Wartości życia i zdrowia fizyczno-psychicznego ukryte w cyberprzestrzeni

Transkrypt

1 Wartości życia i zdrowia fizyczno-psychicznego ukryte w cyberprzestrzeni Dr Joanna Kandzia Adiunkt wydziału Matematyczno-Przyrodniczego Szkoły Nauk Ścisłych Uniwersytetu Stefana Kardynała Wyszyńskiego w Warszawie

2 Zawartość pracy Podjęto próbę zdefiniowania pojęcia wartości oraz wartości w kontekście Internetu Odniesiono się do cywilizacji sieciowej Wskazano na pozytywne walory ukryte w cyberprzestrzeni Zwrócono uwagę na zagrożenia natury fizycznej jak i psychicznej związane z nieodpowiednim korzystaniem z Internetu/komputera Zaprezentowano udział i rolę dzieci, młodego pokolenia w korzystaniu z zasobów sieciowych Przedstawiono wnioski z badań naukowych dotyczących korzystania z technologii informacyjnych przez małe dzieci

3 Wartość do końca XIX wieku posługiwano się pojęciem dobro oznacza coś, co w sensie absolutnym lub na gruncie danego zespołu poglądów - cenne i godne pożądania jest co stanowi (winno stanowić) przedmiot szczególnej troski oraz cel ludzkich dążeń, a także kryterium postępowania człowieka

4 Zakres wartości w kontekście Internetu absolutna wolność wiedza mądrość prawda Wolność powinna być odpowiedzialna pobudzać do samorozwoju i tworzenia dobrych wartości odpowiedzialne istnienie w sieci i właściwe korzystanie z zasobów internetowych możliwe jest tylko wtedy gdy jednostka potrafi dokonywać słusznych wyborów

5 [ ] Cywilizacja informacyjna to nowe, oryginalne, społecznie użyteczne i ogólnoludzkie kreowanie wartości, będące efektem przetwarzania informacji bitowej, kubitowej i subkubitowej, prowadzące do przekraczania aktualnego stanu świadomości człowieka oraz tworzenia nowych, doskonalszych jego stanów (Gnitecki 2006)

6 Cyberprzestrzeń jest miejscem, do którego można wnieść i z którego można wynieść zarówno: złość, przestępstwo, cynizm, gniew, lęk piękno, radość, dobro, prawdę, bezpieczeństwo, zaufanie, równość, odpowiedzialność

7 O Internecie można powiedzieć, że jest czwartą władzą obecnych czasów jako symbol ery informacyjnej ciągle fascynuje swoim zasięgiem masowo rosnącą liczbą użytkowników wirtualnymi możliwościami stwarza niebywałe możliwości własnego rozwoju wkracza w obszary edukacji i wspomaga proces dydaktyczny swoim potencjałem ciągle ewaluuje

8 Nieodpowiednie korzystanie powoduje stany chorobowe natury fizycznej i psychicznej Zagrożenia fizyczne wzrok - przekrwione, łzawiące oczy, zaczerwienione spojówki, uczucie pieczenia i szczypania, wysychanie i zmętnienie rogówki oraz stopniowa utrata wzroku apatia bóle głowy senność zespół cieśni nadgarstka wady postawy/kręgosłupa

9 W sferze psychicznej uzależnienie - internetoholizm, internetozależność, infoholizm oderwanie się od rzeczywistości izolacja - lęk przed kontaktami z ludźmi znikanie przyjaźni pojawianie się rozkojarzenia zaburzenia pamięci lekceważenie innych, często ważnych spraw

10 Internet i gry komputerowe pobudzają do różnych zachowań sprzyjają zmianie postaw - nie zawsze pozytywnych i społecznie akceptowanych - zaburzenia emocjonalne i psychospołeczne Pozytywne walory gry logiczne, strategiczne gry turowe, gry fabularne i przygodowe kształtują rozliczne cechy osobowości i charakteru staranność, dokładność, precyzję, rozważność, inteligencję twórczą i bystrość, zdolność komunikacji i interakcji w grupie oraz przestrzeganie zasad moralnych

11 dzieci powinny być objęte szczególna troską postęp techniczny telewizja, komputer, przyspieszają ich rozwój Niedopuszczalna jest sytuacja, kiedy media cyfrowe zastępują rodziców

