Pytania i odpowiedzi Pomoc finansowa wstępnie uznanym grupom producentów owoców i warzyw:

Transkrypt

1 Pytania i odpowiedzi Pomoc finansowa wstępnie uznanym grupom producentów owoców i warzyw: 1. Czy do wartości produktów sprzedanych wstępnie uznanej grupy producentów owoców i warzyw można zaliczyć sprzedaż produktów udokumentowanych fakturami i rachunkami sprzedaży, wytworzonych przez członków grup i organizacji producentów, wystawionymi w okresie wnioskowanym, a nieopłaconymi przez kontrahentów w okresie wnioskowanym? W księgach rachunkowych jednostki należy ująć wszystkie osiągnięte, przypadające na jej rzecz, przychody i obciążające ją koszty związane z tymi przychodami dotyczące danego roku obrotowego, niezależnie od terminu realizacji zapłaty (zgodnie z przepisami art. 6 ustawy z 29 września 1994 r. o rachunkowości (t.j. (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz z późn. zm.)). Ponadto Międzynarodowy Standard Rachunkowości Nr 18 określa następujące kryteria, kiedy transakcje sprzedaży towarów mogą zostać uznane za przychody, tj.: jednostka gospodarcza przekazała nabywcy znaczące ryzyko i korzyści wynikające z praw własności do towarów, jednostka gospodarcza przestaje być trwale zaangażowana w zarządzanie sprzedanymi towarami w stopniu, w jakim funkcję taką realizuje się wobec towarów, do których ma się prawo własności, ani też nie sprawuje się nad nim efektywnej kontroli, kwotę przychodów można wycenić w wiarygodny sposób, istnieje prawdopodobieństwo, że jednostka gospodarcza uzyska korzyści ekonomiczne z tytułu transakcji, koszty już poniesione oraz te, które zostaną poniesione przez jednostkę gospodarczą w związku z transakcją można wycenić w wiarygodny sposób. Oznacza to, że do wartości produktów sprzedanych przez grupy i organizacje producentów owoców i warzyw należy również zaliczyć wartość określoną w fakturach i rachunkach wystawionych w okresie objętym wnioskiem, za które odbiorcy produktów nie uiścili należności w okresie objętym wnioskiem. 2. Czy wstępnie uznana grupa producentów owoców i warzyw może otrzymywać pomoc finansową z tytułu realizacji planu dochodzenia do uznania za okresy półroczne? Zgodnie z art. 43 ust. 3 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, pomoc finansowa na pokrycie kosztów związanych z utworzeniem grupy producentów i prowadzeniem działalności administracyjnej, oraz na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania jest wypłacana w ratach rocznych lub półrocznych na zakończenie każdego rocznego lub półrocznego okresu realizacji planu uznawania, lub w ratach obejmujących część rocznego okresu, jeżeli plan rozpoczyna się w trakcie okresu rocznego lub jeżeli uznanie zostaje udzielone przed zakończeniem okresu rocznego. Natomiast zgodnie z art. 45 ust. 2 RK (UE) Nr 543/2011, wnioski o przyznanie pomocy dotyczące okresów półrocznych można składać tylko pod warunkiem, że plan dochodzenia do uznania jest podzielony na okresy półroczne. 3. Czy wstępnie uznana grupa producentów owoców i warzyw może ubiegać się o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, w przypadku, jeśli nabyła siewnik? Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), określa, iż kosztami kwalifikowanymi do objęcia pomocą finansową na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania są wyłącznie koszty inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem, magazynowaniem lub przygotowaniem owoców i warzyw do sprzedaży, w szczególności związanych z ich myciem, czyszczeniem, sortowaniem, pakowaniem, konfekcjonowaniem, krojeniem, cięciem, szatkowaniem, obieraniem lub drylowaniem. Tym samym inwestycje związane z zakupem maszyn i urządzeń związanych z uprawą owoców i warzyw (w tym związane z ich siewem, sadzeniem itp.) nie stanowią kosztu kwalifikowanego do objęcia przedmiotową pomocą finansową. 1

2 4. Czy wstępnie uznana grupa producentów, w celu uruchomienia sortowni dla owoców i warzyw produkowanych przez jej członków, zobowiązana jest do wybudowania budynku i wyposażenia go w urządzenia sortujące, czy urządzenia te może zainstalować w dzierżawionych przez grupę budynkach należących do członków grupy? Zgodnie z 1 ust. 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, w przypadku, gdy grunt, budynek albo budowla, w których jest realizowana inwestycja, nie stanowią własności lub przedmiotu użytkowania wieczystego grupy, pomoc finansowa jest przyznawana do inwestycji polegającej na zakupie i montażu nabytej przez grupę maszyny lub urządzenia na gruncie, w budynku lub w jego części albo w budowli będących w posiadaniu członka grupy lub innego podmiotu, udostępnionych grupie na podstawie umowy, pod warunkiem że po zdemontowaniu tej maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego montażu, stan techniczny tej maszyny lub urządzenia pozwoli na ich używanie zgodne z przeznaczeniem. Zgodnie z 2 ust. 2 powyższego rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r., w przypadku inwestycji polegającej na montażu nabytej przez grupę maszyny lub urządzenia, na gruncie, w budynku albo budowli będących w posiadaniu członka grupy lub innego podmiotu, niestanowiących własności lub przedmiotu użytkowania wieczystego grupy, potwierdzeniem spełniania przez grupę warunków przyznania pomocy finansowej jest: 1) złożenie oświadczenia, że po zdemontowaniu maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego ich montażu, stan techniczny tej maszyny lub urządzenia pozwoli na ich używanie zgodne z przeznaczeniem, oraz; 2) przedłożenie umowy zawartej między grupą a jej członkiem lub innym podmiotem będącym w posiadaniu gruntu, budynku lub budowli, w których nastąpi montaż zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia, określającej okres i warunki dzierżawy, najmu lub użyczenia grupie tego gruntu, budynków lub ich części, lub budowli, warunki montażu i demontażu maszyny lub urządzenia oraz warunki wypowiedzenia umowy. 5. Czy wstępnie uznana grupa producentów owoców i warzyw może zaciągnąć kredyt na realizacje inwestycji, ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, jeżeli planuje ubiegać się do tej inwestycji o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania? Czy zabezpieczeniem tego kredytu może być przewłaszczenie przedmiotu inwestycji na rzecz banku? Zgodnie z 2 pkt 9 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie warunków wstępnego uznawania grup producentów owoców i warzyw, uznawania organizacji producentów owoców i warzyw oraz warunków i wymagań, jakie powinny spełniać plany dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2009 r. Nr 5, poz. 27), grupa producentów zobowiązana jest wskazać źródła i strukturę finansowania planu dochodzenia do uznania, natomiast przepisy nie stanowią, iż źródłem finansowania planu dochodzenia do uznania nie mogą być kredyty bankowe. Jednocześnie, zgodnie z 1 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw jest przyznawana pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem, magazynowaniem lub przygotowaniem do sprzedaży owoców i warzyw, ujętych w grupie lub grupach produktów, dla których grupa została wstępnie uznana, m.in. jeżeli grupa zobowiązała się do niezbywania i nieudostępniania innemu podmiotowi inwestycji objętej dofinansowaniem przed upływem: a) 5 lat od dnia nabycia narzędzia, maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego, b) 10 lat od dnia nabycia lub oddania do użytku budynku lub budowli. Jednocześnie zgodnie z 1 ust. 4 pkt 1 ww. rozporządzenia, jeżeli zbycie budynków, budowli, narzędzi, maszyn, urządzeń lub samochodów ciężarowych nastąpi przed upływem okresu, o którym mowa powyżej, grupa producentów zwraca kwotę w wysokości 100% pomocy finansowej przyznanej na inwestycję, zwiększoną o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia tej inwestycji do dnia zwrotu przyznanej pomocy finansowej. Uwzględniając powyższe, ustanowienie przez bank zabezpieczenia na przedmiocie inwestycji nie może być związane z przeniesieniem prawa własności do przedmiotu inwestycji, przed upływem ww. okresu 5 lat od dnia nabycia maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego, oraz okresu 10 lat od dnia nabycia lub oddania do 2

3 użytku budynku lub budowli, pod rygorem zwrotu wypłaconej pomocy finansowej w części dotyczącej zbytej inwestycji, zwiększonej o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia tej inwestycji. Natomiast zgodnie z art. 70 ust. 2 pkt 1 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. Prawo bankowe (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665, z późn. zm.), osobie fizycznej, prawnej lub jednostce organizacyjnej nie mającej osobowości prawnej, o ile posiada zdolność prawną, które nie mają zdolności kredytowej, bank może udzielić kredytu pod warunkiem ustanowienia szczególnego sposobu zabezpieczenia spłaty kredytu. Zastosowanie przewłaszczenia jako zabezpieczenia wierzytelności banku precyzuje art. 101 wymienionej ustawy. Z przepisu art. 101 ust. 1 wynika, że zabezpieczenie wierzytelności banku może być dokonane w drodze przeniesienia na bank przez dłużnika lub osobę trzecią, do czasu spłaty zadłużenia wraz z należnymi odsetkami i prowizją, prawa własności rzeczy ruchomej lub papierów wartościowych. Jedną z możliwych konstrukcji przewłaszczenia jest posłużenie się przeniesieniem własności pod warunkiem zawieszającym, powiązanym z terminem. Strony postanawiają, że własność rzeczy przejdzie na beneficjenta zabezpieczenia wierzytelności (np. bank) automatycznie (bez konieczności składania dodatkowych oświadczeń woli), z chwilą gdy dłużnik nie spełni w określonym terminie świadczenia, do którego jest zobowiązany. Konstrukcją możliwą dla ustanawianego przewłaszczenia jest także wykorzystanie warunku rozwiązującego. W tym przypadku osoba, na rzecz której ustanawia się zabezpieczenie w momencie zawarcia umowy staje się właścicielem rzeczy, wypełnienie warunku spełnienie świadczenia przez dłużnika skutkuje automatycznym powrotem własności rzeczy do dłużnika. Z powyższego wynika, że różnica w sytuacji stron w przypadku skorzystania z różnego rodzaju warunków wyraża się przede wszystkim w tym, iż w przypadku zastrzeżenia dla przeniesienia własności warunku rozwiązującego, właścicielem rzeczy pod warunkiem rozwiązującym jest bank, a ustanawiający zabezpieczenie jedynie warunkowo uprawnionym. W razie zastrzeżenia warunku zawieszającego dłużnik korzysta z rzeczy na podstawie przysługującego mu nadal aż do ziszczenia się warunku prawa własności. W świetle powyżej cytowanych przepisów i rozważań dotyczących instytucji przewłaszczenia na zabezpieczenie kredytu, nie jest możliwe zawarcie pomiędzy wstępnie uznaną grupą producentów owoców i warzyw, a bankiem umowy przewłaszczenia pod warunkiem rozwiązującym na zabezpieczenie kredytu udzielonego na sfinansowanie inwestycji objętej dofinansowaniem, bez naruszenia 1 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia z dnia 17 czerwca 2009 r. Natomiast, w ramach obsługi pomocy finansowej wstępnie uznanym grupom producentów owoców i warzyw możliwe jest zastosowanie szczególnej formy instytucji przewłaszczenia na zabezpieczenie pod warunkiem zawieszającym. W takiej konstrukcji przewłaszczenia bank nie staje się właścicielem inwestycji w dniu zawarcia umowy przewłaszczenia, a jeżeli wstępnie uznana grupa producentów owoców i warzyw spłaci kredyt w terminie w ogóle nie dojdzie do przejścia własności przedmiotu przewłaszczenia na bank. Zawarcie zatem takiej umowy przewłaszczenia nie uniemożliwia wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw wywiązania się ze zobowiązania do niezbywania inwestycji objętej dofinansowaniem przed upływem okresu, o którym mowa w 1 ust. 1 pkt 3 ww. wymienionego rozporządzenia. 6. Czy inwestycje realizowane ze środków uzyskanych z pomocy finansowej, dla których nie dokonano zmian w planie dochodzenia do uznania w zakresie źródeł finansowania, powinny zostać objęte pomocą finansową? W przypadku przeznaczenia przez grupę wcześniej uzyskanej pomocy finansowej do inwestycji ujętych w planie dochodzenia do uznania, na finansowanie inwestycji ujętych w PDU w kolejnych latach jego realizacji, grupa producentów powinna złożyć wniosek o zatwierdzenie zmian w PDU w odniesieniu do zmiany źródeł i struktury finansowania inwestycji. Natomiast, aby inwestycja mogła być przedmiotem pomocy finansowej musi być ujęta w PDU zawierającym aktualne informacje również o źródłach i strukturze jej finansowania. 7. Czy półroczny wniosek o przyznanie pomocy finansowej musi zawierać wszystkie koszty kwalifikowane poniesione w tym okresie? Co w sytuacji, gdy w tym okresie jedna inwestycja zostanie zakończona (lub zakończony jej etap), a inna inwestycja zostanie dopiero rozpoczęta (np. przeprowadzona zostanie tylko analiza ekonomiczna i projekty budowlane)? Zgodnie z art. 45 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, grupa producentów składa tylko jeden wniosek o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie kosztów związanych z utworzeniem grupy producentów i 3

