Choroba refluksowa przełyku, możliwości farmakoterapii poza blokerami pompy protonowej
|
|
- Wanda Jasińska
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 Choroba refluksowa przełyku, możliwości farmakoterapii poza blokerami pompy protonowej Krzysztof Fyderek Klinika Pediatrii Gastroenterologii i Żywienia P-A Instytutu Pediatrii UJCM
2 Refluks żołądkowo przełykowy u dzieci Refluks fizjologiczny Refluks czynnościowy u niemowląt= regurgitacje niemowlęce= zaburzenie czynnościowe związane z niedojrzałością anatomiczną i funkcjonalną Refluks patologiczny= choroba refluksowa refluks powodujący objawy i powikłania Zespół przełykowy Objawowy Z nadżerkami Postać niemowlęca i u małych dzieci Zespół pozaprzełykowy Am J Gastroenterol. 2009; 04:
3 Sposoby leczenia choroby refluksowej u dzieci Zmiana pewnych zachowań w sposobie życia Leczenie ułożeniowe Leczenie żywieniowe, zmiana diety Farmakoterapia Antagoniści receptora histaminowego (H2RA) Blokery pompy protonowej Leki prokinetyczne Leki zobojętniające, alginaty, sukralfat GABA agoniści Leczenie zabiegowe
4 Niemowlęta- leczenie Brak dowodów aby u niemowląt z nadmierną drażliwością stosować empirycznie leki zmniejszające wydzielanie kwasu ( brak zawiesiny specyfiku) W przypadku potencjalnego ryzyka GER jako przyczyny rozdrażnienia, eksperci sugerują raczej obserwacje. Można rozważyć empiryczne dwutygodniowe leczenie zmniejszające wydzielanie (antisecretory). JPGN 2009; 49:
5 Alergia a ulewanie Niemowlęta karmione mieszankami można poddać próbie diagnostyczno-terapeutyczne polegającej na 2-4-tyg. żywieniu mieszankami o wysokim stopniu hydrolizy białka, mieszankami ze zwiększoną kalorycznością, pouczenie rodziców. JPGN 2009; 49: Niemowlęta karmione piersią z ulewaniami podejrzane o alergię pokarmową, zalecane jest wyłączenie z diety matki mleka krowiego i/lub jajek, z uwagi na przechodzenie drobin białka. Objawy nie są na tyle ciężkie żeby przestać karmić naturalnie. Clin Exp Allergy 2005;35:
6 Zasady leczenia GERD Zalecenia wskazują najbardziej skuteczne leczenie blokerami pompy protonowej (PPI)u dzieci powyżej 1 roku życia, stosowanych nawet bez diagnostyki aparaturowej jedynie na podstawie wywiadu i badania fizykalnego Do 1 roku życia zwykle dzieci maja regurgitacje a nie GERD- nie wymagają leczenia farmakologicznego, a zatem nie stosuje się PPI Wyjątek stanowią zmiany nadżerkowe JPGN 2009; 49:
7 Ranitydyna -antagonista receptora H 2 mechanizm działania na podstawie ChPL Blokuje receptory histaminowe 2 (H 2 ) w tym zawarte w komórkach okładzinowych żołądka Hamuje wydzielanie podstawowe kwasu solnego (dzienne i nocne) i stymulowane pokarmem lub pentagastryną. Nie wpływa na wydzielanie pepsyny W czasie 2 godzin po zastosowaniu wchłania się z przewodu pokarmowego (w 50%). Pokarm i leki zobojętniające nie mają znaczącego wpływu na wchłanianie ranitydyny. Max stężenie we krwi osiąga po 2-3 godz. Okres półtrwania wynosi około 2,5-3 godzin. Występuje zjawisko tachyfilaksji Wskazania do leczenia (m. innymi): - objawowe leczenie dolegliwości związanych z chorobą refluksową przełyku - refluksowe zapalenie przełyku
8 Alginaty- środki osłaniające Zaliczane są do środków osłaniających powierzchnię, też działające buforująco (Ann Pediatr 1992; 39:635-40) W badaniu RTC z ph/ MII wykazano jedynie nieznaczne zmniejszenie wysokości cofania się refluksatu w przełyku Arch Dis Child 2005;90: Gaviscon w saszetkach dla niemowląt jest bezpieczny i może zmniejszyć objawy refluksu. Pediatr Drugs 2009;11(3):
9 Sukralfat- środek osłaniający Sukralfaty są komponentą sacharozy, siarczanów i gliny, które w kwaśnym środowisku tworzą żel o zdolnościach do wiązania się z odsłoniętą błoną śluzową w owrzodzeniach i nadżerkach JPGN 2009; 49: Tylko w jednym badaniu u dzieci potwierdzono podobną skuteczność sukralfatu jak cymetydyny w leczeniu zapalenia przełyku Am J Med 1989;86:73 6. W trakcie leczenia trzeba pamiętać o toksyczności aluminium
10 Cisapryd u dzieci Nie znaleziono przekonywujących dowodów, że cisapryd zmniejsza objawy GER. Z powodu doniesień o niepożądanych skutkach arytmia serca, nagłe zgony- od 2000 r w USA i Europie zastosowanie cisapryd ograniczono do wyjątkowych sytuacji nadzorowanych przez gastroenterologa dziecięcego Cochrane Detabase Syst Rev Apr 14;(4):CD002300
11 Prokinetyki Potencjalne objawy uboczne każdego z prokinetyków obcenych na rynku (metoclopramid, erythromycyna, bethanechol, domperidon) przeważają nad ich pożytkiem leczniczym. Dlatego nie ma wystarczających powodów aby je stosować rutynowo w leczeniu GERD. JPGN 2009; 49:
12 Mieszanki AR Mieszanki AR zagęszczane fabrycznie, spożywane zgodnie z zalecaną objętością dla wieku i wagi danego niemowlęcia, zawierają właściwą ilość energii, osmolarność, zawartość białka, wapnia i tłuszczów. Gdy zagęszczacz dodawany jest samodzielnie, to w tej samej objętości podawane jest więcej kalorii niż wynosi zapotrzebowanie Produkty AR nie wymagają większej dziury w smoczku i zwiększonego wysiłku przy ssaniu. Badania in vitro wskazują, że produkty zagęszczane węglowodanami nieprzyswajanymi obniżają absorpcje minerałów i mikroelementów, jednak badania klinicznie nie potwierdziły żeby to niekorzystnie wpływało na rozwój dziecka. Acta Gastroenterol Belg 1998;61:285 7.
