Informator Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ. Gdzie się leczyć bezpłatnie Egzemplarz bezpłatny

Transkrypt

1 Informator Łódzkiego Oddziału Wojewódzkiego NFZ Gdzie się leczyć bezpłatnie Egzemplarz bezpłatny

2 SPIS TREŚCI ABC pacjenta Dokumenty potwierdzające prawo do świadczeń opieki zdrowotnej / 1 Prawo do świadczeń po wygaśnięciu obowiązku ubezpieczenia / 1 Świadczenia opieki zdrowotnej dla nieubezpieczonych / 2 Leczenie specjalistyczne / 2 Leczenie szpitalne / 3 Leczenie uzdrowiskowe / 3 Leki i ich refundacja / 4 Opieka długoterminowa / 5 POZ- Podstawowa Opieka Zdrowotna / 6 Profilaktyka / 6 Przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze / 7 Rehabilitacja lecznicza / 8 Składanie skarg i wniosków / 9 Stomatologia / 10 Zdrowie w Unii Europejskiej / 11 Gdzie się leczyć Badania diagnostyczne / 12 Leczenie specjalistyczne / 14 Leczenie szpitalne / 40 Opieka długoterminowa / 50 Profilaktyka / 53 Psychiatria / 54 Rehabilitacja lecznicza / 58 Stomatologia / 65 Nocna i świąteczna pomoc lekarska i pielęgniarska / 76 Kontakt z ŁOW NFZ / 78 Skróty al. aleja CSW Centralny Szpital Weteranów G. Log. Gabinet Logopedyczny GL Gabinet Lekarski GPL Grupowa Praktyka Lekarska ICZMP Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki IP Izba Przyjęć IPL Indywidualna Praktyka Lekarska IPS Indywidualna Praktyka Stomatologiczna ISPL Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Lekarska ISPS Indywidualna Specjalistyczna Praktyka Stomatologiczna K. Klinika Lek. Lekarski Med. Medyczny, medycyny Miej. Miejski NS ZOZ Niepubliczny Specjalistyczny Zakład Opieki Zdrowotnej NZ Niepubliczny Zakład NZOP Niepubliczny Zakład Opieki Paliatywnej NZOZ Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej NZOZ R-L Niepubliczny Zakład Opieki Zdrowotnej Rehabilitacyjno-Leczniczy NZPOZ Niepubliczny Zakład Podstawowej Opieki Zdrowotnej O. Oddział os. osiedle PGS Prywatny Gabinet Stomatologiczny PL Przychodnia Lekarska pl. plac PLR Poradnia Lekarzy Rodzinnych PŁ Politechnika Łódzka PMR Przychodnie Medycyny Rodzinnej POW Polskiej Organizacji Wojskowej (ulica) Powiat. Powiatowy POZ Podstawowa Opieka Zdrowotna Przych. Przychodnia SGL Specjalistyczny Gabinet Lekarski SP Samodzielny Publiczny SP ZOZ Samodzielny Publiczny Zakład Opieki Zdrowotnej Specj. Specjalistyczna SSW Specjalistyczny Szpital Wojewódzki UM Uniwersytet Medyczny USK Uniwersytecki Szpital Kliniczny WAM Wojskowa Akademia Medyczna Woj. Wojewódzki WOMP Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy WSS Wojewódzki Szpital Specjalistyczny WZ ZOZ Wojewódzki Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej ZOL Zakład Opiekuńczo-Leczniczy ZOZ Zakład Opieki Zdrowotnej, Zespół Opieki Zdrowotnej Gdzie się leczyć bezpłatnie Informator ŁOW NFZ, wydanie specjalne ISSN Wydawca: ŁOW NFZ, ul. Kopcińskiego 58, Łódź Redakcja: B. Aszkielaniec, A. Leder Skład: studio66a - P. Górski Druk: Akobi SA Dane teleadresowe pochodzą od świadczeniodawców i dotyczą umów zawartych z ŁOW NFZ w większości na lata , według stanu z maja 2012 r. Wskutek ogłaszanych przez ŁOW NFZ konkursów ofert lista placówek może się zmieniać. Wydawca nie ponosi odpowiedzialności za niepełne, nieaktualne lub niewłaściwe dane podane przez świadczeniodawców.

3 DOKUMENTY POTWIERDZAJĄCE PRAWO DO ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ ABC PACJENTA Osoba ubiegająca się o udzielenie świadczenia opieki zdrowotnej zobowiązana jest przedstawić dokument potwierdzający prawo do jego uzyskania. Do czasu wydania ubezpieczonemu Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie zdrowotne w NFZ jest: dla osoby zatrudnionej na podstawie umowy o pracę: druk zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego potwierdzony przez ZUS oraz ostatni potwierdzony przez płatnika raport miesięczny ZUS RMUA, aktualne zaświadczenie z zakładu pracy, legitymacja ubezpieczeniowa z aktualną datą i pieczątką pracodawcy; dla osoby prowadzącej działalność gospodarczą: druk zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego oraz aktualny dowód wpłaty składki na ubezpieczenie zdrowotne; dla osoby ubezpieczonej w KRUS: zaświadczenie lub legitymacja wydane przez KRUS wraz z dowodem wpłaty składki zdrowotnej za ostatni kwartał; dla emerytów i rencistów: legitymacja emeryta/rencisty (w przypadku renty inwalidzkiej ważny jest okres, na jaki została przyznana) jeżeli 3. i 4. pozycja numeru zawiera znaki --, legitymacja nie jest dokumentem potwierdzającym uprawnienia do świadczeń zdrowotnych; lub decyzja o nadaniu emerytury/renty, zaświadczenie z ZUS lub KRUS (WBA, ZER MSWiA), aktualny odcinek emerytury lub renty; dla osoby zarejestrowanej jako bezrobotna: aktualne zaświadczenie z urzędu pracy o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego; dla osoby dobrowolnie ubezpieczonej: umowa zawarta z NFZ i dokument ZUS potwierdzający zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego wraz z aktualnym dowodem opłacenia składki zdrowotnej; dla członka rodziny ubezpieczonego: dowód opłacenia składki przez głównego płatnika oraz dowód zgłoszenia do ubezpieczenia członka rodziny (np. druki: ZUS RMUA + ZUS ZCNA), legitymacja rodzinna z aktualną datą i pieczątką zakładu pracy, aktualne zaświadczenie wydane przez płatnika; dla uczniów i studentów: dokumenty jak dla innych członków rodziny oraz aktualna legitymacja uczniowska lub studencka. Uprawnienia do korzystania ze świadczeń mają także inne osoby za okazaniem następujących dokumentów: osoby posiadające decyzję wydaną przez wójta: za okazaniem tej decyzji; osoby uprawnione do świadczeń na podstawie przepisów o koordynacji: poświadczenie wydane przez NFZ (w przypadku zamieszkiwania na terenie RP), karta EKUZ (lub certyfikat tymczasowo zastępujący kartę EKUZ) wydana przez inny niż Polska kraj członkowski UE lub EOG (tylko w przypadkach nagłych). Osoby posiadające zaświadczenie z ZUS zawierające informację o tym, iż odwołały się od decyzji odmownej w sprawie przyznania świadczenia (np. renty) lub są osobami ubiegającymi się o przyznanie renty/emerytury. Osoby przebywające na ciągłym zwolnieniu lekarskim na podstawie zaświadczenia z ZUS informującego o tym fakcie takie osoby mają prawo do świadczeń do ostatniego dnia zwolnienia. WAŻNE! W przypadku braku dokumentu potwierdzającego prawo do świadczeń, pacjent, który je posiada, może złożyć oświadczenie o zgłoszeniu do ubezpieczenia zdrowotnego, które powinno zawierać: imię i nazwisko, datę urodzenia, PESEL, nazwę instytucji, która zgłosiła pacjenta do ubezpieczenia, nazwę oddziału NFZ, do którego pacjent został zgłoszony. Jeżeli pacjent przebywający w szpitalu nie posiada aktualnego zaświadczenia potwierdzającego prawo do świadczeń, może taki dokument przedstawić w innym czasie: nie później niż w terminie 30 dni od dnia przyjęcia, lub terminie 7 dni od dnia zakończenia udzielania świadczenia. Niedostarczenie dokumentu w wyżej wymienionych terminach może skutkować obciążeniem pacjenta kosztami udzielonego świadczenia. WAŻNE! W przypadku stanu nagłego, brak dokumentu potwierdzającego prawo do korzystania z bezpłatnej opieki zdrowotnej nie może być powodem odmowy udzielenia świadczenia. PRAWO DO ŚWIADCZEŃ OPIEKI ZDROWOTNEJ PO WYGAŚNIĘCIU OBOWIĄZKU UBEZPIECZENIA ZDROWOTNEGO Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych przysługuje osobom zgłoszonym do ubezpieczenia za pośrednictwem ZUS lub KRUS w związku z: podleganiem obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego (np. zatrudnienie, prowadzenie gospodarstwa rolnego lub pozarolniczej działalności gospodarczej, emerytura, renta, status bezrobotnego), zawarciem z oddziałem Funduszu umowy dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego, posiadaniem statusu członka rodziny osoby ubezpieczonej. Członkiem rodziny jest: dziecko własne, dziecko małżonka, dziecko przysposobione, wnuk albo dziecko obce, dla którego ustanowiono opiekę, albo dziecko obce w ramach rodziny zastępczej lub rodzinnego domu dziecka, do ukończenia przez nie 18 lat, a jeżeli kształci się dalej do ukończenia 26 lat, natomiast jeżeli posiada orzeczenie o znacznym stopniu niepełnosprawności lub inne traktowane na równi bez ograniczenia wieku, małżonek, krewny wstępny pozostający z ubezpieczonym we wspólnym gospodarstwie domowym. Ważne, aby mieć pewność, że ubezpieczony za pośrednictwem płatnika składek dokonał stosownego zgłoszenia do ubezpieczenia zdrowotnego. Studenci i uczniowie, którzy nie posiadają orzeczenia o niepełnosprawności w znacznym stopniu lub innego traktowanego na równi, mogą być zgłoszeni przez rodziców, dziadków lub opiekunów prawnych do ubezpieczenia jako członkowie rodziny nie dłużej niż do ukończenia 26. roku życia. Po tym czasie, o ile nie są ubezpieczeni z żadnego innego tytułu i nadal się uczą, powinni powiadomić szkołę lub uczelnię, która zobowiązana jest zgłosić ich do ubezpieczenia. Bezrobotni zarejestrowani w urzędzie pracy podlegają obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, niezależnie od tego czy posiadają ubezpieczonego współmałżonka. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej osoby ubezpieczonej (i zgłoszonych do jej ubezpieczenia członków rodziny) wygasa: po upływie 30 dni od dnia wygaśnięcia obowiązku ubezpieczenia zdrowotnego (np. w wyniku rozwiązania umowy o pracę); rozpoczęcia urlopu bezpłatnego; zaprzestania prowadzenia działalności gospodarczej lub jej zawieszenia zgodnie z obowiązującymi przepisami; zaprzestania pobierania renty za wyjątkiem sytuacji, gdy osoba odwołała się od decyzji ZUS/KRUS wtedy ma prawo do świadczeń przez okres trwania postępowania wyrejestrowania z urzędu pracy) lub rozwiązania zawartej z oddziałem NFZ umowy dobrowolnego ubezpieczenia; po upływie 90 dni od dnia ustania ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ w związku z zawieszeniem prawa do renty socjalnej. WAŻNE! Studenci i uczniowie kończący naukę w szkole średniej lub wyższej mają prawo do świadczeń przez 4 miesiące od zakończenia nauki lub skreślenia z listy uczniów lub studentów. 1

