Transkrypt

1 Oprogramowa użytkowe Oprogramowa użytkowe (aplikacyjne, aplikacja) określa sposoby, w jaki zostają użyte zasoby systemowe do rozwiązywania problemów obliczeniowych zadanych przez użytkownika Oprogramowa użytkowe - program, który ma bezpośredni kontakt z użytkownikiem, z technicznego punktu widzenia oprogramowa korzystające z usług oprogramowania systemowego Główne zadania bezpośrednia realizacja zadań sformułowanych przez użytkownika Bogactwo oprogramowania jest tak duże, że dla każdej dziedziny życia prywatnego czy zawodowego można znaleźć program wspomagający realizację zadań jej właściwych

2 Rodzaje oprogramowania użytkowego oprogramowania użytkowego Akcesoria (kompresory plików, menedżery plików, przeglądarki graficzne, przeglądarki i konwertery projektów, słowniki i translatory, kalkulatory, kalendarze) Bezpieczeństwo (pakiety zabezpieczające, programy antywirusowe, programy antyspyware, programy antyspamowe, zapory sieciowe (firewalle), skanery i szczepionki antywirusowe, antydialery, szyfrowa danych, ochrona prywatności, kontrola rodzicielska) Biuro (pakiety biurowe, arkusze kalkulacyjne, bazy danych, edytory tekstów, tworze prezentacji i demonstracji, tworze grafiki prezentacyjnej, skład publikacji DTP, konwertery i generatory PDF, tworze wizytówek i etykiet, przeglądarki dokumentów ) Dom (organizery osobiste, organizery finansowe, giełda i waluty, zdrowie i uroda, książki kucharskie, aranżacja wnętrz i ogrodów, genealogia, katalogowa i obróbka zdjęć) Edukacja i Nauka (programy dla uczniów, naucza początkowe, nauka jazdy) Firma (pakiety do prowadzenia firmy, programy do fakturowania, programy handlowe i magazynowe, programy finansowo-księgowe, programy kadrowopłacowe)

3 Grafika (pakiety graficzne, tworze i edycja grafiki rastrowej, tworze i edycja grafiki wektorowej, tworze i edycja animacji, programy do malowania, modelowa 3D, programy do projektowania CAD) Internet i Komunikacja (przeglądarki stron WWW, programy klienta poczty , akceleratory pobierania plików, bezpośrednia wymiana plików, programy klienta FTP, komunikatory internetowe, czytniki RSS) Multimedia (pakiety multimedialne, odtwarzacze plików audio i video, odtwarzacze płyt DVD, nagrywa płyt CD/DVD, tworze i edycja animacji, tworze i edycja muzyki i filmów) Narzędzia (pakiety narzędziowe, narzędzia systemowe, narzędzia dyskowe i plikowe, narzędzia administracyjne i internetowe, narzędzia sieciowe, narzędzia bazodanowe, testowa i diagnostyka, identyfikacja sprzętu i oprogramowania, szyfrowa danych) Programowa (środowiska programistyczne, tworze stron i aplikacji internetowych, tworze gier, kontrola wersji, tworze instalatorów, edytory dla programistów, serwery baz danych, narzędzia bazodanowe, emulatory urządzeń) pracownia Informatyki, AGH6

4 Pakiet biurowy Pakiet biurowy zbiór programów komputerowych służących do typowych zastosowań biurowych: edycja tekstu, wykonywa obliczeń księgowych, obsługa baz danych, sprzedawanych jako jeden zintegrowany produkt. Podstawowy skład pakietu biurowego: edytor tekstu, arkusz kalkulacyjny, programy do prezentacji. Inne możliwe składniki pakietu biurowego: program do obsługi baz danych różnego rodzaju programy graficzne program do amatorskiego DTP program do tworzenia stron WWW program do obsługi poczty elektronicznej programy do scalania i organizowania w pakiety plików pochodzących z różnych programów kalendarze elektroniczne i organizery. Znane pakiety biurowe: WordPerfect Office Corel - komercyjna 1990 Microsoft Office Microsoft - komercyjna 1998 StarOffice firmy SunMicrosystem - komercyjna OpenOffice.org Sun - LGPL NeoOffice - wersja pakietu biurowego OpenOffice.org dla systemu operacyjnego Mac OS X 2005 iwork Apple - komercyjna 2007 Lotus Symphony IBM - freeware

