SYLLABUS. studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 45 godzin

Transkrypt

1 SYLLABUS Kierunek Ekonomia Specjalność EP, GRiL, EIG I stopień Nazwa przedmiotu Mikroekonomia Typ przedmiotu Obowiązkowy-podstawowy Poziom przedmiotu Podstawowy Rok studiów, semestr I rok,, semestr Liczba punktów ECTS po 6 pkt. za każdy semestr Metody nauczania wykład: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 5 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin Język wykładowy Język polski Imię i nazwisko wykładowcy dr Władysława Jastrzębska dr Małgorzata Leszczyńska dr Leszek Piczak mgr Elżbieta Mikuła Bączek mgr inż. Beata Onak-Szczepanik Wymagania wstępne - Cele przedmiotu oraz efekty kształcenia Celem wykładu jest przekazanie studentom wiedzy z zakresu teorii mikroekonomii w sposób pozwalający na zrozumienie mechanizmów funkcjonowania rozwiniętej gospodarki rynkowej oraz wykorzystanie w przyszłości w procesie analizy różnych wariantów decyzyjnych. Cele cząstkowe: zapoznanie słuchaczy z metodą i narzędziami analizy ekonomicznej, wyjaśnianie podstawowych kategorii, modeli i teorii ekonomicznych, opartych przede wszystkim na ekonomii klasycznej i neoklasycznej, pobudzanie do samodzielnego, twórczego myślenia poprzez konfrontowanie modeli ekonomicznych ze zdarzeniami gospodarczymi zachodzącymi w Polsce oraz formułowanie przez studentów własnych poglądów i ocen. Cele ćwiczeń: zapoznanie studentów z teorią ekonomiczną obejmującą podstawowe pojęcia i modele mikroekonomiczne; wypracowanie u studentów umiejętności swobodnego posługiwania się terminami mikroekonomicznymi; pobudzenie do aktywnego uczestnictwa w zajęciach oraz samodzielnego, twórczego myślenia poprzez przedstawianie procesów mikroekonomicznych w formie przykładów i zadań problemowych; kształtowanie umiejętności wykorzystania wiedzy ekonomicznej w praktyce; wypracowanie u studentów umiejętności korzystania z literatury przedmiotu. Efekty: umiejętność powiązania teorii mikroekonomicznej z realiami polskiej gospodarki oraz umiejętność wykorzystania wiedzy ekonomicznej w praktyce. Treści merytoryczne przedmiotu Wykład. Wprowadzenie do mikroekonomii Pojęcie, cel badawczy, główne zadania i podstawowe pojęcia ekonomii. Ekonomia pozytywna i normatywna. Mikroekonomia Liczba godzin Studia stacj. Studia niestacj.

2 i makroekonomia. Narzędzia analizy ekonomicznej. Podstawowe problemy wyboru ekonomicznego. Alokacja zasobów. Granica możliwości produkcyjnych. Podmioty ekonomiczne. Ekonomiczna teoria zachowań ludzkich: racjonalność zachowań ludzkich.. Popyt, podaż, mechanizm działania rynku Pojęcie rynku i konkurencji. Popyt i podaż- funkcja popytu i podaży. Przesunięcia a ruch wzdłuż krzywej popytu i podaży. Rynek: struktura i relacje rynkowe. Działanie rynku doskonale konkurencyjnego- popyt i podaż : analiza łączna. Cena równowagi a cena maksymalna i minimalna. 3. Elastyczność popytu i podaży Pojęcie cenowej, dochodowej i mieszanej elastyczności popytu. Rodzaje i determinanty elastyczności popytu. Elastyczność cenowa popytu a przychód firmy. Wpływ dochodu na popyt- dobra podstawowe, wyższego i niższego rzędu. Elastyczność podaży.. Teoria wyboru konsumenta Maksymalizacja użyteczności a wybór konsumentaużyteczność całkowita i krańcowa.. Gusty konsumenta i ograniczenie budżetowe. Krzywe obojętności i linie budżetowe. Prawo i krzywe Engela. Elementy nowoczesnej teorii wyboru konsumenta. Wybór w warunkach ryzyka. 5. Przedsiębiorstwo i jego formy organizacyjno- prawne Kryteria wyboru formy organizacyjnej przedsiębiorstwa. Istota spółek kapitałowych i osobowych. Funkcjonowanie i pozyskiwanie kapitału w przedsiębiorstwie. 6. Decyzje ekonomiczne producenta Cele i zadania przedsiębiorstwa. Nakłady i wyniki- funkcja produkcji. Produkcyjność całkowita, przeciętna i krańcowapodstawowe zależności. Izokwanta, linia jednakowego kosztu. Optimum technologiczne produkcji Koszty, produkcja, utargi Klasyfikacja kosztów. Funkcje kosztów i zależności między nimi. Korzyści i niekorzyści ze skali produkcji. Przychody, zysk normalny a zysk ekonomiczny. Równowaga przedsiębiorstwa. 8. Przedsiębiorstwo w różnych strukturach rynkowych Konkurencja doskonała- krzywa popytu i podaży w krótkim i długim czasie. Monopol pełny i jego geneza. Ograniczenia siły monopolowej. Nieefektywność ekonomiczna monopolu. Monopol a postęp techniczny. Konkurencja monopolistyczna. Oligopol. Równowaga krótko- i długookresowa przedsiębiorstwa w poszczególnych strukturach rynkowych. 9. Rynki czynników produkcji i podział dochodów Kapitał rzeczowy i finansowy. Ceny usług kapitału, stopy procentowe i ceny aktywów. Wartość zaktualizowana i wartość bieżąca. Rynek kapitału finansowego. Konkurencyjny rynek pracy. Popyt i podaż oraz równowaga na rynku pracy. Dochody transferowe i renta ekonomiczna. Kapitał ludzki. Dyskryminacja. Rynek ziemi i renta gruntowa. Wynagrodzenie czynników produkcji. Dochody państwa i transfery budżetowe. 0. Ekonomia dobrobytu- regulacyjna rola państwa w

3 gospodarce rynkowej.równość i efektywność. Efektywność w sensie Pareto. Zakłócenia i rozwiązanie drugie po najlepszym. Efekty zewnętrzne, dobra publiczne i prywatne. Aktywna polityka gospodarcza rządu a mechanizm rynkowy Ćwiczenia. Wprowadzenie do ekonomii: ekonomia jako nauka; mikroekonomia a makroekonomia; ekonomia normatywna a ekonomia pozytywna; rzadkość i krzywa możliwości produkcyjnych; narzędzia analizy ekonomicznej; modele i teorie ekonomiczne.. Rynek: definicja rynku; popyt i jego determinanty; podaż i jej determinanty; równowaga rynkowa i mechanizm rynkowy; cena minimalna i maksymalna. 3. Elastyczność: elastyczność cenowa popytu; elastyczność mieszana popytu; elastyczność dochodowa popytu; elastyczność cenowa podaży.. Teoria wyboru konsumenta: preferencje i gusty konsumenta; krzywe obojętności; linia budżetowa; optimum konsumenta; efekt substytucyjny i dochodowy Teoria przedsiębiorstwa: podstawowe typy organizacji gospodarczych; kategorie ekonomiczne związane z funkcjonowaniem firmy; bilans; rachunek zysków i strat. 6. Produkcja i czynniki produkcji: etapy procesu produkcji; funkcja produkcji w krótkim i w długim okresie; produkcyjność całkowita, przeciętna, krańcowa; prawo malejących przychodów; izokwanta; izokoszta; optimum produkcji. 7. Teoria kosztów: koszt alternatywny i decyzje wyboru; koszty księgowe i ekonomiczne; koszty stałe, koszty zmienne; koszty całkowite, przeciętne, krańcowe; koszty w krótkim i długim okresie; korzyści i niekorzyści ze skali produkcji Koszty, produkcja, utargi podstawowe zależności: utarg, koszty, zyski; utarg całkowity, przeciętny i krańcowy; utarg krańcowy i koszt krańcowy; optimum techniczne i optimum ekonomiczne. 9. Funkcjonowanie przedsiębiorstwa w różnych strukturach rynkowych: Konkurencja doskonała - cechy rynku doskonale konkurencyjnego; maksymalizacja zysków w krótkim okresie; minimalizowanie strat krótkookresowych;

