Lipnica Murowana Kościół pw. św. Leonarda Obiekt wpisany na listę UNESCO

Transkrypt

1 Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej opsany w wydawnctwe Wydawca: Małopolska Organzacja Turystyczna Buro: ul. św. Krzyża 14, Kraków, tel , buro@mot.krakow.pl Projekt grafczny skład: Wydawnctwo PROMO Zakrzów 346, Podłęże, tel , e-mal: wyd_promo@tlen.pl DTP: Ryszard Wachel Tekst: Anna Tynec Konsultacja naukowa: Paweł Kutaś Zdjęca: Paweł Kutaś, Paweł Mernczak, Ryszard Wachel Rysunk: Ryszard Szokalsk Wydane I, Kraków 2008 Projekt zrealzowany we współpracy z Województwem Małopolskm, sfnansowany z budżetu Województwa Małopolskego Rajbrot Koścół pw. Narodzena Najśwętszej Mar Panny Śwątyna wznesona została na początku XVI w. Jej dachy pobte są gontem, zaś ścany oszalowane deskam. Wnętrze koścoła zachwyca bogatą polchromą z 1879 r. Do najstarszych elementów wyposażena należy umeszczona na belce tęczowej grupa Ukrzyżowana z pocz. XVI w., fgura Chrystusa Zmartwychwstałego z poł. XVI w. oraz chrzcelnca z XVI w. Ołtarz główny barokowy, ołtarze boczne z XIX w. Obok koścoła znajduje sę drewnana dzwonnca z XIX w. Neopodal warto zobaczyć drewnany spchlerz. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę: 7.00, 9.00, 11.00, Tel. do paraf: W poblżu Rajbrotu znajduje sę rezerwat skalny Kamene Brodzńskego. Tymowa Koścół pw. św. Mkołaja Bskupa Śwątyna powstała w 1764 r., na początku XX w. została znaczne przebudowana. Dachy budynku pokryte są blachą, ścany zaś oszalowane ponowym deskam. Wewnątrz uwagę przycąga dekoracja malarska ścan stropów wykonana w 1913 r. Wyposażene śwątyn pochodz główne z XVIII częścowo XIX w. Ołtarz główny dwa boczne są barokowe, podobne kamenna chrzcelnca. Trzec ołtarz boczny jest klasycystyczny, natomast ambona, prospekt organowy oraz rzeźby na belce tęczy rokokowe. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę: 7.00, 9.00, 11.00, Tel. do paraf: Będąc w Tymowej, należy koneczne zwedzć położony neopodal Czchów z gotyckm koścołem, pozostałoścam XIII-wecznego zamku oraz zabytkową zabudową rynku. Iwkowa Koścół pw. Nawedzena Najśwętszej Mar Panny Koścół w Iwkowej zbudowany został w ostatnej ćw. XV w. We wnętrzu śwątyn zachowały sę dwa późnogotycke portale. Ścany zdob późnorenesansowa polchroma z 1619 r. Do najcennejszych zabytków należą rzeźby grupy Ukrzyżowana na belce tęczowej XIV, XV w. oraz późnogotycke rzeźby z XVI w. w ołtarzu głównym. W okne prezbterum znajduje sę kopa gotyckego wtraża z 1. poł. XV w. Na pleban meśc sę Muzeum Parafalne gromadzące m.n. eksponaty kultury ludowej oraz przedmoty kultu relgjnego z Iwkowej okolc. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. (V-XI) perwsza sobota mesąca 8.00; 31 maja 11.00, Tel. do paraf: W położonej nad Jezorem Czchowskm mejscowośc Wytrzyszczka znajduje sę malownczy zamek Tropsztyn. Gosprzydowa Koścół pw. św. Urszul Koścół w Gosprzydowej wznesony został pod konec XVII w. Nakryty jest wysokm, pobtym gontem dachem, tworzącym bardzo charakterystyczny okap. Wnętrze śwątyn pokryte jest polchromą z 1889 r. (nawa prezbterum) z 1966 r. (kaplca). Wększość sprzętów pochodz z doby baroku. W ołtarzu głównym umeszczony jest obraz Matk Boskej z Dzecątkem z 2. poł. XVII w. Warto równeż zwrócć uwagę na kamenną, gotycką chrzcelncę z XV w. W stojącej obok śwątyn drewnanej dzwonncy znajduje sę dzwon z 1585 r. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę: 7.00, 9.00, Tel. do paraf: W poblskm Gnojnku warto zwedzć gotyck koścół pw. św. Marcna z późnobarokowym wyposażenem. Lpnca Murowana Koścół pw. św. Leonarda Obekt wpsany na lstę UNESCO Szlak Archtektury Drewnanej

