ANDRZEJ ŁAPICKI. Dorobek artystyczny

Wielkość: px

Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ANDRZEJ ŁAPICKI. Dorobek artystyczny"

Michał Wróblewski
8 lat temu
Przeglądów:

1 ANDRZEJ ŁAPICKI Dorobek artystyczny Aktor teatralny i filmowy oraz reżyser teatralny. Gwiazda wielu filmów Andrzeja Wajdy, Jana Rybkowskiego, Tadeusza Konwickiego i Krzysztofa Zanussiego. Film.wp.pl

2 Kojarzony z częstych występów u boku pięknych pań, z Beatą Tyszkiewicz i Kaliną Jędrusik na czele. Swego czasu był jednym z czołowych amantów polskiego kina. Wieloletni lektor Polskiej Kroniki Filmowej. Urodził się 11 listopada 1924 roku w Rydze. Był uczniem elitarnego liceum im. Stefana Batorego w Warszawie, jednak maturę zrobił już podczas wojny w 1942 roku, w ramach tajnego nauczania. Studiował w konspiracyjnym Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej i brał udział w wielu podziemnych przedstawieniach teatralnych. Dyplom aktorski uzyskał tuż po wojnie, zdając egzamin eksternistyczny u Aleksandra Zelwerowicza w Łodzi, w 1945 roku. W tym samym roku oficjalnie zadebiutował na scenie jako Kuba w Weselu Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Jacka Woszczerowicza, na deskach Teatru Wojska Polskiego w Łodzi. Z łódzką sceną związany był do 1948 roku. Następnie wyjechał do Warszawy i dołączył do zespołu tamtejszego Teatru Współczesnego, w którym pracował, nie licząc dwuletniej przerwy, aż do 1972 roku. To właśnie na scenie Teatru Współczesnego zadebiutował w 1957 roku jako reżyser. Poza tym był aktorem warszawskich teatrów: Dramatycznego, Narodowego i Polskiego. W latach był dyrektorem tego ostatniego. Ma na swoim koncie wiele znakomitych kreacji scenicznych, również w Teatrze Telewizji. Jego aktorskie i reżyserskie dokonania na niwie teatru były wielokrotnie nagradzane. Wsławił się m.in. dzięki mistrzowskim inscenizacjom Ślubów panieńskich Aleksandra Fredry oraz poezji Jarosława Iwaszkiewicza. Na ekranie zadebiutował w drugoplanowej roli konspiratora w słynnym, powojennym przeboju Leonarda Buczkowskiego Zakazane piosenki (1946). Większe, pierwszoplanowe role nadeszły dopiero w latach 60-tych. I choć po latach Łapicki uzna kino za niespełnione pole swojej artystycznej działalności, nie da się ukryć, że na trwałe zapisał się na kartach jego historii. Był jedną z najbardziej znanych twarzy polskiego ekranu dekady lat 60-tych i 70-tych, ulubieńcem żeńskiej części publiczności, jednym z czołowych, wiodących aktorów filmowych tamtych lat. Pierwszą główną rolę filmową stworzył jako Jurek Siwy, były żołnierz podziemia i uczestnik powstania warszawskiego, starający się odnaleźć swoich bliskich w Powrocie Jerzego Passendorfera (1960). Rok później po raz pierwszy zagrał u boku Beaty Tyszkiewicz w psychologiczno-wojennym filmie Dziś w nocy umrze miasto Jana Rybkowskiego (1961). Z tym reżyserem spotkał się później niejeden raz, jako główny bohater filmów Naprawdę

