Biuletyn Europejskiego Funduszu Społecznego

Transkrypt

1 człowiek najlepsza inwestycja Nr 4(5)/2008 Biuletyn Europejskiego Funduszu Społecznego w Województwie Dolnośląskim

2 PROJEKTY KONKURSOWE I SYSTEMOWE W 2009 ROKU Plany działania na rok 2009 dla wszystkich Priorytetów w województwie dolnośląskim przewidują uruchomienie konkursów otwartych w II kwartale, z wyjątkiem konkursowych naborów projektów innowacyjnych, które będą miały charakter zamknięty i zostaną ogłoszone w III kwartale. Zatrudnienie W ramach Priorytetu VI Rynek pracy otwarty dla wszystkich konkursy ogłaszane w 2009 roku obejmą wszystkie typy projektów przewidziane w Szczegółowym Opisie Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, z wyjątkiem projektów dotyczących badań i analiz sytuacji na regionalnym i lokalnym rynku pracy w Poddziałaniu Projekty wybierane w trybie konkursowym będą miały na celu przede wszystkim aktywizację zawodową osób pozostających bez zatrudnienia, nie zarejestrowanych jako bezrobotne (w tym zwłaszcza osób po 45. roku życia). Natomiast wsparcie dla osób zarejestrowanych jako bezrobotne przewidziano w projektach systemowych realizowanych przez powiatowe urzędy pracy. Ponadto zaplanowano kontynuację działań wspierających Publiczne Służby Zatrudnienia, realizowanych systemowo przez Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy. W 2009 r. DWUP rozpocznie również realizację projektu systemowego mającego na celu utworzenie obserwatorium dolnośląskiego rynku pracy i edukacji. Integracja społeczna W 2009 roku przeprowadzone zostaną konkursowe nabory wniosków dla wszystkich typów projektów przewidzianych w Szczegółowym Opisie Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki dla Priorytetu VII Promocja integracji społecznej. Plan działania na rok 2009 zakłada także realizację projektów systemowych, których beneficjentami będą ośrodki pomocy społecznej i powiatowe centra pomocy rodzinie z Dolnego Śląska. Projekty systemowe skierowane zostaną do osób zagrożonych wykluczeniem społecznym, które otrzymają wsparcie w zakresie pełnienia ról społecznych, osiągania samodzielności oraz zdobywania i aktualizacji kwalifikacji zawodowych. W celu wzmocnienia potencjału instytucji pomocy społecznej i ich kadry kontynuowany będzie projekt systemowy Dolnośląskiego Ośrodka Polityki Społecznej, który zakłada kompleksowe szkolenia i inne formy aktualizowania wiedzy pracowników instytucji integracji społecznej w regionie. Adaptacyjność i transfer wiedzy Plan działania na rok 2009 dla Priorytetu VIII Regionalne kadry gospodarki zakłada przeprowadzenie konkursów dla projektów w zakresie wspierania procesów adaptacyjnych i modernizacyjnych w regionie, współpracy sfery nauki i przedsiębiorstw oraz zdobywania nowych kwalifikacji. W 2009 roku nie przewiduje się konkursowego naboru projektów badawczych dotyczących zmian gospodarczych w ramach Poddziałania ani naboru projektów dotyczących upowszechniania idei flexicurity w ramach Poddziałania (te ostatnie będzie można natomiast realizować w ramach konkursu przewidzianego dla projektów innowacyjnych). Realizowane też będą cztery nowe projekty systemowe. Obejmą one badania i analizy dotyczące aktualnej sytuacji, trendów rozwojowych i prognozowania zmian społecznogospodarczych zachodzących w regionie (Poddziałanie 8.1.4) oraz studia, analizy i ekspertyzy związane z wdrażaniem Dolnośląskiej Strategii Innowacji (Poddziałanie 8.2.2). Edukacja W Priorytecie IX Rozwój wykształcenia i kompetencji w regionach przewidziano trzy projekty systemowe (w Poddziałaniu 9.1.2, Działaniu 9.2 i 9.4), powiązane z inwestycjami realizowanymi w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego dla Województwa Dolnośląskiego. Obejmą one realizację programów rozwojowych szkół oraz doskonalenie nauczycieli, zwłaszcza w zakresie wykorzystywania nowych technologii w