Ocena jakości współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi. raport z powtórnego badania Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy w Suwałkach

Transkrypt

1 Ocena jakości współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi raport z powtórnego badania Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy w Suwałkach Suwałki, czerwiec 2015

2 Autor: Agnieszka Maszkowska Socjolog, trenerka. Od 2002 r. pracuje przy tworzeniu, realizacji i ewaluacji projektów edukacyjnych i społecznych z dziedziny partycypacji społecznej, ekologii, zrównoważonego rozwoju, aktywizacji zawodowej, wielokulturowości. W obszarze jej głównych zainteresowań leży współpraca międzysektorowa, w tym: samorządu lokalnego z organizacjami pozarządowymi. Jest członkinią ciał opiniodawczo-konsultacyjnych, w tym Zespołu Konsultacyjnego ds. Organizacji Pozarządowych przy Prezydencie Miasta Białegostoku, Komisji Dialogu Społecznego ds. Konsultacji Społecznych w Urzędzie Miejskim w Białymstoku oraz Grupy Roboczej ds. przygotowania Regionalnego Programu Operacyjnego na lata w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Podlaskiego. Jest wiceprezeską Fundacji Laboratorium Badań i Działań Społecznych SocLab. Prowadzi szkolenia i doradztwo z zakresu m.in. partycypacji obywatelskiej i standardów zarządzania w trzecim sektorze. Moderuje procesy konsultacji społecznych. Zajmuje się ewaluacją programów społecznych oraz procesów partycypacyjnych. Publikacje: Red. A. Maszkowska, K. Sztop-Rutkowska, Partycypacja obywatelska decyzje bliższe ludziom, Fundacja SocLab, Białystok, 2013 A. Maszkowska, Zarządzanie organizacją, w: red. K. Sztop-Rutkowska, Poradnik standardów normatywnych dla organizacji pozarządowych, Fundacja Rozwoju Ziemi Oleckiej, Olecko 2012 Wydawca: Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT ul. Noniewicza 91, Suwałki tel./fax pryzmat@pryzmat.org.pl Publikacja przygotowana i wydana w ramach projektu Razem dla Suwałk, który współfinansowany jest przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego i realizowany przez Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT w partnerstwie z Miastem Suwałki.

3 Spis treści Wstęp Model współpracy Lokalny Indeks Jakości Współpracy. Metodologia badania Podstawowe informacje o współpracy Badanie ankietowe organizacji pozarządowych Wywiady swobodne Dyskusja moderowana Podsumowanie wniosków i rekomendacji... 46

4

5 Wstęp Stowarzyszenie Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT w partnerstwie z Miastem Suwałki, w okresie r. realizowało projekt Razem dla Suwałk, którego celem było zwiększenie zakresu i poprawa jakości mechanizmów współpracy administracji publicznej i organizacji pozarządowych na terenie Miasta Suwałki. Jednym z szeregu działań projektu, były badania współpracy suwalskiego samorządu z organizacjami pozarządowymi, metodą Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy. Badania te miały na celu dokonanie diagnozy słabości relacji samorządu i organizacji pozarządowych oraz formułowanie propozycji rozwiązań, które stanowić mają wytyczne dla organizacji pozarządowych i lokalnej administracji samorządowej odnośnie budowania poprawnych relacji i efektywnej współpracy międzysektorowowej. Każde demokratyczne społeczeństwo opiera swoje funkcjonowanie i rozwój w oparciu o trzy elementy: demokratycznie wybieraną władzę publiczną, której przedstawicielami są parlamentarzyści i radni, gospodarkę wolnorynkową, reprezentowaną przez sektor biznesu oraz dobrowolne instytucje obywatelskie, w postaci niezależnych organizacji pozarządowych. Organizacje te pełnią rolę pośredniczącą między obywatelem a administracją publiczną w sferze rozwiązywania problemów społecznych i działalności na rzecz dobra wspólnego. Prawdą bowiem jest to, że żadna władza nie jest w stanie rozwiązać wszystkich problemów społecznych, pomimo, że się o nich głośno mówi i dyskutuje. Okazuje się, że nawet najbardziej sprawnie działająca administracja publiczna w demokratycznym państwie prawnym nie jest w stanie zaspokoić wszystkich potrzeb społeczeństwa, a wolny rynek z jego prawidłami jest często zbyt okrutny dla obywateli. Pomocą społeczeństwu służą wówczas bardzo często organizacje pozarządowe. Obszar ich działania jest niezmiernie szeroki, poczynając od działalności rekreacyjnej, hobbystycznej, poprzez pracę w zakresie sportu, kultury, sztuki oraz edukacji, kończąc na pracy z ludźmi wykluczonymi społecznie. Trudno wyobrazić funkcjonowanie dzisiejszych Suwałk, bez udziału tych podmiotów społecznych i inicjatyw, jakie podejmują, wspierając mieszkańców tego miasta. Tu następuje systematyczny rozwój. Zarówno badania społeczne, jak i codzienne obserwacje, ukazują, iż społeczna aktywność oraz zaangażowanie w działania dobroczynne stają się coraz bardziej popularne wśród mieszkańców naszego kraju, także tych z naszego regionu i miasta, gdzie powstaje coraz więcej organizacji i inicjatyw społecznych. Działalność organizacji pozarządowych nie jest osadzona w próżni. Podmioty te funkcjonują w konkretnych warunkach, społecznych, ekonomicznych czy prawnych. Naturalną płaszczyzną, w której aktywność społeczna znajduje swój wyraz jest działalność w ramach wspólnot lokalnych. To na tym poziomie najłatwiej jest zidentyfikować problemy wymagające rozwiązania, a następnie podjąć inicjatywę 5

6 obywatelską, która pozwoli na ich usunięcie. Pomocą organizacjom w codziennej działalności przychodzą partnerzy, z których bez wątpienia największym jest samorząd lokalny. Bo choć to od Sejmu zależą zmiany prawne, których skutkiem może być wiele pozytywnych przeobrażeń, jak uchwalona ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, to na co dzień najważniejszym partnerem dla większości organizacji pozarządowych są samorządy terytorialne. Gmina, powiat czy województwo współpracuje z nimi przy realizacji zadań publicznych, wspiera finansowo ich działalność oraz stwarza warunki do rozwoju, np. pomagając przy uzyskiwaniu dostępu do lokali, miejsc na spotkania, organizacji szkoleń czy doradztwa czy wspólnej realizacji projektów, ukierunkowanych na wsparcie swych mieszkańców. Współpraca międzysektorowa, ma jednak sens tylko wtedy, gdy samorząd lokalny jak i organizacje pozarządowe cechować będzie rzeczywista chęć współpracy, profesjonalizm, który winien także dotyczyć organizacji pozarządowych oraz wzajemne zrozumienie i chęć. Dialog obywatelski umożliwia nam angażowanie partnerów społecznych w kształtowanie polityki rozwoju państwa czy samorządu, nastawienie na rozwiązywanie problemów czy też redukowanie konfliktów społecznych. Obywatel aktywny to nie tylko taki co uczestniczy w wyborach, ale także obywatel, który interesuje się tym co się dzieje wokół niego. Bierze udział w dyskusji i ma poczucie świadomości, ze jego głos jest brany pod uwagę w procesie podejmowania decyzji, które swymi skutkami mogą dotknąć każdego z nas. Aktywna rola obywatela polega także na zaangażowaniu się w inne formy własnej aktywności obywatelskiej, m.in. na udziale w konsultacjach społecznych czy referendach, zgłaszaniu propozycji własnych inicjatyw uchwałodawczych, tworzeniu organizacji pozarządowych i uczestnictwie w ich działalności czy domaganiu się informacji o działalności organów władzy publicznej, która staje się de facto formą kontroli społecznej nad administrowaniem sprawami publicznymi w imieniu społeczności lokalnych, przez wyłonionych w wyniku wyborów powszechnych ich przedstawicieli. Elementem obywatelskości jest także poczucie odpowiedzialności za swoje otoczenie. W niniejszym opracowaniu przedstawiamy wyniki kolejnych już badań metodą Lokalnego Indeksu Jakości Współpracy. Badania te zostały przeprowadzone przez socjolog Agnieszkę Maszkowską, która w 2015 r., uwzględniając dostępne dane dotyczące współpracy, jak sprawozdania, rejestry czy wyniki konsultacji, wzbogaciła je analizą danych uzyskanych na podstawie przeprowadzonych badań ankietowych oraz wywiadów z przedstawicielami samorządu i organizacji pozarządowych. Badania zostały zakończone dyskusją moderowaną w formie warsztatu, która odbyła się w dniu 10 czerwca 2015 r. w Suwałkach. Niniejsza analiza ma wspomagać kreowanie polityki Miasta Suwałki w obszarze, który dotyczy relacji na linii samorząd - sektor pozarządowy. Identyczne badanie zostało przeprowadzone także 6

