Pan Piotr Koziej Prezes Zarządu Uzdrowiska Przerzeczyn Spółka z o.o. w Przerzeczynie Zdroju WYSTĄPIENIE POKONTROLNE. Wrocław, dnia 10 sierpnia 2009 r.

Transkrypt

1 NAJWYśSZA IZBA KONTROLI DELEGATURA WE WROCŁAWIU ul. Marszałka Józefa Piłsudskiego 15/ WROCŁAW tel , fax Wrocław, dnia 10 sierpnia 2009 r. P/09/042 LWR /2009 Pan Piotr Koziej Prezes Zarządu Uzdrowiska Przerzeczyn Spółka z o.o. w Przerzeczynie Zdroju WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 roku o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, zwanej dalej ustawą o NIK, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu skontrolowała Uzdrowisko Przerzeczyn Spółka z o.o. w Przerzeczynie Zdroju (zwane dalej Spółką lub Uzdrowiskiem) w zakresie realizowania strategii prywatyzacji w latach W związku z kontrolą, której wyniki przedstawione zostały w protokole kontroli, podpisanym w dniu 2 lipca 2009 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Prezesowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli ocenia pozytywnie działalność i restrukturyzację Uzdrowiska w latach , tj. w okresie realizacji strategii prywatyzacji spółek uzdrowiskowych. 1. W ocenie NIK, w Uzdrowisku (będącym jednoosobową Spółką Skarbu Państwa) podjęto właściwe działania w celu zdiagnozowania i poprawy jej sytuacji ekonomicznofinansowej. I tak, w 2000 r. opracowany został Program Naprawczy, w którym dokonano analizy funkcjonowania Spółki oraz ujęto plany ekonomiczno-finansowe na lata Efektem realizacji wzmiankowanego Programu było przeprowadzenie restrukturyzacji zobowiązań, oraz zakończenie sporów z wierzycielami w formie ugody sądowej (co pozwoli- 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz. 1701, ze zm.

2 - 2 - ło na uniknięcie kosztów postępowania komorniczego), a takŝe zakończono porządkowanie statusu majątkowego posiadanych i uŝytkowanych przez Spółkę nieruchomości. Kolejnym działaniem było opracowanie w marcu 2006 r. Strategii Rozwoju Uzdrowiska Przerzeczyn Spółka z o.o. i programu działań na lata , w której zamieszczono: analizę marketingową z wyszczególnieniem zagadnień odnoszących się do rynku usług uzdrowiskowych, prognozy finansowe Spółki na lata wraz z analizą ekonomiczną jej bieŝącej sytuacji, oraz planowane nakłady inwestycyjne i źródła ich finansowania. Częścią wzmiankowanej strategii był Program działań Zarządu Spółki Uzdrowisko Przerzeczyn na lata Wzmiankowane programy i strategie długofalowych działań uzyskały akceptację organu właścicielskiego, tj. Ministerstwa Skarbu Państwa. Ponadto w maju 2009 r. opracowany został przez Zarząd Spółki Wieloletni plan strategiczny- strategia działania Uzdrowiska Przerzeczyn na lata Do dnia zakończenia niniejszej kontroli, tj. 2 lipca 2009 r. wzmiankowana strategia nie została zaakceptowana przez organ właścicielski. 2. NajwyŜsza Izba Kontroli nie wnosi uwag do przeprowadzonej w Spółce restrukturyzacji posiadanych przez Spółkę nieruchomości. W badanym okresie obszar nieruchomości pozostających we władaniu Spółki zmniejszył się o 4,8904 ha, w tym sprzedano i przekazano nieodpłatnie (Gminie Niemcza) nieruchomości odpowiednio o powierzchni: 0,6999 ha w 2006 r., 2,1548 ha w 2007 r. oraz 1,3678 ha w 2008 r. Przedmiotem sprzedaŝy (osobom fizycznym) były nieruchomości i ich wydzielone części oraz prawa uŝytkowania wieczystego. W wyniku sprzedaŝy uzyskano kwotę 544,7 tys. zł, co przewyŝszało wartość nieruchomości wynikającą z wycen o 125,2 tys. zł, tj. o 29,8%. W poszczególnych latach z tytułu sprzedaŝy nieruchomości uzyskano odpowiednio: 235,2 tys. zł w 2005 r., 138,3 tys. zł w 2006 r. i 171,2 tys. zł w 2008 r. (w 2007 r. sprzedaŝy nieruchomości nie prowadzono). W ocenie NIK, rzetelnie prowadzono w Spółce ewidencję nieruchomości oraz transakcji ich sprzedaŝy. Nieruchomości gruntowe wykazane zostały w ewidencji finansowoksięgowej wg wartości wynikających z decyzji uwłaszczeniowych, natomiast wartość budynków i budowli ulegała zmianom wynikającym z naliczenia umorzenia rocznego oraz z tytułu przeprowadzonych modernizacji i remontów. SprzedaŜ nieruchomości oraz praw rzeczowych z nimi związanych została uwidoczniona w księgach rachunkowych Spółki zgodnie z zasa-