4 prowadzeniem działalności administracyjnej oraz na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, w terminie trzech miesięcy od zakończenia każdego rocznego lub półrocznego okresu realizacji planu dochodzenia do uznania. Nie ujęcie we wniosku za okres roczny lub półroczny wszystkich kosztów kwalifikowanych, poniesionych w tym okresie (z wyłączeniem kosztów zakupu gruntu oraz kosztów związanych z przygotowaniem i realizacją inwestycji rozliczanych po zakończeniu całej inwestycji, z którą wiążą się te koszty), pozbawi grupę możliwości objęcia ich pomocą finansową. Pomoc finansowa przyznawana jest do zrealizowanej inwestycji lub jej etapu, zatwierdzonych do realizacji w okresie rocznym lub półrocznym planu dochodzenia do uznania. W przypadku, gdy w okresie rocznym lub półrocznym zatwierdzono do realizacji tylko przeprowadzenie analizy ekonomicznej inwestycji oraz przygotowanie projektu budowlanego, pomocą finansową zostaną objęte tylko i wyłącznie te wydatki, jednak po zakończeniu całej inwestycji, z którą są związane. Tym samym pozostałe koszty realizacji inwestycji powinny zostać zatwierdzone na kolejne okresy realizacji planu dochodzenia do uznania. Natomiast w sytuacji braku możliwości zrealizowania wszystkich nakładów inwestycyjnych zatwierdzonych na dany okres realizacji planu istnieje możliwość przesunięcia ich realizacji na kolejny okres poprzez dokonanie zmiany w planie dochodzenia do uznania (zgodnie z art. 5 ust. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu, rynku suszu paszowego oraz rynków lnu i konopi uprawianych na włókno (tj. Dz. U. z 2011 r. Nr 145, poz. 868)). 8. Co w sytuacji, gdy w danym roku dochodzenia do uznania nie uda się zrealizować inwestycji lub jej etapu, a pewne koszty kwalifikowane zostaną poniesione, a całość inwestycji zostanie przeniesiona na rok następny (poprzez zmianę planu dochodzenia do uznania)? Czy koszty kwalifikowane poniesione w roku poprzednim będzie można rozliczyć w roku faktycznie zrealizowanej inwestycji lub jej etapu? Zgodnie z 1 ust. 1 pkt. 1 lit. a i b rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw jest przyznawana pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem, magazynowaniem lub przygotowaniem do sprzedaży owoców i warzyw, ujętych w grupie lub grupach produktów, dla których grupa została wstępnie uznana, jeżeli inwestycja lub jej etap zostały ujęte w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania na dany okres rozliczeniowy i zostały zrealizowane. W związku z powyższym, grupa producentów uwzględnia w planie dochodzenia do uznania inwestycje, które mogą być podzielone na etapy realizacji w poszczególnych rocznych lub półrocznych okresach planu dochodzenia do uznania, po upływie których ubiega się o przyznanie pomocy finansowej. Pomoc finansowa przyznawana jest do faktycznie poniesionych kwalifikowanych kosztów inwestycji, które są zatwierdzone na okres objęty wnioskiem. Tym samym w sytuacji, gdy w danym roku możliwe będzie zrealizowanie tylko części inwestycji, grupa producentów powinna poprzez zmianę planu dochodzenia do uznania przenieść na kolejny okres realizacji planu nie całą inwestycję, ale jej część pozostałą do realizacji (tym samym dzieląc inwestycję na etapy). Poniesione koszty inwestycyjne będą mogły być objęte pomocą finansową tylko za okres, na który zostały zatwierdzone. 9. Czy maszyny i urządzenia stanowiące z jednej strony koszty kwalifikowane inwestycji, a z drugiej przedmiot kredytowania, mogą być przedmiotem zastawu na rzecz Banku tytułem zabezpieczenia udzielonego kredytu? Zgodnie z 1 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), grupa zobowiązuje się do niezbywania i nieudostępniania innemu podmiotowi inwestycji objętej dofinansowaniem przed upływem 5 lat od dnia nabycia narzędzia, maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego lub 10 lat od dnia nabycia lub oddania do użytku budynku lub budowli. Natomiast zgodnie z 1 ust. 4 pkt 1 ww. rozporządzenia, w przypadku zbycia budynków, budowli, narzędzia maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego przed upływem okresu, o którym mowa powyżej, grupa zwraca kwotę w wysokości 100% pomocy finansową przyznanej na inwestycję, zwiększoną o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia tej inwestycji lub udostępnienia jej innemu podmiotowi do dnia zwrotu przyznanej pomocy finansowej. 4

5 Uwzględniając powyższe, ustanowienie przez bank zabezpieczenia na przedmiocie inwestycji nie może być związane z przeniesieniem prawa własności do przedmiotu inwestycji, przed upływem 5 lat od dnia nabycia narzędzia, maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego lub 10 lat od dnia nabycia lub oddania do użytku budynku lub budowli, pod rygorem zwrotu 100% wypłaconej pomocy finansowej przyznanej na zbytą inwestycję, zwiększonej o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia tej inwestycji do dnia zwrotu przyznanej pomocy finansowej. Należy podnieść, że zastaw na rzeczy nie prowadzi do przeniesienia własności (o ile nie zajdzie podstawa do egzekucji zobowiązania, które zastaw zabezpiecza, w przypadku nie wywiązania się dłużnika ze świadczenia). Należy podkreślić, że instytucja zastawu na rzeczy pozwala na pozostawienie jej u właściciela. Powyższe oznacza, że zastaw nie narusza 1 ust. 1 pkt. 3 ww. rozporządzenia, tym samym maszyny i urządzenia stanowiące koszty kwalifikowane inwestycji, a z drugiej strony przedmiot kredytowania, mogą być przedmiotem zastawu na rzecz banku tytułem zabezpieczenia udzielonego kredytu. 10. Czy uruchomienie kredytu na sfinansowanie kosztów kwalifikowanych Bank może uzależnić od uzyskania wcześniej przez grupę pozytywnej decyzji dyrektora oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa w sprawie przyznania pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania? Zgodnie z art. 45 ust. 1 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw,, grupa producentów składa tylko jeden wniosek o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie kosztów związanych z utworzeniem grupy producentów i prowadzeniem działalności administracyjnej oraz na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, w terminie trzech miesięcy od zakończenia każdego rocznego lub półrocznego okresu realizacji planu dochodzenia do uznania. Natomiast zgodnie z 1 ust. 1 pkt 1 lit. a i b rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, grupa producentów może otrzymać pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem, magazynowaniem lub przygotowaniem do sprzedaży owoców i warzyw, ujętych w grupie lub grupach produktów, dla których grupa została wstępnie uznana, jeżeli inwestycja lub jej etap zostały ujęte w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania na dany okres rozliczeniowy i zostały zrealizowane. W celu potwierdzenia spełnienia warunków przyznania pomocy finansowej grupa składa oświadczenie potwierdzające zrealizowanie inwestycji lub jej etapu oraz przedkłada fakturę albo dokument o równoważnej wartości dowodowej, potwierdzające poniesione koszty zrealizowanej inwestycji lub jej etapu. Zgodnie z art. 9 ust. 7a pkt. 1 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu, rynku suszu paszowego oraz rynków lnu i konopi uprawianych na włókno (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 145, poz. 868), dyrektor oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wydaje decyzje w sprawie przyznania wstępnie uznanej grupie producentów pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania w terminie 3 miesięcy od dnia złożenia wniosku. Uwzględniając powyższe, decyzja w sprawie przyznania pomocy finansowej wydawana jest po zrealizowaniu inwestycji przez grupę producentów. Tym samym brak jest podstaw prawnych umożliwiających dyrektorowi oddziału regionalnego Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa wydanie decyzji w sprawie przyznania wstępnie uznanej grupie producentów pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji przed jej zrealizowaniem oraz przed złożeniem wniosku o przyznanie przedmiotowej pomocy finansowej. 11. Czy za koszt kwalifikowany można uznać zakup maszyn i samochodów ciężarowych od członków GP? Rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), nie zawiera zapisów określających kryteria podmiotowe dla zbywców nieruchomości, maszyn, urządzeń, czy samochodów ciężarowych (stanowiących przedmiot inwestycji), tym samym wstępnie uznana grupa producentów może dokonać zakupu maszyn i samochodów ciężarowych od dowolnej osoby fizycznej lub 5