2 Lpncka śwątyna jest jedną z najstarszych najcennejszych drewnanych budowl sakralnych Małopolsk. Zbudowana została pod konec XV w. Chwle grozy meszkańcy Lpncy przeżyl w 1997 r., kedy to płynąca neopodal koścółka nepozorna rzeka Uszwca wylała, naruszając fundamenty budowl. Śwątynę uratowano, przywązując ją lnam do rosnącego w poblżu starego dębu. W 2003 r. koścół został wpsany na lstę UNESCO. Koścół składa sę z nawy prezbterum nakrytych wspólnym dachem, pokrytym gontem. Gont pokrywa równeż zadaszena obegających śwątynę otwartych podcen tzw. soboty oraz ścany ponad nm. Wyjątek stanow zachodna ścana oszalowana deskam. Romantycznośc śwątyn dodaje rosnący obok potężny dąb oraz rozsane wokół stare cmentarne mogły. Wnętrze koścoła przycąga przede wszystkm dekoracją malarską ścan stropów. Najstarsza jest polchroma suftów w prezbterum (konec XV w.) oraz w nawe (XVI w.) Wykonano ją za pomocą specjalnych szablonów zwanych patronam. Na ścanach prezbterum artysta ukazał sceny: Ostatnej Weczerzy, Sądu Ostatecznego Ukrzyżowana. Warto równeż zwrócć uwagę na sceny Męk Pańskej na północnej ścane nawy oraz Dekalog zdobący parapet chóru muzycznego. Do nedawna wnętrze śwątyn zdobły 3 gotycke ołtarze główny św. Leonarda z początku XVI w. Adoracj Dzecątka Jezus z końca XV w. św. Mkołaja z ok r. Ołtarze te po kradzeży w 1992 r. zostały umeszczone w Muzeum Decezjalnym w Tarnowe. W koścele możemy podzwać ch kope. Reszta wyposażena jest główne barokowa ambona, obrazy, śwecznk. Do cekawszych elementów wyposażena należy rzadk nstrument muzyczny pozytyw szkatulny pochodzący z początku XVII w. Pod posadzką nawy znajduje sę krypta grobowa rodzny Ledóchowskch, a za ołtarzem budzący fascynację przeszłoścą tzw. Słup Śwatowda. W Lpncy warto równeż zwedzć rynek z drewnanym domam wspartym na charakterystycznych słupach, gotyck koścół św. Andrzeja Ap. z 1364 r. barokowy św. Szymona z Lpncy z 1648 r. Lpnck rynek szczególne atrakcyjne prezentuje sę w czase Nedzel Palmowej, kedy zdobą go przepękne palmy o wysokośc nawet ponad 30 m. Koścół pw. św. Leonarda w Lpncy Murowanej Godzny otwarca śwątyn: pn.-sb , nd Msze św. w czase wakacj w nedzelę o godz oraz wele okazjonalnych: ślubne, pogrzebowe, dla grup. Tel. do paraf: , W poblżu Lpncy znajduje sę Nowy Wśncz z zamkem Kmtów Lubomrskch oraz dworkem Koryznówka z muzeum pośwęconym Janow Matejce. Sobolów Koścół pw. Wszystkch Śwętych Koścół zbudowany został w końcu XVI w. W latach został znaczne przebudowany. Dachy śwątyn podcen pobte są gontem, ścany zaś oszalowane deskam. Na zewnętrznej ścane prezbterum znajduje sę rzeźba Chrystusa w Ogrojcu wykonana w XX w. Wnętrze dekoruje polchroma z 1929 r. Wyposażene śwątyn pochodz główne z XVIII w. ołtarze boczne, ambona, konfesjonały, ławy. Najcennejszym zabytkem jest umeszczony w XIX-wecznym ołtarzu głównym obraz Ukrzyżowane z 1583 r. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę: 7.30, 9.00, 11.00, Tel. do paraf: Nedaleko od Sobolowa położony jest Perzchów, mejsce narodzn gen. Henryka Dąbrowskego, twórcy Legonów Polskch we Włoszech. Znajduje sę tu kopec pośwęcony jego pamęc. Chronów Koścół pw. Ducha Śwętego Koścół zbudowany został w 1685 r. Nawę prezbterum nakrywa wspólny dach pobty gontem, ścany oszalowane są deskam. Nawę główną nakrywa pozorne sklepene kolebkowe, zaś nawy boczne płaske stropy. Wnętrze śwątyn ozdobone jest polchromą wykonaną w 1930 r. Wyposażene pochodz z doby baroku, uwagę zwraca ołtarz główny z obrazem Zesłane Ducha Śwętego pęknym spralnym kolumnam. W ołtarzach bocznych obrazy Matk Bożej Neustającej Pomocy Serca Jezusowego. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę (od Welkanocy do adwentu): 7.30, Tel. do paraf: W poblskm Starym Wśnczu znajduje sę gotycko-renesansowy koścół z dzwonem z 1545 r. odlanym przez tego samego mstrza, który wykonał Dzwon Zygmunta na Wawelu.