13 Dieta w GERD u starszych dzieci W GERD zaleca się ograniczenia lub wyeliminowania następujących potraw i produktów żywieniowych: Żywności z dużą zawartością tłuszczu w tym: mleko>2%, śmietana, sery o wysokiej zawartości tłuszczu i jogurty o wysokiej zawartości tłuszczu, mleko z czekoladą, kakao. napoje zawierające kofeinę (kawa, herbata, cola, napoje energetyczne, inne) czekolada alkohol
14 Owoce i jarzyny zakwaszające i prowokujące zgagę Owoce, jarzyny: Sok pomarańczowy Cytryna Sok grejpfrutowy Sok żurawinowy Pomidor Cebula Przetworzone: Ziemniaki- frytki, chipsy
Choroba refluksowa przełyku możliwości terapii poza blokerami pompy protonowej
Gdańsk,10.10.2015 r. Choroba refluksowa przełyku możliwości terapii poza blokerami pompy protonowej Prof. dr hab. Barbara Kamińska Katedra i Klinika Pediatrii, Gastroenterologii, Hepatologii i Żywienia
Bardziej szczegółowoCHOROBY REFLUKSOWEJ PRZEŁYKU
KONTROWERSJE W DIAGNOSTYCE CHOROBY REFLUKSOWEJ PRZEŁYKU ŁUKASZ CICHY KLINIKA PEDIATRII, GASTROENTEROLOGII I ŻYWIENIA UJCM W KRAKOWIE MARCIN DZIEKIEWICZ X Ogólnopolski Zjazd PTGHiŻD, Lublin, 24-26 maja
Bardziej szczegółowoNazwa producenta Ilość w opakowaniu handlowym. opak. Cena części / netto / słownie : zł groszy. Kwota podatku VAT słownie : zł groszy
Załącznik nr 1 Część nr 1 - Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego. Mleko początkowe. Opis produktu leczniczego, postać, dawka, ilość w opakowaniu j.m.. Nazwa handlowa, postać w opakowaniu
Bardziej szczegółowoZaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u niemowląt - algorytmy postępowania
Zaburzenia czynnościowe przewodu pokarmowego u niemowląt - algorytmy postępowania Functional gastrointestinal symptoms in infants - managing algorithms Opracowanie: Diana Kamińska Na podstawie: Vandenplas
Bardziej szczegółowoPiśmiennictwo... 45. Manometria przełyku Krzysztof Fyderek... 31 Założenia, zasady i wskazania do badania manometrycznego przełyku u dzieci...
SPIS TREŚCI ROZWÓJ ONTOGENETYCZNY ORAZ FIZJOLOGIA CZYNNOŚCI MOTORYCZNEJ PRZEWODU POKARMOWEGO Krzysztof Fyderek.. 13 Rozwój strukturalny................. 13 Rozwój śródściennego żołądkowo-jelitowego (enteralnego)
Bardziej szczegółowoInterwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie
Interwencje żywieniowe u dzieci otyłych aktualne spojrzenie H. Dyląg, 1 H. Weker 1, M. Barańska 2 1 Zakład Żywienia 2 Zakład Wczesnej Interwencji Psychologicznej karmienie na żądanie 7-5 posiłków 3 posiłki
Bardziej szczegółowoInterakcje leków z żywnością. Prof. dr hab. n. med. Danuta Pawłowska
Interakcje leków z żywnością Prof. dr hab. n. med. Danuta Pawłowska wchłanianie dystrybucja metabolizm synergizm wydalanie Efekty interakcji lek-pożywienie Osłabienie działania leku Wzmocnienie działania
Bardziej szczegółowoPokarmy uzupełniające. Kiedy? Jakie? Dlaczego? Prof. dr hab. med. Hanna Szajewska Warszawski Uniwersytet Medyczny
Pokarmy uzupełniające. Kiedy? Jakie? Dlaczego? Prof. dr hab. med. Hanna Szajewska Warszawski Uniwersytet Medyczny WPROWADZENIE Żywienie niemowląt, a zwłaszcza odpowiedź na pytania: co? kiedy? jak? budzi
Bardziej szczegółowoPewnego razu w gabinecie. Dr hab. med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii, WUM
Pewnego razu w gabinecie. Dr hab. med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii, WUM Pewnego razu w gabinecie Niemowlę 10.miesięczne CII PII SN; masa ur. 3600 Wywiad rodzinny bez obciążeń Pewnego razu w gabinecie
Bardziej szczegółowoNiemowlę płacze całymi dniami i ulewa
Niemowlę płacze całymi dniami i ulewa Piotr Socha Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii w Instytucie Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Co zrobisz podczas wizyty domowej?