12 Dziecko, młody człowiek będący u progu swojego rozwoju nie jest mentalnie przygotowany do odbioru nadmiaru bodźców, które dostaje w pełnym pakiecie nie potrafi wartościować wymaga to intensywnej pracy ze strony dorosłych: rodziców, pedagogów oraz całego środowiska szkolnego nauczenie języka mediów cyfrowych i sposobów posługiwania się nim

13 Z badań prof. E. Gruszczyk-Kolczyńskiej [ ] dzieci nadmiernie karmione ruchomymi obrazkami na ekranie komputera mają kłopoty w świadomym skupianiu uwagi na statycznych obrazkach [ ] Mozolne kształtowanie schematu ruchowego (od ruchów dużych do małych) w trakcie pisania literek ma się nijak do aktywności ruchowej polegającej na dotykaniu opuszkami palców klawiatury i przesuwaniu myszką komputerową

14 [ ] Korzystanie z komputera może więc wspierać dziecko w rozwoju mowy jedynie w sytuacji, gdy wspólnie z dorosłym patrzy na ekran i może rozmawiać z nim o tym, co się na nim pojawia. Dotyczy to także nauki języka obcego [ ] Myli się więc ten dorosły, który przypuszcza, że w grze także komputerowej dziecko nauczy się od początku danej umiejętności Korzystanie z komputera rozszerza wiedzę dziecka, kiedy pracuje z dorosłym i prowadzą rozmowę merytoryczną na dany temat

15 Wirtualna przestrzeń posiada dwa oblicza - zawierające wartości postrzegane jako pozytywne i jako negatywne nieustanna walka dobra ze złem rodzi psychiczny dystans, który nie pozwala na odczuwanie grozy sytuacji w rzeczywistym świecie człowiek tworzy własną wirtualną osobowość, często oderwaną od rzeczywistości łącząc dwa światy, rzeczywisty i wirtualny należy włączyć myślenie krytyczne

16 Żyjemy w świecie mediów cyfrowych i musimy w odpowiedni sposób je wykorzystywać Wyobrażam sobie, jak ktoś mówi; Dlaczego nie zostawisz mnie w spokoju?! Nie chcę ani kawałka twojego Internetu, twojego społeczeństwa sieciowego! Chcę po prostu żyć po swojemu! Cóż, jeśli tak uważasz, mam dla ciebie złe wieści. Mimo że ty nie dbasz o sieci, one zadbają o ciebie. Tak długo, bowiem, jak będziesz chciał żyć w społeczeństwie, tutaj i teraz, będziesz miał do czynienia ze społeczeństwem sieciowym. Żyjemy, bowiem w Galaktyce Internetu (Castells 2003, Galaktyka Internetu)

17 Literatura Castells M. (2003), Galaktyka Internetu. Refleksje nad Internetem, biznesem i społeczeństwem. Dom Wydawniczy Rebis, Poznań. Florida R. (2010), Narodziny klasy kreatywnej, Narodowe Centrum Kultury, Warszawa. Gnitecki J. (2006), Edukacja w perspektywie wertykalnej w okresie cywilizacji informacyjnej i globalizacji, Zeszyt Naukowy WSPiA, Poznań, Gnitecki.pdf [ ].

18 Gruszczyk-Kolczyńska E. (2013), Zgubne skutki zezwalania dzieciom na oglądanie ponad miarę telewizji, korzystania z komputerów i tabletów, [w:] Człowiek Niepełnosprawnośść-społeczeństwo, nr 2(20), APS, Warszawa, 2_popr.all.pdf [ ]. [ ]. [ ].

19 Jakubowicz K. (1998), Społeczeństwo informacyjne spóźniony przybysz, [w:] Media a edukacja, (red.) W. Strykowski, Poznań. Szymanowska E. (2003), Rola edukacji w kształtowaniu społeczeństwa informacyjnego, [w:] Edukacja informacyjna,(red.) K. Wenta, E. Perzycka, Szczecin. Kandzia J. (2011), Kształtowanie wartości dydaktycznych i wychowawczych w procesie edukacji matematycznej z wykorzystaniem technik multimedialnych, Impuls, Kraków. Kwiatkowski S. M. (2006), Dziecko w wirtualnym świecie gier komputerowych, IBE, Warszawa.

20 Dziękuję za uwagę