwych na ciele palcami 15 miejsc dźwignia łokciowa pod pachą stojąc i leżąc - waki-gatame, ne- waki-gatame dźwignia nadgarstkowa zewnetrzna kote-gaeshi kami-hiza-gatame - dźwignia na prostą rękę w klęku w oparciu o odstawioną nogę w bok II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1. mae-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z przodu: przez uderzenie dłońmi w uszy, chwyt dłońmi za głowę i obalenie na plecy 2. ushiro-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z tyłu: przez wykonanie dźwigni na kciuk i sprowadzenie przeciwnika do pozycji leżącej 3. atama-mochi - uwalnianie głowy z obchwytu pod pachą: gdy przeciwnik stoi naprzeciw - przez klęknięcie kolanem na stopę z jednoczesnym uderzeniem w krocze przedramieniem i przechwytem ręką uderzającą za piętę, obalenie na plecy i wykonanie dźwigi na staw skokowy w poz. leżącej ashi-kubi-dori-gatame 4. ki-mochi - uwalnianie się z chwytów za ubranie: jedną ręką za ubranie z przodu przez wykonanie dźwigni nadgarstkowej na zewnątrz kote-gaeshi 5. waki-ashi-geri - obrona przed kopnięciem: prostą nogą z przodu przez wykonanie bloku z góry na dół po skosie - gedan-barai z jednoczesnym uderzeniem lewą pięścią seiken-zuki, w udo i kopnięciu kontratakującym mawashi-geri, w łydkę drugiej nogi 6. kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem oburącz z przodu przez uderzenie podstawą dłoni teicho-uchi w ucho przeciwnika i wykonanie dźwigni na staw łokciowy w poz. leżącej ne-kata-gatame oburącz w leżeniu tyłem, gdy przeciwnik klęczy z boku, przez jednoczesne uderzenie prawa ręka w brzuch, lewa uderza w prawy łokieć, zginając go do środka, przechwyć prawa ręką, lewa ręka chwyt za brodę, obalenie na plecy, z naszym przejściem do klęku i uderzeniem prawą ręką w twarz 7. waki-ken-tsuki - obrona przed uderzeniem zamachowym pięścią mawashi-zuki: z boku przez wykonanie bloku od wewnątrz na zewnątrz z przechwytem uchi-uke-kakae i kontrataku seiken-zuki w brzuch, a następnie podcięcia od zewnątrz o-soto-gari 8

9 8. jo-dori - obrona przed uderzeniem kijem: z góry przez wykonanie bloku krzyżowego górnego - jodan-juji-uke, następnie sprowadzenie do pozycji leżącej i dźwigni ne-kata-gatame 9. kenju-mochi - obrona przed zagrożeniem pistoletem: trzymanym przed sobą, przez wyłuskanie go do wewnątrz, uderzenie w brzuch, a następnie w brodę 10. tanto-dori - obrona przed ciosem nożem: z góry przez wykonanie bloku lewą ręką age-uke z jednoczesnym uderzeniem w brzuch seiken-zuki i rzutu przez duże biodro o-goshi 11. dobre opanowanie technik z zakresu 9, 8, 7. Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. ne-waza - walka w parterze: kata-gatame - trzymanie barkowe ushiro-kesa-gatame - odwrotne trzymanie opasujące ude-hishigi-juji-gatame - dźwignia krzyżowa na rękę prostą w leżeniu tyłem 2. uke-waza - bloki: age-uke blok wznoszący się (z otwartą dłonią) forma kata 3. kyokugei - akrobatyka: stanie na głowie w podporze na dłoniach mała stójka mostek na rękach z pozycji leżącej stanie na rękach 3 sekundy 9

