URZĄD STATYSTYCZNY W GDAŃSKU PRZEPŁYWY LUDNOŚCI ZAWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM

Transkrypt

1

2

3 URZĄD STATYSTYCZNY W GDAŃSKU PRZEPŁYWY LUDNOŚCI ZAWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM GDAŃSK 2010

4 ZESPÓŁ REDAKCYJNY Przewodniczący Jerzy AUKSZTOL Opracowanie i redakcja techniczna Anna KARCZEWSKA Ewa MATHEA Krzysztof NAJMAN Skład komputerowy Małgorzata PASZEK Projekt okładki Małgorzata KLOZ Zdjęcia Monika GRYGA Przy publikowaniu danych GUS prosimy o podanie źródła

5 PRZEDMOWA Urząd Statystyczny w Gdańsku przekazuje Państwu publikację Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim, mającą szczególne znaczenie zarówno dla statystyki publicznej, jak i dla obszaru województwa pomorskiego. Cechą wyróżniającą powyższe opracowanie jest wykorzystywanie danych pochodzących ze zbiorów systemu podatkowego urzędów skarbowych, gromadzonych w bazie POLTAX. Pracami studialnymi dla obszaru całej Polski zajmował się Ośrodek Statystyki Miast Urzędu Statystycznego w Poznaniu, który przygotował materiał źródłowy umożliwiający opracowanie niniejszej publikacji. Przedmiotem badań Ośrodka był przepływ ludności uzyskującej dochody z pracy najemnej, dla której miejsce zamieszkania było różne od miejsca pracy oraz dla której zadeklarowano koszty uzyskania przychodu powiększone z tytułu dojazdu do pracy. Założenia te umożliwiły przygotowanie zbioru wskazującego na przepływy ludności, a niniejsze opracowanie przybliża zjawiska z nich wynikające. Publikacja ma charakter poglądowy, przez co może stanowić materiał wyjściowy do podejmowania dodatkowych badań statystycznych, socjologicznych i innych ukierunkowanych na wyjaśnienie istoty, barier i czynników determinujących przepływy ludności. Składając na Państwa ręce Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim dziękuję wszystkim osobom uczestniczącym w pracach studialnych za trud włożony w przygotowanie materiałów źródłowych, jak również wszystkim tym, którzy swoją inwencją i pomysłowością przyczynili się do powstania tego nietypowego opracowania. Wyrażam nadzieję, że publikacja stanie się cennym źródłem informacji o zjawiskach zachodzących w województwie pomorskim. Z poważaniem D y r e k t o r Urzędu Statystycznego w Gdańsku Jerzy Auksztol Gdańsk, wrzesień 2010 r.

6 SPIS TREŚCI Przedmowa Uwagi ogólne charakteryzujące badanie przepływów ludności związanych z zatrudnieniem w 2006 r Wprowadzenie Źródła danych i metodyka badania Podstawowe pojęcia charakteryzujące przepływy zatrudnionych stosowane w opracowaniach Definicje pojęć Prezentowane wskaźniki Ogólna charakterystyka województwa pomorskiego Przepływy ludności związane z zatrudnieniem Województwo Gdańsk Gdynia Sopot Słupsk Uwagi końcowe Str.

