Zieleń Puław i jej zagroŝenia

Transkrypt

1 Zieleń Puław i jej zagroŝenia Puławy są unikalnym miastem, które powstało na załoŝeniu ogrodowo-pałacowym. Zaprojektował je Tylman z Gameren (1671) dla Herakliusza Lubomirskiego, kreśląc oś na długości ok. 8km. W ciągu 330 letniej historii tego załoŝenia na Wiślanej skarpie nie zagubiono podstawowych rysów przestrzennych. Sprzyjały temu upodobania i wiedza późniejszych właścicieli Puław ksiąŝąt Czartoryskich. Historycznie ukształtowany zespół rezydencjonalny Czartoryskich stanowi podstawową wartość zasobów kulturowych miasta o znaczeniu ponadregionalnym. Głównym elementem kompozycji jest oś widokowa, którą wyznaczają dwa dziedzińce oraz aleja wysadzana czterema rzędami lip. Park stanowi nieodłączną część załoŝenia pałacowego. ZałoŜenie pałacowo-ogrodowe w Puławach stanowi pewną całość, nie tylko pałacu z parkiem i budowlami ogrodowymi, ale równieŝ z miastem, które z tego układu wyrosło. Jest to jedyne miasto w Polsce, o tej wielkości, które rozwinęło się z ogrodu!. A co najwaŝniejsze nie zatraciło tego źródła, nie zatarło korzeni. Tylmanowska oś zachowała się jako aleja, budynki nie wykraczają ze swej zielonej oprawy. Zieleń jest jednym z elementów funkcjonalnych miasta. W ekosystemie miejskim zieleń stanowi bardzo istotną część środowiska. Spełnia ona kilka waŝnych funkcji : ekologiczną - regulując warunki ekologiczne miasta; dydaktyczno-wychowawczą - ucząc poznania świata roślin i szanowania środowiska, estetyczną oraz gospodarczo-rekreacyjną. Na strukturę zieleni Puław składają się tereny: - zieleni naturalnej w tym nadwodnej, o wysokich walorach przyrodniczych (m. in.: łąki, łęgi nadwiślańskie, wąwozy); - lasów; - zieleni urządzonej w tym m.in.: parki, skwery, zieleń osiedlowa, zieleń przyuliczna, zieleń cmentarna 1. Naturalne zespoły roślinne rejonu Puław Rejon Puław odznacza się duŝym bogactwem gatunków szaty roślinnej. S. Goliński opracowując florę okolic Puław w roku 1924 wyróŝnił 985 gatunków roślin. Miasto leŝy na styku kilku jednostek geomorfologicznych i geobotanicznych. W dolinie Wisły występują siedliska łęgowe - obecnie na ogół przekształcone w uŝytki rolne. WyŜyna Lubelska stanowi obszar siedlisk typowych dla lasów grądowych. Na nizinie Mazowieckiej przewaŝają siedliska borów i ubogich grądów. Główne siedliska zbiorowisk roślinnych wg M. Kucharczyka (1993) zlokalizowane są poza obszarami zurbanizowanymi - wzdłuŝ cieków wodnych, w wąwozach, na obrzeŝach miasta i obejmują: roślinność wodną i szuwarową, łąki i pastwiska, łęgi, grądy, dąbrowy i bory.

