Dokończenie na str. 3

Transkrypt

1 Radosnego Alleluja! Radosnego Alleluja! MAH Społem Wiosna nasza! MIESIĘCZNIK WARSZAWSKIEJ SPÓŁDZIELCZOŚCI SPOŻYWCÓW Rok XLVIII nr 4 (518) WARSZAWA, kwiecień 2010 r. Cena 4,50 zł (plus 7% VAT) KRS PSS Szczecin Samorządowiec Spółdzielca Od lewej R. Jaśkowski, J. Jóźwiak i A. Tylkowska. Po raz siódmy Krajowa Rada Spółdzielcza nagrodziła tych przedstawicieli samorządów lokalnych, a także urzędów państwowych, którzy z przychylnością i zrozumieniem współpracują ze spółdzielniami w ich regionach. Konkurs, którego finał odbył się w siedzibie KRS 15 marca br., jest formą podziękowania samorządowcom za życzliwość i docenianie roli spółdzielczości w lokalnym środowisku. Od lewej B. Nowaczyk, K. Ciuruś i W. Brażuk. Konkurs Historyczny inicjatywy Komisji Historycznej Warszawskiej Spółdzielczości Spożywców, Z dla uczczenia jej 30-lecia, nasza redakcja wspólnie organizuje i ogłasza Konkurs Historyczny p.n. Moje pierwsze spotkanie ze spółdzielczością spożywców. Oto jego zasady regulaminowe: 1. W konkursie mogą brać udział członkowie, pracownicy i byli pracownicy wszystkich spółdzielni Społem w kraju, nie tylko ze spółdzielni warszawskich, nadsyłający swe prace na temat zawarty w nazwie konkursu. 2. Objętość prac jest nieograniczona. Mogą one być przesyłane pocztą w formie maszynopisów, albo zapisów komputerowych na dyskietce, płycie CD (również przesyłanych pocztą ową). W ostateczności pocztą w formie czytelnie pisanych rękopisów. W przypadku rękopisów, wszystkie nazwiska i imiona występujące w tekście muszą być pisane dużymi, drukowanymi literami. Prace należy Fot D. Gierycz Zmiana warty podpisywać własnym imieniem i nazwiskiem, wraz z podaniem adresu. W przypadku użycia pseudonimu, należy podać nazwisko, imię i adres, z zastrzeżeniem tylko do wiadomości redakcji. Redakcja zastrzega sobie prawo adiustacji tekstów. 3. Prace należy nadsyłać na adres pocztowy redakcji: Społemowiec Warszawski ul. Nowy Świat 53, Warszawa, z dopiskiem Konkurs Historyczny, albo pocztą elektroniczną na adres: społemowiec@spolem.waw.pl, najpóźniej w terminie do 31 grudnia 2010 roku. 4. Ocena prac zostanie dokonana przez Jury Konkursu, powołane przez Prezydium Komisji Historycznej WSS. Wyniki Konkursu zostaną ogłoszone w I kwartale 2011 roku, a najpóźniej z okazji Międzynarodowego Dnia Spółdzielczości. Dla najlepszych trzech prac przewiduje się nagrody. Prace te będą publikowane na łamach Społemowca Warszawskiego. P rzedstawiciele warszawskich spółdzielni spożywców zgłosili do udziału w Konkursie Jarosława Jóźwiaka, zastępcę dyrektora Gabinetu Prezydenta m.st. Warszawy, który zorganizował współpracę spółdzielców z prezydent Hanną Gronkiewicz-Waltz. W ubiegłym roku 140-lecia WSS, po raz pierwszy od wielu lat społemowcy z różnych dzielnic Warszawy mogli kilkakrotnie spotkać się z Prezydentem Miasta oraz stworzyć wspólny zespół ds. stałej współpracy. Dyrektor Jóźwiak znacząco wyróżnił się w tej współpracy i dlatego został laureatem Konkursu.. Samorządy zdają sobie sprawę z tego, jaką rolę odgrywa spółdzielczość, dlatego wzajemna współpraca jest stosunkowo bliska mówi patron Konkursu, Zbigniew Sosnowski, wiceminister Spraw Wewnętrznych i Administracji. To właśnie spółdzielczość, szczególnie w środowiskach wiejskich tworzy nowe miejsca pracy. Dzięki Państwu mamy w kraju 400 tys. miejsc pracy, a co ważniejsze są to firmy ro- Z Dokończenie na str. 3 inicjatywy Północnej Izby Gospodarczej w Szczecinie, w prestiżowym szczecińskim Hotelu Radisson, w piątkowy wieczór 26 lutego br. po raz pierwszy wręczono Buławy Nestora Przedsiębiorczości zasłużonym dla regionu i biznesu dwóm osobom. Pierwszą z nich jest BOGDAN NOWACZYK, były prezes Zarządu Społem PSS w Szczecinie (przez 33 lata!) i obok niego Kazimierz Ciuruś, były prezes Przedsiębiorstwa Budowlanego Ciroko sp. z o.o. w Szczecinie. Obaj laureaci oprócz buław otrzymali swe wymalowane duże portrety i wiele prezentów od kolegów biznesmenów. Jak powiedział Wojciech Brażuk, dyrektor Izby: To była inicjatywa naszych przedsiębiorców. Zaproponowali uhonorowanie osób, które są zasłużone dla branż i Szczecina. Do tej pory odchodzili na emerytu- N Dokończenie na str. 4 orymberskie targi BioFach w dniach lutego br. odwiedziło gości, którzy zapoznali się z ofertą wystawców ze 121 krajów, głównie z Niemiec, Austrii, Francji, Włoch, Polski, Szwajcarii. Wśród zwiedzających była grupa społemowców, bowiem KZRSS Społem wraz z firmą turystyczną Triada umożliwił to przedstawicielom Związku i 17 spółdzielni m. in. z Bytomia, Lublina, Zamościa, Pyrzyc, Obornik, Skawiny, Łęczycy, Świdnika,Barlinka, Zduńskiej Woli, Stalowej Woli, Garwolina, Częstochowy, Poznania oraz z trzech warszawskich spółdzielni: Mokpol, Praga Płd i Śródmieścia. Targi są jedyną i najlepszą okazją dla handlowców do zapoznania się nie tylko z ofertą światowej produkcji ekożywności, ale także polskich producentów, występujących tu aż z 13 województw. Szerzej zaprezentowano produkty wytwórców związanych z ruchem Sprawiedliwego Handlu (FAIRTRADE), zrzeszającym organizacje producentów, importerów oraz producentów z krajów rozwijających się. Idea ruchu polega na wspieraniu rozwoju najuboższych społeczności, poprzez zachęcanie konsumentów do kupowania towarów z certyfikatem Sprawiedliwego Handlu. Produkty oznaczone tym logo znajdują się m. in. w sklepach śródmiejskiej Spółdzielni. Są nimi: kawa, herbata, kakao, czekolada. Podczas posiedzenia Rady Nadzorczej MAH Od bieżącego numeru Społemowca, nasi Czytelnicy znajdą zwykle w środku upiększającą nasze pismo, tym razem podwójną, w zwiększonym formacie, kolorową ulotkę reklamową Mazowieckiej Agencji Handlowej Społem. Podobne ulotki i plakaty reklamowe MAH ukazują się w sklepach społemowskich, a towarzyszy temu ofensywa reklamy telewizyjnej w TVP Warszawa. To widoczne znaki wiosennej ofensywy promocyjnej Agencji, która od 14 lat przynosi konkretne, stabilne korzyści i zyski warszawskim i mazowieckim spółdzielniom spożywców jej wspólnikom. Jak mówi z satysfakcją prezes Zarządu MAH Jadwiga Wójtowicz-Garwoła, rok 2009 zamknął się bardzo dobrym wynikiem finansowym, w postaci ponadmilionowego zysku. Z zadowoleniem potwierdziła to na swym marcowym posiedzeniu, wybrana w ub. roku na czteroletnią kadencję, Rada Nadzorcza MAH, obradująca pod przewodnictwem Anny Tylkowskiej z WSS Śródmieście. Dokończenie na str. 3 WSS Śródmieście U Znów Tokaj! Nowoczesne wnętrze i oświetlenie. roczyście rozpoczął się w sobotę 13 marca br, po zakończonym remoncie, nowy etap działalności Tokaju sklepu nr 12 typu Lux, mieszczącego się w budynku przy ul. Wspólnej 41, lecz posiadającego witryny i wejście od ul. Marszałkowskiej. Ta zasłużona, popularna placówka handlowa Dokończenie na str. 5 BioFach 2010 Fot. Cezary Bunikiewicz WSS Śródmieście posiada od lat swoją wierną klientelę. Są to okoliczni mieszkańcy, a także liczna grupa pracowników okolicznych kilku urzędów centralnych i innych instytucji. Zwiedziliśmy jedną z największych norymberskich placówek handlowych, wyłącznie z produktami ekologicznymi o nazwie BASIC. Tradycyjny już był pobyt na rynku i obejrzenie z autokaru budynku Koloseum, gdzie Hitler wygłaszał swoje mowy oraz miejsca procesu norymberskiego. Odwiedziliśmy ekspozycję oręża w muzeum zamkowym i podziwialiśmy panoramę miasta z wieży, zaglądając też do 57-metrowej studni, która zaopatrywała obiekt w wodę. W trzech kościołach napotkaliśmy m.in. rzeźby Wita Stwosza. Jot.

2 Str. 2 SPOŁEMOWIEC WARSZAWSKI nr 4 (518) 9 ZEBRANIA CZŁONKOWSKIE ZEBRANIA CZŁONKOWSKIE marca br. w sali konferencyjnej SDH Hala Mirowska odbyła się narada aktywu samorządowego, której tematem była informacja o bieżącej sytuacji w Spółdzielni oraz przygotowaniach do zebrań grup członkowskich. Licznie przybyłych członków komitetów w serdecznych słowach powitała przewodnicząca Rady Nadzorczej Cecylia Przedpełska. Prezes Anna Tylkowska przedstawiła informację o wynikach za rok ubiegły i bieżącej działalności. Był to dobry rok dla Spółdzielni, bo sprzedaż wyniosła 105 mln. zł, więcej o 3 miliony od poprzedniego roku, a dynamika 102,1 proc. I to mimo zlikwidowania Kupieckich Domów Towarowych i upadłości Galerii Centrum na ul. Marszałkowskiej, co miało wpływ na zmniejszenie obrotów SDH Sezam, gdyż odpadli klienci spośród pracowników i kupujących w KDT. Sklepy również muszą dzielić się obrotami z konkurencją, w związku z otwieraniem w sąsiedztwie sklepów innych firm np. Biedronka na Tamce. Po gruntownym remoncie, w najbliższą sobotę zostanie otwarty Tokaj. W celu osiągnięcia wyższych obrotów Zarząd podejmuje różne działania. Następują rotacje i zmiany kierownictwa i personelu. Bilans za rok ubiegły zostanie zamknięty zyskiem. Sytuacja w bieżącym roku również jest dobra, przystępujemy do remontów sklepów. Trwają pertraktacje nad ważnym przedsięwzięciem jakim jest przebudowa Sezamu. Prezes A. Tylkowska z satysfakcją poinformowała, że w styczniu br. na doniosłej uroczystości w Teatrze Wielkim, odebrała prestiżową nagrodę dla WSS Śródmieście i jej prezesa, w postaci Złotej Statuetki Lidera Polskiego Biznesu Wysoką rangę tego najbardziej prestiżowego w gospodarce wyróżnienia podkreślała obecność na Wielkiej Gali m.in. prezydenta Lecha Kaczyńskiego, premiera Donalda Tuska, przewodniczącego Parlamentu Europejskiego Jerzego Buzka i komisarza UE Janusza Lewandowskiego. W tym momencie zebrani gorącą owacją pogratulowali pani prezes przyznania tej zaszczytnej nagrody i dobrej promocji spółdzielni Społem. 9 marca br. w ramach statutowych przygotowań do Zebrania Przedstawicieli, odbyło się zebranie grupy członkowskiej nr 2 Spółdzielni Spożywców MOKPOL. Zebranie otworzył senior spółdzielni,, były przewodniczący Rady Nadzorczej Jan Piwowar, którego wybrano na członka prezydium, a na przewodniczącą zebrania wybrano Janinę Koryl, przewodniczącą Komisji Rewizyjnej. Do prezydium zaproszono prezesa Zarządu Sylwestra Cerańskiego, który przedstawił działalność spółdzielni w roku 2009 i zamierzenia na rok Ubiegły rok zamknął się wynikiem finansowym brutto w wysokości tys. zł, a zysk ze sprzedaży w handlu i usługach wyniósł tys.zł. Rentowność wyniosła 1,43 %. Wskaźniki te plasują Mokpol jako lidera społemowskiego na rynku warszawskim i dają mu trzecie miejsce w skali kraju. Prezes podkreślił, że te efekty zostały wypracowane przez Przemiawia prezes Sylwester Cerański. Dobry rok Przewodnicząca C.Przedpełska przedstawiła informację o przygotowaniach do zebrań grup członkowskich, które odbędą się 6,7 i 8 kwietnia o godz. 15,00 w sali konferencyjnej SDH Hala Mirowska. W związku z upływem 4-letniej kadencji Rady Nadzorczej i wyborem delegatów na Zebranie Przedstawicieli, zebrania będą miały charakter sprawozdawczo-wyborczy. Każdy członek Spółdzielni otrzyma indywidualne zaproszenie, z porządkiem obrad i stanem udziału członkowskiego. Ponadto we wszystkich placówkach zostaną wywieszone zawiadomienia o zebraniach. W dyskusji uczestnicy pozytywnie wypowiadali się na temat działalności Spółdzielni i osiągniętych wyników, zadawali pytania na temat uwłaszczenia i wieczystej dzierżawy gruntów, planowanych inwestycji. Narada przebiegała w miłej atmosferze, na zakończenie przewodnicząca w imieniu Zarządu i Rady Nadzorczej złożyła życzenia zdrowych i pogodnych Świąt Wielkanocnych. Tekst i foto: IRENA CHOJNOWSKA Utrzymać wysoką pozycję bardzo stabilną kadrę, stale podnoszącą swoje kwalifikacje, poprzez uczestnictwo w różnych szkoleniach. Kierownicy sklepów systematycznie dbają o wysoką kulturę obsługi klientów, estetykę i atrakcyjny wystrój placówek oraz jakość towarów. To właśnie tymi działaniami, jak również m.in. cenami, świeżością towarów, przełamane zostało zagrożenie spowodowane bliskością sklepów Biedronki. Na pewne zmniejszenie sprzedaży w placówkach wpłynął spadek sprzedaży pieczywa (moda na odchudzanie), a także zmniejszenie popytu na alkohol, co ze społecznego punktu widzenia jest słuszne. Należy więc dążyć do zmiany struktury sprzedaży wyrobów alkoholowych. Prezes Cerański scharakteryzował szczegółowo pracę kierowników i personelu poszczególnych placówek, podkreślając ich wkład w pozytywny bilans sklepów tego rejonu, mimo iż dwa sklepy nie wykazywały