4 ABC PACJENTA Szczególne uprawnienia mają np. osoby, które po wygaśnięciu obowiązku ubezpieczenia: starają się o przyznanie renty lub emerytury; pobierają zasiłek chorobowy, rehabilitacyjny lub macierzyński. Osoby te oraz członkowie ich rodziny zachowują prawo do świadczeń w okresie toczącego się postępowania o przyznanie renty lub emerytury oraz w okresie wypłacania im ww. świadczeń pieniężnych. Osoby, które nie posiadają prawa do świadczeń opieki zdrowotnej, mogą uzyskać je dzięki: objęciu ubezpieczeniem obowiązkowym (np. podejmując pracę albo rejestrując się jako bezrobotny w urzędzie pracy); objęciu ubezpieczeniem dobrowolnym; wystąpieniu z wnioskiem o wydanie stosownej decyzji przez prezydenta (burmistrza lub wójta) gminy właściwej ze względu na swój adres zamieszkania. Decyzja wójta/burmistrza/prezydenta może zostać wydana po przeprowadzonym wywiadzie środowiskowym, jeśli osoba: ma obywatelstwo polskie, mieszka na terenie Polski i nie jest ubezpieczona oraz spełnia kryterium dochodowe (art. 8 ustawy z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej). Decyzję tę wydaje się: na wniosek zainteresowanego; na wniosek świadczeniodawcy udzielającego świadczenia opieki zdrowotnej złożony niezwłocznie po udzieleniu świadczeń w stanie nagłym (np. przyjęcie pacjenta do szpitala po wypadku); na wniosek oddziału wojewódzkiego NFZ; z urzędu. Decyzja może obowiązywać od dnia złożenia wniosku przez pacjenta lub z datą wsteczną w przypadku leczenia w związku ze stanem nagłym. Prawo do świadczeń opieki zdrowotnej na podstawie tej decyzji przysługuje przez okres nie dłuższy niż 90 dni od dnia określonego w decyzji. ŚWIADCZENIA OPIEKI ZDROWOTNEJ DLA OSÓB NIEUBEZPIECZONYCH Niektóre osoby nieubezpieczone w NFZ również mają prawo do bezpłatnych świadczeń opieki zdrowotnej. Dotyczy to w szczególności: dzieci i młodzieży do ukończenia 18. roku życia; kobiet w okresie ciąży, porodu i połogu; a także osób: które były narażone na zakażenie poprzez kontakt z osobami zakażonymi lub materiałem zakaźnym w zakresie badań w kierunku błonicy, cholery, czerwonki, duru brzusznego, durów rzekomych A, B i C, nagminnego porażenia dziecięcego; uzależnionych od alkoholu w zakresie leczenia odwykowego; uzależnionych od narkotyków; z zaburzeniami psychicznymi w zakresie psychiatrycznej opieki zdrowotnej; pozbawionych wolności oraz cudzoziemców umieszczonych w strzeżonym ośrodku lub przebywający w areszcie w celu wydalenia; posiadaczy Karty Polaka, w zakresie korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej w stanach nagłych, chyba że umowa międzynarodowa, w której RP jest stroną, przewiduje zasady bardziej korzystne. Koszty świadczeń opieki zdrowotnej udzielanych tym osobom pokrywane są z budżetu państwa. LECZENIE SPECJALISTYCZNE Leczenie w poradni specjalistycznej odbywa się na podstawie skierowania od każdego lekarza, który udziela świadczeń w ramach umowy z NFZ. Skierowanie nie jest wymagane do: ginekologa i położnika, dentysty, dermatologa, wenerologa, onkologa, okulisty, psychiatry. Skierowania do specjalisty nie muszą okazywać: osoby chore na gruźlicę; zakażone wirusem HIV; inwalidzi wojenni i wojskowi; osoby represjonowane oraz kombatanci; cywilne niewidome ofiary działań wojennych; osoby uzależnione od alkoholu, środków odurzających i substancji psychotropowych w zakresie lecznictwa odwykowego; uprawnieni żołnierze lub pracownicy w zakresie urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa. Lekarz kierujący ubezpieczonego do lekarza specjalisty zobowiązany jest do wykonania i dołączenia do skierowania wyników niezbędnych badań diagnostycznych. Pacjent ma prawo wyboru lekarza specjalisty spośród świadczeniodawców posiadających umowę z NFZ. Pacjent ubiegający się o świadczenie jest obowiązany przedstawić dowód ubezpieczenia zdrowotnego. Skierowanie nie jest wymagane w stanach nagłego zagrożenia życia. Pacjentom w stanie nagłym nie można odmówić pomocy z powodu braku dowodu ubezpieczenia. Skierowaniem nie jest karta informacyjna z leczenia szpitalnego w izbie przyjęć lub szpitalnym oddziale ratunkowym. WAŻNE! rejestracja pacjentów może odbywać się na podstawie zgłoszenia osobistego lub telefonicznego (wskazane jest przedłożenie skierowania); na podstawie jednego skierowania pacjent może się zarejestrować w jednej poradni specjalistycznej (danego zakresu); skierowanie do poradni specjalistycznej jest ważne, dopóki nie ustanie powód dla którego zostało wydane, jeśli pacjent kontynuuje leczenie w kolejnym roku, nie musi przedstawiać nowego skierowania (nowy rok nowe skierowanie); jeśli uzyskanie porady w dniu zgłoszenia jest niemożliwe, świadczeniodawca zobowiązany jest do prowadzenia listy osób oczekujących i wyznaczenia terminu przyjęcia; prawo do korzystania poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej mają: Zasłużeni Honorowi Dawcy Krwi, Zasłużeni Dawcy Przeszczepu, inwalidzi wojenni i wojskowi oraz kombatanci, a także uprawnieni żołnierze i pracownicy (w zakresie leczenia urazów i chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa); lekarz specjalista udziela porad w domu pacjenta tylko w przypadkach medycznie uzasadnionych, konieczność takiej wizyty może wskazać np. lekarz, który wydaje skierowanie; jeśli pacjent objęty leczeniem specjalistycznym wymaga wykonywania badań kontrolnych związanych z terapią, skierowanie na te badania wydaje oraz koszty ich wykonania pokrywa specjalista; lekarz ubezpieczenia zdrowotnego leczący chorego w poradni specjalistycznej zobowiązany jest po realizacji porady kompleksowej, do pisemnego informowania lekarza kierującego/poz, do którego zadeklarowany jest pacjent, o rozpoznaniu, sposobie leczenia, rokowaniu, ordynowanych lekach (o okresie ich stosowania i dawce) oraz wyznaczonych wizytach kontrolnych. badania diagnostyczne (np. RTG, USG, EMG, EEG) są dla pacjenta bezpłatne, o ile wykona je na podstawie skierowania od lekarza i w laboratorium lub pracowni przez niego wskazanej; 2

5 ABC PACJENTA na badania takie jak rezonans magnetyczny lub tomografia komputerowa skierowania wydaje specjalista, ale pacjent może wykonać je w dowolnie wybranej placówce, która ma umowę z NFZ na ten rodzaj badań. Badania diagnostyczne (placówki) s. 12 Leczenie specjalistyczne (placówki) s. 14 LECZENIE SZPITALNE Pacjent ma prawo wyboru dowolnego szpitala posiadającego umowę z NFZ na terenie całej Polski. Leczenie szpitalne odbywa się na podstawie skierowania lekarza (nie musi być to lekarz ubezpieczenia zdrowotnego), jeżeli cel leczenia nie może być osiągnięty przez leczenie ambulatoryjne. WAŻNE! w stanie nagłym świadczenia zdrowotne udzielane są bez wymaganego skierowania; pacjent ubiegający się o udzielenie świadczenia jest zobowiązany przedstawić dowód ubezpieczenia zdrowotnego; jeśli przyjęcia pacjenta do szpitala w dniu zgłoszenia jest niemożliwe, pacjent wpisywany jest na listę oczekujących. Szpital ustala, kierując się wskazaniami medycznymi, kolejność udzielenia świadczenia i wpisuje pacjenta za jego zgodą na kolejnej pozycji na liście oczekujących; w razie pogorszenia się stanu zdrowia pacjenta wskazującego na potrzebę wcześniejszego (niż w ustalonym terminie) udzielenia świadczenia, ustalany jest nowy termin przyjęcia pacjenta do szpitala; w razie wystąpienia okoliczności, których nie można było przewidzieć w chwili ustalania terminu przyjęcia na leczenie, świadczeniodawca w każdy możliwy sposób informuje pacjenta o nowym terminie udzielenia świadczenia; pacjentom hospitalizowanym planowo oraz w ramach leczenia jednego dnia szpital zapewnia leki, pieluchomajtki i inne wyroby medyczne i materiały niezbędne do udzielenia świadczeń zdrowotnych; w czasie pobytu pacjenta w szpitalu lekarz POZ nie może wystawiać zleceń na środki pomocnicze i ortopedyczne, w tym na pieluchomajtki oraz ordynować leków; w razie zakwalifikowania pacjenta do szpitala, a w szczególności na planową operację, lekarz kierujący (zazwyczaj kieruje lekarz z poradni specjalistycznej) powinien zrobić niezbędne badania diagnostyczne potwierdzające wstępne rozpoznanie; lekarz POZ wydając skierowanie do szpitala, powinien dołączyć wyniki niezbędnych badań (z zakresu jego kompetencji) i informację o aktualnym stanie zdrowia pacjenta. Po zakończeniu hospitalizacji (także w szpitalnym oddziale ratunkowym) pacjent powinien otrzymać kartę informacyjną oraz w zależności od potrzeb m.in.: skierowania do lekarzy specjalistów (karta informacyjna nie jest skierowaniem do specjalisty), recepty, zwolnienie lekarskie. Leczenie szpitalne (placówki) s. 40 LECZENIE UZDROWISKOWE Skierowanie na leczenie uzdrowiskowe wystawia lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, biorąc pod uwagę aktualny stan zdrowia pacjenta, wskazania i przeciwwskazania do leczenia uzdrowiskowego oraz wpływ leczenia uzdrowiskowego na stan zdrowia pacjenta. Skierowanie powinno być przesłane przez lekarza, który je wystawił lub bezpośrednio przez pacjenta do oddziału wojewódzkiego NFZ w zamkniętej kopercie opatrzonej napisem skierowanie na leczenie uzdrowiskowe albo skierowanie na rehabilitację uzdrowiskową. Lekarz specjalista w dziedzinie balneoklimatologii i medycyny fizykalnej lub rehabilitacji medycznej oddziału wojewódzkiego Funduszu wskazuje rodzaj i miejsce leczenia uzdrowiskowego. Lekarzowi specjaliście przysługuje także prawo dokonania zmiany kwalifikacji skierowania. Jeżeli lekarz specjalista stwierdzi przeciwwskazania lub brak wskazań do leczenia uzdrowiskowego, to nie potwierdza skierowania. Zwracane jest ono lekarzowi, który je wystawił, a pisemna informacja przekazywana jest pacjentowi. Na niepotwierdzenie skierowania przez oddział Funduszu nie przysługuje odwołanie. Pobyt w szpitalu uzdrowiskowym trwa 21 dni, jest bezpłatny. Osoba pracująca w tym czasie otrzymuje zwolnienie lekarskie. Pobyt w sanatorium uzdrowiskowym trwa 21 dni, jest częściowo odpłatny przez pacjenta. Osoba pracująca odbywa go w ramach urlopu wypoczynkowego. Pobyt w szpitalu uzdrowiskowym na rehabilitacji uzdrowiskowej trwa 28 dni, jest bezpłatny i odbywa się w ramach zwolnienia lekarskiego. Pobyt w sanatorium uzdrowiskowym na rehabilitacji uzdrowiskowej trwa 28 dni, jest częściowo odpłatny i odbywa się w ramach urlopu wypoczynkowego. Stawka za wyżywienie i zakwaterowanie w sanatorium uzdrowiskowym, z uwzględnieniem standardu i sezonu rozliczeniowego, dla turnusów 21-dniowych oraz 28-dniowych, za jeden dzień pobytu pacjenta regulowana jest zgodnie z Rozporządzeniem Ministra Zdrowia z dnia 7 lipca 2011r. (Dz. U. Nr 142, poz. 835) w sprawie kierowania na leczenie uzdrowiskowe albo rehabilitację uzdrowiskową. W przypadku uzdrowiskowego leczenia ambulatoryjnego pacjent, w ramach potwierdzonego skierowania, ma zapewnione bezpłatne zabiegi. Pacjent ponosi koszty pobytu (we własnym zakresie zapewnia sobie zakwaterowanie i wyżywienie) oraz uzgadnia termin rozpoczęcia leczenia z zakładem lecznictwa uzdrowiskowego, do którego otrzymał skierowanie nie później niż 14 dni przed planowaną datą rozpoczęcia leczenia. Dzieci w wieku od 3 do 18 lat kierowane są na uzdrowiskowe leczenie szpitalne lub uzdrowiskowe leczenie sanatoryjne. Leczenie dzieci jest bezpłatne. Dzieci w wieku od 3 do 6 lat mogą być kierowane na leczenie uzdrowiskowe same lub pod nadzorem opiekuna prawnego (opiekunowie płacą za pobyt). Dzieci uczęszczające do szkoły podstawowej lub gimnazjum kierowane są na leczenie uzdrowiskowe przez cały rok, zaś młodzież ponadgimnazjalna korzysta z leczenia uzdrowiskowego w okresie wolnym od nauki. WAŻNE! zalecana częstotliwość korzystania z sanatoryjnego leczenia uzdrowiskowego oraz rehabilitacji w sanatorium uzdrowiskowym dla dorosłych to nie więcej niż raz na 18 miesięcy; w razie braku miejsc w odpowiednich zakładach lecznictwa uzdrowiskowego oddział Funduszu prowadzi listę osób oczekujących na potwierdzenie skierowania. Ubezpieczeni mają prawo do informacji o swojej kolejności na liście oczekujących; skierowanie na leczenie uzdrowiskowe podlega weryfikacji co 18 miesięcy, licząc od dnia jego wystawienia skierowanie odsyłane jest do lekarza ubezpieczenia zdrowotnego, o czym pisemnie powiadamiany jest pacjent. 3

