NAGRODA PRZYJAZNEGO BRZEGU

Transkrypt

1 NAGRODA PRZYJAZNEGO BRZEGU EDYCJA I

2 Nagroda Przyjaznego Brzegu 2004 W roku 2004 pisaliśmy, rozpoczynając nasz konkurs: 1. Nagroda zainicjowana jest przez Komitet Organizacyjny Powitania Unii Europejskiej na polskich wodach wspólnie z Polskim Związkiem śeglarskim oraz Polskim Towarzystwem Turystyczno-Krajoznawczym i przyznana zostanie po raz pierwszy w 2004 roku. 2. Celem nagrody jest promocja atrakcji wodniackich i ogólnoturystycznych Polski oraz wyróŝnianie miejscowości najbardziej aktywnych na tym polu. 3. Nagroda przyznawana jest w czterech kategoriach: 1) DuŜych i średnich miast (od 50 tysięcy mieszkańców), łamiących stereotyp, iŝ odwrócone są plecami do rzek i innych wód, 2) Miejscowości tradycyjnie związanych ze sportami wodnymi i turystyką wodną, podejmującymi nowe przedsięwzięcia, 3) Małych miejscowości, wzbogacających swoją atrakcyjność poprzez nakłady na zaplecze turystyki wodnej, 4) Gestorów przystani wodniackich. 4. Główne kryteria oceny to: Zrealizowane inwestycje słuŝące turystyce wodnej przystanie, wodne stacje paliw, przedsięwzięcia proekologiczne, zabezpieczanie bezpieczeństwa na akwenach, Działania promocyjne, w tym wydawane mapy, przewodniki, monografie, prowadzone portale internetowe, udział w targach dla wodniaków i ogólnoturystycznych, Współpraca z krajowymi i zagranicznymi organizacjami wodniackimi oraz firmami działającymi w tym środowisku. 5. Nagroda w 2004 roku przyznawana jest przez jury, w skład którego wchodzą: Przewodniczący i Szef Biura Organizacyjnego Powitania Unii Europejskiej na polskich wodach, Przedstawiciele władz Polskiego Związku śeglarskiego i Polskiego Towarzystwa Turystyczno-Krajoznawczego oraz Polskiej Organizacji Turystycznej, Przedstawiciele organizacji będących oficjalnymi Partnerami Powitania UE na polskich wodach, Przedstawiciele zaproszonych mediów, Przedstawiciele sponsorów nagrody. 6. Zgłoszeń kandydatur do nagród dokonują kluby i organizacje wodniackie. 7. Wyniki konkursu ogłoszone zostaną do końca 2004 roku. W pierwszej edycji konkursu nagrody przyznało jury w składzie: 1. Agnieszka Brzezińska, wiceprezes Fundacji Szansa, 2. Mirosław Czerny, szef Biura Organizacyjnego Powitania UE na polskich wodach, 3. Andrzej Gordon, Sekretarz Generalny ZG PTTK, 4. Wojciech Kuczkowski, przewodniczący Komitetu Organizacyjnego Powitania UE na polskich wodach, 5. Jerzy Walasek, Dyrektor Rynku Krajowego Polskiej Organizacji Turystycznej. 6. Stanisław Latek, wiceprezes Polskiego Związku śeglarskiego.

3 Do Nagrody zgłoszono następujące kandydatury według kategorii: I. DuŜych i średnich miast, łamiących stereotyp, iŝ odwrócone są plecami do rzek i innych wód: Dąbrowa Górnicza, Frankfurt i Słubice, Gdańsk, Płock, Szczecin, Wrocław. II. Miejscowości tradycyjnie związanych ze sportami wodnymi i turystyką wodną: Augustów, Darłowo, Elbląg, Frombork, GiŜycko, Iława, Krynica Morska, Mikołajki, Ostróda, Węgorzewo. III. Innych miejscowości, wzbogacających swoją atrakcyjność poprzez nakłady na zaplecze turystyki wodnej: Cigacice, Gorlice, Krosno Odrzańskie, Nakło nad Notecią, Oświęcim, Polańczyk gmina Solina, Sandomierz. IV. Gestorów przystani wodniackich, budujących je, modernizujących, wzbogacających o zaplecze ogólnoturystyczne i proekologiczne: Duninów Nowy MOSiR Pabianice, Jachtklub Neptun w Gdańsku - Górkach Zachodnich, Marina Gdańsk, Ośrodek Szkolenia śeglarskiego Krośnieńskiego OZś w Polańczyku, Przystań Stowarzyszenia Odra i port rzeczny w Cigacicach, Turystyczny Klub śeglarski TRAMP w Dąbrowie Górniczej na jeziorze Pogoria, Szkoła śeglugi Śródlądowej w Nakle nad Notecią. V. Nagroda specjalna: Dolnośląski Komitet Organizacyjny Powitania UE, Stowarzyszenie Miast i Gmin Nadodrzańskich, Józef Rusiecki. Członkowie Jury zapoznali się z charakterystykami zgłoszonych kandydatur, uznając, iŝ docenić naleŝy wszystkie władze miast, powiatów i gmin, takŝe przedsiębiorców oraz organizacje i kluby wodniackie za ich działania na rzecz wzbogacania infrastruktury i oferty

4 turystyki wodnej w Polsce, za działania proekologiczne, organizację wielu cennych i atrakcyjnych regat, rejsów i innych wydarzeń oraz za róŝnorodne działania informacyjne i promocyjne. W wielu przypadkach porównywać trzeba było kandydatów o podobnym dorobku bądź teŝ wybierać pomiędzy miejscami, które mają ze względów przyrodniczych i historycznych nieporównywalne warunki działania. Jednocześnie Jury postanowiło, iŝ wszyscy pozostali kandydaci otrzymają Certyfikaty Nominacji do Nagrody Przyjaznego Brzegu, świadczące o docenieniu dotychczasowych ich starań i zachęcające do dalszych działań. Oficjalne ogłoszenie wyników i wręczenie Nagród Przyjaznego Brzegu nastąpi na Targach WIATR i WODA w Warszawie, w dniach marca 2005 roku. W tym samym czasie ogłoszone zostanie rozpoczęcie II edycji konkursu o Nagrodę Przyjaznego Brzegu. Ostatecznie Jury podjęło decyzje o przyznaniu następujących nagród: Grand Prix Przyjaznego Brzegu Wrocław - stolica Dolnego Śląska i jego środowisko animatorów turystyki wodnej

