Gerontologia społeczna
|
|
- Stanisław Marek
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 U N I W E R S Y T E T Z I E L O N O G Ó R S K I STUDIA PODYPLOMOWE OPIEKA SENIORALNA ANIMATOR ŚRODOWISKA DLA OSÓB STARSZYCH Dr Dorota Niewiedział Pracownia Psychologii Wydział Pedagogiki, Socjologii i Nauki o Zdrowiu Gerontologia społeczna Etymologia i definicja pojęcia gerontologia (gr. geron starzec, logos nauka, słowo) nauka o starzeniu się i starości człowieka Nauka, która dąży do poznania złożonej istoty starości (w wymiarze biologicznym, psychicznym, społecznym), analizuje różne procesy składające się na starzenie się człowieka, poszukuje przyczyn tych procesów oraz analizuje ich wpływ na życie jednostki i na społeczeństwo. Terminy gerontologia i geriatria początek XX w. Stosunkowo młoda dyscyplina naukowa jej właściwy rozwój 2-ga połowa XX w. Gerontologia społeczna - nauka zajmująca się procesami i zjawiskami społecznymi, psychologicznymi, ekonomicznymi i demograficznymi, które są przyczynami lub następstwami starzenia się poszczególnych ludzi i całych społeczeństw Cechy gerontologii (społecznej) jako nauki - nauka empiryczna - wielodyscyplinarna - czerpie z dorobku: socjologii, psychologii, demografii, medycyny, biologii, pedagogiki społecznej, filozofii, nauki o polityce społecznej, ekonomii, antropologii kulturowej, historii - niejednoznaczność przedmiotu badań: człowiek starszy w aspekcie jednostkowym (osobowość), społecznym (zbiorowość społeczna) i demograficznym - pluralizm teoretyczny różne interpretacje i teorie starości oraz zjawisk jej towarzyszących - pluralizm definicyjny wielość np. definicji starości - pluralizm metodologiczny (wielowarsztatowość) Podstawowe pojęcia gerontologiczne STAROŚĆ - Nieunikniony efekt (końcowy etap) starzenia się, w którym procesy biologiczne, psychiczne i społeczne zaczynają oddziaływać na siebie synegretycznie, prowadząc do naruszenia równowagi biologicznej i psychicznej bez możliwości przeciwdziałania temu [ ] Nieuchronnym końcem starości jest śmierć. W aspekcie statycznym ujmowana jest jako okres życia następujący po wieku dojrzałym. W aspekcie dynamicznym zaś jako proces starzenia się Periodyzacja okresu starości (WHO) Wiek przedstarczy r. ż. Wczesna starość r. ż. tzw. młodzi-starzy (ang. young-old)
2 Wiek starczy późna starość r. ż. tzw. starzy-starzy (ang. old-old) Długowieczność 90 lat i wyżej tzw. długowieczni (ang. longlife) Typy przystosowania się do starości wg Suzanne Reichard 1. Postawa konstruktywna - osoby zadowolone ze swoich stosunków międzyludzkich, zintegrowane wewnętrznie, tolerancyjne 2. Postawa zależności - osoby bierne, oczekujące pomocy, ale pozytywnie oceniające moment przejścia na emeryturę 3. Postawa obronna - osoby samodzielne, odrzucające wsparcie, nie akceptujące swojego sędziwego wieku 4. Postawa wrogości - osoby niezadowolone ze swoich kontaktów międzyludzkich, wrogo nastawione do otoczenia 5. Postawa wrogości skierowanej na samego siebie (autowrogości) - osoby niesamodzielne, pesymistyczne, pogodzone ze starością, ale bierne i myślące o śmierci z ulgą Ludność Polski do 2035 r. według prognozy GUS z 2008r Zmiany demograficzne Ludności Polski będzie stopniowo kurczyć się Znaczne zmiany struktury wieku zmniejszy się liczba osób najmłodszych (do 17 lat), silnie spadnie liczba osób w wieku 18-59/64 lata, silnie wzrośnie liczba osób w wieku poprodukcyjnym
3 Obraz demograficznego tsunami Feminizacja starości Dlaczego kobiety żyją dłużej od mężczyzn? Gen o nazwie Rasgrf1. Gen ten przechodzi na obie płcie, jednak u samic jest wyciszany. Dzięki temu mogą one żyć dłużej.
4 Teoria socjobiologiczna Problemy wynikające ze zmian demograficznych Wskaźniki zatrudnienia starszych pracowników (wiek lata) w państwach członkowskich UE w 2010
5
6 Podstawowe obszary wyzwań Zmiany na rynku pracy Finanse publiczne i system emerytalny Rynek produktów i usług Etapy życia seniorów według Senioragency Źródło: Senioragency 2007, w.w.w.senioragency,com/news.aspx cyt za: M. Bombol, T. Słaby, Konsument 55+ wyzwaniem dla rynku, Warszawa 2011, s. 110 Kierunki zmian w obszarze rynku pracy
7 Typologia modelu opieki nad osobami starszymi: samoopieka (self-care), opieka w formie wolontariatu (volunteer care), opieka profesjonalna (professional care). Wspieranie samodzielnego życia poprzez rozwiązania technologii ICT Rozwój systemów wsparcia technologii ICT jest wyjątkowo innowacyjnym sposobem na promowanie prowadzenia samodzielnego życia. Inteligentne domy, usługi cyfrowe i internetowe mają na celu wspieranie osób starszych w samodzielnym życiu i zwiększanie efektywności świadczenia usług poprzez wyszczególnienie konkretnych potrzeb.