7 1. UWAGI OGÓLNE CHARAKTERYZUJĄCE BADANIE PRZEPŁYWÓW LUDNOŚCI ZWIĄZANYCH Z ZATRUDNIENIEM W 2006 R Wprowadzenie Badanie przepływów ludności związanych z zatrudnieniem zostało zrealizowane przez Ośrodek Statystyki Miast Urzędu Statystycznego w Poznaniu. Metodyka badania została określona na podstawie przeprowadzonych wcześniej prac studialnych nad przepływem ludności w związku z zatrudnieniem w województwie wielkopolskim. Zdobyte doświadczenie wykorzystano w badaniu ogólnopolskim badane były przepływy osób zatrudnionych na podstawie stosunku pracy według stanu w dniu 31 grudnia 2006 r. W obu przypadkach wykorzystano źródła administracyjne, tzn. dane z systemu podatkowego zgromadzone w bazie POLTAX. Celem badania było uzyskanie danych przedstawiających natężenie i kierunki dojazdów do pracy. W niniejszej publikacji przedstawione zostały, głównie w formie kartogramów, wyniki dla województwa pomorskiego, jako integralna część badania ogólnopolskiego Źródła danych i metodyka badania Na potrzeby badania udostępnione zostały informacje znajdujące się na formularzach podatkowych za 2006 r., które wpłynęły do urzędów skarbowych w całym kraju, a sporządzone zostały przez pracodawców: PIT-11/8B Informacja o dochodach oraz pobranych zaliczkach na podatek dochodowy, PIT-40 Roczne obliczenie podatku od dochodu uzyskanego przez podatnika w roku podatkowym. Urzędy skarbowe, według aplikacji przygotowanej przez Izbę Skarbową w Poznaniu, utworzyły zbiory odpowiednich informacji, a Ministerstwo Finansów, z zachowaniem wszelkich procedur ochrony danych, przekazały je statystyce publicznej. W strukturze każdego zbioru uwzględniono wszystkie niezbędne informacje pozwalające na realizację badania zgodnie z przyjętą metodologią. Najważniejsze kryteria, w oparciu o które wykonano te prace, to: moment krytyczny badania 31 grudnia 2006 r., objęcie badania wyłącznie pracowników najemnych, podstawowymi jednostkami terytorialnymi, pomiędzy którymi następował przepływ ludności związany z zatrudnieniem były gminy. Kolejne etapy prac prowadzone zgodnie z przyjętymi zasadami metodologicznymi doprowadziły do utworzenia zbioru podatników stanowiącego bazę, z której wyodrębniono zbiorowość osób dojeżdżających do pracy. Zgodnie z przyjętą definicją osoba dojeżdżająca do pracy spełnia następujące warunki: gmina jej zamieszkania jest różna od gminy miejsca pracy, koszty uzyskania przychodu są zwiększone z tytułu dojazdu do pracy Podstawowe pojęcia charakteryzujące przepływy zatrudnionych stosowane w opracowaniu Definicje pojęć: Zatrudniony (pracownik najemny) osoba, której źródłem przychodu są wynagrodzenia ze stosunku: pracy, służbowego, spółdzielczego i z pracy nakładczej, a także zasiłki pieniężne z ubezpieczenia społecznego wypłacane przez zakład pracy. Wyjeżdżający do pracy osoba wyjeżdżająca z gminy zamieszkania do innej gminy, która jest jej miejscem pracy. Przyjeżdżający do pracy (dojeżdżający) osoba, której siedziba pracodawcy znajduje się poza granicami administracyjnymi gminy zamieszkania.

8 6 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim Koszty uzyskania przychodu zgodnie z Ustawą z dnia 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (Dz. U. z 2000 r. Nr 14, poz. 176 z późn. zm.) kosztami uzyskania przychodu są koszty poniesione w celu osiągnięcia przychodów lub zachowania albo zabezpieczenia źródła przychodów, z wyjątkiem kosztów wymienionych w art. 23. Osoby dojeżdżające do pracy do innej miejscowości niż zamieszkują, mają prawo do zwiększonych kosztów uzyskania przychodów Prezentowane wskaźniki Iloraz przepływów P I W Saldo przepływów S P W gdzie: P liczba przyjeżdżających do pracy (w gminie, powiecie, województwie), W liczba wyjeżdżających do pracy (z gminy, powiatu, województwa). Wartość wskaźnika będącego ilorazem przepływu pracujących określa stosunek liczby przyjeżdżających do pracy względem liczby wyjeżdżających. Iloraz o wartości większej niż 1 wskazuje na nadwyżkę liczby przyjeżdżających w stosunku do liczby wyjeżdżających w danym ośrodku co oznacza, że może być on traktowany jako lokalny rynek pracy. Saldo przepływów jest wskaźnikiem wynikającym z różnicy między liczbą przyjeżdżających a liczbą wyjeżdżających do pracy. Świadczy to o kondycji rynku pracy danego ośrodka, w stosunku do potrzeb. Zaprezentowane w publikacji kartogramy obrazują udział przyjeżdżających/wyjeżdżających do pracy do liczby zatrudnionych w gminie zamieszkania (dane z bazy POLTAX).

