Kompensata dla ofiar przestępstw. Luksemburg

Transkrypt

1 Podręcznik 80/2004 LUKSEMBURG (pl) 1 1 Kompensata dla ofiar przestępstw Luksemburg 1. Prawo krajowe Wykonanie [art. 18] Krajowe systemy kompensaty Odpowiedzialne organy [art. 3] Centralny punkt kontaktowy [art. 16] Języki [art.11] Informacje dla potencjalnych wnioskodawców [art. 4] Jak należy składać wniosek? W jakich przypadkach poszkodowany ma prawo do kompensaty? Terminy W jaki sposób i przez kogo rozpatrywany jest wniosek? Ile może wynieść kompensata? W jaki sposób wypłacana jest kompensata? Czy można odwołać się od decyzji ministra? Czy można nadal żądać odszkodowania od sprawcy przestępstwa? Czy można otrzymać kompensatę, jeśli przestępstwo miało miejsce za granicą? Gdzie można uzyskać dodatkowe informacje? Formularz wniosku o kompensatę [art. 13 ust. 1 lit. d)]...6

2 Podręcznik 80/2004 LUKSEMBURG (pl) Prawo krajowe 1.1. Wykonanie [art. 18] Ustawa z dnia 12 marca 1984 r. o kompensacie dla niektórych osób poszkodowanych w wyniku uszkodzenia ciała w następstwie czynu przestępnego oraz o ściganiu pozornej niewypłacalności zmieniona ustawami z kwietnia 1992 r. i 6 października 2009 r. Ustawa z dnia 27 lutego 1985 r. zatwierdzająca Europejską konwencję o odszkodowaniach dla ofiar przestępstw popełnionych z użyciem przemocy, podpisaną w Strasburgu dnia 24 listopada 1983 r Krajowe systemy kompensaty Maksymalna kwota kompensaty ustalana jest corocznie w prawie krajowym. Kwota przyznanej kompensaty jest ustalana przy uwzględnieniu powagi problemów, z jakimi boryka się wnioskodawca, jeżeli chodzi o warunki życia. 2. Odpowiedzialne organy [art. 3] Organem pomocniczym, do celów art. 1 dyrektywy, jak również organem orzekającym, rozpatrującym wnioski o kompensatę, jest Ministerstwo Sprawiedliwości. Dane kontaktowe: Ministère de la justice 13, rue Erasme L-2934 Luksemburg Tel: (00352) / (00352) Faks: (00352) / (00352) info@mj.public.lu Strona internetowa: 3. Centralny punkt kontaktowy [art. 16] Centralny punkt kontaktowy wyznaczony w Luksemburgu to Ministerstwo Sprawiedliwości. Dane kontaktowe: Ministère de la justice 13, rue Erasme L-2934 Luksemburg Tel: (00352) / (00352) Faks: (00352) / (00352) info@mj.public.lu Strona internetowa:

3 Podręcznik 80/2004 LUKSEMBURG (pl) Języki [art.11] Luksemburg akceptuje następujące języki: luksemburski francuski niemiecki 5. Informacje dla potencjalnych wnioskodawców [art. 4] 5.1. Jak należy składać wniosek? Wniosek o kompensatę należy kierować do Ministerstwa Sprawiedliwości. Wniosek powinien być sporządzony w języku francuskim, niemieckim lub luksemburskim i wskazywać datę, miejsce i okoliczności zdarzenia, którego ofiarą padł wnioskodawca. Na poparcie wniosku należy dołączyć dokumenty poświadczające zdarzenie oraz szkodę poniesioną przez wnioskodawcę. Bliższe informacje można uzyskać w Ministerstwie Sprawiedliwości. Wsparcie i porady dotyczące składania wniosków można uzyskać również w Biurze Porad i Informacji Prawnej oraz Biurze Pomocy Pokrzywdzonym w Centrum Pomocy Społecznej (adresy: poniżej w pkt 5.10: Gdzie można uzyskać dodatkowe informacje? ) W jakich przypadkach poszkodowany ma prawo do kompensaty? Konieczne jest spełnienie następujących warunków: a) poszkodowany musi: zgodnie z prawem, mieć miejsce zwykłego pobytu w Luksemburgu, być obywatelem państwa członkowskiego Unii Europejskiej lub Rady Europy, być obywatelem państwa, które przyznałoby kompensatę obywatelowi Luksemburga, gdyby ten padł ofiarą tego samego przestępstwa, w tym samym czasie, w identycznych okolicznościach, na terytorium tego państwa. Ponadto poszkodowany musi mieć uregulowaną sytuację prawną w Luksemburgu w momencie przestępstwa; b) poniesiona szkoda musi wynikać z czynu umyślnego odpowiadającego definicji przestępstwa. c) musi dojść do szkody na osobie, nie chodzi bowiem o przestępstwo przeciwko mieniu (co wyklucza np. kompensatę w przypadku kradzieży);

