Spin spina fizykę i... SPiN. prof. Mariusz P. Dąbrowski

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Spin spina fizykę i... SPiN. prof. Mariusz P. Dąbrowski"

Transkrypt

1 Spin spina fizykę i... SPiN prof. Mariusz P. Dąbrowski

2 Co łączy ze sobą rowerzystę, łyżwiarkę i tancerza hip-hopu...

3 Ziemię, gwiazdę...

4 czarną dziurę w kosmosie...

5 z cząstkami w Wielkim Zderzaczu Hadronów?

6 Jest to obrót - po angielsku rotation lub spin Wszystko wokół nas jakoś się obraca (ruch obrotowy) no i oczywiście pędzi (ruch postępowy) W fizyce mówimy o pędzie (ruchu) oraz momencie pędu (wirowaniu)

7 Jeśli nie działają siły zewnętrzne w danym układzie, to zarówno pęd (ilość ruchu) oraz moment pędu (ilość wirowania) pozostają stałe! Te dwa prawa fizyki dają nam wiele praktycznych korzyści! korzyści

8 zasada zachowania pędu

9 zasada zachowania pędu

10 zasada zachowania momentu pędu

11 zasada zachowania momentu pędu Jeżeli nie kręcimy to moment siły ciążenia nas przewróci Z drugiej strony pozwoli nam skręcić gdy jedziemy

12 Moment pędu i moment siły aby zmienić kierunek obrotu danego ciała należy zadziałać siłą zewnętrzną

13

14

15 Pokazy Eureki - koło Maxwella szpulka model wirującej Ziemi koło rowerowe obracający się płyn wirówka zasada zachowania energii rower przemiana energii

16 Obrót i śruby - skrętność

17 Prawoskrętną wkręcamy w prawo Lewoskrętną wkręcamy w lewo

18 Ważne dla zrozumienia obrotu cząstek: śruba prawoskrętna porusza się do przodu gdy kręcimy w prawo śruba lewoskrętna porusza się do przodu gdy kręcimy w lewo

19 Spin to własny moment pędu cząstki Analogia obrót Ziemi wokół Słońca to moment pędu orbitalny, obrót Ziemi wokół własnej osi to spin, czyli własny moment pędu Ziemi

20 Jednak analogia nie jest dokładna i (Dzięki Bogu!) ratuje Wszechświat przed zapadaniem się na poziomie atomów Planety powoli spadają na Słońca poruszając się po spirali Elektrony pospadałyby błyskawicznie bo poruszają się z prędkościami porównywalnymi do prędkości światła WKRACZA MECHANIKA KWANTOWA KWANTOWY = NIECIĄGŁY, SKOKOWY Elektrony mogą być tylko na ściśle określonych orbitach ( poruszać się tylko po nich) Patrz: chemia

21 Stąd też wynika, że własny moment pędu cząstki, czyli SPIN musi mieć wartości skokowe (mówimy - skwantowane) Są cząstki o spinach całkowitych (0, 1, 2 ) - bozony oraz połówkowych (1/2; 3/2, 5/2 ) - fermiony Dwa fermiony nie mogą być w tym samym stanie kwantowym (np. na orbicie) tzw. zasada wykluczania Pauliego

22 Każde ciało we Wszechświecie jest złożone z fermionów (które nazywamy cząstkami materii) np. proton, elektron, kwark ale możemy je widzieć tylko dzięki bozonom (które nazywamy cząstkami oddziaływania) np. foton (cząstka światła), grawiton

23 Spiny cząstek - analogia? 0 - Tak samo wygląda ze wszystkich stron (np. bozon Higgsa) 1 tak samo wygląda po obrocie o 360 stopni 2 tak samo wygląda po obrocie o 180 stopni ½ - tak samo wygląda po obrocie o 720 stopni (dwa razy 360)

24 Skrętność cząstek (ang. helicity) Dodatnia (lub prawoskrętna) porusza się do przodu gdy kręcimy w prawo Ujemna (lub lewoskrętna) porusza się do przodu gdy kręcimy w lewo

25 Łatwo zrozumieć, gdy spin oznaczymy strzałką do góry i w dół Mechanika kwantowa daje tylko te dwie możliwości

26 Spin, symetrie i antymateria Naiwnie: Antymateria to materia o przeciwnym ładunku elektrycznym Poprawnie: Antymateria to materia o przeciwnych liczbach kwantowych (m.in. spinie)

27 Parzystość ładunkowa C spin nie ulega zmianie

28 Parzystość P (odbicie lustrzane) zamieniamy kierunki osi układu (prawoskrętny lewoskrętny)

29 Eureka: pisanie przed lustrem Powodzenia!

30 Antycząstka musi mieć też przeciwny spin CP (uwaga: nie trzymać obok bo zanihilują!)

31 Copyright: M. Dąbrowski, J. Stelmach, J. Typek

32 Odwrócenie kierunku czasu (symetria) T zmienia kierunek ruchu i obrotu (spinu)

33 Symetria T antycząstka porusza się wstecz w czasie (zmienia spin i ładunek)

34 Symetria CP równoważna symetrii T twierdzenie CPT (3 symetrie razem nie prowadzą do zmiany)

35 Supersymetria jest symetrią między cząstkami materii (spin całkowity) a cząstkami przenoszącymi oddziaływanie (spin połówkowy). Konsekwencje każda znana nam cząstka ma partnera supersymetrycznego (którego niestety do tej pory nie wykryto, choć szuka się intensywnie w Wielkim Zderzaczu Hadronów).

