ELEMENTARZ FINANSOWEJ WIEDZY

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ELEMENTARZ FINANSOWEJ WIEDZY"

Transkrypt

1 ELEMENTARZ FINANSOWEJ WIEDZY TWÓJ NIEZBĘDNIK W CZASIE EKONOMICZNEGO KRYZYSU PIOTR S. WAJDA RAFAŁ BŁAŻEJEWSKI

2 SPIS TRES CI SPIS TREŚCI... 2 PRZEDMOWA... 3 WSTĘP... 4 POBUDKA! RATUJ SIĘ KTO MOŻE!... 6 PRAWDZIWE WARTOŚCI MOCARSTWA PRZEMIJAJĄ WARTOŚĆ ZŁOTA POZOSTAJE DYWERSYFIKACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO W DOBIE EKONOMICZNEGO KRYZYSU KARTA, GOTÓWKA CZY PIENIĄDZE? PAPIEROWE ZŁOTO I SREBRO PODATEK OD ZŁUDZEŃ ILE MILIARDÓW CHCIAŁBYŚ ZAROBIĆ? NIEWOLNICZA WEGETACJA AŻ DO ŚMIERCI ZAKOŃCZENIE AUTORZY POSTCSRIPTUM - GÓRNA PÓŁKA Tekst autorstwa Piotra S. Wajda i Rafała Błażejewskiego. Wszystkie prawa zastrzeżone. Udostępnianie i inne wykorzystywanie niniejszej publikacji bez zgody autorów zabronione.

3 PRZEDMOWA Rafał Błażejewski Specyfika lokowania środków w metale szlachetne zawładnęła moim umysłem, absolutnie zmieniając perspektywę mojego spojrzenia na świat finansów. Bazując na zdobytej wiedzy i doświadczeniu, wiem, na co należy kierować uwagę tych osób, które inwestując, oczekują pewnego i długoterminowego zysku, słowem, szukają (tak jak niegdyś ja) klucza do prawdziwego bogactwa. Każde moje doradcze działanie bazuje na misji i poczuciu obowiązku edukacji innych z zakresu form zabezpieczania środków w czasach kryzysu, i zbliżającej się ekonomicznej katastrofy. Rozwiązanie w, wydawałoby się, nieprzychylnym okresie dla pomnażania kapitału jest tylko jedno wybór prawdziwych wartości szlachetnych kruszców. Czy od początku swojej kariery miałem tego świadomość? Niestety nie. Przełomowego odkrycia istoty alternatywnych inwestycji dokonałem dzięki spotkaniu wyjątkowego człowieka, pana Piotra S. Wajdy. Inspirujące godzinne dyskusje z wieloletnim ekspertem na temat znaczenia złota i srebra w rozwoju globalnej gospodarki, rozmowy o wartościach metali szlachetnych dla oszczędnościowego planu sprawiły, że nie tylko dostrzegłem w panu Wajdzie mojego przyszłego Mentora w dziedzinie inwestycji w kruszce, ale przede wszystkim stałem się o wiele mądrzejszą osobą, wzbogaconą o praktyczne wskazówki doświadczonego doradcy. Wszystko to krytyczne spojrzenie pana Piotra S. Wajdy na współczesne realia ekonomiczne oraz garść zdobytej i pogłębionej przeze mnie finansowej wiedzy zawiera skompilowana specjalnie dla Ciebie publikacja. Życzę wielu inspirujących momentów podczas zaznajamiania się z treścią kolejnych tekstów. Rafał Błażejewski Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 3

4 WSTĘP Jeśli wiesz jak działa światowy system finansowy -znasz zasady, którym podlegasz, Jeśli jednak nie znasz tych zasad system Cię zniszczy, ZMASAKRUJE. Mike Maloney Mieszkańcy Unii Europejskiej drżą przed załamaniem się strefy euro. Sielskie początki Wspólnoty nie zapowiadały aż tak czarnego scenariusza, dlatego decydenci wydają się być tą sytuacją oszołomieni do tego stopnia, że nie potrafią wspólnie wypracować skutecznego rozwiązania prowadzącego do komplekso wego zażegnania gospodarczego kryzysu. W zamian za to podejmują fasadowe działania, które w rezultacie przynoszą dla nas tragiczne skutki. Chodzi oczywiście o rosnące zadłużenie UE. Dług, który jest zobowiązaniem każdego obywatela, a na którego wysokość nikt z nas nie ma wpływu (oczywiście oprócz rządzących) zostaliśmy dłużnikami (nie) z wyboru. Kryzys zaczyna intensywniej sięgać do naszych kieszeni, wywłaszczając nasze ciężko zarobione pieniądze. Wbrew temu, do czego dominujący przekaz medialny chce nas przekonać musimy wiedzieć, że w dużej mierze to my decydujemy o swoich przyszłych finansach. Jakich wyborów dokonywać, aby zapewnić sobie bezpieczny zysk? Jakich ekonomicznych rozwiązań należy się wystrzegać? Czym są tzw. taktyczne błędy w inwestowaniu swoich środków? Na te i inne pytania znajdziesz odpowiedź w przygotowanym dla ciebie Elementarzu finansowej wiedzy. Doświadczeni doradcy finansowi postanowili podzielić się swoim merytorycznym zapleczem i zdecydowali się wypełnić lukę w informacjach, o której czwarta władza intencjonalnie milczy. Misją autorów jest wyrównywanie szans wszystkich osób w dostępie do ekonomicznej wiedzy, a także przeciwdziałanie medialnym manipulacjom Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 4

5 w zakresie przedstawiania sytuacji globalnej gospodarki. Publikacja ta jest dla doradców jednym z narzędzi realizacji tych działań. Wzbogacającej lektury Piotr S. Wajda i Rafał Błażejewski Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 5

6 POBUDKA! RATUJ SIĘ KTO MOZ E! Piotr S. Wajda Zawsze mamy wybór pomiędzy zaufaniem w naturalną stabilność wartości złota, a zaufaniem w inteligencję członków rządu. Z całym szacunkiem dla zasiadających w rządach, ale dopóki żyjemy w kapitaliźmie polecam niezwłocznie: zdecydujcie się na złoto! George Bernard Shaw ( ) Światowy system finansowy znajduje się w delirium. Pomimo że media dozują nam informacje na temat globalnej sytuacji ekonomicznej, to jeżeli chodzi o faktyczny stan systemu monetarnego, efektywnie krok po kroku zmierzamy do prawdy. System monetarny, z punktu widzenia korzyści płynących z jego opracowania oraz wdrożenia w życie, był jednym z najlepszych pomysłów w historii ludzkości. Żadnym innym dobrem, produktem czy też materiałem świat nie posługuje się tak często jak tzw. środkiem płatniczym w postaci monet i banknotów. Dzisiaj jednak musimy stwierdzić, że intencja, która leżała u podstaw jego powstania została kompletnie wypaczona. System monetarny miał usprawnić (przy społecznej akceptacji) wymianę dóbr, towarów i usług, a także miał umożliwić pokrywanie powstałych kosztów ogólnie uznanym środkiem płatniczym. Aby system ten został przez społeczeństwo przyjęty, posłużono się obietnicą ( gwarancją ) pokrycia danego środka w złocie, czyli zapewniono, że ogólnie używany środek płatniczy w każdej chwili będzie można wymienić na prawdziwe wartości w formie fizycznego złota i srebra. To, że dane słowo nie zostało dotrzymane, a społeczeństwo angażujące się w wymianę Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 6

7 kruszcu na papier zostało z posiadanego złota i srebra okradzione, należy już do historii. Z punktu widzenia ekonomii fizycznej, każdego dnia na całym świecie świadczone są usługi oraz sprzedawane dobra i towary o wartości 27 miliardów dolarów. Symultanicznie, na rzecz wszelkich produktów świata finansów, wykonywane są transakcje bankowe wirtualnych środków płatniczych o wartości ponad 9,5 biliona dolarów. W tym momencie nasuwa się pytanie: w jakim celu lub z jakiego powodu tak się dzieje? Jeżeli 27 miliardów dolarów zostaje wydane na otrzymane usługi lub fizycznie dostarczone towary i inne dobra, to dlaczego jest transferowane dziennie ponad 350 razy więcej środków, niż jest to konieczne? Same opłaty pobierane przez banki za powyższe transakcje przekraczają 100 miliardów dolarów. Czyli o 400% więcej niż suma wydanych środków potrzebnych w realnej gospodarce i to na co dzień! Środki te, oczywiście w postaci wirtualnej, czyli fizycznie nieistniejące, księgowane są przez banki jako przychód i wykorzystywane zostają do udzielania kredytów na jeszcze większą skalę. Doskonale widać, że nie tylko środek płatniczy w postaci banknotów drukowany jest bez konieczności, ale również środki wirtualne powstają po prostu z niczego i bez żadnych podstaw. To regularne i systematyczne działanie, prowadzące do światowego zadłużenia o rozmiarach, których ludzkość jeszcze nie znała, jest konsekwentnie propagowane przez wszystkie rządy świata. Obecnie na każdy jeden dolar, jedno euro czy jedną złotówkę, uzyskanych jako przypływ wartości wynikający ze sprzedaży usług lub towarów, przypada 6 dolarów, euro, lub złotych długu. Zatem, według prawa matematyki, przy konieczności zadłużenia się na sześć jednostek, aby uzyskać jedną jednostkę system ten nie ma zbyt dużych szans na przetrwanie. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 7

8 Rysunek 1 - KARYKATURA BENA BERNANKE ŹRÓDŁO: Warto wiedzieć, że sytuacja z roku 1929 była nieco inna. W okresie ówczesnej finansowej katastrofy, która trwając przez wiele lat doprowadziła do depresji oraz bezrobocia na całym świecie, zadłużenie w stosunku do przychodu wynosiło 1:2,7. Dzisiaj, jak wspomniałem, wynosi ono 1:6. Generalnie rzecz ujmując, można powiedzieć, że dzisiejsza światowa polityka polega na zadłużaniu się oraz na systematycznym wywłaszczaniu społeczeństwa z posiadanych dóbr i kapitału za pomocą inflacji, pożyczek oraz wszelkich produktów finansowych. Obecnie politycy nagradzani są za wydawanie pieniędzy. Dawane obietnice w okresie wyborów typu obniżenie podatków, czy też wprowadzanie różnych projektów mających na celu udogodnienie życia, oznaczają w rezultacie konieczność większego zadłużenia się. Jak politycy krajów, które nie radzą sobie ze spłatą swoich obecnych długów chcą jeszcze obniżyć podatki lub wdrożyć w życie projekty wiążące się z ogromnymi kosztami? Tylko za pomocą kolejnych długów! Zobowiązań, które w rezultacie spłacane są, tak czy inaczej, przez społeczeństwo. Nie zapominajmy proszę, że zobowiązanie państwa jest w rzeczywistości naszym, osobistym zadłużeniem. G.Bush spowodował w ciągu 8 lat urzędowania jako prezydent Stanów Zjednoczonych większe zadłużenie USA niż jego 42 poprzednicy razem wzięci, począwszy od 1789 roku. Z kolei B.Obhama do tej pory zdołał zadłużyć USA na kwotę prawie dwukrotnie wyższą w porównaniu z wszystkimi pozostałymi, byłymi przedstawicielami państwa. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 8

9 Słuchając informacji, które dotyczą pakietów ratunkowych o wartości setek miliardów przekazywanych dla banków czy tzw. zagrożonych krajów, nie zastanawiamy się nad faktem, że sumy te są naszym nieintencjonalnym długiem. Społeczność europejska, a raczej światowa będzie te długi spłacać. W taki czy inny sposób. Przykładem niech będzie pomysł dyskutowany pod koniec maja 2012 roku przez Radę Europejską, aby usunąć z obiegu wszystkie banknoty euro wydrukowane w Grecji poprzez denominację, czyli odebranie im wartości. Innymi słowy, wszystkie banknoty euro wydrukowane w Grecji, czyli z początkową literą,,y w numerze banknotu, w razie dojścia do porozumienia członków Rady, z dnia na dzień i bez ostrzeżenia straciłyby swoją wartość. Jak to można nazwać? Przede wszystkim nie zapominajmy, że tego typu sytuacje są przewidziane i opisane w konstytucjach krajów, w których żyjemy. RFN w dalszym ciągu bez większych problemów dostaje potrzebne im kredyty, ponieważ bazuje na posiadanych przez społeczeństwo niemieckie własnościach. W Niemczech na obecne 3 bilony euro długu przypada ponad 4 biliony euro kapitału oraz dodatkowo szacowane na około 5 bilionów euro wartości nieruchomości należące jeszcze do mieszkańców Niemiec. W niemieckiej konstytucji (Grundgesetzbuch) w artykule 14., punkcie 3. jest opisana możliwość częściowego lub całkowitego wywłaszczenia społeczeństwa z posiadanych wartości na rzecz państwa. Oczywiście tylko w razie konieczności. Należałoby jednak zastanowić się, czy groźba upadku państwa ze względu na niewypłacalność nie jest już tego typu koniecznością. Tym bardziej, że na dzień dzisiejszy nie można mówić o zadłużeniach pojedynczych państw, ale raczej o zadłużeniu Unii Europejskiej oraz ryzyku upadłości systemu. Przecież jako członek Unii Europejskiej jesteśmy osobistymi poręczycielami zapewniającymi spłatę długu wszystkich należących do niej państw. A gwarantujemy oczywiście spłatę wszystkim, co posiadamy. Mówiąc na marginesie, artykuł 14., punkt 3. z niemieckiej konstytucji był już Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 9

10 trzykrotnie wykorzystywany. W latach 1929 oraz 1948, jak również przy zjednoczeniu Niemiec w 1990 roku, kiedy to ucierpieli mieszkańcy byłego DDR. W Grecji od maja 2011 roku została wdrożona ta sama procedura, która w pierwszej kolejności prywatyzuje, czyli wywłaszcza na rzecz wierzycieli Grecji wszystkie należące do państwa greckiego podmioty oraz obarcza właścicieli nieruchomości dodatkowymi i wysokimi podatkami pod oczywistą groźbą utracenia posiadanych własności na rzecz państwa, a w rezultacie na rzecz wierzycieli. Nie zapominajmy, że także w Polsce w zeszłym roku pojawił się temat dodatkowego opodatkowania właścicieli nieruchomości. Wszyscy, którzy skorzystali z wieloletniej i ogólnopolskiej akcji wykupu mieszkań za śmiesznie małe sumy mieliby teraz płacić od wartości rynkowej danego mieszkania podatek, na który wielu nie będzie stać. Dobrze pomyślane. I tu ujawnia się różnica pomiędzy znaczeniem pojęcia właściciel a posiadacz danego obiektu. Kupując mieszkanie lub dom, wydaje nam się, że jesteśmy jego właścicielem. Tymczasem, do momentu spłacenia ostatniego grosza kredytu, prawdziwym właścicielem nieruchomości okazuje się być bank. Patrząc dodatkowo z punktu widzenia nieustannej konieczności płacenia podatku za nabycie danego obiektu oraz dodatkowych nieokreślonych, a w konstytucji przewidzianych opłat na rzecz państwa okazuje się, że jesteśmy jedynie posiadaczami obiektu, którego właściciele mogą nas pozbawić, jeśli nie zapłacimy nałożonego haraczu. A przecież, gdy namawiano nas w banku do wzięcia kredytu na zakup własnego dachu nad głową wszystko było takie optymistyczne. Proces, w którym bank tworzy pieniądze jest tak prosty, że umysł ludzki go odrzuca. Nauka o pieniądzu, spośród wszystkich dziedzin ekonomii, jest tą, która tworzy wrażenie złożoności nie po to, aby dociekać prawdy, lecz po to, aby jej unikać lub ją ukryć. John Kenneth Galbraith (ekonomista) Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 10

11 PRAWDZIWE WARTOS CI Rafał Błażejewski Mieszkańcy tej planety, w taki czy inny sposób, nieustannie będą przedmiotem wszelkich możliwych metod wywłaszczenia w skutek inflacji wywołanej przez władze i to zarówno te obieralne, i nieobieralne. To, czy w takich okolicznościach można dorobić się majątku lub go utrzymać, pozostanie jednym z najciekawszych zagadnień naszych czasów. Ostatecznie jednak wszelkie papierowe aktywa zawsze przegrają ze złotem i srebrem. Metal szlachetny uchroni siłę nabywczą, którą nieudolne władze usiłują zniszczyć. Franz Pick (międzynarodowy analityk walutowy) Pieniądz, powszechny środek wymiany, który można wymienić na każdy towar i dzięki któremu można nabyć każde dobro, staje się tym samym używając określeń Karla Mengera (twórcy austriackiej szkoły ekonomii) indeksem cen. Pieniądz jest zatem środkiem, bez którego umysł ludzki nie poradziłby sobie z przeprowadzeniem kalkulacji ekonomicznych. Jest to jedyny obecnie wskaźnik cen. Chociaż powszechnie mówi się o pieniądzu jako o mierze wartości i cen, koncepcja ta jest całkowicie błędna! Podstawą ekonomicznego problemu pieniądza jest jego obiektywna wartość wymienna, popularnie zwana siłą nabywczą. Trzeba wiedzieć, że pieniądz charakteryzuje się taką siłą nabywczą, że na bazie dogodnego stosunku między wartością jednostek pieniądza a elementami towaru można przeprowadzić zwyczajowe transakcje wymiany w życiu codziennym. Co, gdy ta relacja zostaje zaburzona, czyli gdy pojawia się w obiegu zbyt dużo pieniędzy? Oczywiście wówczas środek płatniczy traci siłę nabywczą. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 11

12 Od 1971 roku, kiedy to prezydent Nixon odszedł od parytetu złota, zamykając "złote okno", dewaluacja dolara jest szczególnie interesująca. Cena złota nieprzerwanie rośnie a wartość fiducjarnego dolara maleje. Rysunek 2 - UTRATA SIŁY NABYWCZEJ DOLARA ŹRÓDŁO Sytuacja ta jest spowodowana nieograniczonym dodrukiem środka płatniczego. Każda nowa jednostka monetarna zwiększa ilość pieniędzy będących w obiegu, tym samym zmniejszając ich wartość. Dzieje się tak dlatego, że znaczniejsza ilość środka płatniczego może być użyta do zakupu takiej samej ilości towarów i usług, i w ten sposób podbija ona ich ceny. Suma towaru konsumpcyjnego pozostaje ta sama wzrasta jedynie ilość środka płatniczego potrzebna do zakupu produktów. Zatem, czy papierowy pieniądz to właściwa miara wartości? Jego funkcja odpowiada tej, którą sprawują kilogramy, metry, sekundy itd., główne miary w świecie fizycznym. Gdyby miara długości w rękach inżyniera każdego dnia różniła się swoją skalą, jak byłoby możliwe wybudowanie dziesięciopiętrowego domu? Zresztą, gdyby udało się postawić taki budynek, któż ośmieliłby się w nim zamieszkać? Gdyby standard Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 12

13 pomiaru czasu podczas zawodów sportowych mógł ulegać zmianą w dowolnym momencie, w jaki sposób sportowcy mogliby porównywać wyniki? Gdyby kupiec używał odważników, których masa ulegałaby stopniowemu skurczeniu, kto chciałby u niego robić zakupy? 1. Istotną barierą dla dzisiejszej światowej gospodarki jest brak stabilnego i rozsądnego pieniężnego standardu miary, i wagi. W arcymistrzowski sposób opisuje to zagadnienie Michael Maloney w swojej publikacji Jak inwestować w złoto i srebro, uświadamiając czytelnikowi, że pieniądz papierowy to niewłaściwa miara wartości. Maloney dowodzi słuszności tej tezy, analizując przykład indeksu giełdowego Dow Jones. Spójrzmy, jak zmienia się wartość indeksu Down Jones mierzona w dolarach. Rysunek 3 INDEKS DOW JONES MIERZONY W DOLARACH ŻRÓDŁO 1 Song Honbing, Wojna o pieniądz. Autor jest chińskim analitykiem, pracującym w Ministerstwie Obrony Narodowej Chin, a także w Centrum Badań nad światową gospodarką. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 13

14 Imponujący wzrost, prawda? Jednak gdy tę samą jednostkę porównamy z wartością złota, uzyskujemy zaskakująco odmienny efekt. Rysunek 4 INDEKS DOW JONES MIERZONY ZŁOTEM ŹRÓDŁO Na drugim wykresie widać, że indeks po osiągnięciu najwyższego poziomu w latach notuje ciągły spadek. Czym w takim razie spowodowany jest wynik pierwszej statystyki? Otóż Down Jones osiąga tak wysoką wartość tylko dlatego, że wprowadzona do obiegu przez Fed nadwyżka dolarów powoduje, że wszystkie klasy aktywów zyskują na wysokiej cenie. Zastanówmy się, czy nie powinno być tak, że kiedy jedna klasa aktywów drożeje, zabiera wówczas środek płatniczy z innych sektorów? Tymczasem, jeżeli wszystko zyskuje na wartości, to mamy sytuację, w której wartość środka płatniczego spada. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 14

15 Bez względu na cenę w dolarach bądź w innym prawnym środku płatniczym wartość indeksów giełdowych i nieruchomości spada, i to od wielu lat. Główną tego przyczyną jest inflacja, która powoduje, że tak naprawdę lokacje środków w giełdę, obligacje, nieruchomości czy fundusze inwestycyjne przynoszą straty. Dlaczego? To proste inflacja w niewidoczny sposób sieje spustoszenie w twoim portfelu inwestycyjnym. Większość osób niestety nie bierze skutków inflacji pod uwagę i żyje (inwestuje) w przekonaniu, że zarabia na swoich finansowych wyborach. Aby uchronić swoje aktywa przed stratą, należy mieć inflację na uwadze. Przyjrzyj się ponownie drugiemu wykresowi, który ilustruje indeks Dow Jonesa mierzony prawdziwym pieniądzem, czyli złotem. Jak widzisz, w 1999 roku potrzeba było prawie 45 uncji złota, żeby kupić jednostkę tego indeksu, w 2012 roku wystarczy zaledwie 6 uncji. Zatem indeks Dow Jones mierzony prawdziwymi pieniędzmi złotem, traci od lat na wartości. Jestem przekonany, że skonfrontowanie dwóch rzeczywistości jednej opartej na umownym środku płatniczym i drugiej, bazującej na prawdziwie trwałych wartościach, dało ci pełen obraz zagrożeń (ale i szans) dla twojej finansowej przyszłości. Który scenariusz wobec tego dla siebie wybierasz? W epoce standardu złota (lata ) skala fluktuacji cen była znikoma. USA gwałtownie rozwijały swoją produkcję i w ciągu 113 lat historii kraju średnia stopa inflacji znajdowała się w okolicach zera. W podobny sposób działające w systemie standardu złota główne kraje europejskie zachowały stabilność swoich walut, co umożliwiało im bezprecedensowy wzrost gospodarczy. Dlatego nie powinien dziwić nikogo fakt, że na wszystkich światowych konferencjach na temat stworzenia nowego globalnego pieniądza, bez względu na to ilu noblistów przyjedzie i jakie reprezentują poglądy, mówi się, że nowy pieniądz będzie musiał mieć odniesienie do czegoś, i w tym kontekście chodzi większości właśnie o złoto. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 15

16 Srebro i złoto w procesie swojej ewolucji na rynkach doprowadziły do uformowania się wysoce stabilnego systemu cen. Pozycja złota i srebra jako formy pieniądza jest efektem naturalnej ewolucji są one prawdziwym towarem w gospodarce rynkowej, uczciwym pieniądzem, na którym ludzie opierają swoje zaufanie. Według Mikołaja Kopernika, jeżeli jednocześnie funkcjonują dwa rodzaje pieniądza, pod względem prawnym równowartościowe, lecz jeden z nich jest postrzegany, jako lepszy od drugiego, wówczas pieniądz lepszy będzie gromadzony a gorszy pozostanie wypchnięty. Innymi słowy, gorszy pieniądz wypiera lepszy z obiegu, natomiast lepszy wypiera gorszy w oszczędnościach. Z takim samym zjawiskiem mamy do czynienia w przypadku papierowych pieniędzy, stanowiących pieniądz gorszy oraz złota uosabiającego pieniądz lepszy. Tak było przed wiekami, tak jest obecnie. Historia złota jest niezwykle bogata i nierozerwalnie związana z historią narodów, które wybierają między lepszym i gorszym pieniądzem, kreując jego ceny. 2 2 Jan Mazurek, Główny Analityk Investors, Najnowsza historia złota, Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 16

17 Piotr S. Wajda MOCARSTWA PRZEMIJAJĄ WARTOS C ZŁOTA POZOSTAJE Z historii wiemy, że Babilon, starożytny Egipt, Rzym, Hiszpania, czy też Mongołowie i Hunowie przychodzą, i odchodzą. Ostatnie cztery potężne mocarstwa w dziejach, które padły to Austriacko-Węgierskie w 1918 roku, Mocarstwo Niemieckie w 1945 roku, krótko potem padło światowe Mocarstwo Brytyjskie w 1949 roku i Mocarstwo Rosyjskie w 1989 roku. Śledząc przebieg wydarzeń dnia dzisiejszego, widać jednoznacznie, że przyszła kolej na ostatnią potęgę świata USA. Różnica tkwi jedynie w tym, iż upadek Stanów Zjednoczonych wywoła lawinę daleko idących Rysunek 5 - DELEGACI UCZESTNICZĄCY W KONFERENCJI W BRETTON WOODS W LIPCU 1944R. KONFERENCJA WYZNACZYŁA PODSTAWY POWOJENNEGO SYSTEMU MONETARNEGO. WSZYSTKIE WALUTY ZOSTAJĄ POWIĄZANE Z DOLAREM. ŹRÓDŁO i niespodziewanych konsekwencji. Ważka pozycja oraz wpływ na globalną gospodarkę poprzez wypracowany w USA i wystandaryzowany na świecie system finansowy nie uchroni mocarstwa przed upadkiem. Ratunkiem dla Stanów Zjednoczonych nie będzie także Federal Reserve System, czyli System Rezerw Federalnych, który od 1944 roku jako oficjalny Bank Światowy posiada licencję drukowania prywatnego środka płatniczego oraz światowej waluty dolara. Pewnym jest, że Stany Zjednoczone podzielą los dawnych potęg, a bagatelizowanie tej przyszłości i niezabezpieczenie swojego kapitału przed kryzysem jest lekkomyślnością. W tym miejscu pozwolę sobie zacytować jednego z założycieli Fed: Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 17

18 Nieliczni, którzy ten system zrozumieją, będą tak bardzo zajęci własnym profitem lub tak uzależnieni od łask tego systemu, że z ich szeregów nigdy nie powstanie opozycja. Większość ludzi, mentalnie i intelektualnie niezdolna do pojęcia tego systemu, poniesie jego ciężar oraz konsekwencje bez narzekania, nawet nie przypuszczając, że system ten jest szkodliwy dla ich interesów. N.M. Rothschild, cytat z 1863 roku. System, o którym mowa powyżej, bazuje na rosnącej ilości drukowanych z niczego banknotów wprost proporcjonalnie do zadłużenia publicznego. Tym samym skazany jest on na niepowodzenie, czego dowodzi analiza dziesiątek przykładów ze świata tylko z ostatnich 60. lat. Dwadzieścia pięć państw, w ciągu minionych 60 lat, było dotkniętych hiperinflacją powodującą utratę wartości pieniądza o ponad 80% w skali jednego roku (wspomnijmy Polskę w latach ). Wiąże się to, z oprócz galopująco rosnącymi cenami, także z utratą posiadanych oszczędności. Czy przypadkiem jest fakt, że żadna papierowa waluta na świecie nie przetrwała dłużej niż 80 lat? System pobierający opłaty za kredyty w postaci procentów, stworzony w celu wpędzania w zadłużenie, musi zostać w określonym momencie zresetowany. Z doświadczenia wiemy, że historia nie tylko lubi, ale biorąc pod uwagę system finansowy, w którym żyjemy musi się powtarzać. Wraz z rozpoczęciem amerykańskiego kryzysu z końcem 2007 roku i ogłoszeniem bankructwa jednego z pięciu najpotężniejszych banków inwestycyjnych USA Lehman Brothers w roku 2008, destabilizacja finansowa przebyła wielką wodę i w efekcie zaraziła Europę. Zostaliśmy zatem dłużnikami spłacającymi zaległości, na których wysokość nie mieliśmy wpływu. Czy można ten system jeszcze uratować? Jak odporne i zabezpieczone przed bankructwem są europejskie banki? Czy naprawdę kryzys, w którym znajdujemy się nie jest taki straszny? Na początek proponuję kilka faktów. Przed ogłoszeniem upadku Lehman posiadał ponad 700 miliardów dolarów kapitału jako Assets, z czego 23 Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 18

19 miliardy dolarów należały do nich samych. Z tego wynika, że w zestawieniu zadłużeń i zobowiązań z własnym kapitałem skala wynosiła 30:1. W europejskich bankach wynik ten wynosi 35:1. W Deutsche Bank, który ma ponad 2 biliony euro zobowiązań 50:1. Barklays Bank jest zadłużony w wysokości 1,4 bilionów brytyjskich funtów i jego stosunek finansowy wynosi 60:1. Wszystkie te przykłady wygladają o wiele gorzej niż przypadek Lehmana. Zasada zaciągania nowych kredytów w celu spłacenia odsetek aktualnych kredytów nie może obowiązywać zbyt długo. To tak, jak gdyby palący się dom straż pożarna próbowała ugasić benzyną. Właśnie tak wyglądają tzw. próby ratowania krajów, które są zadłużone i niewypłacalne. Na tej samej zasadzie ratowano banki w latach Nowe kredyty były aplikowane bankom, których niewypłacalność została w ten sposób tylko przesunięta w czasie. Wszystko to oczywiście poparte państwowymi gwarancjami, czyli gwarancjami państw, których niewypłacalność ze względu na własne długi jest oficjalnie tabuizowana w mediach. Czy to nie paradoks? Tak wiele lat trwało zwalczanie komunizmu a sytuacja, którą otrzymaliśmy z nowym systemem jako wartość dodaną przypomina słowa Karola Marksa: Zyski będą zbierane i niewydawane. Straty będą płacone przez podatników, a kontrola bankowości będzie w rękach państwa. Wygląda na to, że zarówno Karol Marks, Lenin jak i Stalin mieliby z satysfakcją z czego się uśmiać. Od ponad 7000 lat istnieje środek płatniczy i jednocześnie produkt inwestycyjny, który przetrwał wszelkie bankowe, i gospodarcze kryzysy, inflacje, super-, i hiperinflacje, deflacje, krachy na giełdach, bankructwa państw i systemów, powstania, rewolucje, wojny, oraz wszelkiego innego rodzaju katastrofy. Istnieje do dnia dzisiejszego, nieprzerwanie dając nam możliwość zabezpieczenia się przed przyszłymi problemami. Metal, który od wieków wzbudzał fascynacje królów, cesarzy, papieży. Surowiec, który nie starzeje się, nie choruje, nie umiera, nie kurczy się, jest Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 19

20 prawie niezniszczalny, dający pełną anonimowość ze względu na brak możliwości kontroli oraz gwarantujący stałą wypłacalność akceptowaną we wszystkich 194 krajach świata. Mowa oczywiście o złocie. Metal szlachetny, na bazie którego powstał cały obecny system finansowy. Złoto, którego siła nabywcza od tysięcy lat nie straciła na wartości. Kruszec, który od setek lat regularnie i systematycznie jest zakupywany przez wszystkie centralne banki na świecie w celu zabezpieczenia własnego kapitału przed kryzysami. Wiedząc o tym i zdając sobie sprawę z ww. faktów, pojawia się pytanie czy nie warto zadbać o własny złoty filar? Czy nie rozsądniej byłoby posiadać fizyczne prawdziwe wartości, których siła nabywcza nie przemija? Czy może jednak inwestować swoje ciężko zarobione i opodatkowane pieniądze w tzw. produkty finansowe bazujące na wirtualnych, nieistniejących banknotach bez fizycznej, wewnętrznej wartości, w wyniku czego otrzymamy w przyszłości roszczenie podlegające dalszemu opodatkowaniu? A może mamy tu do czynienia ze starym i mądrym przysłowiem Obiecanki cacanki a głupiemu radość? Czy uzyskane produkty finansowe po odliczeniu kosztów ich założenia, ceny ich prowadzenia czyli administracji, po potrąceniu stopy inflacji i podatku będą w ogóle interesujące? A przede wszystkim, czy w obecnych czasach nie byłoby bezpieczniej i rozsądniej inwestować w złoto? Z pewnością ie bez powodu rządy i banki na całym świecie przechowują ten tak wartościowy kruszec, który na margine sie, zarówno przy jego zakupie jak również na dzień dzisiejszy przy jego sprzedażyzrealizacją zysków, wolny jest od wszelkich podatków. Nie trzeba posiadać ekonomicznego wykształcenia, aby znaleźć odpowiedzi na powyższe pytania. Bystra i krytyczna obserwacja finansowej rzeczywistości pozwoli każdemu na wyjście z labiryntu wątpliwości. Jedynie złoto jest pieniądzem, wszystko inne to kredyt. Ferdinand Lips (szwajcarski bankier prywatny) Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 20

21 DYWERSYFIKACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO W DOBIE EKONOMICZNEGO KRYZYSU Rafał Błażejewski Każda inwestycja twojego kapitału powinna być poprzedzona skrupulatną analizą różnych form oszczędzania i budowania majątku. Ponadto wybór ten musi zostać dostosowany do aktualnej sytuacji gospodarczej. Rozwiązaniem wartym uwagi jest dywersyfikacja portfela inwestycyjnego. Jest to odpowiednie dobranie jego składników w taki sposób, aby zminimalizować ryzyko strat i zoptymalizować zysk. Pomysł ten sprawdza się jedynie w czasie spokojnie i równoważnie działającej gospodarki krajowej. Rysunek 6 PRZYKŁADOWA DYWERSYFIKACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 21

22 Każdy portfel inwestycyjny można stworzyć według własnego uznania i potrzeb. Istnieje jednak główna zasada, która mówi, że nie mniej niż 5% swoich oszczędności powinno się lokować w złocie. W obliczu zbliżającej się apokalipsy ekonomicznej istotne, aby skupić swoją uwagę tylko na tych elementach portfela, które gwarantują nam stabilność kapitału i bezpieczny zysk. Spokojny sen gwarantują nam metale szlachetne. Każda inna lokacja środków niesie obecnie ze sobą wielką niewiadomą. Inwestycja na giełdzie? Przecież to zwykły hazard, kuszący szybkim zyskiem i grożący równie dynamiczną stratą. Dlatego też wielu świadomych inwestorów lokuje swój kapitał w fizyczne złoto i srebro w 100% oraz uwzględnia plan oszczędnościowy oparty na metalach szlachetnych. Marc Faber guru inwestorów, znany z trafnych prognoz i niezwykłego wyczucia rynku nazywa złoto ubezpieczeniem przed nieustannymi "awariami" na rynkach finansowych. Stwierdził on, że gdyby musiał wybrać tylko jeden instrument inwestycyjny na najbliższe 10 lat byłoby to właśnie złoto. Ekspert radzi, aby każdego miesiąca, systematycznie i z dyscypliną, zaopatrywać się w chociaż niewielkie ilości kruszcu. Sugestia, z której niewątpliwie warto skorzystać! Jaką wartość skrywają w sobie metale szlachetne i dlaczego stanowią tak niezawodną i rentowną inwestycję? Otóż kupno złota i srebra to nabycie uniwersalnej waluty, która, w każdym miejscu na świecie, umożliwia zakup tego samego towaru za taką samą ilość metali szlachetnych (np. za jedną uncję). Jim Sinclar, szef firmy Tanzania American International, która zajmuje się produkcją złota zasugerował, że inwestycja w złoto to jedyna słuszna decyzja dla każdego inwestora. Jeśli w najbliższym czasie rząd USA zajmie się kolejnym dodrukiem pieniądza, to będzie oznaczało to jedynie tyle, że banki centralne straciły całą kontrolę nad systemem finansowym. Sytuacja ta jest praktycznie nieunikniona, a gdy skończą się pieniądze, globalna gospodarka załamie się. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 22

23 Nie tylko Sinclar jest zwolennikiem takiej strategii. Wielu inwestorów otwarcie mówi o tym, że rządy niszczą siłę swoich walut i należy znaleźć taki produkt, który zawsze będzie przedstawiał realną wartość. W ciągu ostatnich trzech lat cena złota wzrosła o ponad 80%, a dla porównania oprocentowanie lokat z trudnością reaguje na szybko postępującą inflację. Dodatkowo na złocie można świadomie zarabiać kapitałowo tzn. kupować, gdy ma niską cenę i sprzedawać, gdy cena wzrośnie. Poza tym im większe wahania w gospodarce tym większe dla nas szanse zarobku. Według Jana Mazurka, głównego ekonomisty funduszy Investors TFI, cena złota zacznie gwałtownie spadać tylko wtedy, gdy światowa gospodarka zacznie intensywnie się rozwijać. Spadnie wtedy inflacja i bezrobocie, a dodatkowo zacznie zmniejszać się dług publiczny wszystkich państw. Brzmi ładnie, ale czy realnie? Rezerwy złota są na wyczerpaniu. Szacowana ilość złota, jaka jeszcze pozostała to około ton, a biorąc pod uwagę ilość rocznego wydobycia tego kruszcu, starczy nam go jeszcze na około lat. Dodatkowo popyt na złoto jest o wiele większy niż ilość w jakiej się go wydobywa, gdyż wynosi około ton rocznie. Ponadto istotnym jest, że od niedawna złoto może być kupowane także w Chinach, więc prywatni inwestorzy na pewno zainteresują się tym rynkiem. Należy pamiętać, że Chiny reprezentują ¼ populacji ludności całego świata. Międzynarodowe domy inwestycyjne przewidują, że popyt na złoto wzrośnie w tym kraju nawet o 150%! Dodatkowo ostatni raport Banku Światowego podaje, że na obecną sytuację finansową na świecie negatywnie wpływa ograniczenie w udzielaniu kredytów dużym i rozwijającym się państwom, takim jak np. Indie oraz kryzys zadłużenia w strefie euro. Mamy zatem okres, który absolutnie sprzyja wzrostowi cen kruszców. Złoto najlepiej kupować w formie monet bulionowych i sztabek. Sztabki, dostępne na rynku, posiadają wagę od 1 g do 1 kg. Na koszt produkcji każdej sztabki (dużej czy małej) wpływają te same czynniki tzn. materiał, projekt, stemple, Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 23

24 produkcja, magazynowanie i marża producenta. Dlatego też, porównując cenę sztabki małej i dużej, zakup dużej sztabki wypada cenowo korzystniej. Mniejsze sztabki są jednak przystępniejsze dla szerszego grona kupców, dlatego łatwiej jest je później sprzedać. Monety bulionowe to monety bite z metali szlachetnych tj. złota, srebra czy platyny. Czasami nie posiadają one żadnej wartości nominalnej, ale znajduje się na nich informacja z zawartością kruszcu. Pierwszą moneta bulionową był Kruggerrand wybity w 1967 roku w RPA. Rysunek 7 ZŁOTA MONETA BULIONOWA KRUGERRAND 1984 R ŹRÓDŁO: Sztabki lokacyjne składają się z czystego kruszcu. Nie posiadają wartości numizmatycznej, są tylko i wyłącznie formą lokaty kapitału. Są tańsze w produkcji niż sztabki kolekcjonerskie. Na ich cenę wpływają aktualne kursy metali szlachetnych, kurs dolara amerykańskiego, koszt bicia, marża dilerska i ewentualnie podatki. Polskie prawo zwalnia z podatku 23% złote sztabki i monety. Stawka VAT obowiązuje natomiast przy srebrnych produktach kolekcjonerskich i lokacyjnych. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 24

25 Rysunek 8- SZTABKI ZŁOTA HERAEUS ŹRÓDŁO: Zanotujmy najważniejsze cechy złota, jako najlepszego produktu na lokowanie oszczędności: Stanowi zabezpieczenie na wypadek kryzysów finansowych: historia pokazuje, że złoto przetrwało już każdą reformę walutową, kryzys gospodarczy i bankructwo państwa. Najważniejsze banki centralne wszystkich krajów przechowują w tonach właśnie złoto, jako rezerwy walutowe. Może zostać wymienione na pieniądze każdego dnia, jest prawdziwym pieniądzem i jest zbywalne w każdym miejscu na świecie. Jest go mało, a popyt ciągle rośnie, na dodatek przewyższa produkcję. Złota nie da się sztucznie wyprodukować, nie da się go zdewaluować i jest to jedyna, uniwersalna waluta na świecie od lat. Chroni nasz kapitał przed wpływem inflacji, przez długi czas zachowuje siłę nabywczą pomimo zmianom, którym ulegają warunki rynkowe. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 25

26 Jest podzielne bez konieczności utraty wartości użytkowej. Jest niezniszczalne i łatwe w transporcie, przechowywaniu i wymianie. Od dawna wykorzystywane jako przedmiot inwestycji w czasach globalnej niepewności finansowej, żadna inna inwestycja nie daje nam takiego poczucia mocy zabezpieczenia swojego majątku. Rysunek 9 - SZTABKI SREBRA HERAEUS ŹRÓDŁO - Srebro stanowi oczywiście alternatywę dla inwestycji w złoto. Posiada szereg zalet, które czynią z niego wyjątkowo atrakcyjny produkt: Jest uniwersalną walutą, można nim wszędzie zapłacić, wymienić na dobra, towary lub inną walutę. Jest podzielne w odróżnieniu od nieruchomości. Jest metalem o szczególnych właściwościach, posiada najwyższą przewodność elektryczną i termiczną spośród wszystkich innych metali. Jest jedynym metalem szlachetnym, który wykazuje działanie antybakteryjne, z tego też powodu srebro jest tak ważne dla zastosowań w przemyśle i medycynie. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 26