9 2. OGÓLNA CHARAKTERYSTYKA WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO Województwo pomorskie zajmuje km 2, tj. 5,9% obszaru Polski, co plasuje je na 8 miejscu w kraju. W końcu 2006 r. w województwie zamieszkiwało 2203,6 tys. osób, tj. 5,8% ogółu ludności Polski. Gęstość zaludnienia w przeliczeniu na 1 km 2 wyniosła 120 osób. Większość ludności województwa mieszkała w miastach, a co trzecia osoba żyła na wsi. Województwo pomorskie charakteryzuje silne zróżnicowanie rozmieszczenia ludności. W 2006 r. Trójmiasto skupiało 34,0% mieszkańców województwa. Pod względem liczby ludności i gęstości zaludnienia województwo pomorskie zajmowało odpowiednio 7 i 6 miejsce w kraju. Drogi publiczne o twardej nawierzchni na obszarze województwa w 2006 r. miały długość km, a na 100 km 2 przypadało ok. 63 km takich dróg. Łączna długość eksploatowanych linii kolejowych wyniosła 1259 km, co oznacza blisko 7 km linii na 100 km 2 powierzchni. W 2006 r. łączna długość linii krajowych komunikacji autobusowej wyniosła km, z czego 47,0% stanowiły linie podmiejskie, 33,1% linie regionalne, a pozostałą część linie dalekobieżne. Strukturę przestrzenną województwa w 2006 r. tworzyło 16 powiatów ziemskich i 4 miasta na prawach powiatu (tzw. powiaty grodzkie) oraz 123 gminy, w tym 25 miejskich, 17 miejsko-wiejskich i 81 wiejskich. W 2006 r. w województwie pomorskim, według bilansu zasobów mieszkaniowych, było 728,8 tys. mieszkań co oznaczało, że na 1000 osób przypadało średnio 331 mieszkań. Do użytkowania oddano 4,6 mieszkań na 1000 osób, co uplasowało województwo na 2 miejscu w kraju, po województwie mazowieckim. Tabl. 1. WYBRANE DANE O WOJEWÓDZTWACH W 2006 R. Stan w dniu 31 XII WYSZCZEGÓLNIENIE Powierzchnia w km 2 Ludność w tys. Ludność na 1 km 2 Pracujący w tys. Stopa bezrobocia rejestrowanego w % Mieszkania oddane do użytkowania na 1000 ludności Podmioty gospodarki narodowej zarejestrowane w rejestrze REGON na 10 tys. ludności Polska , ,4 14,8 3,0 954 Dolnośląskie , ,5 16,6 3, Kujawsko-pomorskie , ,3 19,2 2,4 905 Lubelskie , ,4 15,5 2,2 693 Lubuskie , ,9 19,0 2, Łódzkie , ,0 14,7 1,9 940 Małopolskie , ,6 11,3 3,8 885 Mazowieckie , ,1 11,8 5, Opolskie , ,9 16,2 1,3 891 Podkarpackie , ,3 16,4 2,2 671 Podlaskie , ,4 13,3 2,5 744 Pomorskie , ,8 15,3 4, Śląskie , ,3 12,7 1,8 911 Świętokrzyskie , ,2 17,7 1,3 831 Warmińsko-mazurskie , ,1 23,6 3,1 780 Wielkopolskie , ,7 11,7 3, Zachodniopomorskie , ,9 21,5 3,0 1237

