ВНУТРЕННЯЯ БЕЗОПАСНОСТЬ ПОЛЬШИ В ПРОЦЕССЕ ЦИВИЛИЗАЦИОННЫХ ПЕРЕМЕН

Transkrypt

1 средств // Криминалистические чтения на Байкале 2012, сентября 2012 г.: Материалы Всероссийской науч.-практ. конф. Иркутск: Российская академия правосудия, Полиция 70 км преследовала угнанный «Мерседес» с двумя пьяными узбеками [Электронный ресурс]. // Режим доступа: kaliningrad.net/news/73322/. Загл. с экрана. 16. Постановление Пленума Верховного Суда РФ от 27 декабря 2002 N 29 «О судебной практике по делам о краже, грабеже и разбое» (ред. от 23 декабря 2010) // Бюллетень Верховного Суда Российской Федерации МВД отчиталось об успешной спецоперации на примере нераскрытого дела [Электронный ресурс]. // Режим доступа: newkaliningrad.ru/news/politics/ mvd-otchitalos-ob-uspeshnoyspetsoperatsii-na-primere-neraskrytogo-dela.html. Загл. с экрана. 18. Крамаренко В. П. Признаки и понятие транснациональной организованной преступности // Актуальные проблемы права. Материалы 3 межвузовской научно-практической конференции ФПС. Калининград: КПИ ФСБ РФ, ВНУТРЕННЯЯ БЕЗОПАСНОСТЬ ПОЛЬШИ В ПРОЦЕССЕ ЦИВИЛИЗАЦИОННЫХ ПЕРЕМЕН BEZPIECZEŃSTWO WEWNĘTRZNE RP W PROCESIE PRZEMIAN CYWILIZACYJNYCH 99 МАРИУШ НЕПЕЛЬСКИ кандидат военных наук Высшая школа полиции в г. Щитно Республика Польша В эпоху интенсивного цивилизационного прогресса внутренняя безопасность государства подвергается многочисленным угрозам. Государство обязано бороться с этими угрозами, используя инновационные решения в этой сфере. Исследования, проводимые при участии представителей промышленного сектора, практических и научных работников Польши предоставляют возможность приобретения технологий, благодаря которым возможной оказывается эффективная борьба с разнового вида угрозами. Автор данной статьи проводит

2 исследования на тему влияния современных технологий на процесс сжатия (компрессии) угроз. В статье автор пытается представить часть результатов исследований, связанных с проблемными сферами внутренней безопасности, которые постоянно развиваются, а индикатор направления изменений относится, прежде всего, к сегментам, непосредственно связанным с обеспечением существующего уровня безопасности, и является определенным предложением для внедрения инновационных решений в поцессе ликвидирования или снижения уровня негативных последствий угроз. Strategiczną rolę, z perspektywy bytu systemu bezpieczeństwa wewnętrznego, odgrywają zadania służb państwowych z zakresu rozpoznawania, przeciwdziałania i zwalczania zagrożeń ukierunkowanych na ludzi, mienie, czy środowisko naturalne we wszystkich przejawach ich występowania (katastrofy naturalne, awarie techniczne, czy przestępczość). Specyfika realizacji tych zadań wymaga od poszczególnych służb, bieżącego dostosowywania wykorzystywanych metod i technik do aktualnych tendencji i zjawisk oraz nowych zagrożeń w sferze bezpieczeństwa. Konieczne jest permanentne generowanie metod i technik umożliwiających wyprzedzanie wystąpienia ewentualnych zagrożeń bądź minimalizujących niekorzystne ich następstwa. Powyższa wizja wpisuje się w założenia polityki naukowo-technicznej i innowacyjnej Polski ujętej w Krajowym Programie Badań [5]. Ta perspektywa powoduje, iż niezbędne jest wykorzystanie nowoczesnych technologii, zarówno w zakresie identyfikacji, zapobiegania, czy neutralizacji zagrożeń naturalnych i cywilizacyjnych, w tym zwalczania przestępczości. Ma to tym większe znaczenie, że nowoczesne technologie z powodzeniem wykorzystywane są przez sprawców przestępstw, ponadto intensyfikacja zagrożeń naturalnych w ostatnich latach, dodatkowo determinuje konieczność wyposażenia służb w sprzęt pozwalający na działanie adekwatne do zagrożenia. Istotna w tym przypadku jest innowacyjność we