4 Podręcznik 80/2004 LUKSEMBURG (en) 4 4 d) szkoda na osobie musi być przyczyną śmierci poszkodowanego lub trwałej niezdolności do pracy (która może być częściowa) albo całkowitej niezdolności do pracy trwającej co najmniej jeden miesiąc, lub też czyn karalny wyczerpał znamiona przestępstwa zgwałcenia; e) szkoda na osobie musi pociągać za sobą poważne pogorszenie warunków życia; może to być wynikiem utraty lub zmniejszenia się dochodów, ponoszenia dodatkowych wydatków, niemożności wykonywania zawodu przez wnioskodawcę, lub wynikać z zaburzeń fizycznych lub psychicznych, utraty roku szkolnego, uszczerbku na zdrowiu psychicznym lub o charakterze estetycznym; f) kompensata od państwa przysługuje jedynie w przypadku, gdy poszkodowany nie może otrzymać pełnego i stosownego odszkodowania z innego źródła (np. od sprawcy, ze strony organu ubezpieczeń społecznych lub z tytułu umowy ubezpieczenia osobowego). Istnieje możliwość odrzucenia wniosku o kompensatę lub obniżenia jej wysokości z powodu zachowania wnioskodawcy podczas przestępstwa lub z powodu jego związków ze sprawcą Terminy Wnioski muszą zostać złożone w terminie dwóch lat od dnia popełnienia przestępstwa, by nadal można było skutecznie ich dochodzić. Jeżeli wobec sprawcy przestępstwa toczy się postępowanie, termin zostaje przedłużony i upływa dwa lata od dnia wydania prawomocnego orzeczenia przez sąd karny lub orzeczenia dotyczącego odpowiedzialności cywilnej. W razie gdy poszkodowany jest małoletni w czasie, w którym doszło do czynów karalnych, terminy zaczynają biec w momencie, w którym osiąga on pełnoletniość, jeżeli czyny te są karalne na podstawie art. 372, 373, 375, i 382-2, 400, 401bis, 402, 403 lub 405 kodeksu karnego W jaki sposób i przez kogo rozpatrywany jest wniosek? Minister przekazuje wniosek komisji składającej się z 3 osób (sędziego, wyższego urzędnika Ministerstwa Sprawiedliwości oraz członka Izby Adwokackiej). Komisja wzywa wnioskodawcę do stawiennictwa i uzyskuje od niego wszystkie niezbędne informacje co do przebiegu zdarzeń i szkody. Posiedzenie to nie jest jawne; wnioskodawca może uczestniczyć w nim wraz ze swoim adwokatem, ale jest to fakultatywne. Komisja przekazuje ministrowi sprawiedliwości swoją opinię, w której stwierdza, czy wniosek jest uzasadniony, a w stosownym przypadku określa wysokość należnej kompensaty. Następnie minister sprawiedliwości podejmuje decyzję o przyznaniu lub nieprzyznaniu kompensaty i ustala jej wysokość Ile może wynieść kompensata? Odszkodowanie nie może przekroczyć pułapu określanego corocznie w drodze rozporządzenia (règlement grand-ducal). W 2009 r. pułap ten został określony na EUR.