10 8 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim W rejestrze REGON na koniec 2006 r. zarejestrowanych było 229,0 tys. podmiotów gospodarki narodowej, w tym 42,8% na terenie Trójmiasta. W przeliczeniu na mieszkańców województwa działalność prowadziło średnio 1039 jednostek. PRACUJĄCY W 2006 R. (Polska = 100) Stan w dniu 31 XII Mazowieckie 16,4 Śląskie 12,0 Wielkopolskie 9,7 Małopolskie 8,1 Dolnośląskie Łódzkie 7,1 7,1 Lubelskie Pomorskie 5,7 5,4 Kujawsko-pomorskie 5,2 Podkarpackie 5,1 Zachodnio-pomorskie 3,9 Świętokrzyskie Podlaskie 3,4 3,1 Warmińsko-mazurskie 3,1 Lubuskie 2,4 Opolskie 2,3 0,0 5,0 10,0 15,0 20,0 Liczba pracujących w gospodarce narodowej według stanu na koniec 2006 r. wyniosła 690,8 tys. osób. Pracujący stanowili 31,3% ogółu mieszkańców województwa pomorskiego i 5,4% ogólnej liczby pracujących w kraju. W województwie pomorskim wystąpił jeden z niższych w kraju wskaźników natężenia bezrobocia. W końcu 2006 r. stopa bezrobocia rejestrowanego wyniosła 15,3%, przy czym wskaźnik ten przedstawiany w skali województwa nie prezentuje zróżnicowania, jakie istnieje na poziomie powiatowych rynków pracy. Najniższą stopę bezrobocia rejestrowanego odnotowano w Sopocie 5,0%, a najwyższą w powiecie nowodworskim 33,0%. a PRACUJĄCY I BEZROBOTNI ZAREJESTROWANI OGÓŁEM W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM WEDŁUG POWIATÓW W 2006 R. Stan w dniu 31 XII 126,0 PUCKI LĘBORSKI SŁUPSK SŁUPSKI WEJHE- ROWSKI KARTUSKI GDAŃSKI GDYNIA SOPOT GDAŃSK NOWO- DWORSKI BYTOWSKI CZŁU- CHOWSKI KOŚCIERSKI CHOJNICKI STARO- GARDZKI TCZEWSKI MALBORSKI KWI- DZYŃSKI SZTUMSKI Pracujący ogółem 0, i więcej Bezrobotni zarejestrowani ogółem w tys. 12,0 10,0 8,0 6,0 4,0 2,0 0,0 a Według faktycznego miejsca pracy i rodzaju działalności; bez podmiotów gospodarczych o liczbie pracujących do 9 osób; z pracującymi w gospodarstwach indywidualnych w rolnictwie (dane szacunkowe).

11 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim 9 W 2006 r. przeciętne miesięczne wynagrodzenie brutto w gospodarce narodowej w województwie pomorskim wyniosło 2472 zł. W porównaniu z innymi województwami wyższe wynagrodzenie wystąpiło tylko w województwach: mazowieckim i śląskim. Najlepiej wynagradzane były osoby zatrudnione w sekcjach PKD: pośrednictwo finansowe i administracja publiczna i obrona narodowa, gdzie przeciętne wynagrodzenie przewyższało średnią płacę w województwie, odpowiednio o 65,3% i 26,0%. Natomiast najniższe wynagrodzenie otrzymywali zatrudnieni w sekcji: hotele i restauracje o 43,0% mniej niż średnia w województwie. PRZECIĘTNE MIESIĘCZNE WYNAGRODZENIE BRUTTO W ZŁ W 2006 R Mazowieckie Śląskie POLSKA Pomorskie Dolnośląskie Małopolskie Wielkopolskie Opolskie Zachodnio-pomorskie Podlaskie Lubelskie Kujawsko-pomorskie Łódzkie Warmińsko-mazurskie Świętokrzyskie Lubuskie Podkarpackie

12 3. PRZEPŁYWY LUDNOŚCI ZWIĄZANE Z ZATRUDNIENIEM W 2006 R Województwo pomorskie W 2006 r. dla województwa pomorskiego saldo przepływów ludności związanych z zatrudnieniem było ujemne i wyniosło 1182 osoby osób przyjeżdżających do pracy było , a wyjeżdżających Przepływy w obrębie województwa pomorskiego w obu przypadkach stanowiły blisko 60% ogółu przemieszczeń między gminami województwa oraz pozostałymi gminami w kraju a województwem pomorskim. Tabl. 1. PRZEPŁYWY LUDNOŚCI W PODZIALE NA WOJEWÓDZTWA WYSZCZEGÓLNIENIE Liczba osób przyjeżdżających do pracy Liczba osób wyjeżdżających do pracy Saldo przepływów Iloraz przepływów P O L S K A ,00 Dolnośląskie ,02 Kujawsko-pomorskie ,93 Lubelskie ,89 Lubuskie ,97 Łódzkie ,90 Małopolskie ,95 Mazowieckie ,27 Opolskie ,92 Podkarpackie ,96 Podlaskie ,91 Pomorskie ,99 Śląskie ,01 Świętokrzyskie ,92 Warmińsko-mazurskie ,88 Wielkopolskie ,01 Zachodniopomorskie ,92 Najwyższe salda przepływów odnotowano dla miast: Gdańsk i Gdynia dodatnie oraz dla powiatu wejherowskiego ujemne. RANKING POWIATÓW WOJEWÓDZTWA POMORSKIEGO WEDŁUG SALDA PRZEPŁYWÓW wejherowski m..gdańsk m..gdynia m..słupsk m..sopot lęborski kwidzyński człuchowski bytowski sztumski chojnicki nowodworski kościerski pucki malborski starogardzki kartuski tczewski słupski gdański osób