5 Microsoft Office Microsoft Office - pakiet aplikacji biurowych wyprodukowany przez firmę Microsoft. bardzo popularny i powszech wykorzystywany w wielu firmach i wśród użytkowników domowych. Programy składające się na Microsoft Office natyw są przeznaczone na platformę: Microsoft Windows Apple Mac OS X, mogą zostać uruchomione na innych systemach (GNU/Linux, FreeBSD itp.) za pomocą programów takich jak np. Wine. Skład pakietu Basic Microsoft Office 2007: Microsoft Word edytor tekstu Microsoft Excel - arkusz kalkulacyjny Microsoft PowerPoint - tworze i wyświetla prezentacji Microsoft Office Picture Manager - przeglądarka obrazów, umożliwia rówż prostą edycję zdjęć

6 inne programy pakietu Microsoft Outlook (program pocztowy, kalendarz) Microsoft Entourage (odpowiednik Microsoft Outlook dla Mac OS) Microsoft Access (front-end baz danych z wbudowanym silnikiem plikowych baz danych Microsoft Jet) Microsoft OneNote (robie notatek, dodawany od wersji 2003) Microsoft Publisher (tworze publikacji prasowych) Microsoft Visio (edytor schematów) Microsoft Office SharePoint Designer (poprzednia nazwa Microsoft FrontPage; tworze i edycja stron WWW) Microsoft Project (zarządza harmonogramem projektów) Microsoft InfoPath (program do zbierania informacji i zapisywania ich w formacie XML)) Microsoft Office Groove (program do efektywnej pracy grupowej) Microsoft Office SharePoint Server lub Sharepoint Services 3.0 (zestaw serwerów do zarządzania informacjami) Microsoft Office Forms Server (Rozwiąza pakietu Microsoft Office dla formularzy obsługiwanych w przeglądarce) Microsoft Office Project Server (Zarządza projektami na poziomie organizacji) Microsoft Office Communicator (Komunikator internetowy) Microsoft Office Accounting (Zarządza kontami i uprawniami)

7 OpenOffice.org OpenOffice.org (potocz: OpenOffice, OOo, OO) pakiet oprogramowania biurowego Open Source bezpłatna alternatywa dla Microsoft Office,, ale można też kupić: zwykle w cenę jest wliczony koszt usługi wsparcia technicznego, uaktualń oraz różne dodatki, Producent - Sun Microsystems Platforma sprzętowa - x86, PowerPC Platforma systemowa - Microsoft Windows, Linux, Solaris,, Mac OS X, FreeBSD Pierwsze wyda Aktualna wersja Licencja - LGPL ( Składniki pakietu OpenOffice.org: Writer - procesor tekstu Calc - arkusz kalkulacyjny Impress - edytor prezentacji Draw - edytor grafiki Base - program do tworzenia baz danych Math - edytor wzorów matematycznych wizualny edytor HTML Rejestrator i edytor makr w języku StarOffice Basic

8 macierzysty format dokumentów OOo OpenDocument oparty na XML otwarty format dokumentów biurowych: dokumenty tekstowe, arkusze kalkulacyjne, wykresy i prezentacje, określony w otwartej specyfikacji OASIS, obsługa (eksport lub import) dokumenty Microsoft Office (DOC, XLS, PPT, RTF, DOCX), formaty graficzne (BMP, GIF, JPG, PNG, EMF, WMF), pliki tekstowe, bazy danych w formacie dbase (DBF), pliki AutoCada (DXF) wzory matematyczne w formacie MathML(MML) eksport do formatu PDF i LateX. Ponad 60 wersji językowych OpenOffice.ux ux.pl - jedna z kompilacji polskiej wersji popularnego pakietu biurowego OpenOffice.org. Program został spolszczony (przetłumaczony) przez firmy Ux Systems, OpenOffice Polska oraz wolontariuszy. polska wersja zawiera wszystkie programy pakietu oraz całkowicie przetłumaczoną pomoc.

9 iwork Apple iwork - pakiet oprogramowania biurowego stworzony przez firmę Apple i dostępny tylko dla systemu Mac OS X, współpracujący z pakietem ilife Następca pakietu Apple Works,, ale zawiera jego funkcjonalności w zakresie obsługi baz danych i narzędzi rysowania Kolejne wydania: iwork iwork iwork iwork 09 Licencja - komercyjny Skład pakietu iwork Pages program do obsługi tekstu Keynote program do tworzenia prezentacji multimedialnych Numbers arkusz kalkulacyjny iwork.com serwis internetowy firmy Apple, umożliwiający udostępnia w sieci dokumentów, arkuszy kalkulacyjnych i prezentacji z pakietu iwork 09

10 ilife ilife - pakiet programów do manipulacji mediami cyfrowymi firmy Apple do systemu Mac OS X. Umożliwie obsługi cyfrowych plików media: zdjęć, muzyki, filmów oraz własnych stron WWW Wydania pakietu: ilife ilife ilife ilife ilife ilife 09 itunes - program umożliwiający słucha oraz organizację w komputerze cyfrowych plików muzycznych oraz video, od ilife 06) dostępny w sieci za darmo Skład pakietu ilife GarangeBand program do samodzielnego tworzenia muzyki, prosty interfejs imovie - aplikacja do tworzenia cyfrowych filmów video, możliwość dodawania efektów specjalnych oraz muzyki. idvd - program do profesjonalnego authoringu DVD - umożliwia nagrywa płyt DVD we współpracy z innymi aplikacjami pakietu ilife iphoto - umożliwie zarządzania oraz edytowania plików graficznych - głów cyfrowych zdjęć iweb - program do tworzenia prostych stron WWW opartych o szablony (od wersji ilife 06)

11 Porówna pakietów biurowych Microsoft Office Open Office.org IWork Lotus Sympony koffice Star Office dostawca Microsoft Open Office.org Organization Apple IBM KDE Project Sun Microsystem data pierwszej wersji 1990 (Macintosh( Macintosh) 1992 (Windows) system operacyjny Windows Mac OS X (bez VBA Excel) wielo - platformowość Mac OS X Windows Linux Mac OS X Linux Solaris BDE Windows Mac OS X wielo- platformowość wsparcie Open Document od MS Office 2007 SP2 tak tak tak tak Licencja komercyjna zamknięte LGPL komercyjna zamknięta komercyjna zamknięta LGPL komercyjna zamknięta

12 Porówna pakietów Microsoft Office Open Office.org IWork Lotus Sympony koffice Star Office edytor tekstu Word Writer Pages Documents kword StarWriter arkusz kalkulacyjny Excel Calc Number Spreadsheets KSpread StarCalc prezentacje PowerPoint Impress Keynote Presentation kpresentes StarImpress Outlook, Entourage Mail Kontact notatnik OneNote Stickies Basket schematy organ MS Visio Draw Kivio,Kugar Kugar kchart StarDraw grafika rastrowa/wektorowa MS Visio Draw Krita, Karbon StarDraw przeglądarka grafik Office Picture Manager iphoto Digikam Edytor formuł Equation Editor Math kformula StarMath baza danych Access Base Bento Kexi StarBase zarządz.. projektami MS Project kplato DTP MS Publisher Draw Pages kword StarDraw Web designer SharePoint Designer Writer iweb Quanto StarWriter Praca grupowa MS Groove iwork.com PDF export tak tak tak tak tak tak

13 Grafika komputerowa Pakiety grafiki komputerowej wykorzysta komputerów do generowania obrazów oraz wizualizacji rzeczywistych danych lata 50 XX w pierwsze zastosowania wąska specjalizacja ośrodki badawcze, instytucje rządowe lata 80 XX w komputery osobiste powszechne użycie Kryteria podziału: ze względu na metodę tworzenia: rastrowa i wektorowa ze względu na charakter danych: dwuwymiarowa, trójwymiarowa ze względu na cykl generacji obrazu: interakcyjna, interakcyjna, czasu rzeczywistego Zastosowania kartografia, wizualizacja danych pomiarowych (w formie wykresów 2-2 i 3 wymiarowych), wizualizacja symulacji komputerowych, diagnostyka medyczna, kreśle i projektowa wspomagane komputerowo (CAD), przygotowa publikacji (DTP), efekty specjalne w filmach, gry komputerowe.

14 Grafika rastrowa reprezentacja obrazu za pomocą pionowo -poziomej siatki odpowiednio kolorowanych pikseli patent lata 70 firma Texas Instruments wszechobecność - grafika rastrowa - zdjęcie z aparatu cyfrowego wielkość obiektu rastrowego może zostać zwiększona bez utraty jego jakości, w przeciwieństwie do obiektu grafiki wektorowej grafika rastrowa jest bardziej użyteczna od wektorowej do zapisywania zdjęć i realistycznych obrazów Bitmapa (mapa bitowa) plik wykorzystujący rastrowy sposób reprezentacji komputerowej grafiki dwuwymiarowej polegający na określeniu położenia każdego piksela obrazu i przypisaniu mu wartości bitowej określającej kolor w danym trybie koloru Cechy charakterystyczne: wysokość i szerokość bitmapy liczona jako liczba pikseli liczba bitów na piksel opisująca liczbę możliwych do uzyskania kolorów, Rozmiar pliku grafiki rastrowej zależy od palety barw i formatu zapisu

15 GrayScale GrayScale do zapisu koloru od białego do czarnego 8 bitów 256 odcieni szarości, wierne przedstawie czarno białego obrazu. Obraz 800x600 pixeli kb. Bitmap Bitmap - czerń + biel, zawiera odcieni szarości, dość rzadko używany, tylko obrazy czarno-białe, monochromatyczne. 1 bit na kolor. obraz 800x600 pikseli - 60 kb. RGB RGB model przestrzeni barw,, : R red, G green i B blue.. RGB model reprezentacji barw w binarnych cyfrowych urządzeniach: w zależności od ilości bitów opisujących intensywność danego koloru różna ilość dostępnych odcieni 24-bitowy zapis kolorów (po 8 bitów na każdą z barw składowych), każda z barw jest zapisana przy pomocy składowych, które przyjmują wartość z zakresu mln kolorów, wierne przedstawie obrazu obraz pikseli 1440 kb RGB - odwzorowa zależy od urządzenia, w każdym urządzeniu każda ze składowych RGB może posiadać co inną charakterystykę widmową, każde z urządzeń może posiadać własny zakres barw możliwych do uzyskania

16 Formaty grafiki rastrowej Bez kompresji BMP duże rozmiary pliku, bezstratny wykorzystywany przez PM Paint WMF - format graficzny stosowany w systemach Windows,, zawierający instrukcje dla systemu operacyjnego,, jak wyświetlać grafikę wektorową i rastrową. Pliki.wmf zajmują mj miejsca niż zawierające te same informacje bitmapy Kompresja metody zmjszania liczby bitów potrzebnych do wyrażenia danej informacji, Stratna - daje gwarancji, że odtworzona informacja będzie identyczna z oryginałem JPEG - standard kompresji statycznych obrazów rastrowych, przeznaczony głów do przetwarzania obrazów naturalnych (zdjęć satelitarnych, pejzaży, portretów itp.), charakteryzujących się płynnymi przejściami barw oraz brakiem lub małą ilością ostrych krawędzi i drobnych detali Obsługa - kolor 24-bitowy. JPEG 2000 nowa wersja JPEG, lepsza kompresja

17 PNG - rastrowy format plików graficznych oraz system bezstratnej kompresji danych graficznych (1995) obsługa stopniowanej przezroczystość oraz 24-bitowej głębi kolorów rekomendowany jako format grafiki dla WWW GIF - format pliku graficznego z kompresją bezstratną wielkie rozmiary pliku (1987), obraz do 256 kolorów, możliwość zapisu informacji o przezroczystości pixela, możliwość zapisania krótkich animacji, powszech używany na stronach WWW Bezstratna - metoda gwarantuje, że można odtworzyć informację do postaci identycznej z pierwotną TIFF - format zapisu plików graficznych. TIFF - rodzaj bitmapy wykorzystujący różne metody kompresji; możliwość zapisu bez kompresji. Obsługa 24-bitowego koloru i zapis informacji o przeźroczystości.

18 Grafika wektorowa (obiektowa) obraz opisany za pomocą (obiektów) figur geometrycznych (dla grafiki 2D) lub brył geometrycznych (dla grafiki 3D), umiejscowionych w matematycz zdefiniowanym układzie współrzędnych,, odpowiednio dwu- lub trójwymiarowym Cechy obiektów: parametry np. w odcinek - współrzędne jego końców, okręg - współrzędne środka i długości promienia. atrybuty: grubość i kolor linii, kolor wypełnia figury lub wypeł jednolite jak wypeł gradientem albo wzorem, stopień przezroczystości. Z powodu matematycznego opisu położenia obiektów obrazy wektorowe można ogranicze powiększać oraz zmieniać ich proporcje bez uszczerbku na jakości Formaty grafiki wektorowej: CDR EPS SVG (Scalable Vector Graphics) uniwersalny format dwuwymiarowej grafiki wektorowej (statycznej i animowanej), obwarowany licencjami i patentami, zastosowa na stronach WWW WFM