6 prawnej, w tym również od członka grupy, z zachowaniem warunków określonych w 3 oraz 5 ww. rozporządzenia. 12. Czy zakup przez grupę producentów samej przyczepy lub samej naczepy do przewozu owoców i warzyw, w przypadku, gdy grupa posiada już samochód ciężarowy lub ciągnik siodłowy, może być kosztem kwalifikowanym? Zgodnie z pkt. 11 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r., kwalifikowanymi kosztami inwestycji są m.in. koszty zakupu samochodów ciężarowych o dopuszczalnej masie całkowitej powyżej 3,5 tony, z wyłączeniem samochodów przeznaczonych do przewozu osób. Stosownie do art. 2 ust. 42 i 42a ustawy z dnia 20 czerwca 1997 r. Prawo o ruchu drogowym (t.j. Dz. U. z 2005 r. Nr 108, poz. 908 z późn. zm), samochód ciężarowy oznacza pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do przewozu ładunków, natomiast ciągnik samochodowy oznacza pojazd samochodowy przeznaczony konstrukcyjnie do ciągnięcia przyczepy/naczepy, określenie to obejmuje ciągnik siodłowy i ciągnik balastowy. Z kolei art. 2 ust. 50 i 52 definiuje przyczepę jako pojazd kołowy bez silnika, przystosowany do łączenia go z innym pojazdem silnikowym, a naczepę jako przyczepę, której cześć spoczywa na pojeździe silnikowym i obciąża ten pojazd. Zatem uwzględniając ww. przepisy przedmiotowego pkt. 11 wykazu kosztów kwalifikowanych oraz ustawy Prawo o ruchu drogowym, pomocą finansową można objąć: 1) zakup samochodu ciężarowego wraz z przyczepą/naczepą lub ciągnika samochodowego (ciągnika siodłowego) wraz z naczepą, jako stanowiących integralne części (zestawy) nabytych samochodów ciężarowych; 2) zakup samochodu ciężarowego bez przyczepy lub samego ciągnika samochodowego (ciągnika siodłowego) bez naczepy, w przypadku, gdy grupa producentów posiada już naczepę do przewozu owoców i warzyw. Natomiast stosownie do brzmienia pkt. 11 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, zakup samej przyczepy do samochodów ciężarowych lub zakup samej naczepy do ciągników siodłowych, w sytuacji, gdy grupa producentów posiada już samochód ciężarowy lub ciągnik siodłowy, ze względu na fakt, iż definicja samochodu ciężarowego nie obejmuje przyczepy oraz naczepy, nie może stanowić kosztu kwalifikowanego w ramach mechanizmu wsparcia inwestycji dokonywanych przez grupy producentów owoców i warzyw podlegającego refundacji. 13. Czy dokumenty finansowo-księgowe muszą posiadać dekrety księgowe? Zgodnie z 2 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), potwierdzeniem spełniania warunków przyznania pomocy finansowej przez grupę producentów owoców i warzyw jest złożenie m.in. oświadczenia lub dokumentu potwierdzającego zrealizowanie inwestycji lub jej etapu oraz przedłożenie faktury albo dokumentu o równoważnej wartości dowodowej, potwierdzających wysokość kosztów poniesionych na zrealizowanie inwestycji lub jej etapu. Stosownie do art. 21 ust. 1 pkt 6 ustawy z dnia 29 września 1994 r. o rachunkowości (tj. (Dz. U. z 2009 r. Nr 152, poz z późn. zm.), za dekret księgowy uważa się stwierdzenie sprawdzenia i zakwalifikowania dowodu do ujęcia w księgach rachunkowych przez wskazanie miesiąca oraz sposobu jego ujęcia w księgach rachunkowych (dekretacja) oraz podpis osoby odpowiedzialnej za te wskazania. Zgodnie z 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 r. w sprawie zwrotu podatku niektórym podatnikom, wystawiania faktur, sposobu ich przechowywania oraz listy towarów i usług, do których nie mają zastosowania zwolnienia od podatku od towarów i usług (Dz. U. Nr 212, poz. 1337), faktura, jako dokument stwierdzający dokonanie sprzedaży nie musi zawierać dekretu księgowego. Jednocześnie należy zauważyć, że przepisy regulujące obsługę pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, wymagają od grupy producentów potwierdzenia, iż inwestycja została zrealizowana oraz koszty zrealizowanej inwestycji lub jej etapu zostały poniesione, natomiast nie nakładają na grupę obowiązku przedstawienia dokumentów potwierdzających zaksięgowanie poniesionych kosztów w księgach rachunkowych. Natomiast potwierdzenie ujęcia w księgach rachunkowych grupy producentów poniesionych kosztów zrealizowanej inwestycji może być przedmiotem kontroli na miejscu, 6

7 przeprowadzanej w siedzibie grupy. Okoliczności zaksięgowania poniesionych kosztów można weryfikować np. poprzez manualne skierowanie do kontroli na miejscu, w razie zaistnienia wątpliwości co do wiarygodności (prawidłowości, rzetelności) otrzymanych przez Agencję dokumentów. W celu udokumentowania poniesienia kosztów grupa załącza do wniosku kserokopie potwierdzonych za zgodność z oryginałem faktur lub innych dokumentów o równoważnej wartości dowodowej oraz kopie dokumentów potwierdzających dokonanie zapłaty, np. kopie wyciągu bankowego lub przelewu bankowego. Natomiast potwierdzeniem faktycznego zrealizowania inwestycji jest oświadczenie załączane do wniosku o przyznanie pomocy finansowej (W-1.5/20), w którym grupa potwierdza, że inwestycja została zrealizowana zgodnie z zatwierdzonym planem dochodzenia do uznania. Mając powyższe na uwadze, na podstawie obowiązujących przepisów w zakresie obsługi pomocy finansowej dla grup producentów owoców i warzyw, faktury lub inne dokumenty o równoważnej wartości dowodowej, dołączane do wniosku o przyznanie pomocy finansowej, nie muszą zawierać dekretów księgowych. 14. Czy umowa kupna sprzedaży zawarta pomiędzy grupą producentów, a członkiem GP na zakup maszyn i samochodów ciężarowych powinna być zarejestrowana w Urzędzie Skarbowym? Zgodnie z art. 1 ust. 1 pkt 1 lit. a ustawy z dnia 9 września 2000 r. o podatku od czynności cywilno prawnych (Dz. U. z 2005 r. Nr 41 poz. 399), obowiązkowi opłacenia podatku od czynności cywilno prawnych podlegają m.in. umowy sprzedaży oraz zamiany rzeczy i praw majątkowych. Zgodnie z 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, w przypadku nabycia używanego narzędzia, maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego, pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania jest przyznawana, jeżeli grupa przedłoży dokument albo oświadczenie zbywcy potwierdzające, że zbywca był uprawniony do zbycia narzędzia, maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego oraz że w okresie ostatnich siedmiu lat nie były one nabyte ze środków stanowiących dofinansowanie z krajowych lub wspólnotowych środków publicznych oraz złoży oświadczenie, że narzędzie, maszyna, urządzenie lub samochód ciężarowy posiadają właściwości techniczne zgodne z ich przeznaczeniem określonym w planie dochodzenia do uznania oraz spełniają obowiązujące normy techniczne. Ponadto zgodnie z 2 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia, o którym mowa powyżej, potwierdzeniem spełniania warunków przyznania pomocy finansowej przez grupę producentów owoców i warzyw jest złożenie m.in. oświadczenia lub dokumentu potwierdzającego zrealizowanie inwestycji lub jej etapu oraz przedłożenie faktury albo dokumentu o równoważnej wartości dowodowej, potwierdzających wysokość kosztów poniesionych na zrealizowanie inwestycji lub jej etapu. W przypadku zawarcia przez grupę umowy kupna-sprzedaży na zakup maszyn i samochodów ciężarowych, powinna ona dołączyć do wniosku o przyznanie pomocy finansowej kserokopię takiej umowy potwierdzoną za zgodność z oryginałem oraz dokument potwierdzający dokonanie zapłaty za nabyte maszyny i samochody ciężarowe (np. kopię przelewu bankowego, wyciągu bankowego). Reasumując, brak jest podstaw prawnych, aby w trakcie rozpatrywania wniosku o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, wymagać od grupy producentów potwierdzenia wypełnienia przez nią obowiązków podatkowych, wynikających z odrębnych przepisów np. opłacenia podatku od czynności cywilno prawnych wynikających z zawartej umowy. 15. Jeśli wartość brutto maszyny przekracza o 0,01 zł wartość z opinii technicznej rzeczoznawcy, a pomoc finansowa wypłacana jest do wartości netto, to czy wartość netto należy pomniejszyć o 0,01 zł? Zgodnie z 5 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, pomoc finansową na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania przyznaje się wyłącznie do wysokości stanowiącej wartość rynkową tych inwestycji. Natomiast wartość rynkową nabytych: gruntu, budynku, budowli, używanego narzędzia, używanej maszyny, używanego urządzenia lub używanego samochodu ciężarowego, określa się na podstawie przedłożonego przez grupę dokumentu wystawionego przez uprawnionego rzeczoznawcę. Pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji przyznawana jest do wartości netto poniesionych kosztów, dlatego zaświadczenie/dokument określający wartość rynkową inwestycji powinien zawierać kwotę netto, aby 7

8 możliwe było jej porównanie z wartością poniesionego kosztu, określoną na fakturze albo dokumencie o równoważnej wartości dowodowej. W związku z powyższym, przy ustalaniu wartości netto inwestycji, stanowiącej podstawę naliczenia pomocy finansowej, należy objąć dofinansowaniem kwotę netto z faktury/dokumentu o równoważnej wartości dowodowej lub kwotę netto określoną w zaświadczeniu o wartości rynkowej, którakolwiek z tych kwot jest niższa. Tym samym, w sytuacji, gdy wartość netto maszyny przekracza wartość netto z opinii technicznej rzeczoznawcy, to kwotę netto maszyny stanowiącą podstawę naliczenia pomocy finansowej należy obniżyć do kwoty podanej w zaświadczeniu/dokumencie rzeczoznawcy. 16. Kiedy powinna zostać wystawiona opinia rzeczoznawcy odnośnie używanych maszyn i urządzeń, które chce zakupić grupa (przed, czy po dokonaniu zakupu)? Zgodnie z 5 ust. 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), w przypadku, gdy poniesione koszty realizacji inwestycji przewyższają ich wartość rynkową, pomoc finansową przyznaje się wyłącznie do wysokości stanowiącej wartość rynkową tych inwestycji. Natomiast stosownie do 5 ust. 2 ww. rozporządzenia, wartość rynkową nabytych: gruntu, budynku, budowli, używanego narzędzia, używanej maszyny, używanego urządzenia lub używanego samochodu ciężarowego, określa się na podstawie przedłożonego przez grupę dokumentu wystawionego przez uprawnionego rzeczoznawcę. W sytuacji braku w przepisach prawa uregulowań dotyczących terminu ważności wystawianych zaświadczeń/dokumentów określających wartość rynkową używanych maszyn i urządzeń, należy zwrócić uwagę, aby wystawiane zaświadczenie/dokument w jak największym stopniu odzwierciedlał rzeczywistą wartość rynkową zrealizowanej inwestycji (w tym: nabytych przez grupę maszyn i urządzeń). W przypadku, gdy rzeczywiście poniesione koszty realizacji inwestycji przekroczą jej wartość rynkową, określoną w zaświadczeniu, pomoc finansowa zostanie zredukowana wyłącznie do wartości rynkowej inwestycji, której dotyczy zaświadczenie/dokument wystawiony przez rzeczoznawcę. Zaświadczenie, określające wartość rynkową inwestycji, w tym używanych maszyn i urządzeń, dołączane jest przez grupę producentów do wniosku o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji, ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania. W przypadku, gdy przedmiotowe zaświadczenie/dokument zostanie wystawiony znacznie wcześniej aniżeli planowana data realizacji inwestycji, grupa producentów ponosi ryzyko wystąpienia różnicy pomiędzy wartością określoną w zaświadczeniu, a wartością rzeczywiście poniesionych kosztów zrealizowanej inwestycji, co może spowodować redukcję naliczonej pomocy finansowej. W celu uniknięcia ewentualnych różnic w wartości dokonanej wyceny inwestycji (w tym zakupionych używanych maszyn i urządzeń), a rzeczywiście poniesionymi kosztami, zaleca się, aby data wystawionego zaświadczenia/dokumentu była możliwie najbardziej zbliżona do daty faktycznej realizacji inwestycji. 17. Jeżeli przedmiotem zakupu od osoby fizycznej jest używany sprzęt lub urządzenie, które nie posiada tabliczki znamionowej, ani innych numerów magazynowych, to w takim przypadku jakie dane powinny być zawarte w umowie cywilno - prawnej w celu identyfikacji danego urządzenia? Na podstawie 3 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), w przypadku nabycia używanego narzędzia, maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego, pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania jest przyznawana, jeżeli grupa przedłoży dokument albo oświadczenie zbywcy potwierdzające, że zbywca był uprawniony do zbycia maszyny, urządzenia lub środka transportu oraz że w okresie ostatnich siedmiu lat nie były one nabyte ze środków stanowiących dofinansowanie z krajowych lub wspólnotowych środków publicznych. Ponadto zgodnie z 3 ust. 1 pkt 2 ww. rozporządzenia, grupa producentów owoców i warzyw powinna złożyć oświadczenie, że narzędzie, maszyna, urządzenie lub samochód ciężarowy posiadają właściwości techniczne zgodne z ich przeznaczeniem określonym w planie dochodzenia do uznania oraz spełniają obowiązujące normy techniczne. Mając na uwadze powyższe, aby dane narzędzie, maszyna, urządzenie lub też samochód ciężarowy mogły być objęte pomocą finansową oraz podlegać ewentualnej kontroli na miejscu, przedmiot inwestycji musi być w sposób jednoznaczny identyfikowalny. Na podstawie odrębnych przepisów, produkowane maszyny i urządzenia, samochody ciężarowe oznaczane są w sposób umożliwiający ich identyfikację. Dla przykładu sposób 8