procesie kształcenia. Ponadto kontynuowany będzie projekt systemowy Dolnośląski Program Stypendialny Wyrównywanie szans edukacyjnych uczniów uzdolnionych (Poddziałanie 9.1.3). Natomiast konkursy ogłaszane w 2009 roku obejmą wszystkie typy projektów przewidziane w Szczegółowym Opisie Priorytetów Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki dla Priorytetu IX, oprócz kampanii informacyjnych, które nie zostaną uruchomione w konkursach dla Poddziałania i Działania 9.3. Plany działania to autorski dokument Instytucji Pośredniczącej, przygotowywany odrębnie dla każdego Priorytetu. Jest to plan realizacji Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki w danym roku, przedstawiający założenia dotyczące szczegółowych kryteriów wyboru projektów, planowanych form wsparcia i podziału środków finansowych w ramach danego Priorytetu komponentu regionalnego PO KL. W ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki wyróżniamy następujące typy projektów: wyłonione w trybie konkursowym, systemowe, polegające na dofinansowaniu realizacji zadań publicznych, określonych w odrębnych przepisach, indywidualne, które mają strategiczne znaczenie dla realizacji PO KL i wskazane są przez Instytucję Zarządzającą PO KL (Ministerstwo Rozwoju Regionalnego). 2

3 Projekty realizowane w ramach PO KL R ozpoczynamy cykl artykułów prezentujących projekty realizowane na terenie Dolnego Śląska w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. W tym numerze projekt Centrum Integracji Społecznej. Jedyne takie miejsce we Wrocławiu Obniżenie poziomu bezrobocia od lat znajduje się na liście priorytetowych działań władz Wrocławia. Ich skuteczność znajduje wyraźne odzwierciedlenie w statystykach Powiatowego Urzędu Pracy. Bez wątpienia znaczącą rolę w tych działaniach odgrywa wrocławskie Centrum Integracji Społecznej. Wyjątkowe miejsce Centrum, które funkcjonuje od 2006 roku, pomaga osobom bezrobotnym, borykającym się z problemem uzależnienia, pragnącym powrócić do aktywności zawodowej po pobycie w zakładzie karnym. CIS rozpoczęło swoją działalność od realizacji projektu Centrum Integracji Społecznej we Wrocławiu uzupełnieniem systemu pomocy bezrobotnym. Projekt otrzymał dofinansowanie ze środków unijnych w ramach Sektorowego Programu Operacyjnego Rozwój Zasobów Ludzkich Przez ponad dwa lata z bogatej oferty projektu skorzystało 138 osób. Niemal połowa z nich powróciła na rynek pracy. To dla nas najważniejszy rezultat komentuje Jadwiga Góralewicz, dyrektor wrocławskiego Centrum. Istotą naszych działań jest zawsze pomoc zgłaszającym się do nas osobom. Jeśli nasza pomoc jest skuteczna, nie ma dla nas lepszej rekomendacji. Nadążyć za rynkiem pracy Wrocławski rynek pracy cechuje ogromna dynamika. Centrum stara się sprostać wymaganiom stawianym przez pracodawców i nieustannie wzbogaca swoją ofertę. Ubiega się także o środki na realizację kolejnych projektów. Planując szkolenia duży nacisk kładziemy na przygotowanie uczestników do pracy z wykorzystaniem komputerów wyjaśnia Joanna Kot, kierownik projektu. Obecnie trudno wyobrazić sobie pracę, w której obsługa komputera nie byłaby przydatna. Jako gospodarstwo pomocnicze Miejskiego Ośrodka Pomocy Społecznej, Centrum włączyło się w realizację projektu Wrocław Miastem Aktywnych. W ramach współpracy z MOPS zorganizowaliśmy trzymiesięczne szkolenia dla osób bez zatrudnienia. Zakres szkoleń obejmował aktywizację zawodową, społeczną oraz obsługę komputera mówi Joanna Kot. Czas na Pracę na własny rachunek Pozyskiwanie funduszy z Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki to dla nas wyjątkowa możliwość. Projekt zatwierdzony do realizacji jest w całości dofinansowany ze środków PO KL wyjaśnia Jadwiga Góralewicz. Takiej szansy nie wolno nam zmarnować. Praca na własny rachunek to najnowszy projekt realizowany przez Centrum. Mogą w nim wziąć udział