6 ABC PACJENTA NFZ nie organizuje i nie pokrywa kosztów podróży na leczenie uzdrowiskowe i z leczenia uzdrowiskowego, nie pośredniczy w wynajmie pokoi w sanatorium oraz nie gwarantuje wspólnego wyjazdu małżonków. pacjent ponosi koszty opłaty klimatycznej. W razie rezygnacji skierowanie należy bezzwłocznie zwrócić do oddziału Funduszu. Każda rezygnacja powinna być uzasadniona i udokumentowana pisemnie. Oddział Funduszu uzna rezygnację i zwrot skierowania za zasadny, gdy ich powodem jest: wypadek losowy, choroba ubezpieczonego (np. pobyt w szpitalu), potwierdzone odpowiednim dokumentem. W przypadku uzasadnionego zwrotu skierowania Fundusz wyznacza nowy termin realizacji skierowania zgodnie z pierwotną datą wpływu skierowania. Natomiast nieuzasadniony zwrot skierowania traktowany jest jak złożenie nowego skierowania, które jest rozpatrywane w ramach jego ważności. LEKI I ICH REFUNDACJA Wykazy refundacyjne: leków, środków spożywczych, wyrobów medycznych określa Minister Zdrowia w drodze Obwieszczenia. Refundowane produkty lecznicze są wydawane pacjentom z aptek za opłatą ryczałtową, bezpłatnie lub za odpłatnością 30% lub 50% na podstawie recepty prawidłowo wystawionej przez lekarza. Leki są objęte refundacją we wskazaniach wymienionych w dokumentacji rejestracyjnej składanej w związku z dopuszczeniem leku do obrotu. Leki mogą być refundowane również we wskazaniach pozarejestracyjnych, ale wyłącznie te, które są wymienione w Obwieszczeniu Ministra Zdrowia wraz ze wskazaniami poziomu odpłatności. Terminy realizacji recept: Nie może przekroczyć 7 dni od daty jej wystawienia w przypadku recepty na antybiotyki oraz recepty wystawionej w ramach pomocy doraźnej; Nie może przekroczyć 30 dni od daty jej wystawienia dla pozostałych recept; Nie może przekroczyć 120 dni od daty jej wystawienia w przypadku realizacji recepty na leki sprowadzane z zagranicy dla użytkowników indywidualnych na zasadach określonych w odrębnych przepisach; Nie może przekroczyć 90 dni od daty jej wystawienia w przypadku realizacji recepty na preparaty immunologiczne dla indywidualnego pacjenta; Nie może przekroczyć 14 dni od daty jej wystawienia na leki psychotropowe i środki odurzające tzw. recepty różowe. WAŻNE! Farmaceuta ma obowiązek na żądanie pacjenta wydać lek (zamiennik), którego cena detaliczna jest niższa niż cena leku przepisanego na recepcie. Zamiennik powinien spełniać poniższe kryteria: być objęty refundacją; mieć tą samą nazwę międzynarodową, dawkę, postać farmaceutyczną, która nie powoduje różnic terapeutycznych; to samo wskazanie terapeutyczne. Nie dotyczy to sytuacji, kiedy lekarz dokonał na recepcie adnotacji nie zamieniać! WAŻNE! Osoby posiadające dodatkowe uprawnienia do zaopatrzenia w leki zobowiązane są do przedstawienia lekarzowi wypisującemu receptę dokumentu potwierdzającego uprawnienia. Osoby posiadające dodatkowe uprawnienia do zaopatrzenia w leki przy realizowaniu recepty zobowiązane są przedstawić dokument potwierdzający te uprawnienia. Farmaceuta jest zobowiązany do odnotowania na odwrocie recepty numeru i rodzaju dokumentu potwierdzającego uprawnienia. Programy lekowe zostały utworzone z myślą o chorych, u których leczenie standardowo stosowanymi lekami nie przyniosło spodziewanych efektów terapeutycznych. W ramach programów lekowych finansowane jest leczenie wybranych chorób określonymi substancjami leczniczymi. O włączeniu chorego do programu i zastosowaniu odpowiedniej terapii decyduje lekarz prowadzący, zaś rolą Narodowego Funduszu Zdrowia jest finansowanie tych świadczeń. Narodowy Fundusz Zdrowia oprócz konkretnych substancji stosowanych w terapii danego schorzenia finansuje także świadczenia związane z pobytem pacjenta w oddziale lub poradni, gdzie podawany jest mu lek oraz niezbędną diagnostykę. Programy lekowe mogą być realizowane w trzech trybach: ambulatoryjnym stosowany w przypadku podania leku pacjentowi do domu w postaci tabletek czy kapsułek, jednodniowym odbywa się w oddziałach szpitalnych z intencją wypisania pacjenta w ciągu 24 godzin, hospitalizacji odbywa się w oddziałach szpitalnych. Wybór przez lekarza trybu leczenia zależy od drogi podania leku, czasu podania oraz od ewentualnej konieczności obserwacji pacjenta pod kątem ewentualnych następstw podania leku lub objawów ubocznych. Szczegółowa informacja na temat zasad realizacji terapeutycznych programów zdrowotnych znajduje się na stronie w serwisie Dla pacjenta w zakładce Programy lekowe i chemioterapia. WYPISYWANIE LEKÓW NA PODSTAWIE INFORMACJI OD INNEGO SPECJALISTY Zgodnie z przepisami 12 ust. 5 i 6 załącznik do rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 6 maja 2008 roku w sprawie ogólnych warunków umów o udzielanie świadczeń opieki zdrowotnej: Warunkiem koniecznym przy wystawianiu pacjentom recept na leki refundowane, w przypadku każdego lekarza uprawnionego do wystawiania takich recept, w tym także w leczeniu chorób przewlekłych, jest dysponowanie przez lekarza udokumentowanym rozpoznaniem schorzenia ustalonym samodzielnie lub przez innych lekarzy w związku z prowadzonymi przez nich diagnostyką i leczeniem pacjenta. Dysponowanie przez lekarza POZ wydaną przez lekarza specjalistę informacją o rozpoznaniu, sposobie leczenia, ordynowanych lekach, w tym także okresie ich stosowania i dawkowaniu nie wyklucza możliwości samodzielnego zweryfikowania przez tego lekarza zasadności zaordynowania leków, o których wypisanie pacjent zwrócił się do niego. W sytuacji, gdy lekarzem diagnozującym chorobę przewlekłą i ustalającym leczenie jest lekarz specjalista w określonej, odpowiedniej do rodzaju schorzenia dziedzinie, wydanie pacjentowi dla lekarza kierującego informacji o rozpoznaniu, sposobie leczenia, ordynowanych lekach, określonym czasie ich stosowania i dawkowaniu jest obowiązkiem wynikającym z umowy zawartej z Narodowym Funduszem Zdrowia. CO ZROBIĆ W RAZIE OTRZYMANIA RECEPTY NA 100 % Lekarz jest zobowiązany do odnotowania na recepcie odpłatności, jeżeli lek, środek spożywczy specjalnego przeznaczenia żywieniowego lub wyrób medyczny występuje w Obwieszczeniu Ministra Zdrowia w co najmniej dwóch odpłatnościach. Obowiązek wpisywania na recepcie poziomu odpłatności należy do lekarza, ponieważ poziom odpłatności może być różny w zależności od wskazań, na które jest przepisywany. Decyzja o rozpoznaniu, sposobie leczenia, ordynowanych lekach, określenie czasu ich stosowania i dawkowanie należy zawsze do lekarza leczącego. 4

7 ABC PACJENTA Jeśli ubezpieczony pacjent nie otrzyma recepty na lek ze zniżką, mimo tego, że przysługuje mu ona ze względu na dane schorzenie, może złożyć pisemną skargę bezpośrednio do jego przełożonego (np. kierownik przychodni lub dyrektor placówki) lub dochodzić naprawienia szkody od lekarza na drodze sądowej (art.415 Kodeks Cywilny). Skarga lub naprawienie szkody wynikać może z konieczności poniesienia przez pacjenta dodatkowych lub większych kosztów na leczenie wskutek nieumieszczenia na recepcie informacji o odpłatności za lek lub wystawienie recepty za 100% odpłatnością. Udzielanie świadczeń osobom do 18. roku życia. Osoba podlegająca obowiązkowi ubezpieczenia zdrowotnego, jest zobowiązana zgłosić do NFZ członków rodziny, którzy uzyskują po zgłoszeniu prawo do świadczeń opieki zdrowotnej. W razie nieprzedstawienia dowodu ubezpieczenia, osoby w wieku do 18. roku życia nie tracą prawa do świadczeń opieki zdrowotnej. Identyfikowanie przez świadczeniodawców podstawy uprawnienia do świadczeń do opieki zdrowotnej osób do 18. roku życia jest konieczne tylko dlatego, że w razie braku ubezpieczenia ich leczenie finansowane jest z budżetu państwa, a nie NFZ. W razie problemów dotyczących nieprawidłowo wystawionych recept można kontaktować się z: Wydziałem Spraw Świadczeniobiorców ŁOW NFZ lub Informacją farmaceutyczną: , (pon.-pt. w godz ) lub Biurem Rzecznika Praw Pacjenta: bezpłatna infolinia: (pon.-pt. w godz ). OPIEKA DŁUGOTERMINOWA W ramach ubezpieczenia zdrowotnego w NFZ pacjenci mogą korzystać z: świadczeń pielęgnacyjnych i opiekuńczych, świadczeń opieki paliatywno-hospicyjnej. Świadczenia pielęgnacyjne i opiekuńcze przeznaczone są dla osób obłożnie i przewlekle chorych, które nie wymagają hospitalizacji, ale kontynuacji leczenia oraz profesjonalnej opieki i pielęgnacji. Te świadczenia realizowane są: w warunkach stacjonarnych: w zakładach opieki długoterminowej (pielęgnacyjno-opiekuńczych lub opiekuńczo-leczniczych), warunkach domowych: w zespołach długoterminowej opieki domowej dla pacjentów wentylowanych mechanicznie, w ramach pielęgniarskiej opieki długoterminowej. Do zakładu opiekuńczego może zostać przyjęty pacjent z rozpoznaniem choroby przewlekłej, wymagający całodobowych świadczeń pielęgnacyjnych, który w ocenie kartą oceny uzyskał 40 punktów lub mniej. Zadaniem zakładu opiekuńczego jest okresowe objęcie całodobową pielęgnacją, rehabilitacja oraz kontynuacja leczenia pacjentów przewlekle chorych i tych pacjentów, którzy przebyli leczenie szpitalne i mają ukończony proces diagnozowania, leczenia operacyjnego lub intensywnego leczenia zachowawczego, a nie wymagają już dalszej hospitalizacji w oddziale szpitalnym, jednak ze względu na stan zdrowia i niesprawność fizyczną, brak samodzielności w samoopiece i samopielęgnacji, konieczność stałej kontroli lekarskiej, potrzebę profesjonalnej pielęgnacji i rehabilitację, powinni przebywać w zakładzie opiekuńczym. Kontynuacja leczenia oznacza np. żywienie dojelitowe i pozajelitowe, podawanie leków i wykonywanie badań diagnostycznych, niezbędnych w chorobach o charakterze przewlekłym oraz stosowanie wskazań po zakończeniu leczenia w oddziale szpitalnym, według indywidualnej oceny lekarza zakładu opiekuńczego. Do zakładu opiekuńczego nie zostanie przyjęty pacjent, który w ocenie skalą Barthel otrzymał 40 punktów lub mniej, jeżeli podstawowym wskazaniem do objęcia opieką jest zaawansowana choroba nowotworowa, choroba psychiczna lub uzależnienie. O czasie pobytu pacjenta w zakładzie decyduje lekarz zakładu, na podstawie oceny stanu zdrowia chorego. Domowa opieka nad pacjentami wentylowanymi mechanicznie to kompleksowe świadczenie realizowane przez lekarza, pielęgniarkę i rehabilitanta nad obłożnie chorymi z niewydolnością oddechową, wymagającymi stosowania inwazyjnej (za pomocą respiratora, przez rurkę tracheostomijną) bądź nieinwazyjnej (przez różnorodne ustniki, maski czy kaski) ciągłej lub okresowej terapii oddechowej. Ten rodzaj opieki przeznaczony jest dla pacjentów niewymagających pobytu w zakładach opieki całodobowej, jednak wymagających stałego specjalistycznego nadzoru lekarza, profesjonalnej pielęgnacji i rehabilitacji. Pacjent musi wyrazić świadomą zgodę na ten rodzaj leczenia (w przypadku dzieci wymagana jest zgoda opiekunów prawnych). Terapią oddechową za pomocą respiratora, w warunkach domowych, mogą być objęci pacjenci: z udokumentowanym zakończonym leczeniem przyczynowym; w pełni zdiagnozowani (u których wykonano wszelkie niezbędne badania diagnostyczne uzasadniające rozpoznanie i potwierdzające niemożność stosowania innej formy terapii niż wentylacja mechaniczna); mający zapewnione odpowiednie warunki domowe i przeszkoloną rodzinę (opiekunów prawnych) w zakresie obsługi aparatury medycznej i udzielania pierwszej pomocy, aby podczas terapii mogło być zapewnione bezpieczeństwo pacjenta. Pielęgniarska opieka długoterminowa to opieka nad obłożnie i przewlekle chorymi przebywającymi w domu. Pacjenci objęci tą opieką nie wymagają leczenia w warunkach stacjonarnych, ale systematycznej i intensywnej opieki pielęgniarskiej udzielanej w warunkach domowych i realizowanej we współpracy z lekarzem POZ. Do pielęgniarskiej opieki długoterminowej mogą być zakwalifikowani pacjenci chorzy przewlekle somatycznie i psychosomatycznie oraz psychicznie chorzy z wyłączeniem ostrej fazy choroby psychicznej niezdolni do samodzielnej opieki, którzy w ocenie kartą oceny pacjenta uzyskali od 0 do 40 punktów. Podstawą objęcia chorego pielęgniarską opieką długoterminową są: skierowanie wystawione przez lekarza ubezpieczenia zdrowotnego oraz kwalifikacja pielęgniarska do objęcia pielęgniarską opieką długoterminową, Opieka paliatywna/hospicyjna to całościowe postępowanie mające na celu poprawę jakości życia chorego i jego bliskich zmagających się z problemami związanymi z zagrażającą życiu postępującą chorobą poprzez zapobieganie i niesienie ulgi w cierpieniu przez wczesne ich wykrycie, całościową ocenę i leczenie uwzględniające uśmierzanie bólu, duszności i inne czynniki somatyczne oraz pomoc w rozwiązywaniu problemów psychosocjalnych i duchowych wraz ze wsparciem dla rodziny chorego podczas choroby i w okresie żałoby. Szereg działań z zakresu opieki paliatywnej jest podejmowanych we wcześniejszym okresie choroby jeszcze w okresie leczenia mającego na celu przedłużenie życia. Świadczenia w opiece paliatywno-hospicyjnej realizowane są w: oddziałach medycyny paliatywnej, hospicjum stacjonarnym, hospicjum domowym, poradni medycyny paliatywnej. Świadczenia w opiece paliatywno-hospicyjnej udzielane są w warunkach: stacjonarnych na oddziałach medycyny paliatywnej oraz w hospicjum stacjonarnym, domowych hospicjum domowe, ambulatoryjnych poradnia medycyny paliatywnej (opieka sprawowana jest wobec chorych, którzy mogą przybyć do poradni lub ze względu na ograniczoną możliwość poruszania się, ale stabilny stan ogólny wymagają wizyt domowych). Opieka paliatywna i hospicyjna obejmuje zwalczanie bólu i leczenie objawowe innych dolegliwości somatycznych, pielęgnację oraz wspieranie rodziny chorego. Świadczenia zdrowotne w opiece paliatywnej udzielane są, w zależności od potrzeb, przez wielodyscyplinarny zespół osób przygotowanych do opieki nad chorym umierającym. W skład tego zespołu wchodzą: lekarze, pielęgniarki, fizjoterapeuci, psycholog oraz duchowny. W celu objęcia pacjenta opieką paliatywną konieczne 5