9 oznakowania maszyn określa rozporządzenie Ministra Gospodarki z dnia 20 grudnia 2005 r. w sprawie zasadniczych wymagań dla maszyn i elementów bezpieczeństwa (Dz. U. Nr 259, poz. 2170), wydane na podstawie art. 9 ustawy z dnia 30 sierpnia 2002 r. o systemie oceny zgodności (Dz. U. z 2004 r. Nr 204, poz. 2087, z późn. zm.). Mając na uwadze powyższe, każda maszyna, urządzenie zgłoszone do objęcia pomocą finansową, których pochodzenie jest nieznane, nie zawierające oznaczeń umożliwiających ich identyfikację (np. tabliczki znamionowej, numeru seryjnego itp.) nie mogą być objęte pomocą finansową na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania. 18. Jak powinny być opisane używane skrzyniopalety, które są przedmiotem zakupu przez grupę producentów? Zakup przez wstępnie uznaną grupę producentów owoców i warzyw palet, skrzyń i skrzynio-palet, służących do przechowywania owoców i warzyw jest kosztem kwalifikowanym w ramach zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania. Natomiast zgodnie z art. 6 ust. 1 ustawy z dnia 11 maja 2001 r. o opakowaniach i odpadach opakowaniowych (Dz. U. Nr 63, poz. 638, z późn. zm.), producenci opakowań, w tym skrzynio-palet, jako zbiorczych opakowań owoców i warzyw, służących do ich magazynowania, przechowywania i transportu, mogą, ale nie muszą ich znakować. Biorąc pod uwagę powyższe, wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw przyznawana jest pomoc finansowa na zakup konkretnej ilości skrzynio-palet, jednak oznaczonych co do rodzaju i wersji, na podstawie takich danych jak: nazwa palety, wymiary zewnętrzne, wymiary wewnętrzne, pojemność w litrach, wersja na 4 stopach, 2 płozach, czy 3 płozach (np. zgodnie z numerem katalogowym, przypisanym dla danego rodzaju skrzynio-palety). W związku z powyższym, ilość zakupionych skrzynio-palet określonego rodzaju, objętych dofinansowaniem, powinna być zgodna z rzeczywistą ilością skrzynio-palet, tego samego rodzaju, posiadanych przez grupę producentów (będących na jej stanie). Ponadto, ilość palet, skrzyń, skrzynio-palet objętych pomocą finansową, które są w posiadaniu grupy, może być przedmiotem kontroli na miejscu realizowanej w siedzibie grupy producentów. 19. Jeśli wszyscy członkowie grupy zajmują się tylko uprawą pomidora do przetwórstwa, który po wstępnej selekcji przeprowadzanej w trakcie zbioru zostaje przetransportowany bezpośrednio do zakładu przetwórczego, to czy w takiej sytuacji grupa może całkowicie odstąpić od budowy magazynów lub przechowalni? Zgodnie z art. 122 lit. a ppkt (iii) rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku), organizacja producentów skupia producentów sektora owoców i warzyw w odniesieniu do rolników uprawiających co najmniej jeden produkt tego sektora lub produktów przeznaczonych wyłącznie do przetworzenia. W związku z powyższym, mogą powstawać organizacje producentów, których członkowie produkują wyłącznie owoce i warzywa z przeznaczeniem do przetwórstwa. Adekwatnie, mogą funkcjonować wstępnie uznane grupy producentów owoców i warzyw, realizujące plan dochodzenia do uznania, do których należą wyłącznie producenci owoców i warzyw przeznaczonych do przetwórstwa. Jednym z celów działania organizacji producentów, o którym mowa w art. 122 lit. c rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku), jest m.in. koncentracja dostaw i umieszczenie na rynku produktów wytwarzanych przez jej członków. Jednocześnie art. 125b ust. 1 lit. e ww. rozporządzenia (WE) Nr 1234/2007 stanowi, że Państwa Członkowskie uznają organizacje producentów, które w razie potrzeby zapewniają swoim członkom środki techniczne umożliwiające zbiór, magazynowanie, pakowanie i wprowadzanie do obrotu ich produktów oraz zapewniają właściwe zarządzanie ich działalnością handlową i księgowością. Natomiast stosownie do art. 23 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, organizacje producentów dysponują personelem, infrastrukturą i wyposażeniem potrzebnymi do zrealizowania celów określonych w art. 125b RR (WE) Nr 1234/2007 (w tym: koncentracji dostaw i umieszczania na rynku produktów wytwarzanych przez członków organizacji producentów), zapewniającymi podstawowe funkcjonowanie organizacji, a zwłaszcza możliwościami zbioru, sortowania, przechowywania i pakowania produktów wytworzonych przez jej członków. 9

10 Odnosząc powyższe przepisy do działalności grup producentów i realizacji planu dochodzenia do uznania, należy brać pod uwagę specyfikę działalności danej grupy producentów podlegającej ocenie. W przypadku grup producentów, zajmujących się produkcją tylko i wyłącznie owoców i warzyw dostarczanych bezpośrednio do przetwórstwa, nie należy wymagać od grupy budowy przechowalni, czy chłodni, które mają zastosowanie w przypadku sprzedaży owoców i warzyw do konsumpcji w postaci świeżej. Analizując plan dochodzenia do uznania, należy odnosić się do specyfiki produkcji danej grupy producentów i potrzeb w zakresie przechowywania, magazynowania i organizacji sprzedaży, związanych z rodzajem produktów wytwarzanych w gospodarstwach członków grupy. Reasumując, ww. przepisy określone w art. 125b ust. 1 rozporządzenia (WE) Nr 1234/2007 oraz art. 23 rozporządzenia (UE) Nr 543/2011, należy rozpatrywać w odniesieniu do potrzeb grupy i jej członków, zgodnie z kategorią produktów, dla której grupa producentów ubiega się o wstępne uznanie. Tym samym, gdy dostarczane przez członków grupy pomidory do przetwórstwa, po wstępnej selekcji przeprowadzanej w trakcie zbioru, zostają bezpośrednio transportowane do zakładu przetwórczego, budowa przez grupę producentów przechowalni, czy też chłodni nie znajduje uzasadnienia. 20. Jeśli do grupy należą producenci, którzy posiadają własne przechowalnie, to czy w tej sytuacji konieczne jest budowanie czy też kupowanie przechowalni, która byłaby własnością grupy? Zaznaczyć należy, iż przechowalnie będące w posiadaniu członków grupy całkowicie zabezpieczają potrzeby członków grupy w tym zakresie. Zgodnie z art. 122 lit. c rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku), celem działania organizacji producentów jest m.in. koncentracja dostaw i umieszczenie na rynku produktów wytwarzanych przez jej członków. Natomiast stosownie do art. 125b ust. 1 lit. e ww. rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007, organizacje producentów w razie potrzeby zapewniają swoim członkom środki techniczne umożliwiające zbiór, magazynowanie, pakowanie i wprowadzanie do obrotu ich produktów oraz zapewniają właściwe zarządzanie ich działalnością handlową i księgowością. Adekwatnie, art. 23 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw stanowi, że organizacje producentów dysponują personelem, infrastrukturą i wyposażeniem potrzebnymi dla zrealizowania celów określonych w art. 125b RR (WE) Nr 1234/2007 oraz zapewniają ich podstawowe funkcjonowanie, a zwłaszcza możliwości zbioru, sortowania, przechowywania i pakowania produktów wytworzonych przez członków organizacji. Jednocześnie, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), inwestycje grupy producentów objęte pomocą finansową, muszą zostać zrealizowane i dostosowane do wielkości produkcji owoców i warzyw sprzedawanych przez grupę i wyprodukowanych przez jej członków, nieprzekraczającej wielkości planowanej na ostatni rok realizacji zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania. Mając na uwadze powyższe przepisy, należy zaznaczyć, że w trakcie realizacji planu dochodzenia do uznania, grupa producentów, której członkowie produkują owoce i warzywa świeże, powinna zapewnić swoim producentom bazę przechowalniczo-magazynową, umożliwiającą koncentrację podaży i wprowadzanie produkcji członków na rynek. W przypadku, gdy członkowie grupy producentów posiadają własne przechowalnie, przeznaczone do wykorzystania przez grupę producentów, które całkowicie zabezpieczają potrzeby grupy w zakresie przechowywania i magazynowania owoców i warzyw, wówczas nie jest konieczna budowa, czy zakup przez grupę dodatkowych przechowalni. Jednak, rozpatrując potrzeby grupy w zakresie powierzchni przechowalniczej, należy uwzględniać wzrost i asortyment produkcji w kolejnych latach realizacji planu dochodzenia do uznania oraz ewentualne przystąpienie do grupy nowych członków. 21. Czy jest możliwe, żeby grupa producentów nie budowała ani nie kupowała przechowalni, w przypadku, kiedy przechowalnia będzie dzierżawiona od członka grupy lub innego podmiotu? Zgodnie z art. 23 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r., organizacje producentów powinny dysponować personelem, infrastrukturą i wyposażeniem potrzebnymi dla zrealizowania celów określonych w art. 122 lit. c rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. i zapewniającymi ich podstawowe funkcjonowanie, a zwłaszcza możliwościami zbioru, sortowania, przechowywania i pakowania produktów wytworzonych przez członków organizacji. 10