korzystnych efektów. Zostały więc wydzierżawione. W b e z p o - średniej, m i ł e j atmosferze, 10 marca br. odbyło się zebranie II grupy członkowskiej (obejmuje ona działaczy społecznych i pracowników sklepów nr nr 8, 16, 104, 129, 130, 135). Z kierownictwem Społem WSS Wola spotkano się tu przy wiosennie przystrojonym stole; przy kawie, herbacie, ciastkach i owocach, w jasnej salce, mieszczącej się na zapleczu sklepu nr 8 przy Al. Jana Pawła II 57, u zbiegu z ul. Solidarności. Po przedstawieniu obecnym sprawozdania Rady Nadzorczej przez przewodniczącą Henrykę Stykowską, w którym podkreślono dobrą współpracę z Zarządem, głos zabrał prezes, Janusz Szczękulski. Na wstępie dokonał krótkiego przeglądu wyników działalności prowadzonej w sklepach, które obejmuje ta grupa członkowska. Po kolei wskazywał na sukcesy oraz mankamenty w pracy kierowników i załóg każdej z placówek. Przypomniał, że w jednym, skrajnym przypadku, trzeba było, po stwierdzeniu tam rażącej niegospodarności i znacznych niedoborów, dokonać szybkiej wymiany kierownictwa. W krótkim czasie zaowocowało to widoczną zmianą na lepsze. Prezes przeciwstawił sytuacji w tamtej placówce wyniki osiągane przez załogę sklepu nr 8 (kierownik Bożena W dyskusji podkreślano konieczność kontynuowania dotychczasowych pozytywnych działań, dostosowywania zakupów do zmieniających się gustów i upodobań klientów, uważnego śledzenia zagrożeń ze strony konkurencji. W okresie przedświątecznym sklepy będą urządzały promocyjne stoły wielkanocne. Kierowniczka Działu Handlowego Grażyna Jakubiak zgłosiła wniosek o wprowadzenie w spółdzielni handlu obwoźnego (głównie ryby i wędliny). Przyjęty jednomyślnie wniosek zostanie przekazany Zebraniu Przedstawicieli i w przypadku akceptacji Zarząd spowoduje, aby w Krajowym Rejestrze Sądowym dopisano tę formę sprzedaży. Następnie prezes Cerański scharakteryzował główne założenia działalności spółdzielni w roku Przede wszystkim to utrzymanie trzeciego miejsca w skali kraju i wzrost obrotów. Są to zadania ambitne, bowiem w 2009 roku nastąpił wzrost cen energii elektrycznej, a kolejne podwyżki były już w 2010 roku. Wzrosły ceny wielu usług, w tym komunalnych, podwyższono podatki za grunt i od nieruchomości. Spółdzielnia jest jednak w dobrej sytuacji, ponieważ czerpie dodatkowe zyski z najmu lokali nieprzydatnych oraz mimo dużych wydatków na rozwój, systematycznie podwyższa nadwyżki finansowe, lokując je na bezpiecznych lokatach. Taki układ majątku, jak podkreślił prezes, będzie bardzo przydatny w roku bieżącym, w którym skutki ogólnoświatowego kryzysu będą nadal widoczne. Przewodnicząca zebrania poinformowała, że z inicjatywy Komisji Historycznej WSS dla uczczenia jej trzydziestolecia, wspólnie z naszą redakcją zorganizowano konkurs historyczny pn Moje pierwsze spotkanie ze spółdzielczością spożywców. Swój udział zgłosiła obecna na zebraniu Krystyna Dobrowolska, a dalsze osoby wyraziły również swoje zainteresowanie. WITOLD M. ZIEMNIAK Zebranie w Ósemce Zebraniu przewodniczyła Henryka Stykowska. W środku prezes J. Szczękulski. Jak co roku na wiosnę, spotykają się na zebraniach sprawozdawczych członkowie Grup Rejonowych działających w WSS Praga Południe. Skupieni tu najbardziej aktywni członkowie spółdzielni sprawują stały nadzór nad wyznaczonymi placówkami handlowymi, które systematycznie odwiedzają i składają szczegółowe sprawozdania ze swych obserwacji. Okazuje się, że patrząc niejako z boku zawsze można zauważyć coś, co uchodzi uwadze zarówno kierownictwa i pracowników danej placówki, jak i służb branżowych. Czasem są to sprawy drobne, ale bywa, że bardzo istotne, jak np. nie najlepsza aranżacja witryn i reklam zachęcających klientów do zakupu. Czasem zaś chodzi o naprawienie zepsutych drzwi, o co personel doprasza się od dłuższego czasu, ale dopiero interwencja członków Grupy sprawia, że problem zostaje definitywnie rozwiązany. O wszystkich tych sprawach mówiono podczas trzech tegorocznych spotkań w dniach 9, 10 i 11 marca w restauracji Astoria przy ul. Grochowskiej 207. Doceniając wkład pracy społecznych kontrolerów, przewodniczący Rady Nadzorczej Zbigniew Dejtrowski zwrócił uwagę na to jak wielką rolę odgrywa stała troska zarządu spółdzielni oraz działaczy społecznych w podnoszeniu rentowności tych placówek, które nie osiągają pozytywnych wyników. W trudnych warunkach rosnącej konkurencji i widocznego kryzysu, dotykającego przede wszystkim osoby o niewielkich dochodach, trzeba wdrażać w życie wszystkie możliwe elementy działań ekonomicznych i nieustannie trzymać Parol), uznając ten sklep za jeden z najlepszych w całej spółdzielni. Prezes Szczękulski nie ukrywał, że wyraźnie dodatnie saldo 2009 r. (1,5 mln. czystego zysku), jest przede wszystkim wynikiem ukończenia niezwykle <trafionej> inwestycji: wzniesienia budynku z nowoczesnym sklepem na parterze przy ul. Górczewskiej (róg ul. Deotymy). Jak zaznaczył, taki nowy sklep w innym, nie własnym budynku, kosztowałby co najmniej 4 mld. zł. Jednakże działalność handlową w tym okresie cechuje wynik ujemny, co nie można przypisywać tylko skutkom kryzysu. Jedynym racjonalnym uzasadnieniem są dokonywane w 2009 r. na zlecenie władz miejskich gruntowne remonty i przebudowa szeregu głównych ulic, związane z całkowitym zamknięciem dla ruchu długich odcinków jezdni takich arterii jak np. Al. Jana Pawła II czy ul. Wolska. Oczywiście ograniczyło to liczbę kupujących i stałym klientom znacznie utrudniło dostęp do szeregu placówek. Nadeszła jednak pora, aby straty z nawiązką odrobić. A to będzie wymagało ciężkiej pracy wszystkich załóg. Prezes zaznaczył też, że na ostateczne wyniki finansowe tego roku wywarły swój wpływ także znaczne koszta remontów, które trzeba było przeprowadzić. Natomiast rok 2010 prezes Janusz Szczękulski postrzega optymistycznie i zapowiada rychłe rozpoczęcie robót przy kolejnej inwestycji. Będzie nią budynek z obszerną częścią handlowo usługową na parterze, który zostanie wzniesiony na obrzeżu Parku Moczydło, przy ul. Wolskiej w miejsce likwidowanego zespołu pawilonów z salonem firmy Toyota. Na zakończenie zebrania dokonano wyboru delegatów na Zebranie Przedstawicieli. Zostali nimi: Jadwiga Góraj, Maria Kucharska, Henryka Stykowska, Bożena Parol, Jerzy Przewoźniak i Antoni Zabiecki. Tekst i foto: CEZARY BUNIKIEWICZ Podsumowanie roku rękę na pulsie, bo, jak powiedział obecny na zebraniu prezes południowo- praskiej Społem Bogusław Różycki nie ma takiej sytuacji, że już nic nie da się zrobić. Pan prezes szczegółowo zapoznał zebranych z aktualną sytuacją spółdzielni. Generalnie ocenił rok ubiegły jako rok średni, bo wprawdzie udało się wypracować znaczący zysk, ale zakładany plan obrotów nie został wykonany. Analiza działalności detalicznej wskazuje, niestety, że ubywa nam klientów, choć tzw. średni koszyk zakupów nieznacznie wzrasta. To właśnie musi spowodować większą elastyczność działania każdego kierownika sklepu, który ma wszak możliwość np. zmniejszania marży na poszczególne towary, czyli ustalania cen konkurencyjnych w stosunku do innych, pobliskich sklepów. Takie działania dają znakomite rezultaty i dlatego zarząd będzie organizować cały cykl specjalistycznych szkoleń, zwracających uwagę nie tylko na jakość obsługi klienta, ale również na działania marketingowe kierowników nawet niewielkich placówek. Z planów działań na rok bieżący i dalsze lata wynika, że ten rok może się okazać przełomowym jeśli chodzi o losy największej placówki, czyli Uniwersamu. Są już realne plany jego przebudowy, co będzie przedsięwzięciem trudnym i wymagającym pełnej mobilizacji nie tylko zarządu i rady nadzorczej, ale także wszystkich pracowników oraz działaczykonsumentów. Ponieważ zebrania członkowskie odbywały się w okresie przed świętami wielkanocnymi, składano sobie również z tej okazji serdeczne życzenia. Wyrazy podziękowania za społeczną pracę skierowano przede wszystkim do osób biorących udział w poszczególnych zespołach kontrolnych. Przypomniano także o bardzo szerokiej działalności społeczno-samorządowej, która obejmuje wszystkich członków, bez względu na to czy są pracownikami spółdzielni, czy tylko konsumentami. Na równych prawach korzystają oni np. z karty klienta, corocznej dywidendy, uczestniczą w okolicznościowych imprezach i spotkaniach, a także w wycieczkach, krajowych i zagranicznych. I to są wymierne profity wynikające z członkostwa w tej spółdzielni. ELŻBIETA JĘDRYCH

3 SPOŁEMOWIEC WARSZAWSKI nr 4 (518) Str. 3 KRS Samorządowiec Spółdzielca Prezes Zenon Szewczyk. Dokończenie ze str. 1 dzime, z wyłącznie polskim kapitałem. Jeśli samorządowcy myślą o rozwoju swojej gminy, powiatu czy regionu, jeśli biorą pod uwagę dobro swojej społeczności, to powinni liczyć się ze zdaniem spółdzielców i stwarzać takie warunki do funkcjonowania spółdzielni, by one mogły się rozwijać. Kapituła Konkursu Samorządowiec Spółdzielca, z grona nadesłanych propozycji, wybrała 28 przedstawicieli samorządów terytorialnych: wójtów, starostów, burmistrzów, ale również i przedstawicieli urzędów wojewódzkich i miejskich. Wielu z nich to długoletni samorządowcy, podejmujący ważne dla gminy lub powiatu decyzje, kierując się też dobrem spółdzielców. Spółdzielnie różnych branż rekomendowały do Konkursu szereg samorządowców. Natomiast w kategorii działaczy spół- Min. Zb. Sosnowski wręcza nagrodę J. Jóżwiakowi. KZRSS Społem W Strategia Społem 2010 dniach 2-4 marca br. w Warszawie odbyło się drugie spotkanie kierownictwa KZRSS Społem z prezesami i członkami Zarządów zrzeszonych spółdzielni z terenu całego kraju. Tematem wiodącym była Strategia Społem w 2010 r. Dokonując podsumowania 2009 r. prezes KZRSS Jerzy Rybicki uznał, że na tle kryzysu należy go uznać za ogólnie pozytywny dla spółdzielczości spożywców. Zaznaczył, że na wyniki ekonomiczne poszczególnych spółdzielni miała też oczywisty wpływ sytuacja lokalna, tj. odsetek bezrobocia w regionie, średnie dochody, przeciętna wieku mieszkańców itd. Wyraźnie zmniejszyła się ilość spółdzielni niezrzeszonych. Obecnie w Społem jest 271 spółdzielni prowadzących działalność gospodarczą oraz 5 w stanie likwidacji. Kilkanaście w skali kraju jest nią zagrożonych. Widomym znakiem dobrej kondycji finansowej są nowe inwestycje spółdzielcze w szeregu miast. Za wyjątkowy sukces, ważny dla całego Społem prezes Rybicki uznał przyznanie przez Business Centre Club Złotej Statuetki Polskiego Biznesu 2009 WSS Śródmieście, która to nagroda została uroczyście wręczona prezes Annie Tylkowskiej w obecności prezydenta RP Lecha Kaczyńskiego i premiera Donalda Tuska nie tylko za znakomite wyniki finansowe, lecz także za trwałą działalność na płaszczyźnie społecznej. Rok 2009 prezes KZRSS uznał również za okres, w którym rozpoczęła się bitwa o Społem z obcymi, wielko kapitałowymi sieciami handlowymi. Wspominając skłaniający do refleksji przykład upadłej Krajowej Agencji Handlowej J. Rybicki mówił o niebezpieczeństwach związanych z propozycjami strategicznego partnerstwa i wielkimi nakładami, związanymi z próbami przejęcia sieci handlowej Społem, łożonymi na ten cel przez takie firmy, jak Emperia i Eurocash (również występujące pod innymi szyldami) co w pierwszej kolejności grozi po prostu utratą własnej tożsamości, później stopniowym ubezwłasnowolnieniem, zaś na koniec wrogim przejęciem. Prezes zaznaczył, że dla Społem pozostaje ważna i korzystna (na pewno tak długo, jak będą istniały małe hurtownie, chociaż proces ich konsolidacji trwa) dywersyfikacja hurtu. Rekapitulując uznał, że wszelka współpraca może być nawiązywana tylko na rzeczywiście partnerskich warunkach i w żadnym wypadku nie może to zagrozić utratą prawa do posiadania własnej sieci handlowej. W 2010 r. zdaniem J. Rybickiego należy się liczyć z ostrożną tendencją wzrostu, biorąc pod uwagę dwie przeciwstawne prognostyki: 1) nasilenia się kryzysu, po nadejściu jego drugiej fali 2) Polski nie dotknie kryzys, który już w ogóle się kończy. Jednak nie można tu zignorować np. faktu, że w styczniu br. o 30 proc. wzrosła liczba firm, postawionych w stan upadłości. Chociaż udział Społem w wielkim rynku artykułów żywnościowych (225 mld zł) jest znaczny, trzeba się liczyć z realnym wzrostem konkurencji. Do konkurencji należy