7 w 2014 r., dzięki czemu możemy dokonać miarodajnej oceny, w jaki sposób, realizacja projektu Razem dla Suwałk, przyczyniła się do podniesienia jakości współpracy między samorządem a organizacjami pozarządowymi. Rezultatem oceny nie ma być ocena samorządu, ale rozpoczęcie wspólnego doskonalenia współpracy oraz wypracowanie metody systematycznej oceny stanu współpracy. W tym miejscy, pragnę podziękować wszystkim zarówno przedstawicielom suwalskiego samorządu, jak i organizacjom pozarządowym za udział w tych badaniach i czas na to poświęcony. Mam nadzieję, że projekt Razem dla Suwałk, przyczynił się do kształtowania partnerskich relacji między włodarzami miasta i pracownikami administracji samorządowej, a społecznością lokalną i organizacjami pozarządowymi, bez których obraz Suwałk bez wątpienia nie byłby tak pozytywny. To nasze wspólne miasto, gdzie żyjemy, pracujemy i uczymy się. Tylko wspólna rozmowa, szeroko pojęty dialog społeczny, wyrażanie własnej opinii, poglądów, dzielenie się swoimi uwagami i alternatywnymi rozwiązaniami umożliwi poznanie stanowiska wszystkich zainteresowanych stron oraz współdziałanie dla dobra wspólnego obywateli, w którym swe miejsce mają także organizacje pozarządowe. dr Jarosław Ruszewski Prezes Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT 1. Model współpracy Model współpracy jest wskazaniem ogólnej metody budowania właściwych relacji między sektorem publicznym i organizacjami pozarządowymi przede wszystkim w oparciu o zapisy Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. 1 Model wyszczególnia trzy płaszczyzny współpracy: 1. Współpracy organizacji jednostek samorządu terytorialnego i organizacji pozarządowych w zakresie tworzenia polityk publicznych, w tym: a. Wzajemnego informowania się; b. Współtworzenia strategii i programów polityk publicznych; c. Konsultowania projektów aktów prawa lokalnego; d. Współpracy przy wdrażaniu polityk publicznych; e. Uczestnictwa organizacji w ocenie wykonania strategii i programów polityk publicznych. 2. Współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi w zakresie realizacji zadań publicznych, w tym: 1 Poradnik modelowej współpracy jest dostępny na stronie internetowej: pokl541.pozytek.gov.pl/produkty,38.html 7

8 a. Finansowania działań organizacji związanych z wykonywaniem zadań publicznych; b. Wykorzystania niefinansowych form wsparcia działań organizacji związanych z wykonywaniem zadań publicznych; c. Tworzenia partnerstw między organizacjami a administracją samorządową. 3. Infrastruktury współpracy, tworzenia warunków do rozwoju aktywności społecznej, a w tym: a. Tworzenie przez samorządy systemów wspierania organizacji pozarządowych; b. Wspierania przez samorządy integracji środowisk pozarządowych. 2. Lokalny Indeks Jakości Współpracy. Metodologia badania. Model współpracy opisuje pewien wzorzec, według którego powinna być oceniana jakość współpracy międzysektorowej. Na tej podstawie opracowany został również Niezbędnik do (samo)oceny współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi (Lokalny Indeks Jakości Współpracy), który służyć może następującym celom: pomocy przedstawicielom organizacji pozarządowych i administracji samorządowej (każdego szczebla) w dokonaniu wspólnej oceny wzajemnych relacji i jakości współpracy; pomocy w sformułowaniu pomysłów, jak te relacje poprawić i spowodować, żeby współpraca przyczyniała się do podniesienia jakości życia mieszkańców wspólnoty samorządowej. Powyższe założenia przyświecały realizatorom projektu Razem dla Suwałk - Centrum Aktywności Społecznej Pryzmat w Suwałkach oraz Urzędowi Miejskiemu w Suwałkach. Na podstawie Niezbędnika, opracowano metodologię badania oraz warsztatów, mających na celu diagnozę współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi w Suwałkach oraz wypracowanie rekomendacji. Metodologia badania W celu uzyskania rzetelnej diagnozy przeprowadzono wieloetapowe badania oraz wykorzystano szereg metod i technik badawczych, czyli tzw. triangulację metodologiczną w odniesieniu do źródeł danych oraz metod badawczych. 1/ Źródła danych. Ze względu na zalety, jak i ograniczenia typowe dla różnego rodzaju źródeł danych, wykorzystane zostały zarówno dane zastane, jak i dane pierwotne, uzyskane w trakcie realizacji wywiadów swobodnych, ankiety(cawi) oraz dyskusji moderowanej w formie warsztatu. 8

9 Wykorzystane zostaną różne źródła informacji: pierwotne informacje pozyskane w celu realizacji badania, pochodzą z wywiadów, ankiet, dyskusji w formie warsztatu, wtórne informacje już istniejące, w postaci dokumentów lub informacji na stronach internetowych. 2/ Metody badawcze. Zastosowanie szerokiego wachlarza dostępnych technik jest gwarancją otrzymania wysokiej jakości danych. Zasada triangulacji metod badawczych pozwala na zminimalizowanie słabości poszczególnych technik zbierania danych przy równoczesnym wykorzystaniu zalet każdej z nich. Techniki badawczo-analityczne: 1. Analiza dokumentów (Desk Research) Analiza dokumentów przeprowadzona była jako jeden z pierwszych etapów realizacji badania i pozwoliła zebrać informacje, które zostały wykorzystane do przygotowania narzędzi badawczych oraz opracowania raportu końcowego. W ramach analizy Desk Research zostały poddane analizie: Stan prawny w szczególności istniejące dokumenty i programy, takie jak program współpracy, uchwały dotyczące konsultacji społecznych. Stan faktyczny w szczególności sprawozdania z realizacji programu współpracy, informacje o bieżącej współpracy zamieszczane w internecie, strategie, programy, raporty z badań. Podstawowymi źródłami informacji była strona internetowa i Biuletyn Informacji Publicznej Miasta Suwałki. 2. Badanie ilościowe. Przeprowadzona została ankieta, identyczna jak w 2014 roku, skierowania do organizacji pozarządowych z terenu miasta Suwałki. Ich celem było uzyskanie danych służących do opisu stanu współpracy organizacji z samorządem. Porównanie odpowiedzi z 2015 roku z wynikami w 2014 roku, pozwoliło zbadać różnice w postrzeganiu jakości współpracy międzysektorowej w Suwałkach. 3. Badanie jakościowe. Badanie jakościowe, w postaci wywiadów swobodnych, służyło zbadaniu szczegółowych i osobistych opinii respondentów na kluczowe kwestie związane z analizowanymi zagadnieniami. Mało na celu na znalezienie odpowiedzi na pytania, dla których uzyskanie pełnej wiedzy na podstawie samej analizy dokumentacji i innych metod uzupełniających było trudne lub niemożliwe. Respondenci byli pytani głównie o to, jakie zmiany na przestrzeni ostatniego roku wystąpiły w Suwałkach w zakresie współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi oraz o rekomendacje na przyszłość. 4. Dyskusja moderowana. Narzędziem podsumowującym diagnozę stanu współpracy, a jednocześnie 9