Bardziej szczegółowoRada Przejrzystości. Agencja Oceny Technologii Medycznych
Agencja Oceny Technologii Medycznych Rada Przejrzystości Stanowisko Rady Przejrzystości nr 29/2012 z dnia 11 czerwca 2012 r. w sprawie zasadności finansowania środka spożywczego specjalnego przeznaczenia
Bardziej szczegółowoPrzedmowa. Zawartość. 1. Wprowadzenie Kompleksowe podejście do żywienia Koncepcja równowagi (bilansu)
140964 Zawartość Przedmowa 1. Wprowadzenie 1.1. Kompleksowe podejście do żywienia 1.2. Koncepcja równowagi (bilansu) 1.2.1. Model podaży i zapotrzebowania 1.2.2. Przekarmienie 1.2.3. Niedożywienie 1.2.4.
Bardziej szczegółowoDomowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś
Domowe żywienie enteralne dzieci w praktyce. dr hab. n. med. Jarosław Kierkuś Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii IPCZD, Warszawa HEN program domowego żywienia enteralnego
Bardziej szczegółowo8.2. Wartość odżywcza produktów spożywczych Czynniki kształtujące wartość odżywczą produktów spożywczych...185
SpiS treści 1. Znaczenie nauki o żywieniu człowieka...9 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu...9 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka...9 1.3. Problemy żywieniowe Polski i świata...11 1.4. Organizacje
Bardziej szczegółowoZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY. Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r
ZALECENIA ŻYWIENIOWE DLA DZIECI I MŁODZIEŻY Gimnazjum nr 1 w Piastowie Lidia Kaczor, 2011r PRAWIDŁOWE ODŻYWIANIE - definicja Prawidłowe odżywianie to nie tylko dostarczenie organizmowi energii, ale także
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO. Gaviscon o smaku mięty Saszetki, (500 mg + 267 mg + 160 mg)/10 ml, zawiesina doustna
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO Gaviscon o smaku mięty Saszetki, (500 mg + 267 mg + 160 mg)/10 ml, zawiesina doustna 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Gaviscon o smaku
Bardziej szczegółowoTERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające
TERAPEUTYCZNE ASPEKTY ŻYWIENIA PACJENTÓW W SZPITALACH czy obecne stawki na żywienie są wystarczające dr hab. inż. Monika Bronkowska, prof. nadzw. UP Konferencja firm cateringowych - CATERING SZPITALNY
Bardziej szczegółowoRutacid. Hydrotalcyt, 500 mg
Leki stosowane przy nadkwaśności, zobojętniają nadmiar kwasu żołądkowego, wydzielanego przez komórki okładzinowe, znajdujące się w dnie i trzonie żołądka. Przyjmowane w zalecanych dawkach, sprawiają, że
Bardziej szczegółowoZABURZENIA CZYNNOŚCIOWE PRZEWODU POKARMOWEGO. Katarzyna Wojtyniak Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego
ZABURZENIA CZYNNOŚCIOWE PRZEWODU POKARMOWEGO Katarzyna Wojtyniak Klinika Pediatrii Warszawskiego Uniwersytetu Medycznego Zaburzenia czynnościowe O czym będziemy mówili? O czym będziemy mówili: Kolka niemowlęca
Bardziej szczegółowoZgaga i refluks żołądkowo-przełykowy. Nadzór merytoryczny Prof. dr hab. med. Witold Bartnik
Zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy Nadzór merytoryczny Prof. dr hab. med. Witold Bartnik Zgaga i refluks żołądkowo-przełykowy POZNAJ SWOJĄ CHOROBĘ Większość z nas zna uczucie nieprzyjemnego pieczenia
Bardziej szczegółowo"Przyczyny, diagnostyka i leczenie trudnych zaparć u dzieci " Urszula Grzybowska-Chlebowczyk
"Przyczyny, diagnostyka i leczenie trudnych zaparć u dzieci " Urszula Grzybowska-Chlebowczyk Evaluation and treatment of functional constipation in infants and children: Evidence Based Recommendations
Bardziej szczegółowoŻywienie dziecka. Żywienie dziecka. Budowa nowych tkanek (rozrost) Odnowa zużytych tkanek. Wytwarzanie energii. Utrzymywanie temperatury ciała
Żywienie dziecka dr n.med. Jolanta Meller Na wiele potrzebnych nam rzeczy możemy poczekać. Dziecko nie może. Właśnie teraz formują się jego kości, tworzy się krew, rozwija umysł. Nie możemy mu powiedzieć
Bardziej szczegółowoHarmonogram zajęć dla kierunku: Dietetyka, studia stacjonarne, II rok, semestr IV
Harmonogram zajęć dla kierunku: Dietetyka, studia stacjonarne, II rok, semestr IV Przedmiot: Podstawy farmakologii i farmakoterapii żywieniowej oraz interakcji leków z żywnością Wykłady (5 wykładów, każdy
Bardziej szczegółowoNIEMOWLĘ- JAK OCENIĆ ŻYWIENIE?