zaliczyć także budowane obecnie sklepy przy stacjach benzynowych (co umożliwia ominięcie przepisów o zakazie pracy w niedzielę i święta). Do pasywów należy też zakwalifikować przewidywaną tendencję do zahamowania wzrostu cen, a nawet ich obniżania. Jest również przewidywany wzrost kosztów (wzrost cen energii elektrycznej i ogrzewania, opłat za użytkowanie wieczyste, wzrost płac itp.). Czynnikiem, jakiego wpływ na rentowność nie jest jeszcze znany, będzie zapewne możliwość interwencji państwa w ceny (tzw. opłaty półkowe). Przewidywane jest bowiem powołanie międzyresortowego zespołu, jaki ma je wnikliwie zbadać, Działanie to zostanie podjęte celem przywrócenia uczciwego rynku, bowiem teraz zbyt dużo zarabiają pośrednicy, a traci producent i klient. Ewidentną szansę dla handlu Społem widzi J. Rybicki w tzw. senioryzacji społeczeństwa, którego niebawem 30 proc. stanowić będą osoby starsze. Prezes KZRSS uważa to zjawisko za potencjał do zagospodarowania i wykorzystania, gdyż takie osoby np. preferują mniejsze sklepy, położone w pobliżu miejsc zamieszkania, gdzie klient nie jest anonimowy dla sprzedawców. Z myślą o tym można również nawiązać kontakt z organizacjami seniorów i wyjść im naprzeciw z różnymi inicjatywami. Za zjawisko bardzo niebezpieczne dla spółdzielni J, Rybicki uznał groźbę wrogiego przejęcia. Postulował wniesienie korekt do statutów poszczególnych Na sali obrad m.in. społemowcy z Warszawy, Legionowa i Puław. spółdzielni, aby mogły się obronić przed przyjęciem w poczet członków osób niepożądanych. Zalecał też ograniczenie prawa członkostwa osobom, które prowadzą własną działalność gospodarczą, lub mieszkają w innych miejscowościach oraz radził zwracać uwagę na to, kogo się wprowadza do Rady Nadzorczej. I polecał zapobieganie próbom doprowadzenia do samolikwidacji spółdzielni. J. Rybicki mówił też o projekcie nowego prawa spółdzielczego. Uważam, że najcelniejszym przesłaniem Raportu o stanie spółdzielczości było wskazanie na fakt, że odpowiednie rozwiązania prawne w krajach UE, gwarantują tam prosperity spółdzielczości. Przypomniał też o proklamowaniu przez ONZ 2012 r. Rokiem Spółdzielczości i zalecał przygotowania do skutecznego wykorzystania tego faktu w odpowiednim czasie. Wiceprezes KZRSS Ryszard Jaśkowski poinformował zgromadzonych o postępach w przygotowaniu do wprowadzenia wspólnego programu lojalnościowego. Na zapytanie o ewentualne przystąpienie do tego programu nadesłano 37 odpowiedzi na tak i 15 na nie. 6 odbiorców ankiety zastanawia się nad decyzją. Zamiana karty rabatowej na personalizowaną kartę lojalnościową z kodem magnetycznym będzie się wiązać ze zgromadzeniem danych klientów w bazie spółdzielni. Klient po zalogowaniu się będzie mógł sam sprawdzić, ile punktów (które będą zamieniane na bony towarowe) uzyskał. Bony, rozdzielane centralnie, można będzie zrealizować w placówce handlowej spółdzielni. Zabierając powtórnie głos, prezes Jerzy Rybicki poinformował o nowej koncepcji integracji zakupowej, jaka powstała po upadku KAH. Biorąc pod uwagę osiągnięcia istniejących, regionalnych agencji handlowych, a w szczególności znakomite wyniki Mazowieckiej Agencji Handlowej i Dolnośląskiej Agencji Handlowej oraz istniejących nieformalnie, ale osiągających dobre wyniki spółdzielczych grup zakupowych w kilku rejonach kraju, Prezes postulował powołanie pod jej auspicjami Krajowej Platformy Zakupowej (pod roboczą nazwą Krajowe Biuro Zakupów Społem ). Korzystanie z usług platformy miałoby charakter dobrowolny, oczywiście odbywałoby się bez burzenia istniejących, sprawnych struktur. Konkretne negocjacje prowadzone byłyby tylko na żądanie grupy zainteresowanych spółdzielni. Działalność platformy ma być finansowana z zasobów KZRSS, z możliwością powołania odrębnej spółki, posiadającej oso bowość prawną. J. Rybicki widzi szansę powodzenia tego programu w sytuacji, gdy zgłoszą do niego akces duże spółdzielnie. Zapowiedział zwołanie spotkania poświęconego temu zagadnieniu w kwietniu br. W dyskusji zabrał m.in. głos prezes Zbigniew Rewkowski z PSS Szczecin, który poparł inicjatywę KZRSS w sprawie zintegrowanych zakupów, informując równocześnie, że nie zgłosił akcesu do tego rodzaju przedsięwzięcia w poprzedniej formule, uważając ją za podejrzaną. Teraz widzi realną szansę rozwiązania tego problemu. Prezes PSS w Oławie Ireneusz Grochowski opowiedział się za solidnym przeszkoleniem w kwestii bezpiecznych statutów. W sprawie zorganizowania Dokończenie na str. 6 dzielczych, jednym z pięciu laureatów został m.in. prezes PSS w Wadowicach Zenon Szewczyk. Prezes Zarządu KRS Alfred Domagalski zamykając VII Edycję Konkursu na najlepszego Samorządowca- Spółdzielcę, powiedział m.in. że bardzo cenimy i szanujemy sobie współpracę z samorządami, które znajdują coraz większe zrozumienie dla idei spółdzielczej. Chciałbym za to gorąco podziękować i podkreślić że samorząd spółdzielczy i samorząd terytorialny mają wiele wspólnego. Powstawały w XIX wieku i znakomicie rozwijały się w II Rzeczypospolitej. Po II wojnie światowej państwo zawłaszczyło sobie prawo do Prezydium konferencji. MAH Społem Dokończenie ze str. 1 decydowania o wszystkim i spółdzielczość i samorządy lokalne straciły swoją tożsamość. W nowej rzeczywistości gospodarczej oba ruchy starały się o własne odrodzenie. I każdy przejaw współpracy pomiędzy spółdzielcami a przedstawicielami samorządów lokalnych ma dla nas ogromną wartość. Pragnę serdecznie podziękować Wam za sympatię i poparcie. Poprzez ten Konkurs chcemy podkreślić naszą wiarę w to, że nasz wspólny głos w ważnych społecznie sprawach będzie dobrze służył budowaniu lepszego jutra i bardziej przyjaznej Polski dla wszystkich obywateli. Opr.DG Wiosna nasza! 6-osobowy skład Rady obok przewodniczącej także: Zbigniew Chaciński z PSS Siedlce wiceprzewodniczący, Grażyna Gąstał z PSS Grodzisk Maz. sekretarz oraz Sylwester Cerański z SS Mokpol, Bogusław Różycki z WSS Praga Południe i Janusz Szczękulski z WSS Wola reprezentuje aż 67 procent dwumilionowego kapitału zakładowego spółki. Natomiast udział w obrotach MAH tych sześciu spółdzielni wynosi aż 75 proc. Już tylko cztery warszawskie spółdzielnie (Mokotów, Praga Południe, Śródmieście i Wola) mają 65-procentowy udział w obrotach Agencji. W dalszym ciągu podstawowym zadaniem Agencji jest negocjowanie i zawieranie, w imieniu zintegrowanych w niej 25 spółdzielni, wieloletnich umów handlowych z najważniejszymi producentami i dostawcami oraz świadczenie na ich rzecz usług marketingowych i reklamowych. Obecnie duży nacisk kładzie się na zakupy produktów świeżych, takich jak pieczywo, wyroby mleczne i wędliniarskie, które są specjalnością osiedlowych sklepów społemowskich. Odpowiada to obserwowanym trendom zakupowym konsumentów, którzy np. poszukują coraz więcej gotowych dań, mrożonek, półproduktów, co jest zgodne z trendami konsumenckimi w krajach wysoko rozwiniętych. Rada Nadzorcza i Zarząd MAH uwzględniają także w swojej działalności trendy rozwojowe, jakie występują Fot. Cezary Bunikiewicz na rynkach hurtowym i detalicznym. Wyciągają wnioski z ofensywy konkurencyjnych firm i sieci. Np. elastycznie reagują na ceny masowych towarów, jak cukier, mąka, które niekiedy w konkurencyjnych hipermarketach były sprzedawane po cenach dumpingowych, preferując tzw. cenę dnia. Odnotowują również spadek popytu klientów na te towary, z uwagi na propagowanie zdrowego odżywiania. Dlatego przyjmują najbardziej korzystne oferty dystrybutorów w zakresie i towarów masowych i alkoholi. 60 stałych, wieloletnich umów MAH z wiodącymi na rynku producentami i dostawcami, to stabilny styl działania, pozwalający na systematyczny rozwój społemowskiego handlu w Warszawie i na Mazowszu. W dalszym ciągu Agencja będzie organizowała seminaria, m.in. o zarządzaniu kategorią, warsztaty handlowe, wiosenne i jesienne kampanie promocyjne. W kwietniu plan telewizyjnych spotów obejmuje emisje filmu sponsorskiego w TVP Warszawa po siedmiu prognozach pogody w godz.7:56-22:00 (łącznie 96 emisji w marcu-kwietniu), a także kontynuację dłuższych 20-sekundowych filmów reklamowych, promujących na przemian wody i herbaty w okresach przed wiadomościami i niektórymi popularnymi programami w godz.7:45-22:00 (łącznie 65 emisji w miesiącu). Wszystko wskazuje na to, że dzięki MAH klienci społemowskich sklepów coraz mocniej będą zachęcani do zakupów poprzez chwytliwe kolorowe obrazy w telewizji, na ulotkach i plakatach. DARIUSZ GIERYCZ

4 Str. 4 SPOŁEMOWIEC WARSZAWSKI nr 4 (518) Pa n o ra m a W y d a r z e ń Pa n o ra m a W y d a rzeń Zgubne skrobanie rzepki Świeże produkty naszą specjalnością Jako spółdzielczość handlowa, Społem to około 8 mld zł rocznego obrotu, ale tworzy go aż 400 spółdzielni, z których każda sobie rzepkę skrobie. Organizacja, która ma tak wielki potencjał w skali kraju, nie potrafi kupić rocznie towarów za więcej niż 300 mln złotych. A obecnie dopiero skala zakupów za 1 czy 1,2 mln zł jednorazowo pozwala na prowadzenie skutecznych negocjacji z przemysłem. Żadna z organizacji Społem w Polsce takiej siły oddziaływania nie posiada - mówi Stanisław Tunkiewicz, prezes Społem PSS Olsztyn w arcyciekawej rozmowie z Markiem Rowickim w magazynie Tęcza Polska (nr 2/2010). Według niego kierunek rozwoju to łączenie spółdzielni i tworzenie dużych wojewódzkich spółdzielni Społem, które zmieszczą się na konkurencyjnym rynku, obok wciąż powiększających się bogatych sieci, takich jak Tesco, Carrefour czy Biedronki. Jeżeli nie dojdzie do konsolidacji w ramach Społem i stworzenia 5-6 wielkich spółdzielni w 11 marca br., w Centrum Konferencyjno- Kongresowym XXI Wieku przy ul. Bobrowieckiej wręczono nagrody dorocznego rankingu Gazel Biznesu 2009, organizowanego przez Puls Biznesu. Ponadto spośród 722 firm z Mazowsza, potwierdzenie przynależności do elitarnego Klubu Gazel Biznesu, a tym samym do grona najdynamiczniej rozwijających się firm, otrzymało pięć społemowskich spółdzielni: PSS w Grodzisku Mazowieckim, PSS Zgoda w Płocku, PSS w Sochaczewie, WSS Śródmieście w Warszawie oraz Spółdzielnia Piekarsko-Ciastkarska w Warszawie. kraju, realizujących obroty na poziomie 1-2 mld, to nastąpi stopniowe znikanie marki z rynku. Bo na rynku zwycięży ten, kto ma więcej pieniędzy - uważa prezes. Jak informował nas telefonicznie pan prezes, obecnie PSS Olsztyn porozumiała się z PSS Białystok, LSS Lublin i PSS Rzeszów w sprawie wspólnych zakupów w 9 grupach asortymentowych. W wyniku konsolidacji następuje racjonalizacja kosztów, bo redukuje się kilka księgowości, grup remontowych, działów kadr do jednej służby. Można wygenerować pieniądze na inwestycje, sprzedając majątek, np. nieruchomości, biurowce, które nie są dla spółdzielni strategiczne. Po połączeniu z PSS-ami w Kętrzynie, Mrągowie i Szczytnie spółdzielnia Społem w Olsztynie wypracowała w 2009 roku przychód 140 mln zł netto i był on dwukrotnie większy niż siedem lat temu! /Szerzej do tego doniosłego artykułu wrócimy w numerze następnym - red./. Pięć społemowskich Gazel Biznesu Gazela Biznesu 2009 to firma, która rozpoczęła działalność przed rokiem 2006 i prowadzi ją nieprzerwanie do dziś, w latach ani razu nie odnotowała straty, w 2006 roku osiągnęła wartość sprzedaży nie mniejszą niż 3 mln zł i nie większą niż 200 mln zł, w latach z roku na rok odnotowywała przyrost sprzedaży, przynajmniej od 2006 roku publikuje swoje wyniki finansowe w Monitorze Polskim B lub udostępniła informacje firmie analitycznej Coface Poland albo redakcji Pulsu Biznesu. hcemy sprzedawać mleko, pieczywo, warzywa, mięso, drób. To jest trudny handel dla sklepów. Towary świeże mają to do siebie, że się szybko psują i trzeba umieć nimi handlować, znać zapotrzebowanie klientów sklepu. Do tego trzeba jeszcze inwestować w urządzenia chłodnicze, krajalnice, wagi, a to pewien problem, bo to kosztowne zakupy. W rezultacie jednak mamy w obrocie 60 proc. towarów świeżych wśród towarów spożywczych. Nasze sklepy są blisko mieszkań i wiemy, jakich towarów wymaga się od nas. W jednym ze sklepów wprowadziliśmy dział żywności specjalnej, dla osób ze schorzeniami układu pokarmowego dla diabetyków, bezglutenowców, itd. C Na spotkaniu zorganizowanym wspólnie 25 lutego br. przez zarządy Klubu Działaczy