osoby planujące rozpoczęcie własnej działalności gospodarczej lub założenie spółdzielni socjalnej. Zainteresowanie projektem Praca na własny rachunek przerosło nasze oczekiwania mówi Magdalena Macura, kierownik projektu. Jestem przekonana, że to zasługa bardzo atrakcyjnego programu szkolenia, możliwości indywidualnych konsultacji ze specjalistami, którzy oferują kompleksową pomoc w zakresie rejestrowania i zakładania własnej firmy i spółdzielni... i oczywiście wspaniałej kadry projektu. Harmonogram zajęć jest bardzo napięty, jednak przy tak bogatej ofercie nie powinno to dziwić. W trakcie warsztatów i konsultacji do dyspozycji uczestników projektu będzie specjalista ds. przedsiębiorczości, ekonomii i marketingu, prawnik, księgowy, doradca zawodowy oraz psycholog. Wyzwania, szanse i nadzieje Przed nami wiele wyzwań mówi Jadwiga Góralewicz, dyrektor Centrum. Nieustannie musimy dostosowywać swoje działania do potrzeb rynku pracy oraz do problemów, z którymi borykają się zgłaszające się do nas osoby. Dlatego wielkie nadzieje pokładamy w możliwości pozyskiwania funduszy unijnych w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Przygotowaliśmy kilka naprawdę dobrych projektów i z nadzieją oczekujemy na rozstrzygnięcie konkursów. Zrobimy wszystko co możliwe, by Centrum Integracji Społecznej było w świadomości mieszkańców Wrocławia wyjątkowym miejscem, do którego mogą zgłosić się ci, którzy pomocy potrzebują. 3

4 Akcja informacyjno-promocyjna Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki Niezwykła szansa dla zwykłych ludzi PO KL na drogach Dolnego Śląska Od połowy września realizowany jest kolejny etap kampanii informacyjno-promocyjnej Niezwykła szansa dla zwykłych ludzi, mającej przybliżyć mieszkańcom Dolnego Śląska komponent regionalny PO KL. Bilbordy W maju i czerwcu bieżącego roku na terenie Dolnego Śląska eksponowane były bilbordy prezentujące cztery Priorytety komponentu regionalnego PO KL. Akcja bilbordowa kontynuowana jest w grudniu. Drugi etap kampanii informacyjno-promocyjnej to eks- Środki unijne dostępne w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki (PO KL) mają pomóc we wzroście zatrudnienia i spójności społecznej, podniesieniu poziomu wykształcenia w społeczeństwie, zwiększeniu konkurencyjności przedsiębiorstw oraz poprawie jakości i dostępności usług szkoleniowo-doradczych. Celem kampanii jest poinformowanie opinii publicznej o istocie, celach i szansach, jakie niesie ze sobą Program Operacyjny Kapitał Ludzki. Informacja o PO KL skierowana jest do: potencjalnych projektodawców, by tworzyli i realizowali projekty w ramach PO KL, mieszkańców Dolnego Śląska, by skorzystali ze wsparcia poprzez uczestnictwo w projektach realizowanych w ramach PO KL, ze szczególnym uwzględnieniem osób bezrobotnych, podopiecznych ośrodków pomocy społecznej, mieszkańców obszarów wiejskich i młodzieży uczącej się oraz osób pracujących. Kto może być projektodawcą w komponencie regionalnym Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki? Projektodawcami mogą być m.in.: jednostki samorządu terytorialnego, szkoły i instytucje systemu edukacji, szkoły wyższe oraz jednostki naukowe i naukowo-badawcze, organizacje pozarządowe, przedsiębiorcy i instytucje otoczenia biznesu, organizacje pracowników i pracodawców, instytucje szkoleniowe. 4 pozycja plakatów na środkach komunikacji miejskiej oraz akcja eventowa w mniejszych miejscowościach naszego województwa. PO KL na autobusach i tramwajach Kilkanaście środków komunikacji miejskiej promujących komponent regionalny PO KL i jego cztery obszary działania: ZATRUDNIENIE, INTEGRACJĘ SPOŁECZNĄ, PRZEDSIĘBIORCZOŚĆ i ADAPTACYJNOŚĆ oraz EDUKACJĘ jeździ w czterech głównych miastach Dolnego Śląska. Do końca tego roku we Wrocławiu można zobaczyć 2 tramwaje i 4 autobusy, zaś w Jeleniej Górze, Wałbrzychu i Legnicy po 2 autobusy.