10 umożliwiającym sformułowanie rekomendacji był warsztat, przypominający formułą FGI (Focus Group Interview). 3. Podstawowe informacje o współpracy. Przeprowadzone badanie danych zastanych miało na celu uzyskanie informacji obrazujących rzeczywistą współpracę między administracją publiczną a sektorem pozarządowym w mieście Suwałki, w szczególności w zakresie realizacji zapisów ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (Dz. U. z 2010 r. Nr 234, poz. 1536, z późn. zm.) i porównanie z obrazem współpracy na początku 2014 roku. Podstawowym źródłem danych było sprawozdanie z realizacji Programu współpracy Miasta Suwałk z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art. 3 ust. 3 ustawy z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w 2014 r. 2 Z uzyskanych danych wynika, że współpraca miasta z organizacjami, podobnie jak we wcześniej badanym okresie, miała charakter finansowy oraz pozafinansowy. Współpraca finansowa miasta z organizacjami odbywała się w przeważający sposób w formie wspierania realizacji zadań publicznych, uznanych jako priorytetowe dla miasta. Zlecanie realizacji zadań publicznych Organizacjom, wraz z udzieleniem dotacji na dofinansowanie ich realizacji, następowało głównie po przeprowadzeniu otwartych konkursów ofert, organizowanych zgodnie z ustawą z dnia 24 kwietnia 2003 r. o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie (t.j. Dz. U. z 2014 r. poz. 1118, 1138, 1146) oraz naboru wniosków, organizowanego zgodnie z Uchwałą nr XXXVII/396/2013 Rady Miejskiej w Suwałkach z dnia 28 maja 2013 r. w sprawie określenia warunków i trybu finansowania rozwoju sportu w Mieście Suwałki (Dz. Urz. Woj. Podlaskiego z 2013 r., poz. 2513), jak również na podstawie wniosków składanych przez kluby sportowe z własnej inicjatywy. Prezydent Miasta w 2014 r. ogłosił 13 otwartych konkursów ofert na wsparcie realizacji zadań publicznych (o dwa więcej niż w 2012 roku) i jeden nabór wniosków w zakresie rozwoju sportu. Wpłynęło 148 ofert w konkursach oraz 9 wniosków w naborze. Organizacje z własnej inicjatywy (poza ogłoszonymi otwartymi konkursami ofert i naborami ofert) złożyły 30 ofert na realizację zadań publicznych. Kluby sportowe złożyły 21 wniosków. Łącznie podpisano 154 umowy o dofinansowanie. 2 Sprawozdanie znajduje się na stronie internetowej pod adresem: dla-mieszkanca/organizacje-pozarzadowe/program-wspolpracy-miasta-suwalk-z-organizacjamipozarzadowymi-2/ [ ] 10

11 Tab. 1. Liczba podpisanych umów na przestrzeni lat Rok Liczba podpisanych umów Tab. 2. Liczba ofert, zawartych umów i wysokość przekazanych środków w 2014 roku ogółem. Wyszczególnienie wskaźników Wartość wskaźnika liczba ofert/wniosków złożonych w 2014 roku (w odpowiedzi na konkursy ofert i nabory oraz w trybie pozakonkursowym) liczba zawartych umów na realizację zadań publicznych w tym liczba umów wieloletnich (w roku 2013) 1 W tym w trybie powierzania 1 Wysokość udzielonych dotacji z Budżetu Miasta Suwałk na realizację zadań publicznych Wysokość środków własnych organizacji zaangażowanych w realizację zadań publicznych ,22 zł ,14 zł Tab. 3. Liczba ofert złożonych w trybie konkursowym, liczba umów oraz wysokość przyznanych środków w 2014 roku na podstawie Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w 2014 roku. Wyszczególnienie wskaźników Wartość wskaźnika Liczba ofert złożonych w 2014 roku 148 Liczba zawartych umów 115 Wysokość przekazanych w 2014 roku środków ,38 zł Tab. 4. Liczba ofert złożonych w trybie pozakonkursowym, liczba umów oraz wysokość przyznanych środków w 2014 roku na podstawie Ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w 2014 roku. Wyszczególnienie wskaźników Wartość wskaźnika Liczba ofert złożonych w 2014 roku 9 Liczba zawartych umów 9 Wysokość przekazanych w 2014 roku środków ,96 zł 11

12 W porównaniu z rokiem 2012 znacząco spadła liczba ofert składanych poza otwartymi konkursami ofert, a także ilość i wartość przekazanych dotacji w omawianym trybie. W Suwałkach w 2014 roku zlecano również zadania publiczne na podstawie przepisów ustaw innych niż ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie. Nabory ofert organizowane były także na podstawie Uchwały nr XXXVII/396/2013 Rady Miejskiej w Suwałkach z dnia 28 maja 2013 r. w sprawie określenia warunków i trybu finansowania rozwoju sportu w Mieście Suwałki. Tab. 5. Liczba ofert, zawartych umów oraz wysokość przyznanych środków na podstawie przepisów innych niż Ustawa o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie w 2014 roku. Wyszczególnienie wskaźników Wartość wskaźnika Liczba wniosków złożonych w 2014 roku (łącznie: w naborze i z własnej inicjatywy) 30 Liczba zawartych umów 30 Wysokość przekazanych w 2014 roku środków ,88 zł Wysokość środków przeznaczonych na dofinansowanie działalności sportowej na podstawie regulacji ustawy o sporcie wzrosła w porównaniu z rokiem 2012 o blisko 200 tys. zł i stanowi niemal 60% całości środków przeznaczonych na zadania zlecone organizacjom pozarządowym. Wśród innych obszarów działalności, w których udzielano wsparcia finansowego znajdują się następujące obszary: pomocy społecznej, w tym pomocy rodzinom i osobom w trudnej sytuacji życiowej oraz wyrównywania szans tych rodzin i osób; ochrony i promocji zdrowia; działalności na rzecz osób niepełnosprawnych; nauki, szkolnictwa wyższego, edukacji, oświaty i wychowania; przeciwdziałanie patologiom; kultury, sztuki, ochrony dóbr kultury i dziedzictwa narodowego; ekologii i ochrony zwierząt oraz ochrony dziedzictwa przyrodniczego; turystyki i krajoznawstwa; przeciwdziałania uzależnieniom i patologiom społecznym; wspieranie organizacji pozarządowych Inicjatywa lokalna Możliwość realizacji zadań publiczny w formie inicjatywy lokalnej istnieje w Suwałkach od 2011 roku. Tryb i szczegółowe kryteria oceny wniosków o realizację zadania publicznego w ramach inicjatywy lokalnej określone są w uchwale Nr XI/85/2011 Rady Miejskiej w Suwałkach z dnia 21 czerwca 2011r. 12