10 Na stopień 5 kyu / pas żółty z pomarańczową naszywką/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. teoria: etyka dojo, prawne aspekty użycia samoobrony praca pisemna 2. nage-waza - rzuty: seoi-nage - rzut przez plecy harai-goshi - rzut biodrowy zagarniający yoko-otoshi- rzut w bok z obniżeniem ciała 3. Atemi-waza - atakowanie miejsc wrażliwych: shuto-uchi) - cios zewnętrznym kantem otwartej dłoni (od zewnątrz i od wewnątrz) forma kata haito-uchi - cios wewnętrzną krawędzią otwartej dłoni forma kata tettsui-uchi - cios kantem ściśniętej pięści-żelazny młot forma kata kakato-uchi - cios piętą forma kata II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1. mae-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z przodu: uciskanie kciukiem w szyję ippon-nukite i obalenie na plecy 2. ushiro-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z tyłu: przez zastosowanie dźwigni nadgarstkowej na dłoń kote-gaeshi, (nikkio) wykonując jednocześnie sprowadzenie przeciwnika do klęku i obrotu, po którym następuje uderzenie kolanem w twarz hiza-geri i ciosu podstawa dłoni - teisho-zuki przez uchylenie się w bok i wykonanie uderzenia łokciem w brzuch empi-uchi i rzutu przez biodro o-goshi 3. kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem: oburącz z boku przez wykonanie dźwigni nadgarstkowej kote-gaeshi uderzenie wolną reką w krocze oburącz z boku przez wykonanie dźwigni łokciowej waki-gatame uderzenie wolną ręką w ucho 4. jo-dori - obrona przed uderzeniem kijem: z góry przez wykonanie bloku górnego age-uke, z jednoczesnym uderzeniem podstawa dłoni w brodę i rzutu przez duże zewnętrzne podcięcie nogi - o-soto-gari z boku przez wykonanie bloku oburęcznego przedramionami morote-soto-uke, uderzenia kantem dłoni w szyję soto-uchi, objęcia uderzającą ręką głowy i wykonanie rzutu w bok yoko-kubi-nage 5. kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem: w leżeniu tyłem, gdy przeciwnik klęczy z boku przez włożenie kolana na brzuch a następnie zarzuceniu nogi na głowę, ściągnięciu na plecy i wykonanie dźwigni łokciowej ude-hishiji-juji-gatame 10

11 6. tanto-dori - obrona przed ciosem nożem: z dołu przez wykonanie bloku krzyżowego dolnego - gedan-juji-uke i dźwigni nadgarstkowej odwrotnej gyaki-kubi-gatame, kopnięcia prostego w brzuch- mae-geri, przejściem do dźwigni łokciowej waki-gatame z dołu przez wykonanie bloku krzyżowego dolnego - gedan-juji-uke i dźwigni nadgarstkowej na zewnątrz kote-gaeshi 7. kenju-mochi - obrona przed zagrożeniem pistoletem: z przodu przez zbicie do wewnątrz i wykonanie dźwigni łokciowej z sprowadzeniem do leżenia ne-waki-gatame 8. dobre opanowanie technik z zakresu 9, 8, 7, 6 Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. ne-waza - walka w parterze: ude-garami - 2 wersje - dźwignia barkowa na zgiętą rękę yoko-shiho-gatame - boczne trzymanie czworoboczne 2. uke-waza - bloki: soto-uke - blok z zewnątrz do wewnątrz forma kata otoshi-uke - blok z góry w dół forma kata 3. kyokugei - akrobatyka: kołyska w przód z klęku z rękami założonymi na plecy mostek na rękach z pozycji leżącej wychwyt z karku - sprężyk 11