5 Nagrody Przyjaznego Brzegu Dąbrowa Górnicza wraz z Klubem Turystyki śeglarskiej Tramp - jako duŝe miasto rozbudowujące centrum sportów i rekreacji wodnej dla Górnego Śląska, podejmujące budowę nowego zbiornika mającego kilkaset hektarów - i klub od 50 lat nazywany szkołą śląskiego Ŝeglarstwa, GiŜycko jako tradycyjne, duŝe centrum turystyki i sportów wodnych, konsekwentnie wzbogacające ofertę, wychodzące z inicjatywą budowy ekomariny, Polańczyk - gmina Solina i Licencjonowany Ośrodek Szkolenia śeglarskiego w Polańczyku Krośnieńskiego Okręgowego Związku śeglarskiego za wspieranie dynamicznego rozwoju infrastruktury turystycznej i Ŝeglarskiej Jeziora Solińskiego z jednoczesną ochroną środowiska naturalnego, animowanie nowych inicjatyw i pokonywanie przeszkód losowych. Jachtklub Morski NEPTUN w Gdańsku Górkach Zachodnich za modernizację i rozbudowę przystani w oparciu o środki własne, z uwzględnieniem potrzeb ochrony środowiska oraz za Ŝyczliwe i gościnne traktowanie Ŝeglarzy odwiedzających tą przystań.

6 Nagrody Specjalne Przyjaznego Brzegu Dolnośląski Komitet Organizacyjny Powitania Unii Europejskiej na polskich wodach za integrację środowiska wodniaków, działaczy turystycznych, administracji samorządowej i państwowej Dolnego Śląska oraz stworzenie w 2004 roku unikatowej oferty dla sympatyków turystyki wodnej z Polski i innych krajów, Frankfurt nad Odrą i Słubice nagrodę za współpracę międzynarodową, wieloletnie działania dla uczynienia z Odry traktu łączącego oba miasta, integrującego Europę, Szkoła śeglugi Śródlądowej w Nakle nad Notecią nagrodę nadziei, za kształcenie nowych kadr na potrzeby polskich szlaków wodnych, Józef Rusiecki nagrodę za monitoring przyjazności brzegów na szlaku Pętli Toruńskiej i jego dokumentowanie w przewodniku po tej Pętli, Krosno Odrzańskie nagrodę za odwagę w działaniach, zbudowanie przystani obsługującej zarówno małe jednostki turystyczne jak i statki pasaŝerskie, mogącej konkurować z obiektami w największych miastach nadodrzańskich

7 Grand Prix Przyjaznego Brzegu Wrocław - stolica Dolnego Śląska i jego środowisko animatorów turystyki wodnej Czemu właśnie Wrocław? Sprzyjają miastu naturalne warunki wodne i wieki zagospodarowywania akwenów. Odra łączy Wrocław ze światem, nie tylko przez ujście, ale i szlaki wiodące Havelą i Szprewą na zachód, Wartą i Kanałem Bydgoskim na Wisłę. W przeciwieństwie do Wisły jest to w dodatku rzeka Ŝeglowna, więc swobodnie dopływają tu statki pasaŝerskie. Zaś kajakami przypłynąć moŝna z Czech, od źródeł rzeki. Po drugie, historia za rok będzie 125 rocznica zorganizowanych we Wrocławiu pierwszych w Europie międzynarodowych zawodów wioślarskich. Współcześni wrocławscy wodniacy przypominają teŝ, iŝ przed II wojną światową było tu ponad sto klubów Ŝeglarskich i wioślarskich, nie tylko miejsc uprawiania sportów i rekreacji, ale i prestiŝowych balów, koncertów

8 Po trzecie, istnieje konsekwentnie realizowany program rewitalizacji dawnych przystani, śluz, mostów i innych zabytków techniki wodnej, mający jednocześnie wyraźny cel uŝytkowy ponowne udostępnienie pętli wrocławskiej, okręŝnego szlaku Odrą i jej odnogami w ramach Wrocławskiego Węzła Wodnego. Dzięki temu w 2004 roku po raz pierwszy po wojnie otwarta została dla wodniaków zabytkowa Śluza Mieszczańska, będąca dotąd przeszkodą w opłynięciu Wrocławia. Program wrocławski stanowi jednocześnie część szerszego planu, realizowanego przez urzędującego tu Pełnomocnika Rządu ds. Programu Odra 2006 wspólnie z partnerami dąŝącego do lepszego zagospodarowania Odry, z uwzględnieniem potrzeb zarówno gospodarczych, turystycznych jak i ochrony środowiska. Po czwarte, w niedalekiej odległości od Wrocławia znajdziemy zbiorniki wodne umoŝliwiające uprawianie Ŝeglarstwa, zaś dopływy Odry, górskie i nizinne, stanowią zaplecze dla kajakarstwa, od rodzinnego, amatorskiego po wyczynowe. Po piąte wreszcie, Wrocław dysponuje licznym środowiskiem sympatyków turystyki i sportów wodnych, działają liczne kluby, zarówno naleŝące do struktur PZś, PTTK, AZS, PZKaj, PZMWiNW, harcerskie, wreszcie niezaleŝne. Ich członkowie uprawiają zarówno sporty kwalifikowane jak i rekreację, organizują krajowe i międzynarodowe regaty, rejsy i spływy, szkolą adeptów, wędrują po wszystkich akwenach Polski i oceanach świata. Wspierają ich naukowcy, samorządowy, przedstawiciele administracji wodnej i terenowej. A w dodatku potrafią ze sobą współpracować co wcale nie jest częste między osobami z róŝnych klubów, środowisk Wiosną, latem na wrocławskiej Odrze spotkać moŝna niemal wszystko, co pływa towarowe barki mijają się ze statkami pasaŝerskimi z Niemiec, Holandii, nawet Szwajcarii. Obok stateczki lokalnej Ŝeglugi, jachty, kajaki, rowery wodne. Trafić moŝna na wyścigi wioślarskie Politechniki i Uniwersytetu wzorowane na słynnej rywalizacji Oksford i Cambridge. Albo na tratwy i pozostałą armadę Flisu Odrzańskiego.