13 W 2014 roku zrealizowano 16 zadań w trybie inicjatywy lokalnej (lokalna inicjatywa inwestycyjna, inicjatywa lokalna).spośród nich 12 wniosków dotyczyło modernizacji ciągów pieszych (wnioski wspólnot mieszkaniowych), 4 - modernizacji w obiektach przedszkolnych (wnioski Rad Rodziców). Łączna kwota zrealizowanych inicjatyw lokalnych wyniosła ,66 zł, z czego udział środków Miasta wyniósł ,09 zł. Współpraca pozafinansowa Miasto Suwałki w 2014 roku prowadziło również współpracę pozafinansową z organizacjami polegającą w szczególności na: 1. Użyczaniu pomieszczenia wraz z wyposażeniem w budynku przy ul. Kościuszki 71 na Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych. CWOP w 2014 roku prowadziły dwie Organizacje wyłonione w otwartym konkursie ofert. Zadanie to było wspierane finansowo przez Miasto. 2. Miasto udostępniało również nieodpłatnie pomieszczenia do prowadzenia Centrum Informacji Turystycznej przez organizację, wyłonioną w przetargu. 3. Użyczano lub przekazywano na preferencyjnych warunkach lokale z zasobów Miasta na siedziby organizacji. 4. Udostępniano obiekty podmiotom realizującym zadania pożytku publicznego na zasadach określonych zarządzeniem nr 817/2013 (z późn. zm.) Prezydenta Miasta Suwałk z dnia 23 maja 2013 r. w sprawie określenia sposobu ustalania cen i opłat za korzystanie z obiektów i urządzeń Ośrodka Sportu i Rekreacji w Suwałkach oraz przedszkoli, szkół i placówek oświatowych prowadzonych przez Miasto. 5. Udostępniano organizacjom nieodpłatnie sprzęt i sale w podległych Miastu jednostkach kultury oraz sale konferencyjne: w Urzędzie Miejskim oraz w aquaparku, na potrzeby konferencji i spotkań organizowanych przez organizacje. 6. Miasto w partnerstwie z Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT realizowało projekty współfinansowane przez Unię Europejską: trzyletni projekt Suwalski Ośrodek Poradnictwa Prawnego i Obywatelskiego dwudziestomiesięczny projekt Razem dla Suwałk, którego celem jest po- 13

14 prawa jakości współpracy suwalskiego samorządu i organizacji 3 projekt Internet równych szans realizowany przez Miasto w partnerstwie ze Stowarzyszeniem Miasta w Internecie 7. Miasto wspierało organizacyjnie i finansowano tworzenie Centrum Integracji Społecznej w Suwałkach. 8. Współpracowano z Suwalską Radą Działalności Pożytku Publicznego i organizacjami w zakresie realizacji Suwalskiego Budżetu Obywatelskiego. 9. Współpracowano z Organizacjami przy powołaniu Suwalskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego drugiej kadencji. 10. Przedstawiciele Miasta, wraz z przedstawicielami Suwalskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego, wspólnie uczestniczyli w spotkaniach Rad Działalności Pożytku Publicznego w ramach projektu Dobre Rady, realizowanego przez Stowarzyszenie Kujawsko-Pomorski Ośrodek Wsparcia Inicjatyw Pozarządowych Tłok. W ramach tego projektu odbyła się też ewaluacja działań Suwalskiej Rady Działalności Pożytku Publicznego pierwszej kadencji. 11. Stworzono na stronie głównej Miasta Suwałki zakładkę dedykowaną organizacjom pozarządowym. Publikowano tam informacje o działaniach podejmowanych przez organizacje, o aktualnych konkursach dotacyjnych, możliwościach pozyskania innych funduszy na działalność, ofertach współpracy, konferencjach, szkoleniach, warsztatach, seminariach, itp. działaniach mogących mieć znaczenie dla funkcjonowania i rozwoju organizacji. 12. Włączono się do kampanii promocyjnej dotyczącej możliwości przekazania 1 procenta podatku na rzecz suwalskich Organizacji pożytku publicznego. 13. Miasto wspólnie z organizacjami wypracowało i przeprowadziło procedurę 3 W ramach projektu organizowane były szkolenia, spotkania konsultacyjne, kawiarenki obywatelskie, wyjazdy studyjne, realizowane jest poradnictwo w zakresie realizacji zadań publicznych. W ramach projektu w r. przeprowadzono szkolenia dla przedstawicieli organizacji pozarządowych z zakresu realizacji zadań publicznych oraz szkolenia dla członków komisji konkursowych oceniających oferty w otwartych konkursach ofert na realizację zadań publicznych, współfinansowanych przez Miasto. Udzielono indywidualnego doradztwa dla przedstawicieli suwalskich organizacji realizujących lub planujących realizować zadania publiczne na rzecz mieszkańców Suwałk. Zbudowano także bazę danych suwalskich organizacji pozarządowych z wyszukiwarką. Baza jest stale rozbudowywana i aktualizowana we współpracy z organizacjami. Stworzono internetową platformę konsultacji społecznych gdzie na bieżąco publikowane są dokumenty do konsultacji społecznych, zarówno dotyczących Miasta Suwałki, jak i Województwa Podlaskiego oraz wyniki tych konsultacji. Opracowano system oznakowań lokali udostępnionych organizacjom z zasobów Miasta na preferencyjnych warunkach, wykonano stosowne tabliczki i rozprowadzono je wśród organizacji, korzystających z wynajmu na preferencyjnych warunkach. Organizowano kawiarenki obywatelskie, których tematami były m.in.: organy doradcze i konsultacyjne, działające przy Prezydencie Miasta Suwałk (czyli Rada Sportu, Suwalska Rada Działalności Pożytku Publicznego, Miejska Społeczna Rada ds. Osób Niepełnosprawnych), szeroko pojęta sfera kultury w Mieście oraz kwestia, czy Suwałki są miastem przyjaznym dla seniorów. Odbył się Suwalski Kongres Obywatelski. Ponadto przedstawiciele Miasta, wspólnie z przedstawicielami Organizacji, uczestniczyli w Forum Inicjatyw Pozarządowych w Białymstoku oraz w Ogólnopolskim Forum Inicjatyw Pozarządowych w Warszawie. 14