27 90% pozyskanego srebra jest zużywane znajduje się w każdym samochodzie, telefonie komórkowym, komputerze. Jego rezerwy ulegną wyczerpaniu za około lat. Nie jest poddawane recyclingowi. Srebra nie da się sztucznie wyprodukować. Jest rzadziej spotykanym metalem niż złoto. Z biegiem czasu, im bardziej zasoby srebra będą maleć, jego cena zacznie rosnąć na dużą skalę. Pogłębiający się kryzys nie sprzyja dywersyfikacji portfela opartej na prawnym środku płatniczym i jego pochodnych. Można z przekonaniem powiedzieć, że jest to działanie nieracjonalne, prowadzące do pewnej finansowej zguby. Na szczęście, decydując się na prawdziwie nieprzemijalne wartości, możemy skutecznie uchronić się przed finansowym krachem i zadbać o swoją przyszłość i przyszłość najbliższych. Złoto i srebro to bowiem rekomendowane przez światowych ekspertów najbezpieczniejsze formy inwestycji, które każdemu pozwolą przetrwać niespokojny czas. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 27

28 KARTA, GOTO WKA CZY PIENIĄDZE? Piotr S. Wajda Dzisiejsza globalna sytuacja ekonomiczna nie pozostawia cienia wątpliwości. System finansowy został tak stworzony, aby odebrać Twoje wartości finansowe w taki sposób, żebyś tego nie zauważył. Narzędzia służące temu to cała masa różnorakich produktów finansowych opartych o drukowane pieniądze oraz inflacja. Seth Klarman (prezes Baupost Group L.L.C.) Wykonywanie płatności kartą kredytową wydaje się być obecnie normalną procedurą. Ponadto w kręgach młodych ludzi postawa ta jest kojarzona z nowoczesnym i niezależnym stylem życia. Niestety niewiele osób zdaje sobie sprawę z tego, jak ogromne ryzyko kryje w sobie to powszechne działanie. Przyjrzyjmy się zatem wspomnianej praktyce, która prowadzi do wycofania z obiegu banknotów oraz monet, powołując tym samym do życia wirtualny środek płatniczy. Co to dla nas oznacza? Spowodowanie takiej sytuacji pozbawi wszystkich możliwości wyboru: Płacę gotówką czy kartą?. Najistotniejszym jest jednak fakt, że bankowość pozbędzie się ogromnego ryzyka bankructwa związanego, po pierwsze, z chęcią wypłacenia przez ich klientów swoich środków widniejących na wyciągach bankowych, a po drugie, z potrzebą wyegzekwowania przez tychże klientów obiecanych wypłat środków wyrażonych w certyfikatach, polisach i innych produktach finansowych. Tymczasem sprzedane wcześniej produkty deklarują wypłaty w środkach, które tak naprawdę nie istnieją! Dlaczego ten proceder nie został jak dotąd zdyskwalifikowany? Otóż banki, posiadające licencję do druku środków płatniczych, podtrzymują swoją pozycję dzięki cichemu społecznemu przyzwoleniu. Aby móc sobie wyobrazić, a przede wszystkim zrozumieć powyższy proces, zadajmy niezbędne pytanie: Czym są pieniądze?. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 28

29 Zabrzmi to paradoksalnie, ale pieniądze to nie są pieniądze. Powszechnie używane przez nas środki są jedynie prawnym środkiem płatniczym. Oznacza to, że jesteśmy prawnie zobowiązani za pomocą danego środka płatniczego (czyli aktualnych banknotów i monet o umówionej, i narzuconej nam wartości) do dokonywania wszelkich płatności. Nic innego nie jest akceptowane. Wykażmy się zatem dociekliwością i zapytajmy: Jak powstaje polski prawny środek płatniczy?. Na podstawie światowej ustawy z 1944 roku każda światowa waluta musi mieć pokrycie w głównej walucie Światowego Banku Kredytowego, czyli w dolarze amerykańskim. Polski złoty zabezpieczony jest w 64% w dolarze oraz w 28% w euro. Zabezpieczenie w euro możemy w tym przypadku pominąć, ponieważ jest ono w ponad 80% pokryte główną światową walutą, czyli amerykańskim dolarem. Zastanawiając się nad fenomenem światowej waluty, warto przemyśleć znane przysłowie:,,pieniądz rządzi światem. Jeżeli pieniądz rządzi światem, to kto rządzi pieniądzem? I dlaczego Fed może drukować go w dowolnych ilościach? Dodajmy ważką kwestię: Fed nie jest ani bankiem, ani rządową instytucją. Został założony w 1913 roku pod pretekstem konieczności utrzymania stabilności cen. Utrzymania stabilności cen? Przez 130 lat poprzedzających założenie Fedu ceny usług i towarów w USA były niezmienne! Poza tym Fed nie podlega żadnej kontroli. Podkreślmy żadnej. Czyli również, a może przede wszystkim rządowej. Jest to prywatna instytucja należąca do grupy niezależnych bankierów. Innymi słowy, mamy tu do czynienia z prywatnym środkiem płatniczym. Pozwolę sobie zilustrować tę kwestię krótkim cytatem: Daj mi kontrolę nad produkcją pieniędzy, a przestanie mnie obchodzić, kto tworzy prawo. Mayer Amschel Rotschild (założyciel rodu Rothschild, bankier) W tym momencie przypomina mi się także pochodzenie słowa prywatyzacja, które wywodzi się z łacińskiego terminu,,privare i oznacza rabunek, kradzież. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 29

30 W przypadku masowego dodruku prywatnego środka płatniczego, powodującego coraz większe zadłużenie oraz inflację, etymologia powyższego słowa szczególnie trafia w kontekst i wiele tłumaczy. Doskonała chwila, aby przytoczyć słowa jednego z najrzetelniejszych znawców systemu finansowego: Choć przez chwilę pomyśl o tym! Ile tak naprawdę straciłeś wewnętrznej siły nabywczej swoich papierowych czy elektronicznych pieniędzy. Czy rozumiesz, że głupotą jest wierzenie w rząd, który dodrukowując waluty i zadłużając kraj, w którym mieszkasz, zabiera Ci twoje możliwości finansowe? Przyjrzyj się dużym inwestorom w jaki sposób oni chronią swój kapitał. Weź z nich przykład! Przestań być głupi! Politycy w Twoim kraju nie kupią dla Ciebie złota i srebra. Prędzej zedrą z Ciebie Twój majątek, żeby kupić metale na własne potrzeby. Maxwell Keiser (Keiser Report) Podążając dalej tropem środka płatniczego, stwierdzamy, że w opisie pieniądza w amerykańskiej konstytucji 1$ (słownie: jeden dolar) to srebrna moneta o wadze 26 g. Natomiast o prywatnym środku płatniczym, banknotach itp. nie ma tam nigdzie mowy. Rysunek 10 - KONGRESMEN RON PAUL POKAZUJE BENOWI BERNANKE SREBRNĄ MONETĘ PODCZAZ ROZPRAWY KOMISJI D/S FINANSÓW MÓWIĄC, ŻE TO PRAWDZIWE PIENIĄDZE. ŹRÓDŁO: Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 30

31 Jak wygląda wobec tego finansowa rzeczywistość? Mamy pieniądz ze złota i srebra, który niezmiennie od tysięcy lat możemy wymienić na całym świecie na towary lub usługi. Poza tym, posiadamy oficjalny, prywatny środek płatniczy, który został nam narzucony jako prawny środek płatniczy oraz jako globalna waluta w postaci dolara. W końcu dostrzegamy światową resztę prawnych środków płatniczych, niewiele znaczących, gdyż bazujących bez wyjątku na prywatnych środkach Banku Światowego. Skomplikowane? Z pewnością nie. Niefortunnie zapomniałbym jeszcze o plastikowej karcie! Nieświadomym osobom wyjaśniam, że jest to zupełnie inna, ale równie bezwartościowa forma płatnicza. Dotyczy to zarówno kart płatniczych, jak i kart kredytowych. Kilkadziesiąt lat temu można było wejść do banku, przedłożyć banknoty i otrzymać za nie prawdziwe pieniądze w postaci złota oraz/lub srebra. Lecz, cytując poniżej ekonomistę profesora Ottego: Złoto jest naturalnym wrogiem banków emisyjnych i nowoczesnych ekonomistów. Prof. Max Otte (ekonomista, autor Kiedy nadchodzi kryzys ) Obecnie zamieniono nieistotne ścinki papieru na prawny środek płatniczy o umówionej, narzuconej nam oraz nieustannie ulegającej fluktuacjom wartości. Oczywiście nie zapominajmy tu o możliwości kompletnej zmiany danego środka płatniczego i wprowadzenia następnego (o nowo umówionej wartości, tak samo narażonej na wahania). Należy wiedzieć, że procedura ta powtarza się na całym świecie od setek lat. Tylko Polska, w ostatnim stuleciu, doświadczyła tego sześciokrotnie skutki kolejnych zajść są wszystkim doskonale znane. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 31

32 Rysunek 11 - HISTORIA POLSKICH PIENIĘDZY Pieniądz papierowy powraca prędzej czy później do swojej wewnętrznej wartości ZERA! Voltaire ( ) Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 32

33 Wróćmy jeszcze do wspomnianych plastikowych kart. Czym one tak naprawdę są? Powiedzmy to głośno: są niczym! Karty kredytowe i karty płatnicze to wirtualne środki płatnicze, które nie tylko nie posiadają żadnego fizycznego pokrycia, ale nawet nie są wymienialne na prawny środek płatniczy w postaci banknotów. Po prostu nie istnieją! I żeby było to zrozumiałe mówimy tu o osobnym środku płatniczym, który nigdzie nie jest opisany jako legalny. Nie posiada wartości złota lub srebra, nie jest bity w postaci monet lub drukowany w postaci banknotów. Powtórzmy nie istnieje! Mam nadzieję, że już wszyscy zdają sobie sprawę z tego cynicznego oszustwa. Ktoś zapyta: Jak do tego doszło i kto na to pozwolił?. Skupmy się na słowach byłego szefa Fedu: Bez standardu złota nie ma żadnej możliwości ochrony oszczędności przed wywłaszczeniem w wyniku inflacji. To jest nikczemny sekret najbogatszych działających przeciwko złotu. Deficyt budżetowy jest prostym oszustwem konfiskującym majątek. Standard złota, przeciwnie do tego podstępnego procesu, stoi jako obrona praw własności. Każdy kto to załapie nie będzie miał problemu ze zrozumieniem działania antagonistów standardu złota. Alan Greenspan (były prezes Fedu) Gdyby przynajmniej grupa 5-7% mieszkańców rozwiniętych krajów podjęła decyzję wybrania w gotówce tego, co w cyfrach wykazywane jest na ich wyciągach bankowych, polisach inwestycyjnych, funduszach, certyfikatach i innych produktach finansowych bazujących bez wyjątku na wirtualnym środku płatniczym, system ten musiałby upaść. Dlaczego? Ponieważ taka suma gotówki nie istnieje. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 33

34 Rysunek 12 PUSTY SKARBIEC Tak jak przed ok. 50. laty banknoty straciły pokrycie w złocie, które miało być gwarantowane, tak dzisiejszy wirtualny środek płatniczy nie posiada pokrycia nawet w prawnym środku płatniczym, czyli w banknotach. Przewidywalnie do roku 2020 deklarowane wypłaty w postaci produktów finansowych przekroczą ilość znajdujących się w obiegu monet i banknotów o 37 razy! Aby zataić ten fakt przed klientami, banki tworzą iluzję środka płatniczego, czyli wirtualny środek płatniczy kłamstwo w czystej postaci. Gdzie podział się nasz krytyczny zmysł obserwacji, umiejętność podejmowania racjonalnych decyzji? Dlaczego nieustannie dajemy się okradać i pozwalamy, aby manipulowano nami za pomocą tych samych złodziejskich sztuczek? Pozwoliliśmy, aby wymazano z naszej świadomości fakt, że od tysięcy lat złoto i srebro są jedynymi prawdziwymi pieniędzmi. Bezrefleksyjnie wierzymy także w wartość cyfr widocznych na wyciągach bankowych oraz na innych papierowych formach obietnic. Nie mamy pewności bezpieczeństwa naszego kapitału ani przeświadczenia zysku, ale manipulacja środowiska finansowego sięga tak daleko, że w naszej mentalności pojawia się obraz słusznie podjętej decyzji. A wszystko to dzięki magicznemu słowu gwarancja i jego zadziwiającej sile przyciągania do bezwartościowych rzeczy. Hasło pojawiające się w reklamach większości ofert banków, któremu można by poświęcić Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 34

35 osobny artykuł. Tutaj jedynie odnotujmy i podkreślmy, że dla banków zysk klienta nie jest priorytetem. Zyskać ma bowiem instytucja, a że w osiągnięciu tego celu posługuje się kłamstwem i manipulacją Co z tego, jeżeli klient nie buntuje się przeciwko temu i mało tego, ochoczo jeszcze korzysta z oferty? Czy dzisiaj słowo posiadać należy do grupy terminów dla wszystkich zrozumiałych? Uważność obserwacji każe temu zaprzeczyć. Dawniej byliśmy posiadaczami złota i srebra, które z powodów bezpieczeństwa składowaliśmy w dobrze zabezpieczonych bankach. Otrzymywaliśmy jako pokwitowanie banknot, który mogliśmy w każdej chwili wymienić z powrotem na swoje drogocenne kruszce. Później powiedziano nam, że złota nie dostaniemy już z powrotem i mamy cieszyć się z posiadania banknotów. A teraz? Obecnie dajemy się w ten sam sposób oszukiwać i dyrygować, deponując, ponownie w tych samych bankach, które okradły nas z naszego złota, swoje jeszcze posiadane banknoty. W zamian za środki, na które ciężko pracowaliśmy, otrzymujemy dzisiaj plastikową kartę lub inną formę drukowanej obietnicy. Należy jednak odnotować, że istnieją podejmowane działania, które przywracają wiarę w naszą niezależną decyzyjność. Fakt, że w Polsce zakup inwestycyjnego złota między 2010 a 2011 rokiem wzrósł o 100% świadczy o tym, że wiedza o prawdziwych wartościach konsekwentnie przenika do ludzkiej świadomości. Polscy inwestorzy zakupili w 2011 roku 3000 kg złota. Inwestorzy niemieccy zakupili kg tego pięknego kruszcu o 155% więcej niż w roku Niemiecka prasa obfituje w artykuły i statystyki wskazujące na, niespotykane jak dotąd, duże ilości wycofywanych przez niemiecką społeczność środków z produktów bankowych oraz ubezpieczeniowych. Ponadto media sygnalizują wyjątkowo duże ilości transferu środków w alternatywne, bezpieczne instrumenty inwestycyjne typu nieruchomości pod wynajem a w szczególności w metale szlachetne. W kontekście powyższych danych nie powinniśmy zatem się dziwić, że firma działająca w Europie od 2008 roku, która umożliwia każdemu założenie depozytowego konta prowadzonego w fizycznie dostępnym złocie oraz/lub w srebrze, Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 35