9 CzyŜ więc miasto, region, wszyscy wodniacy i ich sojusznicy nie zasłuŝyli na Grand Prix Przyjaznego Brzegu? Czy Dolnośląski Komitet Organizacyjny Powitania Unii Europejskiej na polskich wodach, organizujący od kwietnia do października ponad 40 wydarzeń lokalnych, ogólnokrajowych i międzynarodowych mógł być pominięty przez jury?

10 Nagroda Przyjaznego Brzegu Dąbrowa Górnicza i Turystyczny Klub śeglarski TRAMP jako duŝe miasto rozbudowujące centrum sportów i rekreacji wodnej dla Górnego Śląska, podejmujące budowę nowego zbiornika mającego ponad 550 hektarów i klub od 50 lat nazywany szkołą śląskiego Ŝeglarstwa Dąbrowa Górnicza leŝy we wschodniej części WyŜyny Śląskiej nad Czarną i Białą Przemszą. Zajmuje obszar 188 km² i jest największym pod względem powierzchni miastem Województwa Śląskiego. Z liczbą ludności około 135 tysięcy Dąbrowa Górnicza plasuje się wśród 10 największych miast na prawach powiatu w województwie. Prawa miejskie Dąbrowa Górnicza uzyskała w 1916 roku, ale dzieje wsi przemysłowej o nazwie Dąbrowa są bardzo odległe. JuŜ Jan Długosz wspomina w XV wieku o Gołonogu, obecnej dzielnicy Dąbrowy Górniczej. W Dąbrowie Górniczej szeroko rozwija się działalność na rzecz krzewienia kultury fizycznej i rekreacji. W gminie działa ponad 40 klubów i stowarzyszeń sportowych, które zrzeszają kilkutysięczną grupę młodzieŝy szkolnej i mieszkańców. Samorząd gminy od wielu lat prowadzi skuteczne działania na rzecz wzbogacenia miejskiej bazy sportowo-rekreacyjnej o nowe obiekty uŝyteczności publicznej. W roku 2004 oddano do uŝytku nowoczesną halę widowiskowo-sportową, w której organizowane są liczne imprezy kulturalno-sportowe. Hala posiada 3000 miejsc siedzących z główną areną, sale kondycyjne, siłownię, pomieszczenia odnowy biologicznej oraz kort tenisowy w hali bocznej. Obiekt ten posiada taki układ funkcjonalny, Ŝe boiska sportowe mogą zostać połączone lub być uŝytkowane niezaleŝnie. Hala jest przystosowana dla osób niepełnosprawnych poruszających się na wózkach inwalidzkich. Ponadto w centrum miasta, obok hali widowiskowo-sportowej działa jeden z najnowocześniejszych w Polsce Aquaparków NEMO - Wodny Świat. Dąbrowa Górnicza, jako jedna z nielicznych gmin w kraju, moŝe poszczycić się faktem posiadania na swoim terenie 11 krytych basenów kąpielowych, z których korzystają uczniowie placówek oświatowych, jak równieŝ pozostali mieszkańcy gminy. Walory przyrodnicze Dąbrowy Górniczej Juliusz Cezar rozpoczynał swe dzienniki informacją, iŝ Galia dzieli się na trzy części. Podobnie moŝna pisać o Dąbrowie Górniczej. Pierwsza część, to właściwe miasto, liczące ponad 130 tysięcy mieszkańców. Część druga to równie wielkie miasto przemysłu Huta

11 Katowice i Koksownia Przyjaźń (nazwy pozmieniane zostały przez nowych właścicieli, ale wszyscy z przyzwyczajenia uŝywają starych). No i wreszcie trzecia część, zajmująca większość z prawie 200 km 2 Dąbrowy. Lasy, jeziora, pustynia, skałki, doliny z rzekami i potokami. To juŝ nie Dąbrowa Górnicza, raczej Dąbrowa Zdrój. Kiedyś górnicze miasto Jastrzębie powstało z Jastrzębia Zdrój, tu nastąpił proces odwrotny. Po przeprowadzeniu rekultywacji terenów pokopalnianych i nawiezieniu urodzajnej ziemi, powstał wielohektarowy obszar parkowo-leśny. Posiada on duŝe znaczenie rekreacyjne i przyrodnicze nie tylko dla mieszkańców Dąbrowy, lecz takŝe całego Śląska i Zagłębia. Dlatego miasto moŝe pochwalić się, Ŝe rośnie tu ponad 50 chronionych gatunków roślin, więcej niŝ w Puszczy Białowieskiej, gdzie naliczono ich 47. Niezwykłym unikatem jest wilczomlecz pstry, mający w tym rejonie jedyne w Polsce stanowisko. Roślina ta umieszczona jest w Polskiej czerwonej księdze roślin, obejmującej gatunki najbardziej zagroŝone wyginięciem. Na terenie Dąbrowy Górniczej jest takŝe część Pustyni Błędowskiej. Ale znajdują się tu takŝe trzy sztuczne jeziora - Pogoria I, II i III (klasa czystości IA) oraz aktualnie zalewana Pogoria IV. Zbiorniki te powstały w wyniku eksploatacji piasku na potrzeby śląskich i zagłębiowskich kopalń. Pogoria I powierzchnia 73 ha Najstarsze jezioro, zalane w 1943 roku. Jest to uŝytek ekologiczny - ostoja dla ptactwa wodnego i tarlisko ryb. Zaobserwowano kilka gatunków kaczek, perkoza dwuczubego, perkoza rdzawoszyjowego, kurkę wodną i trzciniaka. śyjące w jeziorze ryby to: leszcz, karp, karaś, lin, szczupak, sandacz, okoń, węgorz oraz amur i sum. Wokół zbiornika, otoczonego lasem, znajdują się ośrodki wypoczynkowe i plaŝa komunalna, utrzymywana przez gminę.