13 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim 11 Największa liczba osób wyjeżdżających do pracy z gminy zamieszkania dotyczyła powiatu wejherowskiego i miast: Gdańska i Gdyni. Z kolei dla powiatów nowodworskiego i sztumskiego liczba ta stanowiła wartość najmniejszą. Liczba osób przyjeżdżających do pracy z gminy zamieszkania osiągnęła najwyższe wartości dla Gdańska i Gdyni, natomiast najmniejsza liczba osób dotyczyła powiatów nowodworskiego i sztumskiego. Tabl. 2. DOJAZDY DO PRACY W WOJEWÓDZTWIE POMORSKIM Liczba osób przyjeżdżających Liczba osób do Liczba osób WYSZCZEGÓLNIENIE przyjeżdżających pracy w granicach wyjeżdżających do pracy województwa pomorskiego do pracy Liczba osób wyjeżdżających do pracy w granicach województwa pomorskiego Saldo przepływów Iloraz przepływów Pomorskie ,99 Powiaty: bytowski ,82 chojnicki ,80 człuchowski ,77 gdański ,62 kartuski ,66 kościerski ,68 kwidzyński ,94 lęborski ,96 malborski ,48 nowodworski ,44 pucki ,72 słupski ,65 starogardzki ,67 sztumski ,65 tczewski ,65 wejherowski ,50 Miasta na prawach powiatu: Gdańsk ,51 Gdynia ,10 Słupsk ,71 Sopot ,61 W przypadku ilorazu przepływów odnotowano, że najbardziej przyciągającymi na swój rynek pracy w 2006 r. były miasta: Bytów, Łeba, Kwidzyn, Gdańsk i Gdynia. Natomiast najbardziej wypychające zamieszkujących pracowników najemnych ze swego rynku pracy były gminy: Dziemiany, Przywidz, Smętowo Graniczne i Koczała. Rankingi gmin województwa pomorskiego ze względu na liczbę osób przyjeżdżających i wyjeżdżających do pracy przedstawiono poniżej.

14 12 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim Udział przyjeżdżających do pracy do Gdańska, Gdyni, Sopotu oraz Słupska w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania umiejscowionej poza województwem pomorskim wyniósł 5,0% i mniej w każdym z tych miast. Wyjątkiem od zaprezentowanej prawidłowości była gmina Radziemice w powiecie proszowickim (województwo małopolskie), gdzie odsetek osób przyjeżdżających do pracy do Gdyni oscylował w granicach 5,1%-10,0%.

15 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim 13 MIASTO GDAŃSK UDZIAŁ PRZYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 20,1 i więcej 15,1-20,0 10,1-15,0 5,1-10,0 5,0 i mniej Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin MIASTO GDYNIA UDZIAŁ PRZYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 20,1 i więcej 15,1-20,0 10,1-15,0 5,1-10,0 5,0 i mniej Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin

16 14 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim MIASTO SOPOT UDZIAŁ PRZYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 20,1 i więcej 15,1-20,0 10,1-15,0 5,1-10,0 5,0 i mniej Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin

17 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim 15 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem są jednym z kryteriów delimitacyjnych przestrzeni. Informacje o dojazdach do pracy (w postaci ilorazu przepływów) stanowią miernik aktywności społecznogospodarczej i świadczą o występowaniu zbioru relacji w obrębie danej przestrzeni. Ośrodki o silnej funkcji miejsca pracy (według W. Maika, 1976), z wysoką wartością wskaźnika ilorazu przepływów, mają znaczny zasięg oddziaływania i wysoki poziom aktywności społeczno-gospodarczej. Taka sytuacja dotyczy Trójmiasta i Słupska, w których iloraz przepływów osiąga wartość od 1,61 w Sopocie do 2,51 w Gdańsku Gdańsk Najwyższy udział wyjeżdżających do pracy z miasta Gdańska do gmin leżących poza województwem pomorskim, w liczbie zatrudnionych w tym mieście, dotyczył Warszawy (ponad 0,50%) i Wrocławia (0,06%-0,10%). MIASTO GDAŃSK UDZIAŁ WYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 0,51 i więcej 0,11-0,50 0,06-0,10 0,01-0,05 poniżej 0,01 Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin Udział przyjeżdżających do pracy do Gdańska, w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim wyniósł ponad 20% w następujących gminach: Kolbudy, Przywidz, Trąbki Wielkie, Pruszcz Gdański, Pszczółki, Cedry Wielkie, Ostaszewo i w mieście Sopot. Udział wyjeżdżających do pracy z Gdańska w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim osiągnął najwyższą wartość (ponad 0,50%) dla miast: Gdynia, Sopot oraz Pruszcz Gdański. Dla gminy Żukowo, Pruszcz Gdański oraz miasta Tczew odsetek ten przyjmował wartość mieszczącą się w przedziale 0,11%-0,50%.

18 16 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim MIASTO GDAŃSK UDZIAŁ PRZYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 20,1 i więcej 15,1-20,0 10,1-15,0 5,1-10,0 5,0 i mniej Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin MIASTO GDAŃSK UDZIAŁ WYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 0,51 i więcej 0,11-0,50 0,06-0,10 0,01-0,05 poniżej 0,01 Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin 3.3. Gdynia Największy udział wyjeżdżających do pracy z miasta Gdyni do gmin leżących poza województwem pomorskim w liczbie zatrudnionych w tym mieście dotyczył Warszawy (ponad 0,50%), Poznania i Krakowa (0,06%-0,10%). Najwyższy odsetek przyjeżdżających do pracy (ponad 20%) do Gdyni w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim zaobserwowano w gminach: Kosakowo, Reda oraz Rumia. Natomiast w gminie Szemud mieścił się on w granicach 15,1%-20,0%.

19 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim 17 MIASTO GDYNIA UDZIAŁ WYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 0,51 i więcej 0,11-0,50 0,06-0,10 0,01-0,05 poniżej 0,01 Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin Najwyższy odsetek wyjeżdżających do pracy (ponad 0,50%) z Gdyni w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim zarejestrowano dla miast ościennych: Rumia, Wejherowo, Sopot oraz Gdańsk. W przypadku gmin: Reda, Kosakowo, Szemud oraz Żukowo udział ten mieścił się w granicach 0,11%-0,50%. MIASTO GDYNIA UDZIAŁ PRZYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 20,1 i więcej 15,1-20,0 10,1-15,0 5,1-10,0 5,0 i mniej Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin

20 18 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim MIASTO GDYNIA UDZIAŁ WYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 0,51 i więcej 0,11-0,50 0,06-0,10 0,01-0,05 poniżej 0,01 Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin 3.4. Sopot Najwyższy udział wyjeżdżających do pracy z miasta Sopotu do gmin leżących poza województwem pomorskim w liczbie zatrudnionych w tym mieście zarejestrowano dla Warszawy (ponad 0,50%) oraz Wrocławia (0,11%-0,50%). Udział przyjeżdżających do pracy do Sopotu w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim wyniósł 5,0% i mniej. MIASTO SOPOT UDZIAŁ WYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 0,51 i więcej 0,11-0,50 0,06-0,10 0,01-0,05 poniżej 0,01 Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin

21 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim 19 MIASTO SOPOT UDZIAŁ PRZYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 20,1 i więcej 15,1-20,0 10,1-15,0 5,1-10,0 5,0 i mniej Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin Najwyższy udział wyjeżdżających do pracy (ponad 0,50%) z Sopotu w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim dotyczył Gdyni oraz Gdańska. Dla miast: Wejherowo, Rumia, Tczew oraz gmin: Kartuzy, Żukowo, Pruszcz Gdański udział ten przyjmował wartość mieszczącą się w przedziale 0,11%-0,50%. MIASTO SOPOT UDZIAŁ WYJEŻDŻAJĄCYCH DO PRACY W LICZBIE ZATRUDNIONYCH W GMINIE ZAMIESZKANIA W %: 0,51 i więcej 0,11-0,50 0,06-0,10 0,01-0,05 poniżej 0,01 Obszar analizowanej jednostki terytorialnej Granica administracyjna województwa Granice administracyjne gmin 3.5. Słupsk Najwyższy odsetek osób wyjeżdżających do pracy (ponad 0,50%) z miasta Słupska do gmin leżących poza województwem pomorskim w liczbie zatrudnionych w tym mieście dotyczył Warszawy, Szczecina i Koszalina. Najwyższy udział przyjeżdżających do pracy (ponad 20%) do Słupska w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim odnotowano w gminach graniczących z miastem, tj.: Smołdzino, Słupsk, Kobylnica, Damnica oraz Dębnica Kaszubska. W przypadku gmin: Główczyce, Potęgowo, Trzebielino i miasta Kępice udział ten mieścił się w granicach 15,1%-20,0%.

22 20 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim Najwyższy odsetek osób wyjeżdżających do pracy (ponad 0,50%) ze Słupska w liczbie zatrudnionych w gminie zamieszkania w województwie pomorskim dotyczył następujących gmin: Ustka, Słupsk, Kobylnica oraz miast: Gdańsk i Ustka. Dla gmin: Damnica, Dębnica Kaszubska oraz miasta Gdynia udział ten przyjmował wartość z przedziału 0,11%-0,50%.

23 Przepływy ludności związane z zatrudnieniem w województwie pomorskim UWAGI KOŃCOWE Wyniki badania przepływów ludności związanych z zatrudnieniem w 2006 r. zostały zaprezentowane w publikacji wydanej przez Urząd Statystyczny w Poznaniu. W niniejszej publikacji przedstawiono natomiast informacje o przepływach z tytułu zatrudnienia, jakie miały miejsce w województwie pomorskim. Zaprezentowane w obu publikacjach wyniki badania odnoszą się tylko do pracowników najemnych co oznacza, że uwzględniają zdecydowaną większość dojeżdżających do pracy, ale nie wszystkich. Zjawisko przepływów w związku z zatrudnieniem badane było między gminą zamieszkania a gminą miejsca pracy zatrudnionego. Ze względu na metodologię badania dane należy traktować jako szacunkowe. Uzyskane wyniki badania opisujące mobilność ludności związaną z pracą mogą być wykorzystane przez administrację samorządową i państwową m.in. do: wyznaczania granic obszarów metropolitalnych, delimitacji przestrzeni w celu ustalenia rynków pracy, analizy komunikacyjnych powiązań międzyregionalnych, ustalania przyczyn i skutków dojazdów do pracy. Eksperyment rozpoczęty w Poznaniu należałoby kontynuować, ponieważ dane zgromadzone w rejestrach Ministerstwa Finansów, odpowiednio pozyskane i zagregowane do celów statystycznych, poszerzą wiedzę o ludności migrującej (płeć, wiek, klasyfikacja miejsca pracy itd.) w związku z pracą, przyczyniając się jednocześnie do rozwoju badań regionalnych. Systemowe ujęcie badania pozwoliłoby zautomatyzować proces gromadzenia danych o dojazdach do pracy, stworzyłoby warunki do uchwycenia dojazdów w gminach i dużych miastach, ułatwiając analizę i interpretację wyników w powiązaniu z innymi dziedzinami statystyki. Należy podkreślić, że w polskiej statystyce publicznej doświadczeniem pionierskim było wykorzystanie przez autorów badania źródeł administracyjnych do opisania migracji wahadłowych, jakimi są dojazdy ludności do miejsc pracy, przy wykorzystaniu na tak dużą skalę metodologii GIS (Geographical Information System).

24

25

26