36

37

38 Członkowie Porozumienia: Centrum Hewelianum (Gdańsk) Centrum Nauki EXPERYMENT (Gdynia) Centrum Nauki Kopernik (Warszawa) Centrum Nowoczesności Młyn Wiedzy (Toruń) EC1 Łódź - Miasto Kultury (Łódź) Fundacja Correspondance des Arts Muzeum Książki Artystycznej (Łódź) Fundacja Eureka im. Prof. Jerzego Stelmacha (Szczecin) Fundacja Park Śląski (Chorzów) Fundacja Profesora Ciekawskiego (Bydgoszcz) Fundacja Uniwersytet Dzieci (Kraków, Olsztyn, Warszawa, Wrocław) Gminny Ośrodek Kultury (Świnna) Humanitarium Ogrody Doświadczeń we Wrocławiu Instytut Badań Kompetencji EXPLORA PARK (Wałbrzych) Miejski Ośrodek Kultury (Olsztyn) Muzeum Inżynierii Miejskiej (Kraków) Muzeum Uniwersytetu Jagiellońskiego (Kraków) Olsztyńskie Planetarium i Obserwatorium Astronomiczne (Olsztyn) Centrum Popularyzacji Matematyki Signum przy Wydziale Informatyki Politechniki Białostockiej (Białystok) Regionalne Centrum Rozwoju Edukacji (Opole) Stowarzyszenie Twórcze i Edukacyjne WYSPA (Sopot) Stowarzyszenie Upowszechniania Wiedzy ExploRes (Rzeszów) Śląski Ogród Botaniczny (Mikołów) Zespół Placówek Oświatowych (Opole) Kielecki Park Technologiczny (Kielce) Uniwersytet Przyrodniczo-Humanistyczny w Siedlcach Miejskie Centrum Kultury w Bełchatowie Uniwersytet Śląski w Katowicach

39

SPiN Day - 12 września 2015 SPiN Day 2015

SPiN Day - 12 września 2015 SPiN Day 2015 SPiN Day 2015 PROGRAM OGÓLNOPOLSKI LP Gdzie? Kto organizuje? 1 Bełchatów 2 Białystok 3 Białystok Plac Gabriela Narutowicza 3 scena plenerowa ul. Wiejska 45A Politechnika Białostocka Wydział Informatyki

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania fundamentalne

Oddziaływania fundamentalne Oddziaływania fundamentalne Silne: krótkozasięgowe (10-15 m). Siła rośnie ze wzrostem odległości. Znaczna siła oddziaływania. Elektromagnetyczne: nieskończony zasięg, siła maleje z kwadratem odległości.

Bardziej szczegółowo

Atomowa budowa materii

Atomowa budowa materii Atomowa budowa materii Wszystkie obiekty materialne zbudowane są z tych samych elementów cząstek elementarnych Cząstki elementarne oddziałują tylko kilkoma sposobami oddziaływania wymieniając kwanty pól

Bardziej szczegółowo

Cząstki elementarne. Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków.

Cząstki elementarne. Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków. Cząstki elementarne Składnikami materii są leptony, mezony i bariony. Leptony są niepodzielne. Mezony i bariony składają się z kwarków. Cząstki elementarne Leptony i kwarki są fermionami mają spin połówkowy

Bardziej szczegółowo

Symetrie. D. Kiełczewska, wykład 5 1

Symetrie. D. Kiełczewska, wykład 5 1 Symetrie Symetrie a prawa zachowania Spin Parzystość Spin izotopowy Multiplety hadronowe Niezachowanie parzystości w oddz. słabych Sprzężenie ładunkowe C Symetria CP Zależność spinowa oddziaływań słabych

Bardziej szczegółowo

Symetrie. D. Kiełczewska, wykład 5 1

Symetrie. D. Kiełczewska, wykład 5 1 Symetrie Symetrie a prawa zachowania Spin Parzystość Spin izotopowy Multiplety hadronowe Niezachowanie parzystości w oddz. słabych Sprzężenie ładunkowe C Symetria CP Zależność spinowa oddziaływań słabych

Bardziej szczegółowo

Cząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa

Cząstki i siły. Piotr Traczyk. IPJ Warszawa Cząstki i siły tworzące nasz wszechświat Piotr Traczyk IPJ Warszawa Plan Wstęp Klasyfikacja cząstek elementarnych Model Standardowy 2 Wstęp 3 Jednostki, konwencje Prędkość światła c ~ 3 x 10 8 m/s Stała

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD X.2009 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW

WYKŁAD X.2009 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 4 28 Spin Fermiony i bozony Oddziaływanie słabe Rodziny fermionów fundamentalnych Prawe i lewe fermiony o spinie ½ Siły Porównania oddziaływań

Bardziej szczegółowo

Wyk³ady z Fizyki. Zbigniew Osiak. Cz¹stki Elementarne

Wyk³ady z Fizyki. Zbigniew Osiak. Cz¹stki Elementarne Wyk³ady z Fizyki 13 Zbigniew Osiak Cz¹stki Elementarne OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej

Bardziej szczegółowo

Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW

Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW sem.letni.2012/13 Spin - historia odkrycia Fermiony i bozony Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych Spin - jeszcze

Bardziej szczegółowo

Liczby kwantowe elektronu w atomie wodoru

Liczby kwantowe elektronu w atomie wodoru Liczby kwantowe elektronu w atomie wodoru Efekt Zeemana Atom wodoru wg mechaniki kwantowej ms = magnetyczna liczba spinowa ms = -1/2, do pełnego opisu stanu elektronu potrzebna jest ta liczba własność

Bardziej szczegółowo

Wszechświat cząstek elementarnych. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW

Wszechświat cząstek elementarnych. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 4 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW 9.III.2011 Spin - historia odkrycia Fermiony i bozony Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych Spin - jeszcze jedna

Bardziej szczegółowo

Podstawy Fizyki Jądrowej

Podstawy Fizyki Jądrowej Podstawy Fizyki Jądrowej III rok Fizyki Kurs WFAIS.IF-D008.0 Składnik egzaminu licencjackiego (sesja letnia)! OPCJA: Po uzyskaniu zaliczenia z ćwiczeń możliwość zorganizowania ustnego egzaminu (raczej

Bardziej szczegółowo

Bozon Higgsa prawda czy kolejny fakt prasowy?

Bozon Higgsa prawda czy kolejny fakt prasowy? Bozon Higgsa prawda czy kolejny fakt prasowy? Sławomir Stachniewicz, IF PK 1. Standardowy model cząstek elementarnych Model Standardowy to obecnie obowiązująca teoria cząstek elementarnych, które są składnikami

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 5. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Fermiony i bozony. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych. Spin - historia odkrycia

WYKŁAD 5. Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW. Fermiony i bozony. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych. Spin - historia odkrycia Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Spin - historia odkrycia Fermiony i bozony Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych sem letni 2013/14 Spin - jeszcze

Bardziej szczegółowo

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania słabe

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania słabe Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Oddziaływania słabe Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 7 listopada 2017 A.F.Żarnecki WCE Wykład

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 4 10.III.2010

WYKŁAD 4 10.III.2010 Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 4 10.III.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Spin historia odkrycia fermiony i bozony spin cząstek fundamentalnych Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych

Bardziej szczegółowo

JÜLICH ELECTRIC DIPOLE INVESTIGATIONS MEASUREMENT WITH STORAGE RING

JÜLICH ELECTRIC DIPOLE INVESTIGATIONS MEASUREMENT WITH STORAGE RING JÜLICH ELECTRIC DIPOLE INVESTIGATIONS MEASUREMENT WITH STORAGE RING testowe pomiary i demonstracja iż proponowana metoda pracuje są wykonywane na działającym akceleratorze COSY pierwszy pomiar z precyzją

Bardziej szczegółowo

FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych

FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych FIZYKA III MEL Fizyka jądrowa i cząstek elementarnych Wykład 1 własności jąder atomowych Odkrycie jądra atomowego Rutherford (1911) Ernest Rutherford (1871-1937) R 10 fm 1908 Skala przestrzenna jądro

Bardziej szczegółowo

Wykład FIZYKA II. 5. Magnetyzm. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak

Wykład FIZYKA II. 5. Magnetyzm.  Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Wykład FIZYKA II 5. Magnetyzm Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka2.html MAGNESY Pierwszymi poznanym magnesem był magnetyt

Bardziej szczegółowo

Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków).

Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków). Właściwości chemiczne i fizyczne pierwiastków powtarzają się w pewnym cyklu (zebrane w grupy 2, 8, 8, 18, 18, 32 pierwiastków). 1925r. postulat Pauliego: Na jednej orbicie może znajdować się nie więcej

Bardziej szczegółowo

Budowa atomów. Atomy wieloelektronowe Układ okresowy pierwiastków

Budowa atomów. Atomy wieloelektronowe Układ okresowy pierwiastków Budowa atomów Atomy wieloelektronowe Układ okresowy pierwiastków Model atomu Bohra atom zjonizowany (ciągłe wartości energii) stany wzbudzone jądro Energia (ev) elektron orbita stan podstawowy Poziomy

Bardziej szczegółowo

LICZBA OBIEKTÓW PODLEGAJĄCYCH OBOWIĄZKOWEJ OCHRONIE

LICZBA OBIEKTÓW PODLEGAJĄCYCH OBOWIĄZKOWEJ OCHRONIE POLICJA.PL http://www.policja.pl/pol/kgp/biuro-prewencji/wydzial-nadzoru-nad-sp/specjalistyczne-uzbroj/76255,liczba-obiektow-podlegaj acych-obowiazkowej-.html 2019-06-25, 06:45 LICZBA OBIEKTÓW PODLEGAJĄCYCH

Bardziej szczegółowo

Mechanika. Fizyka I (B+C) Wykład I: dr hab. Aleksander Filip Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej

Mechanika. Fizyka I (B+C) Wykład I: dr hab. Aleksander Filip Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Fizyka I (B+C) Mechanika Wykład I: Informacje ogólne Wprowadzenie Co to jest fizyka? Czym zajmuje się fizyka? dr hab. Aleksander Filip Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki

Bardziej szczegółowo

Opis ruchu obrotowego

Opis ruchu obrotowego Opis ruchu obrotowego Oprócz ruchu translacyjnego ciała obserwujemy w przyrodzie inną jego odmianę: ruch obrotowy Ruch obrotowy jest zawsze względem osi obrotu W ruchu obrotowym wszystkie punkty zakreślają

Bardziej szczegółowo

Atom wodoru w mechanice kwantowej. Równanie Schrödingera

Atom wodoru w mechanice kwantowej. Równanie Schrödingera Fizyka atomowa Atom wodoru w mechanice kwantowej Moment pędu Funkcje falowe atomu wodoru Spin Liczby kwantowe Poprawki do równania Schrödingera: struktura subtelna i nadsubtelna; przesunięcie Lamba Zakaz

Bardziej szczegółowo

Wielcy rewolucjoniści nauki

Wielcy rewolucjoniści nauki Isaak Newton Wilhelm Roentgen Albert Einstein Max Planck Wielcy rewolucjoniści nauki Erwin Schrödinger Werner Heisenberg Niels Bohr dr inż. Romuald Kędzierski W swoim słynnym dziele Matematyczne podstawy

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych

Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Fizyka cząstek elementarnych i oddziaływań podstawowych Wykład 1 Wstęp Jerzy Kraśkiewicz Krótka historia Odkrycie promieniotwórczości 1895 Roentgen odkrycie promieni X 1896 Becquerel promieniotwórczość

Bardziej szczegółowo

Kryształy, półprzewodniki, nanotechnologie. Dr inż. KAROL STRZAŁKOWSKI Instytut Fizyki UMK w Toruniu

Kryształy, półprzewodniki, nanotechnologie. Dr inż. KAROL STRZAŁKOWSKI Instytut Fizyki UMK w Toruniu Kryształy, półprzewodniki, nanotechnologie. Dr inż. KAROL STRZAŁKOWSKI Instytut Fizyki UMK w Toruniu skaroll@fizyka.umk.pl Plan ogólny Kryształy, półprzewodniki, nanotechnologie, czyli czym będziemy się

Bardziej szczegółowo

Fizyka 3.3 WYKŁAD II

Fizyka 3.3 WYKŁAD II Fizyka 3.3 WYKŁAD II Promieniowanie elektromagnetyczne Dualizm korpuskularno-falowy światła Fala elektromagnetyczna Strumień fotonów o energii E F : E F = hc λ c = 3 10 8 m/s h = 6. 63 10 34 J s Światło

Bardziej szczegółowo

Wykład Atom o wielu elektronach Laser Rezonans magnetyczny

Wykład Atom o wielu elektronach Laser Rezonans magnetyczny Wykład 21. 12.2016 Atom o wielu elektronach Laser Rezonans magnetyczny Jeszcze o atomach Przypomnienie: liczby kwantowe elektronu w atomie wodoru, zakaz Pauliego, powłoki, podpowłoki, orbitale, Atomy wieloelektronowe

Bardziej szczegółowo

Symetrie. D. Kiełczewska, wykład9

Symetrie. D. Kiełczewska, wykład9 Symetrie Symetrie a prawa zachowania Zachowanie momentu pędu (niezachowanie spinu) Parzystość, sprzężenie ładunkowe Symetria CP Skrętność (eksperyment Goldhabera) Zależność spinowa oddziaływań słabych

Bardziej szczegółowo

LHC: program fizyczny

LHC: program fizyczny LHC: program fizyczny Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 2 Program fizyczny LHC Model Standardowy i Cząstka Higgsa Poza Model Standardowy:

Bardziej szczegółowo

WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK. Julia Hoffman (NCU)

WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK. Julia Hoffman (NCU) WSTĘP DO FIZYKI CZĄSTEK Julia Hoffman (NCU) WSTĘP DO WSTĘPU W wykładzie zostały bardzo ogólnie przedstawione tylko niektóre zagadnienia z zakresu fizyki cząstek elementarnych. Sugestie, pytania, uwagi:

Bardziej szczegółowo

Teoria Wielkiego Wybuchu FIZYKA 3 MICHAŁ MARZANTOWICZ

Teoria Wielkiego Wybuchu FIZYKA 3 MICHAŁ MARZANTOWICZ Teoria Wielkiego Wybuchu Epoki rozwoju Wszechświata Wczesny Wszechświat Epoka Plancka (10-43 s): jedno podstawowe oddziaływanie Wielka Unifikacja (10-36 s): oddzielenie siły grawitacji od reszty oddziaływań

Bardziej szczegółowo

Wykład XIII: Rozszerzenia SM, J. Gluza

Wykład XIII: Rozszerzenia SM, J. Gluza Skala X, skala Plancka Dla MS biegnące stałe sprzężenia przecinają się w okolicy 10^15 GeV, Grawitacja dołącza się przy około 10^19 GeV, gdy oddizaływanie grawitacyjne jest porównywalne z masą spoczynkową

Bardziej szczegółowo

Model Standardowy i model Higgsa. Sławomir Stachniewicz, IF PK

Model Standardowy i model Higgsa. Sławomir Stachniewicz, IF PK Model Standardowy i model Higgsa Sławomir Stachniewicz, IF PK 1. Wstęp. Model Standardowy to obecnie obowiązująca teoria cząstek elementarnych, które są składnikami materii. Model Higgsa to dodatek do

Bardziej szczegółowo

FALOWA I KWANTOWA HASŁO :. 1 F O T O N 2 Ś W I A T Ł O 3 E A I N S T E I N 4 D Ł U G O Ś C I 5 E N E R G I A 6 P L A N C K A 7 E L E K T R O N

FALOWA I KWANTOWA HASŁO :. 1 F O T O N 2 Ś W I A T Ł O 3 E A I N S T E I N 4 D Ł U G O Ś C I 5 E N E R G I A 6 P L A N C K A 7 E L E K T R O N OPTYKA FALOWA I KWANTOWA 1 F O T O N 2 Ś W I A T Ł O 3 E A I N S T E I N 4 D Ł U G O Ś C I 5 E N E R G I A 6 P L A N C K A 7 E L E K T R O N 8 D Y F R A K C Y J N A 9 K W A N T O W A 10 M I R A Ż 11 P

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki sezon 2 4. Pole magnetyczne 1

Podstawy fizyki sezon 2 4. Pole magnetyczne 1 Podstawy fizyki sezon 2 4. Pole magnetyczne 1 Agnieszka Obłąkowska-Mucha AGH, WFIiS, Katedra Oddziaływań i Detekcji Cząstek, D11, pok. 111 amucha@agh.edu.pl http://home.agh.edu.pl/~amucha Pola magnetycznego

Bardziej szczegółowo

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki 27 listopada 2018 A.F.Żarnecki WCE Wykład 8 27 listopada 2018 1 / 28 1 Budowa materii (przypomnienie)

Bardziej szczegółowo

Cenniki. Taryfa opłat dla linii Warszawa - Gda sk. Warszawa - Ostróda 45

Cenniki. Taryfa opłat dla linii Warszawa - Gda sk. Warszawa - Ostróda 45 Warszawa - Gda sk Warszawa - Gdańsk 61 Warszawa - Ostróda 45 Ostróda - Gdańsk 42 od 1 zł do 60 zł, w zależności od daty zakupu biletu na stronie internetowej lub Warszawa - Bydgoszcz Warszawa - Bydgoszcz

Bardziej szczegółowo

LHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN

LHC i po co nam On. Piotr Traczyk CERN LHC i po co nam On Piotr Traczyk CERN LHC: po co nam On Piotr Traczyk CERN Detektory przy LHC Planowane są 4(+2) eksperymenty na LHC ATLAS ALICE CMS LHCb 5 Program fizyczny LHC 6 Program fizyczny LHC

Bardziej szczegółowo

Materia i jej powstanie Wykłady z chemii Jan Drzymała

Materia i jej powstanie Wykłady z chemii Jan Drzymała Materia i jej powstanie Wykłady z chemii Jan Drzymała Przyjmuje się, że wszystko zaczęło się od Wielkiego Wybuchu, który nastąpił około 15 miliardów lat temu. Model Wielkiego Wybuch wynika z rozwiązań

Bardziej szczegółowo

LICZBA SPECJALISTYCZNYCH UZBROJONYCH FORMACJI OCHRONNYCH ORAZ LICZBA KONTROLI SUFO

LICZBA SPECJALISTYCZNYCH UZBROJONYCH FORMACJI OCHRONNYCH ORAZ LICZBA KONTROLI SUFO POLICJA.PL http://www.policja.pl/pol/kgp/biuro-prewencji/wydzial-nadzoru-nad-sp/specjalistyczne-uzbroj/76256,liczba-specjalistycznychuzbrojonych-formacji-ochronnych-oraz-liczba-kontroli-su.html 2019-02-24,

Bardziej szczegółowo

Elementy Fizyki Jądrowej. Wykład 5 cząstki elementarne i oddzialywania

Elementy Fizyki Jądrowej. Wykład 5 cząstki elementarne i oddzialywania Elementy Fizyki Jądrowej Wykład 5 cząstki elementarne i oddzialywania atom co jest elementarne? jądro nukleon 10-10 m 10-14 m 10-15 m elektron kwark brak struktury! elementarność... 1897 elektron (J.J.Thomson)

Bardziej szczegółowo

Atomy mają moment pędu

Atomy mają moment pędu Atomy mają moment pędu Model na rysunku jest modelem tylko klasycznym i jak wiemy z mechaniki kwantowej, nie odpowiada dokładnie rzeczywistości Jednakże w mechanice kwantowej elektron nadal ma orbitalny

Bardziej szczegółowo

Podróż do początków Wszechświata: czyli czym zajmujemy się w laboratorium CERN

Podróż do początków Wszechświata: czyli czym zajmujemy się w laboratorium CERN Podróż do początków Wszechświata: czyli czym zajmujemy się w laboratorium CERN mgr inż. Małgorzata Janik - majanik@cern.ch mgr inż. Łukasz Graczykowski - lgraczyk@cern.ch Zakład Fizyki Jądrowej, Wydział

Bardziej szczegółowo

TRASA WROCŁAW - GLIWICE - KRAKÓW - ZAKOPANE / RZESZÓW - PRZEMYŚL

TRASA WROCŁAW - GLIWICE - KRAKÓW - ZAKOPANE / RZESZÓW - PRZEMYŚL Spis pociągów pospiesznych objętych taryfą specjalą interregio Numer TRASA WROCŁAW - GLIWICE - KRAKÓW - ZAKOPANE / RZESZÓW - PRZEMYŚL 43120 Gliwice 06:04 Przemyśl Główny 12:14 Katowice 6:42, Kraków Gł.

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych. Fizyka cząstek elementarnych

Fizyka cząstek elementarnych. Fizyka cząstek elementarnych r. akad. 2012/2013 Wykład XI-XII Podstawy Procesów i Konstrukcji Inżynierskich Fizyka cząstek elementarnych Zakład Biofizyki 1 Cząstki elementarne po odkryciu jądra atomowego, protonu i neutronu liczba

Bardziej szczegółowo

Fizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika

Fizyka 3. Konsultacje: p. 329, Mechatronika Fizyka 3 Konsultacje: p. 329, Mechatronika marzan@mech.pw.edu.pl Zaliczenie: 2 sprawdziany (10 pkt każdy) lub egzamin (2 części po 10 punktów) 10.1 12 3.0 12.1 14 3.5 14.1 16 4.0 16.1 18 4.5 18.1 20 5.0

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD III Rola symetrii w fizyce cząstek elementarnych T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Rola symetrii w fizyce Symetria mnie uspokaja. Brak symetrii

Bardziej szczegółowo

III Zasada Dynamiki Newtona. Wykład 5: Układy cząstek i bryła sztywna. Przykład. Jak odpowiesz na pytania?

III Zasada Dynamiki Newtona. Wykład 5: Układy cząstek i bryła sztywna. Przykład. Jak odpowiesz na pytania? III Zasada Dynamiki Newtona 1:39 Wykład 5: Układy cząstek i bryła sztywna Matematyka Stosowana Ciało A na B: Ciało B na A: 0 0 Jak odpowiesz na pytania? Honda CRV uderza w Hondę Civic jak będzie wyglądał

Bardziej szczegółowo

Cenniki. Taryfa opłat dla linii Warszawa - Gda sk

Cenniki. Taryfa opłat dla linii Warszawa - Gda sk Warszawa - Gda sk Warszawa - Gdańsk 61 od 1 zł do 60 zł, w zależności od daty zakupu biletu na stronie internetowej lub w punkcie sprzedaży, ilości dostępnych miejsc na dany kurs oraz innych czynników

Bardziej szczegółowo

Wstęp do Modelu Standardowego

Wstęp do Modelu Standardowego Paweł Malecki Instytut Fizyki Jądrowej Polskiej Akademii Nauk Kraków PL Wstęp do Modelu Standardowego 1 Plan Rys historyczny Pierwsze cząstki Cząstki co jest elementarne? Oddziaływania Symetrie Mechanizm

Bardziej szczegółowo

FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań

FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań FIZYKA-egzamin opracowanie pozostałych pytań Andrzej Przybyszewski Michał Witczak Marcin Talarek. Definicja pracy na odcinku A-B 2. Zdefiniować różnicę energii potencjalnych gdy ciało przenosimy z do B

Bardziej szczegółowo

LICZBA SPECJALISTYCZNYCH UZBROJONYCH FORMACJI OCHRONNYCH ORAZ LICZBA KONTROLI SUFO

LICZBA SPECJALISTYCZNYCH UZBROJONYCH FORMACJI OCHRONNYCH ORAZ LICZBA KONTROLI SUFO POLICJA.PL Źródło: http://www.policja.pl/pol/kgp/biuro-prewencji/wydzial-nadzoru-nad-sp/specjalistyczne-uzbroj/76256,liczba-specjalistycznychuzbrojonych-formacji-ochronnych-oraz-liczba-kontroli-su.html

Bardziej szczegółowo

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana

Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Wszechświat Cząstek Elementarnych dla Humanistów Diagramy Faynmana Aleksander Filip Żarnecki Wykład ogólnouniwersytecki Wydział Fizyki Uniwersytetu Warszawskiego 21 listopada 2017 A.F.Żarnecki WCE Wykład

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD

WYKŁAD Wszechświat cząstek elementarnych dla przyrodników WYKŁAD 14 12.01.2010 Maria Krawczyk, Wydział Fizyki UW Poza Modelem Standardowym Poza Modelem Standardowym dążenie do unifikacji Model Standardowy: symetria

Bardziej szczegółowo

Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 7 21.IV TEORIA Symetria i jej łamanie

Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 7 21.IV TEORIA Symetria i jej łamanie Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 7 21.IV.2009 TEORIA Symetria i jej łamanie CEL.. dotrzeć do tych uniwersalnych elementarnych praw przyrody, z których kosmos może być zbudowany przez czyste wnioskowanie.