12 Ośrodki wypoczynkowe połoŝone nad jeziorem Pogoria I to Laguna, Omega, Atol, Neptun, pensjonat Kotwica, Klub Catamaran i Rybaczówka PZW. Obiekty te w większości budowane były przez dąbrowskie zakłady pracy jako ośrodki wypoczynku sobotnio-niedzielnego. Obecnie przekazane zostały w ręce prywatne. Modernizowane są w ramach posiadanych przez obecnych właścicieli środków finansowych. Wykorzystywane są głównie w sezonie letnim, szczególnie w okresie weekendów. Standard obiektów jest zróŝnicowany posiadają pokoje hotelowe oraz domki kempingowe. Nad jeziorem działają równieŝ kluby Ŝeglarskie: - Klub Sportów Wodnych Hutnik, - Klub śeglarski Fregata, - Klub śeglarski PTTK Tramp, - Klub Turystyki i Sportów Wodnych JAWOR, - Klub Wodny Zefir, a takŝe jeszcze parę lat temu - GKS Katowice, - Azoty Chorzów. Kluby te organizują kursy i szkolenia na kolejne stopnie Ŝeglarskie, ich członkowie biorą udział w regatach regionalnych i ogólnopolskich. W ramach akcji letniej organizowane są liczne obozy Ŝeglarskie dla młodzieŝy. W 14-dniowych rejsach po jeziorach mazurskich w 2004 roku wzięło udział 167 uczniów. Prowadzone są równieŝ kursy na stopień Ŝeglarza jachtowego w roku 2004 wzięło w nich udział 63 uczestników. Dzięki pomocy władz miasta, które wspierają finansowo kluby Ŝeglarskie, akcja letnia kontynuowana od kilku lat, dostępna jest dla wszystkich zainteresowanych. Pogoria II powierzchnia 22 ha UŜytek ekologiczny obejmujący jezioro wraz z otaczającym terenem. Stwierdzono tu występowanie 84 gatunków kręgowców, z czego aŝ 52 gatunki znajdują się pod całkowitą ochroną. Zaobserwowano tutaj rzadkie juŝ na Śląsku gatunki, np. zimorodek, bączek oraz największą w regionie kolonię lęgową mewy śmieszki. Jezioro jest strefą ciszy. Pogoria III powierzchnia 174 ha Jedną z atrakcji miasta są trasy rowerowe i ścieŝki zdrowia wokół jeziora, wśród kompleksów leśnych. Zbiornik, otoczony naturalnymi plaŝami, stanowi idealne zaplecze do uprawiania rekreacji ruchowej, miejsce organizacji wielu imprez sportowo-rekreacyjnych dla mieszkańców miasta. W sezonie letnim otwarta jest plaŝa strzeŝona, której utrzymanie finansuje miasto. Nad jeziorem działa Jacht Klub Pogoria III. Prowadzi działalność na rzecz upowszechnienia tej formy sportu i wypoczynku zarówno dla swoich członków, jak i dzieci, młodzieŝy i dorosłych mieszkańców miasta. Zakątki wokół jeziora są doskonałym terenem do plaŝowania oraz uprawiania wędkarstwa. W wodach akwenu zaobserwowano Ŝyjące raki, co stanowi dowód na czystość wody (klasa IA). DuŜa powierzchnia jeziora i korzystne warunki wietrzne, stanowią doskonałą bazę dla ogromnej rzeszy amatorów windsurfingu. Pogoria IV Czwarty zbiornik wodny jest aktualnie zalewana. Docelowo jezioro to będzie miało powierzchnię 560 ha, a jego długość wynosić będzie ok. 8 km. Dąbrowa Górnicza stanie się dzięki temu jednym z niewielu miast Europy mogących poszczycić się posiadaniem zbiorników wodnych o takiej powierzchni w granicach administracyjnych.

13 Naturalne tereny piaszczyste otoczone zielenią docelowo będą zagospodarowane pełną infrastrukturą rekreacyjno-sportowo-wypoczynkową, którą stanowić mają ośrodki sportów wodnych, obiekty hotelowo-gastronomiczne i stanice Ŝeglarskie. W południowej części zbiornika na długości ok. 1,5 km powstanie kompleks rekreacyjnowypoczynkowy z plaŝą miejską, boiskami do piłki plaŝowej, wypoŝyczalnią sprzętu wodnego, placami zabaw dla dzieci. Kompleks ten będzie administrowany przez gminę. Turystyczny Klub śeglarski Tramp przy Górnośląskim Oddziale PTTK Nie bez powodu uwaŝany jest w Województwie Śląskim za śląską szkołę Ŝeglarstwa. Ten załoŝony w 1955 roku klub, posiadający od początku istnienia swą bazę nad jeziorem Pogoria, przez pół wieku swej działalności wykształcił prawie 3 tysiące Ŝeglarzy i sterników jachtowych. Wychował rzesze sympatyków i entuzjastów Ŝeglarstwa, czynnie uczestnicząc w Ŝyciu regionu. Bardzo waŝnym etapem rozwoju Klubu było wybudowanie w latach 80-tych piętrowego budynku przystani, mieszczącego świetlice, pomieszczenia mieszkalne, magazynowe i warsztatowe oraz obszerny hangar na, stale powiększającą się, flotyllę jachtową. Godnym podkreślenia jest fakt posiadania przez Klub własnego mahoniowego jachtu Karolinka I a później Karolinka II, na pokładzie których członkowie Klubu wiele lat Ŝeglowali po Bałtyku, Adriatyku, odbyli rejsy na Kubę i w rejon Karaibów, uczestniczyli w Operacji śagiel, pływali do Montrealu i po Wielkich Jeziorach Północnoamerykańskich, kilka sezonów Ŝeglowali wzdłuŝ wybrzeŝy Afryki i po Morzu Śródziemnym. Dopiero tragiczne zatonięcie jachtu Karolinka II zakończyło przygodę członków Klubu z pływaniem pełnomorskim.

14 Dzieje Klubu są więc zwykłą drogą zwycięstw i poraŝek, jednak takŝe autentyczną siłą, która przyciąga stale do Ŝeglarstwa liczna rzeszę młodzieŝy, entuzjastów i romantyków. Dając im w tak trudnych dzisiejszych czasach zajęcie, wpajając im szacunek dla pracy własnej i zespołu, poszanowanie dla wartości doświadczeń i tradycji. W Ŝyciu Klubu, zgodnie z najlepszymi tradycjami, biorą udział dwa, a często nawet trzy pokolenia Ŝeglarzy. Klub od wielu lat ściśle współpracuje z Ośrodkiem Szkolno-Wychowawczym dla Dzieci Niepełnosprawnych w Dąbrowie Górniczej. Obecnie realizowany jest autorski program rehabilitacji dzieci, z wykorzystaniem kadry instruktorskiej, łodzi i infrastruktury klubowego ośrodka szkoleniowego. Program ten poparty jest wcześniejszymi przygotowaniami budynku hangaru, zjazdów na nabrzeŝe i pomostów, poszerzeniem dróg wewnętrznych do poruszania się dzieci na wózkach inwalidzkich. Największą nagrodą jest radość dzieci niepełnosprawnych, które po raz pierwszy mają kontakt ze sportem Ŝeglarskim. Wszystkie te zamierzenia poparte ogromnym zaangaŝowaniem i pracą członków Klubu, oraz kadry dydaktycznej i rodziców dzieci wymagają jednak duŝych nakładów finansowych. TKś Tramp, jako stowarzyszenie wyŝszej uŝyteczności publicznej nie prowadzi działalności gospodarczej i utrzymuje się ze składek członkowskich. Istnieje realna szansa stworzenia od podstaw nowatorskiego programu rehabilitacyjnego dla dzieci przy pomocy władz miasta i funduszy celowych.

15 Członkowie TKś TRAMP Wojciech Skóra i Zygmunt Borg kierowali jako komandor i wicekomandor najtrudniejszym etapem Rejsu Sztandarowego Wokół Serca Polski, z Kędzierzyna Koźla Kanałem Gliwickim do Gliwic, stąd lądem w okolice Oświęcimia, na Kilometr Zero Wisły, przy ujściu do niej Przemszy. Dalej zaś poprowadzili rejs przez Kraków, Sandomierz, Kazimierz do Warszawy, towarzysząc kolejnemu komandorowi do Płocka. Wyprawa ta uznana została za najciekawszy rejs śródlądowy w Polsce w 2004 roku i komandor Wojciech Skóra otrzymał za to osiągnięcie nagrodę Polskiego Związku śeglarskiego. Inne kluby Klub Turystyki i Sportów Wodnych JAWOR został zarejestrowany w roku Mimo skromnej ilości członków i krótkiego okresu działalności organizuje obozy Ŝeglarskie dla młodzieŝy Mazurach. W trakcie trwania obozów zorganizowano kurs Ŝeglarski na stopień Ŝeglarza jachtowego. DuŜe zainteresowanie ze strony młodzieŝy zachęciło członków Klubu do dalszej pracy na jej rzecz. Dzięki pomocy władz Dąbrowy Górniczej, które udzieliły Klubowi dotacji, akcja jest dostępna dla wszystkich chętnych. UmoŜliwiło to równieŝ zakup drobnego sprzętu biwakowego i sportowego. Klub Sportów Wodnych HUTNIK Pogoria powstał w roku Od początku baza klubowa mieściła się nad jeziorem Pogoria I w ośrodku wczasów niedzielnych Huty Bankowa. Patronem i sponsorem Klubu były Związki Zawodowe Hutników. Tym samym tradycyjne barwy hutnicze pomarańczowa i czarna, stały się barwami klubowymi. W latach 60-tych i 70-tych zawodnicy Klubu w klasie Omega a potem Hornet oraz w klasie FINN byli wielokrotnie mistrzami Śląska. W latach 70-tych Klub odnosił spektakularne sukcesy sportowe przeŝywając największy rozkwit. Posiadał jedną z największych na Śląsku baz sportowych, jego członkowie odnosili sukcesy w Ŝeglarstwie regatowym, działała sekcja Ŝeglarska, nart wodnych i motorowodna. Jako jeden z pierwszych, Klub rozpoczął działalność windsurfingową. Był organizatorem regat Ŝeglarskich o zasięgu regionalnym i zawodów motorowodnych oraz narciarstwa wodnego o ogólnopolskim zasięgu. Organizował równieŝ pływania morskie, co łączyło się ze zdobywaniem staŝu i wyŝszych stopni Ŝeglarskich. W 1972 roku Klub stał się armatorem pełnomorskiego jachtu klasy ANTARES (powierzchnia oŝaglowania 140 m²), o nazwie Leonid Teliga z portem macierzystym w Szczecinie. Załogi na s/y Leonid Teliga wzięły udział w regatach przez Atlantyk i Operacji śagiel w Nowym Jorku z okazji 200-lecia Stanów Zjednoczonych. Początek lat 90-tych stanowił przełom w historii Klubu. Przemiany polityczne i gospodarcze w naszym kraju wymusiły takie same zmiany w działalności Klubu. Brak wsparcia finansowego, konieczność generowania środków z własnej działalności, to wszystko postawiło przed członkami i władzami Klubu nowe wyzwania. Wówczas to właśnie zdecydowano o sprzedaŝy jachtu s/y Leonid Teliga. Klub przetrwał najtrudniejszy okres. Obecnie prowadzi działalność będąc współwłaścicielem dzierŝawionego wcześniej terenu i obiektów przystani nad jeziorem Pogoria I. Środki finansowe na działalność Klubu wnoszą na zasadzie dodatkowych składek sami członkowie Klubu. Własne zaplecze klubowe jest wyśmienitą bazą równieŝ dla sprzętu prywatnego i przygotowań do udziału w imprezach ogólnopolskich, takich jak chociaŝby IDEA GDYNIA SAILING czy maraton katamaranów po Bałtyku. Od 1995 roku organizowane są szkolenia na stopień Ŝeglarza jachtowego. Od 2001 roku organizowany jest cykl regat Ŝeglarskich. Klub Sportów Wodnych Fregata. W roku 1999 reaktywowany został Klub Sportów Wodnych Fregata W sezon 2000 Klub wszedł z nową keją zakupioną od sąsiedniego klubu.