11 Powyższe przepisy, nie narzucają formy użytkowania oraz własności bazy przechowalniczo-magazynowej, którą powinna wybrać organizacja producentów. Odnosząc powyższe do działalności grupy producentów owoców i warzyw, możliwe jest pozytywne zaopiniowanie planu dochodzenia do uznania tej grupy za organizację producentów owoców i warzyw, zgodnie z którym grupa wykorzystuje do przechowywania albo magazynowania owoców i warzyw, najmowane lub dzierżawione obiekty. Natomiast należy mieć na uwadze, że dzierżawa przechowalni, chłodni itp. nie jest kosztem kwalifikowanym zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania. 22. Czy inwestycję polegającą na założeniu systemu zabezpieczenia elektronicznego obiektu oraz system nadzoru telewizji przemysłowej należy uznać jako zagospodarowanie terenu w zakresie niezbędnym do właściwego zabezpieczenia inwestycji, zgodnie z punktem 6 i 7 wykazu kosztów kwalifikowanych rozporządzenia z 17 czerwca 2009 r.? Zgodnie z pkt 6 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania rozporządzenia z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, kwalifikowanymi kosztami inwestycji są koszty zakupu i montażu infrastruktury technicznej związanej z użytkowaniem budynków oraz budowli, oraz ich technicznego wyposażenia, jednak w zakresie niezbędnym dla potrzeb przechowywaniu, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży. Jednocześnie, zgodnie z pkt 7 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania rozporządzenia z dnia 17 czerwca 2009 r., kwalifikowanymi kosztami inwestycji są koszty zagospodarowania terenu w zakresie niezbędnym do zapewnienia właściwego dojazdu, eksploatacji i zabezpieczenia inwestycji, jednak w części uzasadniającej ich wykorzystanie bezpośrednio w procesie technologicznym służącym przechowywaniu, magazynowaniu, sortowaniu lub przygotowaniu owoców i warzyw do sprzedaży. Zatem Inwestycja polegająca na założeniu systemu zabezpieczenia elektronicznego obiektu oraz systemu nadzoru telewizji przemysłowej nie powinna być zaliczana do kosztów kwalifikowanych, a tym samym nie powinna być objęta pomocą finansową na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania. Inwestycje, o których mowa, nie są niezbędne do zapewnienia właściwego zabezpieczenia obiektu. 23. Czy według punktu 9 wykazu kosztów kwalifikowanych rozporządzenia z 17 czerwca 2009 r., zakup: maszyny myjąco-czyszczącej przeznaczonej do mycia i utrzymania w czystości hali produkcyjnej sortowni, chłodni, sieci komputerowej pozwalającej na zdalne kierowanie maszyną sortującą, sprężarki, która wykorzystuje sprężone powietrze do napędzania siłowników umieszczonych w różnych miejscach sortowni takich jak podajniki, elementy oddzielające partie owoców, można rozumieć jako maszyny i urządzenia służące do przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży? Zgodnie z pkt 9 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania stanowiącego załącznik do rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, kwalifikowanymi kosztami inwestycji są koszty zakupu narzędzi oraz zakupu i montażu maszyn oraz urządzeń przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, w szczególności przeznaczonych do ich mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania, konfekcjonowania, krojenia, cięcia, szatkowania, obierania lub drylowania. Mając na uwadze powyższe, do kosztów kwalifikowanych zostanie zaliczony zakup maszyn i urządzeń, których wykorzystanie w procesie technologicznym służącym przechowywaniu, magazynowaniu, sortowaniu lub przygotowaniu owoców lub warzyw do sprzedaży jest niezbędne. Wobec powyższego, koszty zakupu maszyny myjąco-czyszczącej przeznaczonej do mycia i utrzymania w czystości hali produkcyjnej oraz koszty instalacji sieci komputerowej pozwalającej na zdalne kierowanie maszyną sortującą, nie powinny być uznane za koszty kwalifikowane. Inwestycje te nie są niezbędne w procesie magazynowania, przechowywania oraz przygotowania owoców i 11

12 warzyw do sprzedaży. Natomiast koszt zakupu sprężarki, wykorzystującej sprężone powietrze do napędzania siłowników umieszczonych w różnych miejscach sortowni, takich jak podajniki, elementy oddzielające partie owoców, naklejarka do kodów kreskowych, należy uznać za koszt kwalifikowany, gdyż z przedstawionego opisu wynika, że przedmiotowa sprężarka jest urządzeniem niezbędnym do uruchomienia i eksploatacji maszyny sortującej. 24. Grupa producentów może do przechowywania albo magazynowania owoców i warzyw wykorzystywać najmowane lub dzierżawione obiekty. W związku z powyższym, czy grupa producentów, która nie posiada przechowalni, a także nie dzierżawi takich pomieszczeń może uzyskać dofinansowanie do kosztów inwestycji polegających na zakupie maszyny lub urządzenia przeznaczonego do przygotowania owoców lub warzyw do sprzedaży, w tym do ich mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania lub konfekcjonowania? Zgodnie z 1 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw jest przyznawana pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, jeżeli grunt, na którym jest realizowana inwestycja, lub budynek albo budowla, w których jest realizowana inwestycja, stanowią własność lub przedmiot użytkowania wieczystego grupy, natomiast stosownie do 1 ust. 2 ww. rozporządzenia, w przypadku, gdy grunt, budynek albo budowla, w których jest realizowana inwestycja, nie stanowią własności lub przedmiotu użytkowania wieczystego grupy, pomoc finansowa jest przyznawana na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji polegającej na zakupie lub montażu przez grupę maszyny lub urządzenia na gruncie, w budynku lub w jego części albo w budowli będących w posiadaniu innego podmiotu, udostępnionych grupie na podstawie umowy, pod warunkiem że po zdemontowaniu tej maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego montażu stan techniczny tej maszyny lub urządzenia pozwoli na ich używanie zgodne z przeznaczeniem. Przepisy 2 ust. 2 powyższego rozporządzenia, stanowią, że potwierdzeniem spełniania przez grupę warunków przyznania pomocy finansowej, w przypadku inwestycji polegającej na zakupie lub montażu przez tę grupę maszyny lub urządzenia na gruncie, w budynku lub w jego części albo w budowli będących w posiadaniu innego podmiotu, jest m. in. 1) złożenie oświadczenia, że po zdemontowaniu maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego ich montażu, stan techniczny tej maszyny lub urządzenia pozwoli na ich używanie zgodne z przeznaczeniem; 2) przedłożenie umowy zawartej między grupą a innym podmiotem będącym w posiadaniu gruntu, budynku lub budowli, w których nastąpi montaż zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia, określającej okres i warunki dzierżawy, najmu lub użyczenia grupie tego gruntu, budynków lub ich części, lub budowli, warunki montażu i demontażu maszyny lub urządzenia oraz warunki wypowiedzenia umowy. Zgodnie z pkt 9 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, stanowiącego załącznik do powyższego rozporządzenia, kwalifikowanymi kosztami inwestycji są m.in. koszty zakupu narzędzi oraz zakupu i montażu maszyn oraz urządzeń przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, w szczególności przeznaczonych do ich mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania, konfekcjonowania, krojenia, cięcia, szatkowania, obierania lub drylowania. Mając na uwadze powyższe, grupa producentów owoców i warzyw, która nie posiada przechowalni, budynku umożliwiającego przygotowanie owoców i warzyw do sprzedaży, a także nie dzierżawi tego typu pomieszczeń, może uzyskać dofinansowanie tylko i wyłącznie na zakup maszyn i urządzeń przeznaczonych do przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży (w tym do ich mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania, konfekcjonowania, krojenia, cięcia, szatkowania, obierania lub drylowania), zainstalowanych w budynku będącym w posiadaniu członka grupy lub innego podmiotu, pod warunkiem spełnienia wymogów, o których mowa powyżej. Jednym z wymienionych wymagań, jest przedłożenie zawartej między grupą a innym podmiotem będącym w posiadaniu gruntu, budynku lub budowli, w których nastąpi montaż zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia, umowy określającej okres i warunki dzierżawy, najmu lub użyczenia grupie tego gruntu, budynków lub ich części, lub budowli, warunki ich montażu i demontażu oraz warunki wypowiedzenia umowy. Powyższy wymóg oznacza, że z zainstalowanej w budynku członka grupy maszyny lub urządzenia, może korzystać grupa producentów, jako właściciel zakupionej maszyny lub urządzenia, a w efekcie wszyscy członkowie grupy poprzez dostarczenie swojej produkcji, celem jej sprzedaży przez grupę. Umowa zawarta pomiędzy grupą, a jej członkiem, o której mowa powyżej, nie powinna przewidywać udostępnienia zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia tylko i wyłącznie członkowi, w którego budynku je zainstalowano. 12

13 Ponadto, należy mieć na uwadze, że nabyte przez grupę maszyny lub urządzenia, zgodnie z przepisami ww. rozporządzenia z dnia 17 czerwca 2009 r., muszą być dostosowane do wielkości produkcji owoców i warzyw sprzedawanych przez grupę i wyprodukowanych przez jej członków, nieprzekraczającej wielkości planowanej na ostatni rok realizacji zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania. 25. Jak należy postępować, aby udokumentować sprzedaż detaliczną owoców prowadzoną przez grupę oraz możliwości zakwalifikowania ww. sprzedaży do wyliczenia wartości produktów sprzedanych? Zgodnie z art. 103a ust. 3 rozporządzenia Rady (WE) Nr 1234/2007 z dnia 22 października 2007 r. ustanawiającego wspólną organizację rynków rolnych oraz przepisy szczegółowe dotyczące niektórych produktów rolnych (rozporządzenie o jednolitej wspólnej organizacji rynku), pomoc finansowa na pokrycie kosztów założenia grupy producentów i prowadzenia działalności administracyjnej ustalana jest dla każdej grupy producentów na podstawie jej rocznej wartości produktów sprzedanych. Stosownie do art. 50 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, wartość produktów sprzedanych oznacza produkcję członków grupy producentów w kategorii produktów, na którą wydane zostało wstępne uznanie, wniesioną do danej grupy producentów i rzeczywiście sprzedaną za jej pośrednictwem w postaci produktów świeżych lub przetworzonych. Mając na uwadze powyższe, wstępnie uznana grupa producentów zobowiązana jest dokumentować sprzedaż produktów w sposób umożliwiający zakwalifikowanie jej do naliczenia kwoty pomocy, a w szczególności przedmiotowe dokumenty potwierdzające sprzedaż muszą określać: 1) sprzedawcę, aby wykazać, iż produkty zostały sprzedane przez wstępnie uznaną grupę producentów; 2) rodzaj i ilość sprzedanych owoców i warzyw, aby możliwe było zweryfikowanie ilości sprzedanych poszczególnych produktów z dokumentami dostawy produktów przez członków grupy do wstępnie uznanej grupy producentów; 3) wartość netto sprzedaży, aby można było określić wartość produktów sprzedanych w celu naliczenia należnej kwoty pomocy; 4) datę sprzedaży, w celu określenia, iż transakcja sprzedaży zawarta była w okresie objętym wnioskiem; 5) sposób zapłaty, w celu zweryfikowania w trakcie kontroli dokumentów finansowo-księgowych grupy producentów, czy transakcja została faktycznie zawarta i dokonano płatności za owoce i warzywa. 26. Jeżeli jednym aktem notarialnym grupa producentów zakupi grunt pod budowę przechowalni na którym znajdują się budynki już istniejące (podlegające rozbiórce), to wartość gruntu i budynków w akcie notarialnym powinna być określona odrębnie? Zgodnie z 1 ust.1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, pomoc finansową przyznaje się na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem, magazynowaniem lub przygotowywaniem owoców i warzyw do sprzedaży, ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, jeżeli m.in. grunt, na którym została zrealizowana inwestycja, lub budynek albo budowla, w których została zrealizowana inwestycja, stanowią własność lub przedmiot użytkowania wieczystego grupy, z zastrzeżeniem przepisów 1 ust. 2 ww. rozporządzenia. Stosownie do pkt. 8 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, stanowiącego załącznik do ww. rozporządzenia, kwalifikowanymi kosztami inwestycji są koszty zakupu gruntu przeznaczonego pod budowę lub rozbudowę budynków i budowli oraz zagospodarowanie terenu w zakresie niezbędnym do zapewnienia właściwego dojazdu, eksploatacji i zabezpieczenia inwestycji, w wysokości nieprzekraczającej 10 % kwalifikowanych kosztów inwestycji wymienionych w pkt 1, 3, 6 i 7 przedmiotowego Wykazu. Natomiast zgodnie z pkt 1, 3, 6 i 7 przedmiotowego wykazu, kwalifikowanymi kosztami inwestycji są m. in. koszty: budowy budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki, 13