4 produkcja i zysk w okresie długim. Czysty monopol - założenia modelu; krótkookresowa i długookresowa równowaga monopolu; różnicowanie cen w monopolu. Konkurencja niedoskonała - źródła konkurencji niedoskonałej; konkurencja monopolistyczna w krótkim i w długim okresie; charakterystyka rynku oligopolistycznego; formy przedsiębiorstw w warunkach niedoskonałej konkurencji; polityka antytrustowa Rynek pracy: popyt i podaż pracy; równowaga na rynku pracy doskonale konkurencyjnym; rynek pracy w warunkach konkurencji niedoskonałej; zróżnicowanie rynków i zróżnicowanie pracowników; płaca minimalna.. Równowaga i procesy dostosowawcze na rynku kapitału: ceny usług kapitału; stopy procentowe i ceny aktywów; popyt na usługi kapitału i ich podaż; równowaga na rynku usług kapitału w krótkim i w długim okresie.. Ziemia i renta gruntowa: ziemia jako czynnik produkcji; teorie renty gruntowej; podział zasobów ziemi między konkurencyjne zastosowania. 3. Ryzyko w działalności gospodarczej: niepewność a przychody z posiadanych aktywów; wybór portfela inwestycyjnego; ryzyko, dochody a równowaga; ubezpieczenie a ryzyko Metody oceny Egzamin pisemny zawierający 30 pytań testowych oraz 5 pytań problemowych. Przy klasyfikacji końcowej uwzględniane są: obecność i aktywność na zajęciach, pozytywne zaliczenie dwóch kolokwiów, oceny z kartkówek indywidualnych, oceny z referatów. Spis zalecanej literatury Literatura podstawowa:. Samuelson P. A., Nordhaus W. D.: Ekonomia, t., PWN, Warszawa Begg D., Fisher S., Dornbusch B.: Ekonomia, t.,, 3, PWE, Warszawa 007. Literatura uzupełniająca:. Rekowski M.: Wprowadzenie do mikroekonomii, Poznań Czarny B., Rapacki R.: Podstawy ekonomii, PWE, Warszawa Milewski R.: Podstawy ekonomii, PWN, Warszawa 00.. Dach Z.: Wprowadzenie do ekonomii, AE, Kraków Sloman J., Podstawy ekonomii, PWE, Warszawa Varian H. R., Mikroekonomia, PWN, Warszawa Artykuły w prasie ekonomicznej dotyczące bieżących problemów gospodarki polskiej.. Nauczyciel. Kierownik Katedry

5 SYLLABUS Kierunek Ekonomia Specjalność EP, GRiL, EIG I stopień Nazwa przedmiotu Podstawy makroekonomii Typ przedmiotu Obowiązkowy-podstawowy Poziom przedmiotu Podstawowy Rok studiów, semestr II rok, 3 semestr Liczba punktów ECTS 5/ 6 Metody nauczania wykład: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin Język wykładowy Język polski Imię i nazwisko wykładowcy dr Małgorzata Lechwar dr Tadeusz Pliszka mgr inż. Beata Onak-Szczepanik mgr Magdalena Cyrek Wymagania wstępne Pozytywne zaliczenie z przedmiotu: Mikroekonomia, wskazujące na posiadanie podstawowej wiedzy na temat analizy zjawisk ekonomicznych na poziomie mikro. Cele przedmiotu oraz efekty kształcenia Cele wykładów: zapoznanie studentów z podstawowymi pojęciami i modelami makroekonomicznymi oraz wypracowanie umiejętności rozumienia, analizowania i interpretowania zjawisk makroekonomicznych. Opanowanie przez studentów podstawowej wiedzy o prawach i procesach zachodzących w gospodarce, jak również wiedzy o instytucjach gospodarczych i ich narzędziach powinno służyć lepszemu zrozumieniu otaczającej rzeczywistości gospodarczej. Cele ćwiczeń: zapoznanie studentów z teorią ekonomiczną obejmującą podstawowe pojęcia i modele makroekonomiczne; wypracowanie u studentów umiejętności swobodnego posługiwania się terminami makroekonomicznymi; pobudzenie studentów do aktywnego uczestnictwa w zajęciach oraz samodzielnego, twórczego myślenia poprzez przedstawianie procesów makroekonomicznych w formie przykładów i zadań problemowych; kształtowanie u studentów umiejętności wykorzystania wiedzy ekonomicznej w praktyce; wypracowanie u studentów umiejętności korzystania z literatury przedmiotu. Liczba godzin Treści merytoryczne przedmiotu Studia stacj. Studia niestacj. Wykład. Wprowadzenie do makroekonomii geneza, pojęcie i przedmiot makroekonomii. Różnice między mikro- i makroekonomią. Podstawowe zagadnienia makroekonomiczne (nierówności, bezrobocie, inflacja, wzrost gospodarczy, równowaga makroekonomiczna, polityka makroekonomiczna). Makroekonomia a megaekonomia. Główne nurty teoretyczne makroekonomii.

6 . Makroekonomiczne podstawy gospodarowania i obieg okrężny (model prosty i złożony). Popyt globalny, podaż globalna. Determinanty popytu zagregowanego i podaży zagregowanej. Równowaga makroekonomiczna. 3. Rachunek produktu i dochodu narodowego. Pojęcie i zastosowanie systemu rachunków narodowych, system MPS i SNA, mierniki makroekonomiczne ich charakterystyka i pomiar. Zalety i wady PKB jako miernika dobrobytu społecznego. Nowe miary makroekonomiczne dobrobytu społecznego i jakości życia w ujęciu ilościowym i jakościowym.. Państwo w gospodarce - etatyzm i liberalizm, ewolucja roli państwa w gospodarce, ekonomiczne funkcje państwa we współczesnych gospodarkach. Budżet państwa i polityka fiskalna. Deficyt i dług publiczny. 5. Pieniądz i system bankowy funkcje pieniądza, ewolucja systemu bankowego, kreacja pieniądza przez banki, mnożnik kreacji pieniądza, miary pieniądza. Bank centralny i polityka monetarna funkcje banku centralnego, instrumenty oddziaływania banku centralnego na podaż pieniądza. 6. Współdziałanie rynków makroekonomicznych. Związek między rynkiem dóbr i rynkiem pieniądza. Model IS-LM budowa modelu klasyczną metodą graficzną, krzywa IS, krzywa LM, równowaga na rynkach dóbr i pieniądza, przesunięcia krzywej IS, przesunięcia krzywej LM. Współdziałanie rynków w ekonomii klasycznej i keynesowskiej. 7. Fluktuacje gospodarcze i kryzysy cykliczny rozwój gospodarki rynkowej, pojęcie i fazy cyklu koniunkturalnego, rodzaje wahań cyklicznych, cykl a wzrost gospodarczy, teorie wahań cyklicznych, metody oddziaływania państwa na przebieg cyklu koniunkturalnego. 8. Bezrobocie zasoby siły roboczej i jej elementy składowe, pojęcie i przyczyny bezrobocia (ujęcie klasyczne i keynesowskie), typy bezrobocia, prywatny i społeczny koszt bezrobocia, polityka państwa na rynku pracy (aktywna, pasywna). 9. Inflacja pieniądz i ceny wzajemne powiązania, przyczyny inflacji (monetarna, popytowa, kosztowo-strukturalna), typy i rodzaje inflacji, sposoby pomiaru inflacji, koszty i korzyści inflacji, metody walki z inflacją. Inflacja a bezrobocie. 0. Determinanty dochodu narodowego ogólna charakterystyka ujęcia podażowego i popytowego. Determinanty dochodu w okresie krótkim (składniki globalnego popytu i ich determinanty, produkcja zapewniająca równowagę, mnożnik, paradoks zapobiegliwości) i długim (czynniki wzrostu gospodarczego, postęp techniczny i jego determinanty, granice wzrostu gospodarczego). Ćwiczenia. Makroekonomiczne podstawy gospodarowania: mikroekonomia a makroekonomia; problemy makroekonomiczne cele, narzędzia; główne szkoły myśli makroekonomicznej.. Produkt narodowy i dochód: produkt narodowy brutto (PNB) sposoby obliczania; wady PNB; wskaźnik dobrobytu ekonomicznego netto; nominalny a realny PNB, produkt narodowy netto i dochód narodowy; związki między różnymi kategoriami dochodu; produkt narodowy brutto a produkt krajowy brutto