Spółdzielczych i Towarzystwa Spółdzielców, przedstawione zostało kompendium wiedzy na temat struktur i instytucji Unii Europejskiej. Prelegent, Arkadiusz Właź, pracownik Departamentu Informacji Europejskiej Ministerstwa Spraw Zagranicznych, w swoim ciekawym wywodzie nie poprzestał na przedstawieniu suchych faktów. Dla uważnych słuchaczy była to zarówno fascynująca wycieczka po historii UE oraz po obecnie istniejących instytucjach unijnych jak również wyjątkowa okazja do pełnego uświadomienia sobie, z czym wiąże się fakt, że jesteśmy teraz pełnoprawnymi obywatelami Unii, która jest potężną wspólnotą, zapewniającą mieszkańcom zrzeszonych krajów równe prawa, gwarantującą swobody osobiste i społeczne oraz bezpieczeństwo ekonomiczne. Bo tak na co dzień Unia Europejska kojarzy się przeciętnemu Kompendium o Unii Europejskiej Ma on swoich klientów mówi Eugeniusz Mazur, prezes PSS w Białej Podlaskiej w wywiadzie dla lutowego numeru Tęczy Polskiej. Zdaniem prezesa, w koszyku klienta w 2009 roku nie było widać zapaści. Sprzedaż w sklepach zwiększyła się mimo konkurencji. Część przychodów pochodziła też z wynajmu lokali, z których Społem nie korzysta. Społem w Białej Podlasiej ma 13 sklepów, w tym SDH Sawko. Prowadzi także działalność produkcyjną w Zakładzie Piekarsko-Ciastkarskim, oraz Zakładzie Przetwórstwa Ryb, przeznaczoną na potrzeby własne sklepów i gastronomii w restauracji Stylowa. rodakowi z trzema udogodnieniami: możliwością swobodnego wyjazdu na saksy, dopłatami dla rolników i prawem do odwołania się od krzywdzących wyroków sądów krajowych do Trybunału w Strasburgu. C. B. Handel niedzielny aledwie dwa procent Polaków w Z niedzielę chodzi na zakupy wynika z najnowszych badań Pentora i malejąca tendencja utrzymuje się od trzech lat. Solidarność chce więc, by przygotowany przez nią projekt zakazu niedzielnego handlu, jeszcze w tym roku wszedł w życie. Przeciw są ekonomiści, którzy przekonują, że z tytułu podatku do budżetu państwa wpłynęłoby 1,5 mld zł mniej, a pracę może stracić ok. 70 tys. osób. Najwięcej kupujących jest w sklepach w soboty 21 procent badanych, choć o pięć procent mniej niż w 2007 roku. W piątkowe popołudnia na zakupy chodzi już tylko 13 procent badanych trzy lata temu było ich aż 23 procent. To oznacza, że Polacy rozkładają zakupy na cały tydzień. Wolą wpadać do sklepu między pracą a domem, niż urządzać wyprawy do centrów handlowych. Gdy przychodzi niedziela, chcą mieć dzień wolny od wszelkich obowiązków i odpocząć mówi Beata Studniarska z Pentora, która przygotowywała badania. Przemawia Arkadiusz Właź. WSS Śródmieście Dokończenie ze str. 1 W trakcie modernizacji dokonano wymiany wielu urządzeń. Stare urządzenia chłodnicze zostały wymienione na lady garmażeryjne, regały przyścienne i bonety, których producentem jest firma ES SYSTEM z Wolbromia. Doposażenie sklepu w większą ilość regałów i urządzeń pozwala również na zwiększenie ilości eksponowanych towarów, np. ciast, słodyczy oraz warzyw i owoców. Powiększona o regał przyścienny powierzchnia w stoisku serwisowym umożliwia lepszą prezentację wędlin. Prace remontowe powierzono firmom współpracującym od lat ze śródmiejską Spółdzielnią. Prace na sali sprzedażowej, na zapleczu, w pomieszczeniach magazynowych i socjalnych, wykonała spółka POLREM J. i G. Kamińscy. Wykonanie projektu wystroju oraz jego realizację powierzono firmie BEMAR S. Brzyszczak R. Marciniak z Łomianek. Jak zaznaczyła m.in. w krótkim wystąpieniu prezes Anna Tylkowska, do sprawnego i terminowego przeprowadzenia remontu znacząco przyczyniła Znowu Tokaj! się także ofiarna pomoc załogi sklepu, działającej pod kierownictwem Piotra Kruszewskiego, którego sylwetkę prezentowaliśmy w numerze. Z widocznym zadowoleniem nowy wystrój sklepu witali pierwsi klienci, którzy szybko zapełniali sklep, pomimo faktu, że był to dzień wolny od pracy. I tak np. że zmiany są na medal, podkreślił stały wieloletni klient p. Czesław Rajszewicz, mieszkający w pobliżu, na ul. Wilczej. I oby tak było dalej Tak czysto, ładnie i coraz większy wybór towaru - podzielała jego zdanie p. Ludmiła Maciejewska z ul. Hożej. Od 17 listopada ub. roku, kieruje Tokajem Piotr Kruszewski. Od początku stawia sobie i załodze za cel znaczny wzrost obrotów. A z tym związane jest też, w miarę możliwości, ciągłe rozszerzanie asortymentu towarów i ich właściwa ekspozycja. Kierownik chce tu wykorzystać wszystkie swoje doświadczenia z poprzednich miejsc pracy (w handlu pracuje od 22 lat, przez ponad 10 był kierownikiem samoobsługowej sali spożywczej w SDH Sezam czyli największego stoiska Społem w stolicy). Pan Piotr uważa, że podstawą dobrego funkcjonowania sklepu jest zaangażowana załoga, gdy każdy pracuje na zespół, a zespół na każdego. Godziny pracy pozostały bez zmian. Sklep jest czynny od poniedziałku do piątku w godz.7 21, w sobotę w godz.8 21, w niedzielę w godz Utrzymano sprzedaż produktów ekologicznych. Codziennie odbywa się odpiek pieczywa, prowadzony przez pracownika SPC. Ponownie można w Tokaju realizować bony towarowe: Sodexho, Wasza Żywieniowa, Subiekt i Bonus. Akceptowane są karty bankowe i Karta Klienta Społem, którą można na miejscu zakupić. W dniu otwarcia przeprowadzono degustacje produktów sektora spółdzielczego: pieczywa i ciast SPC, popularnych krówek ze Spółdzielni Mleczarskiej z Opatowa, napojów ze SPH Krynka. W stoisku wędliniarskim klienci degustowali produkty Polskiego Stołu oraz f-my KABANOS (według starych receptur podhalańskich). Z uznaniem spotkała się również indyjska kawa rozpuszczalna, oferowana przez białostocką spółkę JFK. Tekst i foto: CEZARY BUNIKIEWICZ z firmą Współpraca Reba S połem WSS Śródmieście realizując założenia stworzonego w 2005 r. Programu Ekologicznego Społem oprócz propagowania wśród klientów ekologicznego stylu życia, podejmuje działania mające na celu ochronę środowiska. Dlatego w 2009 r. podjęto współpracę z firmą Reba Organizacja Odzysku S.A. Jej celem jest rozwijanie ogólnopolskiego systemu odzysku i recyklingu zużytych baterii oraz akumulatorów małogabarytowych. Podpisanie tej umowy związane było z wejściem w życie ustawy z dnia 24 kwietnia 2009 r. o bateriach i akumulatorach (Dz.U. 79 poz. 666 art. 48), która nakłada na sprzedawców detalicznych i hurtowych nowe obowiązki. Każdy sklep prowadzący sprzedaż baterii i akumulatorów przenośnych, którego powierzchnia sprzedaży przekracza 25 m 2, w myśl ustawy powinien bezpłatnie przyjmować zużyte baterie od wszystkich, którzy je do sklepu przyniosą. W tym celu w miejscu dostępnym powinien być ustawiony pojemnik do tej zbiórki. Nie przyjmowanie zużytych baterii od konsumentów grozi grzywną. Warto dodać, że w Polsce w ciągu roku sprzedawanych jest 320 mln sztuk baterii o łącznej wadze 7,5 tysiąca ton. 1 tona zużytych baterii zawiera po kilka kilogramów kadmu, niklu i litu oraz śladowe ilości rtęci. Reba zapewnia bezpłatnie materiały informacyjne dla konsumentów oraz dostawę, serwisowanie i opróżnianie pojemników. Odbiorem zużytych baterii i akumulatorów zajmuje się specjalistyczna firma AG-Complex sp. z o.o.. Śródmiejska Społem WSS przystępując do współpracy z firmą Reba zdecydowała, że zbiórka baterii odbywać się będzie nie tylko w sklepach oferujących baterie, ale także w pozostałych placówkach. Takie postępowanie jest dowodem na to, że spółdzielnia chce być firmą, dla której priorytetem jest troska o środowisko oraz zdrowie konsumenta. Dyrektor handlowy firmy Bemar Krystian Wenski w rozmowie ze społemowcami.

5 SPOŁEMOWIEC WARSZAWSKI nr 4 (518) Str. 5 Z doświadczeń bratnich spółdzielni Z doświadczeń bratnich spółdzielni 10 m a r c a br. w Sochaczewie przy ulicy 1 Maja został oddany do użytku kolejny sklep Społem PSS Sochaczew, a piąty z typu Lux. W otwarciu uczestniczyli m.in.: wiceprezes KZRSS Społem Ryszard Jaśkowski, starosta powiatu sochaczewskiego Tadeusz Koryś, przewodnicząca Rady Miasta Sochaczew Danuta Radzanowska, burmistrz Sochaczewa Bogumił Czubacki, twórca pierwszych Lux-ów, prezes Społem PSS Garwolin Hieronim Kobus, prezes Centrum Mięsnego Makton Tomasz Mamrowicz, prezes firmy Sobieski- Rokicki Grzegorz Stanicki, właścicielka firmy Modernshop Małgorzata Borowiak, przedstawiciele innych firm współpracujących z PSS Sochaczew, twórcy i wykonawcy obiektu, członkowie Rady Nadzorczej Spółdzielni z przewodniczącą Jadwigą Dąbrowską na czele, pracownicy PSS. Witając zebranych, prezes PSS Sochaczew Józef Chocian powiedział m.in. Najważniejszym celem działalności Spółdzielni jest jak najlepsze służenie klientom oraz ciągłe podnoszenie poziomu świadczonych usług. Dbałość i szacunek dla klienta wyraża się w pełnym zaopatrzeniu w towary wysokiej jakości, utrzymywanie ich w ciągłej sprzedaży oraz życzliwej i kulturalnej obsłudze. Spółdzielnia nie mogłaby tego osiągnąć bez współpracy z rzetelnymi i wiarygodnymi dostawcami. Oddanie tego obiektu handlowego klientom, mieszkańcom nie tylko Sochaczewa, jest podkreśleniem istnienia i działania Spółdzielni na przestrzeni ostatnich 80 lat. Społem to polska firma, służąca społeczeństwu, miastu. Wierzymy, że nasza Spółdzielnia, łącząca w sobie długoletnią tradycję z nowoczesnością nadal cieszyć się będzie zaufaniem i życzliwością klientów. Piąty LUX W tym sklepie określenie Lux jest w pełni uzasadnione. Przecięcie wstęgi. Od prawej: R.Jaśkowski, D. Radzanowska, T. Koryś, B. Czubacki. W drugim rzędzie J. Dąbrowska. Realizacja tej inwestycji przebiegała w bardzo trudnych warunkach atmosferycznych. Dotrzymanie dzisiejszego terminu uruchomienia pawilonu wymagało dużego zaangażowania i wysiłku wykonawców, monterów wszystkich urządzeń, naszych pracowników a przede wszystkim załogi tego pawilonu. Oddanie placówki do użytku w tym terminie przyjęliśmy jako wyzwanie. Dlatego pragnę wszystkim firmom i pracownikom serdecznie podziękować. Personelowi pawilonu życzę miłych i sympatycznych klientów, zadowolenia z pracy oraz dużych obrotów. Uroczystego przecięcia wstęgi dokonali: Ryszard Jaśkowski, Tadeusz Koryś, Danuta Radzanowska, Bogumił Czubacki i Jadwiga Dąbrowska, a ksiądz Witold Panek poświęcił obiekt. Pawilon jest bardzo elegancki. Spełnia wszystkie najwyższe standardy począwszy od nowoczesnego wyposażenia, oświetlenia, klimatyzacji, ogrzewania gazowego, pełnej komputeryzacji i monitoringu, poprzez wachlarz asortymentowy liczący ok. 4 tysięcy pozycji. Pawilon został w pełni dostosowany dla osób niepełnosprawnych. Po poprawie warunków atmosferycznych i rozbiórce starego budynku usługowego zostanie wykonany parking dla klientów. Całkowita powierzchnia pawilonu to 400 m.kw., z tego sala sprzedaży 200 m.kw. i pomieszczenie na dzierżawę 80 m.kw. Funkcjonalne i dobrze przystosowane jest także zaplecze sklepu. Projekt modernizacji wykonała Wanda Janowska, a wstępny projekt modernizacji opracował Andrzej Brochocki. Placówka będzie czynna przez cały tydzień. Załoga liczy 14 osób. Kierowniczką sklepu jest Iwona Dymowska, a zastępczynią Danuta Kreps. Wiceprezes KZRSS Społem Ryszard Jaśkowski pogratulował sochaczewskim społemowcom nie tylko oddania kolejnej eleganckiej placówki handlowej, ale i dużych osiągnięć spółdzielni. Życzył dalszych sukcesów zarówno całej spółdzielni, jak i prezesowi Józefowi Chocianowi. Również inni występujący: starosta Tadeusz Koryś, burmistrz Bogumił Czubacki, prezes Hieronim Kobus, przewodnicząca Rady Miasta Danuta Radzanowska w ciepłych słowach mówili o spółdzielni i jej znaczeniu dla miasta i mieszkańców. Starosta Koryś zaproponował, żeby PSS wyszedł poza granice Sochaczewa. Przewodnicząca Rady Nadzorczej Spółdzielni, Jadwiga Dąbrowska, życzyła prezesowi Chocianowi wytrwałości i realizacji wielu jego dalszych pomysłów dobrze przysługujących się umacnianiu i rozwoju spółdzielni. Puentą tej relacji niech będą słowa Danuty Radzanowskiej: Jako konsumentka przychodzę do waszych sklepów dla przyjemności kupowania. Czasami warto zapłacić kilka groszy więcej, i mieć satysfakcję z robienia zakupów w sklepie dobrze zaopatrzonym i w którym dzięki obsłudze każdy klient czuje się jednakowo ważny. JANUSZ JASTRZĘBSKI Dokończenie ze str. 1 ry i nikt o nich nie pamiętał. Chcemy to zmienić. W uroczystym spotkaniu uczestniczyło ponad stu przedstawicieli świata biznesu, władze