3 - 3 - dami wynikającymi z ustawy o rachunkowości 2. NaleŜy przy tym podkreślić, Ŝe wszystkie nieruchomości pozostające we władaniu Spółki posiadały załoŝone księgi wieczyste, a sprzedaŝ prowadzona była w drodze przetargów nieograniczonych. Ceny sprzedaŝy nieruchomości wynikały z operatów szacunkowych lub negocjacji, zaś sprzedaŝ nieruchomości lub prawa uŝytkowania wieczystego poprzedzona była kaŝdorazowo podjęciem stosownych uchwał przez Zarząd Spółki. Przypadki odstępstw od wymienionych zasad dotyczyły realizowania prawa pierwokupu, polepszenia stanu działki przyległej oraz nieodpłatnego przekazania nieruchomości gruntowej na rzecz Gminy Niemcza (ogółem 9 przypadków) i równieŝ zostały poprzedzone podjęciem stosownych uchwał przez Zarząd Spółki. 3. Zdaniem NIK, proces gospodarczy w badanym okresie przebiegał w Uzdrowisku prawidłowo, bowiem w latach 2005, 2006 i 2008 Spółka wypracowała zysk netto odpowiednio w kwotach: 42 tys. zł, 115 tys. zł i 64 tys. zł. Natomiast w 2007 r. w efekcie wzrostu poziomu kosztów o 10,9% ponad zrealizowane przychody, Spółka poniosła stratę netto w kwocie 248 tys. zł. Zyski z lat zostały przeznaczone na zwiększenie kapitału zapasowego, zaś część straty za 2007 r. w kwocie 183,4 tys. zł, pokryto z kapitału zapasowego, a pozostała część straty 64,6 tys. zł pokryta zostanie z kapitału zapasowego odtworzonego w latach następnych. Niepokojącym zjawiskiem, w ocenie NIK, był fakt generowania przychodów praktycznie tylko z jednego rodzaju działalności gospodarczej, tj. sprzedaŝy usług uzdrowiskowych, które w okresie lat stanowiły około 93% całości przychodów. Nie podjęto natomiast, zarówno w badanym okresie, jak i latach poprzedzających, skutecznych działań w celu przemysłowego zagospodarowania źródeł wody mineralnej (przewidzianego w strategii rozwoju Spółki oraz planach długoterminowych). Przyczyną braku działań w tym zakresie był brak środków finansowych na ich rozpoczęcie. W ocenie NIK, średnie wykorzystanie bazy uzdrowiskowej w latach na poziomie ok. 77%, nie gwarantowało satysfakcjonujących przychodów umoŝliwiających podejmowanie samodzielnych inwestycji. Usługi sanatoryjne świadczone były przez Spółkę głównie na potrzeby Narodowego Funduszu Zdrowia (NFZ). Udział usług świadczonych na rzecz NFZ przez Spółkę, w porównaniu do liczby osobodni ogółem, wynosił odpowiednio: 69,2% w 2005 r., 60,3% w 2006 r., 61,5% w 2007 r. oraz 57,2% w 2008 r. Jednocześnie w latach Spółka świadczyła komercyjne usłu- 2 ustawa z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (Dz. U. z 2002 r. nr 76, poz. 694, ze zm.),