8 Ageizm
9 Gerontofobia - chorobliwy lęk przed staraością Objawia się dyskryminacją osób starszych i zaprzeczeniem starzenia. Z problemem zaczęto walczyć i już w tej chwili podejmowane są działania przeciwdziałające temu zjawisku. Rok 2012 został ogłoszony Rokiem Solidaryzmu Międzypokoleniowego. Celem jest pokazanie modelu rodziny, w którym jest miejsce dla rodziców, dzieci i dziadków Literatura BUTTLAR, Johannes Bon Formuła Matuzalema : klucz do wiecznej młodości / Johannes Bon Buttlar ; przeł. [z niem.] Roman Kazioł. - Warszawa : "Prokop", , [2] s., [8] s. tabl. (w tym kolor.) : il., fot. ; 21 cmn. CONI, Nicholas Starzenie się / Nicholas Coni, William LaBison, Stephen Webster ; z ang. przeł. Joanna Lipka. -Warszawa : Wydaw. Naukowe PWN, s. : rys., wykr. ; 21 cm. - ( Medycyna dla Wszystkich) Demograficzne i indywidualne starzenie się : wyzwania edukacyjne / pod red. Adama A. Zycha. -Kielce : Wydaw. Akademii Świętokrzyskiej, n7, [1] s. : il. ; 21 cm DYCZEWSKI, Leon Ludzie starzy i starość w społeczeństwie i kulturze / Leon Lyczewski ; Katolicki Uniwersytet Lubelski. Wydział Nauk Społecznych. Katedra Socjologii Kultury. - Lublin : Redakcja Wydawnictw KUL, s. ; 21 cm Encyklopedia seniora / [kom. red. Irena Borsowa et al.]. - Warszawa : "Wiedza Powszechna", 198n. -8n2, [2] s., [n4] s. fot. : 3 wykr. ; 24 cm FRĄCKIEWICZ, Lucyna 300 [Trzysta] wiadomości o starości / Lucyna Frąckiewicz, Bogna Żakowska-Wachelko. - Katowice :Śląski Instytut Naukowy, , [1] s. : 2 mapy, rys., wykr. ; 21 cm Geriatria / pod red. Jana Rutkiewicza ; [współaut. Teofila Bystrzanowska et al.]. - Wyd. 2 popr. I uzup. - Warszawa : Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich, , [2] s. : il., tab., wykr. ; 20 cm Gerontologia dla pracowników socjalnych / pod red. Kingi Wiśniewskiej-Roszkowskiej ; [aut. Wanda Jaroszczyk-Steiner et al.]. - Wyd Warszawa : Państ. Zakład Wydawnictw Lekarskich
Psychospołeczne aspekty wieku podeszłego Pielęgniarstwo
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie Instytut Pielęgniarstwa Nazwa modułu (przedmiotu) Kierunek studiów Profil kształcenia Poziom studiów Forma studiów Semestr studiów Tryb zaliczenia przedmiotu Formy
Bardziej szczegółowoWiesław Fidecki Starzenie się społeczeństwa wyzwaniem dla opieki pielęgniarskiej. Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 28,
Wiesław Fidecki Starzenie się społeczeństwa wyzwaniem dla opieki pielęgniarskiej Acta Scientifica Academiae Ostroviensis nr 28, 167-170 2007 Starzenie Się Społeczeństwa Wyzwaniem Dla Opieki Pielęgniarskiej
Bardziej szczegółowoStudia niestacjonarne I stopnia. Rok akademicki 2014/2015
Wydział Nauk Społecznych UPJP II Kierunek: Praca socjalna Studia niestacjonarne I stopnia Rok akademicki 2014/2015 Lp. Nazwa SEMESTRY Suma Punkty A. przedmiotu I II III IV V VI Wyk Ćw. Przedmioty kształcenia
Bardziej szczegółowoPsychologia starzenia się - opis przedmiotu
Psychologia starzenia się - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Psychologia starzenia się Kod przedmiotu 14.4-WL-WF-PSS Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Wychowanie fizyczne
Bardziej szczegółowoBiblioteka Pedagogiczna w Sieradzu ul. Jagiellońska 2, 98-200 Sieradz tel./fax 043 822 31 64, 043 822 49 62, 043 822 80 20 www.bpsieradz.
TEMATYCZNE ZESTAWIENIA BIBLIOGRAFICZNE ZMIANY KLIMATYCZNE PRZYCZYNY, SKUTKI, PRZECIWDZIAŁANIE (Książki zakupione do BP w Sieradzu z dotacji WFOŚiGW w 2012 roku) Oprac. mgr Beata Kuc-Mazurek Wydział Informacji
Bardziej szczegółowoStarość nie jest pojęciem jednoznacznym. Różnie można określać początek tego okresu zarówno w życiu jednostek, jak i całych zbiorowości.