5 Akcja promocyjna w 30 miejscowościach Dolnego Śląska Od września w 30 mniejszych miejscowościach Dolnego Śląska zespoły animacyjne informowały mieszkańców o możliwościach, jakie daje Program Operacyjny Kapitał Ludzki i rozdawały materiały informacyjne na ten temat. Towarzyszył im specjalnie przygotowany mobilny bilbord i spot dźwiękowy. Akcję promocyjną zorganizowano w: Świdnicy, Trzebnicy, Szklarskiej Porębie, Kamiennej Górze, Lubaniu, Chojnowie, Polkowicach, Lubinie, Nowej Rudzie, Oleśnicy, Oławie, Środzie Śląskiej, Wołowie, Zgorzelcu, Świebodzicach, Złotoryi, Lwówku Śląskim, Chocianowie, Bogatyni, Górze, Jaworze, Strzelinie, Ząbkowicach Śląskich, Bolesławcu, Boguszowie-Gorcach, Głogowie, Miliczu, Kłodzku, Bielawie i Dzierżoniowie. 5

6 Informacje Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy Jak wziąć udział w kursach i szkoleniach realizowanych w ramach PO KL? Projekty realizowane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki umożliwiają mieszkańcom Dolnego Śląska zdobywanie wiedzy, podnoszenie kwalifikacji zawodowych oraz zdobywanie nowych umiejętności. Informacji o szkoleniach, kursach i innych formach wsparcia należy szukać na stronach internetowych instytucji odpowiedzialnych za wdrażanie PO KL na terenie woj. dolnośląskiego, tj. Dolnośląskiego Wojewódzkiego Urzędu Pracy ( oraz Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego ( Zamieszczane są tu informacje dotyczące projektów realizowanych na terenie województwa wraz z opisem oferowanych form wsparcia i warunków uczestnictwa oraz danymi kontaktowymi projektodawców. Informacje o projektach obejmujących różnego rodzaju szkolenia współfinansowane ze środków Unii Europejskiej w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego (EFS) można także znaleźć w internetowej bazie ofert szkoleniowych, dostępnej na stronie: Szkolenia w ramach PO KL realizowane na terenie całego kraju rejestrowane są na tej stronie z 14-dniowym wyprzedzeniem. Każda z zamieszczanych tu ofert zawiera m.in. szczegółowe informacje dotyczące zakresu szkolenia/studiów, miejsca i sposobu realizacji, terminów naboru, danych kontaktowych podmiotu realizującego projekt. Korzystając z tej bazy należy zwrócić uwagę na to, że oprócz bezpłatnych ofert szkoleniowych finansowanych ze środków unijnych, zamieszczone są w niej również informacje o płatnych szkoleniach realizowanych na rynku komercyjnym. Kto może wziąć udział w projektach szkoleniowych? Osoby pozostające bez zatrudnienia mogą korzystać ze szkoleń podnoszących, uzupełniających lub zmieniających kwalifikacje zawodowe, oferowanych w ramach Priorytetu VI PO KL Poddziałanie Również powiatowe urzędy pracy kierują osoby bezrobotne na szkolenia i staże finansowane ze środków EFS. Osoby zamierzające rozpocząć działalność gospodarczą powinny kontaktować się z podmiotami realizującymi projekty w ramach Priorytetu VI PO KL Działanie 6.2. Uczestnicy projektu, oprócz wsparcia szkoleniowego, mogą otrzymać bezzwrotne wsparcie finansowe. Osoby zagrożone wykluczeniem społecznym, np. osoby długotrwale bezrobotne, niepełnosprawne, bezdomne, uchodźcy, cudzoziemcy itd., mogą korzystać ze szkoleń podnoszących, uzupełniających lub zmieniających kwalifikacje zawodowe oraz innych form wsparcia oferowanych w ramach Priorytetu VII PO KL Poddziałanie Tej grupie osób pomocą służą również miejskie ośrodki pomocy społecznej oraz