Pan Włodzimierz Migacz Dyrektor Szpitala im. Stanisława Leszczyńskiego w Katowicach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE

Transkrypt

1 Pan Włodzimierz Migacz Dyrektor Szpitala im. Stanisława Leszczyńskiego w Katowicach WYSTĄPIENIE POKONTROLNE Na podstawie art. 2 ust. 2 ustawy z dnia 23 grudnia 1994 r. o NajwyŜszej Izbie Kontroli 1, NajwyŜsza Izba Kontroli Delegatura w Katowicach przeprowadziła kontrolę w Szpitalu im. Stanisława Leszczyńskiego w Katowicach w zakresie realizacji wybranych zadań Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych w latach (I półrocze). W związku z kontrolą, której wyniki zostały przedstawione w protokole kontroli, podpisanym w dniu 12 grudnia 2008 r., NajwyŜsza Izba Kontroli, na podstawie art. 60 ustawy o NIK, przekazuje Panu Dyrektorowi niniejsze wystąpienie pokontrolne. NajwyŜsza Izba Kontroli pozytywnie, pomimo stwierdzonej nieprawidłowości, ocenia działalność Szpitala w zakresie realizacji świadczeń w ramach Narodowego programu zwalczania chorób nowotworowych, natomiast negatywnie ocenia działania Szpitala w zakresie zbadanych zakupów sprzętu medycznego. 1 Dz. U. z 2007 r. Nr 231, poz.1701 ze zm., zwanej dalej ustawą o NIK

2 2 PowyŜszą ocenę uzasadniają następujące oceny cząstkowe i ustalenia kontroli: 1. W zakresie zgodności organizacji Szpitala z dokumentacją rejestrową i przepisami prawa powszechnie obowiązującego. Szpital posiadał opracowany i zatwierdzony przez Radę Społeczną regulamin porządkowy, który zawierał treści wymagane art. 18 a ust. 1 a ustawy z dnia 30 sierpnia 1991 r. o zakładach opieki zdrowotnej 2. Zakresy świadczeń objętych kontrolą, wykazane w Rejestrze prowadzonym przez Wojewodę Śląskiego, były zgodne ze Statutem Szpitala. Wszyscy zatrudnieni lekarze rodzinni oraz podstawowej opieki zdrowotnej byli przeszkoleni, w ramach Narodowego Programu Szkolenia Lekarzy, w zakresie diagnostyki nowotworów i opieki nad chorymi po leczeniu onkologicznym. Szpital wywiązywał się z obowiązku wypełniania i przekazywania regionalnym rejestrom onkologicznym kart zgłoszenia nowotworu złośliwego w ramach badań statystyki publicznej.szpital posiadał zezwolenie Państwowej Agencji Atomistyki (PAA), wymagane przepisem art. 4 ust. 1 pkt 5 i 6 ustawy z dnia 29 listopada 2000 r. Prawo atomowe 3, wydane w dniu 7 marca 2000 r., dotyczące wykonywania działalności z wykorzystaniem urządzeń wytwarzających promieniowanie jonizujące. Stan osobowy Zakładu Radioterapii odpowiadał wymogom określonym w 11 rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 7 kwietnia 2006 r. w sprawie minimalnych wymagań dla zakładów opieki zdrowotnej ubiegających się o wydanie zgody na prowadzenie działalności związanej z naraŝeniem na promieniowanie jonizujące w celach medycznych, polegającej na udzielaniu świadczeń zdrowotnych z zakresu radioterapii onkologicznej. 4 Zakład wykorzystywał, m.in. dwa akceleratory liniowe wyprodukowane w 1998 r. i 2000 r., symulator, tomograf komputerowy i aparat do brachyterapii. Przeprowadzone przez Państwowego Wojewódzkiego Inspektora Sanitarnego w dniach 10 i 12 stycznia oraz 1 grudnia 2006 r. oraz 22 października 2007 r. kontrole, w zakresie stanu technicznego urządzeń radiologicznych uŝywanych do diagnostyki i terapii oraz ochrony radiologicznej pacjentów i personelu medycznego, nie wykazały uchybień. Zakład Radioterapii posiadał wdroŝony System Zarządzania Jakością zgodny z normami ISO 9001:2000 oraz Program Zapewnienia Jakości w zakresie ochrony radiologicznej, zatwierdzony przez PAA w dniu 29 listopada 2002 r. W okresie objętym kontrolą 2 Dz. U. z 2007 r. Nr 14, poz. 89 ze zm. 3 Dz. U. z 2007 r. Nr 42, poz. 276 ze zm. 4 Dz. U. Nr 75, poz. 528.