15 powołania Suwalskiej Rady Seniorów, pierwszej Rady Seniorów w woj. podlaskim. 14. Ustalono i przeprowadzano regularne spotkania Pełnomocnika Prezydenta Miasta ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi z przedstawicielami organizacji w Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych (Centrum Trójki). 15. Pełnomocnik Prezydenta Miasta ds. Współpracy z Organizacjami Pozarządowymi prowadziła regularny mailing do Organizacji w zakresie bieżących informacji ważnych dla trzeciego sektora. 16. W każdym z wydziałów Urzędu Miejskiego, organizujących otwarte konkursy ofert na realizację zadań publicznych udzielano zainteresowanym organizacjom indywidualnych konsultacji w zakresie przygotowywania ofert realizacji zadania publicznego oraz prawidłowego rozliczania dotacji otrzymanej z budżetu Miasta. 17. Współpracowano z Organizacjami przy procedurze wyboru członków komisji konkursowych do opiniowania otwartych konkursów ofert na kolejną dwuletnią kadencję. 18. Czterech przedstawicieli organizacji było członkami Miejskiej Społecznej Rady ds. Osób Niepełnosprawnych w Suwałkach. 19. Współpracowano z Organizacjami przy tworzeniu oferty kulturalnej i sportowo-rekreacyjnej w Mieście oraz przy organizacji wydarzeń kulturalnych i sportowych na rzecz mieszkańców Suwałk. 20. Współdziałano ze związkami i organizacjami kombatanckimi w zakresie opracowania planu obchodów świąt państwowych, wojskowych i rocznic historycznych oraz realizacji tego planu. Wspólnie zrealizowano uroczystą oprawę najważniejszych świąt państwowych i wydarzeń okolicznościowych. 21. Obejmowano patronatem Prezydenta Miasta Suwałk wydarzenia społeczne, sportowe, turystyczne i kulturalne organizowane przez organizacje. Organizatorom przedsięwzięć pod patronatem Prezydenta Miasta Suwałk udzielano też wsparcia rzeczowego w postaci nagród, pucharów, statuetek itp. 22. Przekazywano Organizacjom materiały promocyjne Miasta, celem wykorzystania ich do promocji Suwałk w trakcie organizowanych imprez i przedsięwzięć z udziałem uczestników spoza Miasta i regionu. 23. Współpracowano z organizacjami przy tworzeniu programu turystycznych rabatów sezonowych i uzgadnianiu treści publikacji Gazetek Turystycznych Miasta na sezony: lato 2014 i zima 2014/ Przekazano składkę członkowską Miasta do Suwalskiej Organizacji Turystycznej. 25. We współpracy z Suwalską Organizacją Turystyczną przygotowano stoiska promocyjne Pogodnych Suwałk, wystawiane podczas imprez,,suwałki 15

16 Blues Festival i,,jarmark Kamedulski - Dni Suwałk. We współpracy z Organizacjami, zajmującymi się turystyką przygotowywano stoisko promocyjne Pogodnych Suwałk na targach turystycznych w kraju i za granicą. 26. Przedstawiciele Miasta uczestniczyli w spotkaniach okolicznościowych i uroczystościach organizowanych przez organizacje. 27. Dochód z balu charytatywnego Włócznia Jaćwingów, organizowanego przez Miasto przeznaczono na zakup windy do Ośrodka Dziennego Pobytu, przy ul. Wojska Polskiego 9, prowadzonego przez organizację. 28. Przedstawiciele Miasta popularyzowali działalność suwalskich organizacji w ogólnopolskich stacjach telewizyjnych: wypowiedzi w programie TVP1 Pytanie na śniadanie, TVN i TVP Białystok oraz w mediach regionalnych i lokalnych. Konsultacje społeczne Z organizacjami i Suwalską Radą Działalności Pożytku Publicznego (SRDPP) konsultowano projekty uchwał Rady Miejskiej w Suwałkach, programów i strategii w sprawach dotyczących działalności pożytku publicznego prowadzonej w Mieście. Wśród konsultowanych dokumentów znalazły się: Program współpracy Miasta Suwałk z organizacjami pozarządowymi oraz podmiotami, o których mowa w art.3 ust.3 ustawy o działalności pożytku publicznego i o wolontariacie, na rok 2015; projekt uchwały Rady Miejskiej w Suwałkach w sprawie powołania Suwalskiej Rady Seniorów; projekt uchwały Rady Miejskiej w Suwałkach w sprawie przeprowadzenia na terenie Gminy Miasta Suwałki konsultacji społecznych w sprawie Budżetu Obywatelskiego jako części budżetu miasta na 2015 rok; Miejski Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych i Przeciwdziałania Narkomanii w Suwałkach na 2015 rok; projekt uchwały Rady Miejskiej w Suwałkach w sprawie wysokości i zasad ustalania oraz rozliczania dotacji celowej dla podmiotów prowadzących żłobki lub kluby dziecięce na terenie Miasta Suwałki. W trybie konsultacji podmioty uprawnione zgłaszały swoje opinie, uwagi i propozycje zmian. Wyniki konsultacji każdorazowo podawano do publicznej wiadomości oraz przedstawiano Radzie Miejskiej w Suwałkach. Program współpracy W Suwałkach uchwalany jest roczny program współpracy z organizacjami pozarządowymi. Program na rok 2014 uchwalony był roku. Poprzedziły go konsultacje społeczne z organizacjami pozarządowymi. Projekt dokumentu był udostępniony w Biuletynie Informacji Publicznej oraz przesłany mailem do organi- 16

17 zacji z prośbą o zaopiniowanie. Sprawozdanie z konsultacji społecznych programu oraz sprawozdanie z realizacji programu zostały sporządzone i zamieszczone na stronie internetowej Urzędu lub w BIP. 4 Podsumowanie 1/ Wysokość środków na zlecanie zadań publicznych jest stosunkowo niska, wartość dotacji z roku na rok wzrasta. W ramach współpracy finansowej w 2014 roku Miasto zawarło z organizacjami 154 umowy (dla porównania: w 2013 r umowy, w 2012 r umów) o wsparcie realizacji zadań publicznych oraz przekazało organizacjom środki finansowe (dotację) w kwocie ,22 zł (w 2012 r ,44 zł, w 2013 r ,93 zł). Organizacje na realizację zadań publicznych w 2014 r., wydatkowały środki własne (finansowe, osobowe i pozyskane ze źródeł innych niż budżet Miasta) równe kwocie Kwota ta stanowi 0,87% wydatków bieżących miasta Suwałki w 2012 roku. Jest to wskaźnik dużo niższy od średniego poziomu w kraju, który wynosi 1,4%. 2/ Znaczną cześć środków na realizację zadań publicznych stanowią środki własne organizacji pozarządowych oraz środki pozyskane z innych źródeł. Zauważalne jest stopniowe zmniejszanie się wysokości wykazywanych przez organizacje środków własnych. Organizacje na realizowane zadania publiczne, wydatkowały środki własne i środki pozyskane ze źródeł innych niż budżet Miasta, w kwocie ,14 zł (w 2012 r ,67 zł, w 2013 r ,79 zł). Powyższe dane wskazują, że wkład finansowy sektora pozarządowego w realizację zadań publicznych nadal jest znaczący. 3/ Urząd Miejski przekazał w latach środki na realizację zadania publicznego na podstawie umowy wieloletniej. 4/ Urząd Miejski przekazał w 2014 roku środki jednej organizacji na realizację zadania publicznego w trybie powierzenia. 5/ Organizacje pozarządowe w 2014 roku złożyły dwie oferty wspólne na prowadzenie Centrum Wspierania Organizacji Pozarządowych oraz na prowadzenie Centrum Integracji Społecznej. 6/ Roczny program współpracy jest uchwalany w terminie, po konsultacjach społecznych z organizacjami. Znacznie wzbogaciły się formy konsultacji społecznych programu współpracy. Poza tradycyjnymi, używana jest również platforma internetowa oraz organizowane są moderowane spotkania. 7/ W Suwałkach nie ma wieloletniego programu współpracy z organizacjami. 4 Informacja o wynikach konsultacji: OP_konsultacje_spoleczne_sek/kons_2014_program.htm Sprawozdanie z realizacji: um.suwalki.pl/dla-mieszkanca/organizacje-pozarzadowe/program-wspolpracy-miasta-suwalk-zorganizacjami-pozarzadowymi-2/ 17