8 ABC PACJENTA jest: skierowanie od lekarza ubezpieczenia zdrowotnego; wskazanie medyczne, w szczególności fakt występowania u chorego nieuleczalnego i postępującego schorzenia. Oddział medycyny paliatywnej i hospicjum stacjonarne przeznaczone są przede wszystkim dla pacjentów w schyłkowym okresie życia, z trudnymi do kontroli objawami w przebiegu: nowotworów, przewlekłych, zagrażających życiu chorób układu mięśniowo-nerwowego, uszkodzenia mózgu, niepoddających się leczeniu odleżyn oraz dla pacjentów z innymi schorzeniami bez nadziei na wyleczenie. Poradnia medycyny paliatywnej sprawuje opiekę wobec chorych, którzy mogą przybyć do poradni lub ze względu na ograniczoną możliwość poruszania się, ale stabilny stan ogólny wymagają wizyt domowych, jednak nieczęściej niż 2 raz y w tygodniu. W hospicjum domowym ciągłą, wielodyscyplinarną, całościową opieką obejmuje się chorych z zaawansowanymi, niepoddającymi się leczeniu przyczynowemu, postępującymi, zagrażającymi życiu chorobami przewlekłymi o złym rokowaniu. Pacjentom objętym pomocą hospicjum domowego przysługują co najmniej dwie wizyty lekarskie w miesiącu, natomiast wizyty pielęgniarskie w zależności od potrzeb, lecz nie mniej niż 2 razy w tygodniu. Wizyty innych członków zespołu hospicjum domowego (psychologa, fizjoterapeuty) ustalane są przez lekarza sprawującego opiekę indywidualnie w zależności od potrzeb pacjenta. Opieka długoterminowa (placówki) s. 50 POZ Każdy ubezpieczony ma prawo wolnego wyboru lekarza, pielęgniarki i położnej podstawowej opieki zdrowotnej (POZ) spośród tych, którzy mają podpisaną umowę z Narodowym Funduszem Zdrowia. Wyboru takiego dokonuje się poprzez złożenie imiennej deklaracji wyboru (dotyczy ona zarówno wyboru lekarza, pielęgniarki, jak i położnej POZ). Świadczenia udzielane są od poniedziałku do piątku, z wyłączeniem sobót, niedziel i innych dni ustawowo wolnych od pracy, w miejscu udzielania świadczeń oraz w trakcie wizyt domowych. Filie poradni POZ mogą przyjmować pacjentów krócej niż w godzinach 8-18, jeżeli w tym czasie pacjenci mogą skorzystać z pomocy w podstawowej jednostce tego samego świadczeniodawcy. WAŻNE! pacjent może rejestrować się do lekarza POZ osobiście, telefonicznie lub za pośrednictwem osób trzecich; w przypadkach uzasadnionych medycznie, porada udzielana jest w dniu zgłoszenia; w schorzeniach przewlekłych, z wyłączeniem stanów zaostrzenia w przebiegu tych schorzeń, świadczenia udzielane są w terminie uzgodnionym z pacjentem; wizyty domowe lekarza POZ u chorego, jeśli jego stan tego wymaga, można zgłosić telefonicznie i za pośrednictwem osób trzecich w godzinach ustalonych przez przychodnię, między 8 a 18. Każda przychodnia powinna umieścić w widocznym miejscu informację o zasadach i godzinach udzielania wizyt domowych. Pomoc lekarska w POZ nie jest udzielana w trybie nagłym, czyli w stanach zagrożenia życia takiej pomocy udziela pogotowie dlatego dni i godziny wizyt domowych są zgodne z harmonogramem pracy lekarza. O wizycie w domu i jej terminie (wizyta może odbyć się w dniu zgłoszenia) zawsze decyduje lekarz POZ; zmiana lekarza, pielęgniarki i położnej POZ przysługuje bezpłatnie osobie ubezpieczonej nie częściej niż dwa razy w roku kalendarzowym. W przypadku każdej kolejnej zmiany pacjent wnosi opłatę w wysokości 80 zł (nie dotyczy to zmiany miejsca zamieszkania i sytuacji zaprzestania udzielania świadczeń przez wybranego lekarza, pielęgniarkę i położną POZ oraz innych przyczyn niezależnych od woli pacjenta), zmiany dokonuje się poprzez osobiste podpisanie u nowo wybranego lekarza/pielęgniarki/położnej druku deklaracji; ubezpieczony może skorzystać z bezpłatnych świadczeń POZ, jeśli np. przebywa turystycznie poza miejscem zamieszkania, w razie nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia; lekarz POZ może zlecać badania diagnostyczne z zakresu diagnostyki laboratoryjnej i diagnostyki obrazowej zgodnie z wykazem badań diagnostycznych będących w kompetencjach lekarza POZ ( np. USG brzucha, TSH, RTG zatok, ALT, badania moczu i kału). O wydaniu skierowania na badania i jego częstotliwości decyduje lekarz POZ. lekarz POZ kierując pacjenta do lekarza specjalisty lub do szpitala, zobowiązany jest do wykonania i dołączenia do skierowania wyników niezbędnych badań diagnostycznych zgodnie z rozpoznanym schorzeniem, aktualną wiedzą i praktyką medyczną, w celu potwierdzenia wstępnego rozpoznania; lekarz POZ może wystawić receptę zadeklarowanemu do niego pacjentowi na leki zalecane przez innego lekarza (np. specjalistę), jeśli posiada pisemną informację od tego lekarza dotyczącą rozpoznania choroby pacjenta i zalecanej farmakoterapii. Po godzinach pracy placówek POZ usługi medyczne zapewniane są w formie świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Z tego rodzaju pomocy można korzystać w razie nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia, a także jeśli trzeba zachować ciągłość leczenia (np. zastrzyki robione przez pielęgniarkę codziennie wieczorem). Świadczenia te udzielane są od poniedziałku do piątku w godz dnia następnego oraz całodobowo w soboty, niedziele i święta. W przychodni POZ powinna być wywieszona informacja, która placówka medyczna udziela pacjentom świadczeń nocnej i świątecznej opieki zdrowotnej. Więcej informacji na temat nocnej i świątecznej pomocy i adresy placówek s. 76 PROFILAKTYKA PROGRAM BADAŃ PRENATALNYCH Program skierowany jest do kobiet w ciąży powyżej 35. roku życia lub obciążonych występowaniem chorób genetycznych w rodzinie. Na badania wymagane jest skierowanie od lekarza prowadzącego ciążę, zawierające informacje o wskazaniach do objęcia programem wraz z opisem nieprawidłowości i dołączonymi wynikami badań potwierdzającymi zasadność skierowania do programu. Po wykonaniu nieinwazyjnych badań diagnostycznych lekarz decyduje o dalszym postępowaniu w przypadku wskazań medycznych ciężarne kierowane są na badania inwazyjne (po wyrażeniu przez nie zgody na ich wykonanie). Jeśli konieczna jest 6

9 ABC PACJENTA dalsza diagnostyka, ciężarne, u których zdiagnozowano nieprawidłowości genetyczne, kierowane są (już poza programem profilaktycznym) do odpowiednich placówek diagnostycznych udzielających świadczeń na podstawie umowy z NFZ. PROGRAM PROFILAKTYKI CHORÓB UKŁADU KRĄŻENIA Program profilaktyki chorób układu krążenia realizowany jest przez każdego lekarza POZ wystarczy zapytać o bezpłatne badania swojego lekarza. Program dla osób w wieku 35, 40, 45, 50 i 55 lat, w szczególności dla osób obciążonych czynnikami ryzyka (takimi jak: nadciśnienie tętnicze krwi, podwyższone stężenie cholesterolu, nadwaga, palenie tytoniu i in.), u których nie rozpoznano choroby układu krążenia i które w ciągu ostatnich pięciu lat nie korzystały z tego programu (także u innych świadczeniodawców). Lekarz na podstawie wywiadu oraz wykonanych badań decyduje o dalszej terapii kieruje na dalszą diagnostykę i leczenie specjalistyczne. PROGRAM PROFILAKTYKI CHORÓB ODTYTONIOWYCH Program profilaktyki chorób odtytoniowych (w tym przewlekłej obturacyjnej choroby płuc POCHP) jest realizowany w wybranych placówkach POZ wystarczy zapytać o badania swojego lekarza. Program adresowany jest do osób powyżej 18. roku życia palących papierosy oraz do osób pomiędzy 40. a 65. rokiem życia, które nie miały w ramach programu profilaktyki POChP wykonanych badań spirometrycznych w ciągu ostatnich 3 lat (także u innych świadczeniodawców), u których nie zdiagnozowano wcześniej przewlekłej obturacyjnej choroby płuc, przewlekłego zapalenia oskrzeli lub rozedmy. PROGRAM PROFILAKTYKI GRUŹLICY Program profilaktyki gruźlicy realizowany jest przez pielęgniarkę POZ wystarczy zgłosić się do pielęgniarki, do której się zadeklarowaliśmy. Adresatami programu są dorośli, u których nie rozpoznano gruźlicy, a które miały bezpośredni kontakt z chorym na gruźlicę lub mają trudne warunki życiowe (osoby bezrobotne, bezdomne, niepełnosprawne, obciążone długotrwałą chorobą, uzależnione od alkoholu lub narkotyków). Osoby z grupy najwyższego ryzyka zachorowania pielęgniarka informuje o konieczności zgłoszenia się do lekarza POZ celem dalszej diagnostyki i leczenia. PROGRAM PROFILAKTYKI RAKA SZYJKI MACICY Program profilaktyczny dla kobiet w wieku od 25 do 59 lat, które w ciągu ostatnich trzech lat nie miały wykonywanego badania cytologicznego w ramach profilaktyki. Badanie cytologiczne (wymaz) można wykonać w każdej poradni ginekologicznej, która ma umowę z NFZ. Do ginekologa nie trzeba mieć skierowania ani imiennego zaproszenia na badanie. Badanie jest bezbolesne i bezpłatne! Jeśli wynik cytologii jest nieprawidłowy, lekarz ginekolog decyduje o objęciu leczeniem lub skierowaniu na dalszą diagnostykę badanie kolposkopowe. Kobiety, u których rozpoznano raka szyjki macicy (lub inne schorzenia wymagające leczenia specjalistycznego) są kierowane (poza programem) na dalszą diagnostykę lub leczenie do poradni specjalistycznych. PROGRAM PROFILAKTYKI RAKA PIERSI Program profilaktyczny skierowany jest do kobiet w wieku od 50 do 69 lat, które w ciągu ostatnich 24 miesięcy nie wykonywały mammografii lub otrzymały, w ramach realizacji programu w roku ubiegłym, pisemne wskazania do ponownej mammografii po roku. W ramach programu można skorzystać z bezpiecznej i bezbolesnej mammografii. Na badanie można się zgłosić samodzielnie bez imiennego zaproszenia i skierowania, wystarczy mieć dowód osobisty oraz dowód ubezpieczenia. Programem nie mogą być objęte kobiety, u których wcześniej w piersi zdiagnozowano zmiany nowotworowe o charakterze złośliwym. W razie nieprawidłowego wyniku badania pacjentki kierowane są na dalszą diagnostykę (mammografię uzupełniającą, USG piersi, biopsję). Kobiety, u których rozpoznano raka piersi lub inne schorzenia wymagające leczenia specjalistycznego są kierowane (już poza programem) do dalszej diagnostyki lub leczenia do poradni specjalistycznych posiadających umowę z NFZ. Profilaktyka (placówki) s. 53 PRZEDMIOTY ORTOPEDYCZNE I ŚRODKI POMOCNICZE Podstawą do uzyskania refundowanego przedmiotu ortopedycznego lub środka pomocniczego jest zlecenie na zaopatrzenie w wyrób medyczny będący przedmiotem ortopedycznym lub środkiem pomocniczym wystawione przez uprawnionego lekarza specjalistę lub lekarza POZ (np. zlecenie na aparat słuchowy wystawia laryngolog, a na soczewki okularowe okulista). WAŻNE! Zlecenie musi zostać potwierdzone przez oddział wojewódzki NFZ, w którym jest zarejestrowany pacjent. Zlecenie na zaopatrzenie w środki pomocnicze i przedmioty ortopedyczne traci ważność po 30 dniach od daty wystawienia! W razie wątpliwości pracownik NFZ ma prawo zweryfikować dane przedstawione w zleceniu. Zlecenie może zostać złożone do zarejestrowania i potwierdzenia osobiście przez pacjenta, inną osobę w jego imieniu (z wyłączeniem świadczeniodawcy posiadającego zawartą umowę z ŁOW NFZ w zakresie zaopatrzenia w przedmioty ortopedyczne i środki pomocnicze oraz osób przez niego zatrudnionych, a także osób którym udzielanie świadczeń powierzył) lub drogą pocztową. W Łodzi zlecania potwierdzane są przy ul. Kopcińskiego 56 (sala obsługi). Osobom uprawnionym zlecenie na zaopatrzenie comiesięczne (tj. pieluchomajtki, sprzęt stomijny, cewniki, worki do zbiórki moczu) może wystawić każdy lekarz ubezpieczenia zdrowotnego. Na podstawie zlecenia wystawionego przez lekarza/ felczera na zaopatrzenie comiesięczne zostaje wydana karta zaopatrzenia comiesięcznego na dany rodzaj środka pomocniczego na okres 12 miesięcy. Lekarz jest zobowiązany do odnotowania w karcie faktu wystawienia zlecenia. Ubezpieczony może być zaopatrzony jednorazowo w środki comiesięczne, maksymalnie na okres 3 kolejnych miesięcy. Realizujący zlecenie ma obowiązek naniesienia w karcie faktu aktualnie realizowanego zlecenia. Zlecenie można zrealizować u każdego świadczeniodawcy mającego umowę z NFZ. Zlecenie na przedmioty ortopedyczne i pozostałe środki pomocnicze (niecykliczne). Ponowne przyznanie zaopatrzenia może nastąpić po upływie okresu jego użytkowania określonym w ww. rozporządzeniu. Prawo do bezpłatnych (do wysokości limitu) przedmiotów ortopedycznych i środków pomocniczych przysługuje: na podstawie zlecenia wystawionego przez uprawnionego lekarza ubezpieczenia zdrowotnego: inwalidom wojennym i wojskowym, cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych, osobom represjonowanym, uprawnionemu żołnierzowi lub pracownikowi w zakresie leczenia urazów lub chorób nabytych podczas wykonywania zadań poza granicami państwa. 7