2 2. Lasy w rejonie Puław Tereny leśne i zadrzewione stanowią 41,6% areału miasta. Na terenie Puław występują niemal wszystkie typy siedliskowe lasu; od łęgu po bór suchy. Lasy połoŝone w granicach administracyjnych miasta naleŝą do wielu właścicieli: prywatnych, państwowych i samorządowych. Formy własności państwowej są zróŝnicowane. Są tu zarówno lasy naleŝące do PGL LP jak i lasy administrowane przez inne resorty. Spośród form zieleni w mieście, największą powierzchnię ha - zajmują lasy państwowe i prywatne. Zlokalizowane są na północnych, wschodnich i południowych peryferiach miasta; urozmaicają krajobraz, wpływają na mikroklimat, nie są jednak przystosowane do zadań rekreacyjnych. Lasy zlokalizowane wokół miasta stanowią tzw. lasy ochronne i naleŝą do II i III strefy uszkodzeń przemysłowych. Lasy gminne połoŝone w dwóch obrębach o łącznej powierzchni 23,86ha. Działki leśne nie stanowią samodzielnych kompleksów, zlokalizowane są wśród lasów innych uŝytkowników. Las komunalny zajmuje powierzchnię 46,2332ha. Jest on pozostałością lasu Ruda, który stopniowo był okrawany na rzecz rozbudowującego się miasta. Las komunalny utworzony został w wyniku decyzji PMRN z 1964 r., w której postanowiono z części lasu Ruda wydzielić park leśny dla potrzeb masowego wypoczynku ludności z określeniem warunków uŝytkowania. Decyzją Nr DL onl-40-4/94 z dnia r. Ministra Ochrony Środowiska Zasobów Naturalnych i Leśnictwa wyłączono z zarządu Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe Nadleśnictwa Puławy las o pow. 46,23ha i przekazano Gminie Miasto Puławy w bezterminowe uŝytkowanie dla potrzeb masowego wypoczynku ludności. Gospodarka leśna prowadzona jest zgodnie z aktualizowanym co 10 lat planem urządzania lasu. 3. Zieleń urządzona Zieleń miejską ogólnodostępną tworzą: parki rekreacyjno-wypoczynkowe, zieleńce i skwery, zieleń przyuliczna, zieleń osiedlowa, a takŝe zieleń cmentarzy. Stan zieleni jest zróŝnicowany. Wśród zespołów zieleni wymienić moŝna: Park Puławski o powierzchni 30ha - wpisany do rejestru zabytków Województwa Lubelskiego pod numerem A/150 ( decyzja z dnia r.) pozostający we władaniu Instytutu Uprawy NawoŜenia i Gleboznawstwa Państwowego Instytutu Badawczego w Puławach. Stanowi osobliwość florystyczną miasta ze względu na zasób gatunków i odmian roślin drzewiastych w liczbie około 350. Oprócz wartości historycznej jako dzieło sztuki ogrodowej, posiada równieŝ wartość kolekcji dendrologicznej. Był bowiem terenem wczesnej introdukcji gatunków drzewiastych, podjętej jeszcze przez ks. Izabelę Czartoryską (ponad 200 lat temu). Wzmianki historyczne o Parku pochodzą z drugiej połowy XVII w. Jego drzewostan i krzewy w ciągu trzech wieków kształtowali - oprócz polskich ogrodników łącznie z ks. Izabellą Czartoryską - planiści, ogrodnicy i dendrolodzy z wielu krajów: Holandii, Anglii, Irlandii, Francji, Niemiec, Czech, Rosji. Obecnie drzewostan Parku stanowią: lipa drobnolistna, dąb szypułkowy i bezszypułkowy, klon pospolity, klon jawor, jesion wyniosły, topola biała, grab pospolity, olcha czarna i szara, buk, wiąz,

