Szkoła Podstawowa nr 173 im. 1 Dywizji Kościuszkowskiej w Łodzi

Transkrypt

1 Szkoła Podstawowa nr 173 im. 1 Dywizji Kościuszkowskiej w Łodzi UZUPEŁNIENIE PROGRMU PROFILAKTYCZNEGO SZKOŁY W ZAKRESIE PROBLEMATYKI BEZPIECZEOSTWA UCZNIÓW W INTERNECIE BEZPIECZNY INTERNET Opracowanie mgr Beata Pasikowska mgr Jolanta Bolesławska Zatwierdzony do realizacji w dniu r. na posiedzeniu Rady Pedagogicznej

2 Spis treści Wstęp... 3 Cele programu... 4 Sposoby realizacji... 5 Ewaluacja... 8 Bibliografia... 8 Załączniki... 9 Ankieta dla rodziców... 9 Ankieta dla uczniów Ankieta dla nauczycieli str. 2

3 Wstęp Jeszcze na początku lat dziewięddziesiątych XX wieku nikt nie przypuszczał, że telefon komórkowy i komputer będzie nieodłącznym elementem naszego życia. Rozwój technologii informacyjno-komunikacyjnej nastąpił błyskawicznie. Obecnie nie wyobrażamy sobie życia bez ułatwieo komputerowych. Poczta elektroniczna stanowi wielkie dobrodziejstwo nauki. Wiadomośd wysyłana w tej technologii jest błyskawiczna i na drugi koniec świata dochodzi w przeciągu kilku sekund. Jednak każda nowośd pociąga za sobą niebezpieczeostwo. Obok tradycyjnych płynących z codziennego życia zagrożeo, pojawiają się nowe, nieznane i niebezpieczne zagrożenia związane z cyberprzestrzenią. Cyberprzestrzeo, czyli wirtualna rzeczywistośd, to głównie Internet, ale nie tylko. To także starsze zdobycze techniki, takie jak radio, telewizja, telefon. Każdy z nas na co dzieo styka się z cyberprzestrzenią - telefonujac, serfując po internecie, pracując na komputerze. Według badao, prowadzonych przez firmę Gemius w 2006 r., 60% wolnego czasu dzieci spędzają siedząc przy komputerze. Tyle samo procent zawiera znajomości poprzez Internet. Połowa dzieci chodzących na spotkania z osobami poznanymi w sieci robi to sama, aż 12 % z nich przyznaje, że osoba, która przyszła była kimś innym niż deklarowała - była starsza lub innej płci. Uczniowie naszej szkoły coraz częściej korzystają z zasobów Internetu przygotowując się do różnorodnych tematów lekcyjnych, konkursów, opracowując treści gazetki szkolnej, doskonaląc się na zajęciach dodatkowych. Nowa podstawa programowa zakłada również uświadomienie uczniom szkół podstawowych niebezpieczeostwa, jakie kryje w sobie bezrefleksyjne zawieranie znajomości przez Internet i utrzymywanie wirtualnych kontaktów wypowiedź pani minister Katarzyny Hall 1. Dlatego też konieczna jest edukacja dzieci mająca na celu uświadomienie im zagrożeo i sposobów przeciwdziałania niebezpieczeostwom. W programie profilaktyki wychodzimy naprzeciw problemom wynikającym z zagrożeo cyberprzestrzeni. Pragniemy uświadomid naszym uczniom, że problem ten dotyczy każdego z nich. Pokazad, że są narażone na takie treści jak przemoc, nienawiśd, oszustwa, kradzież. Że w Sieci mogą stad się narzędziem wywiadu danych osobowych, ofiarami przestępców, którzy wykorzystają ich ufnośd i łatwowiernośd. A nawiązywanie kontaktów z nieznajomymi 1 Szkoła Bezpiecznego Internetu str. 3