powiatowe centra pomocy rodzinie, które na swoje działania także otrzymują wsparcie ze środków EFS. Przedsiębiorcy i ich pracownicy oraz inne osoby pracujące to grupy, do których skierowane jest wsparcie szkoleniowe w ramach Priorytetu VIII PO KL Poddziałanie W zależności od typu projektu szkolenia są organizowane dla pracowników delegowanych przez pracodawcę lub dla osób pracujących, które z własnej inicjatywy zainteresowane są uzupełnieniem lub podniesieniem swoich kwalifikacji i umiejętności, bądź nabyciem nowych. Osobną grupę stanowią pracownicy firm przechodzących procesy restrukturyzacyjne, zagrożeni zwolnieniami. Do nich adresowana jest oferta szkoleń umożliwiających przekwalifikowanie, realizowanych w ramach Priorytetu VIII PO KL Poddziałanie Osoby w wieku lat oraz osoby nie uczące się w wieku lat mogą kontynuować swoją edukację poprzez kształcenie w formach szkolnych, umożliwiających podwyższenie wykształcenia oraz kwalifikacji ogólnych i zawodowych. Projekty tego typu są realizowane w ramach Priorytetu IX PO KL Działanie 9.3. Nauczyciele i pracownicy dydaktyczni szkół i placówek oświatowych, instruktorzy praktycznej nauki zawodu oraz pracownicy administracji oświatowej mogą liczyć na wsparcie poprzez różnego typu kursy, szkolenia, a także studia podyplomowe i studia wyższe w projektach realizowanych w ramach Priorytetu IX PO KL Działanie 9.4. Mieszkańcy obszarów wiejskich są grupą, do której adresowane jest wsparcie w ramach Działań 6.3, 7.3, 9.5. Projekty te oferują różnego typu szkolenia w zależności od lokalnych potrzeb. Szczegółowe informacje dotyczące możliwości uczestnictwa w projektach wybranych do dofinansowania w ramach odpowiednich Działań i Poddziałań PO KL uzyskają Państwo kontaktując się bezpośrednio z beneficjentami (projektodawcami), których dane teleadresowe publikowane są na stronach DWUP i UMWD. 6

7 Regionalne Ośrodki EFS na Dolnym Śląsku W październiku br. zostały podpisane umowy na prowadzenie Regionalnych Ośrodków EFS we Wrocławiu, Wałbrzychu, Jeleniej Górze i Legnicy. Instytucje wyłonione w konkursie prowadzą Regionalne Ośrodki EFS w województwie dolnośląskim w latach , a ich działalność finansowana jest ze środków Pomocy Technicznej Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Nowa koncepcja funkcjonowania Regionalnych Ośrodków EFS zakłada przejęcie w regionach nadzoru merytorycznego i finansowego nad tymi podmiotami przez Instytucje Pośredniczące PO KL. W województwie dolnośląskim jest to Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego. Kto może korzystać z usług RO EFS? Działania Ośrodków adresowane są do osób i instytucji zainteresowanych realizacją projektów finansowanych z PO KL. Są to między innymi: jednostki samorządu terytorialnego i ich jednostki organizacyjne działające w obszarach wspieranych przez EFS, organizacje pozarządowe działające w obszarach wspieranych przez EFS, organizacje przedsiębiorców i przedsiębiorcy, instytucje rynku pracy, szkoły, szkoły wyższe i jednostki naukowe, osoby indywidualne, które są zainteresowane udziałem w projektach dofinansowanych z EFS (w zakresie uzyskania informacji na temat projektów realizowanych w danym regionie). Szczególna uwaga kadry prowadzącej RO EFS poświęcona jest organizacjom, instytucjom i społecznościom lokalnym, które dotychczas nie korzystały z możliwości dofinansowania swoich działań z Europejskiego