3 brzoza, wierzby i wiele innych gatunków. Z drzew iglastych zanikających w drzewostanie, moŝna wymienić świerk, modrzew i sosnę. Do drzew sprowadzonych spoza kraju naleŝą: kasztanowiec zwyczajny i Ŝółty, robinia biała, tulipanowiec amerykański, katalpa, sosna wejmutka, tuja, leszczyna drzewiasta, miłorząb japoński (osobliwość flory współczesnej) dąb czerwony, sumak, orzech czarny i szary, choina kanadyjska, daglezja zielona, boŝodrzew. Poza tym Park Puławski posiada liczne gatunki krzewów oraz urozmaicone runo zieleni. Dzięki swoistemu urokowi drzewostanu i urzeźbieniu terenu, naleŝy on do najbardziej atrakcyjnych miejsc krajobrazowych w naszym kraju. W latach wykonano komputerową inwentaryzację dendrologiczną drzewostanu, a w roku 2005 powstał projekt koncepcyjny rewaloryzacji parku. Od wielu lat prowadzone są systematyczne prace konserwacyjne i pielęgnacyjne istniejącego drzewostanu oraz budowli parkowych. Zieleń parków miejskich - w Puławach znajdują się trzy ogólnodostępne parki miejskie o łącznej powierzchni 15,5ha. Tereny te pełnią głównie funkcję rekreacyjno - wypoczynkową i połoŝone są w obszarach silnie zurbanizowanych. Stan zieleni jest bardzo zróŝnicowany. Parki poddawane są modernizacjom i przebudowom; prowadzona jest stała pielęgnacja. Zieleń skwerów i zieleńców zajmuje powierzchnię 13ha. W skład wchodzą: Bulwary n/wisłą, Centralny Plac Miejski oraz inne nieduŝe obszarowo tereny o charakterze estetycznoizolacyjnym, połoŝone wśród zabudowy. Na tych terenach przewaŝają elementy dekoracyjne w postaci kwietników, krzewów ozdobnych. Wymagają wielu zabiegów i stałego nadzoru. Zieleń przyuliczna występująca na łącznej powierzchni 33ha obejmuje terenu wzdłuŝ tras komunikacyjnych. Panujące tu trudne warunki dla rozwoju zieleni (deficyt wody, zanieczyszczenie powietrza i gleby, uszkodzenia mechaniczne) a takŝe ostre wymogi bezpieczeństwa powodują konieczność prowadzenia szczególnego nadzoru. Zieleń wysoka często nie wytrzymuje konkurencji z rozwojem transportu. Zieleń osiedlowa - zajmuje wolne przestrzenie pomiędzy budynkami mieszkalnymi i ich zespołami na łącznej powierzchni 135ha. Tereny te stanowią własność Spółdzielni Mieszkaniowych, gminy (11,4ha) lub znajdują się pod zarządami innych instytucji. Tereny te w zasadzie kwalifikowane są jako przestrzenie o charakterze publicznym. Spośród roślinności drzewiastej zdecydowanie przewaŝają gatunki liściaste. Roślinność krzewiastą reprezentują m.in.: berberys japoński, głóg jednoszyjkowy, trzmielina zwyczajna, forsycja pośrednia, jałowiec chiński, ligustr pospolity, róŝne odmiany róŝ, wierzba płacząca, bez pospolity i inne. Zieleń osiedlowa podlega poszczególnym administracjom osiedli, które wykazują róŝne podejście do jej urządzania i pielęgnacji. Istotnym problemem jest zwiększająca się intensywność zabudowy w osiedlach mieszkaniowych, odbywająca się