Starość nie jest pojęciem jednoznacznym. Różnie można określać początek tego okresu zarówno w życiu jednostek, jak i całych zbiorowości. W demografii starość jednostek dzieli się na: młodszy wiek poprodukcyjny
Bardziej szczegółowoMałgorzata Dzienniak
Małgorzata Dzienniak Trzy fazy starości: Młodzi starzy 60/65-74 lata Starzy starzy 75-84 lata Najstarsi starzy - >85 lat Trzeci wiek Czwarty wiek 75,0 70,0 65,0 60,0 55,0 50,0 45,0 40,0 35,0 30,0 25,0
Bardziej szczegółowo1. Podejście do osób starszych i starości w różnych kulturach
Wykład 5 Proces starzenia się 1. Podejście do osób starszych i starości w różnych kulturach 2. Proces starzenia się w aspekcie: - fizjologicznym - psychologicznym - społecznym 3. Rola wychowawcy i opiekuna
Bardziej szczegółowoNowości w Bibliotece WSKIZ październik 2011
Nowości w Bibliotece WSKIZ październik 2011 Jakość, środowisko i bezpieczeństwo pracy w zarządzaniu przedsiębiorstwem Bożena Gajdzik, Andrzej Wyciślik Wyd. 2 popr. Gliwice: Wydawnictwo Politechniki Śląskiej,
Bardziej szczegółowoPROGNOZA DEMOGRAFICZNA NA LATA DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO
PROGNOZA DEMOGRAFICZNA NA LATA 214-25 DLA WOJEWÓDZTWA WARMIŃSKO-MAZURSKIEGO Niniejsza informacja została opracowana na podstawie prognozy ludności na lata 214 25 dla województw (w podziale na część miejską
Bardziej szczegółowoOGÓLNOUCZELNIANY. 6 W 15 Zzo
D YP L O M O W Y PODSTAWOWY/KIERUNKOWY OGÓLNOUCZELNIANY STUDIA STACJONARNE I STOPNIA, KIERUNEK: PRACA SOCJALNA MODUŁY WSPÓLNE DLA WSZYSTKICH SPECJALNOŚCI (ogólnouczelniany; podstawowy/kierunkowy; dyplomowy)
Bardziej szczegółowoAktywność zawodowa osób starszych w wybranych krajach Unii Europejskiej
Aktywność zawodowa osób starszych w wybranych krajach Unii Europejskiej dr Ewa Wasilewska II Interdyscyplinarna Konferencja Naukowa Społeczne wyzwania i problemy XXI wieku. STARZEJĄCE SIĘ SPOŁECZEŃSTWO
Bardziej szczegółowoMaria Magdalena Poulain. Międzypokoleniowa przestrzeń cyfrowego miasta przyszłości
Maria Magdalena Poulain Międzypokoleniowa przestrzeń cyfrowego miasta przyszłości STARZENIE SIĘ SPOŁECZEŃSTW Demografia apokaliptyczna? Kryzys demograficzny, w Europie jest już więcej osób powyżej 65 roku
Bardziej szczegółowo1. POLITYKA SENIORALNA
1. POLITYKA SENIORALNA 1.1. REALIZACJA REGIONALNEJ POLITYKI PUBLICZNEJ Działania dotyczące polityki senioralnej zostały ujęte w Strategii Wojewódzkiej w zakresie Polityki Społecznej dla Województwa Mazowieckiego
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 a do Uchwały nr 35/2015 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu z dnia 29 czerwca 2015 r.
Załącznik nr 1 a do Uchwały nr 35/2015 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu z dnia 29 czerwca 2015 r. PRACA SOCJALNA I STOPIEŃ STACJONARNE (dla studentów
Bardziej szczegółowoZałącznik nr 1 b do Uchwały nr 35/2015 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu z dnia 29 czerwca 2015 r.
Załącznik nr 1 b do Uchwały nr 35/2015 Senatu Państwowej Wyższej Szkoły Zawodowej im. rtm. Witolda Pileckiego w Oświęcimiu z dnia 29 czerwca 2015 r. PRACA SOCJALNA I STOPIEŃ NIESTACJONARNE (dla studentów
Bardziej szczegółowoProgramowanie treści kształcenia metodą/wersją blokową: wybór materiałów Oprac. Marta Boszczyk Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach, 2016 r.
Programowanie treści kształcenia metodą/wersją blokową: wybór materiałów Oprac. Marta Boszczyk Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach, 2016 r. Wydawnictwa zwarte 1. Bereźnicki, Franciszek : Dydaktyka
Bardziej szczegółowoStudia niestacjonarne - Psychologia kliniczna ROK I
Studia niestacjonarne - Psychologia kliniczna Liczba L.p Moduł ECTS Semestr Przedmioty trzonowe + specjalnościowe Grupa godz 1 Moduł wstępny 45 3 I Umiejętności akademickie Technologie informacyjne 2 Filozofia
Bardziej szczegółowoDoradztwo edukacyjno - zawodowe w szkole
Doradztwo edukacyjno - zawodowe w szkole Zestawienie bibliograficzne w wyborze Zasięg chronologiczny: 1990-2013 Zasięg językowy: język polski Rodzaje wykorzystanych źródeł: Wydawnictwa zwarte oraz artykuły
Bardziej szczegółowoModel flexicurity a starzejące się społeczeństwo. Ewa Bogacz-Wojtanowska
Model flexicurity a starzejące się społeczeństwo Ewa Bogacz-Wojtanowska Starzenie się społeczeństw: Starzenie się społeczeństw: starzenie się społeczeństw - polega na zwiększaniu się udziału ludzi starszych
Bardziej szczegółowoPedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Józefa Lompy w Katowicach. Nr 1(25)/2008. z zakresu pedagogiki i psychologii
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka im. Józefa Lompy w Katowicach Nr 1(25)/2008 12:2&, z zakresu pedagogiki i psychologii Luty 2008 1. Andragogika Z XMFLX LQWHUG\VF\SOLQDUQ\P SRG red. Wojciecha Horynia
Bardziej szczegółowo(materiały dostępne w Bibliotece Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej)
UNIWERSYTETY TRZECIEGO WIEKU Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 1996 2014 (materiały dostępne w Bibliotece Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej) WYDAWNICTWA ZWARTE (KSIĄŻKI) 1. Aktywność seniorów
Bardziej szczegółowoPOMOCNA DŁOŃ POD BEZPIECZNYM DACHEM
POMOCNA DŁOŃ POD BEZPIECZNYM DACHEM Seminarium Wysoka jakość opieki w DPS. Standardy usług - Dobre praktyki - Kierunki rozwoju, Kraków, 31 maja 2016 r., 6 czerwca 2016 r. PROJEKT WSPÓŁFINANSOWANY PRZEZ
Bardziej szczegółowoSTAROŚĆ. Zestawienie bibliograficzne w wyborze. Wydawnictwa zwarte
STAROŚĆ Zestawienie bibliograficzne w wyborze Wydawnictwa zwarte 1. CUDAK Henryk: Starość - życiowa przestrzeń ludzi starych // W: Encyklopedia pedagogiczna XXI wieku. T. 5, R - St. / [red. nauk i przewodn.