3 1. Andrzejówka 2. Dubne 3. Gładyszów 4. Jastrzębk 5. Kąclowa 6. Kunkowa 7. Leluchów 8. Mlk 9. Mochnaczka Nżna 10. Muszynka 11. Polany 12. Powroźnk 13. Ropca Górna 14. Wojkowa 15. Złocke 16. Koneczna 17. Belanka 18. Łose 19. Leszczyny Nowca 21. Czarna 22. Czyrna 23. Porunka 24. Łukowca 25. Rożnów Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej opsany w wydawnctwe Wydawca: Małopolska Organzacja Turystyczna Buro: ul. św. Krzyża 14, Kraków, tel , buro@mot.krakow.pl Projekt grafczny skład: Wydawnctwo PROMO Zakrzów 346, Podłęże, tel , e-mal: wyd_promo@tlen.pl DTP: Ryszard Wachel Tekst: Anna Tynec Konsultacja naukowa: Paweł Kutaś Zdjęca: Tomasz Kasztelewcz, Paweł Kutaś, Paweł Mernczak Rysunk: Ryszard Szokalsk Wydane I, Kraków 2008 Projekt zrealzowany we współpracy z Województwem Małopolskm, sfnansowany z budżetu Województwa Małopolskego Szymbark Skansen Ośrodek Budownctwa Ludowego w Szymbarku udostępnony został dla zwedzających w 1987 r. Na obszarze 2 ha ukazane jest budownctwo ludowe okolc Gorlc. Wększość obektów pochodz z XIX w. Do najcekawszych z nch należą: kurna chata z Sar, kuźna z Turzy, watrak z Krygu Ropy. W wększośc obektów znajdują sę ekspozycje ukazujące ch dawne wyposażene. Skansen organzuje równeż pokazy dawnych rzemosł (kowalstwo, garncarstwo, obróbka lnu). Godzny otwarca skansenu: wt.-pt , sb.-nd Ceny bletu: normalny 7 zł, ulgowy 4 zł. Tel. do skansenu: Obok skansenu wznos sę murowany dwór obronny Gładyszów z XVI w., a w przysółku zwanym Dolny znajduje sę drewnana cerkew z końca XVIII lub 1. ćw. XIX w. Rzepennk Bskup Koścół pw. św. Jana Chrzccela Koścółek zbudowany został na początku. XVI w. W XVII w. dobudowano do nego weżę. Ścany, dachy oraz zweńczona namotowym hełmem nska weża pobte są gontem. Wnętrze nakryte jest płaskm stropam, pod chórem zachowały sę resztk patronowej polchrom. W koścele znajdują sę bardzo cenne ołtarze, w tym gotycko-renesansowy z pocz. XVI w. z rzeźbam św. św. Potra, Pawła, Krzysztofa Stansława oraz późnorenesansowy z płaskorzeźbą przedstawającą głowę św. Jana Chrzccela. Msze św. w nedzelę: 9.30 Tel. do paraf: Zwedzane: , Będąc w Rzepennku, warto wybrać sę na wyceczkę do pęknego rezerwatu przyrody Skamenałe Masto w Cężkowcach. Czermna Koścół pw. św. Marcna Śwątyna wznesona została w 1520 r., w XVIII w. znaczne ją przebudowano, m.n. dostawono kaplcę nakrytą ośmopolową kopułą. Koścół oszalowany jest ponowym deskam, obecne trwa wymana pokryca dachu z blaszanego na gontowe. Wnętrze zdob polchroma z 1877 r. W śwątyn zachowało sę bogate wyposażene z XVII/XIX w., w tym 5 ołtarzy, ambona, organy. W ołtarzu głównym znajduje sę kopa cudownego obrazu Matk Boskej Poceszena, pochodzący z XVI w. orygnał znajduje sę w nowej śwątyn. W koścele ne są odprawane Msze św. Tel. do paraf: W poblskej Żurowej znajduje sę drewnany koścół z przełomu XVI/XVII w. oraz uroklwe skały Borówka Ostry Kameń. Stróże Muzeum Pszczelarstwa Rozłożona w pęknym krajobraze ekspozycja muzealna obrazuje hstorę polskego pszczelarstwa bartnctwa. Zgromadzono tu ponad 100 ul różnych rodzajów, w tym ule fguralne, skrzynkowe, obserwacyjne. Cekawostkę stanową ule afrykańske. W muzeum eksponowane są równeż różnorake narzędza pszczelarske. Do najcennejszych eksponatów należy kłoda na pęć rodzn pszczelch z przełomu XVIII/XIX w. W bblotece zgromadzono bogaty ksęgozbór dotyczący pszczelarstwa, w tym wydawnctwa z XVII w. Muzeum prowadz dzałalność ośwatową edukacyjną. Godzny otwarca muzeum (XI-III): po wcześnejszym zgłoszenu, (IV-X): pn.-pt , nd. śwęta Ceny bletu: normalny - 6 zł ulgowy - 5 zł. Tel. do muzeum: W poblskm Grybowe warto zwedzć Muzeum Parafalne z cekawym zboram sztuk sakralnej ludowej. Bnarowa Koścół pw. św. Mchała Archanoła Obekt wpsany na lstę UNESCO Szlak Archtektury Drewnanej