wszystkich segmentach bezpieczeństwa wewnętrznego, przejawiająca się chociażby w obszarze systemów i sprzętu specjalistycznego wspierającego proces wykrywczy, sprzętu łączności, systemów ochrony obiektów, czy technikach obliczeniowych do symulacji skutków potencjalnych zagrożeń. Sprawna i szybka wymiana informacji za pośrednictwem nowoczesnych systemów komunikacji, rosnący poziom bezpieczeństwa przechowywanych informacji, zaawansowany technologicznie monitoring, nowe techniki analityczne, czy statystyczne, efektywnej wymiany informacji o zagrożeniach, wczesnego ostrzegania, integracji baz danych, to tylko niektóre z możliwych zastosowań nowoczesnych technologii w pracy służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Prowadzona diag- 100

3 noza bezpieczeństwa wewnętrznego, ukazuje obszary wymagające nieustannych prac, to też dalsze rozważania ukierunkowano na wskazanie i opisanie kluczowych elementów bezpieczeństwa, będących swoistymi postulatami, wskazującymi na prognozę rozwoju bezpieczeństwa wewnętrznego. Zmierzając do naukowego poznania obszarów bezpieczeństwa wewnętrznego, a w dalszej kolejności dokonania próby prognozy jego rozwoju, już na wstępie pojawia się problem badawczy wyrażony w pytaniu «Czy poszczególne, (które?) podsystemy bezpieczeństwa wewnętrznego RP wymagają zmian?». Rozważania rozpoczęto od podziału systemu bezpieczeństwa wewnętrznego na poszczególne podsystemy. Przyjmując, że są to bezpieczeństwo i porządek publiczny, bezpieczeństwo, jako funkcja ochronna (ochrona ludności, ochrona przeciwpożarowa i ratownictwo, ochrona granicy państwowej), bezpieczeństwo teleinformatyczne, infrastruktura krytyczna, należy stwierdzić, że komplementarne przeprowadzenie rzetelnej diagnozy, nie należy do prostych. Zmierzając do postawionego celu, poza analizą dostępnej literatury i akrów prawnych, wykorzystano metodę wywiadu, którą przeprowadzono z respondentami, posiadającymi pożądane informacje, czyli ekspertami zajmującymi się problematyką bezpieczeństwa wewnętrznego, reprezentującymi instytucje odpowiadające poszczególnym podsystemom jak Policja, Państwowa Straż Pożarna, Straż Graniczna, Biuro Ochrony Rządu, którzy między innymi bezpośrednio wykonują zadania kierownicze w poszczególnych segmentach bezpieczeństwa wewnętrznego. W dalszej kolejności należy wyjaśnić, co oznacza termin bezpieczeństwo wewnętrzne. W literaturze przedmiotu jak i w praktyce brak jest kompleksowego, systemowego ujęcia problematyki bezpieczeństwa wewnętrznego. Posiłkując się autorytetami w tym obszarze, analizując literaturę przedmiotu, zasadnym jest podjęcie próby definicyjnej. Choć definicji bezpieczeństwa wewnętrznego nie regulują jednoznacznie żadne przepisy, to można zauważyć, że państwa, których podstawy opierają się na zasadach demokratycznych wymagają zarówno ochrony przed przestępczością, jak również przed ekstremizmem politycznym [1, s. 30]. Pojęcie to obejmuje przedsięwzięcia służące ochronie i zwalczaniu przestępczości, przemocy i innych napaści na wspólnie ustalone zasady współżycia społecznego, między innymi porządek i bezpieczeństwo publiczne. Ponadto wskazane przedsięwzięcia, jako cel mają ochronę stanu posiadania i stabilizacji społeczeństwa, ochronę państwa przed przeciwnikiem z zewnątrz i z wewnątrz [2, s. 213]. W sprawy bezpieczeństwa wewnętrznego w zasadzie włączani są obywatele danego państwa i powinno ono przede wszystkim uwzględniać ochronę, bezpieczeństwo, niezawodność i obronę przed zagrożeniami dla pojedynczych osób, a także zabezpieczać porządek publiczny, socjalny i gospodarczy [3, 101