36 cieszy się taką popularnością nie tylko w Polsce, ale łącznie w 14. krajach. Podkreślmy, że walorem proponowanej usługi jest elastyczne konto posiadające cechy normalnego konta, z którego można dokonywać płatności i przelewów. Podsumowując dany artykuł, przytoczę dwa cytaty, które nie pozostawiają w czytelniku nawet cienia wątpliwości co do przyszłości obecnego systemu finansowego. Najważniejsze jednak w nich jest to, że przekazują nam bardzo cenne informacje, wskazówki, którymi powinniśmy się kierować w swoich inwestycyjnych decyzjach. Tylko od nas zależy, czy skorzystamy z tych mądrości. Powiedzenie: Wiedza to siła pozwolę sobie uzupełnić o stwierdzenie: Wykorzystana wiedza to siła. Sięgajmy po wiedzę, która jest nam dostępna, a poczujemy swoją realną moc sprawczą i dostrzeżemy możliwość suwerennego wyboru. A oto obiecane fragmenty: Światowa ekonomia jest o krok od kryzysu spożywczego i towarowego. Ceny produktów, towarów i energii rosną i będą rosły, ponieważ inflacja wzrasta i będzie wciąż wzrastała. W tym momencie nie jesteśmy w stanie tego odwrócić. Ten kryzys zbierze żniwa, jakich ludzkość jeszcze nie widziała. Każdy kto nie podejmie odpowiedzialnych kroków teraz, już niedługo będzie tego bardzo żałował. Oto nadchodzi czas, gdy stracimy wiarę w waluty. Stracą całkiem swoją wartość bezpowrotnie! Robert Zoellick (prezes Banku Światowego) Złoto to pieniądz, i nic innego. John Pierrpont Morgan (bankier, finansista, współzałożyciel Fedu) Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 36

37 Rafał Błażejewski PAPIEROWE ZŁOTO I SREBRO Co trzeba wiedzieć, żeby zarabiać na metalach szlachetnych? Bezwzględnie należy znać sposoby inwestowania w kruszec! Mamy dwie, podstawowe formy lokowania kapitału pośredni i bezpośredni. Różnice są zasadnicze i istotne dla Twojego portfela, ponieważ Bezpośrednia inwestycja polega na zakupieniu fizycznego złota w formie sztabek, złotych monet (mam tu na myśli złoto i srebro lokacyjne a nie biżuterię z domieszką innych kruszców). To doskonała lokata długoterminowa. Jest bezpieczną formą inwestowania przede wszystkim dlatego, że widzimy na własne oczy to, co w rzeczywistości posiadamy. Rysunek 13 - ZŁOTE I SREBRNE SZTABKI UMICORE ŹRÓDŁO: Przy lokatach związanych z metalami szlachetnymi możemy mówić jeszcze o innych opcjach lokowania kapitału np. akcje kopalń złota, produkty strukturyzowane, fundusze złota i srebra oraz instrumenty pochodne. Ten typ inwestycji stanowczo odradzam. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 37

38 W kontekście poruszanego wątku koniecznie należy poruszyć problem papierowego runku złota i srebra. Wytęż zatem uwagę, ponieważ informacje te są dla Ciebie istotne a niestety pomijane w branżowych mediach, które skutecznie manipulują odbiorcami. Poniższa wiedza ma kluczowe znaczenie dla każdego poważnego inwestora metali Rysunek 14 - FERDINAND LIPS szlachetnych. Wzrost wariantów inwestycyjnych na papierowym runku metali (certyfikaty złota i srebra, kontrakty terminowe i opcje opiewające na metale szlachetne, fundusze ETF, fundusze inwestycyjne i powiernicze, produkty strukturyzowane) przyniósł nową dynamikę zarówno w handlu jak i w obszarze lokacyjnym, a inwestycyjne instrumenty pochodne dostarczyły dodatkowo instytucjom finansowym szerokie możliwości do potencjalnego krótkoterminowego szykanowania i manipulowania cenami. Dzisiaj w większości rynek papierowy złota i srebra opiera się na obrocie kontraktów terminowych notowanych na giełdzie COMEX oraz na równie popularnych funduszach ETF (udziały funduszu ETF, który kompletuje metale w fizycznej postaci u niezależnego depozytariusza). Co istotne, te papierowe inwestycje nie są w żaden sposób chronione przed szerszym ekonomicznym zagrożeniem, takim jak załamanie waluty czy kryzys płynności. Ponadto wątpliwym jest, aby ETF oddawał rzeczywistą wartość złota czy srebra, ponieważ prospekty funduszy są obciążone wyczerpującymi i niejasnymi prawniczymi terminologii oraz lukami. Ferdynand Lips, znany szwajcarski prywatny bankier i zatroskany obywatel świata, w swojej książce Złoty Spisek zwraca uwagę na to, że rynek papierowego złota jest wielokrotnie większy od będącego jego podstawą właściwego fizycznego rynku tego Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 38

39 kruszcu. W 1999 roku, na każdą fizyczną uncję złota zawiera się kontrakty pochodne, których minimum wynosi ponad 100 papierowych uncji. Dane z 2003 roku opublikowane przez BIS (Bank for International Settlements) w odniesieniu do derywatów pokazują, że od połowy 2002 roku do 31 grudnia teoretyczna równowartość derywatów na złoto wzrosła od 279 do 315 miliardów dolarów, czyli o 35 miliardów, co odpowiada niemal 13% w ostatnim półroczu. Ferdynand Lips nazywa to wprost idiotyzmem. Dzisiaj wg BIS wartość derywatów na złoto to aż 521 bilionów dolarów. Inwestowanie w szlachetne kruszce za pośrednictwem tradycyjnych form na rynku papieru stwarza dodatkowy problem. Podczas gdy lokata na początku wydaje się bezpieczna, incydenty, takie jak niedawny fiask jednego z najważniejszych graczy na rynku derywatów Global MF udowadniają słabość tego sposobu pomnażania kapitału. MF Global źle obstawił europejskie pozycje i, chcąc się ratować sięgnął po środki klientów, którym odsprzedawał te instrumenty pochodne. W efekcie stracił i tym razem, bankrutując. Krach MF Global spowodował, że wielu klientów nie zobaczy ponownie swojego kapitału. Ponadto fiask miał destabilizujący wpływ na system finansowy. Rysunek 15 - MIKE MALONEY Rysunek 16 - WARREN BUFFETT Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 39

40 Eksperci Mike Maloney i Warren Buffett dowodzą, że finansowe instrumenty pochodne (nazywając je finansowym voodoo oraz finansową bronią masowego rażenia ), początkowo stworzone w celu ograniczenia ryzyka wystąpienia ekonomicznego kryzysu, po prostu rozkładają to ryzyko na cały świat! Wielu twórców papierowego rynku złota i srebra posiada zaledwie ułamek podstawowych rezerw metalu, którymi może handlować, a mimo to ciągle wydaje puste papiery dla nieistniejących(potencjalnych) ilości kruszcu. Tymczasem kolejni uczestnicy rynku powoli wznoszą sztuczną dźwignię na ww. ułamek posiadanych rezerw srebra i złota, podobnie jak robią to banki w dzisiejszym systemie pożyczek frakcyjnej rezerwy. Już w 1993 roku znany inwestor Worren Buffet reprezentował pogląd, że pewnego dnia derywaty mogą wywołać na światowych rynkach finansowych katastrofalną reakcję łańcuchową. W corocznym liście do akcjonariuszy w 2003 roku na temat aktualnej sytuacji ekonomicznej i giełdowej ponownie nazwał transakcje pochodne zegarowymi bombami atomowymi. W 1992 roku E. Gerald Corrigan, ówczesny prezes New York Federal Reserve Bank, ostrzegł, że instrumenty pochodne mają tendencję wnoszenia do bilansów oraz rachunków zysków i strat finansowych i pozafinansowych instytucji elementu ryzyka i zniekształcenia prawdziwego obrazu sytuacji. W latach dziewięćdziesiątych Alan Greenspan w niemal wszystkich przemówieniach z ostatnich lat mówił o ryzyku systemu. Greenspan wspominał nawet o możliwości zapaści całego systemu bankowego, którego koszty poniosą podatnicy. Obecna sytuacja ekonomiczna pokazuje, że słowa te okazały się prorocze. Duże zlecenia sprzedaży złota i srebra hamują wzrost cen kruszców. Jest to oczywiście rynkowa manipulacja, która pogłębia dysproporcje pomiędzy ceną fizycznego metalu a wartością jego papierowych pochodnych! Oszustwa Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 40

41 rynkowych graczy doprowadzają do zachwiania teoretycznej stabilności papierowych inwestycji i pewnym jest, że trwonią kapitał klientów. Jasnym jest już dla Ciebie fakt, że inwestycje w papierowe złoto i srebro grożą finansową zgubą. Powiedzmy to otwarcie jest to rynkowy blef! Aby wszyscy to zrozumieli, potrzeba głośnych kompromitacji największych graczy oszustów. Sztuczny rynek przyćmiewa ten prawdziwy, skutecznie zaniżając ceny fizycznego złota oraz srebra. Wkrótce jednak, kiedy zasoby kruszcu się wyczerpią, papierowe złoto i srebro nie będzie w stanie utrzymać monopolu w ustalaniu wartości metalu. Kruszec zostanie wówczas sprawiedliwie wyceniony! Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 41

42 PODATEK OD ZŁUDZEN Piotr S. Wajda Dobrze, że ludzie nie rozumieją naszego systemu bankowości i finansów, ponieważ gdyby zrozumieli, wierzę, że do jutra rano wybuchłaby rewolucja. Henry Ford (Ford Motor Company) Wina, chleba i igrzysk - takim mottem i retoryką już w starożytnych czasach udawało się najsprytniejszym w doskonały sposób kierować społeczeństwami krajów, ukrywając jednocześnie często dramatyczne sytuacje państw. Ponadto rządzący, w sposób niezależny od obywateli (ich wiedzy, świadomości sytuacji), ochoczo korzystali ze swobody działań i podejmowali decyzje ważące na przyszłości ludów. Powyższe praktyki stosowane są także dzisiaj. Przypomnijmy ostatnie wydarzenie, gdy między meczami piłki nożnej podczas Mistrzostw Europy zapadła decyzja o przyszłości mieszkańców Unii Europejskiej. ESM (Europäische Sicherheits Mechanismus) projekt, który od ponad czterech miesięcy był gotowy, został przedstawiony między wierszami, a raczej między meczami, jako świeżo dyskutowany pomysł. A kiedy powstała idea ESM? Trudno powiedzieć. Faktem jest jedynie, że w Brukseli w marcu tego roku został oddany do użytku nowo postawiony budynek, przed którego wejściem umieszczone są trzy duże niebieskie litery ESM. Miejsce już czeka na wprowadzenie się urzędników. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 42

43 Rysunek 17- EURO KRYZYS ŹRÓDŁO Tymczasem temat ten został przedstawiony społeczności dopiero w ostatnich dniach czerwca 2012 roku jako pomysł/projekt wstępnie dyskutowany przez członków państw Unii Europejskiej. Wówczas, również między meczami, podjęto decyzję o pierwszej transzy w wysokości 500 miliardów euro. Środki te pod kontrolą ESM stanowić mają gwarancję funkcjonowania dotychczasowej struktury oraz zabezpieczenie spłat długów wszystkich krajów należących do Wspólnoty. Pula tych pieniędzy stanowi sumę procentowego wkładu każdego z państw członkowskich, który zależny jest od wartości posiadanych dóbr przez społeczeństwo danego kraju. RFN na przykład, ze względu na to, iż obywatele żyjący na terenie Niemiec posiadają najwyżej wyceniony majątek w postaci kapitału oraz wartości posiadanych nieruchomości i że, powiedzmy to wprost, jest ich z czego ograbić, ponoszą w tym nowym projekcie, brzmiącym dla nich jak wyrok, aż 27% odpowiedzialności. W obecnym systemie monetarnym oszczędności całego życia mogą zniknąć w mgnieniu oka. Larry Parks (dyrektor zarządzający The Foundation for the Advancement of Monetary Education FAME) Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 43

44 A co ponadto? Konfrontujemy się z następnym długiem o wstępnej wysokości 500 miliardów euro. Zobowiązanie rozłożone jest na mieszkańców państw przynależnych do Unii Europejskiej, i w dalszym ciągu nikt nic nie mówi. To ma niby ratować kraje, które w identyczny sposób jak Grecja wybawiane będą z finansowej opresji dzięki ogromnym ilościom nowych kredytów na koszt mieszkańców państw członkowskiej Wspólnoty. Forma takiego wsparcia będzie stosowana dopóty, dopóki nie stwierdzi się braku sensu kontynuowania procederu lub nie zanotuje się nagłej niezdolności dalszego ratunku, co oczywiście tak jak w przypadku Grecji nastąpi po wpompowaniu nowych, zwielokrotnionych długów. Zamiast zatem spisywać dane państwo i jego mieszkańców na straty lub, trafniej stwierdzając, oddawać kraj z całym dobrobytem społeczeństwa i przychodem przyszłych pokoleń w ręce wierzycieli, można skoncentrować się na ratowaniu kolejnych obszarów, wciągając w niewypłacalne długi całą Europę. Co jak widać wspaniale funkcjonuje. Gdy rząd jest zależny od bankierów, to nie rządzący są u władzy, ponieważ ręka która daje jest ponad ręką która bierze. Pieniądz nie ma ojczyzny; finansjera jest wyzbyta patriotyzmu i przyzwoitości; ich jedynym celem jest zysk. Napoleon Bonaparte (cesarz Francuzów, prezydent i król Włoch) Są jednak tacy, którzy twierdzą, że kraje takie jak Hiszpania, Włochy, Cypr czy Portugalia są do uratowania. To tak jak gdyby pompować balon, który z każdą kolejną porcją powietrza wydaje się zaraz pęknąć. Kiedy gumowa powłoka rozciąga się coraz bardziej, pojawiają się pierwsze głosy przekonujące nas, że balon nigdy się nie uszkodzi. Co na to niepodważalne prawo fizyki? Nie powinniśmy mieć złudzeń im większa objętość balonu, tym większy huk przy pęknięciu. Wiara w możliwości uratowania obecnego systemu monetarnego bazującego wyłącznie na rosnących w zawrotnym tempie długach oraz na bezgranicznym Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 44