4 Koścół wznesony został ok r., pod konec XVI w. dobudowana do nego została weża, a późnej podcena. Począwszy od połowy XIX w. bnarowska śwątyna znalazła sę w kręgu zanteresowań podróżnków artystów. Rysowal ją m.n. S. Wyspańsk J. Mehoffer. W 1908 r. pokryto ją blachą, co ujemne odbło sę na jej zewnętrznym wyglądze. Przywracane dawnego gontowego pokryca zakończono dopero w 2008 r. W 2003 r. śwątyna została wpsana na lstę UNESCO. Koścół składa sę z nawy przylegającej do nej Kaplcy Anołów Stróżów, prezbterum oraz weży zweńczonej ostrosłupowym hełmem. Dachy, jak ścany śwątyn pobte są gontem, co dodaje jej malownczej harmon. Wnętrze śwątyn oczarowuje przede wszystkm dekoracją malarską pokrywającą szczelne ścany suft. Pochodz ona z różnych okresów, najstarsze są wykonane za pomocą specjalnych szablonów zdobena suftu nawy prezbterum z początku XVI w. Polchroma ścan nawy prezbterum pochodz z poł. XVII w. W prezbterum w dwóch rzędach przedstawono cykl 21 scen Męk Pańskej, w nawe warto zwrócć uwagę na malowdła Sąd Ostateczny (ścana północna) oraz Nauka dobrego umerana Rozdroża życa ludzkego (ścana połudnowa). Do najcennejszych elementów wyposażena śwątyn należy rzeźba Matk Boskej z Dzecątkem oraz płaskorzeźby św. Barbary, św. Katarzyny, św. Doroty św. Małgorzaty pochodzące z końca XIV w., eksponowane w nowym ołtarzu umeszczonym na ścane nawy, a także rzeźba Matk Boskej z Dzecątkem z 2. ćw. XV w. umeszczona w ołtarzu głównym. Z doby gotyku pochodz równeż kamenna chrzcelnca. Reszta wyposażena śwątyn pochodz główne z XVII w. ołtarz główny, ambona, konfesjonały, ławk w Kaplcy Anołów Stróżów, fgury na belce tęczy. Obok śwątyn znajduje sę murowana dzwonnca z dzwonem z XV w. Koścół pw. św. Mchała Archanoła w Bnarowej Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę: 7.30, 9.00, Tel. do paraf: Będąc w Bnarowej, należy koneczne zwedzć poblsk Becz nazywany często Małym Krakowem z monumentalnym gotyckm koścołem, ratuszem z renesansową weżą, pozostałoścam murów mejskch z XIV-XVI w. Muzeum Marcna Kromera. Szalowa Koścół pw. św. Mchała Archanoła Śwątyna zbudowana została w 1736 lub 1739 r. Jest to budowla trójnawowa, z oszalowanym częścowo pobtym gontem ścanam oraz pokrytym blachą dacham. Jednolte, barokowo-rokokowe wnętrze śwątyn oszałama bogactwem polchrom wyposażena. Na ścanach przeważają dekoracje roślnne, natomast na sklepenu nawy przedstawone są alegoryczne sceny, m.n. Golgota Arka Noego. Do najcekawszych elementów wyposażena należą późnobarokowe ołtarze, ambona oraz chrzcelnca z czarnego marmuru. Msze św. w nedzelę: 7.30, 9.30, 11.00, Tel. do paraf: W położonej klka klometrów od Szalowej Łużnej znajduje sę najwększy w Galcj cmentarz wojskowy z czasów I wojny śwatowej. Szymbark Koścół pw. św. Wojcecha Bskupa Późnobarokowy koścół w Szymbarku zbudowany został w 1782 r. Jego ścany oraz dachy pobte są gontem. Bardzo charakterystyczny jest szczyt fasady koścoła ozdobony falstym wolutam. Nakryte stropam wnętrze ozdobone jest dekoracją malarską wykonaną w 1940 r. Wyposażene śwątyn pochodz główne z XVIII XIX w. Do najcekawszych jego elementów należą: ołtarz główny z krzyżem obrazem św. Wojcecha, ołtarz boczny z cennym obrazem Matk Boskej Różańcowej z XVII/XVIII w., ambona oraz drewnana chrzcelnca. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę (V-IX): Tel. do paraf: W poblżu Szymbarku wznos sę Maślana Góra, na stoku której znajduje sę beskdzke... Morske Oko jezorko powstałe wskutek potężnego osuwska.