miasta i województwa, w tym wicemarszałek Witold Jabłoński i prezydent Piotr Krzystek. Laudację laureatów wygłosili Mirosław Sobczyk oraz prof. Zygmunt Meyer. Buława dla Nestora Mirosław Sobczyk mówił m.in.: Bogdan Nowaczyk przyjechał do nas z Wrześni, by studiować na Politechnice. Przez 33 lata był prezesem. W wielu miastach spółdzielnie spożywców nie przetrwały na wolnym rynku, przegrywając walkę z dyskontami i hipermarketami. Skazywane przez wielu na porażkę Społem odrodziło się pod ręką Bogdana Nowaczyka jako konkurencyjna dla zachodnich koncernów sieć. Natomiast w wypowiedzi dla Głosu Szczecińskiego, laureat Bogdan Nowaczyk powiedział: Warto było walczyć o firmę. PSS Społem w Szczecinie istnieje od 1945 r. Dla mnie więc było dużą satysfakcją uratowanie polskiej firmy, istniejącej w Polsce od 140 lat i nie ugięcia się przed presją silnych zachodnich koncernów. Ludzie wiedzieli, że kłótniami nic nie osiągniemy i pracowali dla wspólnego dobra. Bez nich byłoby trudno. Opłacało się, jak widać. Mamy 72 sklepy i zatrudniamy dziś ponad 830 ludzi, głównie panie. Przed siedemnastu laty, zupełnie nieoficjalnie, wraz z nieżyjącym już, niezmiernie oddanym ideom społemowskim Edkiem Cegłowskim, ówczesnym szefem zespołu KZRSS Społem, odwiedziliśmy w Szczecinie prezesa Bogdana Nowaczyka. Byłem wtedy sekretarzem redakcji miesięcznika Społem, wydawanego przez Związek i naszą misją było przekonanie prezesa i kierownictwa PSS w Szczecinie, aby przystąpili do utworzonego w 1992 r. dobrowolnego Zmiana warty Krajowego Związku. Szczecińska PSS była wtedy największą w kraju i prowadziła sieć aż 170 sklepów, w tym kilkunastu pawilonów osiedlowych oraz ośrodek Praktyczna Pani i własne hurtownie z magazynami. Tak duży majątek spółdzielczy, mimo przeróżnych przeciwności, niszczącej specustawy z 1990 r., ogromnych nacisków prywatyzacyjnych, niechęci władz i walki o uwłaszczenie obiektów, a także agresji ze strony zagranicznych wielkich, bogatych sieci, udało się uratować, głównie dzięki determinacji, ofiarności, silnej osobowości prezesa Bogdana Nowaczyka. Byliśmy pod wrażeniem jego zdecydowanej postawy spółdzielczej, odwagi i konsekwencji. Mimo początkowej nieufności, dał się też przekonać, a wraz z nim cały Zarząd i Rada Nadzorcza, do idei integracji spółdzielni, co zaowocowało wkrótce przystąpieniem do KZRSS Społem i sieci Karty Klienta Społem. Do zobaczenia za 20 miesięcy! W styczniu br. znany pawilon spożywczy Jowisz PSS Społem mieszczący się przy ul. Monte Cassino 38 został rozebrany. Na jego miejscu powstanie w ciągu 20 miesięcy nowoczesny budynek mieszkalny z garażami podziemnymi i... nowym sklepem Jowisz, tzn. jego nowoczesna wersja. Autor: Pracownia Projektowa Plik- Lech w Szczecinie. Jowisz powstał w latach siedemdziesiątych jako jeden z 20 typowych NRD-owskich osiedlowych pawilonów handlowych, pierwotnie dla PHS w Szczecinie. Po połączeniu się z PSS Społem w latach 80. sklep osiągał świetne wyniki sprzedaży. Położony w centrum, w zwartej zabudowie mieszkalnej, posiadający odrębną część mięsną i drobne usługi krawieckie, sklep miał bardzo wielu stałych klientów. Nadchodzące zmiany wszyscy jednak zarówno klienci jak i zespół pracowników przyjmują z aprobatą i zadowoleniem. Do końca ubiegłego roku prowadzono tam sprzedaż, a od nowego roku przystąpiono do likwidacji sklepu, na szczęście tylko czasowej. Pracownicy wykorzystają urlopy i przejdą do pracy w innych placówkach Społem. Nikt nie będzie zwolniony. Warto docenić porozumienie, jakie Zarząd PSS zawarł ze Spółdzielnią Mieszkaniową Widok, dotyczące tego sklepu, gdyż wydaje się ono wzorcowym rozwiązaniem zadowalającym wszystkich. Otóż Społem przekazało spółdzielni Widok swoją działkę, pod budowę plomby apartamentowca wypełniającego lukę w zabudowie ulicy, pod warunkiem, że na parterze tej nowej nieruchomości znajdzie się miejsce dla sklepu Społem, nie mniejsze niż dawniej. Spółdzielnia rozebrała starego Jowisza i na plac budowy weszła firma Tembud-bis, która wybuduje tam 9. kondygnacyjny budynek z dwoma poziomami garaży podziemnych, powierzchnią handlowo-usługową oraz sześcioma kondygnacjami mieszkalnymi z mieszkaniami od 35 m.kw. do 122 m.kw. W ten sposób Społem będzie miało nowoczesny sklep o powierzchni 7080 m. kw. i na dodatek mogło go sobie zaprojektować współpracując z pracownią projektową Plik-Lech. W projekcie architektonicznym budynku zastosowano niespotykane jeszcze w Polsce rozwiązanie na dolny, niższy poziom parkingu podziemnego, samochody będzie dostarczała specjalna winda. Jest ona zastosowana np. w hali ICC Targów w Berlinie, gdzie winda może wynieść Dokończenie na str. 7

6 Str. 6 SPOŁEMOWIEC WARSZAWSKI nr 4 (518) N CO PISZĄ INNI? a drugim spotkaniu kierownictwa KZRSS Społem z prezesami i członkami Zarządów zrzeszonych spółdzielni z terenu całego kraju dniach 2-4 marca br. w Warszawie była m.in. mowa o opłatach półkowych. Warto więc zapoznać się z rozmową jaką dziennikarze Gazety Wyborczej ( ) Piotr Mączyński i Leszek Kostrzewski przeprowadzili z prezes UOKiK Małgorzatą Krasnodębską-Tomkiel. Piotr Miączyński, Leszek Kostrzewski: Stosowanie przez sieci handlowe dodatkowych opłat, świadczenie usług, których się nie wykonuje, wydłużanie terminów płatności to praktyki nieuczciwe. Niech UOKiK przestanie ośmieszać ministra rolnictwa w swoich wypowiedziach, tylko Warszawo, ty moja Warszawo W weźmie się do roboty i uporządkuje te sprawy wzywa minister Marek Sawicki. Małgorzata Krasnodębska-Tomkiel: Opłaty, o których mowa, tylko teoretycznie mogłyby stanowić pole do działania UOKiK. Teoretycznie? Teoretycznie, ponieważ opłaty półkowe są wynikiem relacji biznesowych między podmiotami gospodarczymi Należy pamiętać, że Urząd może zająć się takimi relacjami tylko w dwóch przypadkach kiedy przedsiębiorca nadużywa pozycji dominującej lub doszło do zawarcia niedozwolonego porozumienia. Nie wydaje się, żebyśmy mieli tutaj do czynienia z którąś z tych sytuacji. Ponadto opłaty te nie są problemem dla konsumentów. Być może, gdyby dostawca nie musiał płacić za półkowe, produkt byłby tańszy! Niestety, jak pokazuje doświadczenie, te mechanizmy nie działają automatycznie. Na ostateczną cenę ma bowiem wpływ wiele czynników. Problemem są opłaty dodatkowe. Trudne do oszacowania przez dostawców wielkich sieci. Wycofanie się z części byłoby korzystne dla dostawców, ale niekoniecznie doprowadziło by automatycznie do spadku cen na sklepowych półkach. Teraz spójrzmy, czy poszczególni rolnicy dostarczają towar bezpośrednio do sklepów? Zdarza się. Owszem, ale rzadko. Podstawowymi kontrahentami wielkich sieci są potężni przetwórcy i pośrednicy, nie rolnicy Ich pozycja na rynku nie jest zagrożona. Z sieciami współpracują też mali przetwórcy. Według Ministerstwa Rolnictwa Urząd powinien wkroczyć chociażby dlatego, że fałszowane są jego zdaniem dokumenty, świadczone fikcyjne usługi marketingowe. A na te fikcyjne usługi wystawiane są faktury. Fałszowanie dokumentów, stosowanie innych nieuczciwych praktyk to działania niezgodne z prawem. Owszem, Urząd ma możliwość dokonywania kontroli z przeszukaniami, sprawdzania dokumentów itd. Możemy to jednak stosować w dwóch przypadkach jeśli podejrzewamy istnienie kartelu albo przeciwdziałamy rynkowej dominacji podmiotu. Rynek o którym rozmawiamy, jest konkurencyjny. Nie mamy sygnałów świadczących o tym, że może tam mieć miejsce zmowa cenowa Urząd nie ma więc podstawy prawnej, aby tam wkraczać. Być może wobec tego UOKIK powinien dostać podobne uprawnienia, aby walczyć z opłatami półkowymi. Moim zdaniem nie. Problem relacji między dostawcami a dużymi sieciami handlowymi przewija się od lat na Zachodzie. I nigdzie w Europie nie udało się tego problemu rozwiązać, narzucając na organy ochrony konkurencji dodatkowe uprawnienia kontrolne. ( ) We Francji tamtejszy urząd antymonopolowy miał kontrolować koszt, po jakim towar dociera do sklepów Oceniał to na podstawie umów między dostawcą a siecią handlową i miał nie dopuścić do tego, aby ta cena była w rzeczywistości mniejsza niż w umowie. Wprowadzono też przepis, że jeśli sieć wynegocjuje coś z producentem danego dobra, na przykład pietruszki, to podobne warunki muszą być zachowane ze wszystkim producentami tego towaru. Efekt? Ceny we francuskich sklepach wzrosły. Te same warunki dla producentów spowodowały uśrednienie cen. Oczywiście w górę. Francuzi z tych zapisów się wycofali. Polskim producentom podoba się przykład Węgier. Na Węgrzech od ubiegłego roku wszystkie opłaty, które dostawcy mają wnosić na rzecz sklepów, muszą być transparentne. Innymi słowy, producent, przychodząc do sieci wie, czego może się spodziewać i za co zapłaci. Ale pani ten przykład się nie podoba. W przypadku bardzo konkurencyjnego rynku, a taki jest sektor handlowy, Kto zapłaci za przywileje dostawców? kwietniu bieżącego roku mija 216. rocznica wystawienia w Warszawie spektaklu Krakowiacy i górale Jedenaście lat wcześniej kierownictwo Teatru Narodowego w Warszawie objął pisarz i aktor Wojciech Bogusławski, nazwany później ojcem teatru polskiego. Położył on ogromne zasługi w rozbudzaniu w narodzie polskim uczuć patriotycznych. nadmierna transparentność może szkodzić. Każdy dostawca dąży do jednego celu: chcę dostać tyle, co mój konkurent. Czyli znów działania protekcjonistyczne przełożą się prędzej czy później na wyższą, a przynajmniej nie niższą, cenę dla konsumentów. Czyli co nie należy robić nic? Oczywiście, że nie. Przedsiębiorca, który czuje się pokrzywdzony przez sieć handlową, może np. iść do sądu. Istnieje ustawa o nieuczciwej konkurencji, która mówi wyraźnie, że czynem niezgodnym z prawem jest utrudnianie innym przedsiębiorcom dostępu do rynku, w szczególności przez np. pobieranie innych niż marża handlowa opłat za przyjęcie towaru do sprzedaży. Ale nie idzie do sądu, bo się boi. Boi się utraty kontraktu. Boi się, że inne sklepy nie będą chciały z nim handlować. ( ) Jednym z pomysłów na wzmocnienie pozycji negocjacyjnej może być tworzenie przez dostawców grup zakupowych, dzięki czemu kontrahenci mogą zwiększać swoją siłę nacisku na sieci. (oprac. jmj) Krakowiacy i górale Teatr pod jego kierownictwem dążył do wyparcia teatru obcego, wiązał się z losami narodu i starał się zaspokoić jego potrzeby. W kwietniu 1794 roku, kiedy to miała miejsce premiera opery Krakowiacy i górale Warszawa była w ogniu walk związanych z powstaniem kościuszkowskim. Niemal w pobliżu teatru, na ulicach Miodowej, Długiej i Podwalu toczyły się walki z Moskalami, w których uczestniczył m.in. słynny szewc-pułkownik Jan Kiliński. Wystawienie patriotycznej opery było więc jak byśmy to dzisiaj nazwali patriotycznym dopingiem. Oddajmy jednak głos ówczesnemu recenzentowi Johannowi Gottfriedowi Seume, który tak opisywał to wydarzenie 1 : Wystawienie w stolicy sztuki teatralnej pod tytułem Krakowiacy wywołało niesłychany entuzjazm. Jest to utwór o tematyce narodowej przedstawiający z wielkim talentem kłótnię wieśniaków pochodzących z okolic Krakowa. Rosyjski poseł (gen. Józef Igelström, ambasador i dowódca wojsk rosyjskich w Warszawie przyp. jmj) miał początkowo zastrzeżenia co do owego przedstawienia, ponieważ jednak Marszalek hrabia Moszyński osobiście zaręczył, że nie będzie w tym spektaklu KZRSS Społem Strategia Społem 2010 Dokończenie ze str. 3 platformy wspólnych zakupów zaproponował zwrócenie się o pomoc w tym przedsięwzięciu do prezes MAH, J. Garwoła-Wójtowicz oraz do kierownictwa Dolnośląskiej Agencji Handlowej, jako do zweryfikowanych przez życie praktyków. Prezes WSS Śródmieście Anna Tylkowska stwierdziła, że podchodzi nader sceptycznie do inicjatywy wspólnych zakupów na szczeblu krajowym. Widzi natomiast sens (postulowanych zresztą od dawna) wspólnych przedsięwzięć celowych, takich jak np. negocjacje cen energii. Jeśli chodzi o zakupy, powinno się poprzestać na sprawdzonych wzorach (jak np. MAH). Prezes A. Tylkowska zachęcała do wspólnej, aktywnej promocji Społem do której ciągle nie dochodzi. Przedstawiciel wielkopolskiej grupy zakupowej dziewięciu spółdzielni, tzw. G-9, prezes PSS w Turku Marian Dybus poparł w imieniu tej grupy inicjatywę KZRSS w sprawie wspólnych zakupów. Mówił też o wynegocjowaniu przez G-9 o 20 proc. niższych cen