10 ABC PACJENTA Zasady refundacji. NFZ finansuje przedmioty ortopedyczne lub środki pomocnicze do wysokości limitu określonego przez ministra zdrowia. Jeśli cena wybranego przez pacjenta przedmiotu jest wyższa niż cena określona limitem, oddział wojewódzki NFZ pokrywa koszt przedmiotu do wysokości limitu, a różnicę pomiędzy ceną brutto, a kwotą refundacji dopłaca pacjent. Refundowane naprawy sprzętu. Podstawą do naprawy przedmiotu ortopedycznego podlegającego refundacji jest wypełniony wniosek o wykonanie naprawy, który pacjent musi potwierdzić w oddziale wojewódzkim NFZ. Wniosek na naprawę traci ważność po upływie 30 dni od daty potwierdzenia. Sprzęt można naprawić u dowolnie wybranego świadczeniodawcy, który ma umowę z ŁOW NFZ na realizację takich napraw. REHABILITACJA LECZNICZA Narodowy Fundusz Zdrowia zapewnia ubezpieczonym rehabilitację leczniczą w warunkach: ambulatoryjnych, domowych, ośrodka dziennego oraz świadczeń stacjonarnych. Świadczenia w warunkach ambulatoryjnych i domowych realizuje się poprzez: poradę lekarską rehabilitacyjną; poradę lekarską rehabilitacyjną w warunkach domowych; wizytę fizjoterapeutyczną; wizytę fizjoterapeutyczną w warunkach domowych; zabiegi fizjoterapeutyczne; zabiegi fizjoterapeutyczne w warunkach domowych. W poradni rehabilitacyjnej w zakresie lekarskiej ambulatoryjnej opieki rehabilitacyjnej, na podstawie jednego skierowania, dopuszcza się, w przypadkach uzasadnionych medycznie, objęcie opieką pacjenta ze schorzeniami wymagającymi długotrwałej rehabilitacji, do czasu osiągnięcia poprawy w leczeniu danej jednostki chorobowej, jednak nie dłużej niż 12 miesięcy. Skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne może wystawić każdy lekarz ubezpieczenia zdrowotnego, z zastrzeżeniem, że w przypadku stwierdzenia u pacjenta wady postawy kwalifikującej się do rehabilitacji leczniczej lub dysfunkcji narządu ruchu, której przyczyną są wady postawy, skierowanie na zabiegi wystawia lekarz specjalista lub w trakcie specjalizacji, z poradni rehabilitacji leczniczej lub poradni ortopedii i traumatologii narządu ruchu (w tym poradni wad postawy). Skierowanie do kriokomory zgodnie z obowiązującymi przepisami prawa na zabiegi krioterapii ogólnoustrojowej kieruje lekarz oddziału rehabilitacyjnego, reumatologicznego, urazowo-ortopedycznego, neurologicznego lub lekarz poradni: rehabilitacyjnej, reumatologicznej, urazowo-ortopedycznej, neurologicznej. Dzieci i młodzież szkolną, w przypadkach niekwalifikujących się do rehabilitacji leczniczej, lekarz ubezpieczenia zdrowotnego kieruje na zajęcia korekcyjno-kompensacyjne organizowane w szkołach i finansowane ze środków publicznych na podstawie odrębnych przepisów. W gabinecie rehabilitacji, zakładzie rehabilitacji lub zakładzie fizjoterapii, w cyklu terapeutycznym NFZ finansuje do 10 dni zabiegowych, nie więcej jednak niż 5 zabiegów dziennie. W przypadkach medycznie uzasadnionych lekarz kierujący może wypisać skierowanie od razu na dwa cykle zabiegowe. WAŻNE! Każdy gabinet rehabilitacji, zakład rehabilitacji lub zakład fizjoterapii mający kontrakt z oddziałem wojewódzkim NFZ w zakresie fizjoterapii ambulatoryjnej ma obowiązek realizować świadczenia zdrowotne dla dorosłych i dzieci. Skierowanie na zabiegi fizjoterapeutyczne traci ważność, jeśli nie zostanie zarejestrowane w terminie 30 dni od daty wystawienia. Rehabilitacja w warunkach domowych to świadczenie opieki zdrowotnej udzielane w miejscu zamieszkania pacjentom, którzy ze względu na brak możliwości samodzielnego poruszania się nie mogą sami dotrzeć do świadczeniodawców, a wymagają rehabilitacji lub fizjoterapii. Czas rehabilitacji w warunkach domowych wynosi do 80 dni zabiegowych w roku kalendarzowym, ten czas można przedłużyć na wniosek lekarza prowadzącego rehabilitację, za pisemną zgodą dyrektora oddziału wojewódzkiego NFZ. Rehabilitacja ogólnoustrojowa w ośrodku lub oddziale dziennym przysługuje pacjentom, których stan zdrowia nie pozwala na rehabilitację w warunkach ambulatoryjnych, a pacjent nie wymaga całodobowego nadzoru medycznego. Skierowanie do oddziału/ośrodka rehabilitacji ogólnoustrojowej może wystawić lekarz z oddziału szpitalnego, specjalista lub lekarz POZ w razie zaostrzenia choroby przewlekłej. Ten rodzaj rehabilitacji to kompleksowa fizjoterapia narządu ruchu, szczególnie ze wskazań ortopedycznych (po urazach, przebytych operacjach lub przewlekle chorych), a także wskazań neurologicznych, reumatologicznych, onkologicznych i pulmonologicznych. Rehabilitacja w ośrodku lub oddziale dziennym trwa od 3 do 6 tygodni, z możliwością przedłużenia, średnio po pięć zabiegów dziennie. W przypadku dzieci do 18. roku życia o częstotliwości rehabilitacji decyduje lekarz prowadzący Rehabilitacja dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego w ośrodku lub oddziale dziennym to kompleksowa rehabilitacja dzieci zagrożonych nieprawidłowym rozwojem psychomotorycznym (głównie z grupy wysokiego ryzyka ciążowo-porodowego) oraz dzieci o zaburzonym rozwoju psychomotorycznym. Na ten rodzaj rehabilitacji kierują lekarze POZ oraz lekarze następujących oddziałów szpitalnych i poradni specjalistycznych: neonatologicznej, rehabilitacyjnej, ortopedii i traumatologii narządu ruchu, neurologicznej, reumatologicznej, chirurgii dziecięcej. Rehabilitacja dziecka z zaburzeniami wieku rozwojowego w ośrodku/oddziale dziennym wynosi 120 dni w roku kalendarzowym, z możliwością przedłużenia. Rehabilitacja dzieci z zaburzeniami wieku rozwojowego w ośrodku lub oddziale dziennym obejmuje w szczególności: poradę lekarską; świadczenia z zakresu psychologii, psychoterapii i neuropsychologii; świadczenia z zakresu logopedii; zabiegi z zakresu fizykoterapii; 8

11 ABC PACJENTA indywidualne zajęcia ze pacjentem, dostosowane do stanu klinicznego dziecka (w tym kinezyterapia, masaż, nauka czynności życia codziennego); zajęcia grupowe. Rehabilitacja kardiologiczna w ośrodku lub oddziale dziennym to rehabilitacja dla pacjentów po ostrych przebiegach schorzeń sercowo-naczyniowych (np. zawałach serca) i po przebytych zabiegach kardiochirurgicznych, których stan zdrowia nie pozwala na rehabilitację w warunkach ambulatoryjnych. Kieruje na nią lekarz: oddziału kardiologii, oddziału kardiochirurgii, oddziału chorób wewnętrznych, poradni kardiologicznej. Czas trwania rehabilitacji kardiologicznej ustala lekarz ośrodka dziennego (nie więcej niż 24 dni w ciągu kwartału), z możliwością przedłużenia. Rehabilitacja kardiologiczna w warunkach stacjonarnych udzielana jest pacjentom z wysokim poziomem ryzyka lub powikłanym przebiegiem leczenia po: ostrych zespołach wieńcowych, zabiegach kardiochirurgicznych, innych schorzeniach układu krążenia ze wskazaniem do rehabilitacji kardiologicznej w warunkach stacjonarnych. Skierowanie wystawiane jest z ośrodka leczenia ostrej fazy choroby: oddziału kardiologii, kardiochirurgii, chorób wewnętrznych, pediatrii lub ze skierowaniem z poradni kardiologicznej, poradni rehabilitacji. Rehabilitacja kadriologiczna w warunkach stacjonarnych, w zależności od oceny ciężkości stanu klinicznego pacjenta, trwa od 2 do 5 tygodni, z możliwością przedłużenia. Rehabilitacja neurologiczna w warunkach stacjonarnych skierowana jest do pacjentów wszystkich grup wiekowych ze schorzeniami neurologicznymi, wymagających jednocześnie całodobowego nadzoru. Realizowana jest przez oddziały rehabilitacji neurologicznej i oddziały o profilu ogólnorehabilitacyjnym. Wybór rodzaju rehabilitacji ustala lekarz oddziału szpitalnego na podstawie oceny stanu zdrowia pacjenta, dysfunkcji układu nerwowego i oceny stopnia niepełnosprawności. Czas trwania zależy od rodzaju prowadzonej rehabilitacji neurologicznej. U pacjentów przyjętych ze skierowaniem z oddziału rehabilitacji neurologicznej, poradni neurologicznej, poradni rehabilitacji rehabilitacja neurologiczna przewlekła trwa do 6 tygodni bez przerwy 1 raz w roku kalendarzowym. Rehabilitacja ogólnoustrojowa udzielana w warunkach stacjonarnych przeznaczona jest dla pacjentów, wymagających wszechstronnego postępowania usprawniającego i jednocześnie innych działań terapeutycznych, profilaktycznych, diagnostycznych i edukacyjnych. Skierowania wystawiane są przez lekarzy specjalistów poszczególnych oddziałów, a w przypadku zaostrzeń chorób przewlekłych przez lekarza poradni rehabilitacyjnej, urazowo-ortopedycznej, neurologicznej, reumatologicznej. Do skierowania powinna być dołączona aktualna dokumentacja medyczna potwierdzająca rozpoznanie. Rehabilitacja trwa od 3 do 6 tygodni, z możliwością przedłużenia. Rehabilitacja wzroku w ośrodku lub oddziale dziennym obejmuje kompleksową i wielospecjalistyczną opiekę diagnostyczno-terapeutyczną nad pacjentem z uszkodzonym wzrokiem. Na tę rehabilitację kierują lekarze poradni specjalistycznych: okulistycznej, neurologicznej. Czas trwania rehabilitacji wynosi 120 dni w roku kalendarzowym. Rehabilitacja lecznicza (placówki) s. 58 SKŁADANIE SKARG I WNIOSKÓW Skargi i wnioski mogą być wnoszone pisemnie lub ustnie do protokołu (spisane przez pracownika NFZ). Przyjmują je świadczeniodawcy oraz oddziały NFZ. W przypadku, gdy: skarga dotyczy niewłaściwego postępowania pracownika podmiotu leczniczego, należy interweniować bezpośrednio u przełożonego, w szpitalu jest nim ordynator, natomiast w przychodni kierownik. Skargę pacjent może skierować również do dyrektora zakładu opieki zdrowotnej. Jest to najszybsza droga do wyjaśnienia sytuacji będącej przedmiotem skargi. Jeśli skarżący nie jest zadowolony ze sposobu załatwienia sprawy, wówczas może zwrócić się po pomoc do oddziału NFZ. Jeśli pacjent uważa, iż lekarz popełnił błąd w procesie leczenia bądź postępuje sprzecznie z zasadami etyki zawodowej, wówczas sprawę rozpatruje Okręgowy Rzecznik Odpowiedzialności Zawodowej Izby Lekarskiej. W razie zastrzeżeń do pracy pielęgniarek lub położnych, pacjent może skierować skargę do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej Okręgowej Izby Pielęgniarek i Położnych. Anonimowa skarga (czyli taka, która nie zawiera imienia, nazwiska i adresu osoby, która ją wniosła) nie zostanie rozpatrzona. PODSTAWOWE PRAWA PACJENTA Każdy ma prawo do ochrony zdrowia i do równego dostępu do świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na warunkach i w zakresie określonych w ustawie zdrowotnej. Pacjent zgłaszający się do zakładu opieki zdrowotnej ma prawo do natychmiastowego udzielenia mu świadczeń zdrowotnych ze względu na zagrożenie życia lub zdrowia niezależnie od okoliczności. W podmiocie leczniczym pacjent ma prawo do: świadczeń zdrowotnych odpowiadających wymaganiom wiedzy medycznej, a w sytuacji ograniczonych możliwości udzielenia odpowiednich świadczeń do korzystania z rzetelnej, opartej na kryteriach medycznych procedury ustalającej kolejność dostępu do świadczeń; udzielania mu świadczeń zdrowotnych przez osoby uprawnione do ich udzielania, w pomieszczeniach i przy zastosowaniu urządzeń odpowiadających określonym wymaganiom fachowym i sanitarnym; informacji o swoim stanie zdrowia; wyrażenia zgody albo odmowy na udzielenie mu określonych świadczeń zdrowotnych, po uzyskaniu odpowiedniej informacji; intymności i poszanowania godności w czasie udzielania świadczeń zdrowotnych; udostępniania mu dokumentacji medycznej lub wskazania innej osoby, której dokumentacja ta może być udostępniana; zapewnienia ochrony danych zawartych w dokumentacji medycznej dotyczącej jego osoby; dostępu do informacji o prawach pacjenta. 9