16 Oprócz imprez Ŝeglarskich zorganizowano na zakończenie sezonu występ zespołu szantowego Perły i łotry Szanghaju. W kolejnych latach Klub coraz mocniej zaznaczał swoja obecność na dąbrowskich akwenach. Był organizatorem imprez, m.in. z okazji obchodów Dnia Dziecka, regat o puchar komandora, oraz uczestniczył w regatach Ŝeglarskich organizowanych przez inne kluby. Zakupiono duŝą jednostkę typu DuŜy Trener, niezbędnej do przeprowadzania szkoleń na stopień Ŝeglarza jachtowego oraz wyremontowano ją. Przeprowadzono cykl szkoleń. Ruszyła szkółka Ŝeglarska dla dzieci do 12 lat na łodziach klasy Optimist Załogi klubowe startowały w Pucharze Polski w klasie Omega. Klub rozpoczął zajęcia edukacyjne dla dzieci ze szkół Dąbrowy Górniczej i okolic. Klub wzbogacił się o skorupę jachtu kabinowego Mors i rozpoczęto prace nad jego remontem jest to waŝna jednostka szkoleniowa. Klub systematycznie rozbudowuje portal internetowy Pogorii. Równolegle cały czas trwają kolejne kursy i szkolenia dla adeptów Ŝeglarstwa. Organizowane są regaty międzyklubowe, a załogi Klubu biorą udział w regatach na innych akwenach. Oprócz tego Klub organizuje, co stało się tradycją, koncerty szantowe wspólnie z Centrum Sportu i Rekreacji oraz Pałacem Kultury Zagłębia. Klub Wodny Zefir. ZałoŜycielem Klubu była działająca w latach Liga Morska, wciągająca w swe szeregi działające na terenie Śląska i Zagłębia harcerskie druŝyny wodne. W roku 1953 Liga Morska wybudowała murowany hangar ze slipem do wodowania łodzi, gromadziła sprzęt Ŝeglarski i przeprowadzała szkolenia. W Ośrodku zdobywali szlify wszyscy Ŝeglarze z lat 50-tych Zagłębia i Śląska. W roku 1954, po rozwiązaniu Ligi Morskiej Ośrodek został włączony w struktury Ligi Przyjaciół śołnierza. Z Klubu odeszli wówczas wartościowi Ŝeglarze, zakładając w innych środowiskach nowe kluby Ŝeglarskie. Klub kontynuuje obecnie tradycje kilku juŝ pokoleń Ŝeglarzy i pasjonatów Ŝeglarstwa. Po wieloletniej współpracy z KWK Gen. Zawadzki (obecnie ParyŜ ), w roku 1986 Klubowi przyznano dzierŝawę wieczystą terenu Ośrodka. Zmiany gospodarcze, jaki zaszły w kraju spowodowały uszczuplenie środków, upadło wiele przedsiębiorstw do tej pory stanowiących finansowe zaplecze Klubu. Aktualnie Klub finansowany jest ze składek swoich członków, część członków Klubu odeszła, natomiast Ci, którzy pozostali, pracują na rzecz Klubu społecznie. Zawodnicy Klubu startują w regatach Ŝeglarskich, odbywają się szkolenia. Jak widać, dąbrowskie kluby Ŝeglarskie, mimo przejściowych trudności kontynuują swoją działalność, przy wydatnej pomocy władz miasta. Dzięki nim akweny Pogorii są przyjazne mieszkańcom miasta. Praca szkoleniowców procentuje równieŝ kolejnymi młodymi adeptami Ŝeglarstwa. Stanowi to alternatywę dla zagroŝeń społecznych, patologii i uzaleŝnień. Zdrowe zasady, jakimi kieruje się brać Ŝeglarska jest szansą na zdrowe młode pokolenie. Zasady zaszczepione w młodym wieku, będą procentowały w przyszłości. Kolejnymi stowarzyszeniami mającymi na uwadze rozwój dąbrowskich akwenów są Koła Wędkarskie. Szczególnie ta grupa uŝytkowników ma ogromny wpływ na zagospodarowanie wód śródlądowych. Poprzez planową gospodarkę, zarybianie, ochronę brzegów są prawdziwymi gospodarzami jezior. Wspiera je w tym Urząd Miasta Dąbrowy Górniczej, przyznając kołom wędkarskim dotacje na organizację zawodów wędkarskich i imprez dla mieszkańców miasta. RównieŜ miasto utrzymuje plaŝe komunalne nad jeziorami Pogoria I i Pogoria III. Finansuje w sezonie letnim zabezpieczenie kąpielisk pod względem bezpieczeństwa, zatrudniając ratowników. Co roku na plaŝe komunalne dowoŝony jest świeŝy piach jako uzupełnienie po sezonie jesienno-zimowym. Nad akwenami znajdują się posterunki Policji ze sprzętem pływającym, organizowane są równieŝ patrole policjantów na rowerach na terenach wokół jezior.

