Leczenie naczyniowych schorzeń ust z zastosowaniem lasera

Transkrypt

1 _badania Leczenie naczyniowych schorzeń ust z zastosowaniem a Autor_ Merita Bardhoshi, Norbert Gutknecht, Edit Xhajanka, Esat Bardhoshi, Alketa Qafmolla, Dritan Gjini i Elda Gjini Ryc. 1 i 2_Schorzenia naczyniowe ust. _W roku 1982 Mulliken i Glowacki wprowadzili prostą klasyikację, która opierała się na klinicznych, histochemicznych i komórkowych kryteriach w celu rozróżnienia poszczególnych anomalii naczyniowych (Genovese et al., 2010). Opisali oni 2 różne jednostki naczyniaki i malformacje naczyniowe. Schorzenia te mogą być pochodzenia traumatycznego lub idiopatycznego. Naczyniaki mają różną morfologię: Niektóre są małe i ledwo zauważalne, inne duże i oszpecające. Naczyniaki, które są płaskie i czerwonawe uważane są za powierzchowne. Te, które są głęboko pod skórą i mają niebieskawe zabarwienie, nazywane są naczyniakami głębokimi (Thurnherr et al., 2000). Kiedy naczyniak ma jednocześnie cechy powierzchownego i głębokiego, nazywany jest naczyniakiem złożonym. Ryc. 2 Ryc _2015

2 _badania Poprawna diagnoza jest kluczowa dla zastosowania odpowiedniego leczenia. Zniekształcenia naczyniowe towarzyszą człowiekowi od narodzin, chociaż niektóre z nich mogą uwidocznić się dopiero w późniejszych okresach życia. Co więcej, nigdy się nie rozmnażają ani nie rozwijają. Zamiast tego rozrastają się powolnie i nieustannie przez całe życie, w tempie dopasowanym do rozwoju człowieka, dojrzewanie i ciąża mogą przyspieszyć ich wzrost. Schorzenia te są klasyikowane wg charakterystyki typu naczynia i rodzaju przepływu krwi i ciśnienia (włoskowate, żylne, tętnicze). Na początku wyglądają jak płaskie różowe plamki i są zazwyczaj miękkie i ściśliwe, powiększają się przy zwiększonym ciśnieniu żylnym. Niektóre schorzenia, takie jak rozszerzenia żył i żylakowatość są częścią normalnego procesu starzenia. Wrodzone anomalie mogą być dalej podzielone zgodnie z typem naczynia. Mogą być umiejscowione w różnych obszarach rejonu szczękowo-twarzowego: na języku, ustach, podniebieniu, śluzówce jamy ustnej lub dziąsłach (Romanos, 2012). Jedną z opcji leczenia tych schorzeń jest stosowanie wiązki owej. Z uwagi na estetyczne znaczenie ust, delikatne granice anatomiczne, takie jak granica czerwieni wargowej oraz funkcjonalne znaczenie, leczenie em w tym rejonie ma ważne zalety (Romanos, 2012). Kilka systemów owych znajduje zastosowanie w tych przypadkach, wykorzystując zasadę selektywnej fototermolizy (DeBiase et al., 2006). Oznacza ona selektywną termiczną destrukcję tkanek i schorzeń naczyniowych za pomocą ciepła wytworzonego na skutek przyjęcia odpowiedniej energii światła. Terapia em jest dobrym sposobem leczenia takich schorzeń, wykorzystuje bowiem oksyhemoglobinę obecną we krwi. Spośród różnych systemów owych wybieramy aplikację diody owej 980 nm, ponieważ taka długość fali jest dobrze absorbowana przez hemoglobinę. Ta cecha umożliwia osiąganie bardzo dobrej koagulacji i hemostazy, co jest ważne przy leczeniu schorzeń naczyniowych. _Pacjenci i metody terapii Pacjenci Badaniem objęto 60 pacjentów (32 mężczyzn i 28 kobiet) w wieku lat, leczonych pod kątem schorzeń naczyniowych ust (Ryc. 1-3). Protokół badania obejmował 2 grupy: pierwsza, licząca 30 pacjentów, była leczona diodą ową 980 nm, druga kontrolna grupa 30 pacjentów była leczona zimnym skalpelem. Leczenie było przeprowadzane od maja 2007 r. do maja 2012 r. w Departamencie Chirurgii Ustnej w Klinice Stomatologicznej Ryc. 3 Ryc. 4 Uniwersytetu Tirańskiego w Albanii. W grupie owej 20 pacjentów było całkowicie zdrowych, a 10 cierpiało z powodu innych chorób (po 3 pacjentów z cukrzycą i kardiopatią, 4 pacjentów w trakcie terapii przeciwzakrzepowej). W grupie kontrolnej 18 pacjentów było całkowicie zdrowych, a 12 cierpiało z powodu innych chorób (po 4 pacjentów z cukrzycą, kardiopatią i w trakcie terapii przeciwzakrzepowej). U wszystkich pacjentów schorzenia zostały określone jako schorzenia naczyniowe w oparciu o ich historię medyczną, wiek, dokładne sprawdzenie wewnątrz i na zewnątrz jamy ustnej oraz o wyniki badania ultrasonografem. Wszyscy pacjenci zostali pisemnie i ustnie poinformowani Ryc. 3_Schorzenia naczyniowe ust. Ryc. 4_Leczony obszar chirurgiczny był bezkrwawy, a fotokoagulacja wewnątrz zmiany została zakończona. 1_