NIEMOWLĘ- JAK OCENIĆ ŻYWIENIE? Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii, Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka, Warszawa MGR INŻ. MAŁGORZATA MATUSZCZYK ILE ML MLEKA POWINNO
Bardziej szczegółowoRejestr produktów podlegających zgłoszeniu do Głównego Inspektora Sanitarnego 2007-2010
Rejestr produktów podlegających zgłoszeniu do Głównego Inspektora Sanitarnego 2007-2010 Analiza rejestru powiadomień o pierwszym wprowadzeniu do obrotu środków spożywczych Środki spożywcze specjalnego
Bardziej szczegółowoSuplementy. Wilkasy 2014. Krzysztof Gawin
Suplementy Wilkasy 2014 Krzysztof Gawin Suplementy diety - definicja Suplement diety jest środkiem spożywczym, którego celem jest uzupełnienie normalnej diety, będący skoncentrowanym źródłem witamin lub
Bardziej szczegółowoWITAMY PRZY STOLE! Schemat żywienia niemowląt w pierwszym roku życia. Opracowanie: dietetyk Marta Prośniak
WITAMY PRZY STOLE! Schemat żywienia niemowląt w pierwszym roku życia Pamiętaj: o Nowe produkty wprowadzaj do diety dziecka pojedynczo, obserwując, czy nie wywołują u malucha niepożądanych reakcji o Zachowaj
Bardziej szczegółowoTesty prowokacji pokarmowej w diagnostyce alergii i nietolerancji białek mleka krowiego u niemowląt
1 z 7 2013-06-24 00:18 Medycyna Praktyczna - portal dla lekarzy Testy prowokacji pokarmowej w diagnostyce alergii i nietolerancji białek mleka krowiego u niemowląt ABC zabiegów diagnostycznych i leczniczych
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 427 Poz. 86. Okres obowiązywania. świadczenio -biorcy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15.
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym lp. Substancja
Bardziej szczegółowoGłodzenie w okresie okołooperacyjnym dorosłych i dzieci. Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Anestezjologii
Głodzenie w okresie okołooperacyjnym dorosłych i dzieci Wytyczne Europejskiego Towarzystwa Anestezjologii Dlaczego powstały nowe wytyczne Przegląd aktualnej wiedzy Umożliwienie anestezjologom w całej Europie
Bardziej szczegółowoBól brzucha u malucha może mieć wiele przyczyn
Ból brzucha u malucha może mieć wiele przyczyn Rozmowa z dr n. med. Magdaleną Pyś Spychałą, pediatrą, gastrologiem z Centrum Ginekologii, Położnictwa i Neonatologii w Opolu - Z jakimi problemami i pytaniami
Bardziej szczegółowoPROBIOTYKI panaceum dla noworodka ZALECAĆ CZY NIE
PROBIOTYKI panaceum dla noworodka ZALECAĆ CZY NIE Dr hab.n.med. Andrea Horvath Klinika Pediatrii WUM Czy to są probiotyki? Żywe bakterie kiszonki jogurt naturalny kwas chlebowy Mikroorganizmy Organizm
Bardziej szczegółowo1.5. Zasady planowania diet leczniczych na podstawie dziennej racji pokarmowej człowieka zdrowego
DIETETYKA Dariusz Włodarek SPIS TREŚCI Rozdział I. Planowanie i organizacja żywienia dietetycznego 1.1. Zagadnienia sanitarno-higieniczne w żywieniu dietetycznym 1.2. Dobór surowców i technik przyrządzania
Bardziej szczegółowoDietetyka, studia stacjonarne licencjackie, II rok, semestr IV
Dietetyka, studia stacjonarne licencjackie, II rok, semestr IV Przedmiot: Podstawy farmakologii i farmakoterapii żywieniowej oraz interakcji leków z żywnością Seminaria (10 seminariów, każde trwające 3
Bardziej szczegółowoS YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne. Żywienie dzieci i młodzieży Cykl:2015/2018 r.a. 2017/2018. Rok 3, semestr II
S YL AB US MODUŁ U ( PRZEDMIOTU) I nforma cje ogólne Żywienie dzieci i młodzieży Cykl:2015/2018 r.a. 2017/2018 Rodzaj modułu/przedmiotu Wydział PUM Kierunek studiów Specjalność Poziom studiów Forma studiów
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 623 Poz. 42. Okres obowiązywania. świadczenio -biorcy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 623 Poz. 42 A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu
Bardziej szczegółowoUlotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Gelatum Aluminii Phosphorici, 45 mg/g zawiesina doustna (Aluminii phosphas)
Ulotka dołączona do opakowania: informacja dla pacjenta Gelatum Aluminii Phosphorici, 45 mg/g zawiesina doustna (Aluminii phosphas) Należy uważnie zapoznać się z treścią ulotki przed zastosowaniem leku,
Bardziej szczegółowo10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA
10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA 10 ZASAD ZDROWEGO ŻYWIENIA: 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. Należy spożywać produkty z różnych grup żywności (dbać o urozmaicenie posiłków) Kontroluj masę ciała (dbaj o zachowanie
Bardziej szczegółowoOkres obowiązywania. świadczenio -biorcy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15. decyzji
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym lp. Substancja
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 517 Poz. 79. Okres obowiązywania. świadczenio -biorcy
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym lp. Substancja
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 533 Poz Okres obowiązywania. świadczenio -biorcy
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 533 Poz. 133 A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 406 Poz. 80. Okres obowiązywania. świadczenio -biorcy 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15.