7 3. Równowaga makroekonomiczna (wg Keynes`a) rynek dóbr: czynniki wpływające na wielkość dochodu narodowego ruch okrężny; składniki globalnego popytu; warunki równowagi krótkookresowej na rynku dóbr podejście od strony planowanych inwestycji i planowanych oszczędności; poziom równowagi a wykorzystanie czynników wytwórczych; zmiany planowanych wydatków a poziom zrównoważenia dochodu; mnożnik; paradoks 3 3 oszczędności.. Budżet państwa i polityka fiskalna: udział państwa w ruchu okrężnym; budżet państwa a popyt globalny mnożnik zrównoważonego budżetu; środki polityki fiskalnej a stabilizacja gospodarki; deficyt budżetowy i dług publiczny; budżet państwa w 3 3 Polsce w okresie transformacji gospodarki. 5. Pieniądz i system bankowy - rynek pieniądza: pieniądz i jego funkcje; postacie pieniądza; struktura i funkcje współczesnego systemu bankowego; banki komercyjne a podaż pieniądza proces kreacji pieniądza; baza monetarna; mnożnik kreacji pieniądza; rozwinięte definicje pieniądza. 6. Bank centralny i polityka monetarna: podstawowe funkcje banku centralnego; kontrola podaży pieniądza metody i narzędzia; popyt na pieniądz; równowaga na rynku pieniężnym - mechanizm osiągania równowagi, polityka monetarna a równowaga na rynku pieniężnym; pieniądz i banki w okresie transformacji gospodarki 3 3 polskiej. 7. Polityka fiskalna i monetarna w gospodarce zamkniętej model IS-LM (związek rynku dóbr i rynku pieniądza): podaż pieniądza, stopa procentowa i popyt globalny mechanizm transmisyjny; polityka fiskalna i wypieranie; analiza IS-LM; wykorzystanie polityki makroekonomicznej w celu stabilizacji gospodarki wg. ekonomii keynesowskiej skuteczność, problemy. 8. Globalny popyt, globalna podaż a poziom cen i produkcji klasyczny i keynesowski model makroekonomii: zagregowany popyt; zagregowana podaż krótko i długookresowa (związek rynku dóbr i rynku pracy); wzajemne oddziaływanie globalnego popytu i podaży przy założeniach klasycznych i keynesowskich; polityka makroekonomiczna w modelu klasycznym i keynesowskim; analiza procesu przechodzenia od,,keynesowskiego krótkiego okresu do,,klasycznego długiego okresu wnioski dla polityki makroekonomicznej. 9. Bezrobocie: bezrobocie i,,pełne zatrudnienie ; stopa bezrobocia; rodzaje bezrobocia; skutki bezrobocia; metody przeciwdziałania bezrobociu; bezrobocie w Polsce i problemy jego ograniczania. 0. Inflacja: pojęcie inflacji; mierzenie inflacji; rodzaje inflacji; skutki inflacji; sposoby przeciwdziałania inflacji; inflacja a bezrobocie; inflacja w Polsce w latach dziewięćdziesiątych i obecnie.. Wzrost gospodarczy i cykl koniunkturalny: wzrost i rozwój gospodarczy; czynniki wzrostu gospodarczego; granice, bariery i koszty wzrostu gospodarczego; koniunktura gospodarcza, wskaźniki koniunktury; przyczyny i przebieg cyklu koniunkturalnego, skutki wahań cyklicznych; polityka makroekonomiczna w kontekście cyklu koniunkturalnego.. Makroekonomia gospodarki otwartej: handel zagraniczny a popyt globalny; bilans handlowy i poziom zrównoważenia dochodu; formuła mnożnika w gospodarce otwartej; rynkowy mechanizm

8 kształtowania kursu walutowego; polityka stałego i płynnego kursu walutowego; bilans płatniczy; związki między stanem gospodarki a równowagą zewnętrzną; polityka pieniężna i fiskalna a kurs walutowy Metody oceny Zaliczenie ćwiczeń: obecność i aktywność na zajęciach, pozytywne zaliczenie dwóch kolokwiów, oceny z kartkówek indywidualnych, oceny z referatów. Egzamin pisemny Spis zalecanej literatury Literatura podstawowa:. Samuelson P.A., Nordhaus W.D. Ekonomia. t.. Wydawnictwo Naukowe PWN, Warszawa Begg D., Fischer S., Dornbusch R., Makroekonomia, PWE, Warszawa 007. Literatura uzupełniająca:. Czarny B., Czarny E., Bartkowiak R., Rapacki R., Podstawy ekonomii, PWE, Warszawa Milewski R. (red.), Podstawy ekonomii, PWN, Warszawa Woźniak M.G., Wzrost gospodarczy. Podstawy teoretyczne, Wyd. AE w Krakowie, Wydanie II, Kraków Woźniak M.G., Wzrost gospodarczy w Polsce w latach 90-tych. Czynniki, bariery, perspektywy, Wyd. AE w Krakowie, Kraków Artykuły w prasie ekonomicznej dotyczące bieżących problemów gospodarki polskiej. 6. Dane statystyczne publikowane przez GUS oraz NBP. 7. Kołodko G., Wędrujący świat, Proszyński i S-ka, Warszawa Nauczyciel Kierownik Katedry

9 SYLLABUS Kierunek Specjalność Nazwa przedmiotu Typ przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów, semestr Liczba punktów ECTS Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy Wymagania wstępne Cele przedmiotu oraz efekty kształcenia Treści merytoryczne przedmiotu Ekonomia EP, GRiL, EIG I stopień Matematyka Obowiązkowy-podstawowy podstawowy I rok,, semestr Studia stacjonarne: semestr - 5 punktów, semestr - punkty Studia niestacjonarne: semestr 5 punktów, semestr 6 punktów wykład: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin Język polski dr hab. Elżbieta Maksymiak Dobrze opanowany materiał z matematyki ze szkoły średniej oraz umiejętność logicznego myślenia. Przekazanie studentom pewnego zasobu wiadomości z matematyki, niezbędnych do studiowania innych przedmiotów.. Kształcenie umiejętności: w zakresie rozumowań matematycznych, rozwiązywania zadań i problemów, korzystania z różnych opracowań matematycznych. 3. Wskazanie na możliwości zastosowań poznanych wiadomości w ekonomii. Liczba godzin studia studia stacj. niestacj. Wykład. Elementy logiki matematycznej, rachunek zadań, znak sumy Σ. Funkcje złożone, cyklometryczne, granica funkcji, ciągłość funkcji. 3. Pochodna i różniczka funkcji, reguły różniczkowania, pochodna i różniczki wyższych rzędów.. Reguła de L'Hospitala, zastosowanie do obliczania granic funkcji. 5. Zastosowanie pochodnej do badania monotoniczności funkcji, wyznaczania ekstremów lokalnych funkcji, badania wypukłości i wklęsłości wykresu funkcji oraz wyznaczania punktów przegięcia wykresu funkcji. 6. Asymptoty funkcji, badanie przebiegu zmienności funkcji. 7. Dziedzina, granica i ciągłość funkcji wielu zmiennych 8. Pochodne cząstkowe oraz ekstrema funkcji wielu zmiennych. 9. Całka nieoznaczona, metody całkowania przez części i podstawienie. 0. Całka oznaczona, twierdzenia, całki niewłaściwe.. Wprowadzenie do równań różniczkowych.. Macierze i działania na nich. 3. Wyznacznik macierzy oraz jego własności.. Rząd macierzy, macierz odwrotna. 5. Wzory Cramera, twierdzenie Croneckera-Capelliego.

10 30 30 Ćwiczenia. Elementy logiki matematycznej, rachunek zadań, znak sumy Σ. Funkcje złożone, cyklometryczne, granica funkcji, ciągłość funkcji. 3. Pochodna i różniczka funkcji, reguły różniczkowania, pochodna i różniczki wyższych rzędów.. Reguła de L'Hospitala, zastosowanie do obliczania granic funkcji. 5. Zastosowanie pochodnej do badania monotoniczności funkcji, wyznaczania ekstremów lokalnych funkcji, badania wypukłości i wklęsłości wykresu funkcji oraz wyznaczania punktów przegięcia wykresu funkcji. 6. Asymptoty funkcji, badanie przebiegu zmienności funkcji. 7. Dziedzina, granica i ciągłość funkcji wielu zmiennych. 8. Pochodne cząstkowe oraz ekstrema funkcji wielu zmiennych. 9. Całka nieoznaczona, metody całkowania przez części i podstawienie 0. Całka oznaczona, twierdzenia, całki niewłaściwe.. Wprowadzenie do równań różniczkowych.. Macierze i działania na nich. 3. Wyznacznik macierzy oraz jego własności.. Rząd macierzy, macierz odwrotna. 5. Wzory Cramera, twierdzenie Croneckera-Capelliego Metody oceny Wykład kończy się egzaminem pisemnym. Ćwiczenia zaliczane są na podstawie kolokwiów i odpowiedzi ustnych. Spis zalecanej literatury. Badach A., Kryński H., Matematyka. Podręcznik dla Wydziałów Ekonomicznych, t i, Warszawa Bażańska T., Nykowska M., Zbiór zadań z matematyki dla studentów wyższych uczelni ekonomicznych, Centrum Szkoleniowo-Wydawnicze Kwantum, Warszawa Piszczała J., Piszczała M., Wojcieszyn B., Matematyka z zadaniami, PWN, Warszawa Stanisz T., Zastosowanie matematyki w ekonomii, Kraków: TRAPEZ, Nauczyciel. Kierownik Zakładu

11 SYLLABUS Kierunek Ekonomia Specjalność EP, GRiL, EIG I stopień Nazwa przedmiotu Statystyka opisowa Typ przedmiotu Obowiązkowy-podstawowy Poziom przedmiotu podstawowy Rok studiów, semestr I rok, semestr Liczba punktów ECTS Metody nauczania wykład: studia stacjonarne: 5 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin Język wykładowy Język polski Imię i nazwisko wykładowcy dr Henryk Olejarz, dr Agnieszka Majka Wymagania wstępne Opanowane zagadnienia matematyki co najmniej na poziomie liceum ogólnokształcącego. Cele przedmiotu oraz efekty kształcenia. Poznanie podstawowych metod opisu i analiz własności zbiorowości statystycznych.. Wskazanie kierunków i możliwości stosowania metod statystyki. 3. Wykonanie przez studentów ćwiczeń w celu uzyskania sprawności praktycznego stosowania wybranych metod statystyki. Treści merytoryczne przedmiotu Liczba godzin Studia stacj. Studia niesta cj. Wykład. Pojęcia podstawowe; rodzaje badań statystycznych i ich organizacja; metody gromadzenia i wstępnego opisu materiału statystycznego. Zmienne losowe jednowymiarowe rozkład prawdopodobieństwa (funkcja gęstości) i dystrybuanta- parametry zmiennych losowych. 3. Rozkład normalny zmiennej losowej ciągłej. Dwuwymiarowa zmienna losowa problem zależności i niezależności; 3 3 skorelowanie; regresja. 5. Wskaźniki dynamiki wielkości stosunkowych oraz wskaźniki kosztów utrzymania 6. Opis sezonowości za pomocą modeli trendów okresów jednoimiennych i addytywnego liniowego modelu tendencji rozwojowej 5 5 Ćwiczenia. Badanie przykładów zależności i niezależności; skorelowanie; regresja. 5 3

12 . Badanie własności zbiorowości za pomocą parametrów opisowych (sposoby 6 obliczania, interpretacje wartości, własności, zastosowania): wskaźniki struktury; średnie (arytmetyczna, harmoniczna, geometryczna, kwadratowa); miary pozycyjne (modalna, mediana, kwartale; decyle, centyle); miary zmienności: bezwzględne (obszar zmienności; wariacja i odchylenie standardowe; odchylenie przeciętne; odchylenie ćwiartkowe); miary zmienności względne; miary asymetrii; ocena podobieństwa struktury. 3. Opis zbiorowości za pomocą tablic korelacyjnych - wyznaczanie skorelowania; 5 dopasowanie liniowej funkcji regresji (w przypadku występowania liniowych zależności).. Wskaźniki dynamiki wielkości absolutnych - indywidualne i agregatowe. 5. Wyodrębnienie trendu - średnie ruchome; dopasowanie liniowych i nieliniowych 6 funkcji trendu za pomocą metody najmniejszych kwadratów 6. Analiza wahań okresowych w szeregach za pomocą wskaźników sezonowości 30 5 Metody oceny Wykład kończy się egzaminem pisemnym Ćwiczenia zaliczane są na podstawie wyników sprawdzianów pisemnych; ocen pracy studentów na ćwiczeniach oraz fakultatywnie (pisemnych opracowań). Spis zalecanej literatury. J. Jóźwiak, J. Podgórski; Statystyka od podstaw, PWE, Warszawa 997 lub wydanie nowsze.. S. Ostasiewicz, Z. Rusnak, U. Siedlecka; Statystyka elementy teorii i zadania, Wyd. AE im, O. Langego, Wrocław 997 lub wydanie nowsze 3. M. Sobczyk, Statystyka, Wydawnictwa Naukowe PWN, Warszawa 007. Nauczyciel Kierownik Katedry

13 SYLLABUS Kierunek Ekonomia Specjalność EP, GRiL, EIG I stopień Nazwa przedmiotu Ekonometria Typ przedmiotu Obowiązkowy-podstawowy Poziom przedmiotu średnio-zaawansowany Rok studiów, semestr II rok,3 semestr Liczba punktów ECTS 3/5 Metody nauczania wykład: studia stacjonarne: 5 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin Język wykładowy Język polski Imię i nazwisko wykładowcy dr inż. Edita Sosnowska dr inż. Agnieszka Majka Wymagania wstępne Znajomość podstawowych zagadnień z zakresu matematyki, statystyki i ekonomii Cele przedmiotu oraz efekty Znajomość podstawowych metod estymacji jednorównaniowych, kształcenia liniowych modeli ekonometrycznych z jedną zmienną objaśniającą, a także metod predykcji (prognozowania) na podstawie liniowych modeli ekonometrycznych. Umiejętność wykorzystywania metod badań operacyjnych w procesach decyzyjnych. Treści merytoryczne przedmiotu Liczba godzin studia stacj. studia niestacj. Wykład. Wprowadzenie do przedmiotu: Ogólnie o konieczności ilościowego ujmowania relacji między zjawiskami ekonomicznymi (gospodarczymi); modelowanie ekonometryczne cechy modelu ekonometrycznego, rodzaje modeli ekonometrycznych, etapy konstrukcji modelu ekonometrycznego, cele i funkcje modeli ekonometrycznych.. Ekonometryczna analiza szeregów czasowych: Metody wyodrębniania tendencji rozwojowej zjawisk w czasie: Metoda mechaniczna (średnich ruchomych), metoda analityczna za pomocą funkcji trendu, estymacja parametrów strukturalnych liniowego modelu tendencji rozwojowej za pomocą metody najmniejszych kwadratów (MNK). 3. Estymacja liniowych, jednorównaniowych modeli opisowych: Metody doboru postaci analitycznej modelu. Metody doboru optymalnej kombinacji zmiennych objaśniających do modelu liniowego. Estymacja parametrów strukturalnych modelu z jedną zmienną objaśniającą (MNK). Estymacja parametrów struktury stochastycznej liniowej funkcji regresji prostej oraz liniowej funkcji trendu. Estymacja standardowych błędów ocen parametrów strukturalnych.. Predykcja ekonometryczna: Predykcja na podstawie szeregów czasowych prognozowanie metodą wag geometrycznych, metoda ekstrapolacji trendu liniowego, standardowy błąd prognozy, błąd prognozy w-ante w-post. Predykcja na podstawie liniowych modeli opisowych, standardowy błąd

14 predykcji. 5. Wybrane elementy badań operacyjnych programowanie liniowe: Sformułowanie zadania programowania liniowego na przykładzie zagadnienia struktury produkcji. Interpretacja geometryczna zadania programowania liniowego. Zbiór rozwiązań dopuszczalnych zadania programowania liniowego. Algorytm simpleks iteracyjna metoda rozwiązania zadania. Związki między rozwiązaniem bazowym a rozwiązaniem optymalnym. Oceny dualne i ich interpretacja ekonomiczna. Wyznaczanie rozwiązań postoptymalnych. Ćwiczenia. Metody wyodrębniania tendencji rozwojowej zjawisk w czasie: Metoda mechaniczna. Estymacja parametrów strukturalnych liniowej funkcji trendu za pomocą MNK z wykorzystaniem algorytmu macierzowego. Interpretacja merytoryczna 3. Estymacja modelu trendów liniowych okresów jednoimiennych. Estymacja modelu trendów segmentornych o segmentach liniowych. Interpretacja merytoryczna. Dobór optymalnej kombinacji zmiennych objaśniających do liniowego modelu opisowego Estymacja parametrów strukturalnych liniowej funkcji regresji z jedną zmienną objaśniającą za pomocą MNK z wykorzystaniem algorytmu macierzowego. Interpretacja merytoryczna. Estymacja parametrów struktury stochastycznej Predykcja ekonometryczna na podstawie szeregów czasowych 3 7. Predykcja ekonometryczna na podstawie liniowych modeli 3 opisowych z jedną zmienną objaśniającą 8. Formułowanie zadania programowania liniowego na przykładzie zadania struktury produkcji. Interpretacja 3 geometryczna zadania programowania liniowego. 9. Zbiór rozwiązań dopuszczalnych zadania programowania liniowego. Algorytm simpleks iteracyjna metoda rozwiązania zadania. Związki między rozwiązaniem bazowym a rozwiązaniem optymalnym. 0. Oceny dualne i ich interpretacja ekonomiczna. Wyznaczanie rozwiązań postoptymalnych Metody oceny Zaliczenie ćwiczeń na podstawie ocen uzyskanych z prac kontrolnych. Egzamin pisemny Spis zalecanej literatury. Nowak E.: Zarys metod ekonometrii Zbiór zadań. Wydawnictwo Naukowe PWN.. Borkowski B., Dudek H., Szczesny W.: Ekonometria Wybrane zagadnienia. Wydawnictwo Naukowe PWN. 3. Kukuła K. (red.): Wprowadzenie do ekonometrii w przykładach i zadaniach. Wydawnictwo Naukowe PWN.. Welfe W., Welfe A.: Ekonometria stosowana. Państwowe Wydawnictwo Ekonomiczne 5. Guzik B. (red.): Ekonometria i badania operacyjne. Zagadnienia podstawowe. Wydawnictwo AE w Poznaniu. 6. Kukuła K., (red.): Badania operacyjne w przykładach i zadaniach. Wydawnictwo Naukowe PWN

15 Nauczyciel SYLLABUS Kierownik Zakładu Kierunek Specjalność Nazwa przedmiotu Typ przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów, semestr Ekonomia EP, GRiL, EIG I stopień Rachunkowość Obowiązkowy-podstawowy Podstawowy I rok, semestr; II rok, 3 semestr studia stacjonarne II rok, 3 semestr studia niestacjonarne Liczba punktów ECTS punkty za semestr, 3 punkty za 3 semestr studia stacjonarne punkty studia niestacjonarne Metody nauczania wykład: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin Język wykładowy Język polski Imię nazwisko wykładowcy dr Paulina Filip Wymagania wstępne Znajomość logiki, zagadnień matematyki i arytmetyki gospodarczej, finansów przedsiębiorstwa, Cele przedmiotu oraz Celem nauczania przedmiotu jest dostarczenie podstawowej wiedzy efekty kształcenia o przedmiocie, podmiocie i zakresie rachunkowości jej funkcjach i możliwości zastosowania w praktyce gospodarczej. Po zrealizowaniu założonego programu student powinien umieć posłużyć się podstawową terminologią z zakresu rachunkowości, rozróżnić elementy rachunkowości i ich wzajemne powiązani, prawidłowo powiązać konta z bilansem, interpretować treść zapisów księgowych, oszacować wyniki, ewidencjonować operacje gospodarcze na kontach wynikowych i ustalać wynik finansowy oraz dokonywać analizy finansowej firmy w zakresie podstawowym Treści merytoryczne przedmiotu Liczba godzin Studia stacj. Studia niestacj. Wykład. Istota, funkcje i znaczenie rachunkowości. Zasady i podstawy prawne rachunkowości.. Majątek i kapitały jednostki gospodarczej. Charakter rzeczowy i finansowy działalności gospodarczej. 3. Bilans i jego elementy. Metoda bilansowa. Treść i układ bilansu. Zasada równowagi bilansowej. Rodzaje cen stosowanych przy wycenie bilansowej.. Wpływ operacji gospodarczych na bilans. Zdarzenia gospodarcze i operacje gospodarcze 5. Pomiar i udokumentowanie procesów gospodarczych. Organizacja rachunkowości. 6. Mechanizmy kontrolne systemu rachunkowości. Funkcja i formy zestawienia obrotów i sald. 7. Zasady obrotu pieniężnego. Rozliczenia gotówkowe i bezgotówkowe. Krótkoterminowe aktywa finansowe 8. Rozrachunki z tytułu dostaw, robót i usług.. Naliczanie i ewidencja wynagrodzeń. Rozliczanie niedoborów i szkód. Pozostałe rozrachunki.

