MINISTERSTWO ZDROWIA

Transkrypt

1 MINISTERSTWO ZDROWIA Załącznik do Sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w okresie 1 stycznia 31 grudnia 2005 roku (zgodnie z artykułem 20 ustawy z dnia 26 października 1982 roku o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (Dz. U. z 2002 r. Nr 147, poz tekst jednolity z późniejszymi zmianami) Sprawozdanie corocznie przedstawiane jest przez Radę Ministrów Sejmowi Rzeczypospolitej Polskiej PROJEKT Warszawa, 2006

2 Opracowanie: PAŃSTWOWA AGENCJA ROZWIĄZYWANIA PROBLEMÓW ALKOHOLOWYCH 2

3 1. Programy Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych realizowane w województwach Województwo Dolnośląskie Województwo Kujawsko Pomorskie Województwo Lubelskie Województwo Lubuskie Województwo Łódzkie Województwo Małopolskie Województwo Mazowieckie Województwo Opolskie Województwo Podkarpackie Województwo Podlaskie Województwo Pomorskie Województwo Śląskie Województwo Świętokrzyskie Województwo Warmińsko Mazurskie Województwo Wielkopolskie Województwo Zachodniopomorskie Działalność innych instytucji oraz organizacji i środowisk wzajemnej pomocy Instytut Psychiatrii i Neurologii Fundacja Bene Vobis Centrum Metodyczne Pomocy Psychologiczno Pedagogicznej ETOH Fundacja Rozwoju Profilaktyki, Edukacji i Terapii Problemów Alkoholowych Fundacja Masz Szansę Fundacja Mederi Fundacji Rozwoju Demokracji Lokalnej Ogólnopolskiego Stowarzyszenia Uczestników Programu Rozwoju Osobistego Pracownia Alternatywnego Wychowania Stowarzyszenie Nowa Kultura Stowarzyszenie Producentów i Dziennikarzy Radiowych oraz Fundację Trzeźwy Umysł Stowarzyszenie Przyjaciół Ośrodka Socjoterapeutycznego Wspólny Dom w Wildze Towarzystwo Pomocy Młodzieży Wielkopolskie Stowarzyszenie Kuratorów Sądowych Tabele Tabela Uchwały organów gminy dotyczące profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych przyjęte w Polsce Tabela Lokalne ograniczenia i zakazy w zakresie sprzedaży napojów alkoholowych w Polsce Tabela Limit punktów sprzedaży napojów alkoholowych uchwalony przez gminy na terenie województwa w Polsce Tabela Liczba punktów sprzedaży napojów alkoholowych w Polsce Tabela Liczba jednorazowych zezwoleń oraz zezwoleń wydanych przedsiębiorcom i jednostkom Ochotniczej Straży Pożarnej w Polsce Tabela Liczba wydanych zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych w Polsce

4 Tabela Interwencje podjęte przez gminy, w związku z naruszeniem przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi w Polsce Tabela Programy z zakresu przestrzegania przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi dla sprzedawców napojów alkoholowych w Polsce Tabela Wykaz gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce w Polsce Tabela Osoba odpowiedzialna za koordynację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce w 2004 roku Tabela Zawód i forma zatrudnienia osoby odpowiedzialnej za koordynację gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Rodzaje zespołów działających w ramach gminnych komisji w województwach w Polsce Tabela Grupy pomocowe i samopomocowe w Polsce Tabela Interwencje gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych pomoc dla osób z problemem alkoholowym w Polsce Tabela Najważniejsze działania podjęte przez gminy na terenie województw w celu zwiększenia dostępności pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób uzależnionych i współuzależnionych od alkoholu w Polsce Tabela Finansowanie przez gminy w województwie działań zwiększających dostępność pomocy terapeutycznej i rehabilitacyjnej dla osób z problemem alkoholowych w Polsce Tabela Klienci punktów konsultacyjnych dla osób z problemem alkoholowym w Polsce Tabela Liczba pracowników oraz finansowanie punktów konsultacyjnych dla osób z problemem alkoholowym w ramach gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Centra Integracji Społecznej w Polsce w roku Tabela Prace gminnej komisji pomoc ofiarom przemocy w Polsce Tabela Najważniejsze działania podjęte przez gminy, w celu zwiększenia dostępności pomocy dla ofiar przemocy w Polsce Tabela Odrębność punktów konsultacyjno interwencyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie od punktów, w których udzielane są porady osobom uzależnionym od alkoholu i członkom ich rodzin w Polsce Tabela Gminny system przemocy w rodzinie w Polsce Tabela Działania podejmowane były przez gminną komisję wobec członków rodzin, w których dochodziło do przemocy w Polsce Tabela Szkolne programy profilaktyczne w Polsce Tabela Pozaszkolne (środowiskowe) programy profilaktyczne w Polsce Tabela Szkolne i pozaszkolne (środowiskowe) programy profilaktyczne; podsumowanie w Polsce Tabela Świetlice realizujące program socjoterapeutyczny w Polsce Tabela Świetlice realizujące program opiekuńczo wychowawczy w Polsce

5 Tabela Świetlice realizujące program socjoterapeutyczny i opiekuńczo wychowawczy; podsumowanie w Polsce Tabela Inne działania profilaktyczne skierowane do dzieci i młodzieży w Polsce Tabela Programy interwencyjno profilaktyczne dla młodzieży z problemami alkoholowymi (np. upijającej się) w Polsce Tabela Profilaktyczne programy pracownicze oraz szkolenia z zakresu wczesnej diagnozy i krótkiej interwencji w Polsce Tabela Działania na rzecz dożywiania dzieci w Polsce Tabela Pozalekcyjne zajęcia sportowe realizowane przez gminy na terenie województwa w Polsce Tabela Działania gmin z zakresu edukacji publicznej dotyczącej profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Działania gmin na rzecz przeciwdziałania nietrzeźwości kierowców w Polsce Tabela Współpraca między gminami w ramach realizacji gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Współpraca między gminami a samorządem powiatu w ramach realizacji gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Współpraca między gminami a samorządem województwa w ramach realizacji gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Ocena współpracy z samorządem województwa pełnomocnikiem zarządu województwa ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Badania naukowe, diagnozy i sondaże z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych zrealizowane na terenie gmin w Polsce Tabela Finansowanie działań organów gminy dotyczących profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Finansowanie poszczególnych zadań w ramach gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych w Polsce Tabela Zestawienie wykonania dochodów gmin, miast na prawach powiatu i województw z tytułu wpływów z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych (par 048) i wydatków poniesionych w rozdziale Przeciwdziałanie alkoholizmowi (w zł)

6 6 Załącznik do Sprawozdania z realizacji ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi

7 1. Programy Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych realizowane w województwach* 1.1. Województwo Dolnośląskie W 2005 roku zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych realizowane były w ramach następujących zadań: 1. Wspieranie i udzielanie pomocy samorządom lokalnym w realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W 2005 roku w województwie dolnośląskim w ramach tego zadania podjęto następujące zadania: W dniu 30 listopada 2005r. Sejmik Województwa Dolnośląskiego podjął Uchwałę nr XLVIII/653/2005 w sprawie przyznania z budżetu województwa dolnośląskiego dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na dofinansowanie realizacji zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W ramach ww. uchwały przyznano następujące dotacje: 3.000, 00 zł dla gminy Nowa Ruda na dofinansowanie zakupu wyposażenia do Niebieskiego Pokoju mieszczącego się w Komisariacie Policji Nowa Ruda; 2.500, 00 zł dla gminy miejskiej Polanica Zdrój na dofinansowanie zakupu wyposażenia Niebieskiego Pokoju mieszczącego się w siedzibie Komisariatu Policji w Polanicy Zdroju; 4.800, 00 zł dla gminy miejskiej Oława na dofinansowanie zakupy wyposażenia Niebieskiego Pokoju mieszczącego się jednostce Komendy Powiatowej Policji w Oławie. Środki finansowe przekazane gminom pozwoliły przede wszystkim we wszystkich Niebieskich Pokojach zamontować tzw. lustra weneckie oraz doposażyć je w taki sposób, aby przesłuchania dzieci odbywały się w warunkach przyjaznych, jak najbardziej zbliżonych do naturalnych. Zaznaczyć trzeba, że środki finansowe z budżetu województwa dolnośląskiego pozwoliły ww. gminom sfinalizować działania, których realizacja zapisana była w gminnych programach profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych już od kilku lat, niestety samorządy gminne (przy współpracy policji) nie były w stanie samodzielnie sfinalizować zadań. W dniu 16 grudnia 2005 roku Sejmik Województwa Dolnośląskiego przyjął Uchwałę nr XLIX/683/2005 w sprawie przyznania z budżetu województwa dolnośląskiego dotacji celowych dla jednostek samorządu terytorialnego na dofinansowanie realizacji zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W ramach ww. uchwały podjęto decyzję o przyznaniu dotacji celowej na realizację Rządowego programu Świetlica, Praca, Staż socjoterapia w środowisku wiejskim w pięciu gminach na terenie województwa dolnośląskiego. Realizacja założeń programowych zgodnie z uchwałą przewidziana jest na okres: 1 styczeń 31 marzec 2006r. (tzw. pilotaż) oraz 1 kwiecień marzec 2007r. Program jest realizowany w następujących gminach: gmina Kostomłoty 2 placówki, gmina Mietków 1 placówka, gmina Żarów 1 placówka, gmina Szczytna 1 placówka, * Rozdział zawiera teksty sprawozdań z realizacji wojewódzkich programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych nadesłane przez Urzędy Wojewódzkie oraz Urzędy Marszałkowskie. 7

8 gmina Góra 1 placówka. Na realizację programu województwo dolnośląskie przeznaczyło kwotę: , 00 zł. Realizacja działań związanych z wdrażaniem programu Świetlica, Praca, Staż socjoterapia w środowisku wiejskim rozpoczęła się w województwie dolnośląskim praktycznie w październiku 2004 roku, kiedy to podczas narady szkoleniowej z pełnomocnikami prezydentów/ burmistrzów/ wójtów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych z województwa dolnośląskiego, przedstawiono założenia programu oraz uzyskano pierwsze zgłoszenia do pilotażu. Do końca 2004 r. prowadzone były również spotkania z burmistrzami i wójtami w gminach zainteresowanych uczestnictwem w pilotażu projektu. W listopadzie 2004 r. odbyły się również rozmowy kwalifikacyjne z kandydatami do pracy w świetlicach z programem socjoterapeutycznym a następnie spotkanie organizacyjne w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego. Zakwalifikowane osoby uczestniczyły również w szkoleniach, które odbywały się w listopadzie i grudniu w Fundacji Etoh w Warszawie. Na przełomie roku 2004/2005 odbywały się również spotkania stażowe dla kandydatów do pracy prowadzone przez trenerów superwizorów Polskiego Towarzystwa Psychologicznego oraz wizytacje planowanych do uruchomienia placówek. W 2005 r. trwały konsultacje i uzgodnienia formalne związane z podpisaniem porozumienia pomiędzy promotorami programu (Minister Polityki Społecznej, Minister Gospodarki i Pracy, Minister Zdrowia i Marszałek Województwa), które zostało podpisane dnia 5 lipca 2005r, a faktycznie przekazane Marszałkowi Województwa Dolnośląskiego w listopadzie 2005r. W związku z powyższym nie było możliwe wcześniejsze podjęcie decyzji o przekazaniu środków finansowych z budżetu województwa dolnośląskiego, choć przez cały 2005 r. trwały intensywne prace nad wdrożeniem programu (dodatkowe konsultacje i spotkania z zainteresowanymi gminami, wizytacje placówek, spotkania dla kandydatów do pracy w świetlicach itp.). Organizacja dwóch konferencji szkoleniowych dla pełnomocników prezydentów/ burmistrzów/ wójtów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych: Konferencja Wiosenna odbyła się w terminie kwietnia 2005r. w Piechowicach udział wzięło ok. 100 osób. Konferencja poświęcona była m.in. omówieniu nowych procedur wydatkowania środków publicznych w oparciu o ustawę Prawo zamówień publicznych, sytuacji lecznictwa odwykowego na terenie województwa dolnośląskiego ze szczególnym uwzględnieniem sytuacji nieletnich oraz ustaleniom obszarów współpracy pomiędzy samorządami terytorialnymi województwa dolnośląskiego a Urzędem Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego w 2005r. Uczestnicy narady mogli także wziąć udział w warsztatach poświęconych wypaleniu zawodowemu i radzeniu sobie z tym problemem prowadzonych przez trenerów pracujących według zasad wynikających z teorii NLP. Na zadanie wydatkowano ok , 00 zł Konferencja Jesienna odbyła się w dniach października 2005r. w Szklarskiej Porębie udział wzięło ok. 75 osób. Na naradzie omówiono następujące tematy: Wzory konsumpcji alkoholu w Polsce w latach oraz postawy i zachowania Polaków wobec różnych aspektów problemów alkoholowych, Norweski Mechanizm Finansowy i Mechanizm Finansowy EOQ, Ustawa o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie, Procedura interwencji wobec przemocy w rodzinie Niebieska Karta, Raport n/t monitorowania problemów narkotykowych w województwie dolnośląskim, Ustawa o przeciwdziałaniu narkomanii i konstrukcja gminnych programów profilaktyki i przeciwdziałania narkomanii. Podsumowano również działania z zakresu 8

9 profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień realizowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego w I półroczu 2005r. oraz przedyskutowano plany i rekomendowane działania na 2006 r. Na zadanie wydatkowano ok , 00 zł. Ponadto w ramach tego zadania udzielano na bieżąco konsultacji merytorycznych w zakresie realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, oraz innych zadań wynikających z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi (m.in. wydawanie zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych). 2. Prowadzenie szkoleń dla przedstawicieli społeczności lokalnych zaangażowanych w działania profilaktyczne i naprawcze, w szczególności dla koordynatorów gminnych programów oraz członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych: Biuro ds. Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego w ramach realizacji Dolnośląskiego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych oraz Zadań z Zakresu Zapobiegania Narkomanii na lata realizowało szkolenia w ww. zakresie. Ze względów proceduralnych część szkoleń realizowana była poprzez tzw. zakup usług u różnych podmiotów z zastosowaniem Ustawy Prawo zamówień publicznych, część realizowały organizacje pozarządowe wyłonione w ramach konkursów ofert, zgodnie z Ustawą o pożytku publicznym i wolontariacie oraz przez pracowników biura w ramach pełnienia obowiązków służbowych (głównie szkolenia gminnych komisji ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych). Poniżej szkolenia zakupione w ramach procedury zamówień publicznych. Program grupowej Pomocy Psychologicznej dla Studentów (92 godz., 2 grupy 12 osobowe), przeprowadziła Wrocławska Pracownia Psychoedukacji i Terapii PLUS dla studentów wrocławskich uczelni w terminie pomiędzy marcem a grudniem roku. Celem tego programu było zwiększenie samoświadomości młodych ludzi, poczucie pewności siebie i w związku z tym poczucie sprawstwa i odpowiedzialności za swoje życie. Uczestnikami zajęć byli studenci do 25 roku życia, na stałe zameldowani w województwie dolnośląskim, którzy potrzebują pomocy psychologicznej z powodu problemów emocjonalnych i zaburzeń w funkcjonowaniu społecznym. Program szkoleniowy dla pracowników świetlic środowiskowych, profilaktyczno wychowawczych, socjoterapeutycznych i innych kurs podstawowy, I stopień (125 godz., grupa 16 osób). Zajęcia odbywały się od maja do września 2005r. w dwóch grupach (14 i 13 osób) z gmin: Jaworzyna Śl., Chocianów, Ciepłowody, Kłodzko, Dzierżoniów, Przerzeczyn Zdrój, Siechnice, Udanin, Pieszyce, Nowogrodziec, Bolesławiec, lwówek Śl., Jawor, Dobromierz, Roztoka, Legnica, Wińsko. Szkolenia były przeznaczone dla osób, które pracują bądź będą pracować w świetlicach środowiskowych, socjoterapeutycznych. Koszt: , 00zł. Program szkoleniowy dla pracowników świetlic środowiskowych, profilaktyczno wychowawczych, socjoterapeutycznych i innych kurs zaawansowany, II stopień. (125 godz., grupa 16 osób) przeprowadziła Wrocławska Pracownia Psychoedukacji i Terapii PLUS. Zajęcia odbywały się od maja do października 2005 celem tego Programu było podniesienie fachowości pracowników świetlic środowiskowych zwłaszcza w obszarach asertywności, socjoterapii, i rozwiązywania konfliktów za pomocą negocjacji i mediacji. Uczestnikami byli mieszkańcy gmin: Kostomłoty, Głogów, Lubin, Krotoszyce, Wadroże Wielkie, Chocianów, Udanin, Bolków. Koszt Programu: , 00 zł. 9

10 Superwizja zespołowa, której celem jest zwiększenie kompetencji zawodowych i rozwój osobisty poprzez rozwiązywanie problemów pojawiających się w bezpośredniej pracy z dziećmi, młodzieżą i rodzinami. przeprowadzono od maja do grudnia 2005 roku w dwóch grupach (12 i 9 osób) w cyklu 6 comiesięcznych spotkań. Program ten przeprowadziła Wrocławska Pracownia Psychoedukacji i Terapii PLUS Uczestnicy zameldowani w gminach: Góra, Cieszków, Milicz, Krośnice, Dzierżoniów, Oława, Piechowice. Koszt Programu 6.850, 00 zł. Program profilaktyki uzależnień realizowany w środowisku akademickim realizowany był na terenie Uniwersytetu Wrocławskiego od maja do grudnia 2005 roku. Odbiorcami byli studenci, nauczyciele akademiccy, pracownicy administracyjni uczelni w liczbie około 200. Oprócz szkoleń i warsztatów dla nauczycieli akademickich i pracowników administracyjnych prowadzono zajęcia psychoedukacyjne dla studentów oraz dyżury w Punkcie Konsultacyjnym. Koszt , 00 zł. Program zajęć edukacyjno warsztatowych dla kierowców prowadzących pod wpływem alkoholu. Realizowany był przez Dolnośląski Wojewódzki Ośrodek Medycyny Pracy gdzie odbyło się 12 edycji zajęć psychokorekcyjnych dla osób, które prowadziły pojazd w stanie nietrzeźwości i utraciły prawo jazdy. Liczba uczestników wyniosła 152 w wieku pomiędzy lat. Koszt , 00 zł. 3. Wspieranie rozwoju i modernizacji usług terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu i członków ich rodzin utworzenie Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia oraz wdrażanie Rozporządzenia Ministra Zdrowia z dnia 31 grudnia 1999 r. w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad funkcjonowania i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego oraz udziału innych zakładów opieki zdrowotnej w sprawowaniu opieki nad osobami uzależnionymi od alkoholu (Dz.U. z 2000 r., nr 3, poz.44). W dniu 31 maja 2005 r. Zarząd Województwa Dolnośląskiego przyjął Uchwałę nr 2534/II/05 w sprawie przyznania dotacji podmiotowych dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w których funkcjonują oddziały leczenia odwykowego: Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia we Wrocławiu przy Specjalistycznym Zespole Psychiatrycznej Opieki Zdrowotnej: Remont sal terapeutycznych i pomieszczeń Młodzieżowego Oddziału Dziennego Terapii Uzależnień (I etap parter) dofinansowanie w kwocie , 00 zł Dofinansowanie obowiązkowych szkoleń pracowników stacjonarnych oddziałów leczenia odwykowego (Studium Pomocy Psychologicznej, Studium Terapii Uzależnień, Staże, Szkolenia i Warsztaty Certyfikacyjne Terapeutów Uzależnień, superwizje i podtrzymanie certyfikatu) w kwocie , 00 zł Program Spotkania absolwentów, Trening Zapobiegania Nawrotom Picia, Grupa wsparcia dla rodziców, których dzieci używają substancji psychoaktywnych, Monitorowanie przebiegu i efektów terapii dofinansowanie w kwocie , 00 zł Zakład Leczenia Odwykowego dla Osób Uzależnionych od Alkoholu w Czarnym Borze: Dofinansowanie remontu jadalni i toalet dla pacjentów w wysokości , 00 zł. Dofinansowanie programów: Terapia Dorosłych Dzieci Alkoholików, Zapobieganie Nawrotom Choroby, Maratony, Zjazdy absolwentów i sesje rodzinne w kwocie , 00 zł 10