14 rozbudowy budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem, zakupu i montażu infrastruktury technicznej związanej z użytkowaniem budynków oraz budowli, o których mowa powyżej, oraz ich technicznego wyposażenia, w zakresie niezbędnym dla potrzeb przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem, zagospodarowania terenu w zakresie niezbędnym do zapewnienia właściwego dojazdu, eksploatacji i zabezpieczenia inwestycji, w części uzasadniającej ich wykorzystanie bezpośrednio w procesie technologicznym służącym przechowywaniu, magazynowaniu, sortowaniu lub przygotowaniu owoców i warzyw do sprzedaży, zgodnie z kosztorysem. Z powołanych powyżej przepisów wynika, że kosztami kwalifikowanymi, zgodnie z pkt 8 Wykazu, które powinny zostać objęte pomocą finansową są koszty zakupu gruntu bez budynków. Na potwierdzenie powyższego należy wskazać, iż w pkt 2 ww. wykazu kosztów kwalifikowanych wyodrębniono koszty związane z zakupem budynków oraz budowli przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców lub warzyw do sprzedaży lub w celu ich adaptacji do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, z wyłączeniem kosztów rozbiórki i unieszkodliwienia materiałów szkodliwych pochodzących z rozbiórki. Dyrektor OR rozpatrując wniosek o przyznanie pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, w którym zatwierdzono zakup gruntu zgodnie z pkt 8 wykazu kosztów kwalifikowanych, powinien uwzględnić jedynie wartość gruntu bez wartości budynków. W związku z powyższym, w akcie notarialnym dotyczącym zakupu przez grupę producentów gruntu pod budowę przechowalni wraz z budynkami już istniejącymi, dla potrzeb naliczenia pomocy finansowej powinna zostać wyodrębniona wartość gruntu, bez wartości budynków. 27. Jak postąpić w przypadku zmiany osobowości prawnej wstępnie uznanej grupy producentów owoców i warzyw w trakcie realizacji planu dochodzenia do uznania? Zgodnie z art. 116 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011 z dnia 7 czerwca 2011 r. ustanawiającego szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) nr 1234/2007 w odniesieniu do sektora owoców i warzyw oraz sektora przetworzonych owoców i warzyw, jeżeli realizacja przez wstępnie uznaną grupę producentów planu dochodzenia do uznania nie doprowadzi do uznania grupy za organizację producentów owoców i warzyw, państwa członkowskie odzyskują 100% wypłaconej pomocy finansowej, jeżeli nieuzyskanie przez grupę uznania było wynikiem zamierzonego działania lub poważnego zaniedbania ze strony grupy lub 50 % wypłaconej pomocy finansowej we wszystkich pozostałych przypadkach. Należy zauważyć, iż w przepisach brak jest regulacji dotyczących przekształcenia zrzeszenia w spółkę z o.o., a w szczególności w zakresie wstąpienia przez spółkę z o.o. w prawa i obowiązki zrzeszenia. Nie jest również prawnie uregulowana kwestia, czy nowopowstały podmiot jest następcą prawnym zrzeszenia w zakresie stosunków administracyjno-prawnych, w tym pozostawania przez spółkę z o.o. podmiotem wydanych wcześniej decyzji na rzecz zrzeszenia, np. decyzji wydanej przez Dyrektora OR ARiMR o przyznaniu pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw. Przesłanką żądania zwrotu otrzymanej pomocy na podstawie art. 116 ust. 2 ww. rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) Nr 543/2011, jest taka realizacja przez wstępnie uznaną grupę producentów owoców i warzyw planu dochodzenia do uznania, która nie prowadzi do uznania tej grupy za organizację producentów. Natomiast należy zauważyć, że zgodnie z art. 2 ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu, rynku suszu paszowego oraz rynków lnu i konopi uprawianych na włókno (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 145, poz. 868), marszałek województwa wydaje m.in. decyzję o wstępnym uznaniu/cofnięciu wstępnego uznania grupy producentów owoców i warzyw, decyzję o zatwierdzeniu planu dochodzenia do uznania (również zmian do planu), przeprowadza kontrole w zakresie spełniania przez grupę warunków wstępnego uznania, a także wydaje decyzję o uznaniu grupy za organizację producentów. Jak wynika z powyższego, uznanie grupy producentów owoców i warzyw następuje na koniec maksymalnie 5- letniego okresu w jakim grupa powinna zrealizować plan dochodzenia do uznania, a organem stanowiącym o odmowie uznania jest marszałek województwa, informujący o powyższym Prezesa ARiMR. Tym samym, od decyzji marszałka zależy czy w sytuacji, gdy zrzeszenie będące wstępnie uznaną grupą producentów owoców i warzyw, złoży wniosek o wstępne uznanie nowego podmiotu-spółki z o.o., zostanie uznane przez organ za kontynuatora praw i obowiązków wstępnie uznanej grupy producentów, działającej dotychczas jako zrzeszenie. Tym bardziej, iż marszałek jako organ zatwierdzający plan dochodzenia do uznania, monitorujący realizację 14

15 planu ma możliwość sprawdzenia, czy plan spółki z o.o. pokrywa się z planem zrzeszenia i w związku z tym spółka z o.o. ma możliwość uznania. Wobec powyższego, jeżeli nowopowstała na bazie zrzeszenia wstępnie uznana grupa producentów w formie spółki z o.o. jest kontynuatorem praw i obowiązków wstępnie uznanej grupy producentów, działającej dotychczas jako zrzeszenie oraz realizować będzie dotychczasowy plan dochodzenia do uznania zrzeszenia (zapewni kontynuację działań podjętych do realizacji w planie dochodzenia do uznania przez zrzeszenie), w sposób zmierzający do uznania grupy za organizację producentów, co zostanie potwierdzone decyzją marszałka województwa o wstępnym uznaniu grupy producentów w formie spółki z o. o., a w dalszej kolejności jej uznaniem, to nie będzie podstaw do żądania zwrotu wypłaconej pomocy przez dotychczasową grupę producentów działającą jako zrzeszenie, w myśl art. 116 ust. 2 ww. RK (UE) Nr 543/2011. W przypadku, gdy marszałek wydałby decyzję o wstępnym uznaniu spółki z o.o. przekształconej ze zrzeszenia i zaakceptował plan dochodzenia do uznania, a mimo to spółka nie uzyskałaby statusu uznania, to istniałaby przesłanka do zwrotu wypłaconej pomocy. Podkreślić należy, iż podstawą żądania zwrotu pomocy na mocy art. 116 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 543/2011 jest decyzja marszałka województwa o odmowie uznania grupy producentów owoców i warzyw, nie zaś przekształcenie wstępnie uznanej grupy producentów owoców i warzyw w spółkę z o.o. Oznacza to, iż w przypadku przekształcenia zrzeszenia w spółkę z o.o. i odmowy uznania przez marszałka województwa nowego podmiotu za następcę zrzeszenia, zrzeszenie nadal musiałoby realizować dotychczasowy plan dochodzenia do uznania i zostać uznane przez marszałka, tak aby nie zaistniała przesłanka określona w art. 116 ust. 2 rozporządzenia wykonawczego Komisji (UE) nr 543/2011, skutkująca zwrotem wypłaconej pomocy. 28. Czy wstępnie uznana grupa producentów może kupić przechowalnię owoców i warzyw sfinansowaną wcześniej z kredytu Młody rolnik i ubiegać się o jej dofinansowanie w ramach wniosku na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania? Przepisy rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2009 r. Nr 98, poz. 822) w 3 ust. 2 określają ograniczenie przy zakupie przez grupę producentów budynku lub budowli. W przypadku zakupu budynku lub budowli pomoc finansowa jest przyznawana, jeżeli grupa złoży dokument albo oświadczenie zbywcy potwierdzające, że zbywca był uprawniony do zbycia budynku lub budowli, oraz że w okresie ostatnich 10 lat nie były one nabyte przy współudziale środków stanowiących dofinansowanie z krajowych lub wspólnotowych środków publicznych. Mając na uwadze powyższe, dokonanie przez grupę producentów zakupu budynku lub budowli od podmiotu, który na ich nabycie lub budowę korzystał z dofinansowania ze środków publicznych, jest możliwe i będzie objęte dofinansowaniem, po upływie 10 lat od dnia ich nabycia lub wybudowania przez zbywcę. 29. Czy nieruchomości stanowiące z jednej strony koszty kwalifikowane inwestycji, a z drugiej przedmiot kredytowania, mogą być przedmiotem hipoteki na rzecz Banku tytułem zabezpieczenia udzielonego kredytu? Zgodnie z 1 ust. 1 pkt 3 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. z 2009 r. Nr 98, poz. 822), grupa z zastrzeżeniem 1 ust. 3 ww. rozporządzenia zobowiązuje się do niezbywania i nieudostępniania innemu podmiotowi inwestycji objętej dofinansowaniem przed upływem 5 lat od dnia nabycia narzędzia, maszyny, urządzenia lub samochodu ciężarowego i przed upływem 10 lat od dnia oddania do użytku budynku lub budowli. Natomiast zgodnie z 1 ust. 4 ww. rozporządzenia, w przypadku zbycia budynków i budowli lub inwestycja zostanie udostępniona w przypadku innym niż określonym w 1 ust. 3 rozporządzenia, przed upływem okresu, o którym mowa powyżej, grupa zwraca kwotę w wysokości 100% pomocy finansowej przyznanej na inwestycję, zwiększoną o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia tej inwestycji do dnia zwrotu przyznanej pomocy finansowej. Uwzględniając powyższe, ustanowienie przez bank zabezpieczenia na przedmiocie inwestycji nie może być związane z przeniesieniem praw własności do przedmiotu inwestycji, przed upływem 10 lat od dnia zakupu lub oddania do użytku budynku lub budowli, pod rygorem zwrotu wypłaconej pomocy finansowej przyznanej na 15