12 ABC PACJENTA W podmiocie leczniczym przeznaczonym dla osób wymagających całodobowych lub całodziennych świadczeń zdrowotnych np. w szpitalu, zakładzie leczniczo-opiekuńczym, pacjent przyjęty do tego podmiotu leczniczego ma prawo do: zapewnienia mu środków farmaceutycznych i materiałów medycznych oraz pomieszczenia i wyżywienia odpowiedniego do stanu zdrowia; opieki duszpasterskiej oraz dodatkowej opieki pielęgnacyjnej sprawowanej przez osobę bliską lub inną osobę wskazaną przez siebie, kontaktu osobistego, telefonicznego lub korespondencyjnego z osobami z zewnątrz; wypisania z zakładu opieki zdrowotnej na własne żądanie i uzyskania od lekarza informacji o możliwych następstwach zaprzestania leczenia w tym zakładzie. Pogotowie ratunkowe. Pacjent ma prawo do świadczeń zdrowotnych pogotowia ratunkowego w razie wypadku, urazu, porodu, nagłego zachorowania lub nagłego pogorszenia stanu zdrowia powodującego zagrożenie życia. Pacjent ma prawo do: udzielania mu świadczeń zdrowotnych przez lekarza zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi lekarzowi metodami i środkami zapobiegania, rozpoznawania leczenia chorób, zgodnie z zasadami etyki zawodowej oraz z należytą starannością; uzyskania od lekarza pomocy lekarskiej w trybie pilnym w razie zagrożenia utraty życia, ciężkiego uszkodzenia ciała lub ciężkiego rozstroju zdrowia oraz w innych przypadkach niecierpiących zwłoki; uzyskania od lekarza przystępnej informacji o swoim stanie zdrowia, rozpoznaniu, proponowanych oraz możliwych metodach diagnostycznych, leczniczych, dających się przewidzieć następstwach ich zastosowania albo zaniechania, wynikach leczenia oraz rokowaniu; decydowania o osobach, którym lekarz może udzielać informacji o stanie zdrowia pacjenta; wyrażenia zgody lub odmowy na przeprowadzenie badania lub zabiegu operacyjnego albo zastosowania metody leczenia lub diagnostyki stwarzającej podwyższone ryzyko; poszanowania przez lekarza intymności i godności osobistej pacjenta; decydowania o uczestniczeniu przy udzielaniu świadczeń zdrowotnych osób innych niż niezbędny personel medyczny; wnioskowania do lekarza o zasięgnięcie przez niego opinii właściwego lekarza specjalisty lub zorganizowania konsylium lekarskiego; wiedzy o zamiarze lekarza o odstąpieniu od leczenia pacjenta i wskazania mu realnych możliwości leczenia się u innego lekarza. Pobieranie i przeszczepianie komórek, tkanek i narządów. Pacjent ma prawo do: wyrażenia i cofnięcia w każdym czasie sprzeciwu na pobranie po jego śmierci komórek, tkanek i narządów; dobrowolnego wyrażenia przed lekarzem zgody na pobranie od niego za życia komórek, tkanek lub narządów w celu ich przeszczepienia określonemu biorcy, jeżeli ma pełną zdolność do czynności prawnych; ochrony danych osobowych dotyczących dawcy / biorcy przeszczepu i objęcia ich tajemnicą; pacjent mający być biorcą ma prawo do umieszczenia go na liście osób oczekujących na przeszczepienie komórek, tkanek i narządów i być wybrany jako biorca w oparciu o kryteria medyczne. Gdy łamane są prawa pacjenta: pacjent ma prawo powiadomić o takim przypadku bezpośredniego przełożonego lekarza (ordynatora oddziału, dyrektora szpitala, kierownika przychodni), a także samorząd lekarski; lekarz zobowiązany jest do wykonywania usług medycznych z zachowaniem należytej staranności, zgodnie ze wskazaniami aktualnej wiedzy medycznej, dostępnymi metodami i środkami zapobiegania i leczenia chorób oraz zgodnie z zasadami etyki zawodowej (na podstawie ustawy z dnia 5 grudnia 1996 r. o zawodzie lekarza). Jeżeli natomiast w odczuciu pacjenta lekarz postępuje niezgodnie z którymkolwiek z tych punktów, pacjent ma prawo odwołać się również do Rzecznika Odpowiedzialności Zawodowej przy Izbie Lekarskiej; w przypadku łamania praw pacjenta odnośnie danych osobowych można zwrócić się do Biura Generalnego Inspektora Ochrony Danych Osobowych ul. Stawki 2, Warszawa; WAŻNE! W przypadku naruszenia praw pacjenta należy powiadomić Rzecznika Praw Pacjenta Warszawa, al. Zjednoczenia 25, tel (bezpłatny dla telefonów stacjonarnych), (dla telefonów komórkowych). w przypadkach łamania prawa możliwe jest również zawiadomienie właściwych organów powołanych z mocy ustawy do merytorycznego zbadania przedstawionych zarzutów. w przypadku naruszenia przez świadczeniodawce warunków realizacji umowy z ŁOW NFZ skargę należy kierować do Działu Skarg i Wniosków ŁOW NFZ ul. Kopcińskiego 56, Łódź, tel STOMATOLOGIA Świadczenia stomatologiczne udzielane są bez skierowania. Pacjent ma prawo do bezpłatnych gwarantowanych świadczeń stomatologicznych (ich wykaz określa Rozporządzenie Ministra Zdrowia z dnia 30 sierpnia 2009 r., Dz. U. Nr 140, poz ze zm.). Korzystając z usług stomatologa w ramach ubezpieczenia zdrowotnego, pacjent obowiązany jest przedstawić dowód ubezpieczenia zdrowotnego. WAŻNE! pacjent zgłaszający się z bólem otrzymuje pomoc w dniu zgłoszenia; pacjentowi przysługuje leczenie protetyczne z zastosowaniem ruchomych częściowych i całkowitych protez akrylowych raz na 5 lat. Naprawa protez przysługuje raz na 2 lata; leczenie ortodontyczne wad zgryzu z zastosowaniem aparatu do zdejmowania jedno- i dwuszczękowego przysługuje dziecku do ukończenia 12. roku życia. Kontrola wyników leczenia po jego zakończeniu w tzw. okresie retencji leczenie ortodontyczne nieaktywne do ukończenia 13. roku życia (dotyczy dzieci leczonych w ramach świadczeń gwarantowanych). Naprawa aparatu (raz w roku) przysługuje tylko dzieciom leczonym w ramach ubezpieczenia zdrowotnego do ukończenia 13 lat. Nie przysługuje wymiana i naprawa aparatu uszkodzonego z powodu nieprawidłowego użytkowania; stałe aparaty ortodontyczne nie są finansowane przez NFZ; stomatolog, po uzgodnieniu tego z pacjentem, za opłatą, może użyć innych materiałów stomatologicznych niż wskazane w rozporządzeniu MZ. Prawo do dodatkowych świadczeń zdrowotnych lekarza dentysty oraz materiałów stomatologicznych stosowanych przy udzielaniu tych świadczeń, zakwalifikowanych jako świadczenia gwarantowane dla tych osób mają: dzieci i młodzież do ukończenia 18. roku życia oraz kobiety w ciąży i w okresie połogu (trwającego 42 dni od porodu). 10

13 ABC PACJENTA Osobom niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym, jeżeli wynika to ze wskazań medycznych, przysługuje: znieczulenie ogólne przy wykonywaniu świadczeń zdrowotnych, kompozytowe materiały światłoutwardzalne do wypełnień. Dokument potwierdzający prawo do dodatkowych świadczeń: dzieci i młodzież do ukończenia 18. roku życia karta ubezpieczenia zdrowotnego lub dokument stwierdzający tożsamość lub skrócony odpis aktu urodzenia, kobiety w ciąży karta przebiegu ciąży i karta ubezpieczenia zdrowotnego lub karta przebiegu ciąży i dokument stwierdzający tożsamość, kobiety w okresie połogu skrócony odpis aktu urodzenia dziecka i karta ubezpieczenia zdrowotnego lub skrócony odpis aktu urodzenia dziecka i dokument stwierdzający tożsamość. Osobom niepełnosprawnym w stopniu umiarkowanym i znacznym orzeczenie o niepełnosprawności. Wykaz niektórych świadczeń zdrowotnych wykonywanych przez lekarza stomatologa w ramach umowy z NFZ. Dorośli: badanie lekarskie kontrolne; znieczulenie (tylko, gdy jest powiązane ze świadczeniem, które należy nam się w ramach ubezpieczenia); leczenie próchnicy opatrunek leczniczy w zębie stałym, odbudowa ubytku zęba; leczenie kanałowe zębów siecznych i kłów (zęby przednie górne i dolne od trójki do trójki) za leczenie przedtrzonowych i trzonowych płacimy sami; usunięcie zęba, wypełnienie chemoutwardzalne ( biała plomba od trójki do trójki), w pozostałych amalgamat srebra; usunięcie złogów nazębnych (tzw. kamień); leczenie protetyczne (z zastosowaniem ruchomych, częściowych i całkowitych protez akrylowych w szczęce i żuchwie raz na pięć lat, naprawa raz na dwa lata). Dzieci i młodzież do 18 lat mają prawo dodatkowo do m.in.: lakowania pierwszych zębów trzonowych, tzw. szóstek jeden raz do ukończenia siedmiu lat; lakierowania zębów stałych nie częściej niż raz na kwartał; leczenia kanałowego wszystkich zębów; wypełnienia światłoutwardzalnego do uzupełnienia ubytków w zębach siecznych i kłach; resekcji wierzchołka korzenia zęba dotyczy górnych i dolnych zębów od trójki do trójki; zdjęcia pantomograficznego wraz z opisem 1 raz w trakcie całego leczenia ortodontycznego; zdjęcia cefalometrycznego w uzasadnionych przypadkach 1 raz w trakcie całego leczenia ortodontycznego z wpisem do dokumentacji. Stomatologia (placówki) s. 65 ZDROWIE W UNII EUROPEJSKIEJ Obywatele naszego kraju mają takie same prawa i obowiązki jak obywatele innych państw członkowskich Unii. Na podstawie ubezpieczenia zdrowotnego, jakie posiadają w Polsce, są uprawnieni do otrzymania bezpłatnych lub refundowanych do odpowiedniej wysokości świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych w krajach Unii. Należy jednak pamiętać o podstawowych zasadach: pacjent podczas pobytu czasowego (turystycznego) ma prawo do świadczeń niezbędnych z medycznego punktu widzenia jedynie w placówce, która ma umowę z miejscową kasą chorych (powszechnym ubezpieczycielem będącym odpowiednikiem polskiego NFZ); opieka medyczna odbywa się na zasadach obowiązujących w kraju pobytu; w większości krajów pacjent dopłaca do świadczeń z własnej kieszeni jest to koszt bezzwrotny przed kosztami niepodlegającymi refundacji chroni indywidualna polisa, którą zaleca się wykupić przed wyjazdem za granicę; świadczenia udzielane są po przedstawieniu przez pacjenta Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego (EKUZ). WAŻNE! W niektórych państwach wymagany jest dodatkowo dokument ze zdjęciem potwierdzający tożsamość; brak EKUZ może oznaczać konieczność zapłacenia za opiekę medyczną z własnej kieszeni, pomimo iż uzasadnionego świadczenia udzielono w placówce działającej w danym kraju w powszechnym systemie ubezpieczenia zdrowotnego. Warto jednak zachować faktury lub rachunki są one bowiem podstawą wystąpienia o refundację do ubezpieczyciela w kraju pobytu lub do NFZ już po powrocie do Polski. Wniosek o zwrot kosztów leczenia należy złożyć do właściwego ze względu na miejsce zamieszkania oddziału NFZ; leczenie planowe za granicą wymaga zgody NFZ, inaczej odbywa się na koszt ubezpieczonego. EKUZ wydawana jest osobom, które wyjeżdżają do innego kraju w celach turystycznych, jadą w odwiedziny, odbywają krótką podróż służbową, uczą się lub studiują za granicą, oddelegowane są do pracy w krajach UE/EFTA przez polskiego pracodawcę, czy też pracują w transporcie międzynarodowym. WAŻNE! EKUZ otrzymuje się po wypełnieniu wniosku (dostępnego na stronach internetowych oddziałów NFZ lub bezpośrednio w siedzibach oddziałów Funduszu) oraz przedstawieniu aktualnego dowodu ubezpieczenia. Karta EKUZ jest bezpłatna. Ważność Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego: w przypadku wyjazdu turystycznego osoby zatrudnione, prowadzące rolniczą i pozarolniczą działalność gospodarczą uzyskują EKUZ na okres 6 miesięcy od dnia złożenia wniosku osoby bezrobotne otrzymują kartę na okres 2 miesięcy od dnia złożenia wniosku, dla uczniów i studentów podejmujących naukę za granicą karta ważna jest do końca semestru lub roku szkolnego bądź akademickiego, co stwierdza się na podstawie dokumentu potwierdzającego ubezpieczenie oraz zaświadczenia bądź legitymacji ze szkoły lub uczelni; EKUZ dla emerytów ważna jest na okres 5 lat; dla rencistów na czas przyznanego świadczenia, ale nie dłużej niż na 5 lat. WAŻNE! Jeżeli termin ważności karty mija, a osoba ubezpieczona w NFZ nadal przebywa za granicą, należy złożyć wniosek o wydanie następnej karty. Wniosek wraz z dokumentem potwierdzającym ubezpieczenie można złożyć drogą pocztową, za pośrednictwem poczty elektronicznej (wniosek musi zawierać czytelny podpis) lub faksem, bądź upoważniając osobę trzecią do wystąpienia o kartę. Więcej informacji na temat leczenia za granicą w Portalu Polskiej Instytucji Łącznikowej:

14 BADANIA DIAGNOSTYCZNE BADANIA DIAGNOSTYCZNE (na badania inne niż ujęte w niżej wymienionym wykazie kieruje lekarz specjalista i wskazuje miejsce wykonania badania) BADANIA ECHOKARDIOGRAFICZNE PŁODU SP ZOZ USK nr 4 im. Konopnickiej Łódź-Bałuty Sporna 36/ NZOZ Centrum Medyczne Pikamed Łódź-Górna Dąbrowskiego 17/ Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Łódź-Górna Rzgowska 281/ BADANIA ENDOSKOPOWE PRZEWODU POKARMOWEGO - GASTROSKOPIA Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Centrum Medyczne WSInf Głowno Wojska Polskiego 32/ NZOZ Kutnowski Szpital Samorządowy Kutno Kościuszki NZOZ Medicus Kutno Sowińskiego SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska ZOZ w Łęczycy Łęczyca Zachodnia ZOZ w Łowiczu Łowicz Ułańska NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa NZOZ Med-Gastr SGL Łódź-Bałuty Mokra ZOZ MSWiA Łódź-Bałuty Północna Salve ZOZ Łódź-Bałuty Szparagowa Szpital Zakonu Bonifratrów św. Jana Bożego Łódź-Górna Kosynierów Gdyńskich WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Łódź-Górna Rzgowska 281/ NZOZ Wamed Łódź-Górna Zaolziańska NZOZ Endoterapia Łódź-Polesie Kopernika SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie pl. Hallera WSS im. Pirogowa Łódź-Polesie Wileńska WSS im. Pirogowa Łódź-Polesie Wólczańska 191/ SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego Salve ZOZ Łódź-Śródmieście Struga SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Kopcińskiego NZOZ Centrum Medyczne Szpital Św. Rodziny Łódź-Śródmieście Wigury Szpital Miejski im. Jonschera Łódź-Widzew Milionowa SP ZOZ Szpital Powiatowy Opoczno Partyzantów NZOZ Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice Jana Pawła II Centrum Medyczne Pro-Med Pabianice Mariańska 5a SP ZOZ w Pajęcznie Pajęczno Wiśniowa SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska NZOZ Poddębickie Centrum Zdrowia Poddębice Mickiewicza Szpital Powiatowy Radomsko Jagiellońska NZOZ Przychodnia Lekarska Remedium Rawa Mazowiecka Konstytucji 3 Maja 9b SP ZOZ w Rawie Mazowieckiej Rawa Mazowiecka Warszawska SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Skierniewice Sobieskiego Wojewódzki Szpital Zespolony Skierniewice Sobieskiego NZOZ Centrum Zdrowia Tomaszów Mazowiecki Barlickiego Powiatowe Centrum Medyczne Sp. z.o.o. NZOZ Szpital Powiatowy Wieruszów Warszawska SP ZOZ w Zduńskiej Woli Zduńska Wola Królewska NZOZ Endomedica Zgierz Witkacego 2c BADANIA ENDOSKOPOWE PRZEWODU POKARMOWEGO - KOLONOSKOPIA Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Medicus Kutno Sowińskiego SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska ZOZ w Łęczycy Łęczyca Zachodnia ZOZ w Łowiczu Łowicz Ułańska NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa NZOZ Med-Gastr SGL Łódź-Bałuty Mokra ZOZ MSWiA Łódź-Bałuty Północna Salve ZOZ Łódź-Bałuty Szparagowa Szpital Zakonu Bonifratrów św. Jana Bożego Łódź-Górna Kosynierów Gdyńskich WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Łódź-Górna Rzgowska 281/ NZOZ Wamed Łódź-Górna Zaolziańska

15 BADANIA DIAGNOSTYCZNE NZOZ Endoterapia Łódź-Polesie Kopernika SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie pl. Hallera WSS im. Pirogowa Łódź-Polesie Wileńska WSS im. Pirogowa Łódź-Polesie Wólczańska 191/ SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Kopcińskiego NZOZ Centrum Medyczne Szpital Św. Rodziny Łódź-Śródmieście Wigury Szpital Miejski im. Jonschera Łódź-Widzew Milionowa NZOZ Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice Jana Pawła II SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska NZOZ Poddębickie Centrum Zdrowia Poddębice Mickiewicza Szpital Powiatowy Radomsko Jagiellońska SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Skierniewice Sobieskiego Wojewódzki Szpital Zespolony Skierniewice Sobieskiego Powiatowe Centrum Medyczne Sp. z.o.o. NZOZ Szpital PowiatowyWieruszów Warszawska SP ZOZ w Zduńskiej Woli Zduńska Wola Królewska NZOZ Endomedica Zgierz Witkacego 2c BADANIA MEDYCYNY NUKLEARNEJ NZOZ Diagnostyka Kutno Kościuszki w. 291 WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego SP ZOZ CSK Instytut Stomatologii UM Łódź-Widzew Czechosłowacka 8/ WSS im. Skłodowskiej-Curie Zgierz Parzęczewska BADANIA REZONANSU MAGNETYCZNEGO (RM) Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa SP ZOZ USK nr 4 im. Konopnickiej Łódź-Bałuty Sporna 36/ WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Łódź-Górna Rzgowska 281/ SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Kopcińskiego NZOZ Diagnostyka Medyczna Księży Młyn Łódź-Widzew Przędzalniana Centrum Medyczne Pro-Med Pabianice Mariańska 5a SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej NZOZ Fantom Skierniewice Ogrodowa 21/ BADANIA TOMOGRAFII KOMPUTEROWEJ (TK) Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Szpital Powiatowy Brzeziny Skłodowskiej-Curie NZOZ Diagnostyka Kutno Kościuszki NZOZ Fantom Łask Warszawska ZOZ w Łęczycy Łęczyca Zachodnia ZOZ w Łowiczu Łowicz Ułańska NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa WSS im. Biegańskiego Łódź-Bałuty Kniaziewicza 1/ NZOZ Fantom Łódź-Bałuty Okólna SP ZOZ USK nr 4 im. Konopnickiej Łódź-Bałuty Sporna 36/ WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie pl. Hallera WSS im. Pirogowa Łódź-Polesie Wólczańska 191/ SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Kopcińskiego Szpital Miejski im. Jonschera Łódź-Widzew Milionowa NZOZ Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice Jana Pawła II TMS Diagnostyka Spółka z o.o. Pabianice Mariańska 5a Lux Med Pajęczno 1 Maja 13/ SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska NZOZ Poddębickie Centrum Zdrowia Poddębice Mickiewicza Szpital Powiatowy Radomsko Jagiellońska SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej Wojewódzki Szpital Zespolony Skierniewice Sobieskiego

16 LECZENIE SPECJALISTYCZNE NZOZ Tomaszowskie Centrum Zdrowia Tomaszów Mazowiecki Jana Pawła II NZOZ Fantom Tuszyn Szpitalna SP ZOZ Wieluń Wieluń Szpitalna w. 230 NZOZ Fantom Zduńska Wola Królewska WSS im. Skłodowskiej-Curie Zgierz Parzęczewska LECZENIE SPECJALISTYCZNE LECZENIE AIDS I KOMPLEKSOWA AMBULATORYJNA OPIEKA SPECJALISTYCZNA NAD PACJENTEM ZAKAŻONYM HIV, LECZONYM LEKAMI ANTYRETROWIRUSOWYMI (ARV) WSS im. Biegańskiego Łódź-Bałuty Kniaziewicza 1/ ALERGOLOGIA NZOZ Unimed Aleksandrów Łódzki Senatorska Bełchatowskie Centrum Medyczne NZOZ Bełchatów 19 Stycznia Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Emzet-Med M.Z. Brzeziny Tulipanowa NZOZ Isox Kutno Oporowska NZOZ Szpital Prywatny Dermex Kutno Sienkiewicza SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska NZOZ VitaMed Łowicz Armii Krajowej NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa NZOZ Medycyna Grabieniec Łódź-Bałuty Grabieniec WZZOZ Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji Łódź-Bałuty Limanowskiego NZOZ Medplus Łódź-Bałuty Łanowa NZOZ Sanmed Łódź-Górna Myśliwska NZOZ Centrum Alergologii prof. Krzysztof Buczyłko Łódź-Polesie Kopernika 67/ SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza ZOZ dla Szkół Wyższych w Łodzi PaLMA Łódź-Śródmieście Lumumby NZOZ Centrum Medyczne Szpital Św. Rodziny Łódź-Śródmieście Wigury SP ZOZ CSK Instytut Stomatologii UM Łódź-Widzew Pomorska NZOZ Mac-Med Pabianice Podleśna 4/ SP ZOZ w Pajęcznie Pajęczno Wiśniowa NZOZ Medicall Piotrków Trybunalski Wojska Polskiego SP ZOZ w Radomsku Radomsko Armii Krajowej SGL Pediatria-Pulmonologia-Alergologia Lek.med.B. Orzechowska Radomsko Fabianiego NZOZ Promed Radomsko Miła NZOZ Gadent Rawa Mazowiecka Kościuszki SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Sieradz Popiełuszki NZOZ Kopernik Jacek Napiórkowski spółka jawna Skierniewice Kopernika 9a NZOZ Judyta Skierniewice Orkana 6/d/e/f NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Skierniewice Sobieskiego NZOZ PMR Widok, M. Pigoń, M. Stebel Skierniewice Wańkowicza Gabinet Lekarski Bożena Kubicka-Kozik Tomaszów Mazowiecki Słowackiego NZOZ Kalina Iwona Tomczyk Ujazd Kościelna Przychodnia Specjalistyczna Medyk Wieluń Piłsudskiego Przychodnia Lekarzy Specjalistów Sanmed Wieluń Wojska Polskiego ISPL Aldona Kowalik Zduńska Wola Dąbrowskiego SP ZOZ w Zduńskiej Woli Zduńska Wola Królewska SP Zakład POZ Zduńska Wola Srebrna ALERGOLOGIA DLA DZIECI Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Centrum Medyczne Salus Biała Rawska Mickiewicza NZOZ Alergomed Łask 9 Maja SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska ZOZ w Łęczycy Łęczyca Zachodnia ZOZ MSWiA Łódź-Bałuty Północna SP ZOZ USK nr 4 im. Konopnickiej Łódź-Bałuty Sporna 36/ NZOZ Sanmed Łódź-Górna Myśliwska WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka NZOZ Elamed Łódź-Górna Rzgowska 281/ NZOZ Centrum Alergologii prof. Krzysztof Buczyłko Łódź-Polesie Kopernika 67/

17 LECZENIE SPECJALISTYCZNE WZZOZ Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji Łódź-Polesie Mielczarskiego SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza NZOZ Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice Jana Pawła II NZOZ Mac-Med Pabianice Podleśna 4/ SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska NZOZ Medicall Piotrków Trybunalski Wojska Polskiego NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Sieradz Popiełuszki NZOZ Tomaszowskie Centrum Zdrowia Tomaszów Mazowiecki Jana Pawła II Przychodnia Lekarzy Specjalistów Sanmed Wieluń Wojska Polskiego AUDIOLOGIA I FONIATRIA NZOZ Wifon-Med Bełchatów Czapliniecka 36a WOMP - Centrum Profilaktyczno-Lecznicze Łódź-Bałuty Aleksandrowska 61/ SP ZOZ USK nr 4 im. Konopnickiej Łódź-Bałuty Sporna 36/ Instytut Medycyny Pracy im. Nofera Łódź-Bałuty Św. Teresy WSS im. Kopernika Łódź-Górna Paderewskiego Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Łódź-Górna Rzgowska 281/ NZOZ Wifon-Med Łódź-Polesie Wólczańska NZOZ Integracyjny Ośrodek Leczenia i Rehabilitacji Łódź-Śródmieście Krzywickiego SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza Emiton Zakład Rehabilitacyjno Readaptacyjny Smulik Łódź-Śródmieście Próchnika WSS im. Kopernika Łódź-Widzew Piłsudskiego CHIRURGIA OGÓLNA DLA DZIECI Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska SP ZOZ USK nr 4 im. Konopnickiej Łódź-Bałuty Sporna 36/ B i L -Specjalistyczne Centrum Medyczne Łódź-Górna Rzgowska 281/ NZOZ Centrum Medyczne Szpital Św. Rodziny Łódź-Śródmieście Wigury WSS im. Kopernika Łódź-Widzew Piłsudskiego NZOZ Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice Jana Pawła II SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska Zespół Poradni Zdrowie NZOZ Sieradz al. Pokoju SP ZOZ Wieluń Wieluń Szpitalna w. 272 Specjalistyczne Centrum Medyczne Wamed Zgierz Dąbrowskiego 6/ WSS im. Skłodowskiej-Curie Zgierz Parzęczewska CHIRURGIA KLATKI PIERSIOWEJ WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego WZZOZ Centrum Leczenia Chorób Płuc i Rehabilitacji Tuszyn Szpitalna CHIRURGIA OGÓLNA SP ZOZ Aleksandrów Łódzki Skłodowskiej-Curie Gminna Przychodnia Zdrowia w Andrespolu Andrespol Rokicińska Bełchatowskie Centrum Medyczne NZOZ Bełchatów 19 Stycznia Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Szpital Powiatowy Brzeziny Wojska Polskiego NZOZ Remedium Głowno Kopernika NZOZ Centrum Medyczne WSInf Głowno Wojska Polskiego 32/ NZOZ Med-Kol Koluszki Przejazd SP ZOZ Konstantynów Łódzki Sadowa NZOZ PMRi Specjalistycznej Medical Krośniewice Poznańska 18/ NZOZ Kutnowski Szpital Samorządowy Kutno Kościuszki NZOZ Szpital Prywatny Dermex Kutno Sienkiewicza NZOZ Salus Kutno Szpitalna SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska ZOZ w Łęczycy Łęczyca Zachodnia MediCenter Adam Stępniak Łowicz 3 Maja NZOZ Centrum Zdrowia Academos Łowicz Iłowska 1/ ZOZ w Łowiczu Łowicz Ułańska NZOZ Colmed Łódź-Bałuty Adwokacka 7/13/ WOMP - Centrum Profilaktyczno-Lecznicze Łódź-Bałuty Aleksandrowska 61/ NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa NZOZ Diagnoza Łódź-Bałuty Kamińskiego 7/ NZOZ Med-Gastr SGL Łódź-Bałuty Mokra