11 Dofinansowanie obowiązkowych szkoleń pracowników stacjonarnych oddziałów leczenia odwykowego (Studium Terapii Uzależnień, Studium Pomocy Psychologiczne, Szkoła Letnia, superwizje) w wysokości , 00 zł. Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Sieniawce: Dofinansowanie remontu i doposażenia w meble oddziału Terapii Uzależnienia od Alkoholu w Sieniawce w wysokości , 00 zł Dofinansowanie remontu dachu w wysokości , 00 zł Dofinansowanie treningu Asertywnych Zachowań Abstynenckich, Zapobiegania Nawrotom Picia, Zjazdów Absolwentów w kwocie , 00 zł Dofinansowanie obowiązkowych szkoleń pracowników stacjonarnych oddziałów leczenia odwykowego w kwocie 4.348, 00 zł. Wojewódzki Szpital Psychiatryczny w Złotoryi: Dofinansowanie obowiązkowych szkoleń pracowników stacjonarnych oddziałów leczenia odwykowego w wysokości , 00 zł. W dniu 25 października 2005 r. Zarząd Województwa Dolnośląskiego przyjął kolejną Uchwałę (nr 3094/II/05) w sprawie przyznania dotacji podmiotowych dla samodzielnych publicznych zakładów opieki zdrowotnej, w których funkcjonują oddziały leczenia odwykowego. Zgodnie z powyższą uchwałą środki finansowe zostały przekazane następującym placówkom: Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnień i Współuzależnienia we Wrocławiu na: remont łazienek i toalet (jeden pion), remont elewacji ściany czołowej budynku oraz naprawę pokrycia dachowego nad remontowanymi pomieszczeniami przygotowywanego oddziału dziennego młodzieżowego w kwocie , 00 zł Doposażenie poszczególnych komórek ośrodka zgodnie z wymogami Narodowego Funduszu Zdrowia oraz Nadzoru Sanitarno Epidemiologicznego (m.in. sprzęt komputerowy, meble, sprzęt RTV i AGD) w kwocie , 00 zł Zakład Lecznictwa Odwykowego dla Osób Uzależnionych od Alkoholu w Czarnym Borze na: remont łazienek (kontynuacja), prace projektowe dotyczące sanitariatów, inspektorat nadzoru budowlanego, projekty architektoniczne w zakresie remontu jadalni oraz instalacji windy dla osób niepełnosprawnych, zakup mebli w kwocie , 00 zł. Wyżej wymienione zadania są pierwszym etapem długofalowego planu modernizacji Zakładu Lecznictwa Odwykowego dla Osób Uzależnionych w Czarnym Borze. Modernizacja prowadzona jest m.in. w celu uruchomienia całodobowego oddziału terapii uzależnień dla młodzieży. Wojewódzki Szpital dla Nerwowo i Psychicznie Chorych w Bolesławcu na: doposażenie w sprzęt i oprogramowanie komputerowe niezbędne w procesie terapii na oddziale terapii uzależnień od alkoholu w kwocie 4.500, 00 zł oraz obowiązkowe szkolenia pracowników stacjonarnych oddziałów leczenia odwykowego (Studium Przeciwdziałania Przemocy) w kwocie 2.000, 00 zł. 4. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych od alkoholu przebywających w zakładach karnych: Nawiązanie współpracy z zakładami karnymi i aresztami śledczymi w celu upowszechniania w zakładach penitencjarnych programów edukacyjno terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu oraz programów dla sprawców przemocy. W 2005 roku na zlecenie Urzędu Marszałkowskiego Województwa Dolnośląskiego Okręgowy Inspektorat Służby Więziennej przeprowadził w Areszcie Śledczym w Dzierżoniowie Program Psychokorekcyjny dla Kierowców zatrzymanych za jazdę w stanie nietrzeźwości. Celem tego Programu jest ochrona społeczeństwa przed możliwymi tragicznymi skutkami prowadzenia pojazdu pod wpływem alkoholu w przyszłości. 11

12 Program przeprowadzono w postaci 3 spotkań po około 4 godziny dla grupy 11 osób, które dokonały przestępstwa prowadząc pojazd mechaniczny w stanie nietrzeźwości i odbywają karę pozbawienia wolności. Koszt zadania: 2.000, 00 zł. 5. Wdrażanie metod wczesnej diagnozy i krótkich interwencji wobec nadużywających alkoholu pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej edukacja lekarzy i innych pracowników służby zdrowia w zakresie jej stosowania w praktyce lekarzy rodzinnych: w 2005 r. nie realizowano tego zadania. 6. Wspieranie rozwoju nowoczesnych programów profilaktycznych realizowanych w środowisku szkolnym i rodzinnym oraz w grupach podwyższonego ryzyka: Powyższe zadanie realizowane było głównie poprzez prowadzenie konkursów ofert dla organizacji pozarządowych prowadzących działalność w przedmiotowym zakresie. W 2005 roku przeprowadzono dwa konkursy: na tzw. zadania całoroczne oraz na organizację wypoczynku letniego (dla grup, które w ciągu roku uczestniczyły stałej pracy socjoterapeutycznej, terapeutycznej, profilaktycznej itp.). Poniżej wykaz zadań, podmiotów je realizujących oraz wysokość kwot przeznaczonych na poszczególne zadania: Nazwa Podmiotu Zadanie Kwota udzielonej dotacji Fundacja Maraton Zgodne pokolenia MOWT , 00 Głogów Fundacja Non Licet Ośrodek Interwencji Kryzysowej dla , 00 Wrocław Fundacja Pomocy Biednym Dzieciom Ut Unum Sint Świdnica Fundacja Maraton Głogów Fundacja Praesterno Wrocław Fundacja Merkury Wałbrzych Fundacja Merkury Wałbrzych Fundacja Kalos Kai Agatos Wrocław Fundacja Praesterno, Wrocław Fundacja Merkury, Wałbrzych Fundacja Maraton Głogów Fundacja Alert Wrocław Fundacja Tobiaszki Wrocław Ofiar Przemocy w Rodzinie Wdrażanie nowoczesnych programów profilaktycznych i wspieranie placówek prowadzących działalność zapobiegawczą , 00 Możemy sobie pomóc , 00 Profilaktyka Młodzieżowej Patologii , 00 Społecznej Podajmy dłoń młodzieży , 00 wychodzącej z uzależnienia od alkoholu Młodzieżowi animatorzy profilaktyki , 00 uzależnień Psychoprofilaktyka dla studentów , 00 Zlot 2005 obóz wypoczynkowo 5 500, 00 profilaktyczny dla młodzieży zagrożonej patologią społeczną Lato twórczych spotkań 9 846, 00 Można inaczej III obóz aktywizujący dla dzieci i młodzieży Organizacja wypoczynku dzieci i młodzieży z rodzin alkoholowych Kolonie letnie dla dzieci ze świetlicy profilaktyczno wychowawczej , , , 00 12