3 3 w Zakładzie leczono pacjentów, których łączny koszt leczenia wyniósł zł. Koszt napraw i konserwacji aparatury medycznej wyniósł zł. 2. W zakresie prawidłowości gospodarowania środkami otrzymanymi z Narodowego Funduszu Zdrowia na wykonanie świadczeń zdrowotnych w ramach profilaktycznych programów zdrowotnych. Szpital składając oferty na realizację programów profilaktyki raka piersi i raka szyjki macicy, w wyniku których zawarł umowy z NFZ na lata , spełniał warunki określone w zarządzeniach Prezesa NFZ 5, dotyczące m.in. zatrudnienia i kwalifikacji lekarzy oraz wyposaŝenia zakładu w sprzęt i aparaturę medyczną. Ww. umowy realizowane były zgodnie z planem rzeczowo finansowym, wykazami osób udzielających świadczenia oraz zgodnie z harmonogramami określonymi w umowach. W ramach zawartych umów Szpital wykonał badań, podczas których u sześciu pacjentek rozpoznano raka piersi. Z tytułu wykonania ww. badań NFZ przekazał wynagrodzenie w wysokości ,42 zł. 3. W zakresie prawidłowości gospodarowania otrzymanymi z Ministerstwa Zdrowia środkami na wykonanie świadczeń zdrowotnych w ramach programu profilaktyki raka jelita grubego. Szpital spełniał określone przez Ministra Zdrowia warunki, wymagane do realizacji programu badań przesiewowych dla wczesnego wykrywania raka jelita grubego i zawarł umowę na realizację tego programu na lata W tym celu utworzył biuro obsługujące program, które prowadzone było przez pracowników w ramach ich dotychczasowych zakresów obowiązków. W ramach programu, w latach Szpital wykonał 225 badań na 400 zaplanowanych 6, w wyniku których u dwóch pacjentów rozpoznano raka jelita grubego. Z tytułu ww. badań Szpital uzyskał łączny przychód w wysokości zł. Nie jest moŝliwe określenie rentowności wykonywania powyŝszych świadczeń, gdyŝ dla tego programu, podobnie jak w przypadku programów zdrowotnych finansowanych przez NFZ, Szpital nie prowadził wyodrębnionej ewidencji kosztów pomimo, Ŝe obowiązek taki wynikał 5 Załączniki Nr 3 i 4 do zarządzeń Prezesa NFZ: Nr 86/2005 z dnia 13 października 2005 r., Nr 38/2006 z dnia 20 lipca 2006 r. i Nr 53/2006 z dnia 25 sierpnia 2006 r. w sprawie zatwierdzenia do realizacji profilaktycznych programów zdrowotnych. 6 W 2006 r. na zaplanowanych 200 badań wykonano 120, w 2007 r. na zaplanowanych 200 wykonano 105 badań.

4 4 z treści 2 pkt 14 umowy nr 5/C/64/2006/33/2662, zawartej z Ministrem Zdrowia w dniu 29 czerwca 2006 r. Udział badań przesiewowych w ogólnej liczbie badań przeprowadzonych przez Pracownię Endoskopii w okresie objętym kontrolą malał i wynosił 7,5 %, w 2006 r. i 2,75 % w 2007 r. Prowadzący program profilaktyki raka jelita grubego wyjaśnił, Ŝe przyczyną tak niskiego udziału pacjentów w programie była słaba świadomość w społeczeństwie konieczności wykonywania takich badań i ograniczona akcja promocyjna na poziomie ogólnokrajowym. Ponadto w latach na terenie Katowic działały trzy ośrodki realizujące ww. program i dwie pracownie endoskopii, które na terenie miasta wykonywały kolonoskopie profilaktyczne na zlecenie Urzędu Miasta, co spowodowało, Ŝe w 2008 r. Szpital nie przystąpił do realizacji tego programu. 4. W zakresie prowadzonych postępowań o zamówienia publiczne na zakup aparatury medycznej Badaniem objęto dwa postępowania o zamówienia publiczne, dotyczące zakupu aparatury medycznej. W obu przypadkach stwierdzono nieprawidłowości, które w pierwszym przypadku dotyczyły poprawności prowadzonego postępowania, a w drugim rzetelności dokonanego przez Szpital rozliczenia środków otrzymanych od Ministra Zdrowia na zakup aparatury medycznej. I tak: a) W ramach konkursu o dofinansowanie zadań inwestycyjnych dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej Szpital zawarł umowę z Województwem Śląskim 7, w ramach której nabył mammograf cyfrowy o wartości zł. NIK negatywnie ocenia sposób przeprowadzenia postępowania przetargowego, w wyniku którego Szpital nabył ww. aparaturę medyczną. Komisja przetargowa, powołana przez Pana Dyrektora, na etapie przygotowywania odpowiedzi na pytania dotyczące SIWZ, zadane przez wykonawców na podstawie art. 38 ust. 1 ustawy z dnia 29 stycznia 2004 r. Prawo zamówień publicznych 8, przygotowała odpowiedzi w sposób nie zapewniający uczciwej konkurencji oraz równego traktowania wykonawców, naruszając tym samym art. 7 ust. 1 wyŝej cytowanej ustawy. W trakcie postępowania przetargowego dwie firmy skierowały pytania dotyczące opisu przedmiotu zamówienia, w których pytano zamawiającego, czy dopuści moŝliwość 7 Umowa nr 330/2D/2006 z dnia 22 marca 2006 r. 8 Dz. U. z 2007 r. Nr 223, poz ze zm.

5 5 modyfikacji części z podanych w SIWZ granicznych parametrów technicznych przedmiotu zamówienia. W dniu 19 września 2006 r. Szpital przesłał do wszystkich uczestników postępowania przetargowego pismo 9 zawierające odpowiedzi na zgłoszone zapytania do SIWZ wraz ze zmodyfikowaną SIWZ, w którym dopuścił moŝliwość zmiany SIWZ w odniesieniu do tylko jednego parametru. Treść dziewięciu z tych odpowiedzi była identyczna jak treść odpowiedzi na pytania uczestniczących w postępowaniu firm Siemens i Promed S.A., przesłanych do Szpitala w dniach 14 i 15 września 2006 r. przez równieŝ uczestniczącą w tym postępowaniu firmę Medix Sp. z o.o. (zwaną dalej firmą Medix). W konsekwencji przetarg wygrała właśnie firma Medix, która jako jedyna złoŝyła ofertę w tym postępowaniu. Pozostałe firmy, które pobrały SIWZ oraz występowały z pytaniami o moŝliwość modyfikacji tej specyfikacji, nie złoŝyły ofert, poniewaŝ nie były w stanie zaoferować sprzętu spełniającego wszystkie wymagane, techniczne parametry graniczne. Dyrektor Szpitala oraz członkowie Komisji przetargowej, przesłuchiwani w charakterze świadków, nie potrafili wskazać kto, w jakim celu i w jakich okolicznościach przesłał do firmy Medix pytania firm uczestniczących w przetargu, dotyczące moŝliwości modyfikacji warunków granicznych określonych w SIWZ, co tłumaczyli brakiem pamięci. Osoby te nie potrafiły takŝe przedstawić merytorycznych przesłanek sformułowania wymaganych parametrów technicznych, jak teŝ wyjaśnić przyczyn udzielenia negatywnych odpowiedzi na zadane przez uczestników postępowania przetargowego pytania, dotyczące moŝliwości modyfikacji wymaganych parametrów technicznych przedmiotu zamówienia. Zdaniem NIK, powyŝsze działania wskazują na naruszenie zasad uczciwej konkurencji w trakcie realizacji powyŝszego postępowania o udzielenie zamówienia publicznego oraz na moŝliwość występowania mechanizmów o charakterze korupcyjnym, mających na celu udzielanie zamówień firmom ustalonym przed zakończeniem realizowanych przez Szpital postępowań o zamówienia publiczne. b) W ramach programu Utworzenie w Polsce systemu radioterapii onkologicznej doposaŝenie i modernizacja zakładów radioterapii Szpital otrzymał od Ministra Zdrowia w latach na zakup aparatury do radioterapii środki w wysokości zł. NIK negatywnie ocenia rzetelność dokonanego przez Szpital rozliczenia środków otrzymanych od Ministra Zdrowia na zakup ww. aparatury medycznej. 9 Pismo nr Szp. Leszcz/1121/2006 z dnia 19 września 2006 r.