Funduszu Społecznego z powodu braku wiedzy niezbędnej do przygotowywania i realizacji projektów. Ośrodki udzielają przyszłym wnioskodawcom wsparcia na wszystkich etapach przygotowywania projektu, świadcząc bezpłatnie usługi m.in. z zakresu szkoleń dotyczących tworzenia i realizacji projektów, doradztwa przy pisaniu wniosków, działań animacyjnych w środowiskach lokalnych, wsparcia w tworzeniu trwałych partnerstw, informacji na temat Europejskiego Funduszu Społecznego i Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki. Zapraszamy do korzystania z oferty Regionalnych Ośrodków Europejskiego Funduszu Społecznego. Regionalne Ośrodki EFS na Dolnym Śląsku (dane teleadresowe na ostatniej stronie) Regionalny Ośrodek Europejskiego Funduszu Społecznego we Wrocławiu prowadzony przez Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych Obszar działania to miasto Wrocław oraz powiaty: wrocławski, oławski, strzeliński, milicki, średzki, trzebnicki, wołowski, górowski, oleśnicki. Regionalny Ośrodek Europejskiego Funduszu Społecznego w Wałbrzychu prowadzony przez Unię Przedsiębiorców Dolnego Śląska i Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich Obszar działania to powiaty: wałbrzyski, świdnicki, dzierżoniowski, ząbkowicki i kłodzki. Regionalny Ośrodek Europejskiego Funduszu Społecznego w Jeleniej Górze prowadzony przez Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych Obszar działania to miasto Jelenia Góra, oraz powiaty: jeleniogórski, bolesławiecki, lubański, lwówecki, kamiennogórski i zgorzelecki. Regionalny Ośrodek Europejskiego Funduszu Społecznego w Legnicy prowadzony przez Agencję Rozwoju Regionalnego ARLEG S.A. i Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich Obszar działania to miasto Legnica oraz powiaty: legnicki, głogowski, jaworski, lubiński, polkowicki, złotoryjski. 7

8 DANE KONTAKTOWE Instytucja Pośrednicząca PO KL Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego ul. Mazowiecka 17 (II piętro), pok Wrocław tel , faks Instytucja wdrażająca (Instytucja Pośrednicząca II stopnia) Dolnośląski Wojewódzki Urząd Pracy Punkt Informacyjny ul. Armii Krajowej 54, pokój nr Wrocław tel wew. 202, 204 Infolinia: promocja@dwup.pl Regionalne Ośrodki Europejskiego Funduszu Społecznego we Wrocławiu, Wałbrzychu, Jeleniej Górze i Legnicy ROEFS we Wrocławiu (prowadzony przez Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych) pl. Jana Pawła II 1 p.115, Wrocław tel tel./faks info_wroclaw@roefs.pl i ROEFS w Jeleniej Górze (prowadzony przez Regionalne Centrum Wspierania Inicjatyw Pozarządowych) ul. Jasna 11, Jelenia Góra tel./faks info_jeleniagora@roefs.pl i ROEFS w Wałbrzychu (prowadzony przez Unię Przedsiębiorców Dolnego Śląska i Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich) Zamek Książ, ul. Piastów Śląskich 1, Wałbrzych tel./faks info_walbrzych@roefs.pl ROEFS w Legnicy (prowadzony przez Agencję Rozwoju Regionalnego ARLEG S.A. i Legnickie Stowarzyszenie Inicjatyw Obywatelskich) ul. Zielona 16, Legnica tel faks roefs@lsio.org.pl Wydawnictwo opracowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego Wydział Europejskiego Funduszu Społecznego. Egzemplarz bezpłatny Publikacja współfinansowana ze środków Unii Europejskiej Europejskiego Funduszu Społecznego oraz budżetu Województwa Dolnośląskiego w ramach Pomocy Technicznej Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki