PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM im. ORŁA BIAŁEGO w USTRONIU MORSKIM w roku szkolnym 2012/2013

Transkrypt

1 PROGRAM PROFILAKTYKI GIMNAZJUM im. ORŁA BIAŁEGO w USTRONIU MORSKIM w roku szkolnym 2012/2013

2 PROGRAM PROFILAKTYKI W GIMNAZJUM im. ORŁA BIAŁEGO w USTRONIU MORSKIM Profilaktyka szkolna obejmuje działania zmierzające do ochrony uczniów przed wpływem czynników destrukcyjnych, zakłócających prawidłowy rozwój oraz udzielenia wsparcia w trudnych sytuacjach życiowych. Działania profilaktyczne prowadzą do ograniczenia i eliminowania zachowań ryzykownych młodzieży, wzmocnienia czynników chroniących przed zagrożeniami, kształtowania prawidłowych relacji międzyludzkich, budzenia aspiracji życiowych i przeciwdziałania bierności społecznej. Szkolny program profilaktyki dostosowany jest do potrzeb rozwojowych uczniów naszego gimnazjum oraz potrzeb środowiska wychowawczego szkoły. Jest spójny ze szkolnym Programem Wychowawczym. Adresatami działań są uczniowie, nauczyciele oraz rodzice. Realizacja programu przyniesie efekty w postaci podniesienia świadomości uczniów, przyczyni się do nabycia przez nich praktycznych umiejętności radzenia sobie z zagrożeniami w otaczającym świecie. CELE GŁÓWNE PROGRAMU: 1. Budowanie pozytywnego klimatu społecznego w szkole - zapewnienie bezpieczeństwa członkom społeczności szkolnej. 2. Ochrona i promocja zdrowia oraz rozbudzanie świadomości ekologicznej. 3. Przeciwdziałanie uzależnieniom. 4. Przeciwdziałanie agresji i przemocy - aktywizacja społeczności szkolnej i jej środowiska w zakresie reagowania na przejawy przemocy i przeciwstawiania się jej. 5. Indywidualizacja pracy wychowawczej z uczniem. REALIZATORZY SZKOLNYCH DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH Realizatorami działań profilaktycznych na terenie szkoły są dyrektorzy, pedagog, nauczyciele, wychowawcy /przy współpracy z rodzicami- prawnymi opiekunami dziecka/.

3 1. Dyrektor/wicedyrektor szkoły/, jako realizator działań profilaktycznych: a) dba o doskonalenie nauczycieli w zakresie działań profilaktycznych i wychowawczych, 2. Pedagog jako realizator działań profilaktycznych: a) organizuje działania i poszczególne programy profilaktyczne b) koordynuje ich realizację 3. Nauczyciel wychowawca jako realizator działań profilaktycznych: a) podejmuje systematyczne działania profilaktyczne w odniesieniu do uczniów i rodziców, b) jest wzorem konstruktywnych zachowań. 4. Rodzice/ opiekunowie jako realizatorzy działań profilaktycznych: a) aktywnie współpracują ze szkołą, b) biorą udział w tworzeniu i ewaluacji szkolnego programu profilaktyki, c) uczestniczą w psychoedukacyjnych spotkaniach przewidzianych w Szkolnym Programie Profilaktyki. Szkoła współpracuje w zakresie realizacji działań profilaktycznych z Komendą Powiatową Policji w Kołobrzegu, Posterunkiem Policji w Ustroniu Morskim, Sądem Rodzinnym i Nieletnich, Poradnią Psychologiczno Pedagogiczną, Gminnym Ośrodkiem Pomocy Społecznej, Powiatowym Centrum Pomocy Rodzinie, Komisją Profilaktyki i Rozwiązywania Problemów Alkoholowych, pielęgniarką szkolną i innymi instytucjami wspomagającymi pracę szkoły w zależności od potrzeb. EWALUACJA 1. Ankiety ewaluacyjne po programach profilaktycznych, przeprowadzone wśród uczniów przez realizatorów programów. 2. Sprawozdania od realizatorów programów. 3. Ankieta badająca zmianę postaw wśród młodzieży na koniec roku szkolnego. 4. Wyniki klasyfikacji i frekwencji w poszczególnych klasach.

4 PLAN DZIAŁAŃ PROFILAKTYCZNYCH REALIZOWANYCH W GIMNAZJUM im. ORŁA BIAŁEGO w USTRONIU MORSKIM w roku szkolnym 2012/2013 Poniżej przedstawione działania skierowane są do uczniów ze wszystkich poziomów klas i ich rodziców. Wychowawca opracowując plan wychowawczy klasy powinien dostosować je do potrzeb swojego zespołu klasowego. Budowanie pozytywnego klimatu społecznego w szkole ZADANIE SPOSOBY REALIZACJI ODPOWIEDZIALNY Zapewnienie warunków bezpiecznego przebywania ucznia w szkole 1. Przeprowadzenie pogadanek na lekcjach wychowawczych nt. zasad bezpieczeństwa obowiązujących na terenie szkoły oraz poszanowania mienia w szkole. 2. Prawa i obowiązki ucznia zgodnie z Konstytucją RP, Konwencją Praw Dziecka (ze szczególnym naciskiem na prawo do życia, prawo do wolności i bezpieczeństwa osobistego, zakaz dyskryminacji) 3. Przypomnienie praw i obowiązków ucznia oraz praw dziecka zgodnie z obowiązującymi dokumentami prawnymi. 4. Spotkanie młodzieży z funkcjonariuszem Policji wydziału ds. nieletnich uświadamianie odpowiedzialności zgodnie z Ustawa o postępowaniu w sprawie nieletnich 5. Zorganizowanie spotkań dla rodziców z pracownikami KPP na temat: Odpowiedzialność nieletnich 6. Zapoznanie uczniów i rodziców z dokumentami regulującymi pracę szkoły: Statutem, Programem wychowawcy klas wychowawcy klas wychowawcy, n-l wos pedagog szkolny, wychowawcy pedagog, przedstawiciele Policji pedagog, przedstawiciele Policji Wychowawcy

5 Profilaktyki, Programem Wychowawczym, WSO, procedurami postępowania w sytuacjach kryzysowych. 7. Uwrażliwienie uczniów na ważne wydarzenia w życiu rodzinnym i szkolnym(współpraca z rodzicami w ramach imprez szkolnych). 8. Nauka asertywnego rozwiązywania problemów: nauka umiejętnej oceny własnych zachowań, umiejętność okazywania uczuć i opanowywania emocji. 9. Kształtowanie prawidłowych relacji międzyludzkich: wpajanie nawyków kulturalnego zachowania; kształtowanie kultury języka; promowanie postawy szacunku do siebie, innych i otoczenia. poznanie zasad prawidłowej komunikacji międzyludzkiej uczenie się tolerancji w stosunku do drugiego człowieka uczenie się umiejętności rozwiązywania konfliktów bez używania przemocy rozwijanie empatii poznawanie swoich mocnych stron 10. Aktywne i skuteczne pełnienie dyżurów przez nauczycieli. Przeciwdziałanie agresji i przemocy 1. Diagnoza zagrożenia środowiska szkolnego agresją i przemocą - ankieta dla uczniów dotycząca zagrożeń i pedagog, wychowawcy wszyscy nauczyciele, pedagog Wszyscy nauczyciele, wychowawcy, pedagog dyrektor Szkoły wszyscy nauczyciele i pracownicy wychowawcy, pedagog, n-l wos dyżurujący nauczyciele pedagog

6 Działania szkoły przeciwdziałające zachowaniom agresywnym i przemocy. agresji. 2. Rozpoznawanie środowiska pozaszkolnego uczniów, którzy zachowują się agresywnie Rozmowy i konsultacje z rodzicami, ustalenie rodzaju i form pomocy, których oczekuje uczeń i jego rodzina. 3. Eliminacja i zapobieganie zjawiskom przemocy i agresji poprzez: prowadzenie lekcji wychowawczych poruszających problematykę zachowań agresywnych i sposobów radzenia sobie z nimi; organizowanie spotkań na temat agresji i przemocy z pracownikami PPP, pedagogiem i psychologiem szkolnym, pracownikami KPP; udział młodzieży w spektaklach profilaktycznych na terenie szkoły oraz GOK-u w Ustroniu Morskim nauka świadomego przeciwstawiania się przemocy i agresji; edukacja prawna zwrócenie uwagi na zagrożenia wypływające ze świata wirtualnego zajęcia n.t. Internet źródłem zagrożeń 4. Współpraca z kuratorami sądowymi, Sądem Rodzinnym i innymi odpowiednimi Instytucjami wspomagającym rodziców i uczniów zagrożonych niedostosowaniem. 5. Indywidualna pomoc rodzicom uczniów szczególnie agresywnych. pedagog, wychowawcy wychowawcy, pedagog wychowawcy, pedagog, funkcjonariusze +KPP wychowawcy, pedagog, n-le informatyki Wychowawcy, pedagog Pedagog, wychowawcy, Pedagog, wychowawcy klas, Zespół ds. profilaktyki

7 Przeciwdziałanie uzależnieniom Propagowanie wiedzy o substancjach uzależniających i zagrożeniach związanych z ich używaniem. 6. Założenie kart obserwacji i monitorowanie zachowania uczniów przejawiających agresję. 7. Zachęcanie rodziców do udziału w programach psychologicznych prowadzonych przez specjalistów w PPP, udziału w spotkaniach z przedstawicielami Policji. 8. Prowadzenie spotkań z rodzicami, poruszających tematykę przemocy i agresji. 1. Diagnoza zagrożenia środowiska szkolnego uzależnieniami - ankieta dla uczniów dotycząca uzależnień. Dokonanie analizy wyników ankiety i opracowanie planu działań w celu rozszerzenia tematyki przeciwdziałania uzależnieniom na dany rok szkolny. 2. Przeprowadzenie cyklu lekcji wychowawczych dotyczących profilaktyki : antyalkoholowej antynikotynowej; antynarkotykowej i AIDS Zespół ds. profilaktyki, wychowawcy pedagog Wychowawcy higienistka szkolna, pedagog, wychowawcy klas 3. Organizowanie dla uczniów klas spotkań profilaktycznych i zajęć psychoedukacyjnych na tematy poruszające tematykę uzależnień oraz poczucia własnej wartości z udziałem przedstawicieli różnych instytucji. Wychowawcy, pedagog higienistka szkolna,,

8 Ochrona i promocja zdrowia Propagowanie zdrowego stylu życia i działań ekologicznych. 4. Podejmowanie tematyki z profilaktyki uzależnień na poszczególnych przedmiotach wg realizowanych planów wynikowych. 5. Organizowanie konkursów międzyklasowych dotyczących problemu uzależnień. 6. Organizowanie Dnia Profilaktyki: teatry profilaktyczne, połączone z warsztatami dla uczniów i konkursami. 7. Prelekcje i pogadanki dla rodziców dotyczące problemu uzależnień udostępnianie materiałów dydaktycznych dla rodziców o tematyce uzależnień, w tym dane kontaktowe instytucji wspomagających walkę z uzależnieniami 8. Zorganizowanie spotkań dla rodziców z pracownikami KPP na temat: uzależnień 9. Udział w ogólnopolskiej akcji Zachowaj Trzeźwy Umysł 1. Organizowanie alternatywnych form spędzania czasu wolnego w formie sportowych zajęć pozalekcyjnych. 2. Organizowanie wycieczek turystyczno krajoznawczych, rajdów, wyjazdów integracyjnych. 3. Udział w akcji Trzymaj formę 4. Cykl lekcji wychowawczych poświęconych dbałości o zdrowie, stresowi i radzeniu sobie z nim, oraz higienie osobistej. 5. Prowadzenie lekcji wychowawczych na temat bezpieczeństwa w ruchu drogowym, przepisów Kodeksu Drogowego oraz z zakresu stosowania pierwszej pomocy pedagog, wychowawcy klas pedagog nauczyciele w-f wychowawcy nauczyciele w-f i biologii wychowawcy, pedagog, wychowawcy,

9 Indywidualizacja pracy wychowawczej z uczniem Pomoc uczniom zagrożonych niedostosowaniem społecznym (wagary, oceny niedost., używki) i pochodzących z rodzin patologicznych. Rozbudzanie aspiracji zapraszanie przedstawicieli instytucji kompetentnych do realizacji tematu. 6. Poruszanie na lekcjach wychowawczych i przedmiotach tematyki o konieczności ochrony środowiska i ekologii. 7. Włączanie uczniów do akcji o charakterze ekologicznym: Sprzątanie świata, Dzień Ziemi itp. 8. Współpraca z higienistką szkolną. 1. Konsekwentne stosowanie zasad WSO dotyczących frekwencji. Systematyczna kontrola obecności uczniów wagarujących w porozumieniu z rodzicami. 2. Podejmowanie działań zmierzających do wyrównywania szans edukacyjnych: organizowanie pomocy koleżeńskiej, przydzielanie do zespołów wyrównawczych. 3. Pomoc uczniowi w znalezieniu miejsca w pozytywnej grupie, stwarzanie możliwości należenia do konstruktywnych organizacji i struktur - troska o rozwój zainteresowań uczniów. 4. Współpraca z rodzicami, PPP, KPP, instytucjami wspomagającymi wychowanie. 5. Organizowanie pomocy materialnej, w tym darmowych posiłków dla uczniów potrzebujących. 1.Rozwijanie motywacji uczniów do nauki. 2. Tworzenie warunków do osiągania sukcesów z uwzględnieniem indywidualnych predyspozycji uczniów nauczyciele nauczyciel biologii geografii wychowawcy pedagog, wychowawcy dyrektor, pedagog pedagog, wychowawcy, nauczyciele przedmiotów pedagog, wychowawcy pedagog, wychowawcy wszyscy nauczyciele,

10 życiowych i przeciwdziałanie bierności społecznej. organizowanie różnorodnych zajęć pozalekcyjnych, zachęcanie do udziału w konkursach. 3. Prowadzenie zajęć psychoedukacyjnych mających na celu dokonywanie przez uczniów świadomego wyboru dalszej drogi życiowej, w tym doradztwo zawodowe. pedagog, pedagog, wychowawcy, doradcy zawodowi SZKOLNY PROGRAM PRZECIWDZIAŁANIA AGRESJI Agresja to celowe, ukierunkowane działanie, którego celem jest dokuczenie, ośmieszenie, zranienie (zadanie bólu), wyśmianie czy grożenie jakiejś osobie, uszkodzenie lub zniszczenie jakiegoś przedmiotu. Jest to zjawisko występujące również wśród naszych uczniów. Zachowania agresywne zaobserwować można dziś u coraz młodszych dzieci. Już uczniowie klas pierwszych poprzez zachowania agresywne rozładowują swój lęk, strach i w taki sposób rozwiązują wszelkie sytuacje konfliktowe. Uczniowie klas starszych również nie potrafią poradzić sobie z tymi problemami i wten sam sposób reagują na nie, z tą jednak różnicą, że z wiekiem zachowania agresywne stają się coraz bardziej brutalne i niebezpieczne. Niepokój budzi fakt, że z dominującej jeszcze kilka lat temu wśród dzieci agresji słownej (kłótnie, wyzwiska) ostatnio dominuje wśród uczniów agresja fizyczna (czasami bardzo brutalna). Niepokojące jest również występowanie zachowań agresywnych (przemoc fizyczna) wśród rówieśników bez żadnych powodów. Uczniowie nie chcą rozmawiać ze sobą, a użycie siły w stosunku do innych ma na celu zapewnienie sobie odpowiedniego miejsca w hierarchii grupy bądź zdobycie jej akceptacji. Szkolny Program Przeciwdziałania Agresji opracowany został na podstawie diagnozy środowiska, analizy dokumentacji szkoły i analizy działań prowadzonych w ramach pomocy pedagogiczno psychologicznej.

11 Program obejmuje działania z różnych poziomów profilaktyki (pierwszo i drugorzędowej). Obejmuje on również różne typy działań profilaktycznych: - działania informacyjne, - aktywnej edukacji, - kompetencji społecznej, - działań alternatywnych - wczesnej interwencji.. Działania te skierowane są do uczniów, rodziców i nauczycieli. Program realizować będą nauczyciele, ale w niektóre działania (interwencje} włączeni zostaną wszyscy pracownicy szkoły. CELE PROGRAMU Kształtowanie wśród uczniów umiejętności rozwiązywania konfliktów, radzenia sobie z lękiem a także stresem. Ograniczenie różnych przejawów agresji wśród dzieci i jej źródeł. ZADANIA PROGRAMU

12 Programem są objęte dwie grupy społeczności szkolnej: uczniowie i nauczyciele, a także rodzice. Dla każdej z grup przewidziane są inne zadania, które razem tworzą spójną całość programu. Zadania w stosunku do uczniów I. Wzmacnianie czynników chroniących poprzez: - dostarczenie uczniom informacji o skutkach zachowań agresywnych, - kształtowanie pozytywnych relacji w grupie, - poznanie własnych możliwości i uzdolnień, - poznanie i wdrażanie do przestrzegania systemu norm obowiązujących w społeczności szkolnej, - kształcenie umiejętności rozpoznawania i wyrażania uczuć u siebie i innych ludzi, - zmniejszanie postaw rywalizacyjnych. Działania podejmowane w celu realizacji zadań dostosowane będą do poziomu edukacyjnego. Realizacja ich odbywać się będzie w trakcie procesu dydaktycznego i lekcji wychowawczych, a ich koordynacją zajmować się będą pedagodzy szkolni. Obejmują one: - działania na rzecz pozytywnych relacji w grupie i zmniejszenia postaw rywalizujących,

13 - działania ukierunkowane na rozwijanie poczucia własnej wartości i poznanie swoich możliwości, - działania skierowane na wyrobienie wśród uczniów umiejętności rozwiązywania konfliktów i postaw asertywnych. II. Redukcja zachowań agresywnych: 1. Bieżące interwencje. 2. Pomoc pedagogiczno psychologiczna uczniom zachowującym się niezgodnie z przyjętymi normami społecznymi. 3. Kontakt z funkcjonariuszami Komisariatu Policji i pracownikami instytucji wspomagającymi pracę szkoły. Zadania w stosunku do nauczycieli 1. Dostarczenie wiedzy o zjawisku agresji (przyczyny, rodzaje, przejawy, mechanizm powstawania,, skutki, agresor, ofiara). 2. Przygotowanie do prowadzenia zajęć realizowanych w ramach programu. 3. Wyposażenie w poradnik Sposoby postępowania w chwili reagowania na zachowania agresywne. Zadania te realizowane będą poprzez: - przeprowadzenie rady szkoleniowej, na której omówiona zostanie problematyka dotycząca agresji, - dostarczenie nauczycielom scenariuszy zajęć zawartych w programie, które będą realizować na lekcjach wychowawczych i w trakcie procesu dydaktycznego,

14 - dostarczenie nauczycielom wskazówek dotyczących działań, jakie należy podjąć w sytuacji reagowania na zachowania agresywne uczniów. W zakresie współpracy z rodzicami 1. Dostarczenie wiedzy o zjawisku agresji (przyczyny, rodzaje, przejawy, skutki, agresor, ofiara). 2. Uświadomienie rodzicom roli postaw rodzicielskich w procesie wychowania. 3. Uświadomienie rodzicom ich roli w kształtowaniu u dziecka właściwego systemu wartości i ich roli w kontroli w procesie wychowania. 4. Dostarczenie informacji dotyczących Odpowiedzialności nieletnich za skutki zachowań agresywnych. Zadania te realizowane będą poprzez: 1. Omówienie na zebraniach z rodzicami problematyki dotyczącej agresji. 2. Omówienie na zebraniach z rodzicami roli właściwych rodzicielskich w procesie wychowania oraz roli rodziców w kształtowaniu systemu wartości u dziecka.

15 3. Zorganizowanie spotkania z funkcjonariuszami komendy Powiatowej Policji, na którym omówiony zostanie aspekt prawny odpowiedzialności nieletnich za skutki zachowań agresywnych. 4. Pomoc pedagogiczną dla rodziców uczniów wykazujących zaburzenia w zachowaniu.. CELE PROGRAMÓW I ZAJĘĆ PROFILAKTYCZNYCH WSPOMAGAJĄCYCH PRAWIDŁOWY ROZWÓJ EMOCJONANNY: uświadamianie sobie własnych emocji i uczuć, nabycie umiejętności rozpoznawania i nazywania uczuć, nabycie umiejętności odnoszenia przeżywanych uczuć do określonej sytuacji lub osoby, analiza aktualnego stanu emocji, nazwanie jej, rozpoznawanie emocji dominującej, znajdowanie sposobów na rozładowanie napięcia emocjonalnego. Sfera życia emocjonalnego jest ważną częścią ludzkiej natury, decyduje o stopniu satysfakcji i zadowolenia z życia, określa pełnię naszego człowieczeństwa. Daniel Goleman, autor Inteligencja emocjonalna zwraca uwagę na potrzebę edukacji emocjonalnej, gdyż sukces w życiu zależy nie tylko od poziomu intelektualnego człowieka, ale również od umiejętności radzenia sobie z emocjami. W obliczu narastających patologii społecznych kształtowanie umiejętności radzenia sobie z emocjami wysunęło się na pierwszy plan w programach wychowawczych i profilaktycznych. Proponowane metody pracy: Rozmowy Pogadanki

16 Dyskusje Prelekcje Konkursy Filmy Warsztaty Ankiety Metody aktywizujące: drama, gazetka, plakat Formy pracy : zbiorowa, grupowa, indywidualna EWALUACJA PROGRAMU Oceny efektów realizacji SZKOLNEGO PROGRAMU PROFILAKTYKI, obok bieżącego monitorowania oraz samooceny przeprowadzanej przez zainteresowane podmioty, dokonuje się w trakcie posiedzeń Rady Pedagogicznej podsumowujących pracę w pierwszym i drugim półroczu roku szkolnego. Ocenie poddawane są następujące elementy: funkcjonowanie pomocy pedagogicznej, realizacja zaleceń zawartych w orzeczeniach poradni psychologiczno-pedagogicznej oraz poradni specjalistycznych, realizacja tematyki profilaktyki zawartych w planach pracy wychowawców klas, udział nauczycieli w formach zewnętrznego doskonalenia zawodowego z zakresu profilaktyki, realizacja programów profilaktycznych, realizacja programów psychoedukacyjnych,

17 występowanie czynników, rodzajów i przyczyn zachowań ryzykownych, występowanie czynników chroniących. Podstawę dla formułowania ocen realizacji Programu profilaktyki szkolnej stanowią: narzędzia stosowane w ramach wewnętrznego mierzenia jakości pracy: sprawozdania z realizacji planów, analizy, dane statystyczne, obserwacje, hospitacje, zapisy w dokumentacji, badania ankietowe, opinie, wnioski, programy, scenariusze, itp Rada Rodziców Samorząd Uczniowski Dyrektor Do realizacji w roku szkolnym 2012/2013 Ustronie Morskie,