12 Na stopień 4 kyu: /pomarańczowy/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. teoria: - ceremoniał egzaminacyjny 2. nage-waza - rzuty: eri-seoi-nage- oburęczny rzut przez plecy z chwytem za jeden kołnierz morote-seoi-nage - oburęczny rzut przez plecy ushiro-goshi - rzut biodrowy w tył - kontrrzut przed sobą 3. ne-waza - walka w parterze: hadaka-jime - gołe duszenie 2 odmiany 4. atemi-waza - atakowanie miejsc wrażliwych: empi-uchi - cios łokciem forma kata uraken-uchi - cios grzbietem pięści forma kata II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu 1. mae-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z przodu chwyt po rękami: przez obalenie przeciwnika w tył w wyniku dźwigni na szyję przedramieniem od tyłu z założeniem klamry lewą ręką i uciskiem kciukiem pod nos przeciwnika 2. ushiro-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z rękami z tyłu: przez wykonanie rzutu z podcięciem nóg przeciwnika od tyłu tani-otoshi, jednoczesnego upadku z zadaniem ciosu łokciem w klatkę empi-uchi, a następnie pięścią w twarz seiken-zuki 3. ki-mochi - uwalnianie się z chwytów za ubranie: jedną ręką za ubranie z przodu przez wykonanie uderzenia w twarz uraken-uchi, jednocześnie chwyt lewą ręką za kołnierz, a następnie dźwigni łokciowej do wewnątrz waki-gatame oburęcznego z przodu przez wykonanie uderzenia w brzuch seiken-zuki i dźwigni nadgarstkowej na zewnątrz kote-gaeshi 4. ne-waki - obrona w pozycji leżącej przed przeciwnikiem stojącym: obrona w pozycji leżącej na plecach przez uderzenie nogą w kolana przeciwnika - nożyce i obalenie go w przód założenie dźwigni na staw kolanowy nogą 5. waki-ashi-geri - obrona przed kopnięciem: ruchem zamachowym z boku mawashi-geri chudan przez obchwycenie lewą ręką noge kopiącą, prawą ręka uderzenie przedramieniem w rodzaju soto-uchi, obalenie na plecy i zastosowanie dźwigni na nogę ashi-kubi--dori-gatame 6. taiho-waza - chwyty transportowe: prowadzenie przeciwnika przez wykonanie dźwigni nadgarstkowej chwyt damski z przodu prowadzenie przeciwnika przez wykonanie dźwigni nadgarstkowej chwyt damski z tyłu 7. kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem: oburącz z przodu z przyciskaniem do ściany przez zbicie z obróceniem przeciwnika do ściany, uderzenie kolanem hiza-geri, i wykonanie dźwigni łokciowej ne-kata-gatame 12

13 8. waki-ken-zsuki - obrona przed uderzeniem prostym pięścią atak na tułów: z przodu przez wykonanie bloku przedramieniem uchi-uke-kakae, od wewnątrz na zewnątrz, kontratak kopnięciem zamachowym w brzuch - mawashi-geri i uderzenie w staw łokciowy, sprowadzenie do poz. leżącej - ne-kata-gatame 9. tanto-dori - obrona przed ciosem nożem: z góry przez wykonanie bloku przedramieniem w górze age-uke z jednoczesnym atakiem pięścią w brzuch seiken-zuki, ciosem łokciem w bok empi-uchi, przejściem pod ręką, atak w krocze shuto-uchi i wykonanie dźwigni łokciowej - ne-kata-gatame 10. dobre opanowanie technik z zakresu 9, 8, 7, 6, 5 Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. tachi-waza - postawy: - kokutsu-dachi postawa zakroczna, cofnięta 2. uke-waza - bloki: - shuto-uke - blok zewnętrznym kantem otwartej dłoni forma kata w postawie kokutsudachi - teisho-uke - blok podstawą dłoni forma kata 3. kyokugei - akrobatyka: - kołyska w przód z postawy stojącej z rękami założonymi na plecy przez pośrednie wykonanie klęku - przewrót w przód ze stania na rękach - wychwyt z karku - sprężyk po padzie w tył 13