energii, podkreślając, że jego zdaniem działając na szczeblu krajowym można by uzyskać jeszcze więcej. nic zdrożnego zezwolono ostatecznie, aby się odbyło. Autor, pan Bogusławski, igrający ludzkimi namiętnościami jak piłką, równie dobry patriota jak autor, dał dowód swego mistrzostwa w samej sztuce i jej wystawieniu. Łączy ona w sobie nadzwyczaj zręcznie w jedną całość dramat, wodewil i balet. Porywająca muzyka oparta została częściowo na rodzimych pieśniach ludowych, częściowo na dyskretnie przejętych motywach z najlepszych utworów zagranicznych; tylko ktoś o bardzo chłodnym usposobieniu mógłby się nie poddać ogólnemu entuzjazmowi. Na ogólną liczbę trzech przedstawień udało mi się dwukrotnie być w teatrze i muszę wyznać, że nigdy nie doznałem większego, głębszego i trwalszego wrażenia. Polityczne aluzje tej sztuki były bardzo odległe i niezbyt istotne, miała ona jednak charakter patriotyczny. Kilku z czołowych aktorów najprawdopodobniej weszło w porozumienie, uzupełniali bowiem arie wstawkami,. Które wnet wyparły właściwy tekst, powtarzane z nieukrywaną radością. Wstawki te przeniosły się szybko z teatru między lud, a wypadki pod Krakowem (zwycięstwo Kościuszki pod Racławicami 4 kwietnia tego roku przyp. jmj) uczyniły z wszystkich warszawian śpiewaków operowych. Nawet rosyjskie orkiestry wojskowe grały ulubione arie z ulubionej opery. Rosyjski generał dowiedziawszy się o wszystkim, co zaszło, zabronił dalszych przedstawień; lecz utwór, trzykrotnie już odegrany, odniósł skutek. Balet Werbownicy, kończący przedstawienie, w każdej innej okoliczności uznany byłby za całkiem niewinny, lecz teraz podobnego co i sama sztuka doznał losu. Głuchy szmer niezadowolenia rozszedł się wśród publiczności; coraz częściej zaczęły się ukazywać śmiałe paszkwile, a nawet zaczęto głośno się odgrażać. (oprac. jmj) 1 Teatr Narodowy , Warszawa 1967, s. 674 Podsumowując dyskusję J. Rybicki odwołał się do najważniejszej, starożytnej zasady lekarskiej:,primum non nocere ( po pierwsze nie szkodzić ). Stwierdził, że oczywiście nie powinno się rozbijać tego, co już istnieje. Trzeba jednak nadal szukać wspólnej płaszczyzny współpracy, nie przesądzając o jej szczegółach. A w dniu 15 kwietnia br. trzeba będzie pewne zasady takiego współdziałania ustalić Jerzy Rybicki uznał, że w 2010 r. trzeba wkroczyć z optymizmem, bo chociaż jesteśmy poniekąd nadal rozbici, gdyż każdy idzie własną drogą, to na pewno możemy wyzyskać atuty, wyróżniające nasze sklepy: obecność towarów, których nie ma w wielkich marketach, bliski kontakt z klientem, wyższą jakość naszej oferty itp. Tekst i foto: CEZARY BUNIKIEWICZ Zasłużeni działacze warszawskiej spółdzielczości spożywców Ewa Janiszewska Minęło już 40 lat od czasu gdy pani Ewa rozpoczęła pracę zawodową w dziale księgowości lubelskiej spółdzielni spożywców Społem i choć mówiła wówczas, że nie lubi takiej papierkowej roboty, dziś nie wyobraża sobie aby mogła inaczej spędzać każdy dzień. Wpisywanie szeregów cyfr, sumowanie ich i segregowanie według odpowiednich rubryk stało się dla niej czymś tak naturalnym, że kiedy coś się, nie daj Boże, nie chce zbilansować, śnią się jej koszmarne sny i w ciemnościach nocy usiłuje dojść, gdzie powstał błąd. Jeszcze jako 19-letnia dziewczyna, dała się poznać z niezwykłej skrupulatności, sumienności i odpowiedzialności. Przełożeni szybko zorientowali się, że można jej powierzać nawet najtrudniejsze operacje finansowo-księgowe, bo da sobie radę i nie narazi na szwank dobrego imienia firmy. Zawsze należała do pracowników, którym można zaufać w stu procentach. Przekonała się o tym bardzo szybko Zofia Piotrowska, obecna wiceprezes do spraw ekonomicznych WSS Praga Południe, z którą pani Ewa od 10 lat stanowi nierozerwalny tandem, polegający na codziennej współpracy i uzgadnianiu problemów księgowych. Jako kierowniczka działu księgowości, ma w swoim zespole 11 koleżanek i potrafi stworzyć atmosferę pełnego zaufania i ogromnej odpowiedzialności, w czym pomaga jej właśnie pani prezes, stawiając nie tylko wysokie wymagania, ale też służąc zawsze radą i pomocą. Najważniejsze zaś mówi pani Ewa jest to, że pani prezes ma głowę otwartą na wszystkie nowości zarówno techniczne jak i prawne. Kiedy do księgowości weszła komputeryzacja, pozornie praca stała się łatwiejsza, ale kiedyś nie było tylu dostawców towarów, co obecnie, nie dostarczano też ich nawet po kilka razy w ciągu dnia. Towar przyjmowano na magazyn i dopiero po zaksięgowaniu trafiał na sklepowe półki. Dziś, za każdą dostawą, która natychmiast trafia do klienta, idą faktury, a te trzeba natychmiast sprawdzić, zaksięgować i umieścić w odpowiednim zbiorze komputerowym. To są już nie tysiące, ale setki tysięcy operacji, z których następnie oblicza się różnego rodzaju podatki (bo nie tylko VAT) i sporządza liczne sprawozdania czy to na potrzeby własnej firmy, czy np. do GUS. Pozornie więc robota jest łatwiejsza, bo nie ma liczydeł czy prostych maszynek sumujących, ale też stale trzeba się uczyć posługiwania nowymi programami komputerowymi i przetwarzania danych np. na coraz to nowsze nośniki tworzące bazę danych o przepływie towarów i sytuacji poszczególnych dostawców. Doskonałą odskocznię od monotonnych tabel, zestawów i kolumn zapełnionych bezdusznymi cyframi pani Ewa znajduje w domu, wśród najbliższych. Wychowała dwie wspaniałe córki i obie poszły w jej ślady, bo starsza skończyła SGH i doskonale radzi sobie w działalności biznesowej, młodsza zaś, choć ma ukończone studia z zakresu stosunków międzynarodowych, pracuje także w WSS Praga-Południe, pełniąc funkcję zastępcy kierownika największego sklepu spożywczego. Ze spółdzielnią na Pradze-Południe pani Ewa związana jest od roku Wcześniej, przez 11 lat, pracowała w dziale sprawozdawczości finansowej Wojewódzkiej Spółdzielni Społem obejmującej wtedy całe województwo warszawskie. Do Warszawy wcześniej przeniosła się z Lublina w roku 1979, kiedy wyszła za mąż za warszawiaka, pracującego w katedrze technologii drewna SGGW. Wkrótce po przejściu na Pragę- Południe, Ewa Janiszewska zdobyła mandat członka Rady Nadzorczej. W obecnej kadencji również została wybrana, a ponadto należy do jednej z Grup Rejonowych, które nadzorują społecznie pracę sklepów detalicznych. W ten sposób ma jakby podwójny ogląd firmy, bo z jednej strony poprzez dokumenty księgowe, a z drugiej, przez codzienną działalność placówek. W roku 2009 otrzymała odznakę Zasłużony dla Społem. W pierwszych latach po transformacji ustrojowej otrzymała propozycję przeniesienia się do dużej, prywatnej firmy, która dość agresywnie wchodziła wówczas na rynek. Kuszono ją znakomitymi zarobkami i perspektywą szybkiego awansu. Nie zdecydowała się jednak na taki krok, ceniąc sobie przede wszystkim poczucie bezpieczeństwa i stabilności, jakie przez tyle lat dawało jej Społem. I dziś także twierdzi, że takich wartości nie można zamienić na chwilowy sukces finansowy. Nie żałuje więc, że została, bo uważa, że są wartości cenniejsze od pieniędzy. Pani Ewa nie myśli jeszcze o emeryturze, choć mogłaby się już na nią szykować. Miałaby zapewne więcej czasu dla rodziny, mogłaby częściej jeździć na działkę, oddawać się ulubionym lekturom, czy chodzić na spacery do Łazienek, czy bliższego domu Parku Paderewskiego. Wszystko to odkłada jednak na dalszą przyszłość, tak jak i sprawy zdrowia, które owszem, coraz częściej dają się we znaki. Zajmę się tym wszystkim kiedyś dodaje z uśmiechem teraz moim życiem jest zapełniony cyframi i skrupulatnie porubrykowany komputer. Odpoczywam natomiast najlepiej, gdy wraz z innymi działaczami i pracownikami spółdzielni wyjeżdżamy na wycieczki, czy to w kraju, czy poza granice Polski. Cieszę się, że już tyle razem zobaczyliśmy i właśnie szykuję się na kolejną wyprawę. Tym razem będzie to Krym, którego jestem bardzo ciekawa. ELŻBIETA JĘDRYCH

7 SPOŁEMOWIEC WARSZAWSKI nr 4 (518) Str. 7 Prawo na codzień Prawo na codzień Ulgi i odliczenia w podatku dochodowym od osób fizycznych w 2009 r. cz. II 5. Odliczenia na cele rehabilitacyjne W ramach tej ulgi można odliczyć wydatki ponoszone przez podatnika będącego osobą niepełnosprawną lub przez podatnika, na którego utrzymaniu jest osoba niepełnosprawna i dochód tej osoby nie przekroczył w roku 2009.r. kwoty 9,120zŁ Rachunki musza być wystawione na osobę, która będzie odliczała ten wydatek. Osoba, której dotyczy wydatek musi posiadać: orzeczenie o zakwalifikowaniu do jednego z trzech stopni niepełnosprawności, albo decyzję przyznającą rentę z tytułu całkowitej lub częściowej niezdolności do pracy, rentę szkoleniową, albo socjalną, jeżeli osoba nie ukończyła 16 roku życia, to orzeczenie o rodzaju i stopniu niepełnosprawności. Jeżeli jest mowa osobach zaliczonych do I grupy inwalidztwa, należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do który cli, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono: całkowitą niezdolność do pracy oraz niezdolność do samodzielnej egzystencji albo znaczny stopień niepełnosprawności. Natomiast jeżeli jest mowa o osobach zaliczonych do II grupy inwalidztwa, należy przez to rozumieć odpowiednio osoby, w stosunku do których, na podstawie odrębnych przepisów, orzeczono: całkowitą niezdolność do pracy albo umiarkowany stopień niepełnosprawności. Wydatki, które mogą być poniesione i podlegają odliczeniom to: adaptacja i wyposażenie mieszkań i budynków I mieszkalnych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, np. budowa podjazdów, poszerzanie wejść, położenie terakoty antypoślizgowej, założenie brodzika ze specjalnym siedziskiem, montaż uchwytów, drzwi przesuwnych, przystosowanie pojazdu mechanicznego do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, zakup i naprawa sprzętu, urządzeń i narzędzi niezbędnych w rehabilitacji, np. wózki, protezy, kule, obuwie ortopedyczne, aparaty słuchowe, okulary, laski, materace i poduszki przeciwodleżynowe, aparaty telefoniczne dla niewidomych, zakup wydawnictw i materiałów szkoleniowych stosownie do potrzeb wynikających z niepełnosprawności, odpłatność za pobyt na turnusie rehabilitacyjno-usprawniającym, w sanatorium oraz odpłatność za dojazdy na turnus środkami komunikacji publicznej, odpłatność za zabiegi rehabilitacyjne -usprawniające, opłacenie przewodników osób niewidomych I i II grupy inwalidztwa oraz osób z niepełnosprawnością narządu ruchu zaliczonych do I grupy w kwocie nie przekraczającej w 2009r zł, Koszty utrzymania przez osoby niewidome psa przewodnika do 2 280zł, opieka pielęgniarska w domu nad osobą niepełnosprawną w okresie przewlekłej choroby uniemożliwiającej poruszanie się oraz usługi opiekuńcze świadczone osobom zaliczonych do I grupy inwalidztwa, leki w wysokości stanowiącej różnicę pomiędzy faktycznie poniesionymi wydatkami w danym miesiącu a kwotą 100 zł miesięcznie, jeżeli lekarz specjalista stwierdzi, że osoba niepełnosprawna powinna stosować określone leki stale lub okresowo, odpłatny i konieczny przewóz na niezbędne zabiegi leczniczo rehabilitacyjne, koszty używania samochodu osobowego, stanowiącego własność osoby PSS Szczecin Dokończenie ze str. 6 załadowany samochód ciężarowy w górę na wysokie piętro gmachu, na poziom sal wystawowych. Zarząd PSS Społem liczy nie tylko na powrót dotychczasowych klientów, ale na rozwój sprzedaży za sprawą pobliskiego Deptaku Bogusława. Poza tym zapewne nowi mieszkańcy budynku staną się klientami sklepu. Po zamknięciu Jowisza na jego drzwiach pojawiła się kartka z napisem: Zapraszamy za 20 miesięcy. Według planów Szczeciński Monciak ma być oddany do końca niepełnosprawnej zaliczonej do I lub II grupy lub podatnika mającego na utrzymaniu osobę niepełnosprawną w celach przewozu na zabiegi leczniczo rehabilitacyjne 2 280zł, Aby odliczyć te wydatki należy posiadać rachunki i inne dowody ich poniesienia. W przypadku prac adaptacyjno remontowych konieczne jest posiadanie faktury VAT na te prace nie ma limitu. W przypadku używania samochodu, posiadania przewodnika i psa, wymagane jest tylko oświadczenie podatnika. Kwotę odliczeń związanych z wydatkami na cele rehabilitacyjne wpisujemy w załącznik PIT O w części B 6. Ulga internetowa odliczeniu podlegają wydatki poniesione przez : podatnika z tytułu użytkowania sieci Internet w lokalu (budynku) będącym miejscem zamieszkania podatnika Ulga jest limitowana. Maksymalne odliczenie podatnika w skali całego roku nie może przekroczyć 760 zł. Przepisy dotyczące ulgi internetowej pozwalają domownikom na zwiększenie limitu odliczeń. Gdy wydatki z tytułu użytkowania Internetu ponoszą np. małżonkowie, to jeżeli nazwiska obojga z nich będą umieszczone na fakturze za Internet, to każdy z nich może skorzystać z odliczenia w ramach osobnego limitu 760 zł. Zasady te nie odnoszą się wyłącznie do małżonków. Na fakturze możliwe jest także umieszczenie danych innych domowników, np. dzieci lub innych osób, o ile zamieszkują pod jednym dachem. Jednakże, jeżeli w fakturze obejmującej pakiet usług, np. telewizja, Internet i telefon nie będzie wyodrębniony Internet, to na podstawie takiej faktury nie będzie można dokonać odliczenia Internetu w ramach tej ulgi. Odliczenie stosuje się, jeżeli wydatek został udokumentowany fakturą i wpisuje się do w części B PIT O. 7. Wydatki na nabycie nowych technologii za nową technologię, uważa się wiedzę technologiczną w postaci wartości niematerialnych i prawnych, w szczególności wyniki badań i prac rozwojowych, która umożliwia wytwarzanie nowych lub udoskonalonych wyrobów i usług i która nie jest stosowana na świecie przez okres dłuższy niż ż ostatnich 5 lat. Przez nabycie nowej technologii rozumie się nabycie praw do wiedzy technologicznej, w drodze umowy o ich przeniesienie oraz korzystanie z tych praw. Prawo do odliczeń przysługuje podatnikowi uzyskującemu przychody z pozarolniczej działalności gospodarczej do wysokości kwoty dochodu. 