18 8/ Sprawozdanie z realizacji programu współpracy za 2014 rok nie zawiera informacji na temat zadań publicznych zrealizowanych w trybie inicjatywy lokalnej. 4. Badanie ankietowe organizacji pozarządowych. Podobnie jak w roku 2014, podstawowym narzędziem badawczym stanu współpracy była ankieta. W celu porównania opinii organizacji pozarządowych z lat 2014 i 2015, wykorzystano narzędzie z niezmienioną treścią. Ankieta została opracowana na podstawie narzędzia zaproponowanego w Niezbędniku do (samo) oceny współpracy samorządu z organizacjami. Lokalny Indeks Jakości Współpracy. Ankietę przeprowadzono w maju i czerwcu 2015 r. Została rozesłana do suwalskich organizacji drogą mailową, była również zamieszczona na stronie internetowej Centrum Aktywności Społecznej PRYZMAT. Zastosowano ankietę CAWI (ankieta internetowa). Wypełniło ją, podobnie jak wcześniej, 19 organizacji (pomoc społeczna, kultura, sztuka, sport, turystyka, ochrona zdrowia, rynek pracy, rozwój lokalny, ochrona środowiska, wsparcie 3 sektora i inne). Ankieta składała się z 23 pytań z następujących obszarów: 1/ Ogólna ocena jakości współpracy /ZAKRES WSPÓŁPRACY 2/ Samorząd jako partner organizacji pozarządowych / PODEJŚCIE ADMINI- STRACJI 3/ Organizacje pozarządowe jako partner samorządu / PODEJŚCIE ORGANIZA- CJI 4/ Uwarunkowania współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi. 5/ Rezultaty współpracy samorządu z organizacjami pozarządowymi. Ad. 1. Ogólna ocena jakości współpracy /ZAKRES WSPÓŁPRACY Zakres pytań dotyczył trzech komponentów, w szczególności form współpracy jakie występują między organizacjami a samorządem, oceny jakości oraz oceny intensywności współpracy w ciągu ostatnich 12 miesięcy. Tab. 6. Ogólna ocena jakości współpracy. Kategoria oceny Wartość wskaźnika Poziom oceny max. Ocena w skali 1-5 W poprzednim okresie badawczym 1. ZRÓŻNICOWANIE FORM WSPÓŁPRACY 2. OCENA JAKOŚCI WSPÓŁPRACY 3. OCENA INENSYWNOŚCI WSPÓŁPRACY 92% 100% 4,69 5,00 4,00 5 4,00 3,16 3,47 5,00 3,47 2,89 Średnia ocena zakresu współpracy 4,05 3,68 18

19 Jak wynika z powyższej tabeli, zadowolenie organizacji z jakości współpracy jej form i intensywności, wzrosło w ciągu ostatnich 15 miesięcy. W ciągu ostatnich W 12 ciągu miesięcy ostatnich badane 12 organizacje miesięcy korzystały badane organizacje z niemal wszystkich korzystały wymienionych z niemal wszystkich współpracy. wymienionych w ankiecie form współpracy. w ankiecie form Wykres 1. Zróżnicowanie form współpracy w badaniu z 2014 r. Wykres 1. Zróżnicowanie form współpracy w badaniu z 2014 r % 10% 20% 30% 40% 50% 60% 70% 80% wymiana informacji prowadzenie wspólnych działań uczestnictwo w konsultacjach praca w grupach roboczych praca w RDPP proponowanie projektów uchwał sprzedaż usług samorządowi inicjatywa lokalna umowy partnerskie pożyczki, gwarancje od samorządu patronat samorządu zlecanie zadań publicznych użyczanie sprzętu, pomieszczen 11% 5% 21% 21% 5% 16% 32% 53% 47% 47% 42% 68% 74% Wykres 2. Zróżnicowanie form współpracy w badaniu z 2015 r. Wykres 2. Zróżnicowanie form współpracy w badaniu z 2015 r % 20% 40% 60% 80% 100% wymiana informacji 74% prowadzenie wspólnych działań 63% uczestnictwo w konsultacjach 95% praca w grupach roboczych praca w RDPP proponowanie projektów uchwał 58% 63% 69% sprzedaż usług samorządowi 5% inicjatywa lokalna 37% umowy partnerskie 21% pożyczki, gwarancje od samorządu 0% patronat samorządu 68% zlecanie zadań publicznych użyczanie sprzętu, pomieszczen 47% 53% Najwięcej badanych wskazało udział w konsultacjach (95%) 19 oraz wymianę informacji (74 %). Znamienne jest to, że w większości form współpracy zanotowano wyraźny wzrost wskazań ankietowanych. Szczególnie duże zmiany nastąpiły w następujących 17 kategoriach: praca w grupach roboczych - z 11% do 69% oraz uczestnictwo w konsultacjach społecznych z 74% do 95% na przestrzeni ostatniego roku.

20 pożyczki, gwarancje od samorządu patronat samorządu 0% 68% zlecanie zadań publicznych 53% użyczanie Najwięcej sprzętu, pomieszczen badanych wskazało udział w konsultacjach 47% (95%) oraz wymianę informacji (74 %). Znamienne jest to, że w większości form współpracy zanotowano wyraźny wzrost wskazań ankietowanych. Szczególnie duże zmiany nastąpiły cej badanych w następujących wskazało udział kategoriach: w konsultacjach praca (95%) w grupach oraz wymianę roboczych informacji - z 11% (74 %). do Znamienne 69% oraz, że w większości form współpracy zanotowano wyraźny wzrost wskazań ankietowanych. ólnie duże uczestnictwo zmiany nastąpiły w konsultacjach w następujących społecznych kategoriach: praca z 74% w grupach do 95% roboczych na przestrzeni - z 11% ostatniego w roku. konsultacjach społecznych z 74% do 95% na przestrzeni ostatniego roku. do raz uczestnictwo s 3. Jak ogólnie ocenia Pan(i) jakość współpracy z samorządem w ostatnich 12 Wykres 3. Jak ogólnie ocenia Pan(i) jakość współpracy z samorządem w ostatnich 12 miesiącach? wypowiedzi respondentów w badaniu w 2014 ącach? wypowiedzi respondentów w badaniu w 2014 r. r % 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% 16% Bardzo dobrze 32% Dobrze 26% Ani dobrze, ani źle 5% Źle 21% Bardzo źle s 4. Jak ogólnie ocenia Pan(i) jakość współpracy z samorządem w ostatnich 12 ącach? wypowiedzi Wykres 4. Jak ogólnie respondentów ocenia Pan(i) w badaniu jakość współpracy w 2015 r. z samorządem w ostatnich 12 miesiącach? wypowiedzi respondentów w badaniu w 2015 r % 70% 60% 50% 40% 30% 20% 10% 0% 10,5% Bardzo dobrze 79,0% Dobrze 10,5% Ani dobrze, ani źle 0,0% 0,0% Źle Bardzo źle ile w 2014 r. blisko O ile połowa w 2014 badanych r. blisko organizacji połowa badanych oceniła bardzo organizacji dobrze i dobrze oceniła jakość bardzo współpracy dobrze z i dobrze (48%), jakość to w współpracy 2015 r. ocena z ta administracją jest znacznie wyższa (48%), i wynosi to w 2015 niemal r. 90%. ocena Żaden ta jest z znacznie dministracją nkietowanych nie ocenił jakości współpracy jako złej i bardzo złej, podczas gdy rok wcześniej takich wyższa i wynosi niemal 90%. Żaden z ankietowanych nie ocenił jakości współpracy dpowiedzi udzieliło 26% badanych. jako złej i bardzo złej, podczas gdy rok wcześniej takich odpowiedzi udzieliło 26% ykres 5. badanych. Jak Pan(i) ocenia intensywność współpracy swojej organizacji z samorządem w statnich 12 miesiącach? wypowiedzi respondentów w badaniu w 2014 r