4 może prowadzid do spotkania z pedofilem. Muszą zrozumied także, że nagminne korzystanie z komputera może prowadzid do uzależnienia i utraty kontaktów z rzeczywistymi znajomymi. Program Bezpieczny Internet został stworzony również po to, aby uświadomid rodzicom i nauczycielom zagrożenia wynikające z korzystania z Internetu. Wskazad im sposoby radzenia sobie z nimi. Praca profilaktyczna tylko placówki szkolnej to za mało. Szkoła widzi potrzebę propagowania treści na temat bezpiecznego korzystania z Internetu wśród Rodziców. Zdajemy sobie sprawę, że bardzo wielu naszych wychowanków ma dostęp do sieci poza murami szkoły. Wielu uczniów korzysta z sieci w domu, u kolegi często bez nadzoru dorosłych. Dlatego tak ważne jest, aby nasi wychowankowie i ich Rodzice zdawali sobie sprawę z zagrożeo jakie niesie ze sobą rozwój cyberprzestrzeni. W miarę potrzeb program może byd modyfikowany. Cele programu Głównym celem programu jest profilaktyka zagrożeo związanych z korzystaniem z komputera, Internetu i telefonii komórkowej poprzez edukację dzieci, rodziców w zakresie zasad bezpieczeostwa w sieci komputerowej. Co za tym idzie (cele szczegółowe): uświadomienie uczniom zagrożeo wynikających z niewłaściwego korzystania z komputera, Internetu i telefonii komórkowej poznanie możliwości eliminowania tych zagrożeo poznanie bezpiecznych stron internetowych i kształcenie umiejętności prawidłowego korzystania z nich doskonalenie umiejętności surfowania po stronach www udział w akcjach, programach i kampaniach edukacyjnych na rzecz bezpieczeostwa w Internecie upowszechnienie zasad bezpiecznego i właściwego zachowania w Internecie promowanie netykiety uświadomienie uczniom i rodzicom, że anonimowośd w sieci jest pozorna wskazanie na konsekwencje nielegalnego umieszczania w sieci zdjęd, nagrao video wykonanych np. za pomocą aparatów komórkowych str. 4

5 poinformowanie o wykroczeniach, jakie niesie za sobą modyfikacja np. zdjęd umieszczonych w Internecie zabezpieczenie szkolnego systemu komputerowego przed możliwością dostępu uczniów do niebezpiecznych, niewłaściwych treści dostarczenie uczniom i Rodzicom wiedzy dotyczącej zarówno korzyści, jak i zagrożeo płynących z użytkowania komputera i Internetu kształtowanie u uczniów postaw sprzyjających podejmowaniu dobrych decyzji związanych z czasem i doborem treści gier i programów komputerowych kształtowanie u uczniów nawyków zdrowego trybu życia zachęcanie Rodziców do sprawowania kontroli nad czasem i treściami wybieranymi przez dziecko korzystające z Internetu zawieranie kontraktów dotyczących ilości czasu i wybieranych treści, uświadomienie Rodzicom ich decydującej roli zapoznanie Rodziców ze sposobami zabezpieczania komputera, kontrolowania i ograniczania dostępu dziecka do wybranych, niepożądanych treści informowanie dzieci i Rodziców o możliwościach wsparcia ze strony organizacji zajmujących się zwalczaniem nielegalnych treści w Internecie Program zakłada również wykonanie wstępnej diagnozy w formie ankiety dla rodziców i uczniów, która pozwoli na ocenę stanu wiedzy dotyczącej bezpiecznego korzystania z Internetu. Sposoby realizacji Niniejszy program adresowany jest do uczniów na I i II etapie kształcenia oraz do ich Rodziców, a także nauczycieli. Realizowany będzie na zajęciach informatyki, godzinach wychowawczych, zajęciach pozalekcyjnych, w bibliotece, świetlicy, podczas spotkao z Rodzicami. W założeniach programu jest również zorganizowanie w szkole Dnia Bezpiecznego Internetu. Przykładowe sposoby realizacji i osoby odpowiedzialne za ich wykonanie: str. 5