3 wczoraj z Tyszkiewicz (1963), Sposobu życia z Lucyną Winnicką i Leonem Niemczykiem (1965) i Spotkania w bajce z Gustawem Holoubkiem i Aleksandrą Śląską (1962). Ma na swoim koncie komediowe występy: w ekranizacji głośnej książki Tadeusza Dołęgi- Mostowicza Pamiętnik pani Hanki z Winnicką (1963), w Lekarstwie na miłość z Kaliną Jędrusik (1965) i Poradniku matrymonialnym z Aliną Janowską (1967). W 1965 roku po raz pierwszy wystąpił u Tadeusza Konwickiego, pojawiając się w charakterystycznej, drugoplanowej roli pijaka w Salcie ze Zbyszkiem Cybulskim. Sześć lat później stworzył pierwszoplanową kreację Andrzeja w głośnym filmie Jak daleko stąd, jak blisko, a w 1989 roku wystąpił w carskim epizodzie w Lawie Konwickiego. Ważnym reżyserem, z którym nierozerwalnie związana jest filmowa kariera Łapickiego był Andrzej Wajda- począwszy od głównego występu, ponownie u boku Tyszkiewicz w obrazie Wszystko na sprzedaż (1968), przez rolę Afraniusza w Piłacie i innych (1971), pamiętną kreację Poety w Weselu (1972), drugoplanowy występ w roli Trawińskiego w Ziemi obiecanej (1974) i lekarza w adaptacji iwaszkiewiczowskich Panien z Wilka (1979), aż po ostatnią, do tej pory filmową rolę Łapickiego w Panu Tadeuszu (1999). Poza tym współpracował również z tak znamienitymi twórcami, jak: Janusz Morgenstern ( Życie raz jeszcze z Tadeuszem Łomnickim i Ewą Wiśniewską 1964), Witold Lesiewicz ( Klub szachistów 1967), Wojciech Jerzy Has (słynna adaptacja Lalki z Beatą Tyszkiewicz 1968), Janusz Majewski ( Zazdrość i medycyna z Ewą Krzyżewską 1973, Stracona noc 1973, Sprawa Gorgonowej z Ewą Dałkowską 1977), Krzysztof Zanussi ( Z dalekiego kraju z Samem Neillem 1981, Gdzieśkolwiek jest, jeśliś jest 1988, Stan posiadania 1989), Jerzy Antczak ( Mistrz 1966, Epilog norymberski 1970), Waldemar Krzystek (głośny film polityczno-psychologiczny W zawieszeniu z Krystyną Jandą i Jerzym Radziwiłowiczem 1986) i Barbara Sass ( Debiutantka z Dorotą Stalińską 1981, ekranizacja Dziewcząt z Nowolipek Poli Gojawiczyńskiej 1985). Po 1989 roku zaprzestał występów na dużym ekranie. Stale reżyserował i występował jednak dla Teatru TV. Był wieloletnim wykładowcą PWST w Warszawie, dwukrotnie pełniąc funkcję rektora tej uczelni ( , ), a w latach dziekana jej wydziału aktorskiego. W latach był posłem na Sejm RP z ramienia Solidarności. Przez siedem lat piastował też stanowisko prezesa Związku Artystów Scen Polskich ( ). Wielokrotnie nagradzany był za swoje dokonania artystyczne. Sześciokrotnie wyróżniony został nagrodą Przewodniczącego

4 Komitetu ds. Radia i Telewizji, dwukrotnie nagrodą Ministra Kultury. Ponadto został uhonorowany Krzyżem Kawalerskim (1970) i Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski (1975), Komandoriami Orderu Odrodzenia Polski z okazji jubileuszu 50-lecia pracy scenicznej (1995) oraz medalem Zasłużony Kulturze - Gloria Artis, przyznanym przez Ministra Kultury (2005). Ważniejsze wydarzenia z życia Andrzeja Łapickiego 2005 odznaczenie medalem Zasłużony Kulturze - Gloria Artis, przyznanym przez Ministra Kultury 1999 powrót na ekrany po dziesięciu latach przerwy i rola księdza w Panu Tadeuszu 1989 jedna z kolejnych ról u Zanussiego w Stanie posiadania 1986 drugoplanowa rola w politycznym filmie W zawieszeniu Waldemara Krzystka 1985 ponowne spotkanie z Sass na planie Dziewczętach z Nowolipek 1981 rola u Krzysztofa Zanussiego w filmie biograficznym Z dalekiego kraju występ u boku Doroty Stalińskiej w Debiutantce Barbary Sass 1979 kolejne spotkanie z Wajdą na planie Panien z Wilka 1977 udział w sensacyjnej Sprawie Gorgonowej Janusza Majewskiego 1975 odznaczenie Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski 1974 rola Trawińskiego w Ziemi obiecanej Wajdy 1973 występ u boku Ewy Krzyżewskiej w filmie Zazdrość i medycyna Janusza Majewskiego 1972 jako Poeta w adaptacji Wesela Wajdy 1971 rola Afraniusza w niemieckiej produkcji Piłat i inni Wajdy kolejne spotkanie z Konwickim i pierwszoplanowa rola w filmie Jak daleko stąd, jak blisko 1970 występ w filmowej wersji znanego spektaklu Teatru TV Epilog norymberski Antczaka 1969 rola Ketlinga w serialu Przygody pana Michała Pawła Komorowskiego jedna z głównych ról w wojennym filmie Jarzębina czerwona Ewy i Czesława Petelskich