21 O ile w 2014 r. blisko połowa badanych organizacji oceniła bardzo dobrze i dobrze jakość współpracy z administracją (48%), to w 2015 r. ocena ta jest znacznie wyższa i wynosi niemal 90%. Żaden z ankietowanych nie ocenił jakości współpracy jako złej i bardzo złej, podczas gdy rok wcześniej takich odpowiedzi udzieliło 26% badanych. Wykres 5. Wykres Jak Pan(i) 5. Jak ocenia Pan(i) intensywność ocenia intensywność współpracy współpracy swojej swojej organizacji organizacji z samorządem samorządem w ostatnich miesiącach? 12 miesiącach? wypowiedzi respondentów w badaniu w 2014 w 2014 r. ostatnich 12 r ,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 11,0% 26,0% 26,0% 16,0% 5,0% Bardzo duża Duża Średnia Mała Bardzo mała/brak Wykres 6. Jak Pan(i) ocenia intensywność współpracy swojej organizacji z samorządem w ostatnich miesiącach? 12 miesiącach? wypowiedzi wypowiedzi respondentów w badaniu badaniu w 2014 w 2014 r. Wykres 6. Jak Pan(i) ocenia intensywność współpracy swojej organizacji z samorządem w ostatnich 12 r ,0% 40,0% 35,0% 30,0% 25,0% 20,0% 15,0% 10,0% 5,0% 0,0% 10,5% 42,1% 19 31,6% 15,8% 0,0% Bardzo duża Duża Średnia Mała Bardzo mała/brak W 2014 roku 37 % badanych organizacji oceniało bardzo dobrze i dobrze intensywność % badanych współpracy, organizacji oceniało zaś źle bardzo i dobrze źle i 1/5 dobrze organizacji intensywność (21%). współpracy, W 2015 roku W 2014 roku 37 zaś źle i bardzo źle 1/5 organizacji (21%). W 2015 roku zauważyć można wzrost o blisko 22 punkty zauważyć można wzrost o blisko 22 punkty procentowe liczby organizacji, których procentowe liczby organizacji, których współpraca z Miastem uległa zintenstyfikowaniu. współpraca z Miastem uległa zintenstyfikowaniu. Respondenci, w Respondenci, celu uzasadnienia w celu swoich uzasadnienia odpowiedzi, swoich wskazywali odpowiedzi, zalety oraz wskazywali wady w relacjach zalety oraz własnej organizacji z samorządem. wady w relacjach własnej organizacji z samorządem. Wśród zalet wymieniane Wśród były zalet następujące wymieniane kwestie: były następujące kwestie: profesjonalizm profesjonalizm organizacji oraz organizacji jej przedstawicieli, oraz jej szerokie przedstawicieli, spojrzenie szerokie na szanse spojrzenie jakie daje na współpraca na szanse linii NGO-miasto jakie daje współpraca na linii NGO-miasto pomoc i szkolenia odnośnie spraw administracyjnych przy prowadzeniu projektów, powołanie organizacji, które wspierają i zrzeszają organizacje pozarządowe 21

22 pomoc i szkolenia odnośnie spraw administracyjnych przy prowadzeniu projektów, powołanie organizacji, które wspierają i zrzeszają organizacje pozarządowe pełnomocnik d/s NGO - zawsze udziela porad i pomocy organizacje mają możliwość korzystania z pomocy i pomieszczeń Centrum Trójki działania jakie prowadzi organizacja Pryzmat, które wspierają inne organizacje pozarządowe i pomagają innym organizacjom otwartość na dyskusję Wśród wad pojawiły się następujące problemy: klientelizm (uwikłanie) niektórych organizacji i ich działaczy wobec administracji brak myślenia o interesie ogółu NGO i brak pomysłów na szersze zmiany niż tylko pojedyncze sprawy duże zawiłości postępowań administracyjnych brak czasu na udział w spotkaniach, itp., zbyt małe zaangażowanie po obu stronach niewystarczające środki finansowe na działania brak zastępcy prezydenta, który by się dobrze orientował w tematyce organizacji pozarządowych Ad. 2. Samorząd jako partner organizacji pozarządowych / PODEJŚCIE ADMI- NISTRACJI Zakres pytań dotyczył trzech komponentów, w szczególności oceny podejścia przedstawicieli samorządu do organizacji pozarządowych, jakości rozwiązań stosowanych przez samorząd we współpracy z organizacjami oraz działań samorządu, zmierzających do aktywizacji społecznej mieszkańców miasta Suwałki. Tab. 7. Samorząd jako partner organizacji pozarządowych. Wartość Kategoria oceny wskaźnika Poziom oceny max. Ocena w skali Działania JST na rzecz aktywizacji 3,68 5,00 3,68 2. Postawa względem organizacji 3,88 5,00 3,88 3. Wybrane działania JST 3,35 5,00 3,35 Średnia ocena podejścia administracji 3,64 W porównaniu z poprzednim okresem badania, znacznie wzrosła liczba osób oceniających bardzo dobrze i dobrze aktywność władz samorządowych w sferze aktywizacji mieszkańców z 37% w 2014 roku, do 68,4 % w bieżącym roku. Zmalała natomiast do zera liczba respondentów oceniających tę aktywność źle i bardzo 22

23 źle. Nadal 1/3 badanych ustosunkowuje się do tego pytania ambiwalentnie (odpowiedzi: ani dobrze ani źle ). Na pytanie o ocenę przejrzystości i jawności reguł dotyczących współpracy - konsultowania, przekazywania środków 63,2% badanych wybrało odpowiedź: dobrze oraz bardzo dobrze, natomiast zaledwie 5,3% z nich wybrało odpowiedź źle. Różnica w porównaniu z rokiem ubiegłym jest w tym przypadku bardzo zauważalna, gdyż w 2014 r. źle i bardzo źle oceniało ten aspekt aż 37% respondentów, a dobrze tylko co piąty ankietowany. Również lepszą ocenę wyrazili badani w pytaniu o stosowanie zasady partnerstwa. 68,5 % uznało, iż ocenia ją dobrze i bardzo dobrze (w 2014 r. było to 43%), zaś nikt nie ocenił tej kwestii negatywnie, podczas gdy w 2014 r. zrobiła tak 1/3 badanych. Ponownie spora część respondentów ocenia ją średnio (31,6 %). Wysokie oceny uzyskuje samorząd Suwałk również w zakresie woli współpracy przy realizacji zadań publicznych. O ile w 2014 r. oceny dobre i bardzo dobre (37 %) równoważyły się z oceną złą i bardzo złą (również 37 % odpowiedzi), to w 2015 r. aż 73,7% respondentów jest zadowolonych z współpracy w tym zakresie (odpowiedzi dobrze i bardzo dobrze ). Organizacje były również pytane o ocenę sześciu obszarów działania samorządu względem organizacji pozarządowych, m.in. diagnozowanie lokalnych problemów, włączanie w proces decyzyjny, wsparcie finansowe i pozafinansowe. W każdym Organizacje były również z tych pytane obszarów o ocenę odpowiedzi sześciu obszarów dobrze działania i bardzo samorządu dobrze względem stanowiły organizacji od 16 do 37 pozarządowych, %, m.in. zaś odpowiedzi diagnozowanie źle lokalnych i bardzo problemów, źle - od 32 włączanie do 63%. w Stosunkowo proces decyzyjny, najlepszą wsparcie ocenę finansowe i pozafinansowe. W każdym z tych obszarów odpowiedzi "dobrze i bardzo dobrze" uzyskał obszar wsparcia niefinansowego, co pokazuje poniższa tabela (wartość stanowiły od 16 do 37 %, zaś odpowiedzi "źle" i bardzo źle - od 32 do 63%. Stosunkowo najlepszą ocenę uzyskał uśredniona obszar wsparcia wskaźnika). niefinansowego, co pokazuje poniższa tabela (wartość uśredniona wskaźnika). Wykres 7. Ocena Wykres działalności 7. Ocena działalności samorządu samorządu wobec wobec organizacji organizacji pozarządowych. pozarządowych. Działania samorządu 0 0,5 1 1,5 2 2,5 3 3,5 4 Diagnozowanie lokalnych problemów 3,42 Informowanie o swoich działaniach Włączanie NGOs w proces decyzyjny Finansowanie działań organizacji 3,47 3,79 3,95 Pomoc NGOs w zabiegach o fundusze 2,42 Niefinansowe formy wspierania NGOs 3,79 Ad. 3. Organizacje pozarządowe jako partner samorządu / PODEJŚCIE ORGANIZACJI 23