kosztem terenów biologicznie czynnych i zieleni osiedlowej ( np.: przeznaczenie pod parkingi osiedlowe). Zieleń cmentarzy - tworzą zespoły zieleni: zabytkowego cmentarza Włostowickiego, cmentarza wyznaniowego przy ul. Piaskowej, cmentarzy komunalnych przy ul. Piaskowej i Budowlanych oraz cmentarza wojennego przy ul. Piaskowej. Są to specyficzne zespoły roślinne o coraz uboŝszym drzewostanie i szczególnym klimacie. Na zabytkowym cmentarzu Włostowickim od 1999 r. prowadzona jest planowa, kompleksowa konserwacja drzewostanu na podstawie wykonanej i aktualizowanej dokumentacji. Podobne prace, ale w mniejszym zakresie prowadzone są na cmentarzu wyznaniowym przy

4 ul. Piaskowej. Na cmentarzach komunalnych oraz cmentarzu wojennym utrzymywanych przez gminę prowadzona jest bieŝąca pielęgnacja zieleni. Ogrody działkowe - na terenie Puław znajduje się 7 zarejestrowanych ogrodów działkowych o łącznej powierzchni około 50ha oraz 1 ogród działkowy wewnątrz zakładowy IUNG-u w obrębie gruntów ornych, o powierzchni 4,0ha. Ogrody działkowe na terenie Puław: Lp. Wyszczególnienie Powierzchnia w ha 1. Plon ul. Rybacka 5,0 2. Kępa I ( przy wale wiślanym) 17,5 3. Zacisze ( przy wale wiślanym ) 14,5 4. Stokrotka I ul. Dęblińska 2,0 5. Stokrotka II ul. Składowa 1,0 6. Niwa ul. Kaznowskiego 5,0 7. Włostowice ul. Ceglana 5,0 R a z e m 50,0 8. Zakładowy Ogród działkowy IUNG nad Łachą 4,0 Ogólnie biorąc, ogrody te są połoŝone peryferyjnie w stosunku do zabudowanej przestrzeni miasta, co jest korzystne zarówno z punktu widzenia ekologicznego jak i ich uŝytkowników. Tym niemniej naleŝy zwrócić uwagę na niektóre zagroŝenia natury ekologicznej. Północna część ogrodu Plon połoŝona jest prawie w bezpośrednim sąsiedztwie traktu Radom-Lublin i dlatego naraŝona jest na zanieczyszczenia komunikacyjne. Ogród Stokrotka I przy ul. Dęblińskiej ( o dość znacznym natęŝeniu ruchu) połoŝony jest w obrębie północnego rejonu miasta o duŝej koncentracji przemysłu. SondaŜowe wyniki punktowych badań na zawartość metali cięŝkich w glebie wskazują na potrzebę ograniczenia tu upraw warzyw z przeznaczeniem do spoŝycia przez dzieci. Ogrody Niwa i Włostowice przy ul. Ceglanej zlokalizowane są w obrębie strefy ochronnej ujęcia komunalnego wód pitnych dla miasta. Z tego względu uŝytkownicy ogrodów powinni być uświadomieni o obowiązujących ograniczeniach w zakresie stosowania nawozów azotowych i środków ochrony roślin. 4. Formy ochrony przyrody Rezerwat częściowy przyrody Łęg na Kępie. PołoŜony między Wisłą a Łachą stanowi krajobrazowo integralną część Parku. Zajmuje powierzchnię 4,71ha. Utworzony w 1963r. do ochrony pozostałości lasu łęgowego w dolinie Wisły. W opisie florystycznym, Kucharczyk ( 1993 ) charakteryzując florę Rezerwatu stwierdza, Ŝe główne zbiorowiska roślinne, to łęg wiązowo-jesionowy i fragmenty łęgu wierzbowo-topolowego. Drzewostan składa się z gatunków rodzimych, typowych dla łęgów (topola biała, topola czarna, osika, wierzba biała, wierzba krucha, jesion, wiąz ) oraz licznych gatunków obcych. NaleŜą do nich m.in.: dąb