4 s ]. Sprawy związane z bezpieczeństwem wewnętrznym przestały być analizowane jedynie w kontekście zagadnień związanych z obronnością państwa, przeciwdziałaniem czynom przestępczym, ratownictwem. W zasadzie nie ma obszaru życia społecznego, który nie byłby związany z bezpieczeństwem wewnętrznym. Wiele dziedzin i dyscyplin naukowych zajmuje się selektywnie sprawami bezpieczeństwa wewnętrznego. Można, więc mówić o swoistym systemie bezpieczeństwa wewnętrznego, na który składają się obszary związane z bezpieczeństwem i porządkiem publicznym, ochroną ludności i ratownictwem, bezpieczeństwem granicy państwowej, czy chociażby ochroną infrastruktury krytycznej. Bezpieczeństwo wewnętrzne wiąże się z coraz to nowszymi technologiami, ich niezawodnością [4, s ]. Zgodnie z «krajowym programem badań, założenia polityki naukowo technicznej i innowacyjnej państwa» przyjętym w Polsce, rekomenduje się siedem strategicznych, interdyscyplinarnych kierunków badań naukowych i prac rozwojowych. Jako jeden z nich wymienia się bezpieczeństwo i obronność. Natomiast, jako kluczowe dla poprawy bezpieczeństwa ludności jest prowadzenie ukierunkowanych badań naukowych i prac rozwojowych, które wspomagają proces wykrywczy i zwalczanie przestępczości, ochronę granicy państwowej, prawidłowe funkcjonowanie systemu zarządzania kryzysowego i ochrony infrastruktury krytycznej oraz systemu ratowniczo gaśniczego. Szybkie wykrywanie, reagowanie i przeciwdziałanie w przypadku wystąpienia wspomnianych zagrożeń, a także efektywne usuwanie ich skutków, jest miernikiem efektywności państwa w tym wymiarze. Wskazano priorytetowe obszary rozwoju technologii w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego, wśród których są nowoczesne technologie i innowacyjne rozwiązania w zakresie wykrywania, zwalczania i neutralizacji zagrożeń, techniki kryminalistycznej; indywidualnych środków ochrony i wyposażenia; profilaktyki społecznej, wiktymologii, kryminologii oraz badań społecznych; organizacji i zarządzania; nowoczesnych technologii lub rozwiązań innowacyjnych w sferze bezpieczeństwa teleinformatycznego, ochrony informacji w systemach i sieciach teleinformatycznych oraz narodowej kryptografii. Strategiczną rolę, z perspektywy bytu systemu bezpieczeństwa wewnętrznego, odgrywają zadania służb państwowych z zakresu rozpoznawania, przeciwdziałania i zwalczania zagrożeń ukierunkowanych na ludzi, mienie, czy środowisko naturalne we wszystkich przejawach ich występowania (katastrofy naturalne, awarie techniczne, czy przestępczość). Specyfika realizacji tych zadań wymaga od poszczególnych służb, bieżącego dostosowywania wykorzystywanych metod i technik do aktualnych tendencji i zjawisk oraz nowych zagrożeń w sferze bezpieczeństwa. Konieczne jest permanentne generowanie metod i technik umożliwiających wyprzedzanie wystąpienia 102

5 ewentualnych zagrożeń bądź minimalizujących niekorzystne ich następstwa. Ta perspektywa powoduje, iż niezbędne jest wykorzystanie nowoczesnych technologii, zarówno w zakresie identyfikacji, zapobiegania, czy neutralizacji zagrożeń naturalnych i cywilizacyjnych, w tym zwalczania przestępczości. Ma to tym większe znaczenie, że nowoczesne technologie z powodzeniem wykorzystywane są przez sprawców przestępstw, ponadto intensyfikacja zagrożeń naturalnych w ostatnich latach, dodatkowo determinuje konieczność wyposażenia służb w sprzęt pozwalający na działanie adekwatne do zagrożenia. Istotna w tym przypadku jest innowacyjność we wszystkich segmentach bezpieczeństwa wewnętrznego, przejawiająca się chociażby w obszarze systemów i sprzętu specjalistycznego wspierającego proces wykrywczy, sprzętu łączności, systemów ochrony obiektów, czy technikach obliczeniowych do symulacji skutków potencjalnych zagrożeń. Sprawna i szybka wymiana informacji za pośrednictwem nowoczesnych systemów