16 9. Ewidencja i rozliczanie kosztów. Rachunek kosztów. Definicyjne ujęcie kosztów i pojęć pokrewnych. 0. Przychody i koszty ich uzyskania.. Ewidencja zapasów. Obrót materiałowy w podmiotach gospodarczych. Rodzaje i formy obrotu towarowego. Zasady ustalania cen i marż.. Ewidencja rzeczowych składników majątku trwałego i wartości niematerialnych i prawnych. Metody amortyzacji. 3. Produkty pracy i ich klasyfikacja. Zasady księgowania wg kosztów wytworzenia.. Wynik finansowy i jego elementy. Kalkulacyjny i porównawczy wariant sporządzania wyniku finansowego 5. Istota i elementy sprawozdawczości finansowej. Podstawowe rodzaje sprawozdań finansowych Ćwiczenia. Pojęcia i klasyfikacja majątku. Źródła finansowania majątku kapitały (fundusze) własne i obce. Treść i formy organizacyjne kapitałów własnych.. Bilans i jego elementy. Metoda bilansowa. Treść i układ bilansu. Zasada równowagi bilansowej 3. Logiczna interpretacja operacji gospodarczych. Rodzaje operacji gospodarczych i ich związek z bilansem. Dowody księgowe, ich cechy i podział. 5. Zasady ewidencji na kontach księgowych. Zasady funkcjonowania kont bilansowych 6. Zasady funkcjonowania kont wynikowych. Powiązanie kont z podstawowymi sprawozdaniami finansowymi. 7. Sposoby poprawiania błędów księgowych. Zasady ewidencji syntetycznej i analitycznej. Rodzaje i formy rejestrów 8. Zasady ewidencji księgowej składników- środki pieniężne, kredyty bankowe i krótkoterminowe aktywa finansowe. 9. Zasady ewidencji księgowej rozrachunków i rozliczeń. 0. Księgowe ujęcie kosztów podstawowej działalności operacyjnej. Fazy ewidencji i rozliczania kosztów. Funkcja konta Rozliczenie kosztów. Zasady ewidencji aktywów trwałych. Ewidencja produktów pracy i usług. Ewidencja zapasów. Zasady księgowania wg stałych i zmiennych cen ewidencyjnych. Zasady ustalania cen i mar 3. Przychody i koszty ich uzyskania-ewidencja według płaszczyzn działalności gospodarczej. Układ rachunku zysków i strat. Księgowe ujęcie kapitałów i funduszy Metody i zasady ustalania wyniku finansowego. 5. Zastosowanie podstawowych wskaźników ekonomicznofinansowych Metody oceny

17 Warunkiem zaliczenia ćwiczeń są dwa kolokwia realizowane w semestrze. Przedmiot kończy się egzaminem - forma pisemna-elementy teorii połączone ze sprawdzianem praktycznego księgowania zdarzeń gospodarczych w zakresie podstawowym (dwa zadania problemowe, dwa teoretyczne) Spis zalecanej literatury. Sawicki K., Podstawy rachunkowości, PWE, Warszawa 006. Kuczyńska-Cesarz A., Cesarz T., Rachunkowość,tom i, Difin, Warszawa, Gmytrasiewicz M., Karmańska A., Olechowicz I., Rachunkowość finansowa, Difin, Warszawa,005. Gierusz B.Podręcznik do samodzielnej nauki księgowania, ODDK, Gdańsk, Sawicki K., Rachunkowość finansowa przedsiębiorstw według znowelizowanej ustawy o rachunkowości, cz. I, podręcznik, cz. II, zadania z rozwiązaniami, Ekspert, Wrocław Meigs R. F., Meigs M. A., Betther M., Whittington W., Zadania z rachunkowości, Wyd. Nauk. PWN, Warszawa 00.. Nauczyciel Kierownik Zakładu

18 Kierunek Specjalność Nazwa przedmiotu SYLLABUS Ekonomia EP, EIG, GRiL I stopień Prawo Typ przedmiotu Obowiązkowy-podstawowy Poziom przedmiotu Podstawowy Rok studiów, semestr I rok, semestr Liczba punktów ECTS Metody nauczania wykład: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin Język wykładowy Język polski Imię nazwisko wykładowcy dr inż. Alina Walenia Wymagania wstępne Wiedza z zakresu podstawowych zagadnień z zakresu prawa Cele przedmiotu oraz Celem wykładów jest przekazanie i opanowanie przez studentów wiedzy efekty kształcenia z zakresu procedury tworzenia i zastosowania w praktyce prawa. Łączenie wiedzy i praktyki ekonomicznej z wiedzą prawną. Treści merytoryczne przedmiotu Wykład. Prawo we współczesnym świecie. Struktura prawa gałęzie prawa.. Podstawowe akty prawodawcze. Konstytucja RP. Źródła publikowania przepisów prawnych i wykładni prawa stanowionego w Polsce 3. Kontrola konstytucyjności prawa przez Trybunał Konstytucyjny.. Stanowienie prawa miejscowego oraz jego rola i znaczenie w systemie prawnym. 5. System prawny Unii Europejskiej. Źródła prawa pierwotnego i wtórnego. 6. Podmioty prawa osoby fizyczne i osoby prawne. 7. Ogólna charakterystyka prawa gospodarczego prywatnego, publicznego. Zasady przewodnie prawa gospodarczego. 8. Ewidencja działalności gospodarczej Krajowy Rejestr Sądowy. 9. Czynności prawne. Procedury zawierania i rodzaje umów. Stosunki zobowiązaniowe. 0. Elementy prawa podatkowego Ordynacja podatkowa system podatkowy.. Zagadnienia własności i jej nabywania, obciążania i przenoszenia.. Zasady rozstrzygania sporów sądowych. Sądy powszechne i polubowne. Studia stacj Liczba godzin Studia niestacj Metody oceny: Zaliczenie pisemne, warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnej oceny z odpowiedzi na pytania egzaminacyjne. Spis zalecanej literatury: Podstawowa:

19 . J. Jabłońska Bońca - Podstawy prawa dla ekonomistów Wyd. Prawnicze LexisNexis Warszawa 00 r.. T. Szymanek, D.Czajka - Prawo gospodarcze podręcznik akademicki, Wyd. Europejskiej Wyższej Szkoły Prawa i Administracji, Warszawa 006 r. 3. J. Kuciński, Z. Trzciński - Prawo gospodarcze Wyd. C.H.Beck Warszawa 00 r. Uzupełniająca:. Ciechanowicz McLean, A. Powałowski - Prawo gospodarcze publiczne Wyd. Prawnicze LexisNexis Warszawa 00 r. Nauczyciel. Kierownik Katedry