5 błotny, dąb czerwony, topola włoska, topola kanadyjska, wejmutka, sosna czarna i kasztanowiec. Najgrubsze z nielicznych pozostałych topoli białych mierzą 192 i 165cm pierśnicy (średnica drzewa na wysokości 130cm), zaś dąb szypułkowy 110cm, a dąb błotny 95cm. Teren rezerwatu oddzielony jest od Wisły obwałowaniem, co powoduje przekształcenie fitocenoz łęgowych w grądowe, a brak otuliny ułatwia wnikanie gatunków synantropijnych. Rezerwat od chwili formalnego ustanowienia nie był poddany zabiegom pielęgnacyjnym. Jedynie w końcu lat osiemdziesiątych poddano zabiegom dąb błotny (jedyny okaz w Puławach). Jako rezerwat częściowy podlega gospodarce leśnej, jednak przy opracowaniu Planu urządzania gospodarstwa leśnego dla Lasu Ruda, teren ten został wyłączony, mimo Ŝe od dawna naleŝy do tego gospodarstwa. Teren rezerwatu jest nagminnie zaśmiecany odpadami z produkcji rolnej. Szczególne zagroŝenie stanowi ekspansja barszczu Sosnowskiego. Drzewa - pomniki przyrody. W Puławach znajduje się obecnie 23 drzew uznanych za pomniki przyrody. 1. Modrzew europejski - obw. 380cm; Skwer Niepodległości ( nr 61 ) 2. Miłorząb chiński obw. 302cm; Ogród Dolny IUNG 3. Dąb szypułkowy obw. 483 cm; Ogród Dolny IUNG 4. Dąb szypułkowy obw. 468cm; posesja prywatna ul.4 Pułku Piechoty Dąb szypułkowy obw. 316cm; posesja prywatna ul.4 Pułku Piechoty Dąb szypułkowy obw. 533cm; ul. Aignera 7. Orzech czarny obw. 292cm ; Ośrodek Kultury ul. Sieroszewskiego 4 8. Dąb szypułkowy obw 360cm; Ośrodek Kultury ul. Sieroszewskiego 4 9. Dąb szypułkowy obw. 293cm, 220cm, 280cm; ul. Kaniowczyków 10. Dąb szypułkowy obw. 244cm, 213cm, 147cm ; ul. Kaniowczyków 11. Dąb szypułkowy obw. 341cm; posesja prywatna ul. Kraszewskiego Dąb szypułkowy obw. 360cm; posesja prywatna ul.6 Sierpnia 68a 13. Orzech czarny obw. 300cm; Dworzec Towarowy PKP 14. Dąb bezszypułkowy obw. 273cm ; Państwowy Instytut Weterynaryjny 15. Dąb szypułkowy obw. 292cm ; Państwowy Instytut Weterynaryjny 16. Dąb szypułkowy obw. 384cm; Państwowy Instytut Weterynaryjny 17. Dąb szypułkowy obw. 384cm ; Państwowy Instytut Weterynaryjny 18. Dąb szypułkowy obw. 284cm: Państwowy Instytut Weterynaryjny 19. Dąb szypułkowy obw. 294cm; Państwowy Instytut Weterynaryjny 20. Dąb szypułkowy obw. 294cm ; Państwowy Instytut Weterynaryjny 21. Dąb szypułkowy obw. 283cm; Państwowy Instytut Weterynaryjny 22. Dąb szypułkowy obw. 330cm; Państwowy Instytut Weterynaryjny 23. Dąb szypułkowy obw. 360cm; ul. śyrzyńska Trzynaście drzew (wymienionych pod nr 9-12, 14-22) zostało uznanych za pomnik przyrody uchwałą Rady Miasta Puławy nr LXX/412/94 z dnia 26 maja 1994 r. Parki krajobrazowe w granicach miasta znajduje się fragment Kazimierskiego Parku Krajobrazowego utworzonego dla ochrony środowiska przyrodniczego i krajobrazowego fragmentu doliny Wisły pomiędzy Kazimierzem Dolnym, Janowcem i Puławami. Powierzchnia parku wraz z otuliną zajmuje powierzchnię 1098,4ha.