Bardziej szczegółowo

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 1.

Od redakcji. Symbolem oznaczono zadania wykraczające poza zakres materiału omówionego w podręczniku Fizyka z plusem cz. 1. Od redakcji Niniejszy zbiór zadań powstał z myślą o tych wszystkich, dla których rozwiązanie zadania z fizyki nie polega wyłącznie na mechanicznym przekształceniu wzorów i podstawieniu do nich danych.

Bardziej szczegółowo

Cząstki elementarne wprowadzenie. Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski

Cząstki elementarne wprowadzenie. Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Cząstki elementarne wprowadzenie Krzysztof Turzyński Wydział Fizyki Uniwersytet Warszawski Historia badania struktury materii XVII w.: ruch gwiazd i planet, zasady dynamiki, teoria grawitacji, masa jako

Bardziej szczegółowo

Ciało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury.

Ciało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury. 1 Ciało doskonale czarne absorbuje całkowicie padające promieniowanie. Parametry promieniowania ciała doskonale czarnego zależą tylko jego temperatury. natężenie natężenie teoria klasyczna wynik eksperymentu

Bardziej szczegółowo

Atom wodoru i jony wodoropodobne

Atom wodoru i jony wodoropodobne Atom wodoru i jony wodoropodobne dr inż. Ireneusz Owczarek CMF PŁ ireneusz.owczarek@p.lodz.pl http://cmf.p.lodz.pl/iowczarek 2012/13 Spis treści Spis treści 1. Model Bohra atomu wodoru 2 1.1. Porządek

Bardziej szczegółowo

Wszechświat cząstek elementarnych (dla humanistów)

Wszechświat cząstek elementarnych (dla humanistów) Wszechświat cząstek elementarnych (dla humanistów) Maria Krawczyk i A. Filip Żarnecki nstytut Fizyki Teoretycznej Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Fizyki UW Odkrycie cząstki Higgsa w LHC (CERN )

Bardziej szczegółowo

Układy wieloelektronowe

Układy wieloelektronowe Układy wieloelektronowe spin cząstki nierozróżnialność cząstek a symetria funkcji falowej fermiony i bozony przybliżenie jednoelektonowe wyznacznik Slatera konfiguracje elektronowe atomów ciało posiadające

Bardziej szczegółowo

Z czego i jak zbudowany jest Wszechświat? Jak powstał? Jak się zmienia?

Z czego i jak zbudowany jest Wszechświat? Jak powstał? Jak się zmienia? Z czego i jak zbudowany jest Wszechświat? Jak powstał? Jak się zmienia? Cząstki elementarne Kosmologia Wielkość i kształt Świata Ptolemeusz (~100 n.e. - ~165 n.e.) Mikołaj Kopernik (1473 1543) geocentryzm

Bardziej szczegółowo

Wszechświat cząstek elementarnych

Wszechświat cząstek elementarnych Wszechświat cząstek elementarnych Maria Krawczyk i A. Filip Żarnecki Instytut Fizyki Teoretycznej i Instytut Fizyki Doświadczalnej Wydział Fizyki UW semestr letni, rok akad.. 2010/11 http://www www.fuw.edu.pl/~

Bardziej szczegółowo

Bozon Higgsa oraz SUSY

Bozon Higgsa oraz SUSY Bozon Higgsa oraz SUSY Bozon Higgsa Poszukiwania bozonu Higgsa w LEP i Tevatronie - otrzymane ograniczenia na masę H Plany poszukiwań w LHC Supersymetria (SUSY) Zagadkowe wyniki CDF Masy cząstek cząstki

Bardziej szczegółowo

PF11- Dynamika bryły sztywnej.

PF11- Dynamika bryły sztywnej. Instytut Fizyki im. Mariana Smoluchowskiego Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytetu Jagiellońskiego Zajęcia laboratoryjne w I Pracowni Fizycznej dla uczniów szkół ponadgimnazjalych

Bardziej szczegółowo

Dobre miejsce do życia

Dobre miejsce do życia Dobre miejsce do życia (w %) Gdynia 96,5 Zielona Góra 95,9 Toruń 95,9 Wrocław 95,5 Poznań 95,2 Rzeszów 94,8 Kraków 92,8 Białystok 9,9 Gliwice 9,2 Gdańsk 89,7 Olsztyn 89,1 Koszalin 88,3 Gorzów Wielkopolski

Bardziej szczegółowo

Fizyka 2. Janusz Andrzejewski

Fizyka 2. Janusz Andrzejewski Fizyka 2 wykład 14 Janusz Andrzejewski Atom wodoru Wczesne modele atomu -W czasach Newtona atom uważany była za małą twardą kulkę co dość dobrze sprawdzało się w rozważaniach dotyczących kinetycznej teorii

Bardziej szczegółowo

Wykład FIZYKA II. 13. Fizyka atomowa. Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak

Wykład FIZYKA II. 13. Fizyka atomowa.  Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Wykład FIZYKA II 13. Fizyka atomowa Dr hab. inż. Władysław Artur Woźniak Instytut Fizyki Politechniki Wrocławskiej http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/ ZASADA PAULIEGO Układ okresowy pierwiastków lub jakiekolwiek

Bardziej szczegółowo

Podstawy fizyki kwantowej i budowy materii

Podstawy fizyki kwantowej i budowy materii Podstawy fizyki kwantowej i budowy materii prof. dr hab. Aleksander Filip Żarnecki Zakład Cząstek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Wykład 12 9 stycznia 2017 A.F.Żarnecki Podstawy

Bardziej szczegółowo

Wykład FIZYKA II. 5. Magnetyzm

Wykład FIZYKA II. 5. Magnetyzm Wykład FIZYKA II 5. Magnetyzm Katedra Optyki i Fotoniki Wydział Podstawowych Problemów Techniki Politechnika Wrocławska http://www.if.pwr.wroc.pl/~wozniak/fizyka2.html ELEKTRYCZNOŚĆ I MAGNETYZM q q magnetyczny???