6 Sposoby realizacji Zabezpieczenie komputerów podłączonych do Internetu na których pracują uczniowie przed dostępem do niewłaściwych treści, a systemu przed zniszczeniem: oprogramowanie antywirusowe program filtrujący Opiekun Ucznia lub inny Włączenie treści bezpieczeostwa w Internecie do programu nauczania w klasach I VI realizujących zajęcia komputerowe Przeprowadzenie w klasach pierwszych i drugich cyklu zajęd na temat bezpiecznego korzystania z Internetu z wykorzystaniem materiałów Elementarza dla dzieci Przeprowadzenie w klasach drugich cyklu zajęd na temat bezpiecznego korzystania z Internetu z wykorzystaniem kreskówek o Sieciakach Przeprowadzenie w klasach trzecich cyklu zajęd na temat bezpiecznego korzystania z Internetu z wykorzystaniem kursu e-learning Poznaj bezpieczny Internet Przeprowadzenie w klasach czwartych cyklu zajęd na temat bezpiecznego korzystania z Internetu z wykorzystaniem kursu e-learning Bezpieczna przygoda z komputerem Przeprowadzenie w klasach piątych cyklu zajęd na temat cyberprzemocy, spotkao z osobami znanymi wyłącznie z Internetu, upubliczniania danych osobowych, piractwa w Sieci, nadmiernego korzystania z Internetu z wykorzystaniem materiałów edukacyjnych Szkoła Bezpiecznego Internetu W klasach szóstych wykonanie prezentacji dotyczących zalet i wad Internetu Przeprowadzenie pogadanek na temat zagrożeo ze strony Internetu i ochrony przed nimi (wirusy, włamania komputerowe, reklama, uzależnienia, brak rzetelności i wiarygodności informacji) Praktyczne zapoznanie uczniów z klas IV-VI z programami antywirusowymi Osoby odpowiedzialne za ich wykonanie dyrektor szkoły n-le wychowawcy n-le wychowawcy pedagog szkolny n-le informatyki str. 6

7 Publikowanie informacji w gazetce szkolnej Express 173 na temat bezpieczeostwa w Internecie Nadzorowanie pracy uczniów świetlicy szkolnej, bibliotece, pracowni komputerowej Prowadzenie szkoleo Rady Pedagogicznej na temat bezpieczeostwa internetowego Zorganizowania szkoleo, warsztatów dla Rodziców w celu przekazania informacji na temat konieczności ochrony dzieci przed szkodliwymi treściami Internetu, omówienia i zaprezentowania programów do ochrony komputera przed pobieraniem treści i szkodliwych programów Opracowanie dla Rodziców ulotek dotyczących zasad bezpiecznego korzystania z Internetu, wzorów umowy z dzieckiem Umieszczenie w bibliotece materiałów dla Rodziców nt. bezpiecznego Internetu Przeprowadzenie i opracowanie wyników ankiety dla Rodziców i uczniów, diagnozującej możliwości korzystania uczniów z komputera oraz Internetu Opracowanie zasad korzystania z Internetu z uwzględnieniem treści bezpieczeostwa, umieszczenie ich w widocznym miejscu w multimedialnej bibliotece i pracowniach komputerowych, omówienie zasad z uczniami Udział szkoły w ogólnopolskim Dniu Bezpiecznego Internetu : dyskusje, pogadanki, organizacja wystaw itp. Przeprowadzenie różnorodnych konkursów dla uczniów klas I III i IV VI na tematy związane z bezpiecznym Internetem ekspozycja prac Spotkania uczniów klas IV VI z policjantem specjalistą do spraw nieletnich poruszenie tematyki przestępstwa i wykroczenia w Sieci. Umieszczenie na stronie internetowej szkoły relacji z działao szkolnych związanych z tą tematyką. opiekun gazetki n-le opiekunowie pracowni dyrektor szkoły dyrektor szkoły n-le informatyki pedagog szkolny bibliotekarka zespół ds. bezpieczeostwa n-le informatyki wszyscy nauczyciele n-le wychowawcy klas I III n-le informatyki n-l plastyki pedagog szkolny administrator strony szkoły str. 7