14 Na stopień 3 kyu: / pas zielony/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. nage-waza - rzuty: kata-guruma - rzut po linii barków tomoe-nage - rzut po łuku przez siebie w tył o-uchi-gari - rzut przez duże wewnętrzne podcięcie nogi wykonanie jiu-jitsu i judo 2. ne-waza - walka w parterze: kata-juji-jime - jednostronne duszenie krzyżowe nami-juji-jime - naturalne duszenie krzyżowe (nachwytem) gyaku-juji-jime - odwrotne duszenie krzyżowe (podchwytem) 3. atemi-waza - atakowanie miejsc wrażliwych: nukite-ate - pchnięcie (szturchnięcie) końcami złączonych palców ręki forma kata nihon-nukite-ate - pchnięcie dwoma palcami forma kata ippon-nukite - pchnięcie jednym palcem forma kata II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1.ushiro-tai-ryote-mochi - uwalnianie się z obchwytu tułowia z tyłu z rękami: - przez uchylenie się w bok i uderzenie łokciem w brzuch empi-uchi, wykonanie dźwigni na prostą rękę przedramieniem i rzutu przez nogę, odmiana tai-otoshi 2. ki-mochi - uwalnianie się z chwytów za ubranie: - oburęcznego z przodu przez uderzenie prawą ręką w brzuch seiken-zuki,a następnie w twarz teisho-uchi i wykonanie rzutu z podcięciem nogi o-soto-gari 3. ne-waki - obrona w pozycji leżącej przed przeciwnikiem klęczącym: - obrona w pozycji leżącej na plecach, przeciwnik klęczy za głową przez uderzenie dłońmi w uszy, następnie skręcenie głowy hachi-mawashi z jednoczesnym naszym klękiem i uderzeniem w twarz seiken-zuki 4. waki-ken-tsuki - obrona przed ciosem pięścią cios prosty na brzuch: - przez zbicie ciosu lewą ręką soto-uke, prawą uderzenie zamachowe wewnętrzna krawędzią ręki mawashi-haito-uchi w brzuch, następnie lewa ręka uderzenie zamachowe w plecy wewnętrzna krawędzią ręki mawashi-haito-uchi, następnie prawa ręka uderzenie zamachowe w klatkę piersiową przy szyi mawashi-haito-uchi oraz podcięcia zewnętrznego o-soto-gari 5. waki-ashi-geri - obrona przed kopnięciem: - obrona przed kopnięciem prostą nogą mae-geri przez wykonanie bloku gedan-barai z przechwytem nogi kopiącej, zadanie ciosu lewą ręką w twarz teisho-uchi, przechwytu za ubranie i podcięcia nogi w rodzaju de-ashi-barai - obrona przed ciosem kolanem z przodu (przeciwnik trzyma oburącz za ubranie) przez wykonanie bloku oburęcznego morote-teisho-uke, zadanie uderzenia w szyję haitouchi i wykonanie dźwigni na staw łokciowy ne-kata-gatame 6. taiho-waza - chwyty transportowe: - prowadzenie przeciwnika przez wykonanie dźwigni na staw łokciowy prostej ręki, a następnie wykręcenie jego zgiętej ręki przed sobą -ude-kujiki-ushiro-garami 7. kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem: - oburącz z tyłu przez wykonanie dźwigni na staw nadgarstkowy kote-gaeshi 14

15 8. waki-ken-tsuki - obrona przed ciosem prostym pięścią w brzuch: - obrona przed trzema kolejno następującymi uderzeniami w brzuch przez wykonanie dwóch bloków soto-uke i kontrataku stopą w kolano przeciwnika -yoko-geri 9. jo-dori - obrona przed uderzeniem kijem: - z góry przez wykonanie bloku w górze age-uke, uderzenia w brzuch seiken-zuki i rzutu po linii barków - kata-guruma 10. tanto-dori - obrona przed ciosem nożem: - obrona przed ciosem nożem z boku przez wykonanie bloku z przechwytem lewą ręką - uchi-uke-kakae, jednocześnie uderzenia pięścią w brzuch seiken-zuki, następnie tą samą ręką łokciem w klatkę empi-uchi i dłonią w twarz teisho-uchi, dalej chwyt prawą ręką za rękę przeciwnika i wykonanie dźwigni na staw łokciowy - ne-kata-gatame 11 kenju-mochi - obrona przed zagrożeniem pistoletem: - z przodu przez zbicie go do wewnątrz i wykonanie uderzenia pięścią seiken-zuki w dłoń przeciwnika, dźwigni nadgarstkowej na zewnątrz kote-gaeshi 12. dobre opanowanie technik z zakresu 9, 8, 7, 6, 5, 4 Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. ne-waza - walka w parterze: - kuzure-kubi-gatame łamiąco-duszące trzymanie opasujące głowę 2. uke-waza - bloki: - shuto-uke-kake - blok zewnętrznym kantem dłoni z zahaczeniem forma kata w postawie - kokutsu-dachi - uchi-uke - blok od wewnątrz na zewnątrz forma kata 3. kyokugei - akrobatyka: - kołyska na klatce piersiowej ze stania na rękach - przerzut w bok (gwiazda) - przeskok w przód i w tył przez kij trzymany oburącz przed sobą - stanie na rękach 6 sekund - chodzenie na rękach 3 kroki 15