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 406 Poz. 80 A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO GEALCID, (350 mg + 120 mg + 100 mg), tabletki do rozgryzania i żucia 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY 1 tabletka zawiera: 350 mg kwasu
Bardziej szczegółowoBłędy w żywieniu niemowląt i małych dzieci - czy są to już zaburzenia karmienia?
Błędy w żywieniu niemowląt i małych dzieci - czy są to już zaburzenia karmienia? Piotr Socha, Anna Stolarczyk, Anna Rybak Klinika Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii w Instytucie
Bardziej szczegółowoDraft programu Sympozjum Alergii na Pokarmy 2015
20.03.2015 Piątek GODZ. 12.50 13.00 GODZ. 13.00 14.30 Ceremonia Inauguracyjna Sesja Inauguracyjna Alergia pokarmowa w 2015 roku co dalej? 1. Czy rzeczywiście nastąpił wzrost alergii pokarmowych, 13.00-13.30
Bardziej szczegółowoOkres obowiązywania. świadczenio -biorcy decyzji WERSJA ROBOCZA
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym lp. Substancja
Bardziej szczegółowoLiofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki.
Suplement diety Składniki: Liofilizowany ocet jabłkowy 80% (±5%), mikronizowany błonnik jabłkowy 20% (±5%), celulozowa otoczka kapsułki. Przechowywanie: W miejscu niedostępnym dla małych dzieci. Przechowywać
Bardziej szczegółowoWywiad żywieniowy (część 1) Część ogólna
Wywiad żywieniowy (część 1) Część ogólna Wybrane odpowiedzi proszę podkreślić. IMIĘ I NAZWISKO:... 1. Data wypełniania formularza - 2. Płeć A. kobieta B. mężczyzna 3. Wiek - 4. Wzrost - Aktualna masa ciała
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 421 Poz. 66. Okres obowiązywania. świadczenio -biorcy
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 421 Poz. 66 A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu
Bardziej szczegółowoPYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO
PYTANIA NA EGZAMIN DYPLOMOWY OBOWIĄZUJĄCE W ROKU AKADEMICKIM 2018/2019 STUDIA POMOSTOWE KIERUNEK PIELĘGNIARSTWO PYTANIA Z PEDIATRII I PIELĘGNIARSTWA PEDIATRYCZNEGO 1. Wskaż metody oceny stanu zdrowia noworodka
Bardziej szczegółowoZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE
ZDROWE ODŻYWIANIE = ZDROWE ŻYCIE RACJONALNIE = ZDROWO Zdrowa dieta jest jednym z najważniejszych elementów umożliwiających optymalny wzrost, rozwój i zdrowie. Ma przez to wpływ na fizyczną i umysłową
Bardziej szczegółowoPROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH ŻYWIENIE KLINICZNE
1. Ramowe treści kształcenia PROGRAM STUDIÓW PODYPLOMOWYCH ŻYWIENIE KLINICZNE L.p. DATA TEMAT ZAJĘĆ LICZBA GODZIN: FORMA ZALI- CZENIA PUNKTY ECTS 1. 2. 22.09.2012 23.09.2012 20.10.2012 21.10.2012 Żywienie
Bardziej szczegółowo2011-03-17. Woda. Rola wody. Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia?
Jestem tym co piję-dlaczego woda jest niezbędna dla zdrowia? A. Jarosz Woda głównym składnikiem ciała i podstawowym składnikiem pożywienia stanowi 50 80 %masy ciała zasoby wodne organizmu muszą być stale
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 405 Poz. 71. Okres obowiązywania. świadczenio -biorcy
Dziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 405 Poz. 71 A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu
Bardziej szczegółowoŻywienie dziecka. dr n.med. Jolanta Meller
Żywienie dziecka dr n.med. Jolanta Meller Na wiele potrzebnych nam rzeczy możemy poczekać. Dziecko nie może. Właśnie teraz formują się jego kości, tworzy się krew, rozwija umysł. Nie możemy mu powiedzieć
Bardziej szczegółowoŻywienie pacjenta w opiece paliatywnej przeciwdziałanie zaparciom
VI WARSZTATY SZKOLENIOWE 29 maja 2015 Żywienie pacjenta w opiece paliatywnej przeciwdziałanie zaparciom Agata Zając Zaspakajanie głodu należy do podstawowych potrzeb człowieka. Jedzenie jest jednak ważne
Bardziej szczegółowoWSKAZANIA DO DOMOWEGO ŻYWIENIA POZA- i DOJELITOWEGO. Stanisław Kłęk
WSKAZANIA DO DOMOWEGO ŻYWIENIA POZA- i DOJELITOWEGO Stanisław Kłęk ROZWÓJ HPN I Początek HPN: zarezerwowane wyłącznie dla nienowotworowej niewydolności jelit II Szybki wzrost ilości ośrodków i liczby chorych
Bardziej szczegółowoDieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością.