13 TOBIASZKI Fundacja Pomocy Biednym Dzieciom Ut Unum Sint Świdnica Fundacja Nasze Dzieci Żarów Fundacja Kairos Wrocław Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym koło w Wałbrzychu Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Wrocławskie Stowarzyszenie Kreatywnych Inter Kultura Dolnośląskie Stowarzyszenie Return Wrocław Stowarzyszenie Pomocy Akson Wrocław Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci Chorych Serce, Świdnica Klub Krzewienia Abstynencji i Trzeźwości Odnowa Wrocław Towarzystwo Rozwoju Rodziny Wrocław Stowarzyszenie Inicjatyw Twórczych Legnica TPD oddział Powiatowy Wałbrzych Obóz profilaktyczno wychowawczy w Pobierowie 6 600, 00 Nasze Dzieci pod Żaglami 5 000, 00 Kolonia edukacyjo wychowawcza Rozwiń swoje skrzydła Empatia, asertywność, porozumienie Program profilaktyki alkoholowej skierowany do osób niepełnosprawnych intelektualnie z sześciu gmin z powiatu wałbrzyskiego Praca z dziećmi i rodziną zagrożoną uzależnieniami w placówce wsparcia dziennego zmieńmy narzekanie na działanie Człowiek Pracownia Profilaktyczno Artystyczna Program z zakresu pomocy społecznej i redukcji szkód STREET WORKERS Pomocna dłoń system działań terapeutyczno edukacyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie Centrum Przyjaźni Dziecięcej Pomoc psychologiczno pedagogiczna dla rodzin dysfunkcyjnych z powiatu świdnickiego Integracja Środowiska Abstynenckiego 5 000, , , , , , , , 00 Działania interwencyjne, , 00 terapeutyczne, szkoleniowe na rzecz nieletnich ofiar przemocy i nadużyć seksualnych w rodzinach z problemami alkoholowymi Scena pod gruszą teatr objazdowy , 00 Zajęcia edukacyjno informacyjne , 00 13

14 Dolnośląskie Towarzystwo Zapobiegania Patologiom Społecznym Kuźnia Wrocław Stowarzyszenie Gminna Szkoła Reymontowska w Witoszycach Centrum Profilaktyki Dzieci i Młodzieży Gawrosz Dolnośląskie Stowarzyszenie Osób Niepełnosprawnych Stowarzyszenie Profilaktyki i Profesjonalnej Pomocy Subsidium Stowarzyszenie na rzecz Higieny Zdrowia Psychicznego Stowarzyszenie Edukacji ALFA Stowarzyszenie Dla Dzieci i Młodzieży Szansa Stowarzyszenie JESTEM Polskie Stowarzyszenie na rzecz Osób z Upośledzeniem Umysłowym koło w Wałbrzychu Dolnośląskie Stowarzyszenie Return Wrocław Stowarzyszenie Pomocy Akson Wrocław Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci Chorych Serce, Świdnica Środowiskowa profilaktyka uzależnień , 00 Nie jesteś sam/a , 00 Centrum Profilaktyki Dzieci i Młodzieży Skrawek Błękitu Pomagając innym pomagasz sobie Reintegracja i ograniczanie szkód zdrowotnych pracownik uliczny Dyżury we wrocławskim TELEFONIE ZAUFANIA , , , , 00 Klub Integracji Społecznej , 00 Młodzieżowy Klub Środowiskowy , 00 Szkolenie z zakresu profilaktyki uzależnień dla nauczycieli powiatu dzierżoniowskiego i ząbkowickiego Empatia, asertywność, porozumienie Program profilaktyki alkoholowej skierowany do osób niepełnosprawnych intelektualnie z sześciu gmin z powiatu wałbrzyskiego Program z zakresu pomocy społecznej i redukcji szkód STREET WORKERS Pomocna dłoń system działań terapeutyczno edukacyjnych dla ofiar przemocy w rodzinie Centrum Przyjaźni Dziecięcej Pomoc psychologiczno pedagogiczna dla rodzin dysfunkcyjnych z powiatu świdnickiego 4 817, , , , , 00 14

15 Klub Krzewienia Abstynencji i Trzeźwości Odnowa Wrocław Towarzystwo Rozwoju Rodziny Wrocław Dolnośląskie Towarzystwo Zapobiegania Patologiom Społecznym Kuźnia Wrocław Stowarzyszenie Szkoła Reymontowska w Witoszycach Stowarzyszenie 'Demokratyczna Unia Kobiet Stowarzyszenie na Rzecz Integracji i Usamodzielnienia Dom w Głogowie Wrocławski Klub Abstynentów Starówka Wrocław Strzelińskie Stowarzyszenie Na Rzecz Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Uzależnień Klub Krzewienia Abstynencji i Trzeźwości Promienie Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Zarząd Oddziału Miejskiego Radków Noworudzkie Stowarzyszenie Pro Publico Bono Nowa Ruda Integracja Środowiska Abstynenckiego Działania interwencyjne, terapeutyczne, szkoleniowe na rzecz nieletnich ofiar przemocy i nadużyć seksualnych w rodzinach z problemami alkoholowymi Środowiskowa profilaktyka uzależnień realizowana na bazie klubów środowiskowych , , , 00 Kolonie letnie Indiańskie Wakacje , 00 Uczę siebie integracyjne kolonie terapeutyczne Poprzez aktywny wypoczynek do zdrowych postaw społecznych Sobą być zdrowo być Wypoczynek letni dla dzieci i młodzieży defaworyzowanej społecznie wraz z programem profilaktycznym Kolnie dla dzieci i młodzieży zdrowie i wypoczynek w Harcówce Wakacje , , , , 00 Eko wędrówki 5 000, 00 Obóz wędrowny Wakacje na turystycznych szlakach Podlasia AZS AWF Wrocław Letni obóz sportowo profilaktyczny 3 000, , 00 15