16 Na stopień 2 kyu / pas niebieski/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. nage-waza - rzuty: - soto-maki-komi - rzut zewnętrzny obrotowo-wciągający - sumi-gaeshi - rzut przez siebie do rogu - o-soto-guruma - duże przetoczenie w tył przez nogę 2. atemi-waza - atakowanie miejsc wrażliwych: - hiza-geri- uderzenie kolanem forma kata - hira-basami-ate - uderzenie powierzchnią pomiędzy kciukiem a palcem wskazującym - otwarte nożyce forma kata - sokuto-ate - cios zewnętrznym kantem stopy forma kata II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1. atame-mochi - uwalnianie głowy z uchwytu pod pachą: - z boku przez wykonanie rzutu przez siebie tomoe-nage 2. ne-waki - obrona w pozycji leżącej przed kopnięciem w bok: - leżąc na plecach wykonanie obchwytu prawą ręka, lewą uderzenie teisho-zuki w staw kolanowy i wykonanie dźwigni na staw kolanowy w oparciu o naszą nogę - leżąc na plecach, przeciwnik zbliża się od strony nóg, przez uderzenie stopą w kolano przeciwnika z zahaczeniem drugą stopą od zewnątrz 3. waki-ashi-geri - obrona przed kopnięciem: - z boku yoko-geri, przez zbicie nogi w bok gedan-barai i kontratak kopnięciem zamachowym - mawashi-geri w nogę podporową 4. kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem: - oburącz z przodu z przyciskaniem do ściany przez uderzenie jednocześnie przedramionami w stawy łokciowe przeciwnika morote-uchi, uderzenie dłońmi w uszy motote-teishouchi, obalenie poprzez uderzenie prawą dłonią w twarz - teisho-zuki, druga na plecach na wysokości pasa - oburącz w leżeniu na plecach, gdy przeciwnik klęczy między nogami przez jednocześnie uderzenie przedramionami w stawy łokciowe przeciwnika morote-uchi, uderzenie czołem w twarz przeciwnika, obalenie poprzez obchwyt lewą ręką, ręki przeciwnika, prawa uderza dłonią w twarz - teisho-zuki, wykonanie dźwigni łokciowej w oparciu o kolano, dłoń oparta na kącie żuchwy - kami-hiza-gatame 5. taiho-waza - chwyty transportowe: - prowadzenie przeciwnika przez wykonanie dźwigni łokciowej na własnym ramieniu przed sobą - prowadzenie przeciwnika przez wykonanie dźwigni łokciowej na własnym karku 6. waki-ken-tsuki - obrona przed ciosem pięścią: - obrona przed różnymi ciosami przez wykonanie przysiadu z obchwytem ręką od zewnątrz nogi przeciwnika i obalenie go w tył, kontratak łokciem lewej ręki w podbrzusze empiuchi i uderzeniem lewą pięścią w twarz - seiken-zuki 7. jo-dori - obrona przed uderzeniem kijem z góry: - przez wykonanie bloku prawą ręką, w górze z przechwytem age-uke-kakae, lewa ręką uderza w kąt żuchwy teisho-zuki, lewa ręka przechwyt za bark i uderzenie kolanem w staw łokciowy hiza-geri, sprowadzenie po leżenia na brzuchu poprzez dźwignie na staw łokciowy - ne-kata-gatame 16