5 Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej opsany w wydawnctwe Wydawca: Małopolska Organzacja Turystyczna Buro: ul. św. Krzyża 14, Kraków, tel , buro@mot.krakow.pl Projekt grafczny skład: Wydawnctwo PROMO Zakrzów 346, Podłęże, tel , e-mal: wyd_promo@tlen.pl DTP: Ryszard Wachel Tekst: Anna Tynec Konsultacja naukowa: Paweł Kutaś Zdjęca: Magdalena Foryt, Paweł Mernczak, Knga Węgrzyn Rysunk: Ryszard Szokalsk Wydane I, Kraków 2008 Projekt zrealzowany we współpracy z Województwem Małopolskm, sfnansowany z budżetu Województwa Małopolskego Manowy Kaplca cmentarna pw. św. Sebastana Kaplca perwotne znajdowała sę na cmentarzu w Starych Manowach, na obecne mejsce została przenesona w latach w zwązku z budową Jezora Czorsztyńskego. Zbudowana została w 1722 r. Ścany posadowone są na kamennej podmurówce, nakryta jest dachem pobtym gontem. Obegają ją otwarte, wsparte na słupach podcena, zrekonstruowane już po przenesenu budynku na nowe mejsce. Kaplca obecne ne posada wyposażena, część dawnych sprzętów znajduje sę w nowym koścele. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , so Tel. do paraf: Klka klometrów od Manów znajduje sę przełęcz Snozka z pomnkem autorstwa Władysława Hasora. Harklowa Koścół pw. Narodzena Najśwętszej Mar Panny Śwątyna w Harklowej wznesona została pod konec XV w., w XVIII-XX w. uległa znacznym przebudowom. Dach nawy prezbterum, podobne jak weża, pobty jest gontem. Ścany śwątyn podcen są częścowo oszalowane ponowym deskam. We wnętrzu zachowały sę dwa ostrołukowe portale, a także pozostałośc gotyckej polchrom. W ołtarzu głównym umeszczone są obrazy z perwotnego gotyckego tryptyku. Warto równeż zwrócć uwagę na ołtarze boczne z poł. XVIII w. oraz kamenną chrzcelncę z 1731 r. Msze św. w nedzelę: 8.00, Tel. do paraf: Na cmentarzu w położonej neopodal Łopusznej znajduje sę grób wybtnego flozofa teologa prof. Józefa Tschnera. Grywałd Koścół pw. św. Marcna Koścół w Grywałdze wznesony został w 2. połowe XV w., prawdopodobne ok r. dobudowana została do nego weża oraz podcena. Malownczośc śwątyn dodaje przede wszystkm jednolte, gontowe pokryce ścan oraz dachów. Wnętrze pokryte jest polchromą wykonaną w 1618 r. Do najcennejszych elementów wyposażena należy późnogotyck tryptyk z początku XVI w. z obrazem św. Marcna, a także ołtarz boczny z XVII w. z obrazem Matk Boskej z Dzecątkem. Śwątyna w Grywałdze należy do najcennejszych koścołów drewnanych na Podhalu. Msze św. w nedzelę: 8.00, Tel. do paraf: Będąc w Grywałdze warto zwedzć Szczawncę-Zdrój z zabytkową zabudową uzdrowskową. Trybsz Koścół pw. św. Elżbety Koścółek w Trybszu zbudowany został w 2. poł. XVI w., w następnym stulecu gruntowne go odnowono wyposażono.odpocz.xxw. jest użytkowany sporadyczne, w 1924 r. rozebrano nszczejąca weżę. Ścany dach budynku pobte są gontem. Wnętrze śwątyn nakryte jest płaskm stropem. Najcennejszym elementem wyposażena jest późnobarokowa polchroma wykonana w 1647 r. Tło do jednego z przedstaweń stanową szczyty Tatr Belskch. Wększość zabytkowych sprzętów przenesono do nowej śwątyn, tu możemy podzwać m.n. rokokową ambonę. W koścele ne są odprawane Msze św. Tel. do paraf: W położonych nedaleko od Trybsza Łapszach Wyżnych znajduje sę koścół pw. św. św. Potra Pawła uznawany za perłę rokoka. Dębno Podhalańske Koścół pw. św. Mchała Archanoła Obekt wpsany na lstę UNESCO Szlak Archtektury Drewnanej