16 Stowarzyszenie Na Rzecz Dzieci i Młodzieży Wiejskiej Przywrócić Nadzieję Głogów Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Powiatowy w Wałbrzychu Towarzystwo Przyjaciół Dzieci Oddział Okręgowy Wałbrzych Klub Krzewienia Abstynencji i Trzeźwości:ODNOWA Wrocław Stowarzyszenie Przyjaciół Dzieci Chorych Serce, Świdnica Stowarzyszenie Pomocy Akson Wrocław Komenda Chorągwi Dolnośląskiej ZHP Wrocław Stowarzyszenie Edukacji Społecznej ALFA Wakacje z Przygodą profilaktyczna kolonia dla dzieci i młodzieży Wypoczynek letni w górach dla dzieci i młodzieży z rodzin alkoholowych Kolonia profilaktyczno terapeutyczna dla dzieci i młodzieży dużego ryzyka zagrożonych uzależnieniem , , , 00 Organizacja Wypoczynku Letniego , 00 Wczasy rodzinne jako forma terapii w rodzinie dysfunkcyjnej Kolonie z programem socjoterapeutycznym lato , , 00 Realizacja programów profilaktyki , 00 uzależnień na placówkach harcerskiej Akcji Letniej 2005 Klub Integracji Społecznej , 00 Stowarzysz. dla Dzieci i Młodzieżowy Klub Środowiskowy , 00 Młodz. Szansa 7. Wspieranie rozwoju systemu przeciwdziałania przemocy w rodzinach alkoholowych we współpracy z policją, pomocą społeczną, placówkami lecznictwa odwykowego, powiatowymi centrami pomocy rodzinie oraz gminnymi komisjami rozwiązywania problemów alkoholowych: współfinansowanie działalności dwóch Ośrodków Interwencji Kryzysowej dla Ofiar Przemocy w Rodzinie, szkolenia dla gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych w zakresie procedury Niebieska Karta oraz Ustawy o przeciwdziałaniu przemocy w rodzinie. 8. Rozwój edukacji publicznej i szkolenia przedstawicieli różnych zawodów w zakresie problemów alkoholowych: Edukację publiczną prowadzono głównie poprzez współfinansowanie druku artykułów o tematyce uzależnień od alkoholu i narkotyków w czasopiśmie studenckim Semestr. Szkolenia jak w punkcie Monitorowanie stanu problemów alkoholowych na terenie całego województwa i w wybranych gminach: zbieranie i opracowywanie danych statystycznych dotyczących problemów alkoholowych, w tym przeciwdziałania przemocy w rodzinie. 16

17 gromadzenie bazy danych o miejscach i formach pomocy dla osób z problemem alkoholowym oraz ofiar i sprawców przemocy domowej, pozyskiwanie za pośrednictwem Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia oraz Narodowego Funduszu Zdrowia, danych nt. stanu lecznictwa odwykowego w województwie dolnośląskim oraz ocena tych danych, współpraca z innymi instytucjami zajmującymi się profilaktyką i rozwiązywaniem problemów alkoholowych w celu pozyskiwania przydatnych danych do diagnozy problemów alkoholowych w województwie. 10. Wspieranie programów realizowanych przez instytucje i podmioty pozarządowe zajmujące się rozwiązywaniem problemów alkoholowych oraz środowiska wzajemnej pomocy: Wspieranie programów realizowanych przez organizacje pozarządowe odbywało się na drodze ogłaszanych konkursów ofert jak w punkcie 6. Wspieranie środowisk wzajemnej pomocy współpraca merytoryczna i organizacyjna z Dolnośląską Federacją Organizacji Pozarządowych Działających w Obszarze Profilaktyki Uzależnienia od Alkoholu i Współuzależnienia. 11. Kontrola przestrzegania przepisów ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi przez podmioty prowadzące działalność gospodarczą (podejmowanie interwencji wobec przypadków naruszenia zakazu sprzedaży alkoholu nieletnim, sprzedaży napojów alkoholowych bez ważnego zezwolenia, prowadzenia reklamy napojów alkoholowych): Województwo dolnośląskie włączyło się do realizacji ogólnopolskiej kampanii Alkohol nieletnim dostęp wzbroniony. 12. Inne działania określone w Wojewódzkim Programie Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, o których nie wspomina Narodowy Program Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych: Współprowadzenie dolnośląskiej bazy stowarzyszeń i klubów abstynenckich oraz współorganizacja Dolnośląskiego Forum Klubów i Stowarzyszeń Abstynenckich, organizacja i objęcie patronatem Muzycznego Pikniku Jednocześnie informuję, iż Marszałek Województwa Dolnośląskiego w 2005 r. wydał 54 zezwolenia na prowadzenie obrotu hurtowego napojami alkoholowymi do 4, 5% zawartości alkoholu oraz piwem i 51 zezwoleń na prowadzenie w kraju obrotu hurtowego napojami alkoholowymi powyżej 4, 5% do 18% zawartości alkoholu, bez piwa. Dodatkowo wydano 23 decyzje zmieniające do obowiązujących zezwoleń i 3 zezwolenia na wyprzedaż napojów alkoholowych do 18% zawartości alkoholu. Środki finansowe uzyskane z tytułu wydania ww. zezwoleń : , 00 złotych. Poniżej krótkie podsumowanie i ocenę najważniejszych działań podejmowanych przez Samorząd Województwa Dolnośląskiego w całym okresie obowiązywania Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata W okresie obowiązywania ww. programu w województwie dolnośląskim został uruchomiony Wojewódzki Ośrodek Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia we Wrocławiu oraz zmodernizowany Zakład Lecznictwa Odwykowego od Alkoholu w Czarnym Borze. Obie placówki w chwili obecnej pełnią rolę koordynacyjną lecznictwa odwykowego w województwie dolnośląskim, realizują profesjonalne programy psychoterapii uzależnienia i współuzależnienia, oraz stanowią ośrodki szkoleń i superwizji dla certyfikowanych terapeutów uzależnień. Zaznaczyć trzeba, iż w latach lecznictwo odwykowe przeszło gruntowną przemianę zarówno jeśli chodzi i podejście do pacjenta, jak i modernizację bazy, system szkoleń pracowników. Dzięki możliwościom finansowym 17