Dieta może być stosowana również przez osoby chorujące na nadciśnienie tętnicze, zmagające się z hiperlipidemią, nadwagą oraz otyłością. Jadłospis 14-dniowy Anna Piekarczyk Dieta nie jest dietą indywidualną
Bardziej szczegółowoWysokość limitu finansowania. Urzędowa cena zbytu. Cena detaliczna 27,02 33,21 20,42 31,92 41,05 41,05 17,50 23,56 23,56 133,35 155,52 155,52
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym 1 2 3 4 5
Bardziej szczegółowoWysokość limitu finansowania. Urzędowa cena zbytu. Cena detaliczna 25,38 31,73 21,68 26,60 34,61 33,81 17,50 23,56 23,56 133,35 155,52 155,52
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym lp. 1 2 3
Bardziej szczegółowoWYWIAD ŻYWIENIOWY DZIECKA
WYWIAD ŻYWIENIOWY DZIECKA DANE PERSONALNE Imię i nazwisko rodzica: Adres e-mail: Data urodzenia dziecka: Płeć dziecka: dziewczynka chłopiec POMIARY CIAŁA DZIECKA Aktualna masa ciała [kg]: Aktualny wzrost
Bardziej szczegółowoAneks I. Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu
Aneks I Wnioski naukowe i podstawy zmiany warunków pozwolenia (pozwoleń) na dopuszczenie do obrotu 1 Wnioski naukowe Uwzględniając raport oceniający komitetu PRAC w sprawie okresowych raportów o bezpieczeństwie
Bardziej szczegółowoWysokość limitu finansowania. Urzędowa cena zbytu. Cena detaliczna 27,02 33,21 20,42 31,92 41,05 41,05 17,50 23,56 23,56 108,99 128,32 121,09
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym 1 2 3 4 5
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI. 1. Znaczenie nauki o żywieniu. 2. Gospodarka energetyczna organizmu człowieka. 3. Podstawowe składniki pokarmowe i ich rola
3 SPIS TREŚCI 1. Znaczenie nauki o żywieniu 1.1. Cele i zadania nauki o żywieniu................................................8 1.2. Rozwój nauki o żywieniu człowieka.............................................9
Bardziej szczegółowoAE/ZP-27-17/15 Załącznik Nr 1 Formularz Cenowy
AE/ZP-27-17/15 Załącznik Nr 1 Formularz Cenowy Cena brutto zamówienia - każdego pakietu powinna stanowić sumę wartości brutto wszystkich pozycji ujętych w pakiecie, natomiast wartość brutto poszczególnych
Bardziej szczegółowoOdżywianie osób starszych (konspekt)
Prof. dr hab. med. Tomasz Kostka Odżywianie osób starszych (konspekt) GŁÓWNE CZYNNIKI RYZYKA CHOROBY WIEŃCOWEJ (CHD) wg. Framingham Heart Study (Circulation, 1999, 100: 1481-1492) Palenie papierosów Nadciśnienie
Bardziej szczegółowoSkrócona informacja o leku Vigantoletten 500 i Vigantoletten 1000 Skład i postać farmaceutyczna: Vigantoletten 500, tabletki 1 tabletka zawiera 12,5 mikrogramów cholekalcyferolu równoważnego 500 j.m. witaminy
Bardziej szczegółowoW pracach egzaminacyjnych ocenie podlegały następujące elementy: I. Tytuł pracy egzaminacyjnej. II. Założenia. III. Określenie rodzaju diety i celu
W pracach egzaminacyjnych ocenie podlegały następujące elementy: I. Tytuł pracy egzaminacyjnej. II. Założenia. III. Określenie rodzaju diety i celu jej zastosowania. IV. Wykaz głównych zaleceń dotyczących
Bardziej szczegółowoAgencja Oceny Technologii Medycznych
Rekomendacja nr 21/2012 Prezesa Agencji Oceny Technologii Medycznych z dnia 11 czerwca 2011 r. w sprawie objęcia refundacją środka spożywczego specjalnego przeznaczenia żywieniowego Nutramigen 1 LGG, preparat
Bardziej szczegółowoSEMESTR LETNI 2014/2015 HARMONOGRAM ZAJEC KIERUNEK LEKARSKI ROK III PL
3B 3A Grupa Data Godzina miejsce Przedmiot/tematyka Prowadzący czwartek 8.00-8.45 8.45-11.45 Mieszanki mlekozastępcze. Zaburzenia karmienia u dzieci. Cyrta 4 h Rozwój psychomotoryczny dziecka do 3 roku
Bardziej szczegółowoWysokość limitu finansowania. Urzędowa cena zbytu. Cena detaliczna 25,38 31,73 21,68 26,60 34,61 33,81 17,50 23,56 23,56 133,35 155,52 155,52
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym lp. Zakres
Bardziej szczegółowoPodsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości
Podsumowanie u zarządzania rzyzkiem dla produktu leczniczego Cartexan przeznaczone do publicznej wiadomości Omówienie rozpowszechnienia choroby Rosnąca oczekiwana długość życia i starzejące się społeczeństwo
Bardziej szczegółowoZasady i znaczenie racjonalnego żywienia
Zasady i znaczenie racjonalnego żywienia Racjonalne żywienie to dostarczenie organizmowi we właściwym czasie odpowiednich dla jego potrzeb składników odżywczych w odpowiedniej ilości Wiąże się to nie tylko
Bardziej szczegółowoULEWANIA. Czy Twojemu dziecku dokuczają ulewania?