Bardziej szczegółowo5 poziom PRK a potrzeby gospodarki i społeczeństwa wiedzy
5 poziom PRK a potrzeby gospodarki i społeczeństwa wiedzy Seminarium Poziom 5 Polskiej Ramy Kwalifikacji: rynek pracy i regulacje ustawowe Prof. Ewa Chmielecka (na podstawie prezentacji I. Kotowskiej i
Bardziej szczegółowoKierunki polityki społecznej na rzecz osób starszych
Kierunki polityki społecznej na rzecz osób starszych Stefan Kołucki Dyrektor Departamentu Polityki Senioralnej Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Seminarium Pomorski model działań na rzecz
Bardziej szczegółowoPlan studiów II stopnia kierunek Fizjoterapia specjalność: Fizjoterapia w geriatrii. I rok. 15 tyg ECTS. Grupa treści humanistycznych
Przedmiot W Ćw Egz W Ćw Egz W Ćw Egz W Ćw Egz Historia rehabilitacji 15 0,5 0,5 Filozofia człowieka 15 0,5 0,5 Bioetyka 15 0,5 0,5 Socjologia niepełnosprawności i rehabilitacji Ogółem godzin Plan studiów
Bardziej szczegółowoPostawy dzieci wobec aspiracji edukacyjnych swoich rodziców
Postawy dzieci wobec aspiracji edukacyjnych swoich rodziców zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie: Marta Boszczyk POSTAWY Korekta Anna Knajder-Sowa 1. Bohner, Gerd : Postawy i zmiana
Bardziej szczegółowoTerapeutyczna rola wsparcia społecznego w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości
Terapeutyczna rola wsparcia społecznego w okresie wczesnej, średniej i późnej dorosłości Ks. dr Paweł Brudek Katedra Psychologii Klinicznej Instytut Psychologii Katolicki Uniwersytet Lubelski Jana Pawła
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Demografia Rok akademicki: 2030/2031 Kod: HSO-1-203-s Punkty ECTS: 5 Wydział: Humanistyczny Kierunek: Socjologia Specjalność: - Poziom studiów: Studia I stopnia Forma i tryb studiów: - Język
Bardziej szczegółowoPaństwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2010/2011
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Karta przedmiotu Instytut Pedagogiczny obowiązuje studentów rozpoczynających studia w roku akademickim 2010/2011 Kierunek studiów: Pedagogika Profil: Ogólnoakademicki
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 10. WYMAGANIA WSTĘPNE I DODATKOWE (np. przedmioty poprzedzające):
KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Specjalizacja. Instruktor rekreacji ruchowej kinezygerontoprofilaktyka KOD WF/I/st/41b 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne 3. POZIOM STUDIÓW 1 : I stopień studia stacjonarne
Bardziej szczegółowoDostępne w Pedagogicznej Bibliotece Wojewódzkiej w Kielcach
Polityka regionalna region wschodni, województwa: lubelskie, podkarpackie, świętokrzyskie : zestawienie bibliograficzne w wyborze. Wybór i opracowanie Bożena Lewandowska Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka
Bardziej szczegółowoEdukacja i profilaktyka zdrowotna Kod przedmiotu
Edukacja i profilaktyka zdrowotna - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Edukacja i profilaktyka zdrowotna Kod przedmiotu 05.9-WP-PSP-EPZ-C_pNadGen9JWEG Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki,
Bardziej szczegółowoTabela 1. Przeciętna długość życia w wybranych krajach UE w 2011 roku
Starzenie się społeczeństw materiały ZAŁĄCZNIK NR 1 Zadania Zadanie nr 1 Tabela 1. Przeciętna długość życia w wybranych krajach UE w 2011 roku Kraj Mężczyźni Kobiety Średnia długość życia Bułgaria 70,7
Bardziej szczegółowoINDEKS PREZENTACJI. Definicja starzenia się Percepcja zdrowia przez ludzi starszych Postawy wobec starości
Monika Płomińska Definicja starzenia się Percepcja zdrowia przez ludzi starszych Postawy wobec starości INDEKS PREZENTACJI Potencjał osób starszych i zalety ich zatrudnienia Koncepcja aktywnego starzenie
Bardziej szczegółowoStarzenie się populacji. Anna Nicińska
Starzenie się populacji Anna Nicińska Plan zajęć 1. Starzenie się indywidualne 2. Starzenie się populacji 3. Mierniki starości populacji 4. Konsekwencje ekonomiczne (i społeczne) 5. Analiza treści i dyskusja
Bardziej szczegółowoOPIS PRZEDMIOTU. Socjologia 1100-Ps1SO-SJ. Wydział Pedagogiki i Psychologii. Instytut Psychologii. Psychologia. Ogólnoakademicki.
OPIS PRZEDMIOTU Nazwa przedmiotu Kod przedmiotu 1100-Ps1SO-SJ Pedagogiki i Psychologii Poziom kształcenia: Jednolite studia magisterskie Profil: Ogólnoakademicki Forma studiów Stacjonarne Rok/semestr I
Bardziej szczegółowoPedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach. Młodociane matki. zestawienie bibliograficzne w wyborze. Wybór i opracowanie.