komunikacji, rosnący poziom bezpieczeństwa przechowywanych informacji, zaawansowany technologicznie monitoring, nowe techniki analityczne, czy statystyczne, efektywnej wymiany informacji o zagrożeniach, wczesnego ostrzegania, integracji baz danych, to tylko niektóre z możliwych zastosowań nowoczesnych technologii w pracy służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo. Państwo nowoczesne na miarę XXI wieku, podejmuje walkę z biurokracją, dąży do integracji podmiotów państwowych, których kompetencje ustawowe wzajemnie się nakładają, tworzy silny sprawny podsystem ochrony porządku publicznego, z jednoczesną oszczędnością wydatków budżetowych. Wyjaśnienia wymaga więc podnoszona terminologia dotycząca prognozy rozwoju, gdyż rozważania są ukierunkowane na wskazanie i opisanie kluczowych elementów bezpieczeństwa, będących swoistymi postulatami, wskazującymi na prognozę rozwoju bezpieczeństwa wewnętrznego. Jednym z informatycznych systemów umożliwiających współpracę służb odpowiedzialnych za bezpieczeństwo jest Krajowe Centrum Informacji Kryminalnych. Jest to system będący platformą wymiany informacji pomiędzy podmiotami zaangażowanymi w proces zapobiegania i zwalczania tego typu przestępczości. Brakuje natomiast podobnego rozwiązania w obszarze działań związanych z zarządzaniem kryzysowym. Zmiany cywilizacyjne wprowadzają, oprócz skutków pozytywnych, wiele niepokojących zjawisk o charakterze negatywnym. Zapewnienie ochrony obywateli przed realnymi niebezpieczeństwami związanymi z występowaniem zagrożeń militarnych, awarii technicznych i klęsk żywiołowych jest najpoważniejszym z zadań współczesnego państwa, co wynika między innymi z realizacji założeń polityki ekologicznej Polski. Ochronę i bezpieczeństwo obywateli gwarantuje sprawne działanie podmiotów wykonawczych administracji publicznej sy- 103

6 stemu zarządzania kryzysowego, wspierane szeroko ujmowaną edukacją dla bezpieczeństwa. Zasadniczą rolę w zapewnieniu tak szeroko rozumianego bezpieczeństwa powinien pełnić zintegrowany system zarządzania kryzysowego, który powinien obejmować system ochrony ludności uwzględniający funkcjonowanie systemu ostrzegania i alarmowania ludności oraz zintegrowanego systemu ratowniczego, a wszystko to w aspekcie wdrożenia zarządzania kryzysowego, jako swoistego systemu kierowania bezpieczeństwem państwa. Bazy danych oraz aplikacje wykorzystywane przez podmioty zarządzania kryzysowego mają różną formę. Wynika to z priorytetów alokowanych na ten cel środków, jak i specyfiki działania podmiotu. Zwykle są to systemy spełniające wymagania danego podmiotu w wielu obszarach przygotowane «na miarę». Ma to swoje ogromne zalety, jeżeli chodzi o cechy funkcjonalne i niefunkcjonalne systemów - są przyjazne dla użytkowników, gromadzą tylko wymagane dane, dzięki temu są łatwiej skalowalne, a procesy ich wdrożenia oraz użytkowania są niezakłócone. Sprawne reagowanie na występujące sytuacje kryzysowe wymaga możliwie pełniej i aktualnej informacji. Jest to jeden z elementów, które mogą decydować o powodzeniu lub niepowodzeniu działań. Sytuacje kryzysowe, których jedną z cech jest ogromna dynamika wymagają również bardzo szybkiego dostępu do danych za pomocą rozwiązań odpornych na działanie czynników zewnętrznych. Skuteczność działań, których celem jest zapewnienie bezpieczeństwa zależy od harmonijnego współdziałania wszystkich podmiotów. Istotnym elementem staje się wówczas stworzenie systemu łączności, który ma zapewnić możliwość pełnej komunikacji pomiędzy wszystkim zaangażowanymi w działania podmiotami. System powinien umożliwiać m.in. stały nasłuch, połączenia bezpośrednio pomiędzy radiotelefonami, wywołania masowe, grupowe, dostosowywane elastycznie do