ULEWANIA Czy Twojemu dziecku dokuczają ulewania? Okiem mamy Ulewania Pierwsze ulewania mogą wywołać Twój niepokój szczególnie jeśli to Twój debiut w roli mamy. Nie ma powodu do obaw ulewanie nie jest chorobą,
Bardziej szczegółowoAktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych jelit
Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Odział Gastroenterologii, Hepatologii, Zaburzeń Odżywiania i Pediatrii Al. Dzieci Polskich 20, 04-730, Warszawa Aktualne zasady diagnostyki i leczenia chorób zapalnych
Bardziej szczegółowoCHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO
CHARAKTERYSTYKA PRODUKTU LECZNICZEGO 1. NAZWA PRODUKTU LECZNICZEGO ESPUMISAN, 40 mg, kapsułki 2. SKŁAD JAKOŚCIOWY I ILOŚCIOWY Każda kapsułka zawiera 40 mg symetykonu. Substancje pomocnicze o znanym działaniu:
Bardziej szczegółowoZDROWO JEM. Mamo! Tato! - ZDROWO ROSNE!
Mamo! Tato! To od Was zależy, co znajdzie się na moim talerzu, a potem - w brzuszku. Wybierajcie mądrze i nauczcie mnie jeść zdrowe oraz smaczne produkty. Tę naukę musimy zacząć już teraz. Kolorowanka
Bardziej szczegółowoWYDZIAŁ ZDROWIA PUBLICZNEGO STUDIA STACJONARNE I STOPNIA KIERUNEK DIETETYKA ROK III SEMESTR ZIMOWY ROK AKADEMICKI 2016/2017 ŻYWIENIE KLINICZNE
WYDZIAŁ ZDROWIA PUBLICZNEGO STUDIA STACJONARNE I STOPNIA KIERUNEK DIETETYKA ROK III SEMESTR ZIMOWY ROK AKADEMICKI 2016/2017 ŻYWIENIE KLINICZNE WYKŁADY: Sala wykładowa - Budynek WZP SUM w Bytomiu, ul. Piekarska
Bardziej szczegółowo(12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego:
RZECZPOSPOLITA POLSKA (12) TŁUMACZENIE PATENTU EUROPEJSKIEGO (19) PL (11) PL/EP 2537528 Urząd Patentowy Rzeczypospolitej Polskiej (96) Data i numer zgłoszenia patentu europejskiego: 21.06.2012 12172907.3
Bardziej szczegółowoCytyzyna ostatnie ważne osiągnięcie nauki polskiej
Cytyzyna ostatnie ważne osiągnięcie nauki polskiej Dorota Lewandowska dr n. med. Obecnie dostępne formy pomocy palącym Farmakologiczne NTZ guma plastry pastylki pastylki podjęzykowe Bupropion (Zyban) Wareniklina
Bardziej szczegółowoNIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA
NIETOLERANCJA A ALERGIA POKARMOWA Nietolerancja i alergia pokarmowa to dwie mylone ze sobą reakcje organizmu na pokarmy, które dla zdrowych osób są nieszkodliwe. Nietolerancja pokarmowa w objawach przypomina
Bardziej szczegółowoSpis treści. śelazo... 46 Wapń i witamina D... 47 Cynk... 47
Spis treści Przedmowa... 9 1. Ustalanie zapotrzebowania energetycznego w róŝnych stanach chorobowych (Danuta Gajewska)... 11 Wiadomości ogólne... 11 Całkowita przemiana materii... 12 Wprowadzenie... 12
Bardziej szczegółowo"Program pilotażowy - Dieta Mamy".
"Program pilotażowy - Dieta Mamy". Dnia 1.10.2019 r Szpital Powiatowy im.t.malińskiego w Śremie podjął współpracę z programem pilotażowym Standard szpitalnego żywienia kobiet w ciąży i w okresie poporodowym-dieta
Bardziej szczegółowoSpis treści. 1. Przyczyny nadciśnienia tętniczego Bogdan Wyrzykowski... 13
Spis treści 1. Przyczyny nadciśnienia tętniczego Bogdan Wyrzykowski........ 13 Genetyczne uwarunkowania pierwotnego nadciśnienia tętniczego..... 14 Nadciśnienie monogeniczne..................................