24 Ad. 3. Organizacje pozarządowe jako partner samorządu / PODEJŚCIE ORGA- NIZACJI Kolejny blok pytań dotyczył oceny działalności organizacji pozarządowych przez organizacje, oceny poziomu aktywności społecznej mieszkańców miasta Suwałki oraz oceny sposobu działania organizacji pozarządowych, w zakresie współpracy z samorządem oraz z innymi partnerami w tym NGO. Tab. 8. Organizacje pozarządowe jako partner samorządu. Kategoria oceny Wartość wskaźnika Poziom oceny max. Ocena w skali Aktywność społeczna mieszkańców 2. Postawa względem JST i partnerów 3,79 5,00 3,79 3,94 5,00 3,94 3. Wybrane działania organizacji 3,90 5,00 3,90 Średnia ocena podejścia organizacji 3,88 Członkowie organizacji pozarządowych oceniają aktywność społeczną mieszkańców na dobrą i bardzo dobrą (73,7 % badanych), nikt jej nie ocenił źle. W porównaniu z ubiegłym rokiem zmniejszył się blisko o połowę odsetek badanych, którzy nie mają wyraźnego stosunku do tego zagadnienia (z 58% do 26%). Kolejny blok zawierał pytania to, jak znając środowisko lokalne respondenci oceniają podejście organizacji do współpracy z samorządem i innymi organizacjami. Na pytanie o ocenę przejrzystości i jawności w działaniu 79 % badanych wybrało odpowiedź: dobrze i bardzo dobrze. Pozostali badani wybrali odpowiedź średnią, tj. ani dobrze, ani źle. Ankietowani pytani byli o to, jak oceniają stosowanie zasady partnerstwa w relacjach z innymi podmiotami. 76,7 % badanych ocenia ją dobrze i bardzo dobrze, 26,3 % ani dobrze ani źle. Badani bardzo dobrze oceniają wolę współdziałania przy rozwiązywaniu lokalnych problemów 68,4% respondentów uznało, iż ocenia ją dobrze i bardzo dobrze, pozostali ankietowani ocenili ten aspekt średnio (31,6 %). Charakterystyczne jest to, że w żadnym z powyższych aspektów nie pojawiły się odpowiedzi negatywne. Stanowi to wyraźną zmianę w stosunku do badania z 2014 r. Wskaźniki obrazujące odsetek ocen pozytywnych w tym zakresie zawiera poniższy wykres. 24

25 Charakterystyczne jest to, że w żadnym z powyższych aspektów nie pojawiły się odpowiedzi negatywne. Stanowi to wyraźną zmianę w stosunku do badania z 2014 r. Wskaźniki obrazujące odsetek ocen pozytywnych w tym zakresie zawiera poniższy wykres. Wykres 8. Wykres 8. Udział ocen pozytywnych w poszczególnych aspektach oceny wola współpracy z partnerami 68,40% stosowanie zasady partnerstwa 76,70% przejrzystość w działaniu 79% 62% 64% 66% 68% 70% 72% 74% 76% 78% 80% Ostatni blok pytań w tym obszarze dotyczył oceny przez NGO sposobu funkcjonowania znanych im organizacji w Ostatni sześciu blok obszarach. pytań Uśrednioną w tym obszarze wartość dotyczył wskaźników oceny (ocena przez w NGO skali sposobu 1-5) obrazuje funkcjonowania znanych im organizacji w sześciu obszarach. Uśrednioną wartość wskaź- poniższy wykres. Wykres 9. ników Ocena (ocena działalności w skali organizacji 1-5) obrazuje pozarządowych. poniższy wykres. Wykres 9. Ocena działalności organizacji pozarządowych. Działania organizacji Działania na rzecz integracji 3 sektora 4,16 Korzystanie z dostępnych form wsparcia Sprawność w pozyskiwaniu funduszy 3,74 3,79 Zaangażowanie w proces decyzyjny 4,05 Informowanie o swoich działaniach 23 3,89 Diagnozowanie lokalnych potrzeb 3,79 3,5 3,6 3,7 3,8 3,9 4 4,1 4,2 Badani zdecydowanie Badani najlepiej zdecydowanie oceniają działania najlepiej na oceniają rzecz integracji działania trzeciego na rzecz sektora integracji (blisko trzeciego 80 % ocen dobrych i bardzo dobrych). Następny obszar zaangażowanie w proces decyzyjny (68,5 % ocen sektora (blisko 80 % ocen dobrych i bardzo dobrych). Następny obszar zaangażowanie programów w i proces strategii, decyzyjny jeszcze rok (68,5 wcześniej % ocen przedstawiał dobrych się i zdecydowanie bardzo dobrych). najsłabiej Warto dobrych i bardzo dobrych). Warto podkreślić, że ten ostatni aspekt, tj. udział NGO w tworzeniu nowego prawa, - jedynie 11% podkreślić, badanych oceniało że ten ostatni organizacje aspekt, pod tym tj. udział względem NGO dobrze, w tworzeniu zaś aż 37 nowego % oceniało prawa, je źle programów i strategii, gdzie jeszcze przeważa rok ocena wcześniej średnia przedstawiał (47% badanych), się zdecydowanie zaś odpowiedzi dobre najsłabiej i i bardzo źle. Podobnie Również niską ocenę w ubiegłym roku uzyskał obszar działań na rzecz integracji środowiska pozarządowego, złe rozkładały - się jedynie po równo 11% (26%). badanych W badaniu oceniało porównawczym organizacje wyraźnie pod tym widać, względem że to, co dobrze, w 2014 roku zaś aż było najsłabszą stroną, uległo zdecydowanej poprawie. W całym badaniu duży jest odsetek ocen średnich (ani dobrze, ani źle), jednakże wyraźnie widać spadek tego typu odpowiedzi w porównaniu z badaniem ubiegłorocznym. 25