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach F i l i a w e W ł o s z c z o w i e Młodociane matki zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie Anna Klimczyk Włoszczowa, marzec 2016 Wydawnictwa
Bardziej szczegółowoPsychologia w indywidualnej organizacji toku studiów
Psychologia w indywidualnej organizacji toku studiów Studia niestacjonarne jednolite magisterskie Psychologia kliniczna i zdrowia NAZWA MODUŁU i ELEMENTY SKŁADOWE LICZBA GODZIN PUNKTY ECTS ROK SEMESTR
Bardziej szczegółowoObjaśnienia skrótów: PBW- Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka UJK Uniwersytet Jana Kochanowskiego. Wydawnictwa zwarte
Sposób postrzegania starości i młodości przez uczniów szkoły podstawowej i ich dziadków : zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie Ewa Lewicka Kielce : Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka,
Bardziej szczegółowoWykłady: 20 godziny Seminaria: 10 godzin Ćwiczenia: 10 godzin
Jednostka prowadząca kierunek: Zakład Zdrowia Publicznego Kierunek: Zdrowie publiczne Promocja zdrowia i edukacja zdrowotna III rok I 0 studia stacjonarne Pedagogika zdrowia Punkty ECTS: Wykłady: 20 godziny
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Gerontologiczne Podstawy Rekreacji i Turystyki
KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Gerontologiczne Podstawy Rekreacji i Turystyki 2. KIERUNEK: Turystyka i Rekreacja 3. POZIOM STUDIÓW: I stopień 4. ROK/ SEMESTR STUDIÓW: II rok/iiisemestr 5. LICZBA
Bardziej szczegółowoNowości w Bibliotece WSKIZ listopad 2011
Nowości w Bibliotece WSKIZ listopad 2011 Podstawy fizyki Tom 1 David Halliday, Robert Resnick, Jearl Walker; tłum. Mirosław Łukaszewski Wyd. 1, 5 dodr. XVII, [1],328, [2] s., [27] s. pag. varia: il. kolor.;
Bardziej szczegółowoPsychologia kliniczna
Psychologia Studia niestacjonarne jednolite magisterskie Psychologia kliniczna NAZWA MODUŁU i ELEMENTY SKŁADOWE LICZBA GODZIN PUNKTY ECTS ROK SEMESTR STATUS MODUŁU Moduł ogólny Filozofia 18 Logika 6 I
Bardziej szczegółowoSzczegółowy opis przedmiotu zamówienia
Załącznik nr 7 do SIWZ Szczegółowy opis przedmiotu zamówienia Typ szkolenia Tematyka Ilość słuchaczy Termin rozpoczęcia Dietetyka 2 osoby IV kwartał 2013 rok Geriatria i opieka długoterminowa 3 osoby IV
Bardziej szczegółowoZagadnienia do egzaminu dyplomowego studia licencjackie. Kierunek Praca socjalna. Specjalność: Praca z dzieckiem i rodziną
Zagadnienia do egzaminu dyplomowego studia licencjackie Kierunek Praca socjalna Specjalność: Praca z dzieckiem i rodziną I. PRZEDMIOTY PODSTAWOWE 1. Pojęcie i uwarunkowania rozwoju człowieka. 2. Rozwój
Bardziej szczegółowoPostrzeganie starości i stosunek uczniów klas 1-3 szkoły podstawowej do seniorów zestawienie bibliograficzne w wyborze
Postrzeganie starości i stosunek uczniów klas 1-3 szkoły podstawowej do seniorów zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie 2014 r. Ewa Lewicka Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach
Bardziej szczegółowoDORADZTWO ZAWODOWE PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH
PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH DORADZTWO ZAWODOWE Moduł I Podstawy teoretyczne doradztwa zawodowego 60h Socjologia pracy 15h Pedagogika pracy 15h Teorie orientacji i poradnictwa 20h Poradnictwo edukacyjne
Bardziej szczegółowoS YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne. Rok 1, semestr I. dr hab. n. zdr. Bożena Mroczek prof. nadzw. PUM
S YLABUS MODUŁU (PRZEDMIOTU) I nformacje ogólne Nazwa modułu: Moduł C - Socjologia Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np.
Bardziej szczegółowoPRZEMOC WOBEC OSÓB STARSZYCH
PRZEMOC WOBEC OSÓB STARSZYCH wybór literatury ze zbiorów CDN Publicznej Biblioteki Pedagogicznej w Koninie i jej filii Wydawnictwa zwarte: 1. Człowiek stary jako ofiara przemocy w rodzinie / Emilia Kramkowska.