Bardziej szczegółowo

26. OGÓLNOPOLSKI FINAŁ ODYSEI UMYSŁU

26. OGÓLNOPOLSKI FINAŁ ODYSEI UMYSŁU DZIEŃ 1: SOBOTA PROBLEM 1 SCENA 3 SALA E PROBLEM 1: TAJNE JEST FAJNE :: GRUPA WIEKOWA I 08:00 Ekologiczna Szkoła Społeczna, Rumia 10:55 08:20 Szkoła Podstawowa nr 357, Warszawa 14:20 08:40 Zespół Szkół

Bardziej szczegółowo

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak

Fizyka cząstek elementarnych. Tadeusz Lesiak Fizyka cząstek elementarnych Tadeusz Lesiak 1 WYKŁAD XII Fizyka spoza modelu standardowego T.Lesiak Fizyka cząstek elementarnych 2 Model Standardowy nie jest doskonały Problem 1: zbyt dużo parametrów co

Bardziej szczegółowo

Własności jąder w stanie podstawowym

Własności jąder w stanie podstawowym Własności jąder w stanie podstawowym Najważniejsze liczby kwantowe charakteryzujące jądro: A liczba masowa = liczbie nukleonów (l. barionów) Z liczba atomowa = liczbie protonów (ładunek) N liczba neutronów

Bardziej szczegółowo

Wykłady z Fizyki. Kwanty

Wykłady z Fizyki. Kwanty Wykłady z Fizyki 10 Kwanty Zbigniew Osiak OZ ACZE IA B notka biograficzna C ciekawostka D propozycja wykonania doświadczenia H informacja dotycząca historii fizyki I adres strony internetowej K komentarz

Bardziej szczegółowo

Wykład Budowa atomu 3

Wykład Budowa atomu 3 Wykład 14. 12.2016 Budowa atomu 3 Model atomu według mechaniki kwantowej Równanie Schrödingera dla atomu wodoru i jego rozwiązania Liczby kwantowe n, l, m l : - Kwantowanie energii i liczba kwantowa n

Bardziej szczegółowo

- 1 - Ryszard A. Wałek GRAWITACJA BEZWŁADNOŚĆ MASA CZAS PRZESTRZEŃ. Wydanie piąte

- 1 - Ryszard A. Wałek GRAWITACJA BEZWŁADNOŚĆ MASA CZAS PRZESTRZEŃ. Wydanie piąte - 1 - Ryszard A. Wałek GRAWITACJA BEZWŁADNOŚĆ MASA CZAS PRZESTRZEŃ 2017 Wydanie piąte - 2 - Copyright 4 kwietnia 2017 by Ryszard A. Wałek All rights reserved W części pierwszej, tego wydania, przedstawiłem

Bardziej szczegółowo

Podstawy Fizyki Jądrowej

Podstawy Fizyki Jądrowej Podstawy Fizyki Jądrowej III rok Fizyki Kurs WFAIS.IF-D008.0 Składnik egzaminu licencjackiego (sesja letnia)! OPCJA: Po uzyskaniu zaliczenia z ćwiczeń możliwość zorganizowania ustnego egzaminu (raczej

Bardziej szczegółowo

Budownictwo deweloperskie w miastach wojewódzkich

Budownictwo deweloperskie w miastach wojewódzkich Urząd Statystyczny w Lublinie Budownictwo deweloperskie w miastach wojewódzkich ul. Leszczyńskiego 48 20-068 Lublin www.stat.gov.pl/lublin Cel: Prezentacja efektów rzeczowych budownictwa deweloperów instytucjonalnych

Bardziej szczegółowo

Grzegorz Wrochna Narodowe Centrum Badań Jądrowych Z czego składa się Wszechświat?

Grzegorz Wrochna Narodowe Centrum Badań Jądrowych  Z czego składa się Wszechświat? Narodowe Centrum Badań Jądrowych www.ncbj.gov.pl Z czego składa się Wszechświat? 1 Budowa materii ~ cała otaczająca nas materia składa się z atomów pierwiastek chemiczny = = zbiór jednakowych atomów Znamy

Bardziej szczegółowo

M2. WYZNACZANIE MOMENTU BEZWŁADNOŚCI WAHADŁA OBERBECKA

M2. WYZNACZANIE MOMENTU BEZWŁADNOŚCI WAHADŁA OBERBECKA M WYZNACZANE MOMENTU BEZWŁADNOŚC WAHADŁA OBERBECKA opracowała Bożena Janowska-Dmoch Do opisu ruchu obrotowego ciał stosujemy prawa dynamiki ruchu obrotowego, w których występują wielkości takie jak: prędkość

Bardziej szczegółowo

Czego brakuje w Modelu Standardowym

Czego brakuje w Modelu Standardowym Czego brakuje w Modelu Standardowym What is missing in the Standard Model concepts and ideas Instytut Problemów Jądrowych im. A. Sołtana w Świerku 1 Plan Równania Maxwella droga do QED Symetria cechowania

Bardziej szczegółowo

Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska. Data publikacji:

Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska. Data publikacji: Tytuł: Dzień dobry, mam na imię Atom. Autor: Ada Umińska Data publikacji: 13.04.2012 Uwaga: zabrania się kopiowania/ wykorzystania tekstu bez podania źródła oraz autora publikacji! Historia atomu. Już

Bardziej szczegółowo

Wytwarzanie zimnej antymaterii. Joanna Mieczkowska Fizyka Stosowana Semestr VII

Wytwarzanie zimnej antymaterii. Joanna Mieczkowska Fizyka Stosowana Semestr VII Wytwarzanie zimnej antymaterii Joanna Mieczkowska Fizyka Stosowana Semestr VII 1 Wolno poruszające się atomy antywodoru umożliwią zbadanie podstawowych praw rządzących Wszechświatem Graham P.Collins Atom

Bardziej szczegółowo

Wstęp do fizyki cząstek elementarnych

Wstęp do fizyki cząstek elementarnych Wstęp do fizyki cząstek elementarnych Ewa Rondio cząstki elementarne krótka historia pierwsze cząstki próby klasyfikacji troche o liczbach kwantowych kolor uwięzienie kwarków obecny stan wiedzy oddziaływania