6 Europejska Sieć Ekologiczna Natura 2000 jest systemem ochrony zagroŝonych składników róŝnorodności biologicznej kontynentu europejskiego, wdraŝanym od 1992r. w sposób spójny pod względem metodycznym i organizacyjnym na terytorium wszystkich państw członkowskich Unii Europejskiej. Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów: obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) oraz specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO). Do chwili obecnej Rząd Polski ustanowił w drodze rozporządzenia 124 obszary specjalnej ochrony ptaków oraz wysłał do Komisji Europejskiej, celem akceptacji, 364 propozycje specjalnych obszarów ochrony siedlisk. Obszary objęte projektem Natura 2000 połoŝone w Puławach lub obejmujące fragmentem teren miasta to: 1) Obszar Puławy PLH jest to teren kolonii nocków duŝych ( strych Domu Dziecka) wraz z Ŝerowiskiem obejmującym tereny leśne w północnej części miasta. Jest to największa kolonia nietoperzy tego gatunku w woj. lubelskim. 2) Obszar PLH Przełom Wisły w Małopolsce obszar obejmujący przełomowy odcinek doliny Wisły od ujścia Sanny powyŝej Annopola do miasta Puławy. Obszar obejmuje fragment ostoi ptaków wodno-błotnych o randze europejskiej. Ponadto dolina Wisły na tym odcinku ma charakter przełomu i posiada unikalne walory krajobrazowe. 3) Obszar PLH PłaskowyŜ Nałęczowski ostoja połoŝona w granicach Kazimierskiego Parku Krajobrazowego obejmuje zachodni, najsilniej urzeźbiony fragment PłaskowyŜu Nałęczowskiego z labiryntem lessowych wąwozów oraz wapiennymi grotami. 5. Stan zieleni miejskiej Udział terenów zielonych w krajobrazie miasta ilustruje wykres: Roślinność leśna zajmuje powierzchnię 1635ha, a zieleń strefy zabudowanej - 322,6 inne tereny osiedlowe mieszkaniowe tereny komunikacyjne grupy leśne i zadrzewienia tereny pod zabudowę grupy leśne i zadrzewienia Puławy w liczbach : uŝytki rolne powierzchnia ogółem : 50,61 km2 tereny parkowe i zieleńce tereny parkowe i zieleńce uŝytki rolne tereny pod zabudowę tereny komunikacyjne tereny osiedlowe mieszkaniowe inne

7 w tym: * uŝytki rolne - 11,83 km² * grunty leśne i zadrzewione - 21,06 km² * grunty pod zbiornikami wodnymi, rzekami, rowami - 2,93 km² * tereny pod zabudowę - 8,72 km² * ulice, tereny kolejowe i inne tereny komunikacyjne - 2,88 km² * tereny parkowe i zieleńce - 0,43 km² * tereny osiedlowe niezabudowane - 1,01 km² * tereny róŝne - 1,75 km² Zieleń stanowiąca własność gminy miasto Puławy zarządzana jest w większości przez jednostki gminy tj. Zarząd Dróg Miejskich, Zakład Gospodarki Mieszkaniowej. Na tych terenach prowadzone są prace pielęgnacyjne zieleni oraz elementów małej architektury. Pozostałe tereny pozostające w utrzymaniu Spółdzielni, instytucji i osób fizycznych prezentują róŝny stan utrzymania, w zaleŝności od wiedzy i chęci właściciela oraz posiadanych środków finansowych. Jakościowy stan roślinności wysokiej w mieście ocenia się jako przeciętny. Znaczny odsetek drzew, zwłaszcza starszych klas wieku, jest w zaawansowanym stadium próchnienia. Prowadzone są co prawda zabiegi pielęgnacyjne na drzewach, ale chyba w zbyt powolnym tempie. Podobnie istnieją opóźnienia w uzupełnianiu ubytków niszczonego i starzejącego się drzewostanu. W celu zachowanie systemu zieleni w przestrzeni miejskiej oraz poprawy stanu ilościowego i wartości zieleni miasta i jego estetyki w połowie 2006 r. utworzono Biuro Zieleni Miejskiej. Jednym z pierwszych działań było opracowanie Program gospodarki zielenią w mieście Puławy. Zawiera on szczegółowy opis i ocenę stanu istniejącego zieleni w mieście, a takŝe zalecenia dotyczące jego poprawy. Oceniono stan zdrowotny drzew i krzewów, czytelność kompozycji analizowanego