dowolnych struktur organizacyjnych, a także bezpieczny mobilny dostęp do baz danych. Służby bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa muszą mieć możliwość nieograniczonego dysponowania swoją łącznością, uzyskiwania gwarantowanej, jakości usług, która powinna wyrażać się odpowiednim pokryciem terytorium przez sieć oraz jej dostępnością i niezawodnością. Wskazane wymagania powinny być spełnione w każdych warunkach niezależnie od przeciążenia sieci komórkowych ruchem generowanym przez użytkowników cywilnych. Dlatego też wydaje się być niezbędne tworzenie łączności umożliwiającej współpracę między służbami działającymi na rzecz bezpieczeństwa, wreszcie, stworzenie zintegrowanego ogólnokrajowego cyfrowego systemu dyspozytorskiej łączności radiowej dla służb bezpieczeństwa publicznego i ratownictwa. Budowa własnych systemów łączności satelitarnej, przy wykorzystaniu przyznanych w tym celu geostacjonarnych pozycji orbitalnych, w obec- 104

7 nych czasach powinna być priorytetem. W przypadku wystąpienia sytuacji kryzysowych na znacznym obszarze kraju połączonych ze skutkami wpływającymi negatywnie na funkcjonowanie infrastruktury łączności przewodowej oraz radiowej łączności naziemnej, istotne wydaje się zapewnienie możliwości komunikacji satelitarnej. Stworzenie skutecznych narzędzi zapobiegania próbom destrukcyjnego oddziaływania na infrastrukturę telekomunikacyjną państwa oraz redukowania jej podatności na to oddziaływanie, minimalizowania skutków ewentualnych ataków oraz przywrócenia w krótkim czasie stanu pełnej jej funkcjonalności, jest powinnością państwa. Rozwój zagrożeń związanych z systemami teleinformatycznymi wynika z potencjału nowoczesnej techniki umożliwiającej przenoszenie coraz większego obszaru aktywności w obszar systemów telekomunikacyjnych i informatycznych. Zastosowanie tego typu rozwiązań w obszarach komunikacji, przemysłu (sterowania procesami) oraz bezpieczeństwa powoduje, że bardzo istotne staje się stworzenie skutecznych narzędzi zapobiegania próbom destrukcyjnego oddziaływania na infrastrukturę telekomunikacyjną państwa. Zwalczanie zagrożeń rządowych systemów teleinformatycznych i sieci telekomunikacyjnych ma na celu przeciwdziałanie przestępczości komputerowej oraz innym wrogim działaniom wymierzonym w infrastrukturę telekomunikacyjną, w tym zapobieganie atakom na elementy tej infrastruktury. Szczególne znaczenie ma ochrona informacji niejawnych przechowywanych lub przekazywanych w postaci elektronicznej. Ważnym zadaniem jest opracowanie i wdrożenie przejrzystych zasad dostępu uprawnionych organów państwa do treści przesyłanych drogą elektroniczną. Innym zagrożeniem może być oddziaływanie w cyberprzestrzeni, skierowane w systemy i sieci teleinformatyczne infrastruktury krytycznej. Skutkiem takich działań mogą być zarówno straty materialne, jak i sparaliżowanie istotnych sfer życia publicznego. Potrzeba modyfikacji w zakresie ilości służb i organów zwalczających poszczególne rodzaje przestępczości w Polsce, w szczególności przestępczość zorganizowaną czy korupcyjną, istnieje i była już wskazywana wielokrotnie. Zwalczaniem tego rodzaju przestępczości zajmuje się Policja, w tym CBŚ, ABW, CBA, Żandarmeria Wojskowa, Straż Graniczna. Więc można wskazać, że jest kilka podmiotów, które w wybranych obszarach mają ten sam zakres kompetencyjny, co niejednokrotnie implikuje problemy, chociażby niezdrową rywalizację, czy brak dzielenia się informacjami. Ponadto, w związku z prowadzoną działalnością w zbliżonych obszarach albo niejednokrotnie wręcz w tych samych, istnieje możliwość nakładających się działań służb, co dodatkowo generuje koszty. Poza tym każda ze służb na tą okoliczność musi prowadzić bazy danych, rejestry, ewidencje, utrzymywać 105