17 Władze Dąbrowy Górniczej duŝą uwagę zwracają na zmianę wizerunku miasta. Oprócz tradycyjnego obrazu Dąbrowy Górniczej jako miasta przemysłowego istnieje równieŝ Dąbrowa Górnicza zielona, atrakcyjna pod względem turystycznym i rekreacyjnym. Wiodącą rolę w zakresie organizacji wypoczynku i rekreacji dla mieszkańców Dąbrowy Górniczej pełni Centrum Sportu i Rekreacji będące jednostką budŝetową finansowaną przez Urząd Miejski. Administruje ono obiektami sportowymi i rekreacyjnymi dostępnymi dla mieszkańców miasta, w szczególności dzieci i młodzieŝy. Jest organizatorem i współorganizatorem wspólnie z klubami i stowarzyszeniami sportowymi wielu imprez rekreacyjno-sportowych. Wiele z nich odbywa się na wodach Pogorii oraz na terenach otaczających akweny. Są to między innymi turnieje plaŝowej piłki siatkowej, zawody w triatlonie, imprezy rowerowe i wiele, wiele innych. Działania na rzecz rozwoju kultury fizycznej Niewiele miast w Polsce, a juŝ szczególnie w województwie śląskim, moŝe pochwalić się tak szeroko rozbudowaną bazą rekreacyjną. Tym bardziej, Ŝe dostępność komunikacyjna akwenów ma tu niebagatelne znaczenie. Dojazd z centrum Sosnowca czy Będzina środkami komunikacji miejskiej nie zajmuje więcej niŝ minut. W ciągu godziny z większości miast górnośląskiej aglomeracji. Dodając do tego piękne, strzeŝone plaŝe i czystą wodę, jawi się obraz ogromnych moŝliwości uprawiania sportów wodnych o róŝnym stopniu trudności. Dodatkową atrakcją i ofertą Dąbrowy jest udostępnienie rzeki Przemszy dla sportów wodnych. W październiku 2004 roku zorganizowano spływ kajakowy Przemszą, w którym wzięło udział około 30 obsad, rekrutujących się spośród studentów śląskich uczelni, w tym katowickiej Akademii Wychowania Fizycznego i WyŜszej Szkoły Biznesu w Dąbrowie Górniczej. Pierwsza tego typu impreza zakończyła się pełnym sukcesem i będzie wpisana na stałe w kalendarz imprez sportowo-rekreacyjnych.

18 Plany i zamierzenia miasta oraz współpracujących klubów Ŝeglarskich są bardzo ambitne: W roku 2005 planuje się zorganizowanie kilku regat Ŝeglarskich, m.in. z okazji Dni Dąbrowy Górniczej, Dni Morza, Międzynarodowego Dnia Dziecka, o puchar Prezydenta Miasta, o Błękitną Wstęgę Pogorii czy o puchary komandorów klubów Ŝeglarskich. Wspierana będzie przez miasto rozpoczęta przed kilkoma laty Letnia Akademia śeglarska dla dzieci i młodzieŝy, organizowana w ramach akcji Lato w mieście przez kluby Ŝeglarskie. Wykorzystując naturalnie płynące nurty rzek, Białej i Czarnej Przemszy, będzie zorganizowany spływ kajakowy z metą przy ujściu Przemszy do Wisły. Z okazji Dni Dąbrowy Górniczej zaplanowano organizację na jeziorze Pogoria III międzyuczelnianych regat wioślarskich z wykorzystaniem do tego celu łodzi D2 i Trener. Kolejną pozycją, która na stałe wpisała się w kalendarz imprez miejskich, są pikniki i imprezy organizowane na plaŝach komunalnych, jak np. cykle turniejów siatkowej piłki plaŝowej, plaŝowej piłki noŝnej i inne, w rodzaju śeglarskiej Nocy Świętojańskiej, organizowanej przez Turystyczny Klub śeglarski Tramp. Uchwałą Rady Miejskiej wprowadzono w Ŝycie Gminny program krzewienia kultury fizycznej oraz kształtowania prawidłowych nawyków zdrowego trybu Ŝycia i wypoczynku dzieci dąbrowskich przedszkoli i oddziałów przedszkolnych (3 7 lat) realizowany poprzez wszechstronne zajęcia rekreacyjno-sportowe w wodzie. W programie współuczestniczy aquapark NEMO Wodny Świat, a finansowany jest przez Urząd Miasta Dąbrowy Górniczej. Akcją objętych jest dzieci z dąbrowskich przedszkoli. Równocześnie realizowany jest podobny program, obejmujący swoim zasięgiem ok dzieci i młodzieŝy z dąbrowskich szkół podstawowych, gimnazjalnych i średnich. RównieŜ Urząd Miasta Dąbrowy Górniczej finansuje program rehabilitacji dzieci i młodzieŝy niepełnosprawnej z dąbrowskich szkół specjalnych poprzez zajęcia ruchowe z elementami hipoterapii. Program ten znalazł szeroki oddźwięk wśród dzieci i młodzieŝy o róŝnym stopniu niepełnosprawności, zarówno psychicznej jak i ruchowej. Korzystają z niego równieŝ dzieci niewidome i niedowidzące. W Dąbrowie Górniczej panuje korzystny klimat dla rozwoju kultury fizycznej, szczególnie wśród dzieci i młodzieŝy, stanowiąc alternatywę dla róŝnych patologii, co w czasach powszechnych zagroŝeń uzaleŝnieniami jest szczególnie waŝne. Wychowanie dzieci i młodzieŝy w poszanowaniu wartości, jakie niesie ze sobą rywalizacja na polu sportowym to szansa dla całego społeczeństwa. Szczególna rola przypada tu jeziorom Pogoria, znajdującym się tu klubom oraz pozostałej infrastrukturze słuŝącej sportom i rekreacji nad wodą. Docenili te działania i półwieczne juŝ osiągnięcia członkowie jury Nagrody Przyjaznego Brzegu. Dąbrowa Górnicza TKś Tramp -