6 6 W dniu 7 sierpnia 2006 r. szpital zawarł umowę z Ministrem Zdrowia, w ramach której zobowiązał się w 2006 r. zmodernizować posiadaną w Zakładzie Radioterapii aparaturę medyczną, której przedmiot został podzielony na cztery niezaleŝne części (tzw. pakiety), tj.: 1. system wizualizacji wiązki akceleratora liniowego, 2. blat z włókna węglowego rozbudowa akceleratora liniowego, 3. rozbudowa posiadanego systemu o system konturowania i kontroli poprawności pozycjonowania pacjenta, 4. system planowania leczenia, umoŝliwiający korzystanie z baz danych TMS wraz z wykorzystaniem danych wiązek elektronowych Monte Carlo i moŝliwością przeniesienia istniejącej bazy danych pacjentów. W wyniku postępowania przeprowadzonego w trybie przetargu nieograniczonego, w którym udział wzięło dwóch wykonawców, tj. firma Siemens Sp. z o.o. (zwana dalej Siemens) i RTA Sp. z o.o. (zwana dalej RTA), Szpital nabył pakiety nr 1, 2 i 4 o łącznej wartości ,20 zł. W części dotyczącej pakietu nr 3 Komisja przetargowa przetarg uniewaŝniła, powołując się na zapis art. 93 ust. 1 pkt. 4 ustawy Prawo zamówień publicznych, tj.: cena najkorzystniejszej oferty przewyŝszyła kwotę, którą zamawiający mógł przeznaczyć na sfinansowanie zamówienia. W przesłanym Ministrowi Zdrowia Końcowym rozliczeniu merytoryczno finansowym wykorzystania środków publicznych za okres z dnia 8 czerwca 2007 r. Szpital wykazał, Ŝe zakupił sprzęt zgodnie z treścią umowy, tzn. Ŝe zakupił wszystkie pakiety, w tym pakiet nr 3, na który przetarg został uniewaŝniony. W rozliczeniu tym poinformowano Ministra, Ŝe pakiet nr 3 zawierał się w pakiecie nr 1, co jak wykazały wyniki kontroli było niezgodne ze stanem faktycznym. Firma Siemens, która była dostawcą pakietu nr 1, w trybie art. 29 ust. 2 lit. f ustawy o NajwyŜszej Izbie Kontroli wyjaśniła, Ŝe zaoferowany przez nią pakiet nr 1 nie zawierał całej funkcjonalności opisanej w pakiecie nr 3, a jedynie w zakresie funkcjonalności z zakresu prezentacji, porównania obrazów portalowych i obrazów DRR z posiadanymi systemami symulacji wirtualnej, symulatora i systemu planowania oraz dostępu z poziomu systemu do danych systemu weryfikacji i zarządzania. Pozostała funkcjonalność pakietu nr 3 była realizowana przez funkcjonalność pakietu nr 4, dostarczonego przez firmę RTA, o czym nie poinformowano Ministra Zdrowia w rozliczeniu końcowym.

7 7 Przedstawiając powyŝsze uwagi i oceny, NajwyŜsza Izba Kontroli wnosi o: zapewnienie warunków uczciwej konkurencji w prowadzonych postępowaniach o zamówienia publiczne. NajwyŜsza Izba Kontroli, Delegatura w Katowicach, na podstawie art. 62 ust. 1 ustawy o NIK, oczekuje przedstawienia przez Pana Dyrektora w terminie 15 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, informacji o sposobie wykorzystania uwag i wykonania wniosku bądź o działaniach podjętych w celu realizacji wniosku lub przyczyn niepodjęcia takich działań. Zgodnie z treścią art. 61 ust. 1 ustawy o NIK, w terminie 7 dni od daty otrzymania niniejszego wystąpienia pokontrolnego, przysługuje Panu prawo zgłoszenia na piśmie do Dyrektora Delegatury NIK w Katowicach umotywowanych zastrzeŝeń w sprawie ocen, uwag i wniosku zawartych w tym wystąpieniu. W razie zgłoszenia zastrzeŝeń, zgodnie z art. 62 ust. 2 ustawy o NIK, termin nadesłania informacji, o którym mowa wyŝej, liczy się od dnia otrzymania ostatecznej uchwały właściwej komisji NIK.