17 8. tanto-dori - obrona przed ciosem nożem: - z boku przez wykonanie bloku oburęcznego z przechwytem morote-soto-uke-kakae, uderzenia prawym łokciem w głowę empi-uchi i rzutu obrotowo-wciągającego - sotomaki-komi 9. waki-ken-zuki - obrona przed ciosem pięścią cios prosty na brzuch: - przez wykonanie bloku lewą ręką uchi-uke, prawa uderza w żebra seiken-zuki, przechwyt obiema dłońmi na plecy z jednoczesnym uderzeniem kolanem w brzuch hizageri i uderzeniem lewym łokciem w plecy empi-uchi 10. kenju-mochi - obrona przed zagrożeniem pistoletem: - trzymanym na wprost przez wykonanie bloku podstawą dłoni teisho-uke, przechwytu prawą dłonią i wykonaniu nią dźwigni na nadgarstek chwyt damski obalenie przeciwnika w tył z pomocą dźwigni nadgarstkowej - kote-gaeshi, obrócenie na brzuch, zabranie broni 11. dobre opanowanie technik z zakresu 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3 Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. uke-waza - bloki: - morote-uke - blok oburęczny przedramionami forma kata 2. kyokugei - akrobatyka: - przeskok w przód przez własne podudzie - stanie na jednej ręce - chodzenie na rękach 6 kroków 17

18 Na stopień 1 kyu: /pas brązowy/ I. Podstawowe umiejętności i wiadomości: 1. Nage-waza: - ura-nage kontrrzut w tył z padem na plecy - uchi-mata - rzut przez podcięcie wewnętrznego uda - ko-soto-gari - rzut przez małe podcięcie zewnętrzne wersja jiu-jitsu i judo - kami-basami - rzut za pomocą nożyc kraba 2. Atemi-waza - atakowanie miejsc wrażliwych - haisoku-ate - cios grzbietem stopy - chusoku-ate - cios podstawą palców stopy -podeszwy II. Techniki jiu-go-ryu jiu-jitsu: 1. waki-ken-zuki - obrona przed ciosem pięścią cios prosty na brzuch: - przez wykonanie bloku prawą ręką z przechwytem uchi-uke-kakae, kopnięcie zamachowe mawashi-geri w brzuch, lewą ręką uderzenie w staw łokciowy teisho-zuki, przerzutu nogi lewej nad trzymana ręką przeciwnika z obrotem, prawa noga w pachwinę, przerzut w tył w rodzaju sumi-gaeshi, wykonanie dźwigni na staw łokciowy w pozycji leżącej ude-hishiji-juji-gatame 2. waki-ashi-geri - obrona przed kopnięciem prostym: - przez wykonanie bloku zgiętą nogą i kontrataku nogą w kolano przeciwnika yoko-geri 3. jo-dori - obrona przed uderzeniem kijem z boku: - przez wykonanie bloku lewą ręką z przechwytem uchi-uke-kakae, prawą uderzenie w brodę - teisho-zuki, następnie w krocze, przechwycić lewą ręką za stopę, prawa dłoń na pachwinie, obalenie na plecy, obrót na brzuch i wykonanie dzwigni na staw kolanowy za pomocą własnej nogi, uderzenie kantem ręki w kark 4.kubi-jime-ryote-mochi - obrona przed duszeniem: - z przodu, proste ręce, przez jednoczenie, uderzenie lewą ręką z góry w staw łokciowy, prawa ręka uderzenie w brzuch gyaku-zuki, prawą ręką przechwyt łokcia, pociągnięcie do wewnątrz, lewa ręka uderzenie w kąt żuchwy teicho-zucki, obalenie na plecy, prawa ręka uderzenie w kat żuchwy seiken-zuki - oburącz z tyłu przez wykonanie obrotu, zbiciu i przechwytu dłoni, lewą ręką uderzenie w staw łokciowy teisho-zuki, następnie uderzenia prawą i lewą podstawą dłoni w kąt żuchwy teisho-zuki, oraz zamachowe uderzenie prawym przedramieniem w szyje - przedramieniem przez przeciwnika stojącego z tyłu przez uchylenie się w bok, uderzenie lewym łokciem empi-uchi, oraz uraken-uchi, w krocze, oburęcznego przechwytu za przedramię przeciwnika z obrotem i wykonanie rzutu smui-gaeshi 5. taiho-waza - chwyty transportowe po ataku uderzeniem zamachowym: - przez wykonanie bloku lewą ręką z przechwytem uchi-uke-kakae, prawą uderzenie w brzuch, a następnie uderzenie dłonią hira-basami w staw łokciowy, wykonanie dźwigni na staw barkowy za pomocą lewej ręki, prawa dłoń na brodę i jej skręcenie- mawashi hidari, i prowadzenie przeciwnika z wykręconą ręką na plecach 6. tanto-dori - obrona przed ciosem nożem: - na odlew przez wykonanie bloku prawą ręką z przechwytem uchi-uke-kakae, lewą ręką uderzenie w staw łokciowy teisho-zuki, sprowadzenie do leżenia, dźwignią łokciową - ne-kata-gatame 18