8. Ulga z tytułu wychowywania dzieci (art. 27f ustawy) Prawo do ulgi przysługuje podatnikowi podatku dochodowego od osób fizycznych, uzyskującemu dochody opodatkowane na ogólnych zasadach przy zastosowaniu skali podatkowej. Odliczeniu od podatku podlega kwota 92,67 zł miesięcznie na każde dziecko, za każdy miesiąc kalendarzowy, w którym podatnik w stosunku do małoletniego dziecka: 1. Wykonywał władzę rodzicielską 2. pełnił funkcję opiekuna prawnego, jeżeli dziecko z nim zamieszkiwało, 3. sprawował opiekę poprzez pełnienie funkcji rodziny zastępczej na podstawie orzeczenia sądu lub umowy zawartej ze starostą. Za cały rok można odliczyć od podatku maksymalnie 1112,04 zł za każde dziecko. Jeżeli w tym samym miesiącu w stosunku do dziecka wykonywana była władza rodzicielska, pełniona funkcja opiekuna prawnego lub rodziny zastępczej, to za ten mięsie każdy z podatników może odliczyć Zmiana warty 1/30 kwoty 92,67 zł za każdy dzień sprawowania pieczy nad dzieckiem. Odliczenie dotyczy łącznie obojga rodziców, opiekunów prawnych dziecka albo rodziców zastępczych pozostających w związku małżeńskim. Kwotę tę mogą odliczyć od podatku w częściach równych łub w dowolnej proporcji przez nich ustalonej. Na powyższych zasadach z odliczenia może również skorzystać podatnik, który w związku z wykonywaniem ciążącego na nim obowiązku alimentacyjnego oraz w związku ze sprawowaniem funkcji rodziny zastępczej utrzymywał w roku podatkowym pełnoletnie dziecko: które zgodnie z odrębnymi przepisami otrzymywało zasiłek (dodatek) pielęgnacyjny lub rentę socjalną bez limitu wieku. do ukończenia 25 roku życia uczące się w szkole, o której mowa w przepisach o systemie oświaty, przepisach o szkolnictwie wyższym lub w przepisach regulujących system oświatowy lub szkolnictwo wyższe obowiązujących w innym niż Rzeczpospolita Polska państwie, jeżeli w roku podatkowym nie uzyskało dochodów podlegających opodatkowaniu na zasadach określonych w art. 27 lub art. 30b w łącznej wysokości przekraczającej kwotę 3 089zł (stanowiącą iloraz kwoty zmniejszającej podatek oraz stawki podatku, określonych w pierwszym przedziale skali podatkowej) z wyjątkiem renty rodzinnej. W części E formularza PIT/0 podatnik podaje numer PESEL dziecka, a w przypadku braku tego numeru imię i nazwisko oraz datę urodzenia dziecka. Jednoznacznie zaznacza za jaki czas przysługuje mu odliczenie. 9. Na wniosek podatnika naczelnik Urzędu Skarbowego przekazuje na rzecz organizacji pożytku publicznego kwotę w wysokości nieprzekraczającej 1% podatku należnego wynikającego z zeznania podatkowego, po jej zaokrągleniu do pełnych dziesiątek groszy w dół, po potrąceniu kosztów przelewu bankowego. Za wniosek uważa się wskazanie przez podatnika w zeznaniu podatkowym albo w korekcie zeznania organizacji pożytku publicznego, poprzez podanie jej nazwy, numeru wpisu do Krajowego Rejestru organizacji pożytku publicznego oraz kwoty do przekazania na rzecz tej organizacji. W przypadku błędnie podanego numeru rachunku bankowego przez organizację pożytku publicznego naczelnik urzędu skarbowego odstępuje od przekazania 1% podatku na rzecz wskazanej organizacji. W zeznaniu podatkowym należy wskazać tylko jedną organizację, podając nazwę organizacji pożytku publicznego i numer wpisu do Krajowego Rejestru Sądowego oraz można wyrazić zgodę na podanie organizacji pożytku publicznego danych darczyńcy w formie pisemnej w tym samym terminie przekazania kwoty 1% podatku. 10. Skala podatkowa na 2009 r. Podstawa obliczenia podatku: do zł podatek 18% minus kwota zmniejszająca podatek 556 zł 02 gr ponad zł podatek zł 02 gr + 32% nadwyżki ponad zł. Osoby, które w roku 2009 wymieniły dowody osobiste i jeszcze nie zawiadomiły Urzędu Skarbowego o dokonanej wymianie dowodu osobistego, powinny to uczynić składając zeznanie podatkowe wypełniając formularz NIP 3, zaznaczając odpowiednie rubryki w PIT-37 i PIT- 36 składając NIP-1. Opracowała: MONIKA BOBKE lipca 2011 roku. Nazwa Szczeciński Monciak nawiązuje do słynnego sopockiego Monciaka, który także znajduje się przy ul. Monte Cassino. Po zmianie warty Jak się dowiadujemy, w skład obecnego trzyosobowego Zarządu PSS wchodzą: prezes Zbigniew Rewkowski, z-ca prezesa, wiceprezes ds. handlu Jerzy Mąkosa i wiceprezes ds. ekonomicznych i pracowniczych Jarosław Grabowski. W październiku ub. roku podczas urlopu prezesa Nowaczyka spotkałem się z ówczesnymi wiceprezesami Rewkowskim i Malesą i znowu miałem przyjemność odczuć społemowskie zaangażowanie szczecińskich prezesów i ich konsekwencję w polityce rozwoju spółdzielni. Opisałem to, ze szczególnym uwzględnieniem znakomitej promocji gazetowej w dodatku weekendowym Kuriera Szczecińskiego, w numerze listopadowym Społemowca. Teraz, po zmianie warty, nowy zarząd w odpowiedzi na pismo Zarządu KZRSS Społem z 1 lutego br. zgłosił akces do budowy krajowego biura zakupów Społem. W tym miejscu zasłużonemu Nestorowi i nowemu Zarządowi serdecznie gratulujemy i dorobku i nowych perspektyw rozwoju! DARIUSZ GIERYCZ W iększość supermarketów zachodnich sieci kokietuje klientów sloganem, że u nich najtaniej. Pomijając jakość sprzedawanych w większości tych placówek towarów, zwłaszcza jeżeli chodzi o żywność, tanie ceny nie biorą się z niczego, ktoś do nich dopłaca, i na pewno nie są to właściciele sieci. The Guardian (Guardian News & Media) z 12 stycznia 2010 r. opisał praktyki stosowane przez największą sieć handlu detalicznego Wal-Mart z USA, która ma 8,1 tys. placówek w 15 krajach świata, generujących roczne przychody w wysokości 401 mld dolarów. Według najnowszych zestawień Wal-Mart Stores osiągnęła roczną sprzedaż w wysokości 650 mld dolarów, a drugi na liście, Carrefour osiągnął 124 mld dolarów. HANDEL 2010 Prawdziwe oblicze t a n i c h c e n Wal-Mart prowadzi zarówno supermarkety w USA, w Wielkiej Brytanii (sieć Asda), w Japonii (Seiyu), jak i osiedlowe sklepiki w Brazylii, czy Meksyku. Znaczną część produktów Wal-Mart kupuje od tanich dostawców z Chin. W Wal-Mart można kupić dżinsy Wranglera za 11,5 dolara, a za 298 dolarów laptopa). Swoją działalność firma prowadzi pod sloganem, że pomaga ludziom oszczędzać pieniądze, dzięki czemu mogą lepiej żyć. Utrzymuje, że jest po stronie ciężko pracujących rodzin, które muszą oszczędzać każdego centa i jest to filozofia, którą zamierza szerzyć na całym świecie. Ale przeciwnicy firmy, a jest ich wielu, zarzucają jej właścicielom przyczynianie się do bankructwa małych sklepów, dyskryminację płacową kobiet, niesprawiedliwe traktowanie starszych, kosztowniejszych zatrudnionych osób, zaniżanie pensji i niezgodę na organizowanie się pracowników. W Ameryce Wal-Mart bez najmniejszej żenady jest antyzwiązkowy. Np., gdy w 2005 roku w Quebec pracownicy sklepu w referendum opowiedzieli się za powołaniem swojego przedstawicielstwa, sklep został zamknięty. Kanadyjski sąd najwyższy stanął po stronie Wal-Martu, który zamknięcie sklepu tłumaczył jego niedochodowością. Znacznie bardziej elastyczna jest Wal-Mart poza Ameryką. W 2009 r. Wal-Mart wydał 4,1 mld dolarów na międzynarodową ekspansję, a w bieżącym roku planuje wydać na ten cel 4,2 4,4 mld, nie licząc przejęć. Prawie jedną czwartą sprzedaży firma generuje poza granicami USA, ale niewielu zagranicznych klientów zdaje sobie sprawę, że kupuje w amerykańskiej sieci, bowiem sklepy mają w różnych krajach różne nazwy. Początkowo firma budowała na świecie, amerykańskie w stylu, podmiejskie centra handlu dyskontowego, zakładając że będą one masowo odwiedzane w poszukiwaniu tanich towarów. To się nie sprawdziło z uwagi na różnego rodzaju uwarunkowania, przyzwyczajenia klientów, itp. Toteż w nowej strategii sklep sieci w każdym kraju powinien przypominać sklep rodzinny i prowadzić sprzedaż towarów, w pewnej części uwzględniającej miejscową specyfikę. Wal-Mart wchodzi tylko na te rynki, na których spodziewa się uplasować wśród najpotężniejszych sieci (ostatni kierunek ekspansji to Indie i Rosja). Liczy się zdobycie jedno z trzech pierwszych miejsc. Tylko działanie na wielką skalę jest brane pod uwagę, inaczej przedsięwzięcie nie ma sensu. Podstawą biznesowego modelu jest nieustanne dążenie do minimalizowania kosztów. W takiej potężnej firmie każda dziesiąta centa za cenę towaru to milionowe zyski. Toteż Wal-Mart wyciska z każdego dostawcy ile się da, a nawet więcej. W firmach, produkujących dla Wal- Mart, zwłaszcza w Chinach, wyzysk pracowników jest bliski niewolnictwu. W okresach największego zapotrzebowania na produkowany tam towar, robotnicy są zmuszani do pracy nawet przez całą dobę. Ale i w samej centrali Wal-Martu też obowiązuje oszczędność, wręcz skąpstwo posunięte do skrajności. Centrala mieści się w niskich budynkach usytuowanych na północnym zachodzie Arkansas. Ze stolicy stanu Little Rock jedzie się tam 3,5 godziny. Wzdłuż korytarza dostawców ustawione są małe boksy z pleksi, gdzie prowadzone są negocjacje z dostawcami. W pokoju socjalnym dla pracowników, gdzie mogą wypić kawę czy herbatę, stoi kartonowe pudełko z otworem na pieniądze i z napisem, że napoje nie są darmowe. Ale dzień w dzień w tej, oddalonej o setki kilometrów od najbliższego miasta, siedzibie firmy, pojawiają się setki producentów z całego świata, aby zaoferować swe towary. (na podst. Forum nr 8/2010 oprac. jmj)