3 _badania o specyice leczenia em i zostali poproszeni o podpisanie pisemnej zgody przed rozpoczęciem leczenia. Następne wizyty kontrolne zostały wyznaczone na miesiąc, 6 miesięcy, 1 rok oraz 3 lata po leczeniu w celu oceny wyników gojenia rany w krótkim i dłuższym okresie. Wszystkie etapy leczenia i wizyty kontrolne zostały fotograicznie udokumentowane, umożliwiając długoterminowe porównania wyników. Ryc. 5 Metoda Leczenie zostało przeprowadzone u pacjentów poddanych miejscowemu znieczuleniu. W grupie owej zastosowano diodę ową 980 nm. Energia a została przekazana poprzez włókno optyczne o średnicy 300 mikrometrów i średniej mocy 3 W, w sposób ciągły przez s w zależności od rozmiaru schorzenia, kontaktowo i bezkontaktowo. Końcówka a była umiejscowiony 2 mm od leczonego obszaru przy metodzie bezkontaktowej. Faktyczne leczenie rozpoczęło się podczas pracy wokół granic każdego schorzenia, poprzez okrążanie go kilka razy w tym samym kierunku. Zmiany w kolorze oraz widoczne kurczenie się były odbierane jako sygnały do zakończenia leczenia, aż do pozbawienia koloru leczonego obszaru oraz zakończenia fotokoagulacji. Przy metodzie kontaktowej włókno było w kontakcie ze śluzówkową powierzchnią schorzenia. Następnie terapia objęła rozszerzony obszar od głównej części zmiany naczyniowej do jej peryferii. Ryc. 6 Leczony obszar chirurgiczny był bezkrwawy, a fotokoagulacja wewnątrz schorzenia została ukończona (Ryc. 4). Leczone obszary zostały zamrożone na 3-5 min. Po leczeniu (Ryc. 5) zostały przepisane środki przeciwbólowe w razie, gdyby istniała konieczność ich użycia, nie przepisywano antybiotyków. Instrukcje dotyczące pochirurgicznego leczenia obejmowały 2-godzinny lodowy kompres, unikanie spożywania gorących napojów i posiłków, smarowanie miejsca poddawanego działaniu a maścią z witaminą E i unikanie jego ekspozycji na promienie słoneczne przez miesiąc. Pacjenci z grupy kontrolnej byli leczeni konwencjonalnie usuwanie zmiany przy użyciu ostrza. Wycięcie jako technika chirurgiczna zo- Ryc. 7 Ryc. 5_Obraz zaraz po zabiegu. Ryc. 6 i 7_Stan 4 tygodnie po leczeniu diodą ową 980 n. Gojenie rany było ukończone bez bliźnienia. 30 1_2015