obszaru miasta oraz sformułowano zalecenia zmierzające do przyjęcia programu naprawczego. Określono kierunki wieloletniego programu zagospodarowania terenów zieleni publicznej, w taki sposób aby wpisać je w strukturę miasta, nadać im właściwą funkcję i nową jakość. Od tego okresu wykonano mi.in.: - przebudowę modernizację Międzyosiedlowego Pasa Zieleni (park miejski o pow. 3,45ha) - projekt modernizacji Skweru Niepodległości (park miejski o pow. 3ha) - projekt zagospodarowania skweru przy ul. Kujawskiego (3 000m 2 ) - projekt zagospodarowania skweru przy ul. Polnej (2 500m 2 ) - Program ratowania puławskich kasztanowców - nasadzenia kwiatów sezonowych na rabatach i konstrukcjach (3 x w roku) W sferze zainteresowań Wydziału jest równieŝ współpraca z Inwestorami, w tym z Zarządem Inwestycji Miejskich w Puławach przy powstawaniu nowych projektów budowlanych. Chcemy aby kaŝda planowana inwestycja w mieście posiadała koncepcję urządzenia zielenią terenu i by po wykonaniu prac budowlanych nadać obiektom odpowiedni zielony wystrój. Dotyczy to chociaŝby : ul. Nałkowskiej; F. Nila; ciągu pieszego pomiędzy halą sportową a MPZ; skweru przy ul. Partyzantów; ul. Skłodowskiej, ul. Wróblewskiego wraz z przyległymi; ul. Składowa; ul. Reja; ul. Kniaźnina; ul. Górna; parkingu przy ul. Bema; parkingu przy ul. Sierpszewskiego; parkingu przy ul. Dęblińskiej, parkingu przy ul. Partyzantów itd.

8 Mamy nadzieję na widoczne efekty prowadzonych działań z zakresu gospodarki zieleni, w tym m.in.: zachowanie walorów przyrodniczych miasta w planach zagospodarowania przestrzennego; stworzenie miejsc rekreacyjno wypoczynkowych; ochrona obiektów cennych przyrodniczo i kulturowo; poprawa estetyki miasta i komfortu jego mieszkańców. 6. ZagroŜenia zieleni miejskiej Stan zdrowotny roślinności Puław nie jest zadowalający. Roślinność poddana jest presji szeregu czynników osłabiających jej kondycję. Środowisko miejskie jest niezwykle trudnym siedliskiem dla drzew. Zanieczyszczenia powietrza (w tym zanieczyszczenia komunikacyjne) zasolenie gleby, zbita struktura ziemi (nieprzepuszczalne nawierzchnie, utwardzenia, zagęszczenia) i brak dostępności składników pokarmowych (wyjałowienie) przyczyniają się do obumierania korzeni, zahamowania wzrostu, przedwczesnego zrzucania liści, osłabienia i podatności na atakowanie przez szkodniki i choroby. Według badań naukowych perspektywa Ŝycia drzew w dzisiejszych miastach ulega wyraźnemu skróceniu. RównieŜ starsze drzewa, rozwijające się dotychczas prawidłowo, przejawiają obecnie symptomy zamierania, zwłaszcza w pobliŝu ciągów komunikacyjnych oraz szczególnie po przeprowadzonych remontach, przebudowach i uszczelnieniu nawierzchni. Na roślinność północnej i północno-wschodniej części obszaru miasta bardzo silnie oddziałują zanieczyszczenia powietrza emitowane przez ZA. Część tej strefy zniszczenia znajduje się na obszarze administracyjnym miasta, którego połoŝenie na południe od ZA, przy istniejącej róŝy wiatrów, łagodzi to niekorzystne oddziaływanie na roślinność, lecz jej nie chroni całkowicie. MoŜna teŝ zaobserwować wyraźne róŝnice w stanie zieleni w zaleŝności od gospodarza poszczególnych osiedli i posesji. Pod tym względem, na pozytywne wyróŝnienie zasługuje SM Powiśle i Południe. Drzewa przyuliczne mogą być naraŝone na wymieranie w wyniku stosowania środków chemicznych do likwidacji śliskości nawierzchni jezdni. Ma to miejsce szczególnie na odcinkach o wydłuŝonej stagnacji wód spływających z ulic. Niekorzystna jest sytuacja drzew rosnących pod napowietrznymi liniami energetycznymi i telegraficznymi. Są one systematycznie przycinane i ogołacane z gałęzi. Izabela Giedrojć Kierownik Biura Zieleni Miejskiej