18 województwa utrzymano praktycznie 100% finansowanie programów ponadpodstawowych realizowanych na oddziałach odwykowych zarządzanych przez Marszałka Województwa Dolnośląskiego, kierowanych m.in. do absolwentów programów terapeutycznych, osób współuzależnionych itp. (Narodowy Fundusz Zdrowia nie finansuje tych programów). Kolejnym ważnym przedsięwzięciem realizowanym w województwie dolnośląskim w okresie obowiązywania Narodowego Programu Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych na lata było uruchomienie programu szkoleniowego dla pracowników świetlic profilaktycznych, socjoterapeutycznych itp. (tzw. świetlic wiejskich) I i II stopnia. Program realizowany jest corocznie od 1999 r. do chwili obecnej w każdej grupie szkoleniowej pracuje ok. 16 osób. W trakcie realizacji został wzbogacony o element pracy superwizyjnej. Stale modernizacji i koordynacji podlegają wszelkie programy szkoleniowe realizowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Dolnośląskiego i współpracujące instytucje. Dzięki temu partnerzy lokalni (głównie przedstawiciele samorządów lokalnych) mają dostęp do aktualnych profesjonalnych metod pracy z osobami z problemem uzależnienia, współuzależnienia itp. Corocznie odbywają się 2 narady roboczo szkoleniowe dla pełnomocników prezydentów/ burmistrzów/ wójtów ds. profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. Sukcesem jest również rozwój działań systemowych w zakresie pomocy rodzinom, w których występuje przemoc. Na terenie województwa dolnośląskiego uruchomione zostały tzw. Niebieskie Pokoje miejsca przyjaznych przesłuchań dzieci, które są ofiarami przemocy. Stale realizowane są również szkolenia dla przedstawicieli różnych grup zawodowych, które mają do czynienia z tą tematyką. Podnoszony jest również standard realizacji procedury Niebieska Karta zaznaczyć trzeba, iż w wielu gminach województwa dolnośląskiego przynosi on wymierne efekty. Ważnym efektem działań podejmowanych w ramach Narodowego Programu..., którego nie sposób nie wymienić jest również zintensyfikowanie działań podejmowanych przez organizacje pozarządowe działające na polu przeciwdziałania uzależnieniom. Zauważalny jest rozwój tych organizacji (zarówno jeśli chodzi o ich liczebność, ale także o profesjonalizm realizowanych działań) i ich obecność nie tylko na lokalnych rynkach. Do deficytów należy na pewno brak uregulowań prawnych związanych z uczestnictwem nietrzeźwych kierowców w programach profilaktycznych, które w chwili obecnej w 100% finansowane są ze środków Samorządu Województwa Dolnośląskiego. Moim zdaniem istotna byłaby zmiana zapisów ustawowych w taki sposób, żeby przynajmniej część kosztów obciążała kierowcę miałoby to zapewne duży wpływ na ograniczenie zjawiska kierowania pojazdu pod wpływem środków odurzających. Brak również profesjonalnych miejsc pomocy dla sprawców przemocy oraz ośrodków szkoleniowych dla realizatorów takich działań. Stworzenie takich placówek pozwoliłoby na rozwój systemu profesjonalnej pomocy sprawcom przemocy. 13. Informacja o działaniach podjętych przez Urząd Wojewódzki: Na terenie województwa dolnośląskiego, w 2006 r. 1) wszystkie, to jest 169 rad gmin, uchwaliły gminny program profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, tzn. zrealizowały ustawowe zadanie określone w art. 4 1 ust. 1 przywoływanej wyżej ustawy, 2) 9 rad gmin, dokonało nowelizacji uchwał w zakresie liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4, 5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży, tj. zgodnie z kompetencją określoną w art. 12 ust. 1 przywoływanej wyżej ustawy, 18

19 3) 10 rad gmin, dokonało nowelizacji uchwał w zakresie, zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, tj. zgodnie z kompetencją określoną w art. 12 ust. 1 przywoływanej wyżej ustawy, 4) 1 rada gminy, podjęła uchwałę wprowadzającą czasowy zakaz sprzedaży, podawania, spożywania oraz wnoszenia napojów alkoholowych, tj. zgodnie z kompetencją określoną w art. 14 ust. 6 przywoływanej wyżej ustawy. W ramach kompetencji, określonych w art. 86 i 85, ustawy z dnia z dnia 8 marca 1990 r. o samorządzie gminnym (tj. Dz. U. z 2001 r. Nr 142, poz ze zm.), Wojewoda Dolnośląski, : 1) wydał 14 rozstrzygnięć nadzorczych, związanych z naruszeniem prawa w: a) 11 uchwałach, w sprawie uchwalenia gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, b) 1 uchwale, w sprawie zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, c) 1 uchwale, w sprawie liczby punktów sprzedaży napojów zawierających powyżej 4, 5% alkoholu (z wyjątkiem piwa), przeznaczonych do spożycia poza miejscem sprzedaży jak i w miejscu sprzedaży i zasad usytuowania na terenie gminy miejsc sprzedaży i podawania napojów alkoholowych, d) 1 uchwale dotyczącej wyznaczenia miejsc na terenie gminy do prowadzenia jednorazowej sprzedaży napojów alkoholowych, 2) skierował 1 skargę do Wojewódzkiego Sądu Administracyjnego, w związku z naruszeniem prawa w treści uchwały w sprawie gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W Dolnośląskim Urzędzie Wojewódzkim we Wrocławiu, w oparciu o obowiązujące regulacje ustawowe oraz Statut i Regulamin Urzędu, realizację zadań wojewody objętych działami administracji rządowej w województwach, w zakresie ochrony zdrowia, w tym odnoszących się do profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych, merytorycznie prowadzi Wydział Polityki Społecznej. Na realizacje tych zadań został wydzielony 1 etat (starszego inspektora) w Oddziale Zdrowia tego Wydziału. Realizowane są następujące podstawowe działania: 1) W ramach współpracy z Wydziałem Prawnym i Nadzoru, bieżąco opiniowane są uchwały rad gmin związane z prowadzeniem przez samorządy, jako zadania własne, zadań z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. W roku 2005, wykonano 224 takie opinie, to jest o 12% więcej niż w roku Opinie merytoryczne stanowią materiał pomocniczy dla prawników prowadzących działania nadzorcze nad uchwałami rad gmin. Każda uchwała, dotycząca przedmiotowej tematyki, nadsyłana przez samorządy, poddawana jest opiniowaniu merytorycznemu. 2) W ramach współpracy z samorządami, szczególnie samorządami gminnymi, bieżąco udzielane są konsultacje merytoryczne dla pracowników samorządowych, radnych rad gmin, członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych oraz organizacji pozarządowych statutowo realizujących zadania z zakresu przeciwdziałania problemom alkoholowym. W roku 2005, udzielono: 269 konsultacji pracownikom samorządów gminnych, najczęściej tematycznie dotyczących: a) podstawowych elementów, jakie winna zawierać lokalna diagnoza problemów alkoholowych, 19

20 b) interpretacyjnego doprecyzowania poszczególnych kategorii zadaniowych nałożonych do realizacji samorządom gminnym, c) rozwiązań organizacyjnych w zakresie realizacji gminnego programu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych i podstawowych metod ich ewaluacji. d) relacji pomiędzy zadaniami wynikającymi z ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi a innymi ustawami dotyczącymi funkcjonowania samorządów gminnych (ustrojowych i budżetowych), e) faktycznych relacji pomiędzy ilością punktów sprzedaży napojów alkoholowych a występującymi problemami alkoholowymi. 12 konsultacji członkom rad gmin, które głównie dotyczyły problematyki jakie zadania mogą być realizowane i finansowane ze środków jakie samorządy gminne pozyskały z opłat za korzystanie z zezwoleń na sprzedaż napojów alkoholowych i jaka w tym zakresie pozostaje dowolność interpretacyjna. 26 konsultacji przedstawicielom gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, najczęściej dotyczących: a) statusu organizacyjnego gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, b) prawa do wynagrodzenia przysługującego członkom gminnej komisji rozwiązywania problemów alkoholowych, c) relacji pomiędzy gminną komisja rozwiązywania problemów alkoholowych a jednostką realizującą gminny program po myśli zapisu w art. 4 1 ust. 2 ustawy o wychowaniu w trzeźwości i przeciwdziałaniu alkoholizmowi. 2 konsultacji, organizacjom pozarządowym, w zakresie uprawnień tych organizacji do dostępu do samorządowych środków na profilaktykę i rozwiązywanie problemów alkoholowych. Powyższe działania stanowią kontynuację tych, jakie podjęto we Wrocławiu w 1992 roku i mają na celu wspieranie tworzenia i rozwijania profesjonalnego samorządowego, systemu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych. 20