20 SYLLABUS Kierunek Ekonomia Specjalność Ekonomia Nazwa przedmiotu Międzynarodowe stosunki gospodarcze Typ przedmiotu Obowiązkowy-podstawowy Poziom przedmiotu Podstawowy Rok studiów, semestr II rok, 3 semestr Liczba punktów ECTS 3/ Metody nauczania wykład: studia stacjonarne: 5 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 5 godzin studia niestacjonarne: 5 godzin Język wykładowy Język polski Imię i nazwisko wykładowcy dr Katarzyna Puchalska, dr A. Barwińska-Małajowicz mgr Małgorzata Wosiek Wymagania wstępne Podstawowe informacje dotyczące funkcjonowania gospodarki na bazie makroekonomii Cele przedmiotu oraz efekty Celem przedmiotu jest przekazanie wiedzy z zakresu szeroko kształcenia pojmowanych relacji ekonomicznych w wymiarze międzynarodowym, dotyczącej w szczególności: pojęcia i istoty MSG jako nauki ekonomicznej, międzynarodowego podziału pracy, prawidłowości rozwoju gospodarki światowej, teorii handlu międzynarodowego i korzyści międzynarodowej, mechanizmu cen i kosztów w handlu międzynarodowym, międzynarodowego systemu walutowego Treści merytoryczne przedmiotu Liczba godzin Studia stacj. Studia niestacj. Wykład. Pojęcie, istota i specyfikacja MSG jako nauki ekonomicznej.. Pojęcie gospodarki światowej. 3. Podstawowe podmioty MSG..Międzynarodowy podział pracy. 5. Prawidłowości rozwoju gospodarki światowej 6. Ewolucja teorii międzynarodowego podziału pracy i handlu międzynarodowego. 7. Bilans płatniczy i równowaga płatnicza. 8. Przepływ kapitału w skali międzynarodowej. 9. Przepływ siły roboczej, usług i technologii w skali międzynarodowej. 0. Międzynarodowy system handlu i rozliczeń..pieniądz światowy i międzynarodowy system walutowy..polityka handlowa. Zagraniczna polityka ekonomiczna - cele i narzędzia. 3. Ewolucja międzynarodowych stosunków handlowych.. Internacjonalizacja i globalizacja gospodarki światowej. 5 Problemy globalne współczesnego świata. 5 5 Ćwiczenia. Zakres problemów międzynarodowych stosunkach gospodarczych

21 . Teorie międzynarodowej wymiany towarowej 3. Problemy międzynarodowych przepływów pracy i kapitału. Opcje i narzędzia międzynarodowej polityki handlowej 5. Zmiany w strukturze międzynarodowej wymiany gospodarczej 6. Globalizacja i regionalizacja stosunków międzynarodowych 7. Sposoby ograniczania obszarów problemowych w gospodarce międzynarodowej 8. Kolokwium sprawdzające i zaliczenie ćwiczeń 5 5 Metody oceny Ocena ćwiczeń na podstawie kolokwium końcowego zamykającego ćwiczenia skorygowana o oceny z aktywności studentów w trakcie dyskusji na ćwiczeniach oraz przygotowaniu przykładów omawianych rodzajów powiązań gospodarczych w powiązaniu z oceną stanu aktualnych stosunków gospodarczych na świecie. Ocena końcowa na egzaminie przeprowadzanym w formie testu sprawdzającego opanowanie materiału z wykładów i ćwiczeń. Podstawą uzyskania oceny pozytywnej jest udzielenie prawidłowej odpowiedzi na przynajmniej połowę pytań testowych Spis zalecanej literatury. Bożyk P., Misala J., Puławski M., Międzynarodowe stosunki ekonomiczne, PWE, Warszawa Krugman P., Obstfeld M., Międzynarodowe stosunki gospodarcze, t.,, PWN, Warszawa Budnikowski A., Międzynarodowe stosunki gospodarcze, PWE, Warszawa 006 Nauczyciel Kierownik Katedry

22 Kierunek Specjalność Nazwa przedmiotu Typ przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów, semestr Liczba punktów ECTS Metody nauczania Język wykładowy Imię i nazwisko wykładowcy Wymagania wstępne - Cele przedmiotu oraz efekty kształcenia Ekonomia EP, GRiL, EIG I stopień Zarządzanie SYLLABUS Obowiązkowy-podstawowy Podstawowy I rok, semestr 3 punkty-studia stacjonarne punkty-studia niestacjonarne wykład: studia stacjonarne: 30 godzin studia niestacjonarne: 30 godzin Język polski Treści merytoryczne przedmiotu dr Mariola Grzebyk Celem nauczania jest przekazanie podstawowej, aktualnej i ujętej całościowo wiedzy z zakresu podstaw zarządzania. Stanowi ona podstawę do identyfikacji problemów występujących w procesie funkcjonowania i rozwoju przedsiębiorstwa, jak również ich rozwiązywania w aspekcie ekonomicznym, organizacyjnym i społeczno - kulturowym. Wykład. Wstęp do teorii zarządzania (zarządzanie jako dyscyplina naukowa, podstawowe pojęcia kierowanie, zarządzanie i sterowanie, zasady zarządzania, walory sprawnego działania, cykl działania zorganizowanego jako uniwersalna dyrektywa sprawności działania). Rozwój zarządzania naukowego (geneza nauk organizacji i zarządzania; kierunki i szkoły naukowej organizacji i zarządzania: naukowa organizacja pracy, szkoła neoklasyczna, kierunek administracyjny, kierunek socjologicznopsychologiczny, szkoła behawioralna, szkoła procesu zarządzania, podejście systemowe, podejście sytuacyjne; polscy klasycy myśli organizatorskiej) 3. Zarządzanie jako proces (pojęcie funkcji zarządzania, klasyfikacja funkcji zarządzania, podział funkcji zarządzania szczeblowy). Wprowadzenie do zarządzania organizacją (organizacja i jej elementy, sposoby pojmowania organizacji, podstawowe cechy organizacji) 5. Przedsiębiorstwo jako obiekt zarządzania ( misja i cele przedsiębiorstwa, przedmiot, zakres i grupy interesów a cele przedsiębiorstwa) Liczba godzin studia studia stacj. niestac.

23 6. Przedsiębiorstwo w otoczeniu ( elementy makro i mikro otoczenia i ich wpływ na funkcjonowanie przedsiębiorstw) 7. Charakterystyka form organizacyjno-prawnych przedsiębiorstw (klasyfikacja przedsiębiorstw funkcjonujących w Polsce, ogólna charakterystyka przedsiębiorstw nie posiadających osobowości prawnej-przedsiębiorstwo jednoosobowe, spółka jawna, partnerska, komandytowa; ogólna charakterystyka przedsiębiorstw posiadających osobowość prawnąprzedsiębiorstwo państwowe, spółdzielnia, spółki z o.o. i akcyjna; organy władzy; formy koncentracji i kooperacji przedsiębiorstw) 8. Planowanie (istota, cechy, znaczenie planowania w zarządzaniu, system planowania w przedsiębiorstwie, rodzaje planów, skuteczność planowania bariery, planowanie strategiczne a operacyjne) 9. Organizowanie jako funkcja zarządzania (struktura organizacyjna jako instrument zarządzania - istota, cele, zadania struktury org., elementy struktury, podział i koordynacja pracy, typy struktur organizacyjnych i ich charakterystyka) 0. Motywowanie w procesie kierowania (istota, cele funkcji motywacyjnej, metody narzędzia i techniki motywacji i wynagradzania, czynniki warunkujące skuteczność motywacji i przywództwa, komunikowanie się, polityka kadrowa, doskonalenia zawodowe). Procesy decyzyjne w przedsiębiorstwie (istota i cechy decyzji, etapy w procesie podejmowania decyzji, rodzaje decyzji podejmowanych w przedsiębiorstwie, uwarunkowania procesów decyzyjnych w przedsiębiorstwie). Informacja i jej rola w procesie decydowania.. Kontrola i nadzór w procesie zarządzania (cele i zadania kontroli, formy i rodzaje kontroli, organizacja procesu kontroli, cechy skutecznych systemów kontroli) 3. Zarządzanie sferami działalności przedsiębiorstwa: marketingiem, logistyką, produkcją i usługami, zasobami rzeczowymi, kapitałem (źródła kapitałów wykorzystywanych w procesach finansowania inwestycji), technologią, personelem i informacją). Zarządzanie rozwojem przedsiębiorstwa (istota i cel rozwoju, zmiana jako element rozwoju, charakter zmian ilościowych i jakościowych, zewnętrzne i wewnętrzne źródła zmian) 5. Kultura w organizacji (pojęcie, składniki kultury organizacyjnej, funkcje, typologia, zarządzanie międzykulturowe) Metody oceny Przedmiot kończy się zaliczeniem - forma pisemna Spis zalecanej literatury. Griffin R. W.: Podstawy zarządzania organizacjami. PWN, Warszawa Krzakiewicz K. (red. nauk.), Teoretyczne podstawy organizacji i zarządzania, wyd. AE w Poznaniu, Poznań Quinn R. E., Faerman S.R., Thompson M.P., McGrath M.R., Profesjonalne zarządzanie, PWE, Warszawa 007. Stoner J., Kierowanie, PWE, Warszawa Koźmiński A.K., Piotrowski Wł., Zarządzanie. Teoria i praktyka, PWN, Warszawa Robbins S. T., Podstawy zarządzania, PWE, Warszawa Jaremczuk K., Zarządzanie: wybrane zagadnienia, Wyższa Szkoła Administracji