45 dodruku bezwartościowego środka płatniczego jest niczym innym jak kompletną ignorancją i brakiem zrozumienia sytuacji. Najbardziej jednak pokrzywdzeni będą obywatele państw UE. To oni będą spłacać te bezgranicznie rosnące długi. To oni, a może powinienem napisać to my gwarantujemy wszystkim co posiadamy wypłacalność całej Wspólnoty. Jeżeli będziemy nadal tak bezinteresownie podchodzić do kwestii dofinansowania, a raczej powinnam powiedzieć wciskania pożyczek, to już niedługo nasze dzieci nie będą wiedziały co znaczy słowo wynagrodzenie za pracę. Będą po prostu, tak samo jak więźniowie, realizować prace społeczne na rzecz spłacenia długu publicznego. Ja wciąż wierzę, że w końcu ludzie otworzą oczy i dostrzegą prawdziwego wroga. Dr Karen Horn (dyrektor Instytutu Gospodarki Niemieckiej w Berlinie, ekonomista) Żeby było ciekawiej, już teraz większość z nas całkowicie dobrowolnie oddaje część swoich środków inwestując je w różnego rodzaju produkty finansowe. A przecież każdy zdroworozsądkowy inwestor powinien wiedzieć, że na podstawie art. 89., ust. 4., pkt. 1. w razie problemów finansowych instytucja nie wypłaci środków klientowi. W ciągu ostatnich 20 lat w Niemczech podczas problemów banków, TFI czy Towarzystw Ubezpieczeniowych, które doprowadziły w rezultacie do zamknięcia placówek wraz z ogłoszeniem ich niewypłacalności, to właśnie tego typu ustawy pod kierunkiem odpowiednika polskiego KNF-u dbały o to, aby klienci nie otrzymali swoich wpłaconych środków. Większość społeczeństwa uważa jednak, że taka instytucja jak KNF czy jej odpowiedniki w innych krajach powoływane są w celu ochrony klienta. Tymczasem, studiując statuty poszczególnych podmiotów, należy dojść do wniosku, że ich zadaniem jest w pierwszej kolejności taka regulacja rynku finansowego, aby branży finansowej umknęła jak najmniejsza ilość środków inwestowanych lub wydawanych przez obywateli w celu zabezpieczenia swojej przyszłości czy też realizacji swoich marzeń. Następnie po spełnieniu pierwszego warunku, instytucje takie jak KNF mają zadbać o dobro branży finansowej i w przypadku kryzysów lub utraty publicznego Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 45

46 zaufania do produktów finansowych mogą zamrozić wypłaty środków swoich kontrahentów. Ochrona klienta? Gdzie? Oczywiście w dalszej przyszłości otrzymasz swoje pieniądze. Kiedy? Po kryzysie lub po absolutnym spadku wartości kapitału związanym z paniką, po dewaluacji czy też denominacji środka płatniczego. Pytanie nasuwa się samo ile wówczas będą warte twoje zasoby finansowe? Tego nie wiem, a ty? Jedno jest pewne ten podatek od złudzeń skutecznie wypełnia swoją rolę. Złoto i wolność ekonomiczna są nierozłączne. Alan Greenspan (były przewodniczący Fed) Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 46

47 Rafał Błażejewski ILE MILIARDO W CHCIAŁBYS ZAROBIC? Czy wiesz, że oszczędności Polaków rosną? Koniec I kwartału 2012 roku to wzrost odłożonych przez gospodarstwa domowe środków o 3,8% w odniesieniu do końca 2011 roku w sumie jest to obecnie aż 996,6 mld zł oszczędności! Mamy zatem sytuację, w której następuje olbrzymi transfer środków w różnorodne formy lokowania pieniędzy. Na początek pytanie zasadnicze czy jesteś gotów, aby część z tych miliardów trafiła do Twojego portfela? Powinieneś wiedzieć, że właściciele oszczędności szukają dla swoich zysków najbezpieczniejszych i najrentowniejszych inwestycji. Niepokoje na rynku finansów udzielają się wszystkim. Każdy ma świadomość patowej sytuacji w strefie euro. W chaosie informacji niewiele osób jest w stanie się odnaleźć. Wówczas na ratunek wszystkim zdezorientowanym przybywają eksperci w dziedzinie lokowania pieniędzy doradcy inwestycyjni. O jakich konkretnie mowa? Oczywiście o doradcach ds. inwestowania w metale szlachetne, którzy wiedzą, co stanowi prawdziwą wartość w czasach ekonomicznego kryzysu, dbają o zysk klienta i sami jednocześnie pomnażają swój kapitał. Elementarz wiedzy finansowej Twój niezbędnik w czasie ekonomicznego kryzysu - Strona 47

DYWERSYFIKACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO W DOBIE EKONOMICZNEGO KRYZYSU

DYWERSYFIKACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO W DOBIE EKONOMICZNEGO KRYZYSU DYWERSYFIKACJA PORTFELA INWESTYCYJNEGO W DOBIE EKONOMICZNEGO KRYZYSU Każda inwestycja Twojego kapitału powinna być poprzedzona skrupulatną analizą różnych form oszczędzania i budowania majątku. Ponadto

Bardziej szczegółowo

DLACZEGO I JAK INWESTOWAĆ W METALE SZLACHETNE

DLACZEGO I JAK INWESTOWAĆ W METALE SZLACHETNE KARTA, GOTÓWKA CZY PIENIĄDZE? Dzisiejsza globalna sytuacja ekonomiczna nie pozostawia cienia wątpliwości. System finansowy został tak stworzony, aby odebrać Twoje wartości finansowe w taki sposób, żebyś

Bardziej szczegółowo

Złoto i srebro. we współczesnym portfelu inwestycyjnym. Obraz gospodarki jest lepiej widoczny przez tylną, Warren Buffett

Złoto i srebro. we współczesnym portfelu inwestycyjnym. Obraz gospodarki jest lepiej widoczny przez tylną, Warren Buffett Złoto i srebro we współczesnym portfelu inwestycyjnym Obraz gospodarki jest lepiej widoczny przez tylną, zakurzoną Ryzyko bierze szybę, się niż z przez niewiedzy czysto o umytą tym co szybę robisz przednią

Bardziej szczegółowo

ZŁOTY FILAR. Budowanie majątku dzięki metalom szlachetnym

ZŁOTY FILAR. Budowanie majątku dzięki metalom szlachetnym ZŁOTY FILAR Budowanie majątku dzięki metalom szlachetnym Pieniądz papierowy powraca prędzej czy później do swojej wewnętrznej wartości - zera. Voltaire (1694-1778) Pieniądz papierowy ciągle traci na wartości

Bardziej szczegółowo

Prezentacja dotycząca inwestowania w złoto. Wojciech Mróz, CFA Licencjonowany doradca Inwestycyjny nr 219

Prezentacja dotycząca inwestowania w złoto. Wojciech Mróz, CFA Licencjonowany doradca Inwestycyjny nr 219 Prezentacja dotycząca inwestowania w złoto Wojciech Mróz, CFA Licencjonowany doradca Inwestycyjny nr 219 AGENDA SZKOLENIA CZĘŚĆ 1 O GRUPIE MENNICE KRAJOWE S.A. CZĘŚĆ 2 INFORMACJE O RYNKU ZŁOTA CZĘŚĆ 3

Bardziej szczegółowo

Oszczędzanie a inwestowanie..

Oszczędzanie a inwestowanie.. Oszczędzanie a inwestowanie.. Oszczędzanie to zabezpieczenie nadmiaru środków finansowych niewykorzystanych na bieżącą konsumpcję oraz czerpanie z tego tytułu korzyści w postaci odsetek. Jest to czynność

Bardziej szczegółowo

Prezentacja jak inwestować w złoto w 2013 roku

Prezentacja jak inwestować w złoto w 2013 roku Prezentacja jak inwestować w złoto w 2013 roku AGENDA SZKOLENIA CZĘŚĆ 1 O GRUPIE MENNICE KRAJOWE S.A. CZĘŚĆ 2 INFORMACJE O RYNKU ZŁOTA CZĘŚĆ 3 ZŁOTO INWESTYCYJNE PRODUKT NA LATA 2013-2015 CZĘŚĆ 4 PODSUMOWANIE

Bardziej szczegółowo

Planowanie finansów osobistych

Planowanie finansów osobistych Planowanie finansów osobistych Osoby, które planują znaczne wydatki w perspektywie najbliższych kilku czy kilkunastu lat, osoby pragnące zabezpieczyć się na przyszłość, a także wszyscy, którzy dysponują

Bardziej szczegółowo

PRZYKŁADY INSTRUMENTÓW SŁUŻĄCYCH INWESTOWANIU W: NIERUCHOMOŚCI, TOWARY GIEŁDOWE I WIERZYTELNOŚCI W KRAJU I ZA GRANICĄ.

PRZYKŁADY INSTRUMENTÓW SŁUŻĄCYCH INWESTOWANIU W: NIERUCHOMOŚCI, TOWARY GIEŁDOWE I WIERZYTELNOŚCI W KRAJU I ZA GRANICĄ. PRZYKŁADY INSTRUMENTÓW SŁUŻĄCYCH INWESTOWANIU W: NIERUCHOMOŚCI, TOWARY GIEŁDOWE I WIERZYTELNOŚCI W KRAJU I ZA GRANICĄ. Kamila Opasińska Katarzyna Deleżuch INWESTYCJE W NIERUCHOMOŚCI PODSTAWOWE RODZAJE

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Temat spotkania: Matematyka finansowa dla liderów Temat wykładu: Matematyka finansowa wokół nas Prowadzący: Szkoła Główna Handlowa w Warszawie 14 października 2014 r. Matematyka finansowa dla liderów Po

Bardziej szczegółowo

Finanse dla sprytnych

Finanse dla sprytnych Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Uniwersytet w Białymstoku 28 kwietnia 2011 r. Finanse dla sprytnych Dlaczego inteligencja finansowa popłaca? dr Adam Wyszkowski EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL

Bardziej szczegółowo

1. Co to jest lokata? 2. Rodzaje lokat bankowych 3. Lokata denominowana 4. Lokata inwestycyjna 5. Lokata negocjowana 6. Lokata nocna (overnight) 7.

1. Co to jest lokata? 2. Rodzaje lokat bankowych 3. Lokata denominowana 4. Lokata inwestycyjna 5. Lokata negocjowana 6. Lokata nocna (overnight) 7. Lokaty 1. Co to jest lokata? Spis treści 2. Rodzaje lokat bankowych 3. Lokata denominowana 4. Lokata inwestycyjna 5. Lokata negocjowana 6. Lokata nocna (overnight) 7. Lokata progresywna 8. Lokata rentierska

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Temat spotkania: Finanse dla sprytnych Dlaczego inteligencja finansowa popłaca? Prowadzący: dr Anna Miarecka Wyższa Szkoła Informatyki i Zarządzania w Rzeszowie 28 maj

Bardziej szczegółowo

Indywidualny depozyt metali szlachetnych. prosta droga do bezpiecznego pomnażania majątku

Indywidualny depozyt metali szlachetnych. prosta droga do bezpiecznego pomnażania majątku Indywidualny depozyt metali szlachetnych prosta droga do bezpiecznego pomnażania majątku O NAS Krajowe Centrum Złota jest spółką zajmująca się handlem inwestycyjnymi metalami szlachetnymi wyłącznie z certyfikatem

Bardziej szczegółowo

Inwestor musi wybrać następujące parametry: instrument bazowy, rodzaj opcji (kupna lub sprzedaży, kurs wykonania i termin wygaśnięcia.

Inwestor musi wybrać następujące parametry: instrument bazowy, rodzaj opcji (kupna lub sprzedaży, kurs wykonania i termin wygaśnięcia. Opcje na GPW (II) Wbrew ogólnej opinii, inwestowanie w opcje nie musi być trudne. Na rynku tym można tworzyć strategie dla doświadczonych inwestorów, ale również dla początkujących. Najprostszym sposobem

Bardziej szczegółowo

Każde państwo posiada walutę, w której rozlicza się wszelkie płatności na jego terenie. W Polsce jest nią złoty, dzielący się na 100 groszy.

Każde państwo posiada walutę, w której rozlicza się wszelkie płatności na jego terenie. W Polsce jest nią złoty, dzielący się na 100 groszy. Każde państwo posiada walutę, w której rozlicza się wszelkie płatności na jego terenie. W Polsce jest nią złoty, dzielący się na 100 groszy. Państwo: Sprawuje kontrolę nad stabilnością swojej waluty.(np.,

Bardziej szczegółowo

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA Inwestycja Masz zamiar kupić produkt, który nie jest prosty i który może być trudny w zrozumieniu Data sporządzenia dokumentu: 19-12-2017

Bardziej szczegółowo

Czy helikopter Bena Bernankego powinien wylądować?