18 LECZENIE SPECJALISTYCZNE ZOZ MSWiA Łódź-Bałuty Północna ZOZ Łódź-Bałuty Łódź-Bałuty Smugowa NZOZ Salve Medica Łódź-Bałuty Szparagowa Szpital Zakonu Bonifratrów św. Jana Bożego Łódź-Górna Kosynierów Gdyńskich Miejska Przychodnia Lecznicza Łódź-Górna Lecznicza WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka WSS im. Kopernika (Por. Chirurgii Endokrynologicznej) Łódź-Górna Pabianicka NZOZ Palium Łódź-Górna Przybyszewskiego WOMP - Centrum Profilaktyczno-Lecznicze Łódź-Polesie Gdańska 117a SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie pl. Hallera NZOZ Mikomed Łódź-Polesie Pługowa 51/ ZOZ Łódź-Polesie Łódź-Polesie Skłodowskiej-Curie 15/ WSS im. Pirogowa Łódź-Polesie Wólczańska 191/ NZOZ Centrum Diagnostyki i Terapii Laserowej Politechniki Łódzkiej Łódź-Polesie Wólczańska NZOZ Mediab Centrum Diabetologii Łódź-Polesie Wyszyńskiego SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego Salve ZOZ Łódź-Śródmieście Struga ZOZ dla Szkół Wyższych w Łodzi PaLMA Łódź-Śródmieście Lumumby SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza NZOZ Poradnia Zdrowia Renoma Łódź-Śródmieście Sterlinga 16/ NZOZ Argo Centrum Medyczne Łódź-Śródmieście Sterlinga 27/ NZOZ Centrum Medyczne Szpital Św. Rodziny Łódź-Śródmieście Wigury NZOZ Medycyna Sportowa - Twoje Zdrowie Sp. z o.o. Łódź-Widzew Giewont Miejska Przychodnia Widzew Łódź-Widzew Piłsudskiego Szpital Miejski im. Jonschera Łódź-Widzew Milionowa WSS im. Pirogowa Łódź-Widzew Nowa 30/ Szpital Miejski im. Sonnenberga Łódź-Widzew Pieniny SP ZOZ Szpital Powiatowy Opoczno Partyzantów Miejska Przychodnia Zdrowia Ozorków Wigury NZOZ Eskulap Poradnia Zdrowia Rodzinnego Pabianice Grobelna NZOZ Vitasana Pabianice Jana Pawła II NZOZ Pabianickie Centrum Medyczne Pabianice Jana Pawła II Centrum Medyczne Pro-Med Pabianice Mariańska 5a SP ZOZ w Pajęcznie Pajęczno Wiśniowa SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska Powiatowy ZOZ Piotrków Trybunalski Roosevelta NZOZ Medicall Piotrków Trybunalski Wojska Polskiego NZOZ Poddębickie Centrum Zdrowia Poddębice Mickiewicza NZOZ Zespół Poradni Zdrowie Poddębice Zielona 2a Szpital Powiatowy Radomsko Jagiellońska NZOZ Gadent Rawa Mazowiecka Kościuszki NZOZ Centrum Medyczne Verbena Rawa Mazowiecka Krakowska SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej NZOZ Medicus Sieradz Jana Pawła II NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Sieradz Popiełuszki NZOZ Kopernik Jacek Napiórkowski spółka jawna Skierniewice Kopernika 9a NZOZ Judyta Skierniewice Orkana 6/d/e/f NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Skierniewice Sobieskiego Wojewódzki Szpital Zespolony Skierniewice Sobieskiego NZOZ Remedium Stryków Kościuszki NZOZ Tomaszowskie Centrum Zdrowia Tomaszów Mazowiecki Jana Pawła II Przychodnia Lekarzy Specjalistów Eskulap Wieluń 18 Stycznia SP ZOZ Wieluń Wieluń Szpitalna w. 272 Przychodnia Lekarzy Specjalistów Sanmed Wieluń Wojska Polskiego Powiatowe Centrum Medyczne Sp. z.o.o. NZOZ Szpital Powiatowy Wieruszów Warszawska SP ZOZ w Zduńskiej Woli Zduńska Wola Królewska Powiatowy ZOZ Zgierz Struga Specjalistyczne Centrum Medyczne Wamed Zgierz Dąbrowskiego 6/ WSS im. Skłodowskiej-Curie Zgierz Parzęczewska NZOZ Promed Żychlin Dobrzelińska CHIRURGIA ONKOLOGICZNA Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka

19 LECZENIE SPECJALISTYCZNE NZOZ Med-Kol Koluszki Przejazd NZOZ Med-Gastr SGL Łódź-Bałuty Mokra WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka Instytut Centrum Zdrowia Matki Polki Łódź-Górna Rzgowska 281/ NZOZ All-Med Centrum Medyczne SGL Łódź-Polesie Wyszyńskiego NZOZ Proventus Łódź-Śródmieście Kościuszki Centrum Medyczne Pro-Med Pabianice Mariańska 5a SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska NZOZ Poddębickie Centrum Zdrowia Poddębice Mickiewicza SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej NZOZ Judyta Skierniewice Orkana 6/d/e/f NZOZ Tomaszowskie Centrum Zdrowia Tomaszów Mazowiecki Jana Pawła II CHIRURGIA ONKOLOGICZNA DLA DZIECI SP ZOZ USK nr 4 im. Konopnickiej Łódź-Bałuty Sporna 36/ CHIRURGIA PLASTYCZNA SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza CHIRURGIA SZCZĘKOWO-TWARZOWA SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego NZOZ Proventus Łódź-Śródmieście Kościuszki SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza SP ZOZ CSK Instytut Stomatologii UM Łódź-Widzew Pomorska SP ZOZ im. Kard. S. Wyszyńskiego Sieradz Armii Krajowej WSS im. Skłodowskiej-Curie Zgierz Parzęczewska CHIRURGIA URAZOWO-ORTOPEDYCZNA patrz ORTOPEDIA i TRAUMATOLOGIA NARZĄDU RUCHU s. 31 CHIRURGIA URAZOWO-ORTOPEDYCZNA DLA DZIECI patrz ORTOPEDIA i TRAUMATOLOGIA NARZĄDU RUCHU DLA DZIECI s. 32 CHOROBY METABOLICZNE NZOZ Rodzina Kutno Kołłątaja NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa NZOZ Endomedicus Łódź-Górna Rzgowska 281/ SP ZOZ CSK Instytut Stomatologii UM Łódź-Polesie pl. Hallera SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza CHOROBY NACZYŃ NZOZ Kutnowski Szpital Samorządowy Kutno Kościuszki ZOZ w Łęczycy Łęczyca Zachodnia WSS im. Kopernika Łódź-Górna Pabianicka NZOZ Sanmed Łódź-Górna Tatrzańska Artmed Łódź-Polesie Kusocińskiego WSS im. Pirogowa Łódź-Polesie Wólczańska 191/ NZOZ All-Med Centrum Medyczne SGL Łódź-Polesie Wyszyńskiego SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Żeromskiego NZOZ Medicus Sieradz Jana Pawła II NZOZ Przychodnia Lekarska Eskulap Sieradz Popiełuszki CHOROBY PŁUC patrz GRUŹLICA I CHOROBY PŁUC s. 22 CHOROBY ZAKAŹNE Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka NZOZ Medicus Kutno Sowińskiego WSS im. Biegańskiego Łódź-Bałuty Kniaziewicza 1/ Woj. Specj. Przychodnia Lekarska Łódź-Bałuty Sporna 19/ SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska Wojewódzki Szpital Zespolony Skierniewice Sobieskiego NZOZ Tomaszowskie Centrum Zdrowia Tomaszów Mazowiecki Jana Pawła II SP ZOZ Wieluń Wieluń Szpitalna w. 357 CHOROBY ZAKAŹNE U DZIECI WSS im. Biegańskiego Łódź-Bałuty Kniaziewicza 1/ NZOZ Tri-medica Łódź-Górna Rzgowska 281/ SSW im. Kopernika Piotrków Trybunalski Rakowska DERMATOLOGIA I WENEROLOGIA NZOZ Ka-Med Aleksandrów Łódzki Skłodowskiej-Curie SP ZOZ Aleksandrów Łódzki Skłodowskiej-Curie Szpital Wojewódzki im. Jana Pawła II Bełchatów Czapliniecka

20 LECZENIE SPECJALISTYCZNE Gabinet Dermatologiczny Andrzej Jurkiewicz Bełchatów Edwardów 3a NZOZ Albamed Brzeziny Piłsudskiego 67a NZOZ Bremed Brzeziny Sienkiewicza NZOZ Medical-Med Brzeziny Tulipanowa NZOZ Szpital Powiatowy Brzeziny Wojska Polskiego NZOZ Przychodnia Rodzinna Dom-Med. Drzewica Jelnia NZOZ Remedium Głowno Kopernika NZOZ Centrum Medyczne WSInf Głowno Wojska Polskiego 32/ NZOZ Przychodnia Lekarska Zdrowie Koluszki Korczaka NZOZ Med-Kol Koluszki Przejazd NZOZ Centrum Dermatologii i Wenerologii Konstantynów Łódzki 8 Marca NZOZ Centrum Medyczne Konstantynów Łódzki Sucharskiego 1/ NZOZ Specjalista Kutno 29 Listopada NZOZ Kutnowski Szpital Samorządowy Kutno Kościuszki NZOZ Szpital Prywatny Dermex Kutno Sienkiewicza NZOZ Dermex Kutno Sienkiewicza NZOZ Alergomed Łask 9 Maja SP ZOZ w Łasku Łask Warszawska ZOZ w Łęczycy Łęczyca Zachodnia NZOZ VitaMed Łowicz Armii Krajowej WOMP - Centrum Profilaktyczno-Lecznicze Łódź-Bałuty Aleksandrowska 61/ NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Bazarowa NZOZ Polimedica Łódź-Bałuty Franciszkańska NZOZ Diagnoza Łódź-Bałuty Kamińskiego 7/ WSS im. Biegańskiego Łódź-Bałuty Kniaziewicza 1/ ZOZ Łódź-Bałuty Łódź-Bałuty Libelta NZOZ Jarmed Łódź-Bałuty Organizacji WIN ZOZ MSWiA Łódź-Bałuty Północna Woj. Specj. Przychodnia Lekarska Łódź-Bałuty Sporna 19/ NZOZ Centrum Medyczne Bazarowa Sp z o.o. Delta-Import Łódź-Bałuty Sporna Salve ZOZ Łódź-Bałuty Szparagowa NZOZ Ortmed Sp. z o.o. Łódź-Bałuty Wodnika NZOZ Validus Łódź-Bałuty Wojska Polskiego NZOZ Bimed-Centrum Medyczne Łódź-Bałuty Zachodnia 12a NZOZ Medycyna Grabieniec Łódź-Bałuty Zachodnia 12a/12c Miejska Przychodnia Lecznicza Łódź-Górna Lecznicza NZOZ Medicus A.T. Łódź-Górna Łęczycka 11/ NZOZ Multimed Łódź-Górna Niemcewicza NZOZ Pro Publico Bono Monika Cielek Łódź-Górna Ogniskowa NZOZ Przychodnia Specjalistyczna Zdrowie Pad-Med Łódź-Górna Paderewskiego ZOZ Spółki z o.o. Adamed Łódź-Górna Paderewskiego NZOZ Wamed Łódź-Górna Zaolziańska NZOZ Multimed Łódź-Polesie 1 Maja 42/ Poradnia Nowa Łódź-Polesie Struga SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie Krzemieniecka w. 329 Artmed Łódź-Polesie Kusocińskiego SP ZOZ USK im. WAM - Centralny Szpital Weteranów Łódź-Polesie pl. Hallera NZOZ Centrum Diagnostyki i Terapii Laserowej Politechniki Łódzkiej Łódź-Polesie Wólczańska NZOZ AMed Centrum Usług Medycznych Łódź-Polesie Wyszyńskiego NZOZ Centrum Medycyny Estetycznej i Rehabilitacji Łódź-Śródmieście Kościuszki 106/ ZOZ dla Szkół Wyższych w Łodzi PaLMA Łódź-Śródmieście Lumumby SP ZOZ USK nr 1 im. Barlickiego Łódź-Śródmieście Narutowicza NZOZ Poradnia Zdrowia Renoma Łódź-Śródmieście Sterlinga 16/ Salve ZOZ Łódź-Śródmieście Struga NZOZ Centrum Medyczne Szpital Św. Rodziny Łódź-Śródmieście Wigury NZOZ Cereo-Med Łódź-Widzew Dąbrówki Przychodnia Lekarska Eskulap Łódź-Widzew Gogola Miejska Przychodnia Widzew Łódź-Widzew Piłsudskiego WOMP - Centrum Profilaktyczno-Lecznicze Łódź-Widzew Piłsudskiego 133b SP ZOZ CSK Instytut Stomatologii UM Łódź-Widzew Pomorska NZOZ Centrum Leczenia Rodziny Łódź-Widzew Przybyszewskiego NZOZ Dermedica Piotr Szlązak Łódź-Widzew Wilcza