6 Koścół w Dębne jest jednym z najbardzej znanych najcennejszych koścołów drewnanych w Małopolsce. Legenda powada, że wzneśl go zbójcy po tym, jak na drzewe ukazał sę m Archanoł Mchał. Główny zrąb koścoła (nawa, prezbterum) powstał w 2. poł. XV w., w 1601 r. została dobudowana weża. Śwątyna wznesona jest z drewna glastego. Składa sę z nawy, prezbterum z przylegającą doń zakrystą oraz weży. Nawę prezbterum nakrywa wspólny dach. Pochyła weża zweńczona jest zbcą nakrytą ostrosłupowym hełmem. Wszystke dachy, weża, ścany oraz daszk sobót pobte są gontem. Izbca weży oszalowana jest deskam. W śwątyn zachowały sę 3 gotycke portale, dwa o łuku ostrym, a jeden o wykroju trójlstnym. Wnętrze śwątyn jest prawdzwym muzeum polchrom pokrywającej stropy, ścany prezbterum częścowo nawy, parapet chóru muzycznego, ambonę, ławy w prezbterum, belkę tęczy. Wykonana została ona na przełome XV/XVI w. za pomocą szablonów zwanych patronam. Do głównych jej elementów należą motywy roślnne, geometryczne, fguralne. Pojawają sę także sceny polowań oraz pękny orzeł jagellońsk. Do najcennejszych elementów wyposażena należą: rzeźba Chrystusa Ukrzyżowanego na belce tęczy z końca XIV w. oraz gotyck ołtarz główny. W jego polu środkowym znajduje sę obraz Matk Boskej z Dzecątkem, po jej bokach św. Mchał Archanoł oraz św. Katarzyna. Na awersach skrzydeł wdneją postac św. św. Jana Chrzccela, Jana Ewangelsty, Mkołaja oraz Stansława Bskupa. Na rewersach przedstawono sceny Męk Pańskej. Ołtarze boczne są barokowe, znajdują sę w nch posąg Matk Boskej oraz śwętych dzewc: Katarzyny, Barbary, Cecyl Doroty pochodzące z 1. ćw. XV w. W 2003 r. koścółek w Dębne został wpsany na Lstę Dzedzctwa Naturalnego Kulturowego UNESCO. Koścół pw. św. Mchała Archanoła w Dębne Podhalańskm Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę: 8.00, Tel. do paraf: Będąc w Dębne należy koneczne udać sę na spływ przełomem Dunajca. Trasa spływu wedze z mejscowośc Sromowce do Kroścenka lub Szczawncy. Nowy Targ Koścół cmentarny pw. św. Anny Koścół zbudowany został prawdopodobne w 2. poł. XV w. Usytuowany jest na stromym wzgórzu, pośrodku cmentarza. Ścany śwątyn oszalowane są deskam, zaś wszystke dachy pobte gontem. Ścany sklepene pokrywa dekoracja malarska wykonana w 1880 r. Na ścanach wdzmy sceny fguralne, na sklepenu kasetony z rozetam. W późnobarokowym ołtarzu głównym znajdują sę obrazy Rodzna Najśwętszej Panny Mar z 1516 r. oraz Matka Boska z Dzecątkem z pocz. XVI w. Dwa ołtarze boczne pochodzą z końca XVII w., ambona z XVIII w. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę (V- X): 10.00, Tel. do paraf: Klka klometrów od Nowego Targu, w Ludźmerzu, znajduje sę Sanktuarum Matk Boskej Królowej Podhala. Łopuszna Koścół pw. św. Trójcy św. Antonego Opata Koścół zbudowany został w 2. poł. XV w., w 1934 r. w czase welkej powodz został zalany zamulony do wysokośc pół metra. Dachy śwątyn pobte są gontem, ścany zaś oszalowane deskam. Najcennejszym elementem wyposażena jest gotyck tryptyk z 3. ćw. XV w. ze sceną Koronacj NMP pośrodku postacam śwętych na awersach skrzydeł oraz sceną Zwastowana na rewersach. Ołtarze boczne ambona pochodzą z doby baroku. W poblżu koścoła znajduje sę dworek z łamanym polskm dachem będący negdyś własnoścą rodzny Tetmajerów. Obecne meśc sę tam oddzał Muzeum Tatrzańskego. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): cz.-pt , sb Msze św. w nedzelę: 8.00, 11.00, Tel. do paraf: Godzny otwarca muzeum: śr.-nd Tel. do muzeum: W poblżu Łopusznej znajduje sę malownczy rezerwat Przełom Bałk.