Czy helikopter Bena Bernankego powinien wylądować? Czy helikopter Bena Bernankego powinien wylądować? Autor: Frank Shostak Źródło: mises.org Tłumaczenie: Katarzyna Buczkowska Według Bena Bernankego zbyt wczesne wycofanie się z agresywnej polityki walki

Bardziej szczegółowo

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant B

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant B Data sporządzenia dokumentu: 19-12-2017 Ogólne informacje o dokumencie Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant B Masz zamiar kupić produkt, który nie jest

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych

Bardziej szczegółowo

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant A

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant A Data sporządzenia dokumentu: 19-12-2017 Ogólne informacje o dokumencie Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje WARTA TWOJA PRZYSZŁOŚĆ Wariant A Masz zamiar kupić produkt, który nie jest

Bardziej szczegółowo

KURS DORADCY FINANSOWEGO

KURS DORADCY FINANSOWEGO KURS DORADCY FINANSOWEGO Przykładowy program szkolenia I. Wprowadzenie do planowania finansowego 1. Rola doradcy finansowego Definicja i cechy doradcy finansowego Oczekiwania klienta Obszary umiejętności

Bardziej szczegółowo

lokata ze strukturą Czarne Złoto

lokata ze strukturą Czarne Złoto lokata ze strukturą Czarne Złoto Lokata ze strukturą Czarne Złoto jest produktem łączonym. Składa się z lokaty promocyjnej i produktu strukturyzowanego Czarne Złoto inwestycji w formie ubezpieczenia na

Bardziej szczegółowo

Nazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r.

Nazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r. Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Umowa dodatkowa na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) zawierana z umową ubezpieczenia Twoje

Bardziej szczegółowo

Kryzys i Zarządzanie ryzykiem

Kryzys i Zarządzanie ryzykiem Kryzys i Zarządzanie ryzykiem Piotr Banaszyk Katedra Logistyki Międzynarodowej Globalny kryzys ekonomiczny opinie Banku Światowego W 2013 r. gospodarka eurolandu pozostanie w recesji, kurcząc się o 0,1

Bardziej szczegółowo

Analiza przepływów pieniężnych spółki

Analiza przepływów pieniężnych spółki Analiza przepływów pieniężnych spółki Przepływy pieniężne mierzą wszystkie wpływy i wypływy gotówki z i do spółki, a do tego od razu przyporządkowują je do jednej z 3 kategorii: przepływy operacyjne -

Bardziej szczegółowo

Naszym największym priorytetem jest powodzenie Twojej inwestycji.

Naszym największym priorytetem jest powodzenie Twojej inwestycji. Naszym największym priorytetem jest powodzenie Twojej inwestycji. Możesz być pewien, że będziemy się starać by Twoja inwestycja była zyskowna. Dlaczego? Bo zyskujemy tylko wtedy, kiedy Ty zyskujesz. Twój

Bardziej szczegółowo

SYSTEM BANKOWY. Finanse 110630-1165

SYSTEM BANKOWY. Finanse 110630-1165 SYSTEM BANKOWY Finanse Plan wykładu Rodzaje i funkcje bankowości Bankowość centralna Banki komercyjne i inwestycyjne Finanse Funkcje banku centralnego(1) Bank dla państwa Bank dla banków Emisja pieniądza

Bardziej szczegółowo

Każdy lubi mieć poczucie, że zrobił dobry interes. Nabiera to szczególnego wymiaru, kiedy rozmawiamy o dużych pieniądzach.

Każdy lubi mieć poczucie, że zrobił dobry interes. Nabiera to szczególnego wymiaru, kiedy rozmawiamy o dużych pieniądzach. 2 Każdy lubi mieć poczucie, że zrobił dobry interes. Nabiera to szczególnego wymiaru, kiedy rozmawiamy o dużych pieniądzach. A umówmy się wzięcie kredytu wiąże się z dużymi kosztami dla Ciebie jako kredytobiorcy.

Bardziej szczegółowo

Inwestycje Dwuwalutowe

Inwestycje Dwuwalutowe Inwestycje Dwuwalutowe Co to są Inwestycje Dwuwalutowe? Inwestycja Dwuwalutowa to krótkoterminowa inwestycja, w ramach której Klient może otrzymać wysokie oprocentowanie zainwestowanego kapitału w zamian

Bardziej szczegółowo

Produkty szczególnie polecane

Produkty szczególnie polecane Produkty szczególnie polecane 9 luty 2011 r. Szczegółowe informacje na temat funduszy zarządzanych przez Legg Mason TFI S.A. ( fundusze") zawarte są w prospekcie informacyjnym oraz skrócie prospektu informacyjnego,

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych

Bardziej szczegółowo

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2017 r.

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2017 r. Opracowanie: Wydział Analiz Sektora Bankowego Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec r. W dniu marca r. Komisja

Bardziej szczegółowo

Copyright BiznesTUBE Sp. z o. o.

Copyright BiznesTUBE Sp. z o. o. Kraków 2015 Copyright BiznesTUBE Sp. z o. o. Gdybym dostawała choć jeden złoty za każdym razem, kiedy ludzie kupują fałszywkę twierdząc, że to złoto; albo kiedy przepłacają dużo za dużo za złoto, byłabym

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na Giełdzie dr Witold Gradoń Akademia Ekonomiczna w Katowicach 19 Kwietnia 2010 r. EKONOMICZNY UNIWERSYTET DZIECIĘCY WWW.UNIWERSYTET-DZIECIECY.PL Plan wykładu

Bardziej szczegółowo

lokata ze strukturą Złoża Zysku

lokata ze strukturą Złoża Zysku lokata ze strukturą Złoża Zysku Lokata ze strukturą to wyjątkowa okazja, aby pomnożyć swoje oszczędności w bezpieczny sposób. Lokata ze strukturą Złoża Zysku to produkt łączony, składający się z promocyjnej

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Inwestycyjne Bonus VIP Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych

Bardziej szczegółowo

BUDOWANIE MAJĄTKU NABYWANIE METALI SZLACHETNYCH

BUDOWANIE MAJĄTKU NABYWANIE METALI SZLACHETNYCH BUDOWANIE MAJĄTKU NABYWANIE METALI SZLACHETNYCH Dealer sztab złota NAJLEPSZE Serwis PIENIĄDZ PAPIEROWY TRACI NA WARTOŚCI ZŁOTO ZACHOWUJE SWOJĄ WARTOŚĆ DŁUGOTERMINOWO PIENIĄDZ PAPIEROWY CIĄGLE TRACI NA

Bardziej szczegółowo

KBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU

KBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU Fundusz inwestycyjny KBC GERMAN JUMPER FIZ SOLIDNY, NIEMIECKI ZYSK W TWOIM ZASIĘGU Możliwy kupon 15% rocznie* Warunkowa ochrona kapitału** Inwestycja bazująca na największej gospodarce Europy WSTAW TEKST

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe powiązane z indeksem WIG20 ze 100% gwarancją zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu ( Certyfikaty Depozytowe ) Emitent ( Bank ) Bank BPH S.A.

Bardziej szczegółowo

TEST WIEDZY EKONOMICZNEJ nr 4

TEST WIEDZY EKONOMICZNEJ nr 4 TEST WIEDZY EKONOMICZNEJ nr 4 TEST WYBORU (1 pkt za prawidłową odpowiedź) Przeczytaj uważnie pytania, wybierz jedną poprawną odpowiedź spośród podanych i zakreśl ją znakiem X. Czas pracy 30 minut. 1. Bankiem

Bardziej szczegółowo

Finansowanie działalności przedsiebiorstwa. Finanse 110630-1165

Finansowanie działalności przedsiebiorstwa. Finanse 110630-1165 Finansowanie działalności przedsiebiorstwa przedsiębiorstw-definicja Przepływy pieniężne w przedsiębiorstwach Decyzje finansowe przedsiębiorstw Analiza finansowa Decyzje finansowe Krótkoterminowe np. utrzymanie

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne dr Witold Gradoń. Plan wykładu

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy. Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne dr Witold Gradoń. Plan wykładu Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdzie Strategie inwestycyjne dr Witold Gradoń Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 5 maja 2014 r. Historia giełdy, Plan wykładu Pojęcie i rodzaje

Bardziej szczegółowo

CYCLES UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU FINANSÓW I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI DLA OPIEKUNÓW DZIECI I MŁODZIEŻY

CYCLES UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU FINANSÓW I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI DLA OPIEKUNÓW DZIECI I MŁODZIEŻY CYCLES UMIEJĘTNOŚCI Z ZAKRESU FINANSÓW I PRZEDSIĘBIORCZOŚCI DLA OPIEKUNÓW DZIECI I MŁODZIEŻY IO4 Materiały szkoleniowe Moduł 1: ABC finansów w życiu codziennym E-Learning: Znaczenie pieniędzy Autorstwa:

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty. Walutowa Wieża Babel

Akademia Młodego Ekonomisty. Walutowa Wieża Babel Akademia Młodego Ekonomisty Walutowa Wieża Babel Dr Andrzej Dzun Uniwersytet w Białymstoku 20 listopada 2014 r. Pieniądz- powszechnie akceptowany z mocy prawa lub zwyczaju środek regulowania zobowiązań,

Bardziej szczegółowo

TEST ADEKWATNOŚCI ...

TEST ADEKWATNOŚCI ... TEST ADEKWATNOŚCI Test zawiera informacje niezbędne do dokonania przez TFI oceny poziomu wiedzy Klienta dotyczącej inwestowania w zakresie instrumentów finansowych, doświadczenia inwestycyjnego, celów

Bardziej szczegółowo

Podstawą stosowania tej strategii może być jedynie zdrowy rozsądek.

Podstawą stosowania tej strategii może być jedynie zdrowy rozsądek. Podstawą stosowania tej strategii może być jedynie zdrowy rozsądek. Carry trade jest jedną ze strategii arbitrażowych pozwalających na korzystanie z różnic w oprocentowaniu walut różnych krajów. Jednak

Bardziej szczegółowo

Wojciech Buksa Podatek od transakcji finansowych - jego potencjalne implikacje dla rynków finansowych

Wojciech Buksa Podatek od transakcji finansowych - jego potencjalne implikacje dla rynków finansowych Wojciech Buksa wojciech.buksa@outlook.com Podatek od transakcji finansowych - jego potencjalne implikacje dla rynków finansowych!1 Wstęp. Pod koniec 2011 roku komisja europejska przedstawiła pomysł wprowadzenia

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z ceną ropy naftowej ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu ( Certyfikaty Depozytowe ) Emitent

Bardziej szczegółowo

I. ZARZĄDZANIE BUDŻETEM

I. ZARZĄDZANIE BUDŻETEM I. ZARZĄDZANIE BUDŻETEM 1 wiem czym jest pieniądz (także wirtualny) i skąd się bierze, bank, bankomat, karta płatnicza 1 2 rozumiem istotę wymiany ekonomicznej 1 3 znam podstawowe funkcje pieniądza (zarabianie,

Bardziej szczegółowo

TEST ADEKWATNOŚCI. nie. tak

TEST ADEKWATNOŚCI. nie. tak TEST ADEKWATNOŚCI Odpowiedzi na pytania zawarte w teście zawierają informacje niezbędne do dokonania przez Towarzystwo oceny poziomu wiedzy Klienta dotyczącej inwestowania w zakresie instrumentów finansowych,

Bardziej szczegółowo

3.1 Analiza zysków i strat

3.1 Analiza zysków i strat 3.1 Analiza zysków i strat Zakładamy że firma decyduje czy ma wdrożyć nowy produkt lub projekt. Firma musi rozważyć czy przyszłe zyski (dyskontowane w czasie) z tego projektu są większe niż koszty poniesione

Bardziej szczegółowo

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2016 r.

Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 2016 r. Opracowanie: Wydział Analiz Sektora Bankowego Departament Bankowości Komercyjnej i Specjalistycznej oraz Instytucji Płatniczych URZĄD KOMISJI NADZORU FINANSOWEGO WARSZAWA, marzec 201 r. W dniu 22 marca

Bardziej szczegółowo

Inwestycje portfelowe. Indywidualne ubezpieczenie inwestycyjne

Inwestycje portfelowe. Indywidualne ubezpieczenie inwestycyjne Inwestycje portfelowe Indywidualne ubezpieczenie inwestycyjne 1 Korzyści dla Ciebie 1 Kompleksowość Pełna oferta inwestycyjna dostępna w jednym miejscu, oparta na bezpośrednim inwestowaniu w instrumenty

Bardziej szczegółowo

Bezpieczeństwo biznesu - Wykład 8

Bezpieczeństwo biznesu - Wykład 8 Wykład 8. Ryzyko bankowe Pojęcie ryzyka bankowego i jego rodzaje. Ryzyko zagrożenie nieosiągniecia zamierzonych celów Przyczyny wzrostu ryzyka w działalności bankowej. Gospodarcze : wzrost, inflacja, budżet,

Bardziej szczegółowo

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy

Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Ekonomiczny Uniwersytet Dziecięcy Młody inwestor na giełdziestrategie inwestycyjne dr Witold Gradoń Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 20 listopada 2017 r. Plan wykładu Historia giełdy, Pojęcie i rodzaje

Bardziej szczegółowo

Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych.

Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych. Ucieczka inwestorów od ryzykownych aktywów zaowocowała stratami funduszy akcji i mieszanych. Wichura, która w pierwszych dniach sierpnia przetoczyła się nad światowymi rynkami akcji, przyczyniła się do

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z rynkiem walutowym ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów

Bardziej szczegółowo

NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE. efektywne inwestowanie na rynku nieruchomości komercyjnych

NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE. efektywne inwestowanie na rynku nieruchomości komercyjnych NIERUCHOMOŚCI INWESTYCYJNE efektywne inwestowanie na rynku nieruchomości komercyjnych Rynek nieruchomości komercyjnych w Polsce ma przed sobą olbrzymie perspektywy. Silna pozycja polskiej gospodarki, najmniejsze

Bardziej szczegółowo

Rozdział 15. podręcznika Wolna przedsiębiorczość - bank centralny

Rozdział 15. podręcznika Wolna przedsiębiorczość - bank centralny Rozdział 15. podręcznika Wolna przedsiębiorczość - bank centralny Autor: Mateusz Machaj #bank centralny #inflacja #polityka pieniężna #stopy procentowe W tym rozdziale dowiesz się: Czym są banki centralne

Bardziej szczegółowo

STRATEGIE INWESTOWANIA NA RYNKU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH. Dr Piotr Adamczyk

STRATEGIE INWESTOWANIA NA RYNKU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH. Dr Piotr Adamczyk STRATEGIE INWESTOWANIA NA RYNKU PAPIERÓW WARTOŚCIOWYCH Dr Piotr Adamczyk piotr_adamczyk@sggw.pl 2 Cel przedmiotu, zaliczenie Celem kształcenia jest poszerzenie wiedzy studentów z zakresu funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Akademia Młodego Ekonomisty

Akademia Młodego Ekonomisty Akademia Młodego Ekonomisty Matematyka finansowa wokół nas Michał Trzęsiok Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach 6 listopada 2017 r. Czym jest pieniądz? Pieniądz - dobro, które jest powszechnie akceptowane

Bardziej szczegółowo

Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014. Aleksander Łaszek

Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014. Aleksander Łaszek Przegląd prognoz gospodarczych dla Polski i świata na lata 2013-2014 Aleksander Łaszek Wzrost gospodarczy I Źródło: Komisja Europejska Komisja Europejska prognozuje w 2014 i 2015 roku przyspieszenie tempa

Bardziej szczegółowo

EKONOMIA SŁUCHANIE (A2)

EKONOMIA SŁUCHANIE (A2) EKONOMIA SŁUCHANIE (A2) Witam państwa! Dziś w naszej audycji porozmawiamy o tym jak inwestować, żeby nie stracić, jak oszczędzać i jak radzić sobie w trudnych czasach. Do studia zaprosiłam eksperta w dziedzinie

Bardziej szczegółowo

Najlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary.

Najlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary. Najlepiej wypadły fundusze akcji, straty przyniosły złoto i dolary. Dla posiadaczy jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych lipiec był udany. Najlepiej wypadły fundusze akcji, zwłaszcza te koncentrujące

Bardziej szczegółowo

Moje finanse Moduł II. Warszawa,

Moje finanse Moduł II. Warszawa, Moje finanse Moduł II Warszawa, 8-10.12.2017 Zawartość Barter - gospodarka bez pieniądza W banku Mam konto w banku - co to znaczy? Produkty bankowe dla oszczędzających Który bank wybrać - analiza oferty

Bardziej szczegółowo

Mniejszy apetyt inwestorów na ryzyko sprawił, że pieniądze, które nie lubią przebywać w próżni, Fundusze: była okazja do tańszych zakupów

Mniejszy apetyt inwestorów na ryzyko sprawił, że pieniądze, które nie lubią przebywać w próżni, Fundusze: była okazja do tańszych zakupów Ci spośród nielicznych posiadaczy jednostek uczestnictwa funduszy inwestycyjnych, którzy w listopadzie odnotowali zyski, zawdzięczają to przede wszystkim wzrostowi kursu dolara. Ci spośród nielicznych

Bardziej szczegółowo

MASZ TO JAK W BANKU, CZYLI PO CO NAM KARTY I INNE PRODUKTY BANKOWE.

MASZ TO JAK W BANKU, CZYLI PO CO NAM KARTY I INNE PRODUKTY BANKOWE. MASZ TO JAK W BANKU, CZYLI PO CO NAM KARTY I INNE PRODUKTY BANKOWE. Szczecin, maj 2018 Tatiana Mazurkiewicz BANK KOMERCYJNY Instytucja finansowa: o gromadzi środki pieniężne gromadzi depozyty klientów

Bardziej szczegółowo

Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29. Sporządziła: A. Maciejowska

Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29. Sporządziła: A. Maciejowska Zarządzanie ryzykiem w tworzeniu wartości na przykładzie przedsiębiorstwa z branży 29 Sporządziła: A. Maciejowska 1.Wstęp Każde przedsiębiorstwo musi zmagać się z ryzykiem, nawet jeśli nie do końca jest

Bardziej szczegółowo

czyli Piotr Baran Koło Naukowe Cash Flow

czyli Piotr Baran Koło Naukowe Cash Flow Bądź tu mądry człowieku!!! czyli Jak inwestować w czasie kryzysu finansowego??? Piotr Baran Koło Naukowe Cash Flow Możliwości inwestowania Konserwatywne : o Lokaty o Obligacje o Fundusze inwestycyjne o

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe powiązane z indeksem S&P 500 ze 100% gwarancją zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów Depozytowych

Bardziej szczegółowo

Do najczęściej spotykanych opłat pobieranych przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI) należą opłaty za:

Do najczęściej spotykanych opłat pobieranych przez Towarzystwa Funduszy Inwestycyjnych (TFI) należą opłaty za: Które z tych opłat są obligatoryjne, a których można uniknąć? Jeśli zamierzasz zainwestować w fundusz inwestycyjny, elementem na który powinieneś zwrócić szczególną uwagę podczas analizy ofert Towarzystw

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z rynkiem akcji ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata Inwestycyjna Na Wagę Złota II ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów Depozytowych

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata inwestycyjna powiązana z rynkiem akcji ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii Certyfikatów

Bardziej szczegółowo

Nazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r.

Nazwa UFK: Data sporządzenia dokumentu: Fundusz Akcji r. Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Umowa dodatkowa na życie z ubezpieczeniowymi funduszami kapitałowymi (UFK) zawierana z umową ubezpieczenia Twoje

Bardziej szczegółowo

Sytuacja na rynku Kryptowalut na przestrzeni lat Maciej Stefaniak

Sytuacja na rynku Kryptowalut na przestrzeni lat Maciej Stefaniak Sytuacja na rynku Kryptowalut na przestrzeni lat 2017-2018 Maciej Stefaniak Na przestrzeni ostatniego roku mogliśmy zauważyć wyraźny wzrost zainteresowania inwestorów w temacie kryptowalut, był on spowodowany

Bardziej szczegółowo

Raport: Co wiemy o alternatywnych inwestycjach?

Raport: Co wiemy o alternatywnych inwestycjach? Inwestycje alternatywne w Polsce do niedawna nie były szczególnie popularne, a wiedza na ich temat była znikoma. Jednak od paru lat ta sytuacja się zmienia, a nasze portfele inwestycyjne coraz częściej

Bardziej szczegółowo

Kraje i banki będą potrzebować ponad 2 bln euro w 2012 r.

Kraje i banki będą potrzebować ponad 2 bln euro w 2012 r. Kraje i banki będą potrzebować ponad 2 bln euro w 2012 r. Dane na ten temat pojawiają się w serwisach informacyjnych, np. w agencji Bloomberg, są także podawane przez specjalistyczne serwisy informacyjne

Bardziej szczegółowo

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje DODATKOWE UBEZPIECZENIE Z FUNDUSZEM W RAMACH:

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje DODATKOWE UBEZPIECZENIE Z FUNDUSZEM W RAMACH: Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje DODATKOWE UBEZPIECZENIE Z FUNDUSZEM W RAMACH: GRUPOWEGO UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE WARTA EKSTRABIZNES GRUPOWEGO UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE WARTA EKSTRABIZNES

Bardziej szczegółowo

Większy majątek w przyszłości. Dzięki właściwemu doradztwu możecie Państwo osiągnąć swój cel.

Większy majątek w przyszłości. Dzięki właściwemu doradztwu możecie Państwo osiągnąć swój cel. Większy majątek w przyszłości. Dzięki właściwemu doradztwu możecie Państwo osiągnąć swój cel. PRZYSZŁOŚĆ MOŻNA NAJ- LEPIEJ PRZEPOWIEDZIEĆ WTEDY, KIEDY SIĘ JĄ TWORZY SAMEMU. E&S Investments Poland sp. z

Bardziej szczegółowo

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1

Ćwiczenia ZPI. Katarzyna Niewińska, ćwiczenia do wykładu Zarządzanie portfelem inwestycyjnym 1 Ćwiczenia ZPI 1 Model wyceny aktywów kapitałowych Najczęściej stosowana metoda zakłada wykorzystanie danych historycznych do wskazania korelacji między stopa zwrotu z danej inwestycji a portfelem rynkowym.

Bardziej szczegółowo

UMOŻLIWIAMY WYMIANĘ PONAD 120 WALUT Z CAŁEGO ŚWIATA

UMOŻLIWIAMY WYMIANĘ PONAD 120 WALUT Z CAŁEGO ŚWIATA UMOŻLIWIAMY WYMIANĘ PONAD 120 WALUT Z CAŁEGO ŚWIATA Transakcje Spot (Transkacje natychmiastowe) Transakcje terminowe (FX Forward) Zlecenia rynkowe (Market Orders) Nasza firma Powstaliśmy w jednym, jasno

Bardziej szczegółowo

Forward Rate Agreement

Forward Rate Agreement Forward Rate Agreement Nowoczesne rynki finansowe oferują wiele instrumentów pochodnych. Należą do nich: opcje i warranty, kontrakty futures i forward, kontrakty FRA (Forward Rate Agreement) oraz swapy.

Bardziej szczegółowo

Certyfikaty Depozytowe. Alternatywa dla tradycyjnych sposobów inwestowania

Certyfikaty Depozytowe. Alternatywa dla tradycyjnych sposobów inwestowania Certyfikaty Depozytowe Alternatywa dla tradycyjnych sposobów inwestowania Spis treści Certyfikaty Depozytowe Cechy Certyfikatów Depozytowych Zalety Certyfikatów Depozytowych Budowa Certyfikatu Depozytowego

Bardziej szczegółowo

Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE

Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Paulina Drozda WARTOŚĆ PIENIĄDZA W CZASIE Zmianą wartości pieniądza w czasie zajmują się FINANSE. Finanse to nie to samo co rachunkowość. Rachunkowość to opowiadanie JAK BYŁO i JAK JEST Finanse zajmują

Bardziej szczegółowo

Inwestowanie w IPO ile można zarobić?

Inwestowanie w IPO ile można zarobić? Inwestowanie w IPO ile można zarobić? W poprzednich artykułach opisano w jaki sposób spółka przeprowadza ofertę publiczną oraz jakie może osiągnąć z tego korzyści. Teraz należy przyjąć punkt widzenia Inwestora

Bardziej szczegółowo

Nie ocalą nas wymogi kapitałowe

Nie ocalą nas wymogi kapitałowe Nie ocalą nas wymogi kapitałowe Autor: Frank Shostak Źródło: mises.org Tłumaczenie: Katarzyna Buczkowska We wtorek, 2 lipca 2013 r., decydenci banku centralnego USA zagłosowali za przyjęciem amerykańskiej

Bardziej szczegółowo

Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 8

Centrum Europejskie Ekonomia. ćwiczenia 8 Centrum Europejskie Ekonomia ćwiczenia 8 Pieniądz w gospodarce Tomasz Gajderowicz. Rozkład jazdy: Kartkówka Pieniądz w gospodarce Definicja Miary pieniądza Kreacja pieniądza i system bankowy Rynek pieniężny

Bardziej szczegółowo

biuro pośrednictwa Jak założyć kredytowego ABC BIZNESU

biuro pośrednictwa Jak założyć kredytowego ABC BIZNESU Jak założyć biuro pośrednictwa kredytowego ABC BIZNESU Jak założyć biuro pośrednictwa kredytowego ABC BIZNESU Spis treści 2 Pomysł na firmę / 3 1. Klienci biura pośrednictwa kredytowego / 4 2. Cele i zasoby

Bardziej szczegółowo

17.2. Ocena zadłużenia całkowitego

17.2. Ocena zadłużenia całkowitego 17.2. Ocena zadłużenia całkowitego Dokonując oceny ryzyka finansowego oraz gospodarki finansowej nie sposób pominąć kwestii zadłużenia, w tym szczególnie poziomu, struktury oraz wydolności firmy w zakresie

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁ INFORMACYJNY

MATERIAŁ INFORMACYJNY MATERIAŁ INFORMACYJNY Strukturyzowane Certyfikaty Depozytowe Lokata Inwestycyjna Kurs na Złoto powiązane z ceną złota ze 100% ochroną zainwestowanego kapitału w Dniu Wykupu Emitent Bank BPH SA Numer Serii

Bardziej szczegółowo

18 miesięczna LOKATA Strukturyzowana Giganci Bankowi zarabiaj razem z dużymi bankami

18 miesięczna LOKATA Strukturyzowana Giganci Bankowi zarabiaj razem z dużymi bankami 18 miesięczna LOKATA Strukturyzowana Giganci Bankowi zarabiaj razem z dużymi bankami Okres subskrypcji: 09.09.2011 20.09.2011 Okres trwania lokaty: 21.09.2011-22.03.2013 Aktywo bazowe: koszyk akcji 5 banków

Bardziej szczegółowo

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje DODATKOWE UBEZPIECZENIE Z FUNDUSZEM W RAMACH:

Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje DODATKOWE UBEZPIECZENIE Z FUNDUSZEM W RAMACH: Załącznik do dokumentu zawierającego kluczowe informacje DODATKOWE UBEZPIECZENIE Z FUNDUSZEM W RAMACH: GRUPOWEGO UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE WARTA EKSTRABIZNES GRUPOWEGO UBEZPIECZENIA NA ŻYCIE WARTA EKSTRABIZNES

Bardziej szczegółowo

Determinanty kursu walutowego w krótkim okresie

Determinanty kursu walutowego w krótkim okresie Determinanty kursu walutowego w krótkim okresie Wykład 9 z Międzynarodowych Stosunków Gospodarczych, C UW Copyright 2006 Pearson Addison-Wesley & Gabriela Grotkowska 2 Wykład 9 Kurs walutowy w krótkim

Bardziej szczegółowo

Spis treści. Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa WPROWADZENIE

Spis treści. Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa WPROWADZENIE Spis treści Przedmowa do wydania polskiego Przedmowa xiii xv WPROWADZENIE l Rozdział l. Ekonomiczne opisanie świata 3 1.1. Stany Zjednoczone 4 1.2. Unia Europejska 10 1.3. Chiny 15 1.4. Spojrzenie na inne

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne Nowa Perspektywa Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych

Bardziej szczegółowo

Podstawy inwestowania na rynku Forex, rynku towarowym oraz kontraktów CFD

Podstawy inwestowania na rynku Forex, rynku towarowym oraz kontraktów CFD Podstawy inwestowania na rynku Forex, rynku towarowym oraz Poradnik Inwestora Numer 9 Admiral Markets Sp. z o.o. ul. Aleje Jerozolimskie 133 lok.34 02-304 Warszawa e-mail: Info@admiralmarkets.pl Tel. +48

Bardziej szczegółowo

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo

Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo Załącznik do Dokumentu zawierającego kluczowe informacje Ubezpieczeniowe fundusze kapitałowe Ubezpieczenie Uniwersalne juniorgo Ten dokument dotyczy ubezpieczeniowych funduszy kapitałowych dostępnych w

Bardziej szczegółowo