19 GiŜycko Tradycyjnie juŝ duŝe centrum turystyki i sportów wodnych, konsekwentnie wzbogacające ofertę, wychodzące z inicjatywą budowy Ekomariny GiŜycko leŝy w północno-wschodniej części Polski (21 46' E ' N) w Krainie Wielkich Jezior Mazurskich, stanowiącej część rozległego pasma pojeziernego, które obejmuje obszar od półwyspu Jutlandzkiego po Wałdaj. Przez teren powiatu przebiega w kierunku południowym wyraźne poprzeczne obniŝenie w wale pojeziernym rozciągające się od Węgorzewa po Ruciane i Pisz. Tu skupiły się wielkie zbiorniki wodne: Mamry, Niegocin, Śniardwy i wiele mniejszych jezior. Dlatego teŝ obszar ten nazywamy Krainą Wielkich Jezior albo Pojezierzem GiŜyckim. Wielkie jeziora leŝą na wysokości około 116 m n.p.m. Ku wschodowi teren podnosi się w stronę Pojezierza Ełckiego, z zachodu zaś wzgórza Pojezierza Mrągowskiego przekraczają 200 m n.p.m. Pojezierze GiŜyckie posiada wielką liczbę jezior róŝnych kształtów i wielkości: od wielkich zbiorników wodnych, których przeciwległe brzegi nikną na horyzoncie, po maleńkie rozsiane w licznych zagłębieniach terenu oczka (jeziora o średnicy do 60m). Długie i niezwykle malownicze jeziora rynnowe łączą się tu z wielkimi jeziorami morenowymi, a kanały między poszczególnymi zbiornikami wodnymi są krótkie. Dlatego szlak Wielkich Jezior Mazurskich jest najatrakcyjniejszym śródlądowym szlakiem wodnym w Polsce. Zmienność krajobrazu jest tu ogromna. Jeziora rynnowe podobne są do wielkich rzek, a urocze są ich brzegi, w wielu miejscach pokryte pięknymi, wysokopiennymi lasami, gdzieniegdzie strome i wysokie. Natomiast wielkie jeziora wydają się, dzięki swym niewysokim brzegom, jeszcze rozleglejsze, niŝ są w rzeczywistości. Dodajmy do tego wielkie bogactwo ptactwa, zwłaszcza wodnego, jak łabędzie, kormorany, dzikie gęsi i kaczki, Ŝurawie, a otrzymamy obraz tej cudnej krainy.

20 GiŜycko centralnie połoŝone na tym obszarze, powszechnie jest uznawane za wodną stolicę Polski". Rola miasta jako głównego ośrodka turystycznego na Pojezierzu Mazurskim będzie niewątpliwie stale rosła. GiŜycko posiada wyjątkowo bogatą ofertę dla sympatyków turystyki wodnej. Uzupełnienie stanowią oferty dla innych turystów, takŝe świetne imprezy kulturalne, zabytki, atrakcje przyrodnicze oraz zaplecze noclegowe i gastronomiczne. Dzięki temu latem spotkamy tłumy turystów z całej Polski, róŝnych zakątków Europy i całego świata. Istniejące zaplecze coraz częściej skłania do odwiedzin w pozostałych porach roku. Funkcjonowanie na pograniczu pozostawiło spuściznę w postaci licznych obiektów militarnych. Atrakcją na skalę europejską jest Twierdza "Boyen" w GiŜycku, stanowiska obronne Pozycji Polowej Wielkich Jezior powstałe w 1914 r. i rozwinięte w końcu lat 30-tych w GiŜycki Rejon Umocniony. Dodatkowo na uwagę zasługują zabytki kultury technicznej takie jak: most obrotowy w GiŜycku - jeden z dwóch w Europie nadal czynnych mostów drewnianych, młyny wodne w Rynie, Paprotkach, Konopkach oraz wiatraki holenderskie w Rynie i Sterławkach Małych. Interesującym uzupełnieniem walorów turystycznych jest oferta kulturalna. Zwłaszcza latem gwarantuje duŝą liczbę zróŝnicowanych imprez, które urozmaicą pobyt na Mazurach. Połączeniem aktywności i familijnej zabawy są majowe Ogólnopolskie Biegi Rodzinne wokół Twierdzy Boyen w GiŜycku. Kontynuację stanowią cykliczne Festyny Letnie organizowane przez lokalne ośrodki kultury z Festynem Historycznym w Rynie na czele. Widomym śladem bogactwa kulturowego są liczne imprezy folklorystyczne, kruklaneckie Spotkania z Folklorem, jedyna w swoim rodzaju "Nicz na Iwana na Kupała", czy teŝ giŝycki "Jarmark Św. Brunona". Imprezy i spektakle plenerowe przygotowuje Teatr IOTA w Radziach k/wydmin. Tym, co jednak wyróŝnia Mazury latem są rozchodzące się po lustrach jezior nuty niemal wszystkich gatunków muzyki. W kolejne wakacyjne weekendy w Amfiteatrze Twierdzy Boyen bawimy się na koncertach znanych zespołów muzycznych, krajowych i zagranicznych oraz festiwalach ogólnopolskich, takich jak największa impreza Ŝeglarska w Polsce pn. "Szanty w GiŜycku". Zachęcamy do odwiedzin w GiŜycku - takŝe wirtualnych, na stronach www. Burmistrz Jolanta Piotrowska