7 1. Andrzejówka 2. Dubne 3. Gładyszów 4. Jastrzębk 5. Kąclowa 6. Kunkowa 7. Leluchów 8. Mlk 9. Mochnaczka Nżna 10. Muszynka 11. Polany 12. Powroźnk 13. Ropca Górna 14. Wojkowa 15. Złocke 16. Koneczna 17. Belanka 18. Łose 19. Leszczyny Nowca 21. Czarna 22. Czyrna 23. Porunka 24. Łukowca 25. Rożnów Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej Mejscowość, w której znajduje sę obekt na Szlaku Archtektury Drewnanej opsany w wydawnctwe Wydawca: Małopolska Organzacja Turystyczna Buro: ul. św. Krzyża 14, Kraków, tel , buro@mot.krakow.pl Projekt grafczny skład: Wydawnctwo PROMO Zakrzów 346, Podłęże, tel , e-mal: wyd_promo@tlen.pl DTP: Ryszard Wachel Tekst: Anna Tynec Konsultacja naukowa: Paweł Kutaś Zdjęca: Magdalena Foryt, Paweł Kutaś, Paweł Mernczak Rysunk: Ryszard Szokalsk Wydane I, Kraków 2008 Projekt zrealzowany we współpracy z Województwem Małopolskm, sfnansowany z budżetu Województwa Małopolskego Zdyna Cerkew greckokatolcka pw. Opek Bogurodzcy Cerkew zbudowana została pod konec XVIII w., w wynku przekształceń zatracła swoją perwotną bryłę. Obecne użytkowana jest przez parafę prawosławną, odbywają sę w nej równeż nabożeństwa rzymskokatolcke. Ścany śwątyn pobte są gontem, zaś dachy weńczące je hełmy z pozornym latarnam pokryte są blachą. Wnętrze zdob polchroma z 1924 r. Do najcekawszych elementów wyposażena należy późnobarokowy konostas z XVIII w. oraz rokokowy ołtarz główny z koną Ukrzyżowana z końca XVIII w. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę: 8.30 rzymskokatolcka, prawosławna (co drugą nedzelę) Tel. do paraf: Będąc w Zdyn, warto wybrać sę do Gładyszowa, gdze znajduje sę pękna cerkew w stylu huculskm. Belanka Cerkew greckokatolcka pw. Opek Bogurodzcy Cerkew zbudowana została w 1773 r., w 1947 r. dachy śwątyn strawł pożar, do perwotnego wyglądu udało sę je przywrócć dopero w 2000 r. Obecne w śwątyn odbywają sę nabożeństwa prawosławne, greckokatolcke rzymskokatolcke. Ścany nawy, prezbterum weży oraz dachy śwątyn pobte są gontem. Banaste hełmy pokryte są blachą. Górna część weży pomalowana jest na kolor nebesk. W śwątyn znajduje sę konostas z końca XVIII w. oraz klka kon z XVII XVIII w. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę: 8.00 rzymskokatolcka, 9.00 greckokatolcka, prawosławna. Tel. do paraf: Będąc w Belance warto wybrać sę na wyceczkę do schronska na Magurze Małastowskej. Łose Cerkew greckokatolcka pw. Narodzena NMP Cerkew zbudowana została na pocz. XIX w., w latach 30. XX w. została znaczne przebudowana, m.n. dobudowano nawy boczne, przez co uzyskała plan zblżony do krzyża greckego. Ścany wszystkch częśc śwątyn pobte są gontem, natomast dachy oraz zweńczone pozornym latarnam banaste hełmy są pokryte blachą medzaną. Wnętrze pokrywa polchroma z 1935 r. Najcennejszym elementem wyposażena jest neobarokowy konostas z przełomu XVIII/XIX w. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę: Tel. do paraf: Klka klometrów od Łosa znajduje sę zalew Klmkówka, nad którym kręcono m.n. sceny do flmu Ognem Meczem. Czarna Cerkew greckokatolcka pw. św. Dymtra Cerkew w Czarnej wznesona została w 1764 r., w 1. poł. XIX w. została przebudowana. Obecne użytkowana jest jako koścół rzymskokatolck. Ścany nawy, prezbterum pochyłej weży pobte są gontem. Dachy oraz weńczące je banaste hełmy z pozornym latarnam pokryte są blachą. Wnętrze dekoruje polchroma z 1. poł. XIX w. Najcennejszym elementam wyposażena jest barokowy konostas z XVIII w. oraz równeż barokowy ołtarz z koną Matk Boskej z Dzecątkem. Śwątyna otoczona jest uroklwym kamennym murkem. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę: Tel. do paraf: W poblżu Czarnej znajduje sę klka pęknych cerkw greckokatolckch. Szczególne warto zwedzć obekty w Śnetncy Brunarach Wyżnych. Sękowa Koścół pw. św. św. Flpa Jakuba Apostołów Obekt wpsany na lstę UNESCO Szlak Archtektury Drewnanej