5 Podręcznik 80/2004 LUKSEMBURG (en) W jaki sposób wypłacana jest kompensata? Kompensata jest wypłacana jednorazowo w formie ryczałtowej (nie w formie rocznej renty). Jednak w przypadku należycie uzasadnionej konieczności minister może przyznać wnioskodawcy zaliczkę na czas rozpatrywania wniosku Czy można odwołać się od decyzji ministra? Osoba, która nie zgadza się z decyzją ministra co do zasady lub co do wysokości przyznanej kompensaty, może wszcząć postępowanie sądowe przeciwko państwu, reprezentowanemu przez ministra sprawiedliwości. Sprawa może zostać wszczęta przed sądem okręgowego (tribunal d'arrondissement) w Luksemburgu lub Diekirch, według uznania wnioskodawcy Czy można nadal żądać odszkodowania od sprawcy przestępstwa? W momencie gdy ofiara uzyskuje kompensatę od państwa, państwo wstępuje w prawa wierzyciela i może podjąć próbę odzyskania od sprawcy przestępstwa kwot wypłaconych wnioskodawcy. Wnioskodawca może jednak wystąpić z powództwem cywilnym i zażądać dodatkowego odszkodowania od sprawcy, jeśli uważa wypłaconą kompensatę za niewystarczającą. W takim przypadku wnioskodawca musi poinformować sąd, że złożył wniosek o kompensatę od państwa, lub że taka kompensata państwowa została mu już wypłacona Czy można otrzymać kompensatę, jeśli przestępstwo miało miejsce za granicą? Z jednej strony, ustawa z dnia 12 marca 1984 r. o kompensacie dla niektórych osób poszkodowanych w wyniku uszkodzenia ciała w następstwie czynu przestępnego, z późniejszymi zmianami, ma zastosowanie wobec wszystkich osób, które mogą udowodnić, że w momencie gdy padły ofiarą przestępstwa za granicą, ich legalnym i zwykłym miejscem pobytu był Luksemburg, oraz że nie są uprawnione do otrzymania kompensaty od innego państwa. Z drugiej strony, na mocy wspomnianej dyrektywy 2004/80/WE, wszystkie państwa członkowskie Unii Europejskiej są obecnie zobowiązane do stworzenia systemu kompensat dla ofiar umyślnych przestępstw z użyciem przemocy popełnionych na ich terytorium, który gwarantuje ofiarom sprawiedliwą i odpowiednią kompensatę. Jeśli osoba, której miejscem zwykłego zamieszkania jest Luksemburg, padła ofiarą umyślnego przestępstwa z użyciem przemocy w innym państwie członkowskim Unii Europejskiej, ma ona prawo zwrócić się do luksemburskiego ministerstwa sprawiedliwości o pomoc w uzyskaniu najważniejszych informacji o możliwościach ubiegania się o kompensatę od tego innego państwa członkowskiego oraz przy przekazywaniu wniosku o kompensatę wraz z dokumentacją do właściwego organu w innym państwie członkowskim w celu rozpatrzenia wniosku. Ministerstwo sprawiedliwości udziela również podobnego wsparcia w przypadku, gdy organ orzekający innego państwa członkowskiego wymaga, by wnioskodawca przedstawił dodatkowe informacje. Ministerstwo Sprawiedliwości będzie współuczestniczyć, jeśli zajdzie taka potrzeba, w przesłuchaniu wnioskodawcy przez organ orzekający, w odpowiednich przypadkach za pomocą wideokonferencji. Może również zostać zobowiązane przez organ orzekający do zaprotokołowania ustnych oświadczeń wnioskodawcy i przekazania następnie protokołu organowi orzekającemu.

6 Podręcznik 80/2004 LUKSEMBURG (en) Gdzie można uzyskać dodatkowe informacje? Wszelkie dodatkowe informacje można uzyskać: w Ministerstwie Sprawiedliwości (Ministère de la Justice) Adres pocztowy: L-2934 Luksemburg (Tel ) w Biurze Pomocy Pokrzywdzonym przy Centrum Pomocy Społecznej (Service d Aide aux Victimes, Service Central d Assistance Sociale) 24-26, Place de la Gare (Galerie Kons), L-1616 Luksemburg (Tel / 628) - od poniedziałku do piątku od 8:00 do 12:00 i od 14:00 do 18:00 w Biurze Porad i Informacji Prawnej (Service d Accueil et d Information juridique): - Luksemburg, Cité Judiciaire - Bâtiment CR, L-2080 Luksemburg (Tel ) - od poniedziałku do piątku od 8:30 do 11:00 i od 14:30 do 17:00 - Esch-sur-Alzette, Justice de Paix, Place Norbert Metz L-4239 Esch-sur-Alzette (Tel ) wtorek i czwartek, od 8:30 do 11:00 i od 14:30 do 17:00 - Diekirch, Justice de Paix 8-10 Place J. Bech, L-9211 Diekirch (tel ) piątek od 15:00 do 17:00 6. Formularz wniosku o kompensatę [art. 13 ust. 1 lit. d)] W Luksemburgu nie obowiązuje wzór formularza, który powinien wypełnić wnioskodawca. Wniosek można przesłać zwykłym pismem, w którym należy wskazać datę, miejsce i okoliczności zdarzeń, których ofiarą padł wnioskodawca. Do pisma należy dołączyć odpowiednie dokumenty na poparcie wniosku (kopia protokołu policyjnego lub orzeczeń sądowych, dokumenty poświadczające całkowitą niezdolność do pracy lub trwałą niezdolność do pracy, dokumenty poświadczające wzrost wydatków lub obniżenie dochodów, dokumenty poświadczające niezdolność ofiary do uzyskania pełnej i stosownej kompensaty od sprawcy przestępstwa).