8 Ewaluacja Sprawdzenie, czy program osiągnął zamierzony cel opierad się będzie na obserwacji uzyskiwanych efektów i wynikach ankiety diagnostycznej sprawdzającej wiadomości uczniów na temat zagrożeo związanych z korzystaniem z Internetu i wiedzy dotyczącej sposobów ochrony przed tymi zagrożeniami. Analiza weryfikacji zgromadzonych informacji zostanie przeprowadzona przez zespół do spraw bezpieczeostwa Internetowego - n-li informatyki, pedagoga szkolnego, koordynatora do spraw bezpieczeostwa. Osiągnięte rezultaty zostaną przedstawione na koocowo rocznej Radzie Pedagogicznej w postaci sprawozdania i poddane dyskusji. Bibliografia 1. Informatyka - Uczyd łatwiej Wydawnictwo Szkolne PWN, wiosna 2010 Źródło Internet: 1. Zagrożenia dzieci w Internecie (2004, 2006) (z firmą Gemius) str. 8

9 Załączniki Ankieta dla Rodziców Bezpieczny Internet 1. Jak często Paostwa dziecko korzysta z Internetu? a. codziennie b. kilka razy w tygodniu c. kilka razy w miesiącu d. rzadziej 2. Ile czasu dziennie Pastwa syn/córka poświęca surfowaniu po Internecie? a. mniej niż 1 godzinę b. 1-3 godzin c. 3-5 godzin d. więcej niż 5 godzin 3. Gdzie najczęściej Paostwa dziecko korzysta z Internetu? Można podad 2 odpowiedzi. a. w domu b. w szkole c. u znajomego d. w kawiarence internetowej 4. Czy interesują się Paostwo sposobem spędzania czasu przed komputerem? TAK NIE CZASAMI 5. W jakim celu Paostwa dziecko korzysta z Internetu? Można podad 3 odpowiedzi a. rozrywka (gry, muzyka itp.) b. sprawdzanie poczty , c. komunikacja (czaty, komunikatory np. GG) d. zdobycie nowej wiedzy e. przygotowanie do lekcji f. zawieranie znajomości g. zakupy h. nie wiem i. inne proszę podad jakie? Jakich zagrożeo, z którymi mogą spotkad się dzieci w Internecie, obawiają się Paostwo najbardziej? Można podad 3 odpowiedzi a. oszustwa, wyłudzenia b. uzależnienie od gier sieciowych c. negatywne oddziaływanie na psychikę d. propagowanie środków odurzających e. pedofilia f. pornografia g. zubożenie kontaktów międzyludzkich h. inne proszę podad jakie?... Dziękujemy za wypełnienie ankiety str. 9

10 Ankieta dla uczniów Bezpieczny Internet 1. Czy masz w domu komputer? TAK NIE 2. Czy korzystasz z Internetu? TAK NIE 3. Gdzie najczęściej korzystasz z komputera? a. w domu b. w szkole c. u kolegi/koleżanki d. w kafejce internetowej 4. Ile godzin dziennie spędzasz przed komputerem? a. mniej niż 1 godzinę b. 1 godzinę c. 2 godziny d. więcej niż 3 godziny 5. W jakim celu korzystasz z komputera? Możesz zaznaczyd 3 odpowiedzi. a. gry b. komunikowanie się ze znajomymi c. zdobycie nowej wiedzy d. przygotowanie do lekcji e. bez celu f. dla przyjemności np. słucham muzyki g. ściągam muzykę, filmy, zdjęcia h. zawieranie znajomości i. dostęp do zakazane stron j. robię zakupy 6. Gdzie najczęściej korzystasz z Internetu? a. w domu b. w szkole c. u kolegi/koleżanki d. w kafejce internetowej 7. Czy możesz obyd się bez komputera i Internetu TAK NIE ZDECYDOWANIE NIE 8. Czy Rodzice interesują się sposobem spędzania przez Ciebie czasu przed komputerem? TAK NIE CZASAMI 9. Czy Rodzice w jakikolwiek sposób ograniczają Ci czas spędzony przed komputerem? TAK NIE 10. Czy zawierasz znajomości przez Internet? TAK NIE 11. Czy słyszałeś (-aś) o zagrożeniach związanych z poznawaniem nowych osób przez Internet? TAK NIE NIE PAMIĘTAM str. 10