21 1.2. Województwo Kujawsko Pomorskie W 2005 roku zadania z zakresu profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych realizowane były w ramach następujących zadań: 1. Wspieranie i udzielanie pomocy samorządom lokalnym w realizacji gminnych programów profilaktyki i rozwiązywania problemów alkoholowych W roku 2005 udzielono 160 konsultacji merytorycznych i organizacyjnych w szczególności dla przewodniczących i członków gminnych komisji RPA oraz pełnomocników/koordynatorów odpowiedzialnych za realizację gminnych programów RPA. Pełnomocnik Zarządu Województwa uczestniczył również w 16 wizytach konsultacyjnych z burmistrzami, wójtami oraz samorządowymi władzami gminnymi, w 21 wizytacjach realizacji gminnego programu, 40 przedmiotowych konferencjach, seminariach, akcjach lokalnych organizowanych wspólnie przez województwo i gminy. Podjęto również 35 interwencji w sprawie realizacji gminnych programów RPA. 2. Prowadzenie szkoleń dla przedstawicieli społeczności lokalnych zaangażowanych w działania profilaktyczne i naprawcze, w szczególności dla koordynatorów gminnych programów oraz członków gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych. Zorganizowano i przeprowadzono: Konferencję Regionalną pn. Społeczne uwarunkowania rozwiązywania problemów uzależnień w perspektywie samorządowej dla przedstawicieli samorządów wszystkich szczebli, koordynatorów gminnych programów PiRPA, członków Gminnych Komisji Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, terapeutów, pedagogów, pracowników pomocy społecznej, policji i straży miejskiej, przedstawicieli organizacji pozarządowych realizujących programy profilaktyki i rozwiązywania problemów uzależnień z terenu województwa kujawsko pomorskiego. Szkolenie dla policjantów, będących członkami gminnych komisji rozwiązywania problemów alkoholowych w zakresie rozwiązywania problemów uzależnień. Szkolenie dla sądowych kuratorów zawodowych w zakresie rozwiązywania problemów uzależnień. Szkolenie dla realizatorów kampanii Alkohol nieletnim dostęp wzbroniony. 3. Wspieranie rozwoju i modernizacji usług terapeutycznych dla osób uzależnionych od alkoholu i członków ich rodzin utworzenie Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnienia i Współuzależnienia oraz wdrażanie rozporządzenia Ministra Zdrowia z 31 grudnia 1999 w sprawie organizacji, kwalifikacji personelu, zasad funkcjonowania i rodzajów zakładów lecznictwa odwykowego (...) (Dz. U. Nr 3/2000 poz. 44) Kontynuowano zadanie: LECZNICTWO ODWYKOWE WOTUiW w 6220 dotacja celowa z budżetu na finansowanie lub dofinansowanie kosztów realizacji inwestycji i zakupów inwestycyjnych innych jednostek sektora finansów publicznych (ZOZ) na kwotę , 99 zł, były to: roboty adaptacyjno modernizacyjne w obiekcie Wojewódzkiego Ośrodka Terapii Uzależnień i Współuzależnienia. Ponadto: WSNiPCh w Świeciu, w tym: oddziały uzależnień modernizacja obiektu i zakup aparatury i sprzętu medycznego zł dotacja z budżetu województwa 4. Zwiększanie dostępności pomocy terapeutycznej dla osób uzależnionych od alkoholu przebywających w zakładach karnych Dofinansowano zadania realizowane przez organizację pozarządową pn. Przyjazny Powrót II Program Profilaktyki i Terapii Uzależnień oraz Reintegracji Społecznej dla osób opuszczających zakłady karne i areszty śledcze oraz konferencje 21

22 Jakość profilaktyki i terapii uzależnień a skuteczność procesu resocjalizacji w zakładach karnych i aresztach śledczych, na łączną kwotę zł. 5. Wdrażanie metod wczesnej diagnozy i krótkich interwencji wobec nadużywających alkoholu pacjentów podstawowej opieki zdrowotnej edukacja lekarzy i innych pracowników służby zdrowia w zakresie jej stosowania w praktyce lekarzy rodzinnych Współorganizowano wraz z Wojewódzkim Ośrodkiem Terapii Uzależnień i Współuzależnienia konferencje naukową pn. Terapia Skoncentrowana na Rozwiązaniach w praktyce możliwości i perspektywy, którą dofinansowano kwotą zł. 6. Wspieranie rozwoju nowoczesnych programów profilaktycznych realizowanych w środowisku szkolnym i rodzinnym oraz w grupach podwyższonego ryzyka W 2005 roku zrealizowano otwarty konkursy ofert na realizację: zadania pn. POMOC DLA OSÓB i RODZIN Z PROBLEMEM ALKOHOLOWYM. DZIAŁANIA W GRUPACH PODWYŻSZONEGO RYZYKA, zadania pn. Wspieranie procesu reintegracji dla osób uzależnionych od alkoholu i narkotyków (po zakończonym programie psychoterapii w zakładzie lecznictwa odwykowego), poprzez udział w programie i zajęciach realizowanych w Centrach Integracji Społecznej lub w Klubach Integracji Społecznej zadania PN. Aktywizacja środowisk wiejskich w zakresie rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii i uzależnień poprzez wsparcie tworzenia świetlic socjoterapeutycznych z programem dotyczącym profilaktyki uzależnień oraz wsparcie tworzenie punktów konsultacyjnych rozwiązywania problemów alkoholowych, narkomanii i innych uzależnień. W ww. konkursach łącznie przyznano dotacje w kwocie , zł dla 25 podmiotów na realizację 32 programów. Zestawienie przyznanych dotacji z budżetu województwa w obszarze przeciwdziałania uzależnieniom: L.p. Oferent Nazwa zadania oferty ZHP Komenda Kujawsko Pomorskiej Chorągwi z siedzibą w Bydgoszczy ZHP Komenda Kujawsko Pomorskiej Chorągwi z siedzibą w Bydgoszczy Stowarzyszenie Promocji Zdrowia i Pomocy Rodzinie Równe Szanse w Toruniu Towarzystwo Powrót z U w Toruniu Cykl szkoleniowy liderów Związku Harcerstwa Polskiego w zakresie profilaktyki uzależnień oraz przeciwdziałaniu patologiom w środowiskach działania drużyn harcerskich Promowanie profilaktyki antyalkoholowej w środowiskach harcerskich drużyn Nieprzetartego Szlaku podczas XXXIX Zlotu drużyn harcerskich Rekreacyjne festyny rodzinne i dla młodzieży szkolnej z programem informacyjnym w zakresie profilaktyki uzależnień od alkoholu, narkomanii oraz profilaktyki HIV/AIDS Poradnictwo i pomoc terapeutyczna dla osób eksperymentujących ze środkami psychoaktywnymi oraz dla członków ich rodzin w skali województwa 22