Bardziej szczegółowo

Oddziaływania słabe i elektrosłabe

Oddziaływania słabe i elektrosłabe Oddziaływania słabe i elektrosłabe IX ODDZIAŁYWANIA SŁABE Kiedy są widoczne. Jak bardzo są słabe. Teoria Fermiego Ciężkie bozony pośredniczące. Łamanie parzystości P. ODDZIAŁYWANIA ELEKTROSŁABE Słabe a

Bardziej szczegółowo

Skad się bierze masa Festiwal Nauki, Wydział Fizyki U.W. 25 września 2005 A.F.Żarnecki p.1/39

Skad się bierze masa Festiwal Nauki, Wydział Fizyki U.W. 25 września 2005 A.F.Żarnecki p.1/39 Skad się bierze masa Festiwal Nauki Wydział Fizyki U.W. 25 września 2005 dr hab. A.F.Żarnecki Zakład Czastek i Oddziaływań Fundamentalnych Instytut Fizyki Doświadczalnej Skad się bierze masa Festiwal Nauki,

Bardziej szczegółowo

Bryła sztywna. Wstęp do Fizyki I (B+C) Wykład XIX: Prawa ruchu Moment bezwładności Energia ruchu obrotowego

Bryła sztywna. Wstęp do Fizyki I (B+C) Wykład XIX: Prawa ruchu Moment bezwładności Energia ruchu obrotowego Bryła sztywna Wstęp do Fizyki I (B+C) Wykład XIX: Prawa ruchu Moment bezwładności Energia ruchu obrotowego Obrót wokół ustalonej osi Prawa ruchu Dla bryły sztywnej obracajacej się wokół ostalonej osi mement

Bardziej szczegółowo

REZONANSY : IDENTYFIKACJA WŁAŚCIWOŚCI PRZEZ ANALIZĘ FAL PARCJALNYCH, WYKRESY ARGANDA

REZONANSY : IDENTYFIKACJA WŁAŚCIWOŚCI PRZEZ ANALIZĘ FAL PARCJALNYCH, WYKRESY ARGANDA REZONANSY : IDENTYFIKACJA WŁAŚCIWOŚCI PRZEZ ANALIZĘ FAL PARCJALNYCH, WYKRESY ARGANDA Opis układu cząsteczek w mechanice kwantowej: 1. Funkcja falowa, 2. Wektora stanu ψ. TRANSFORMACJE UKŁADU CZĄSTEK: 1.

Bardziej szczegółowo

Rozpad alfa. albo od stanów wzbudzonych (np. po rozpadzie beta) są to tzw. długozasięgowe cząstki alfa

Rozpad alfa. albo od stanów wzbudzonych (np. po rozpadzie beta) są to tzw. długozasięgowe cząstki alfa Rozpad alfa Samorzutny rozpad jądra (Z,A) na cząstkę α i jądro (Z-2,A-4) tj. rozpad 2-ciałowy, stąd Widmo cząstek α jest dyskretne bo przejścia zachodzą między określonymi stanami jądra początkowego i

Bardziej szczegółowo

Wykład Prawa Keplera Wyznaczenie stałej grawitacji Równania opisujące ruch planet

Wykład Prawa Keplera Wyznaczenie stałej grawitacji Równania opisujące ruch planet Wykład 9 3.5.4.1 Prawa Keplera 3.5.4. Wyznaczenie stałej grawitacji 3.5.4.3 Równania opisujące ruch planet 008-11-01 Reinhard Kulessa 1 3.5.4.1 Prawa Keplera W roku 140 n.e. Claudius Ptolemeus zaproponował

Bardziej szczegółowo

ROK 2018 (59 przeprowadzonych szkoleń w roku 2018) 1 Projektowanie i zatwierdzanie stałej organizacji 19 grudnia 2018 roku Warszawa

ROK 2018 (59 przeprowadzonych szkoleń w roku 2018) 1 Projektowanie i zatwierdzanie stałej organizacji 19 grudnia 2018 roku Warszawa PRZEPROWADZONE SZKOLENIA Liczba szkoleń w roku Temat szkolenia Data szkolenia Miejsce szkolenia ROK 2018 (59 przeprowadzonych szkoleń w roku 2018) 1 Projektowanie i zatwierdzanie stałej organizacji 19

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 5. M. Krawczyk, A.F. Żarnecki - Wydział Fizyki UW. Fermiony i bozony. II. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych

WYKŁAD 5. M. Krawczyk, A.F. Żarnecki - Wydział Fizyki UW. Fermiony i bozony. II. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 M. Krawczyk, A.F. Żarnecki - Wydział Fizyki UW I. Spin i historia odkrycia Fermiony i bozony II. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych III. Bozon

Bardziej szczegółowo

WYKŁAD 5 i 6. M. Krawczyk, A.F. Żarnecki-Wydział Fizyki UW. Fermiony i bozony. II. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych

WYKŁAD 5 i 6. M. Krawczyk, A.F. Żarnecki-Wydział Fizyki UW. Fermiony i bozony. II. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych Wszechświat cząstek elementarnych WYKŁAD 5 i 6 M. Krawczyk, A.F. Żarnecki-Wydział Fizyki UW I. Spin i historia odkrycia Fermiony i bozony II. Oddziaływanie słabe i rodziny cząstek fundamentalnych III.

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN SIECI 2018/2019 NETWORK STATEMENT 2018/2019

REGULAMIN SIECI 2018/2019 NETWORK STATEMENT 2018/2019 Dane kontaktowe pracowników PKP Polskie Linie Kolejowe S.A. udzielających szczegółowych informacji o parametrach ch, posterunków ruchu oraz informacji na temat Contact details of PKP Polskie Linie Kolejowe

Bardziej szczegółowo

OLDENBURG HBF/ZOB Oldenburg, Gem. Oldenburg (Oldenburg)

OLDENBURG HBF/ZOB Oldenburg, Gem. Oldenburg (Oldenburg) Amsterdam 08:05 08:05 08:05 08:05 1-6 G 1-6 G 1-5 G 135 G Berlin 08:05 08:15 7 G przez: Bremen, Hamburg 1-5 G 16:30 Bremen 16:30 Bydgoszcz Bytom Chorzów Częstochowa Elbląg przez: Bremen, Szczecin 16:30,

Bardziej szczegółowo