16 inwestycję, zwiększonej o odsetki ustawowe liczone od dnia zbycia tej inwestycji do dnia zwrotu pomocy finansowej. Należy podnieść, że hipoteka na nieruchomości nie prowadzi do przeniesienia własności (o ile nie zajdzie podstawa do egzekucji zobowiązania, które hipoteka zabezpiecza, w przypadku nie wywiązania się dłużnika ze świadczenia). Należy podkreślić, że instytucja hipoteki na nieruchomości pozwala na dysponowanie nieruchomością przez właściciela. Powyższe oznacza, że hipoteka nie narusza 1 ust. 1 pkt 3 ww. rozporządzenia, tym samym budynki i budowle stanowiące koszty kwalifikowane inwestycji, a z drugiej strony przedmiot kredytowania, mogą być przedmiotem hipoteki na rzecz banku tytułem zabezpieczenia udzielonego kredytu. 30. Czy istnieje możliwość dokonania bezpośredniej spłaty kredytu zaciągniętego przez GP cesją z dofinansowania, które przysługuje wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw z tytułu realizacji zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania? Przepisy ustawy z dnia 19 grudnia 2003 r. o organizacji rynków owoców i warzyw, rynku chmielu, rynku tytoniu, rynku suszu paszowego oraz rynków lnu i konopi uprawianych na włókno (t.j. Dz. U. z 2011 r. Nr 145, poz. 868) oraz rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), nie wprowadzają ograniczeń w zakresie możliwości przeniesienia wierzytelności, przypadającej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw z tytułu realizacji planu dochodzenia do uznania, na osobę trzecią. Z kolei przepisy prawa wspólnotowego dopuszczają dowolność rozporządzania przyznanym beneficjentowi prawem do otrzymania pomocy finansowej. Zgodnie z rozporządzeniem Komisji (WE) Nr 885/2006 z dnia 21 czerwca 2006 roku ustanawiającym szczegółowe zasady stosowania rozporządzenia Rady (WE) Nr 1290/2005 w zakresie akredytacji agencji płatniczych i innych jednostek, jak również rozliczenia rachunków EFRG i EFRROW, stosownie do części określającej szczegółowe wymagania stawiane agencjom płatniczym (załącznik I), struktura organizacyjna agencji płatniczej musi umożliwiać wykonywanie podstawowych zadań, do których zaliczono dokonywanie płatności rozumiane jako wypłacenie zatwierdzonej kwoty beneficjentowi lub jego cesjonariuszowi (pkt 1(A)(ii)), ponadto w zakresie wymaganych działań kontrolnych agencja płatnicza powinna przyjąć procedury konieczne do zapewnienia, że płatności dokonywane będą wyłącznie na rachunek bankowy beneficjenta lub jego cesjonariusza (pkt 2(B)). Uwzględniając kontekst, w którym termin cesjonariusz pojawia się w ww. rozporządzeniu Komisji (WE) Nr 885/2006 oraz cele tego rozporządzenia można powiedzieć, że w pkt. 1(A)(ii) i 2(B) załącznika I chodzi o każdą osobę umocowaną przez beneficjenta do odbioru płatności realizowanych przez agencję płatniczą. Może to być osoba ustanowiona wyłącznie do odbioru płatności na rzecz beneficjenta, do odbioru płatności oraz do dokonywania innych czynności w imieniu beneficjenta oraz osoba, na którą beneficjent przelał uprawnienie do odbioru płatności na własną rzecz. Pomoc finansowa wstępnie uznanym grupom producentów owoców i warzyw przyznawana jest w formie decyzji administracyjnej, tym samym należność wynikająca z decyzji nie jest wierzytelnością w rozumieniu przepisów Kodeksu cywilnego, lecz należnością o charakterze administracyjno-prawnym. Nie znaczy to jednak, że z tego tylko powodu nie może być przedmiotem cesji przyjmuje się bowiem, że instytucja cesji ma również zastosowanie do uprawnień nie będących wierzytelnościami w ścisłym (cywilnoprawnym) znaczeniu, o ile cesja nie powoduje zmiany zobowiązania i nie powoduje pogorszenia sytuacji dłużnika (uzasadnienie do uchwały SN z r., sygn. akt III CZP29/96). Na mocy art Kodeksu cywilnego, wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu lub właściwości zobowiązania. Dwa pierwsze rodzaje ograniczenia nie mają zastosowania w przypadku pomocy finansowej dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw. Natomiast odnosząc się do ostatniego ze wspomnianych ograniczeń tj. właściwości zobowiązania, należy stwierdzić, że w przypadku cesji należności przyznanej decyzją nie dochodzi do niedopuszczalnej modyfikacji treści zobowiązania zaciągniętego przez Agencję. Cesja nie ma wpływu na ważność i prawidłowość decyzji przyznającej daną płatność. Nie zmieniają się zobowiązania beneficjenta wynikające z przyznania mu płatności. Konkretna płatność nie wykazuje też, na tyle ścisłego związku z osobą beneficjenta, aby stało to na przeszkodzie dokonaniu jej cesji (wyrok Sądu Rejonowego w Opolu z dnia r., sygn. akt I C 822/06). Jednocześnie, przepisy regulujące zasady przyznawania pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, nie przewidują specjalnego sposobu postępowania z przyznanymi płatnościami. Należy 16

17 podkreślić, że chodzi tu o płatności wymagalne, tj. takie, których przekazania w konkretnej kwocie zindywidualizowany beneficjent (grupa producentów) może żądać od Agencji. W żadnym wypadku nie jest możliwe, aby w drodze cesji należności (należności przyszłej) nastąpiła zmiana strony postępowania administracyjnego w sprawie przyznania lub wypłaty środków. Beneficjentem będzie zawsze adresat decyzji o przyznaniu pomocy, a więc wstępnie uznana grupa producentów owoców i warzyw. Uwzględniając powyższe uwarunkowania, wierzytelności z tytułu pomocy finansowej dla wstępnie uznanych grup producentów owoców i warzyw na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, mogą być obciążone cesją na zabezpieczenie udzielonego grupie kredytu, którym finansowana była inwestycja objęta dofinansowaniem. 31. Uwzględniając fakt, że kosztorys inwestorski przedstawia planowane koszty budowy, rozbudowy, przebudowy budynków oraz budowli, które mogą znacznie odbiegać od rzeczywiście poniesionych wydatków na realizację inwestycji, czy prawidłowym jest objęcie pomocą finansową tylko i wyłącznie poniesionych kosztów zrealizowanej inwestycji lub jej etapu ujętych rzeczowo oraz ilościowo w aktualnym kosztorysie? W przypadku, gdy rzeczywiście poniesione koszty na inwestycje określone na podstawie faktur, przekraczają wartość inwestycji określoną w kosztorysie, czy pomoc finansową należy przyznać wyłącznie do wysokości określonej w aktualnym kosztorysie? Pomocą finansową objęte są wyłącznie kwalifikowane koszty poniesione na zrealizowanie inwestycji lub jej etapu dotyczącego prac budowlanych ujętych rzeczowo oraz ilościowo w kosztorysie inwestorskim lub w kosztorysie ofertowym, zamiennym, powykonawczym, w przypadku, gdy w trakcie realizacji inwestycji zachodziły zmiany w zakresie wykonanych robót. W przypadku realizacji inwestycji lub jej etapu dotyczącego prac budowlanych, wstępnie uznana grupa producentów powinna przedłożyć do ARiMR wraz z wnioskiem o przyznanie pomocy finansowej aktualny kosztorys (np. ofertowy, zamienny, powykonawczy), ujmujący aktualne ceny i rzeczywiście zrealizowany zakres robót budowlanych, potwierdzony wystawioną fakturą, której wartość nie powinna odbiegać od aktualnej wartości kosztorysowej. Natomiast zgodnie z 2 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 98, poz. 822), pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania naliczana m. in. jest na podstawie faktury lub dokumentu o równoważnej wartości dowodowej (np. aktu notarialnego, umowy, rachunku, wraz z potwierdzeniem zapłaty należności), potwierdzających poniesione koszty zrealizowanej inwestycji lub jej etapu. 32. Czy faktura z odroczonym terminem płatności za wykonanie inwestycji musi zostać opłacona przed wystąpieniem z wnioskiem o pomoc finansową? Jeśli odpowiedź jest twierdząca, jaka powstaje sytuacja w przypadku, gdy inwestycja zostanie zakończona w jednym roku dochodzenia do uznania, a płatność za tę inwestycję następuje w kolejnym roku? Czy trzeba zmieniać plan dochodzenia do uznania i przenieść tę inwestycję na rok kolejny? Zgodnie z 2 ust. 1 pkt 1 i 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, potwierdzeniem spełniania warunków przyznania pomocy finansowej przez grupę producentów owoców i warzyw jest złożenie m.in. oświadczenia lub dokumentu potwierdzającego zrealizowanie inwestycji lub jej etapu oraz przedłożenie faktury albo dokumentu o równoważnej wartości dowodowej, potwierdzających wysokość kosztów poniesionych na zrealizowanie inwestycji lub jej etapu. Należy mieć na uwadze, że koszt poniesiony, to koszt połączony z wydatkiem, faktycznie zrealizowany (wydatek w znaczeniu kasowym), co orzekł Naczelny Sąd Administracyjny w wyrokach z dnia 14 kwietnia 2004 r. (sygn. akt FSK 113/04) oraz 22 października 2004 r. (sygn. akt FSK 624/04). Interpretacja "koszty poniesione" wskazuje na czas dokonany, co oznacza, iż chodzi tu o taki stan, w którym nastąpiło obciążenie kosztem nie tylko w sensie ewidencyjnym, ale w znaczeniu realnym, a więc w faktycznym poniesieniu wydatku. Mając powyższe na uwadze, grupa powinna w terminie 3 miesięcy od zakończenia rocznego lub półrocznego etapu realizacji planu dochodzenia do uznania (przed datą złożenia wniosku) opłacić faktury wystawione za zrealizowane inwestycje lub ich etap w okresie objętym wnioskiem. Dokonanie płatności w kolejnym rocznym etapie realizacji planu dochodzenia do uznania, za inwestycje zrealizowane w roku poprzednim, nie wymaga wprowadzania zmian do planu. 17

18 33. Jak rozumieć pojęcie etapu określone w 1 ust. 1 pkt 1 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania (czy np. zrobienie robót ziemnych pod przedmiotowe inwestycje możemy potraktować jako etap inwestycji w kontekście naszego planu dochodzenia do uznania)? Zgodnie z 1 ust. 1 pkt 1 lit. a i b rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw, jest przyznawana pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem, magazynowaniem lub przygotowaniem do sprzedaży owoców i warzyw, ujętych w grupie lub grupach produktów, dla których grupa została wstępnie uznana, m. in. jeżeli inwestycja lub jej etap zostały ujęte w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania na dany okres rozliczeniowy i zostały zrealizowane. Umożliwienie wypłaty pomocy finansowej z tytułu zrealizowania etapu inwestycji ujętej w planie dochodzenia do uznania, ma na celu zapewnienie grupie producentów płynności finansowej (szybsze pozyskiwanie refundacji poniesionych środków finansowych na inwestycje). Za etap inwestycji można uznać część robót zaplanowanych do wykonania w określonym czasie (w okresie rocznym lub półrocznym planu dochodzenia do uznania), spośród robót przewidzianych do realizacji w przedmiarze robót (zestawieniu przewidywanych do wykonania robót w kolejności technologicznej ich wykonania) w kosztorysie, dla całej inwestycji. Zakres prac do wykonania w okresie półrocznym lub rocznym realizacji planu, spośród wszystkich robót dla danej inwestycji, zgodnych z kosztorysem, musi zostać ujęty w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania. Zalecane jest, aby dla danego etapu realizacji inwestycji ujmować zakres prac odpowiadający robotom podstawowym w rozumieniu przepisów rozporządzenia Ministra Infrastruktury z dnia 18 maja 2004 r. w sprawie określenia metod i podstaw sporządzania kosztorysu inwestorskiego, obliczania planowanych kosztów prac projektowych oraz planowanych kosztów robót budowlanych określonych w programie funkcjonalno-użytkowym (Dz. U. Nr 130, poz. 1389), należy przez to rozumieć minimalny zakres prac, które po wykonaniu są możliwe do odebrania pod względem ilości i wymogów jakościowych, dla których możliwe jest ustalenie wartości kosztorysowej robót. Zatem, jeżeli zakres prac dotyczący wykonania robót ziemnych inwestycji został ujęty w półrocznym lub rocznym etapie realizacji planu dochodzenia do uznania, natomiast wykonanie dalszych prac określonych np. w kosztorysie inwestorskim dla danej inwestycji, zaplanowano na kolejne półroczne lub roczne okresy realizacji planu, wykonanie robót ziemnych można potraktować jako etap realizacji inwestycji ujętej w planie dochodzenia do uznania. Należy mieć na uwadze, że pomocą finansową objęte są wyłącznie kwalifikowane koszty poniesione na zrealizowanie etapu inwestycji dotyczącego prac budowlanych ujętych rzeczowo oraz ilościowo w aktualnym kosztorysie. 34. Zgodnie z 2 ust. 1 pkt. 4 lit. a ww. rozporządzenia w celu potwierdzenia spełnienia warunków przyznania pomocy finansowej grupa m. in. przedkłada aktualny kosztorys. Czy wymieniany powyżej dokument powinien być złożony na etapie opiniowania PDU czy też na etapie składania wniosku o wypłatę środków? Jeżeli na etapie opiniowania planu to czy dokument ten powinien dotyczyć całego okresu realizacji planu dochodzenia do uznania? Zgodnie z 2 ust. 1 pkt 4 lit. a rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, w celu potwierdzenia spełniania warunków przyznania pomocy finansowej grupa m. in. przedkłada aktualny kosztorys sporządzony, z zastosowaniem cen rynkowych, na podstawie obmiaru zrealizowanej inwestycji, z potwierdzonym przez kierownika budowy, a jeżeli jego ustanowienie nie jest wymagane - przez inwestora, zakresem wykonanych robót, potwierdzonego przez inspektora nadzoru budowlanego. Mając na uwadze powyższe, aktualny kosztorys powinien zostać załączony do wniosku o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, składanym przez grupę po zakończeniu rocznego lub półrocznego okresu realizacji planu dochodzenia do uznania, jako dokument umożliwiający przeprowadzenie weryfikacji rzeczowo-ilościowej zrealizowanej inwestycji dotyczącej prac budowlanych. W rozporządzeniu Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 16 grudnia 2008 r. w sprawie warunków wstępnego uznawania grup producentów owoców i warzyw, uznawania organizacji producentów owoców i warzyw oraz warunków i wymagań, jakie powinny spełniać plany dochodzenia do uznania (Dz. U. Nr 5, poz. 27), nie określono wymogu składania przez grupę producentów aktualnego kosztorysu inwestorskiego na etapie opiniowania planu dochodzenia do uznania. 18