8 logistykę, technikę operacyjną, prowadzić szkolenia, utrzymywać budynki pojazdy itp., a także prowadzić szereg innych niezbędnych działań. Taki stan rzeczy powoduje, że Państwo ponosi olbrzymie koszty pomnażane dodatkowo poprzez utrzymywanie komórek osobowych zajmujących się chociażby koordynacją. W tym miejscu należy także zwrócić uwagę na odrębny sposób kontroli wyników poszczególnych służb niepozwalający w praktyce na ocenę ich efektywności. W Policji dominuje statystyka, która utrudnia rzetelność i wnikliwość, dociekliwość wielowątkową. Analizując przywoływaną statystykę, Policja posiada największy współczynnik ilości tego rodzaju spraw. Utrzymywanie wielu rodzajów służb zajmujących się zwalczaniem tego samego typu przestępczości, jest nie tylko kosztowne, ale i szkodliwe. Istnieje potrzeba gruntownej przemiany, wyrażonej w zmianie kompetencji ustawowych oraz zmianie mentalności samych funkcjonariuszy. Obecny stan rzeczy można przypisać ambicjom nie tylko politycznym, ale również funkcyjnym towarzyszącym poszczególnym rodzajom służb. Przykładem jest Agencja Bezpieczeństwa Wewnętrznego, której ambicją było początkowo uzyskanie, a następnie poszerzanie uprawnień śledczych, co kłóci się z ideą powstania tej służby. Kolejnym przykładem jest powołanie Centralnego Biura Antykorupcyjnego, któremu nadano uprawnienia przypisane Policji. Powodem mogła być rzekoma niedoskonałość służby, jaką jest Policja w zwalczaniu przestępczości korupcyjnej, co jak wykazano, jest oczywistym nieporozumieniem, tym bardziej, że CBA utworzono w głównej mierze z funkcjonariuszy Policji, którym zaoferowano wyższe wynagrodzenie i bardziej komfortowe warunki pracy, wyrażone chociażby w mniejszej ilość postępowań. Podsumowując prezentowane problemy, a także niezbędne działania ze strony ustawodawcy mające na celu zmianę zaistniałej sytuacji oraz zwiększenie bezpieczeństwa obywateli przed zagrożeniami naturalnymi i cywilizacyjnymi należy podjąć ocenę dotychczasowych działań organów odpowiedzialnych za bezpieczeństwo wewnętrzne tak, aby możliwa była reforma tych służb oraz faktyczna ocena ich działalności, w tym skuteczności, z uwzględnieniem rachunku ekonomicznego. Wspomniana reforma, pozwoli efektywniej wykorzystywać posiadane zasoby ludzkie i materiałowe w obszarze zwalczania przestępczości. Uporządkowania wymaga sfera oznakowań wpływająca na nasze osobiste bezpieczeństwo, będąca nieodzowną częścią życia, zarówno prywatną jak i publiczną, z którą służby odpowiedzialne za bezpieczeństwo są wyjątkowo mocno związane. Wszystkie numery, znaki, symbole, mają charakter i cel nie tylko porządkowy, ale także indywidualizujący jego posiadacza. Z uwagi na różnorodne prawa i obowiązki obywatelskie, indywidualne potrzeby, sytuacje typowe lub nie, nie sposób uniknąć posiadania różnorakich indywidualizujących ciągów oznaczeń. W Polsce obywatel ma swój PESEL, 106

9 NIP (NIP-y). Wydaje się jednak, że z uwagi na więzi prawne w relacjach obywatel-państwo, obywatel-samorząd, wystarczyłby jeden znak indywidualizujący obywatela w rejestrach, wykazach, ewidencjach, zestawieniach czy innych bazach danych prowadzonych przez agendy rządowe czy samorządowe. Znane są rozwiązania stosowane np. w krajach anglosaskich, gdzie podstawowym, uniwersalnym, zasadniczym, (ale nie jedynym) sposobem identyfikowania obywatela jest numer ubezpieczenia społecznego. O jego wyborze decydują powiązania obywatela z ciężarami finansowymi, jakie ponosi państwo w związku z opieką zdrowotną, edukacją i innymi aspektami, obszarami indywidualnej społecznej egzystencji. Ponadto może oczywiście pełnić funkcję indywidualizującą taką, jak dziś PESEL. Z powodzeniem może