19 - pchnięciem z przodu przez zbicie blokiem z przechwytem - teisho-uke- kakae, uderzeniem prawą ręką w twarz seiken-tsuki, podcięcie lewą nogą de-ashi-barai, obrót do leżenia na brzuchu 7. kenju-mochi - obrona przed zagrożeniem pistoletem: - skierowanym do leżącego na wznak przez wykonanie obrotu i dźwigni łokciowej newaki-gatame 8. shoju-mochi - obrona przed zagrożeniem karabinkiem: - z przodu przez zejście w lewo tai-sabaki, zbicie lewą ręką teisho-zuki, przechwytu prawą ręką, lewa ręka uderzenie kantem shuto-uchi, zewnętrznym w krtań, następnie przechwyt karabinku za kolbę, prawa ręka z chwyconym karabinem uderza w lewy bark przeciwnika, i wykonanie rzutu przez duże zewnętrzne podcięcie nogi o-soto-gari - z tyłu przez zejście w prawo tai-sabaki, zbicie prawą ręką i chwytem za karabinek teisho-uchi-kakae, z jednoczesnym uderzeniem podstawa dłonią w twarz i chwytem lewą ręką za karabinek, jednoczesnym pociągnięciem do siebie chwyconej broni i wykonaniu kopnięcia lewą nogą yoko-geri, w staw kolanowy, uderzeniu kolbą w klatkę przeciwnika, i zamachowym uderzeniem trzymanym karabinkiem w twarz 9. dobre opanowanie technik z zakresu 9, 8, 7, 6, 5, 4, 3, 2 Kyu III Umiejętności uzupełniające: 1. Ne-waza - walka w parterze: - okuri-eri-jime - duszenie przesuwanym kołnierzem - kata-ha-jime- duszenie skrzydłowe 2. Kyokugei - akrobatyka: - przerzut w przód - przerzuty w przód łączone (na ugiętych ramionach) TEST Sprawności fizycznej dla kandydatów na stopnie w jiu-go-ryu jiu jitsu l/p Rodzaj ćwiczenia Stopnie KYU Dan Pompki na dłoniach Przysiady Pompki na pięściach Skrętoskłony w leżeniu na plecach Delfinki 1 min

20 Stopnie mistrzowskie Dan: Wymagania ogólne: Od kandydatów na stopnie mistrzowskie dan wymaga się: 1. Uzyskania uprawnień instruktorskich, szczególnie na wyższe stopnie mistrzowskie 2. Właściwej postawy etycznej wyrażającej się w przestrzeganiu ogólnie przyjętych norm postępowania, a w tym szlachetnych zasad jiu-jitsu 3. Cech charakteru takich jak: siła woli, obowiązkowość, pracowitość, zdyscyplinowanie, koleżeństwo, skromność 4. Zamiłowania do kultywowania sztuki walki jiu-jitsu i chęć zgłębiania jej tajników 5. Systematycznego samodoskonalenia pod względem duchowym, fizycznym, cech charakteru, i technik jiu-jitsu, 6. Umiejętności koncentrowania się i wyzwalania wewnętrznej energii duchowej KI w wykonywanych akcjach sztuki walki. 7. Dobra znajomość historii, filozofii i zasad etyki dalekowschodnich sztuk walki, a zwłaszcza jiu-jitsu, mistrzowskiego opanowania określonych na dany stopień technik oraz wykazania się wysoką ogólną i specjalną sprawnością fizyczną i ruchową 20