8 Skryta wśród zelen Beskdu Nskego śwątyna powstała około 1520 r. Przez wek znana była prawdopodobne tylko meszkańcom mejscowej paraf. Pod konec XIX w. jej wyjątkową malownczość odkryl malarze, w swoch pracach uwecznl ją m.n. S. Wyspańsk, J. Mehoffer, T. Axentowcz, W. Tetmajer. W czase I wojny śwatowej śwątyna została prawe całkowce znszczona zdewastowana przez wojska austro-węgerske, które wykorzystywały drewno do budowy okopów oraz jako opał. Koścół udało sę odbudować, w późnejszych latach był welokrotne restaurowany, za co w 1994 r. został uhonorowany prestżową nagrodą Prx Europa Nostra. W 2003 r. został wpsany na lstę UNESCO. Wędrowca uderza przede wszystkm malownczość śwątyn. Decydują o nej wysoke, spływające prawe do zem, pokryte gontem dachy, a także nska, kwadratowa weża nakryta kopułką z latarną. Weża posada otwarte przyzeme, dzęk czemu możemy podzwać jej konstrukcję. Całośc dopełnają obegające koścół otwarte soboty, czyl podcena. Wnętrze śwątyn przedstawa sę skromne, ale pękne. Uwagę przykuwa bogato zdobony późnorenesansowy ołtarz główny z obrazem św. Mkołaja, Benedykta Antonego. Po bokach umeszczono fgury św. Potra św. Andrzeja. Ołtarz weńczy rzeźba Salwator Mund. Ołtarze boczne są współczesne lewy z obrazem św. Huberta (dar myślwych), prawy z fgurą Najśwętszej Mar Panny. Na połudnowej ścane prezbterum zachowały sę fragmenty polchrom z 1888 r. Najcennejszym elementem wyposażena jest kamenna gotycka chrzcelnca z 1522 r. Sękowa, koścół pw. św. św. Flpa Jakuba Apostołów Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę: Tel. do paraf: W poblskch Sarach znajduje sę pałac z początku XX w. należący negdyś do przemysłowca naftowego wybtnego poltyka II Rzeczypospoltej Władysława Długosza. Bartne Cerkew greckokatolcka pw. św. św. Kosmy Damana Cerkew greckokatolcka zbudowana została w 1842 r. Po II wojne śwatowej ne była użytkowana, obecne meśc sę tu muzeum. Nawa, prezbterum oraz weża śwątyn nakryte są namotowym dacham zweńczonym weżyczkam z pozornym latarnam. Dachy oraz ścany budynku pobte są gontem. We wnętrzu znajduje sę ekspozycja dotycząca łemkowskej sztuk cerkewnej ludowej. Najcennejszym jej elementam jest kompletny konostas z XVIII w. oraz obrazy Matka Boska z Dzecątkem Chrystus Pantokrator równeż z XVIII w. Zwedzane muzeum po wcześnejszym umówenu. Tel. do muzeum: Cerkew prawosławna pw. św. św. Kosmy Damana Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb , nd Msze św. w nedzelę: Tel. do paraf: Owczary Cerkew greckokatolcka pw. Opek Bogarodzcy Cerkew w Owczarach zbudowana została w 1653 r. Nawa prezbterum nakryte są namotowym, łamanym dacham zweńczonym banastym hełmam z pozornym latarnam. Podobny hełm weńczy wysmukłą weżę. Wszystke dachy ścany śwątyn pobte są gontem, hełmy zaś pokryte blachą. Wnętrze zdob polchroma wykonana w 1938 r. Bardzo cenne jest wyposażene śwątyn, uwagę przykuwa przede wszystkm ogromny barokowy konostas z XVII w. z pękne zdobonym carskm wrotam. Dwa ołtarze boczne pochodzą z XVIII w. Godzny otwarca śwątyn (15 V-15 X 2008): pt , sb nd Msze św. w nedzelę: Tel. do paraf: Nad Owczaram rozcąga sę jeden z najpopularnejszych szczytów Beskdu Nskego Magura Małastowska.