11 12. Czy zdarzyło Ci się będąc w Internecie, że ktoś wbrew Twojej woli próbował usilnie z Tobą porozmawiad? a. nigdy b. tylko raz c. kilka razy d. wielokrotnie 13. Czy zdarzyło Ci się w ciągu ostatniego roku będąc w Internecie, że ktoś wbrew Twojej woli próbował usilnie się z Tobą umówid? a. nigdy b. tylko raz c. kilka razy d. wielokrotnie 14. Czy zdarzyło ci się spotkad z osobą poznaną przez Internet? a. nigdy b. tak, tylko raz c. tak, kilka razy d. tak, wielokrotnie 15. Jakie informacje podawałeś(-aś) przez Internet? Możesz wybrad 3 odpowiedzi a. adres zamieszkania b. numer telefonu c. adres d. zdjęcie e. żadne z powyższych 16. Czy według Ciebie częste korzystanie z komputera może mied wpływ na ograniczenie rzeczywistych kontaktów międzyludzkich? TAK NIE 17. Czy zaglądasz na stronę internetową szkoły? TAK NIE 18. Z jakich informacji najczęściej korzystasz na stronie szkoły? a. wydarzenia b. osiągnięcia c. organizacja d. projekty e. konkursy f. koła zainteresowao g. biblioteka h. Rzecznik Praw Ucznia i. Pedagog szkolny j. Statut i inne dokumenty szkolne k. pływalnia l. Gromada Zuchowa m. inna jaka?. Dziękujemy za wypełnienie ankiety str. 11

12 Ankieta dla Nauczycieli Bezpieczny Internet 1. Czy posiada Pan (Pani) komputer w domu? TAK NIE 2. Czy ma Pan (Pani) dostęp do Internetu? TAK NIE 3. Czy ma Pan/Pani ukooczone szkolenia informatyczne? TAK NIE 4. Jeśli tak to podaj formy, tematykę szkoleo i rok ukooczenia Czy stosuje Pan/Pani TI na swoich zajęciach, jeśli nie, to dlaczego? TAK NIE, ponieważ Czy wykorzystuje Pan/Pani komputer domowy do przygotowywania pomocy dydaktycznych? Jeśli tak to jakiego rodzaju są to pomoce? NIE TAK,.. 7. Czy według Pana/Pani pracownia multimedialna dostępna dla wszystkich nauczycieli umożliwiałaby stosowanie technologii informatycznej na paostwa przedmiocie nauczania? Jeśli nie to dlaczego? TAK NIE, dlatego, że Które z rozwiązao uważa Pan/Pani za najlepsze dla stosowania technologii informacyjnej w szkole? a) komputer w każdej pracowni przedmiotowej b) ogólnodostępna pracownia multimedialna c) dostęp wszystkich nauczycieli do pracowni komputerowej d) przenośny zestaw multimedialny (notebook z rzutnikiem) dostępny dla każdego nauczyciela do stosowania na dowolnej lekcji 9. W jakich formach doskonalenia w zakresie technologii informacyjnej wziąłby/wzięłaby Pan/Pani udział? a) Kurs obsługi komputera prowadzony przez nauczyciela w szkole b) Kurs obsługi komputera prowadzony przez nauczyciela spoza szkoły c) Samokształcenie na podstawie otrzymanych materiałów d) Inne, jakie Dziękujemy za wypełnienie ankiety str. 12