21 WYKAZ TECHNIK OBOWIĄZUJĄCYCH NA STOPNIE MISTRZOWSKIE JIU GO RYU JIU JITSU I. TEORIA JIU JITSU GOSHIN RYU - praca pisemna na temat JIU JITSU ILOŚĆ TECHNIK NA II. PODSTAWOWE TECHNIKI JIU-GO-RYU JIU JITSU 1. Techniki Jiu-Go-Ryu Jiu Jitsu od 9 do 1 KYU 2. Ukemi Chugaeri Waza Pady i przewroty X X 3. Gyaku Te Yubi Dźwignie na palce rąk Te Kubi Waza Dźwignie nadgarstkowe Ude Kensetsu Waza Dżwignie łokciowe Ashi Kensetsu - Waza Dźwignie nożne /prosta, zgięta noga Ashi Kubi Waza Dźwignie na staw skokowy i palce Dojime Waza Ściskanie nożycowe Shime Waza Duszenia Gyaku Kubi Waza Dźwignie szyjne Osaekomi waza Trzymania ograniczające ruchy II. NAGE WAZA TECHNIKI RZUTÓW 1. Te - Waza Techniki rzuty ręczne 2. Ashi - Waza Techniki rzutów nożnych 3. Koshi - Waza Techniki rzutów biodrowych 4. Ma-Sutemi - Waza Techniki rzutów z poświęceniem w tył 5. Yoko-Sutemi Waza Techniki rzutów z poświęceniem w bok III. ATEMI WAZA / KYUSHO / - ATKOWANIE MIEJSC WRAŻLIWYCH 1. Osae - Waza Uciskanie miejsc wrażliwych 2. Ciosy w miejsca wrażliwe / cięte, miażdżące, dźgające /

22 ILOŚĆ TECHNIK NA IV. TECHNIKI JIU-GO-RYU JIU JITSU 1. Ryote Mochi Uwalnianie rąk Mae Ki-Mochi Uwalnianie się z chwytu za ubranie z przodu Ushiro Ki-Mochi Uwalnianie się z chwytu za ubranie z tyłu Mae Tai Ryote - Mochi Uwalnianie się z obchytu tułowia z przodu Ushiro Tai Ryote - Mochi Uwalnianie się z obchwytu tułowia z tyłu Atama - Mochi Uwolnienie głowy z uchwytu pod pachy / z boku, naprzeciw 7. Kaminoke Mochi Uwalnianie się z chwytu za włosy / z przodu i z tyłu / Mae Kubi Jime Ryote Mochi Obrona przed duszeniem z przodu Ushiro Kubi Ryote Mochi Obrona przed duszeniem z tyłu Yoko Kubi Jime Ryote Mochi Obrona przed duszeniem z boku Ne Kubi Jime Ryote Mochi Obrona przed duszeniem w leżeniu Ne Waki Obrona w pozycji leżącej przed przeciwnikiem stojącym, klęczącym Oi Zuki Obrona przed ciosem prostym pięścią Shomen Uchi Obrona przed ciosem pięścią z góry Mawashi Tsuki Obrona przed zamachowym ciosem pięścią Waki Ashi Geri Obrona przed kopnięciem prostym i kolanem 17. Waki Ashi Geri Obrona przed kopnięciem zamachowym i w bok Jo Dori Obrona przed uderzeniem kijem Shime-Bo-Waza Obrona przed duszeniem kijem z tyłu

23 ILOŚĆ TECHNIK NA Tanto Dori Obrona przed ciosem nożem: - z góry z dołu z boku na odlew pchnięciem osoby trzeciej Kenju Mochi Obrona przed zagrożeniem pistoletem / z przodu, z tyłu, leżąc / 22. Shoju Mochi Obrona przed zagrożeniem karabinkiem / z przodu i z tyłu / Taiho Waza Chwyty transportowe Kenso Waza Chwyty rewizyjne Obrona za pomocą kija Przed przeciwnikiem nieuzbrojonym Obrona za pomocą kija Przed przeciwnikiem uzbrojonym Futari Gakai Obrona przed kilkoma przeciwnikami Uwaga: Jeżeli w poleceniu są wymienione trzy rodzaje ataku to należy wykonać trzy różne techniki, po jednej dla każdej pozycji, np: technika z przodu, z tył, z boku. 23