4 _badania stało przeprowadzone, by w pełni wyłuskać zmianę oraz aby rana mogła być zaszyta. Wszystkim pacjentom zostały przepisane antybiotyki pacjenci, którzy wcześniej byli poddawani terapii przeciwzakrzepowej, musieli przerwać swoje leczenie przed zabiegiem chirurgicznym. Następne wizyty kontrolne, wynikające z zastosowanego protokołu badania dla obu grup (owa i kontrolna), zostały zaplanowane w odstępach 10 dni, 1 miesiąca, 6 miesięcy, 1 roku oraz 3 lat po leczeniu. Dzięki temu ból, krwawienie, opuchlizna, formowanie blizn, zaburzenia funkcjonalności, wynik estetyczny, nawroty oraz gojenie się ran zostały poddane ewaluacji. było długotrwałe opatrzenie miejsca gojenia, a zamknięcie rany było możliwe jedynie dzięki szwom. Ból Drugim ocenianym parametrem był ból pooperacyjny. Z 30 pacjentów leczonych em tylko jeden zgłosił ból po tym, jak przestało działać miejscowe znieczulenie. Inni pacjenci odczuwali optymalny pooperacyjny komfort i nie uskarżali się na jakiekolwiek dolegliwości bólowe. Wśród pacjentów leczonych konwencjonalnym zabiegiem z użyciem ostrza, 22 z 30 pacjentów (70%) zgłosiło ból, który musiał być uśmierzany _Wyniki W tym badaniu (zgodnie z protokołem) porównano wyniki 2 grup pacjentów. Pierwszą była grupa 30 pacjentów z różnymi schorzeniami naczyniowymi ust, leczona diodą ową 980 nm ( stomatologiczny Sirona). Druga grupa, uważana za grupę kontrolną, leczona była konwencjonalnymi technikami chirurgicznymi przy użyciu ostrzy. Wyniki zostały porównane zarówno krótko-, jak i długoterminowo. Pacjenci z grupy owej poddani zostali leczeniu podczas jednej sesji. Do tego badania włączono przypadek schorzenia naczyniowego całej dolnej wargi, gdzie poszczególne fragmenty były leczone w 5 sesjach. Innym specjalnym przypadkiem w grupie owej był pacjent ze schorzeniami naczyniowymi dolnej i górnej wargi, które były leczone w oddzielnych sesjach w odstępie 2-3 tygodni każda. Czas zabiegu w grupie owej był bardzo krótki, co niewątpliwie było dużą zaletą dla pacjentów poddanych terapii. Co więcej, nie było wymagane założenie szwów, a rana goiła się w czasie 2-3 tygodni, zależnie od rozmiaru schorzenia. W czasie leczenia rany żaden z pacjentów nie zgłosił komplikacji, co dotyczyło także pacjentów z innymi problemami zdrowotnymi. Dla porównania, od 3 do 30 pacjentów w grupie kontrolnej wykazało opóźnienia w gojeniu się ran z powodu lokalnych problemów, szczególnie u pacjentów z innymi problemami zdrowotnymi. Parametry gojenia zostały ocenione następująco: Krwawienie Krwawienie podczas usuwania chirurgicznego schorzeń naczyniowych może być uważane za typową cechę takich zabiegów. Podczas leczenia em, u żadnego z pacjentów nie zaobserwowano krwawienia. W grupie kontrolnej, po usunięciu zmiany skalpelem, konieczne 14. DolnoÊlàskie Targi Stomatologiczne we Wrocławiu listopada 2015 Wrocław 1_

5 _badania (Ryc. 6 i 7), natomiast u wszystkich pacjentów leczonych konwencjonalnym zabiegiem chirurgicznym przy użyciu ostrzy, bliźnienie było widoczne w miejscu przeprowadzenia cięcia. Zaburzenia funkcji Parametr zaburzeń funkcji był oceniany 6 miesięcy po leczeniu. W grupie owej nie odnotowano takich zaburzeń, usta wyglądały normalnie, biorąc pod uwagę kolor i konsystencję. Z drugiej strony, w grupie kontrolnej 6 z 30 pacjentów (20%) zgłosiło zaburzenia funkcji. Nawroty Nawracanie schorzenia było oceniane jako długoterminowy wynik podczas wizyty kontrolnej po 1 roku, 2 i 3 latach po zabiegu. Zgodnie z danymi klinicznymi zebranymi od pacjentów leczonych em, nie zaobserwowano żadnych nawrotów. W grupie kontrolnej tylko w jednym przypadku zanotowano nawrót schorzenia podczas pierwszego roku po wycięciu zmiany. _Podsumowanie lekami przeciwbólowymi przez kilka dni po zakończeniu leczenia. Opuchlizna Kolejnym parametrem ocenianym w pierwszym tygodniu wizyt kontrolnych była opuchlizna. Żaden z pacjentów leczonych em nie zgłosił wystąpienia obrzęków. Dla porównania, 20 z 30 pacjentów (66%) z grupy kontrolnej zgłosiło opuchnięcie w pierwszym tygodniu po zabiegu chirurgicznym. Bliźnienie Często spotykany problem związany ze schorzeniami ust to formowanie się blizn. Bliźnienie było oceniane podczas wizyt kontrolnych w pierwszym miesiącu po zabiegu. U żadnego z pacjentów leczonych diodą ową 980 nm nie zaobserwowano formowania się blizny Kliniczne zastosowanie diody owej 980 nm do zwalczania naczyniowych schorzeń ust ma korzystne efekty ze względu na dobrą absorpcję hemoglobiny. Leczenie em w porównaniu z zabiegiem wykonanym skalpelem, zapewnia minimalną inwazyjność i minimalny wpływ na estetykę. W porównaniu z pacjentami leczonymi metodami konwencjonalnymi, pacjenci leczeni em czuli się o wiele bardziej komfortowo w fazie pooperacyjnej ze względu na mniejszy ból i obrzęki. Pacjenci w trakcie terapii przeciwzakrzepowej nie zmieniali swojego leczenia przed zabiegiem owym. Podczas leczenia w tej grupie nie występowało krwawienie. Zastosowanie a zostało przeprowadzone stosunkowo szybko i było dobrze przyjęte we wszystkich grupach wiekowych. Rany powstałe na skutek użycia a goiły się relatywnie szybko, bez formowania blizn oraz bez zaburzeń funkcjonalności. kontakt Prof. Ass. Merita Bardhoshi Medicine University Department of Oral Surgery Dibra Street 63, Tirana, Albania Tel.: Fax: meritabardhoshi@yahoo.com 32 1_2015