Bardziej szczegółowoNowości w Bibliotece WSKIZ marzec 2012
Nowości w Bibliotece WSKIZ marzec 2012 Fitotechnologie w remediacji terenów zanieczyszczonych przez przemysł cynkowo-ołowiowy Aleksandra Sas-Nowosielska Częstochowa: Wydawnictwo Politechniki Częstochowskiej,
Bardziej szczegółowoOblicza starości: zestawienie bibliograficzne w wyborze. 1. Aktywna długowieczność / Aleksandr A. Mikulin ; tł. Ewa Leszczyńska, Jan
Oblicza starości: zestawienie bibliograficzne w wyborze. 1. Aktywna długowieczność / Aleksandr A. Mikulin ; tł. Ewa Leszczyńska, Jan Tetter.- Warszawa : "Sport i Turystyka", 1984. Sygnatura: 52835, 23512,
Bardziej szczegółowoPsychologia miłości, małżeństwa i rodziny Kod przedmiotu
Psychologia miłości, małżeństwa i rodziny - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Psychologia miłości, małżeństwa i rodziny Kod przedmiotu 14.4-WP-SP-ES-PMMR Wydział Kierunek Wydział Pedagogiki,
Bardziej szczegółowoCukrzyca nie Musi Być Przeszkodą
TEMATYCZNE ZESTAWIENIA BIBLIOGRAFICZNE Cukrzyca nie Musi Być Przeszkodą (Zestawienie bibliograficzne w oparciu o zbiory Biblioteki Pedagogicznej w Sieradzu i jej filii) oprac. mgr Barbara Krawczyk, Wydział
Bardziej szczegółowoOpis modułu kształcenia
Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie Instytut Pielęgniarstwa Opis modułu kształcenia Nazwa modułu (przedmiotu) Edukacja osób starszych i rodzin Kod podmiotu IP NS4/EOSiR Formy zajęć i inne Kierunek
Bardziej szczegółowoFinanse ubezpieczeń społecznych
Finanse ubezpieczeń społecznych Wykład 4. Procesy demograficzne a polityka społeczna Averting... rozdz. 1, Clark et al. (2004) Społeczeństwo się starzeje. Coraz więcej osób dożywa starości, ale również
Bardziej szczegółowoI zjazd 19 h Piątek 10 października o g spotkanie organizacyjne
Harmonogram zajęć teoretycznych Szkolenia Specjalizacyjnego z geriatrii dla pielęgniarek. Miejsce odbywania zajęć: Sala owa Zakładu Opiekuńczo-Leczniczego w Krakowie ul. Wielicka 267 Moduł Temat Forma
Bardziej szczegółowoPrzedmiot kod nr w planie ECTS studiów Rekreacja i turystyka osób starszych
Przedmiot kod nr w planie ECTS studiów Rekreacja i turystyka osób starszych TR/1/PK/R TOS 36 1 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia I stopień Rok/Semestr Rok studiów II, semestr 3 Typ przedmiotu
Bardziej szczegółowoAKTYWIZACJA I AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA LUDZI STARSZYCH
AKTYWIZACJA I AKTYWNOŚĆ SPOŁECZNA LUDZI STARSZYCH (zestawienie bibliograficzne) (pozycje zaznaczone gwiazdką dostępne są w naszej bibliotece) Wydawnictwa zwarte 1. Aktywność ludzi starszych na przykładzie
Bardziej szczegółowoPrzedmiot kod nr w planie ECTS studiów REKREACJA OSÓB STARSZYCH OS. Turystyka i Rekreacja
Przedmiot kod nr w planie ECTS studiów REKREACJA OSÓB STARSZYCH TR/1/PK/R OS 36 1 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia I stopień Rok/Semestr Rok studiów II, semestr 3 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny)
Bardziej szczegółowoRok immatrykulacji 2013/ Studia niestacjonarne - program PSYCHOLOGIA KLINICZNA I ZDROWIA
l.p. Rok immatrykulacji 13/14 - Studia niestacjonarne - program 3+2 - PSYCHOLOGIA KLINICZNA I ZDROWIA NAZWA MODUŁU/ELEMENTY SKŁADOWE/KOORDYNATOR Studia I stopnia LICZBA GODZIN ECTS ROK SEMESTR GRUPA 1.
Bardziej szczegółowoI nforma c j e ogólne
S YL AB US MODUŁ U (PRZEDMIOTU) I nforma c j e ogólne Nazwa modułu SOCJOLOGIA Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok, semestr studiów np. rok
Bardziej szczegółowoTło demograficzne. Podstawowe definicje:
Tło demograficzne Podstawowe definicje: Ludność w wieku przedprodukcyjnym osoby w wieku, w którym nie osiągnęła jeszcze zdolności do pracy, tj. osoby w wieku 0-17 lat. Ludność w wieku produkcyjnym osoby
Bardziej szczegółowoTło demograficzne. Podstawowe definicje:
Tło demograficzne Podstawowe definicje: Ludność w wieku przedprodukcyjnym osoby w wieku, w którym nie osiągnęła jeszcze zdolności do pracy, tj. osoby w wieku 0-17 lat. Ludność w wieku produkcyjnym osoby
Bardziej szczegółowoTło demograficzne WOJEWÓDZKI URZĄD PRACY W GDAŃSKU. Podstawowe definicje:
Tło demograficzne Podstawowe definicje: Ludność w wieku przedprodukcyjnym osoby w wieku, w którym nie osiągnęła jeszcze zdolności do pracy, tj. osoby w wieku 0-17 lat. Ludność w wieku produkcyjnym osoby
Bardziej szczegółowoTło demograficzne. Podstawowe definicje:
Tło demograficzne Podstawowe definicje: Ludność w wieku przedprodukcyjnym osoby w wieku, w którym nie osiągnęła jeszcze zdolności do pracy, tj. osoby w wieku 0-17 lat. Ludność w wieku produkcyjnym osoby
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA: Socjologia medycyny SM/D Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski
SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA: 2016-2022 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa jednostki prowadzącej kierunek) Nazwa jednostki
Bardziej szczegółowoTło demograficzne. Podstawowe definicje:
Tło demograficzne Podstawowe definicje: Ludność w wieku przedprodukcyjnym osoby w wieku, w którym nie osiągnęła jeszcze zdolności do pracy, tj. osoby w wieku 0-17 lat. Ludność w wieku produkcyjnym osoby
Bardziej szczegółowoPlan studiów II stopnia kierunek Fizjoterapia specjalność: Fizjoterapia w geriatrii_ stacjonarne, , II stopień I rok
Ogółem godzin Wykłady Ćwiczenia Plan studiów II stopnia kierunek Fizjoterapia specjalność: Fizjoterapia w geriatrii_ stacjonarne, 19.05.2015, 17.05.2016 II stopień I rok II rok Przedmiot I sem II sem III
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ PEDAGOGICZNY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ AKADEMII TEOLOGICZNEJ W WARSZAWIE
WYDZIAŁ PEDAGOGICZNY CHRZEŚCIJAŃSKIEJ AKADEMII TEOLOGICZNEJ W WARSZAWIE STUDIA W ROKU AKADEMICKIM 03/ Kierunek Specjalność Poziom kształcenia Praca socjalna Praca socjalna w służbach studia I stopnia (licencjackie)
Bardziej szczegółowoSkrót regulaminu przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej na studia II stopnia na kierunek zdrowie publiczne
Skrót regulaminu przeprowadzenia rozmowy kwalifikacyjnej na studia II stopnia na kierunek zdrowie publiczne 1. Rozmowę kwalifikacyjną na danej sali przeprowadza Komisja Egzaminacyjna, w skład której wchodzą:
Bardziej szczegółowoKARTA PRZEDMIOTU. 10. WYMAGANIA WSTĘPNE I DODATKOWE (np. przedmioty poprzedzające):
KARTA PRZEDMIOTU 1. NAZWA PRZEDMIOTU: Specjalizacja. Instruktor rekreacji ruchowej kinezygerontoprofilaktyka KOD WF/I/st/41b 2. KIERUNEK: Wychowanie fizyczne 3. POZIOM STUDIÓW 1 : I stopień studia stacjonarne
Bardziej szczegółowoWarunki życia ludności Polski po akcesji do Unii Europejskiej
Warunki życia ludności Polski po akcesji do Unii Europejskiej dr Marta Pachocka Katedra Administracji Publicznej Kolegium Ekonomiczno-Społeczne Szkoła Główna Handlowa w Warszawie (KES SGH) Polskie Stowarzyszenie
Bardziej szczegółowoPsychologia - opis przedmiotu
Psychologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Psychologia Kod przedmiotu 14.4-WP-PielP-CHOL-Sk-S14_pNadGenUY423 Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek Pielęgniarstwo Profil
Bardziej szczegółowozajęcia teoretyczne i praktyczne realizowane socjologicznych psychologicznych pedagogicznych polityki
Praca Socjalna kształci na wysokim poziomie profesjonalistów od rozwiązywania problemów społecznych. Oferujemy studia licencjackie, stacjonarne, przygotowujące studentów do praktycznego rozwiązywania problemów
Bardziej szczegółowoMIEJSKIE CENTRUM OPIEKI DLA OSÓB STARSZYCH, PRZEWLEKLE NIEPEŁNOSPRAWNYCH ORAZ NIESAMODZIELNYCH W KRAKOWIE UL. WIELICKA 267. Wrzesień 2018 r.
MIEJSKIE CENTRUM OPIEKI DLA OSÓB STARSZYCH, PRZEWLEKLE NIEPEŁNOSPRAWNYCH ORAZ NIESAMODZIELNYCH W KRAKOWIE UL. WIELICKA 267 Wrzesień 2018 r. MIEJSKIE CENTRUM OPIEKI DLA OSÓB STARSZYCH, PRZEWLEKLE NIEPEŁNOSPRAWNYCH
Bardziej szczegółowoSocjologia. Dla rocznika: 2015/2016. Zarządzania, Informatyki i Finansów. Opis przedmiotu
Sylabus przedmiotu: Specjalność: Socjologia Wszystkie specjalności Data wydruku: Dla rocznika: 2015/2016 Kierunek: Wydział: Wszystkie kierunki Zarządzania, Informatyki i Finansów Opis przedmiotu Omówienie:
Bardziej szczegółowoBEZROBOCIE ŚWIĘTOKRZYSKIE
Marek Gębski BEZROBOCIE ŚWIĘTOKRZYSKIE B381348 Wydawnictwo Wyższej Szkoły Ekonomii i Prawa im. prof. Edwarda Lipińskiego w Kielcach Kielce 2011 Spis treści Wstęp, 7 Rozdział 1 Charakterystyka spoleczno-ekonomiczna
Bardziej szczegółowoSYLABUS. Organizacja i zarządzanie Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny
01.10.014 r. SYLABUS Nazwa przedmiotu Organizacja i zarządzanie Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Wydział Socjologiczno-Historyczny Katedra Politologii Kod przedmiotu MK_1 Studia Kierunek studiów Poziom
Bardziej szczegółowoGerontologia. Geragogika. Proces starzenia się
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach Gerontologia. Geragogika. Proces starzenia się zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 2006-2008 Wybór i opracowanie Beata Kusiak Kielce 2010 2 1. 2.
Bardziej szczegółowoZakład Demografii i Gerontologii Społecznej UŁ Starzenie się ludności Polski - między demografią a gerontologią społeczną
Zakład Demografii i Gerontologii Społecznej UŁ Starzenie się ludności Polski - między demografią a gerontologią społeczną Praca zbiorowa pod redakcją Jerzego T. Kowaleskiego i Piotra Szukalskiego Wydawnictwo
Bardziej szczegółowo(materiały dostępne w zbiorach Biblioteki Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej)
NIEPEŁNOSPRAWNOŚĆ ASPEKTY PSYCHOSPOŁECZNE I PRAWNE Zestawienie bibliograficzne w wyborze za lata 1985-2010 (materiały dostępne w zbiorach Biblioteki Pedagogicznej w Suchej Beskidzkiej) Powstań, ty, który
Bardziej szczegółowoSygn. 252361 Czytelnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej Sygn. 252362 Wypożyczalnia Pedagogicznej Biblioteki Wojewódzkiej
Postrzeganie osób bezdomnych przez studentów, pojęcie postrzegania : zestawienie bibliograficzne w wyborze Wybór i opracowanie Ewa Lewicka Kielce : Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka, 2015 Bezdomność 1.