19 35. Jaki jest termin ważności zaświadczenia określającego wartość rynkową nabytych: budynku, budowli, używanej maszyny, urządzenia lub środka transportu oraz gruntu, z wyjątkiem gruntu rolnego, wydanego przez właściwy organ uprawniony do wydania takiego zaświadczenia albo uprawnionego rzeczoznawcę? Zgodnie z art. 156 ust. 1 ustawy z dnia 21 sierpnia 1997 r. o gospodarce nieruchomościami (Dz. U. z 2004 r. Nr 261, poz z późn. zm,), rzeczoznawca majątkowy określa wartość rynkową nieruchomości w formie operatu szacunkowego, sporządzonego zgodnie z rozporządzeniem Rady Ministrów z dnia 21 września 2004 r. w sprawie wyceny nieruchomości i sporządzania operatu szacunkowego (Dz. U. Nr 207 poz. 2109, z późn. zm.). Operat szacunkowy może być wykorzystywany do celu, dla którego został sporządzony, przez okres 12 miesięcy od daty jego sporządzenia (art. 156 ust. 3 ustawy o gospodarce nieruchomościami), chyba że wystąpiły zmiany uwarunkowań prawnych lub istotne zmiany czynników, takich jak: cel wyceny, rodzaj i położenie nieruchomości, przeznaczenie w planie miejscowym, stopień wyposażenia w urządzenia infrastruktury technicznej, stan jej zagospodarowania oraz dostępne dane o cenach, dochodach i cechach nieruchomości podobnych. Operat szacunkowy może być wykorzystywany po upływie okresu, o którym mowa powyżej, po potwierdzeniu jego aktualności przez rzeczoznawcę majątkowego (art. 156 ust. 4 ustawy o gospodarce nieruchomościami). Potwierdzenie aktualności operatu następuje przez umieszczenie stosownej klauzuli w operacie szacunkowym przez rzeczoznawcę, który go sporządził. W sytuacji braku w przepisach prawa uregulowań dotyczących terminu ważności wystawianych zaświadczeń określających wartość rynkową pozostałych inwestycji, należy zwrócić uwagę, aby wystawiane zaświadczenie w jak największym stopniu odzwierciedlało rzeczywistą wartość rynkową zrealizowanej inwestycji. W przypadku, gdy rzeczywiście poniesione koszty realizacji inwestycji przekroczą wartość rynkową tej inwestycji, określoną w zaświadczeniu, pomoc finansowa zostanie zredukowana wyłącznie do wartości rynkowej inwestycji, której dotyczy zaświadczenie. Zaświadczenie, określające wartość rynkową inwestycji, dołączane jest przez grupę producentów do wniosku o przyznanie pomocy finansowej na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji, ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania. W przypadku, gdy przedmiotowe zaświadczenie zostanie wystawione znacznie wcześniej aniżeli planowana data realizacji inwestycji, grupa producentów ponosi ryzyko wystąpienia różnicy pomiędzy wartością określoną w zaświadczeniu, a wartością rzeczywiście poniesionych kosztów zrealizowanej inwestycji, co może spowodować redukcję naliczonej pomocy finansowej. W celu uniknięcia ewentualnych różnic w wartości dokonanej wyceny inwestycji, a rzeczywiście poniesionymi kosztami, zaleca się, aby data wystawionego zaświadczenia była możliwie najbardziej zbliżona do daty faktycznej realizacji inwestycji. 36. Czy Agencja ma uprawnienia kontrolne w dziedzinie zamówień publicznych? Czy źle przeprowadzone postępowanie przetargowe lub jego brak rodzi konsekwencje polegające na odmowie przyznania pomocy finansowej? W związku z wejściem w życie ustawy z dnia 7 kwietnia 2006 r. o zmianie ustawy Prawo zamówień publicznych oraz ustawy o odpowiedzialności za naruszenie dyscypliny finansów publicznych (Dz. U. Nr 79, poz. 551), przy wyborze wykonawcy inwestycji realizowanych w ramach zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania objętych dofinansowaniem kwalifikowanych kosztów inwestycji, nie mają zastosowania przepisy o zamówieniach publicznych. 37. Czy do kosztów kwalifikowanych można zaliczyć budowę magazynu opakowań, który stanowią integralny element linii technologicznych służących do czyszczenia sortowania i przygotowania do sprzedaży owoców i warzyw? Bez posiadania magazynu nie można bowiem w niektórych przypadkach dostarczyć bezpośrednio i w odpowiednim czasie na linię technologiczną poszczególnych rodzajów opakowań, a co za tym idzie przeprowadzić kompletnego procesu przygotowania produktów do sprzedaży. Zgodnie z 1 ust. 1 pkt 1 lit. c rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r. w sprawie szczegółowych warunków przyznawania pomocy finansowej wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw oraz wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia 19

20 do uznania (Dz. U. z 2009 r. Nr 98, poz. 822), wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw jest przyznawana pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji związanych ze zbiorem, przechowywaniem, magazynowaniem lub przygotowaniem do sprzedaży owoców i warzyw, ujętych w grupie lub grupach produktów, dla których grupa została wstępnie uznana, m.in. jeżeli inwestycja lub jej etap są dostosowane do wielkości produkcji owoców i warzyw sprzedawanych przez grupę i wyprodukowanych przez jej członków, nieprzekraczającej wielkości planowanej na ostatni rok realizacji zatwierdzonego planu dochodzenia do uznania. Natomiast zgodnie z Wykazem kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, stanowiącym załącznik do ww. rozporządzenia, za koszt kwalifikowany należy uznać koszt zakupu, budowy, rozbudowy, przebudowy i remontu budynków oraz budowli, połączonych z ich adaptacją i modernizacją, przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców lub warzyw do sprzedaży. Mając na uwadze powyższe, za koszt kwalifikowany do objęcia pomocą finansową na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, należy uznać budowę magazynu opakowań owoców i warzyw. Należy zauważyć, że taki obiekt magazynowy stanowi integralny element procesu technologicznego służącego pakowaniu, a tym samym przygotowaniu owoców i warzyw do sprzedaży. Należy jednak mieć na uwadze, że przedmiotowy budynek magazynowy może dotyczyć tylko i wyłącznie opakowań dla produktów w kategorii wstępnego uznania grupy, jednocześnie kubatura i wydajność tego budynku nie mogą przekraczać potrzeb grupy i jej członków w zakresie magazynowania opakowań owoców i warzyw. 38. Czy jako koszt kwalifikowany można zaliczyć zakup instalacji przenośnej (mobilnej) sytemu chłodzenia? Zgodnie z 1 ust. 1 pkt 2 rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 17 czerwca 2009 r., wstępnie uznanej grupie producentów owoców i warzyw jest przyznawana pomoc finansowa na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, m.in. jeżeli grunt, na którym jest realizowana inwestycja, lub budynek albo budowla, w których jest realizowana inwestycja, stanowią własność lub przedmiot użytkowania wieczystego grupy. Natomiast w przypadku, gdy grunt, budynek albo budowla, w których realizowana jest inwestycja, nie stanowią własności lub przedmiotu użytkowania wieczystego grupy, pomoc finansowa jest przyznawana na pokrycie części kwalifikowanych kosztów inwestycji polegającej na zakupie lub montażu przez grupę maszyny lub urządzenia na gruncie, w budynku lub w jego części albo w budowli będących w posiadaniu innego podmiotu, udostępnionych grupie na podstawie umowy, pod warunkiem że po zdemontowaniu tej maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego montażu stan techniczny tej maszyny lub urządzenia pozwoli na ich używanie zgodne z przeznaczeniem. Natomiast zgodnie z pkt 9 Wykazu kwalifikowanych kosztów inwestycji ujętych w zatwierdzonym planie dochodzenia do uznania, stanowiącego załącznik do ww. rozporządzenia, kosztem kwalifikowanym inwestycji jest zakup narzędzi oraz zakup i montaż maszyn oraz urządzeń przeznaczonych do przechowywania, magazynowania lub przygotowania owoców i warzyw do sprzedaży, w szczególności przeznaczonych do ich mycia, czyszczenia, sortowania, pakowania, konfekcjonowania, krojenia, cięcia, szatkowania, obierania lub drylowania. Należy zauważyć, że potwierdzeniem spełniania przez grupę warunków przyznania pomocy finansowej, w przypadku inwestycji polegającej na zakupie lub montażu przez tę grupę maszyny lub urządzenia na gruncie, w budynku lub w jego części albo w budowli będących w posiadaniu innego podmiotu, jest złożenie oświadczenia, że po zdemontowaniu maszyny lub urządzenia i dokonaniu ponownego ich montażu stan techniczny tej maszyny lub urządzenia pozwoli na ich używanie zgodne z przeznaczeniem oraz przedłożenie umowy zawartej między grupą, a innym podmiotem będącym w posiadaniu gruntu, budynku lub budowli, w których nastąpi montaż zakupionej przez grupę maszyny lub urządzenia, określającej okres i warunki dzierżawy, najmu lub użyczenia grupie tego gruntu, budynków lub ich części, lub budowli, warunki montażu i demontażu maszyny lub urządzenia oraz warunki wypowiedzenia umowy. Uwzględniając powyższe, zakup przez grupę producentów przenośnej instalacji systemu chłodzenia, wykorzystywanej w procesie przechowywania owoców i warzyw, może stanowić koszt kwalifikowany, pod warunkiem, że urządzenie to będzie użytkowane tylko w budynkach lub budowlach (przechowalniach owoców i warzyw), stanowiących własność lub przedmiot użytkowania wieczystego oraz budynkach dzierżawionych, najmowanych lub użyczonych grupie, w zakresie odpowiadającym potrzebom grupy lub jej członków. 20