być wykorzystany na potrzeby ewidencji podatkowej PIT. Nie da się jednak uniknąć sytuacji, w której dla celów statystycznych, typologicznych lub innych niezbędne będzie nadanie innego numeru o charakterze porządkującym. Nie uda się zastąpić jednym numerem wszystkich numerów pojawiających się w życiu obywatela, ale na pewno można ograniczyć w ten sposób ich liczbę, a przez to łatwiej szacować i liczyć ciężary ponoszone przez państwo, efektywniej wykorzystywać funkcje redystrybucji dochodów budżetowych, a także zapobiegać zjawiskom patologicznym, bądź kryminalnym. Demokracja w Polsce ciągle się jeszcze rozwija. Uczymy się też korzystać z konstytucyjnych wolności. Ciągle jednak trudno zauważyć wśród osób chcących z nich skorzystać pełną wiedzę na temat mechanizmów, jakie powinny kierować pokojowym zgromadzeniem. Bardzo trudno też jest reagować na działania demonstrantów, gdyż często towarzyszą im zadania polityczne i sami politycy, stąd zainteresowanie mediów i ciągłe próby zbicia politycznego kapitału na krytyce działań chociażby Policji. Niestety nie pomaga też historyczny etos niektórych zawodów: górnicy, stoczniowcy to tak naprawdę w dzisiejszych czasach ludzie jak inni, ale sztandary sprzed 30 lat wciąż działają, pozwalając na wprowadzenie zagrożeń w świat bezpieczeństwa obywateli. Policja i inne służby, nie mogą za każdym razem w mediach, czy w sejmie tłumaczyć, dlaczego wystąpiły, zgodnie z obowiązuj ącym prawem, przeciwko «biednym» demonstrantom niszczącym mienie państwa, miasta, czy innych obywateli Paraliżuje to proces decyzyjny i powoduje, że działania podejmowane są w warunkach niepewności prawnej i moralnej. Wśród wielu przyczyn jako najważniejsze wymienić należy historyczne uwarunkowania, które doprowadziły do zbyt pobłażliwego traktowania organizatorów zgromadzeń, które zmieniają charakter z pokojowego na agresywny (wobec Policji i innych obywateli), wyuczone u obywateli poczucie bezkarności, czy polityczne przyzwolenie na negatywne zachowania wybranych grup społecznych. Jak wiadomo podejmowane były próby regu- 107

10 lacji prawnych zawierających ograniczenia praw i wolności w obszarze zgromadzeń publicznych, które chociażby ze względu na gwarancje określone w konstytucji RP są niedopuszczalne. Rozwiązaniem może być egzekwowanie prawa z jednoczesnym rozwinięciem edukacji obywatelskiej społeczeństwa poprzez upowszechnianie wartości demokratycznych, ale z uwzględnieniem ustawowych ograniczeń/norm prawnych, a także wskazywanie elitom politycznym granic prawnych wolności obywateli. Wskazany kierunek przemian bezpieczeństwa wewnętrznego dotyczy zaledwie niewielkiej części jego obszarów, natomiast pokazuje pożądane kierunki zastosowania technologii wytwarzanych głównie z myślą do poprawie naszego bezpieczeństwa. Niestety występuje ścisła zależność pomiędzy pozytywnym i negatywnym aspektem wykorzystania zdobyczy techniki. Zdarza się, że to, co ma służyć naszemu bezpieczeństwu, również stwarza zagrożenia. Dlatego konieczne jest umiejętne stosowanie nowoczesnych technologii w sferze bezpieczeństwa wewnętrznego, w tym zachowanie utajonego charakteru tworzonych rozwiązań, uniemożliwiając tym dostęp dla środowisk przestępczych. Bibliografia 1. Lisiecki M., Zarządzanie bezpieczeństwem publicznym, Wydawnictwo Naukowe Łośgraf, Warszawa, Andersen U., Woyke W., Handwörterbuch des politischen Systems des Bundesrepublik Deutschland, Opladen Nohlen D., Schmidt M., Wörterbuch Staat und Politik, Munchen Sienkiewicz P., Marszałek M., Świeboda H. (red.), Metodologia badań bezpieczeństwa narodowego, bezpieczeństwo 2010, AON, Warszawa Krajowy Program Badań stanowi załącznik do uchwały nr 164/2011 Rady Ministrów z 16 sierpnia 2011 roku. 108