Bardziej szczegółowoSTAROŚĆ I STARZENIE SIĘ
STAROŚĆ I STARZENIE SIĘ Zestawienie bibliograficzne w wyborze sporządzone w oparciu o zbiory Publicznej Biblioteki Pedagogicznej RODN WOM w Częstochowie Filii w Lublińcu Artykuły z czasopism 1. Aktywność
Bardziej szczegółowoSYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU
SYLABUS/OPIS PRZEDMIOTU 1. Nazwa przedmiotu/ moduł (w języku polskim) Poznawcze, emocjonalne i behawioralne problemy osób starszych i metody ich kompensacji./ Moduł 190.: Niepełnosprawność intelektualna
Bardziej szczegółowoPROGNOZA DEMOGRAFICZNA DO 2035 ROKU DLA MIASTA POZNANIA
PROGNOZA DEMOGRAFICZNA DO 2035 ROKU DLA MIASTA POZNANIA W dniu 11 lipca 2011 roku Główny Urząd Statystyczny opublikował prognozę demograficzną na lata 2011-2035, obejmującą powiaty i miasta na prawach
Bardziej szczegółowoĆwiczenia korekcyjno-kompensacyjne z języka polskiego w gimnazjum dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim oraz z dysleksją i dysgrafią
Pedagogiczna Biblioteka Wojewódzka w Kielcach Ćwiczenia korekcyjno-kompensacyjne z języka polskiego w gimnazjum dla upośledzonych umysłowo w stopniu lekkim oraz z dysleksją i dysgrafią zestawienie publikacji
Bardziej szczegółowoTransmisja międzypokoleniowa postaw wobec prokreacji. prof. nadzw. dr hab. Dorota Kornas-Biela Katedra Psychopedagogiki, KUL
1 Transmisja międzypokoleniowa postaw wobec prokreacji prof. nadzw. dr hab. Dorota Kornas-Biela Katedra Psychopedagogiki, KUL 2 Jak rozumieć temat prezentacji? Transmisja międzypokoleniowa = przekaz międzygeneracyjny,
Bardziej szczegółowoSYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA: Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski
Załącznik nr 4 do Uchwały Senatu nr 430/01/2015 SYLABUS DOTYCZY CYKLU KSZTAŁCENIA: 2018-2024 1.1. PODSTAWOWE INFORMACJE O PRZEDMIOCIE/MODULE Nazwa przedmiotu/ modułu Kod przedmiotu/ modułu* Wydział (nazwa
Bardziej szczegółowoDr Sztembis. Dr Sztembis. Rok akademicki 2015/2016. (1) Nazwa przedmiotu Psychologia kliniczna (2) Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot
(1) Nazwa przedmiotu Psychologia kliniczna (2) Nazwa jednostki prowadzącej przedmiot Rok akademicki 2015/2016 Wydział Medyczny Instytut Położnictwa i Ratownictwa Medycznego Katedra: Położnictwa (3) Kod
Bardziej szczegółowoWybrane aspekty. bezpieczeństwa społecznego. Wykład wprowadzający. Bezpieczeństwo społeczne - tematyka wykładów. Przedmiotowe efekty kształcenia
Wybrane aspekty bezpieczeństwa społecznego Wykład wprowadzający Bezpieczeństwo społeczne - tematyka wykładów 1. Pojęcie Istota Relacje między bezpieczeństwem społecznym a bezpieczeństwem narodowych i polityką
Bardziej szczegółowoSpołeczna percepcja seniorów Dr hab. Prof. UAM. Hanna Mamzer
Społeczna percepcja seniorów Dr hab. Prof. UAM. Hanna Mamzer ROPS Poznań 2012 Szacunkowo: w 2050 roku, liczba osób starych przekroczy liczbę osób młodych na świecie. Kreuje to nowe wyzwania: dla biznesu
Bardziej szczegółowoSTRES OKOŁOEMERYTALNY
dr n. hum. Filip Raciborski filip.raciborski@wum.edu.pl STRES OKOŁOEMERYTALNY WSTĘPNE WYNIKI PROJEKTU WPŁYW PRZEJŚCIA NA EMERYTURĘ NA ZDROWIE Teza I (pozytywny wpływ pracy): Późniejsze przejście na emeryturę
Bardziej szczegółowoZałącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12
Załącznik Nr 5 do Zarz. Nr 33/11/12 (pieczęć wydziału) KARTA PRZEDMIOTU Z1-PU7 WYDANIE N1 Strona 1 z 6 1. Nazwa przedmiotu: SOCJOLOGIA ORGANIZACJI 2. Kod przedmiotu: 3. Karta przedmiotu ważna od roku akademickiego:
Bardziej szczegółowoMagdalena Bergmann POLITYKA SPOŁECZNA WOBEC PROBLEMÓW POLSKICH KOBIET W OKRESIE PRZEMIAN TRANSFORMACYJNYCH PRÓBA CHARAKTERYSTYKI 75 Katarzyna
SPIS TREŚCI WSTĘP 9 CZĘŚĆ I Nauki społeczne wobec problemów społecznych, polityki społecznej, pomocy społecznej i pracy socjalnej w Polsce 11 Krzysztof Frysztacki, Hubert Kaszyński SOCJOLOGICZNA PRACA
Bardziej szczegółowoPodstawy pedagogiki - plan wykładów
Podstawy pedagogiki - plan wykładów Cele przedmiotu: 1. Zrozumienie podstawowych pojęć, zasad i problemów pedagogiki 2. Umiejętność komunikowania się w zakresie pedagogiki 3. Zainteresowanie pedagogiką
Bardziej szczegółowoI Wprowadzenie do psychologii moduł 20 3 zaliczenie z oceną Wprowadzenie do psychologii
WYDZIAŁ: ZAMIEJSCOWY W POZNANIU KIERUNEK: Psychologia w indywidualnej organizacji toku PROFIL: ogólnoakademicki POZIOM: jednolite studia magisterskie TRYB: NIESTACJONARNY Rok rozpoczęcia 2017/2018 SEMESTR
Bardziej szczegółowoI nforma c j e ogólne. Podstawy socjologia
Kod modułu Rodzaj modułu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów Rok studiów S YL AB US MODUŁ U (PRZEDMIOTU) Nazwa modułu I nforma c j e ogólne Podstawy socjologia Obowiązkowy
Bardziej szczegółowo