5 1968 jedna z kolejnych ról u boku Tyszkiewicz w filmie Wszystko na sprzedaż Andrzeja Wajdy rola Kazimierza Starskiego w słynnej ekranizacji Lalki Wojciecha Jerzego Hasa jako niemiecki turysta w Dancingu w kwaterze Hitlera Jana Batorego 1967 rola obok Aliny Janowskiej w komedii Poradnik matrymonialny Włodzimierza Haupe główna rola w adaptacji opowiadania Aleksandra Świętochowskiego Klub szachistów Witolda Lesiewicza 1966 drugoplanowa rola doktora Kawskiego w słynnym Mistrzu Jerzego Antczaka ponowny występ z Kaliną Jędrusik w kryminalnym filmie Gdzie jest trzeci król Ryszarda Bera 1965 rola u boku Kaliny Jędrusik w komedii sensacyjnej Lekarstwo na miłość kolejne spotkanie z Rybkowskim i pierwszoplanowa kreacja w Sposobie bycia niezapomniany, drugoplanowy występ w roli pijaka Pietucha w Salcie Tadeusza Konwickiego 1964 kreacja u boku Tadeusza Łomnickiego i Ewy Wiśniewskiej w politycznym filmie Życie raz jeszcze Janusza Morgensterna 1963 rola u boku Lucyny Winnickiej w komediowej ekranizacji głośnej książki Tadeusza Dołęgi-Mostowicza Pamiętnik pani Hanki Stanisława Lenartowicza kolejny występ z Tyszkiewicz w filmie Naprawdę wczoraj Rybkowskiego 1962 ponowne spotkanie z Rybkowskim i rola u boku Gustawa Holoubka i Aleksandry Śląskiej w Spotkaniu w bajce 1961 pierwsza rola u boku Beaty Tyszkiewicz w filmie psychologiczno-wojennym Dziś w nocy umrze miasto Jana Rybkowskiego 1960 debiut w pierwszoplanowej roli Siwego w psychologicznym Powrocie Jerzego Passendorfera 1957 debiut w roli reżysera teatralnego sztuki Uśmiech Giocondy Aldousa Huxleya 1954 debiut w spektaklu Teatru TV Karabiny matki Carrar Bertolda Brechta, w reżyserii Konrada Swinarskiego (wówczas nagrywanym na żywo) 1953 rola dziennikarza amerykańskiego w biograficznym filmie politycznym Żołnierz zwycięstwa Wandy Jakubowskiej 1949 angaż w warszawskim Teatrze Współczesnym

6 1947 rola nauczyciela Leśniewskiego w Jasnych łanach Eugeniusza Cękalskiego występy w charakterze lektora w Polskiej Kronice Filmowej, zespołowa Nagroda Państwowa III stopnia 1946 debiut na ekranie, w epizodycznej roli Konspiratora w słynnym, muzycznym filmie wojennym Zakazane piosenki Leonarda Buczkowskiego 1945 debiut teatralny w roli Kuby w Weselu Stanisława Wyspiańskiego w reżyserii Jacka Woszczerowicza, na deskach Teatru Wojska Polskiego w Łodzi Źródło: Film.wp.pl

Podobne dokumenty

Studentka IV roku wydziału aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Opiekunem jej roku

Justyna Schneider Studentka IV roku wydziału aktorskiego Państwowej Wyższej Szkoły Teatralnej w Krakowie. Opiekunem jej roku jest prof. Jerzy Trela. Absolwentka Liceum Muzycznego w Krakowie w klasie śpiewu