8 Str. 8 SPOŁEMOWIEC WARSZAWSKI nr 4 (518) J ak obchodzono w dawnej Polsce Wielki Tydzień?... Co miasto, co wieś to inne szczegóły, ale generalnie Już w dzień po Ostatkach zaczynały się wielkośrodowe judaszki. W Popielec, a nierzadko i w zwykły dzień ciągnięto kukłę, którą ośmieszano, topiono i w każdy inny sposób pozbawiano życia. Kukła symbolizowała zarówno zimę, jak i śmierć. (Swoją drogą, to chyba w tym roku taką kukłę symbolizującą zimę, unicestwili by wszyscy Polacy, niezależnie od wieku, poglądów, wyznania, itp. tak bardzo zalazła nam wszystkim za skórę przyp. J). W Wielki Czwartek dzwony w kościołach nie miały prawa głosu. Ministranci, i nie tylko oni, używali jedynie drewnianych kołatek (klekotek). Ale dziatwa nie zamierzała poprzestawać na niezbyt mocno brzmiących namiastkach dzwonków. Sporządzała nawet specjalne machiny na kołach deseczki obracające się wokół ciągnionego klocka miały moc wielu decybeli, toteż służby porządkowe, a nawet i nieumundurowani mieszkańcy podejmowali za hałaśnikami wiele pościgów i interwencji. Ale mimo wszystko większość lubiła takie koncerty, były one bowiem elementem obrządku i tradycji. W Wielki Czwartek miał miejsce obrzęd umywania nóg dwunastu starcom, a następnie spożywania z nimi wieczerzy. Była to zasada przestrzegana nie tylko przez głowę Kościoła i głowę Państwa, ale i przez innych prominentów. Wybierali oni (a raczej służba wybierała dla każdego z nich) nędzarzy, którzy po obrządku byli suto obdarowywani. W jeden z Wielkich Czwartków, za czasów panowania Stanisława Augusta, król miał do umycia nogi dwunastu starcom, liczącym łącznie 1300 lat, bowiem każdy z nich ponad sto lat, najstarszy sto dwadzieścia pięć! Jednak król, mimo zachowywania pozorów przestrzegania tradycji, był zbyt wielkim estetą, by dotykać się do stóp, N AKWARIUM ależy do rodziny kąsoczkowatych. Jest bardzo ruchliwym gatunkiem. Żyje stadnie. Zamieszkuje cieki wodne Ameryki Południowej, głównie na terenach Peru. Największe nasycenie w dorzeczu rzeki Maranon. Najlepiej hodować je w zbiornikach jednogatunkowych, w większej grupie, ewentualnie ze spokojnymi rybami żyjącymi w dolnych partiach zbiornika. Wielkość akwarium hodowlanego powinna wynosić około l00 cm długości i 60 cm wysokości. Parametry wody w zbiorniku hodowlanym są następujące: ph 6-7, twardość wody (DGH) 4 18 stn, temperatura st. C. SPOTKANIA Z MEDYCYNĄ R ak trzustki stanowi około 3% wszystkich nowotworów złośliwych u człowieka i jest po raku okrężnicy i raku żołądka trzecim co do częstości guzem przewodu pokarmowego. Częstość zachorowania na raka trzustki wzrasta wraz z wiekiem i większość z nich (około 80%) obserwuje się pomiędzy 60 i 80 rokiem życia. Rozpoznawanie tego nowotworu we wczesnej fazie jest nadal niezwykle trudne i czasami, mimo dostępnej techniki medycznej, zawodzi. Całkowite przeżycie u chorych z rakiem trzustki wynosi jeden rok u 21 proc., a pięcioletnie przeżycie osiąga jedynie 5 proc. chorych. W rozpoznaniu raka trzustki wykorzystuje się badania ultrasonograficzne, CT-tomografię komputerową, ERCPendoskopową pancreatocholangiografię wsteczną oraz pomocniczo EUS-endoskopową ultrasonografię, MRI-rezonans magnetyczny, IDUS ultrasonografię przez przewód trzustkowy Ostatnio jednak pojawiły się doniesienia o nowej metodzie dotychczas nie stosowanej, a mianowicie badaniu śliny na obecność charakterystycznych związków których aktywność ulega zmianie u chorych z rakiem trzustki. Związki te, to cztery geny KRAS, MBD3L2, ACRV1 i DPMI 1.Badania prowadzone w grupie 90 osób z przewlekłym stanem zapalnym trzustki oraz zdrowych wykazały, że test ma CIEKAWOSTKI DLA WSZYSTKICH które na co dzień nie były utrzymywane chociażby w minimalnym stopniu w czystości, a jedynie wyszorowane starannie na tę okazję przez służbę pałacową. Toteż za Stanisława Augusta powinność tę spełniał totumfacki króla, biskup Naruszewicz, pełniący na dworze funkcję jałmużnika. Dopiero po obmyciu nóg, gdy podejmowano wybrańców zaszczytu obmycia nóg posiłkiem, król Wielki Tydzień usługiwał im wraz ze swoją kamarylą, a na za zakończenie wieczoru szczodrze ich obdarowywał. W Wielki Piątek zdążały do kościołów pochody biczujących się kapników. Zazwyczaj na ich czele szedł dobrze zbudowany, rosły mężczyzna, który miał nałożoną na kaptur koronę cierniową, na ramię łańcuch i uginał się teatralnie pod ciężarem krzyża. Udawał on Chrystusa. Dwaj inni kapnicy, którzy grali żołnierzy, szarpali go za łańcuch, bili pałaszami pokrzykując: - Postępuj Jezu! Niestety, pobożność kapników kończyła się często po wkroczeniu w mury kościoła, gdzie pozwalali sobie nawet na spożywanie mocniejszych trunków i zażywanie tabaki. Również w Wielki Piątek odwiedzano groby. Na wędrówkę po kościołach wyruszano całymi rodzinami, zazwyczaj po południu. Wieczory i noce to był czas odwiedzania grobów dla służby. Groby urządzano fantazyjnie, i często angażowano w ich aranżację ludzi z dużym smakiem plastycznym. Bardzo często były one również objawem przepychu. Nierzadko nawiązywano do Starego i Nowego Testamentu. W niektórych kościołach figury w grobach były ruchome, a nawet świecące, jak np. lwy, które błyszczały szklanymi oczami, a wachlowały się ozorami wystawionymi z paszczy. Morze miotało bałwany. Maryje stojące pod krzyżem, ręce z chustkami podnosiły do oczu i jakby omdlone opuszczały na dół. Jeden z XVII-wiecznych grobów warszawskich był ułożony z samych szabel, szyszaków, tarcz. Również na wsiach starano się ozdobić groby jak najpiękniej. Ryby połykały Jonaszów, w sztucznych ogródkach przed leżącym Jezusem rosły owies i rzeżucha, a nawet drzewka pomarańczowe i cytrynowe. Wszędzie grobów strzegli żołnierze Piłata. Na wsiach zaszczytu pilnowania dostępowali co znaczniejsi mieszkańcy, bardzo pstro poprzebierani ( w poznańskim nazywano ich turkami ). Ale Wielki Piątek nie był dniem absolutnej żałoby. W środowiskach wiejskich żony i matki z samego rana chłostały rózeczką mężów i dzieci. Wiele osób zanurzało się w rzekach, nawet konno, jako że ta kąpiel miała chronić przed krostami zarówno ludzi jak i zwierzęta. Dzwony rezurekcyjne ogłaszały Zmartwychwstanie Pana już w Wielką Sobotę wieczorem lub o północy. Dopiero za panowania króla Stanisława Augusta przeniesiono rezurekcję na świt niedzielny, by nie narażać wiernych na niezbyt bezpieczne w tych czasach nocne powroty do domów. Dzwonom wtórowała palba ze strzelb, pistoletów, a nawet armat i moździerzy. Przy kościołach palono w beczkach smołę. Ludzie obdarowywali się pisankami i składali sobie życzenia. A po uroczystości w kościele, nierzadko miały miejsce wyścigi na drogach, by jak najszybciej dopaść do stołów ze święconką. JASJAN Boehlkea fredcochui Ryby te lubią wodę kwaśną i miękką, najlepiej przefiltrowaną przez wkład torfowy. Gatunek ten jest wszystkożer- R a k t r z u s t k i 90 procentową czułość (tj. zdolność do prawidłowego rozpoznania choroby tam, gdzie ona występuje) i 95 proc. swoistość (tj. zdolność do rozpoznania zdrowych osób, jako zdrowych). Są to jednak wstępne doniesienia, a grupa dotychczas przebadanych chorych jest jeszcze niewielka. Naukowcy podkreślają, że badanie śliny na obecność raka trzustki jest nie tylko proste i nieinwazyjne, ale Refleksja o czasie Można majątek stracić, a potem odzyskać, Można zgubę odnaleźć to sprawa oczywista Lecz jeśli czas roztrwonisz to rzecz wygląda marnie, Bo jeśli czas tracimy, to zawsze NIEODWRACALNIE! Punkt widzenia Są tacy, którzy nigdy nie pamiętają Co sami dla innych zrobić mają. Lecz pamiętają świetnie co inni Dla nich natychmiast zrobić powinni O słuchaniu Nie staraj się być przy głosie stale! Słuchaj też cudzych opinii Wszak znasz swe poglądy i żale. Lecz nie wiesz, co wiedzą inni. F r a s z k i ny. Najlepiej, jeśli chcemy żeby ryby podchodziły do tarła, karmić je drobnym planktonem lub larwami komarów. Można podawać również pokarm liofilizowany, suchy, pod postacią drobnych granulek lub płatków. Obsada roślinna akwarium jest dowolna, najlepiej typowa dla naturalnego biotopu Ameryki Południowej. W części środkowej akwarium powinno być zostawione wolne miejsce do swobodnego pływania ławicy tych pięknych rybek i do swobodnego podziwiania ich pięknych kolorów. Ryby w dobrych warunkach mogą żyć do 3 lat, osiągają wielkość do 5 cm. Samice mają bardziej wysklepione brzuchy i są słabiej wybarwione. M.W. też wydaje się mieć większą czułość i swoistość niż dotychczas stosowane testy, jak np. badanie krwi. Zdaniem współautora pracy, dr. Lei Hanga, wyniki te wskazują, że badania diagnostyczne śliny mogą w przyszłości pełnić ważną rolę w wykrywaniu nowotworów i chorób ogólnoustrojowych. O pracy Żadnej pracy się nie bój. Lecz pamiętaj o tym, Że lepsze deko handlu Niż kilo roboty. ESKULAP Trzy siostry Rzeczywistość nie jest wcale smutna ani szara, Kiedy w sercu jest miłość, nadzieja i wiara. Brak ideałów Mam nadzieję, że o tym Od dawna świetnie wiesz: Nikt nie jest idealny ty oczywiście też! Autor: Marcin Urban HOROSKOP Baran 21.III 20.IV W okresie dwóch dekad koniecznie uporządkuj zaległe sprawy zawodowe i finansowe. Wykorzystaj czas na nawiązanie nowych kontaktów. Zadbaj o swoje zdrowie. Byk 21.IV 21.V Działaj wolno i z rozwagą. Spisz swoje pomysły, ale do realizacji przystąp dopiero po 21-wszym. Pamiętaj, że zdrowie jest ważne w każdym wieku. Bliźnięta 22.V 21.VI Silna energia gwiazd wzmacnia Twoją sferę życia. Znajdź czas na odpoczynek. Masz szansę osiągnąć harmonię i spokój wśród najbliższych sobie osób. Rak 22.VI 22.VII Nie zawiedzie cię w tym miesiącu intuicja. Pewne dolegliwości mogą dać znać o sobie. Warto trzymać się zalecanego od dawna reżimu. Wykorzystuj prawidłowo wolny czas. Lew 23.VII 22.VIII Warto pomyśleć o przyszłości. Ważne decyzje dla każdej istotnych dziedzin życia podejmuj w trzeciej dekadzie. Sukces zapewniony. Szczęścia i pomyślności. Wszystkie litery ponumerowane w prawym dolnym rogu napisane w kolejności od 1 19 utworzą hasło : Poziomo: 1) zbiór, 5) u Konopnickiej Nasza, 8) do przeglądania się, 9) znak graficzny w kształcie przecinka nad linia zapisu, 10) praosada w woj. kujawsko-pomorskim nad jeziorem Biskupińskim, 11) biologiczna jedn. systematyczna, 13) pozostałość, 16) zjawisko optyczne w atmosferze ziemskiej, 20) pobiera emeryturę, 23) zwyciężył Turków pod Wiedniem, 24) są w szpitalu, 25) pierw. chemiczny, 26) zapach, 27) promienie cząstki mniejsze od 5 mikromentów. Pionowo: 1) szałas pasterski w górach, 2) typ krajobrazu między strefą leśną a stepową, 3) cmentarz żydowski, 4 ) imię franc. Aktora Delona, 5) np. narciarstwo, 6) mały kot, 7) stosowana w handlu, 12) imię Małysza, 14) wielbłąd jednogarbny, 15) drzewa twarde, cenione w stolarstwie, 17) sito, 18) nazwisko generała uczestnika Powstań Śląskich w latach , 9) ruchy powietrza, 21) Waga 23.IX 23.X W tym miesiące będzie premiowane rozsądne działanie. Nie lekceważ rad bliskich ci osób. Postaraj się w tych dniach zaaranżować spotkanie w gronie przyjaciół. Skorpion 24.X 22.XI Aktywność w działaniu okaże się niezwykle ważna. Podjęte decyzje okażą się trafne. Warto poświęcić czas na odpoczynek w gronie najbliższych lub przyjaciół. Strzelec 23.XI 23.XII Wykorzystaj czas na samorealizację. Powinieneś podjąć szereg decyzji bez obaw o ich możliwe złe skutki w przyszłości. Możesz liczyć na sukcesy. Nie zaniedbuj zdrowia. Koziorożec 24.XII 20.I Dobry okres na rozpoczęcie czegoś nowego lub rozszerzenie dotychczasowej działalności, tak aby mieć więcej satysfakcji z tego co robisz. Znajdź czas na odpoczynek. Wodnik 21.I 20.II Podjęte działania powinny w przyszłości przynieść oczekiwane rezultaty. Znajdź czas dla siebie, zatroszcz się o lepsze samopoczucie. Zaaranżuj spotkanie w szerszym gronie. Ryby 21.II 20.III Tylko spokojne podejście do spraw finansowych pomoże ci obecnie rozwikłać najtrudniejsze problemy. Musisz koniecznie pomyśleć o odpoczynku po uciążliwej zimie. Panna 23.VIII 22.IX Nie podejmuj ryzykownych decyzji, dotyczących finansów. Staraj się ograniczyć swój krytyczny stosunek zarówno do siebie samej, jak i do otoczenia. KRZYŻÓWKA nr 4 z hasłem 1 2 intelekt, 22) urodzinowy lub imieninowy, 23) w ramie okiennej. Karty pocztowe z dopiskiem Krzyżówka nr 4 prosimy przesłać na adres redakcji do dnia 30 kwietnia 2010r. Prawidłowe odpowiedzi drogą losowania będą premiowane nagrodą niespodzianką ufundowaną przez Żywiec Zdrój SA. Rozwiązanie krzyżówki nr 4/10 Poziomo: 1) skarbiec, 5) polisa, 8) nekton, 9) lodownia, 10) wieloryb, 11) arkana, 13) ogród, 16) wargi, 20) haczyk, 23) jabłonka, 24) adiutant, 25) Indusi, 26) Sahara, 27) amnestia. Pionowo: 1) synowa, 2) ankieter, 3) biolog, 4) chleb, 5) Padwa, 6) lewak, 7) spinning, 12) rózw, 14) gwiazdka, 15) dymy, 17) Regnault, 18) błonie, 19) Janina, 21) zguba, 22) krata, 23) Jotka. Hasło: Pieczemy z sercem. Nagrodę ufunduwaną przez Spółdzielnię Piekarsko-Ciastkarską wylosował Juliusz Gerung MIESIĘCZNIK WARSZAWSKIEJ SPÓŁDZIELCZOŚCI SPOŻYWCÓW. Adres redakcji: Warszawa, ul. Nowy Świat 53, tel wew. 227, fax Redaktor naczelny DARIUSZ GIERYCZ, zastępca red. naczelnego JANUSZ JASTRZĘBSKI. Stali współpracownicy: Monika Bobke, Cezary Bunikiewicz, Irena Chojnowska, Elżbieta Jędrych, Jolanta Jędrzejewska, Daniel Łuczko, Jerzy Wojciewski, Witold M. Ziemniak, Jarosław Żukowicz. PRENUMERATA ROCZNA dostępna tylko za pośrednictwem redakcji. Cena 54 zł (plus VAT 7%). Adres spolemowiec@spolem.waw.pl WYDAWCA: Społem Warszawska Spółdzielnia Spożywców Śródmieście Warszawa, ul. Nowy Świat 53. DRUK: Drukarnia Nr 1, Warszawa, ul. Rakowiecka 37. Zam. 35/2010. ISSN