4 - 4 - gi uzdrowiskowe, przy czym w latach , wystąpił wzrost liczby usług komercyjnych o osobodni (35,2%), zaś w latach liczba świadczeń komercyjnych uległa obniŝeniu odpowiednio o osobodni i o osobodni (8,8% i 13,8%). 4. Znacznym obciąŝeniem dla finansów Spółki był odnotowany w badanym okresie, wzrost średniego miesięcznego wynagrodzenia z poziomu 1,8 tys. zł na koniec 2005 r. do 2,8 tys. zł na koniec 2008 r., przy jednoczesnym wzroście w latach zatrudnienia o 6 osób, tj. 11,1%. Wzrost wynagrodzeń spowodował prawie 12% wzrost udziału wynagrodzeń (wraz z pochodnymi) w kosztach ogółem z 37,6% w 2005 r. do 49,5% w 2008 r. Jednocześnie przyrost przychodów w badanym okresie wyniósł odpowiednio: 4,0% w latach , 1,9%-w latach oraz 15,5% w latach , przy wzroście kosztów sprzedaŝy o 7,4% w latach , o 12,8% w latach i o 15,4% w latach Majątek trwały wykazany w ewidencji na koniec 2008 r. uległ zwiększeniu w porównaniu z 2005 r. o 1,7%, zaś kapitały własne zmniejszyły się o 2,3%, przy czym na ich zmniejszenie wpływ miało zmniejszenie kapitału zapasowego spowodowane koniecznością pokrycie straty za 2007 r., zaś kapitał zakładowy w badanym okresie wzrósł o 5,1% (dzięki dokapitalizowaniu kwotą 250 tys. zł w 2006 r.). 5. NIK ocenia pozytywnie opracowanie programu realizacji zadań inwestycyjnych ujętych zarówno w Strategii Rozwoju Uzdrowiska Przerzeczyn Spółka z o.o., programie działań Zarządu Spółki na lata , jak i w planach finansowo-rzeczowych Uzdrowiska za lata Planowane nakłady inwestycyjne na lata ujęte w Strategii, a wynoszące ponad tys. zł, dotyczyły realizacji szeregu przedsięwzięć inwestycyjnych, w tym m.in.: rekonstrukcji pijalni wody mineralnej (250 tys. zł), budowy nowego pawilonu sanatoryjnego na około 35 miejsc hotelowych wraz z Zakładem Przyrodoleczniczym (3.800 tys. zł ), remontu i modernizacji pawilonu sanatoryjnego Akacja (800 tys. zł) oraz termomodernizacji budynku Sanatoryjnego Punktu śywienia (600 tys. zł). Z wymienionych przedsięwzięć inwestycyjnych zrealizowano tylko termomodernizację budynku Sanatoryjnego Punktu śywienia, zaś pozostałe zadania z powodu braku środków finansowych zostały przesunięte do realizacji na lata Przyczyną ograniczenia zakresu zadań inwestycyjnych był brak środków finansowych spowodowany, m.in. brakiem moŝliwości zwiększenia wielkości środków własnych Spółki (ze względu na jednostronny charakter prowadzonej działalności i niski udział sprzedaŝy komercyjnej) oraz niski poziom dofinansowania ze strony organu

5 - 5 - właścicielskiego. W latach Spółka nie była dokapitalizowana przez Skarb Państwa, a ostatnie dokapitalizowanie, poprzez podwyŝszenie kapitału zakładowego o kwotę 250,0 tys. zł, miało miejsce w grudniu 2005 r. Wzmiankowane środki miały być przeznaczone na wykonanie termomodernizacji budynku sanatoryjnego punktu Ŝywienia i jak wynikało z ustaleń kontroli na ten cel zostały wydatkowane. 6. NIK nie wnosi uwag co do prawidłowości wyboru wykonawcy zadania inwestycyjnego polegającego na przeprowadzeniu termomodernizacji budynku Sanatoryjnego Punktu śywienia, dokonanego w formie przetargu nieograniczonego, bowiem postępowanie zostało przeprowadzone zgodnie z zasadami określonymi w art ustawy Prawo o zamówień publicznych 3. Specyfikacja Istotnych Warunków Zamówienia (SIWZ), spełniała wymagania wynikające z postanowień zawartych w art. 36 powołanej ustawy Prawo zamówień publicznych. Ogłoszenia dotyczące przetargu podawano do publicznej wiadomości zgodnie z zasadami wynikającymi z postanowień art. 11 ust. 1 i 12 ust.1 wymienionej ustawy o zamówieniach publicznych. Nie przekazywano natomiast ogłoszenia o przetargu Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich, poniewaŝ wartość zamówienia nie przekroczyła wartości określonej w 1 pkt. 2 Rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów 4. Koszt realizacji inwestycji zamknął się kwotą 677,3 tys. zł. Zakres rzeczowy realizowanej inwestycji został wykonany w całości, doszło natomiast do przekroczenia terminu wykonania zadania o 51 dni (odbiór końcowy nastąpił 5 grudnia 2006 r. zamiast 15 października 2006 r.). Z tytułu opóźnienia wykonania inwestycji Spółka, naliczyła i wyegzekwowała od wykonawcy kary umowne w kwocie 146,6 tys. zł. Przedstawiając powyŝsze oceny i uwagi, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: 1. Podjęcie wszelkich moŝliwych działań skutkujących zwiększeniem stopnia wykorzystania posiadanej bazy uzdrowiskowej. 3 ustawa z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych (Dz. U. z 2007 r. nr 223 poz. 1655, ze zm.), 4 Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 19 maja 2006 r. w sprawie kwot wartości zamówień oraz konkursów, od których jest uzaleŝniony obowiązek przekazywania ogłoszeń Urzędowi Oficjalnych Publikacji Wspólnot Europejskich (Dz. U. z 2006 r. nr 87 poz ze zm.)

6 RozwaŜenie, w miarę posiadanych środków finansowych, podjęcia skutecznych działań w celu pozyskiwania przychodów finansowych z innych rodzajów działalności gospodarczej, m.in. przemysłowego zagospodarowania źródeł wody mineralnej. NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura we Wrocławiu na podstawie art. 62 ust.1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Prezesa w terminie miesiąca od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosków bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosków lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art.61 ust.1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienie pokontrolnego przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do dyrektora Delegatury NIK we Wrocławiu umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosków zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust.2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o której mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.