Bardziej szczegółowoOśrodek Usług Pedagogicznych i Socjalnych Związek Nauczycielstwa Polskiego- Filia Gdańsk. Robert Niedźwiedź. Gdańsk 2012/2013 rok
Ośrodek Usług Pedagogicznych i Socjalnych Związek Nauczycielstwa Polskiego- Filia Gdańsk Robert Niedźwiedź Gdańsk 2012/2013 rok Nadwaga i otyłość z roku na rok w coraz większym stopniu dotykają dzieci
Bardziej szczegółowoDziennik Urzędowy Ministra Zdrowia 458 Poz. 71
A 2. Środki spożywcze specjalnego przeznaczenia żywieniowego dostępne w aptece na receptę w całym zakresie zarejestrowanych wskazań i przeznaczeń lub we wskazaniu określonym stanem klinicznym lp. Zakres
Bardziej szczegółowoWarszawa 20-21.11.2009. Organizatorzy: Stowarzyszenie na rzecz wspierania i rozwoju Kliniki Gastroenterologii,
TRZECIE SYMPOZJUM STANDARDY GASTROENTEROLOGICZNE, HEPATOLOGICZNE I ŻYWIENIOWE W PRAKTYCE LEKARZA RODZINNEGO I PEDIATRY INSTYTUT POMNIK CENTRUM ZDROWIA DZIECKA Warszawa 20-21.11.2009 Organizatorzy: Stowarzyszenie
Bardziej szczegółowoRola poszczególnych składników pokarmowych
Zdrowy styl życia Rola poszczególnych składników pokarmowych 1. Białka Pełnią w organizmie funkcję budulcową. Są składnikiem wszystkich tkanek oraz kości. 2. Tłuszcze Pełnią w organizmie funkcję energetyczną.
Bardziej szczegółowoSPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku
SPOŁECZEŃSTWO OD KUCHNI Integracja międzypokoleniowa mieszkańców Śliwkowego Szlaku NASZE KULINARNE TRADYCJE NASZE KULINARNE TRADYCJE Co składa się na nie? Bez jakich produktów i potraw nie wyobrażamy sobie
Bardziej szczegółowoANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych przez SportFun
NAZWISKO i IMIĘ DZIECKA Data urodzenia dziecka MIEJSCE i TERMIN turnusu TELEFON do rodzica/opiekuna ANKIETA DLA RODZICÓW dotycząca ALERGII oraz NIETOLERANCJI ŻYWIENIOWYCH dla uczestników obozów organizowanych
Bardziej szczegółowoWpływ diety hipoalergenowej stosowanej przez matki karmiące piersią na występowanie kolki jelitowej
Wpływ diety stosowanej przez matki karmiące piersią na występowanie kolki jelitowej Dr n. med. Alina Trojanowska Mgr pielęgniarstwa Katarzyna Oleszek Katedra i Zakład Pielęgniarstwa Pediatrycznego UM w
Bardziej szczegółowoKolka niemowlęca to zespół charakteryzujący się napadowym, nieukojonym płaczem lub krzykiem z jednoczasowym podkurczaniem nóżek, powiększeniem obwodu
Kolka niemowlęca to zespół charakteryzujący się napadowym, nieukojonym płaczem lub krzykiem z jednoczasowym podkurczaniem nóżek, powiększeniem obwodu brzucha i zwiększoną ilością gazów jelitowych oraz
Bardziej szczegółowozdrowego żywienia w chorobie
Wspieramy w ciężkiej chorobie, aby cieszyć się każdą chwilą PORADNIK zdrowego żywienia w chorobie Stowarzyszenie Przyjaciół Chorych Hospicjum im. Jana Pawła II w Żorach Opracowanie: Magdalena Olborska
Bardziej szczegółowoVigantol j.m./ml krople 10 ml
Vigantol 20000 j.m./ml krople 10 ml Cena: 10,59 PLN Opis słownikowy Postać Krople Producent MERCK Promocje Wybór Farmaceuty Rodzaj rejestracji Lek Substancja czynna Cholecalciferolum Opis produktu Nazwa
Bardziej szczegółowoZASADY ŻYWIENIA NIEMOWLĄT I MAŁYCH DZIECI
ZASADY ŻYWIENIA NIEMOWLĄT I MAŁYCH DZIECI Optymalnym i fizjologicznym sposobem żywienia niemowląt jest karmienie piersią. Pokarm kobiecy wytwarzany w wystarczających ilościach przez zdrową matkę w pełni
Bardziej szczegółowoRefluks żołądkowo-przełykowy znaczenie w chorobach układu oddechowego
Refluks żołądkowo-przełykowy znaczenie w chorobach układu oddechowego Julita Chądzyńska Klinika Pneumonologii i Alergologii Wieku Dziecięcego Prof. dr hab. Marek Kulus Klasyfikacja Montrealska Zespoły
Bardziej szczegółowoZadanie zawarte w arkuszach egzaminacyjnych CKE w latach 2002-2007
Układ pokarmowy - zadania Zadanie 1. (2 pkt) Przedstaw schematyczny zapis kolejnych etapów trawienia skrobi przez człowieka bez ich lokalizacji w organizmie. Uwzględnij następujące substancje: glukoza,
Bardziej szczegółowoZewnątrzwydzielnicza niewydolność trzustki u psów
Zewnątrzwydzielnicza niewydolność Roman Lechowski Katedra Chorób Małych Zwierząt z Klinika, Wydział Medycyny Weterynaryjnej SGGW w Warszawie Niewystarczajace wytwarzanie enzymów trawiennych przez trzustkę
Bardziej szczegółowo