24 i Zarządzania, Przemyśl Romanowska M., Podstawy organizacji i zarządzania, wyd. Difin, Warszawa Kostera M., Podstawy organizacji i zarządzania, wyd. Wyższej Szkoły Przedsiębiorczości i Zarządzania, Warszawa Machaczka J.: Podstawy zarządzania, AE w Krakowie, Kraków 00. Sokołowska ST., Organizacja i zarządzanie: ujęcie teoretyczne, wyd. Uniwersytetu Opolskiego, Opole 00. Lendzior J., Wprowadzenie do organizacji i zarządzania, Oficyna Ekonomiczna, Kraków 005 Nauczyciel Kierownik Katedry

25 Kierunek Specjalność Nazwa przedmiotu Typ przedmiotu Poziom przedmiotu Rok studiów, semestr Liczba punktów ECTS Metody nauczania Język wykładowy Imię nazwisko wykładowcy Wymagania wstępne Cele przedmiotu oraz efekty kształcenia SYLLABUS Ekonomia EP, EIG, GRiL I stopień Informatyka Obowiązkowy podstawowy Podstawowy I rok, semestr punkty-studia stacjonarne 5 punktw-studia niestacjonarne wykład: studia stacjonarne: 5 godzin studia niestacjonarne: 0 godzin ćwiczenia: studia stacjonarne: 5 godzin studia niestacjonarne: 0 godzin Język polski Maria Sarama dr, Jadwiga Pawłowska Mielech dr inż., Artur Kraus dr inż., Paweł Zawora, dr inż., Roman Chorób dr inż., Ryszard Hall mgr, Konrad Drozd mgr inż., Paweł Szura mgr inż., Krzysztof Kud dr inż. Podstawy obsługi komputera, arkuszy kalkulacyjnych, edytorów tekstu i programów prezentacyjnych Przygotowanie studentów do aktywnego, prawidłowego i skutecznego korzystania z narzędzi informatycznych. W ramach prowadzonego przedmiotu studenci doskonalą umiejętności posługiwania się narzędziami informatycznymi w rozwiązywaniu problemów ekonomicznych a także przygotowują się do egzaminu ECDL. Liczba godzin Treści merytoryczne przedmiotu Studia stacj. Wykład. Cele, środki i działy informatyki. Informacja, komunikat, dane. Rodzaje i zadania systemów operacyjnych.. Hierarchiczna struktura systemu plików i katalogów. Tryby pracy z komputerem -konwersacyjny, graficzny, tekstowy. Kodowanie liczb, znaków, grafiki. 3. Metody prezentacji algorytmów. Schematy blokowe. Program, oprogramowanie. Organizacja zapisu informacji na dyskach.. Podstawowe elementy komputera. Typy i parametry mikroprocesorów. Rodzaje i parametry pamięci, parametry dysków. Urządzenia wejścia i wyjścia. 5. Bazy danych i ich rodzaje. Etapy tworzenia bazy danych. MS Access - tabela, filtr, formularz, raport. Definiowanie pól - dobór typu i właściwości, zasady zapisu wyrażeń, definiowanie kryteriów, kwerendy. 6. Rodzaje i funkcje sieci. Rodzaje i funkcje serwerów. 3 Sposoby zabezpieczania zasobów sieciowych. Protokół komunikacyjny. Adresowanie komputerów w sieci Internet. DNS. URL. 7. Charakterystyka usług w sieciach komputerowych. Studia niestacj.

26 Podstawowe polecenia w systemie Unix. 5 0 Ćwiczenia. Zasady pracy w środowisku Windows: personalizacja komputera i konfiguracja systemu, operacje na plikach, katalogach i dyskach. Oprogramowanie i narzędzia dostarczane wraz z systemem. Podstawy pracy w systemie operacyjnym DOS i Unix.. Korzystanie z edytora tekstu na przykładzie MS Word: Tworzenie i formatowanie akapitu, sekcji. Projektowanie stron. Tworzenie i formatowanie tabel. Narzędzia edycyjne i korektorskie. Wstawianie grafiki, obiektów rysowania. Tworzenie formularzy. Tworzenie korespondencji seryjnej. Podpisywanie tabel, rysunków i schematów, stosowanie przypisów, odsyłaczy, zakładek; style, tworzenie i zmiana struktury dokumentu; tworzenie i aktualizacja spisu treści i indeksu. 3. Podstawy programu Powerpoint: kreator zawartości, tworzenie prezentacji, używanie konspektów, wprowadzanie komentarzy recenzenta. Tworzenie i formatowanie slajdów. Konfigurowanie slajdów i publikowanie pokazu slajdów.. Praca w arkuszu kalkulacyjnym na przykładzie MS Excel: tworzenie i formatowanie arkusza, formuły i funkcje na przykładzie funkcji statystycznych, tekstowych, logicznych, matematycznych, bazy danych. Tworzenie, formatowanie wykresów i obiektów. Praca z arkuszami i skoroszytami. Filtrowanie danych (autofiltr, filtr zaawansowany), sumy pośrednie. Narzędzia solver i szukaj wyniku, korzystanie z formularzy. 5. Podstawy tworzenia i zarządzania bazami danych za pomocą programu Ms Access: tworzenie nowej bazy danych, sortowanie i filtrowanie informacji w tabeli. Kwerendy i ich zastosowania. Tworzenie i modyfikacja formularzy, raportów. 6. Korzystanie z sieci lokalnej i usług internetowych: konfigurowanie komputera do pracy w sieci, poczta elektroniczna, korzystanie z FTP i grup dyskusyjnych, zasady wykorzystania przeglądarek i wyszukiwania zaawansowanego. Bezpieczeństwo w sieciach komputerowych Metody oceny Sprawdzian praktycznej i teoretycznej znajomości zagadnień przedmiotu. Warunkiem zaliczenia przedmiotu jest uzyskanie pozytywnych ocen z poszczególnych działów tematycznych. Spis zalecanej literatury: Podstawowa. Wykorzystanie narzędzi informatycznych w naukach ekonomicznych. Przykłady i zadania, praca zbiorowa pod redakcją C. Halesa. Wydawnictwo Uniwersytetu Rzeszowskiego, Kurose J. F., Ross K. W., Sieci komputerowe. Od ogółu do szczegółu z internetem w tle, Helion 006.