19 Zalety skalowalność, prostota opisu, modyfikacja poprzez zmianę parametrów obrazu, mjszy rozmiar w przypadku zastosowań fotorealistycznych (schematy techniczne, wykresy), opis przestrzeni trójwymiarowych, możliwość użycia ploterów zgod z metodą ich pracy, możliwość konwersji do grafiki rastrowej. Wady ogromna złożoność pamięciowa dla obrazów fotorealistycznych, przy skomplikowanych obrazach rastrowych opłacalność obliczeniowa konwersji (poprzez wektoryzację) do formy wektorowej. zastosowa do stworzenia grafiki, czyli obrazu mającego stosunkowo małą ilość szczegółów, do zachowania fotorealizmu. Przykłady zastosowania : schematy naukowe i techniczne mapy i plany, logo, herby, flagi, godła, znaki część graficznej twórczości artystycznej (np. komiksy), fonty - komputerowe opisy czcionek oraz w gry komputerowe i wideo, opis grafiki trójwymiarowej. grafika wektorowa - geometria i jej przekształcenia stanowiące opis przestrzeni trójwymiarowej grafika rastrowa - wygląd obiektów określany za pomocą tzw. tekstur.

20 GIPM GIMP stworzony w ramach projektu GNU program do obróbki grafiki rastrowej. popularne narzędzie przetwarzania grafiki cyfrowej do tworzenia grafiki i retuszu fotografii Platforma systemowa Mac OS X, Linux, Windows. Data pierwszej wersji 1995 Format zapisu - XCF Obsługa formatów Obsługa formatów - PSD, GIF, JPG, TIFF, PNG,, przy użyciu programu GhostScript rówż możliwość otwierania plików PS, EPS i PDF Licencja - LGPL Adobe Photoshop CS4 Adobe Photoshop rozbudowany program graficzny przeznaczony do grafiki rastrowej. Dostawca - firma Adobe Systems. Platformy systemowe Mac OS X Windows. Pierwsze wyda Licencja komercyjna Wiodący w świecie produkt na rynku grafiki komputerowej dostępnych 25 wersji językowych Możliwości Adobe Photoshop CS4, tworzenia kompozycji i edycja na poziomie pikseli importowania, przetwarzania i prezentowania obrazów oraz zarządzania nimi, przełomowe narzędzia edycji modeli 3D. możliwość obróbki wideo wykonywania zaawansowanych analiz obrazów

21 Inkscape Inkscape - program do tworzenia grafiki wektorowej. Platforma systemowa Linux, Mac OS, Windows FreeBSD Format zapisu SVG Export do innych formatów SVGZ, PDF, PostScript, EPS, EPSi, LaTeX and POVRay Import formatów - SVG, SVG, PDF możliwość wektoryzacji (trasowa) rysunków grafiki rastrowej wspiera exportu do formatów JPEG, BMP, PNG wykorzysta biblioteki GTK+ oraz atkmn, Data pierwszeej wersji Licencja GNU GPL Adobe Illustrator CS4 Adobe Illustrator to program do tworzenia i edycji wektorowej grafiki 2D. Dostawca Adobe Platforma systemowa Mac OS Windows Obsługa formatów - PDF, EPS, Photoshop (PSD), TIFF, GIF, JPEG, SWF, SVG, DWG i DXF Data pierwszej wersji Licencja - komercyjna Narzędzie Pędzel kleksowy - w naturalny wygląd podczas malowania wektorowego Przezroczystość w gradientach - utworze gradient z wielu kolorów i zdefiniowa przezroczystość Wiele obszarów kompozycji - możliwe tworze plików zawierających do 100 obszarów kompozycji o różnych rozmiarach.

22 CorelDRAW - pakiet programów graficznych, służący początkowo do obróbki grafiki wektorowej, z czasem wzbogacany o kolejne programy dotyczące różnorodnych zastosowań grafiki komputerowej Dostawca - firma Corel Corporation Platformy systemowe Windows, Mac OSX, Linux Data pierwszego wydania 1989 Licencja - komercyjna Wymagania systemowe Windows Windows Vista lub Windows XP z SP2 512 MB pamięci RAM, 430 MB miejsca na dysku twardym Procesor Pentium IV, 800 MHz lub AMD Athlon XP Rozdzielczość ekranu lub wyższa Napęd DVD Mysz lub tablet graficzny CorelDraw Skład pakietu CorelDraw GS X4 CorelDRAW X4 tworze grafiki wektorowej i skład stron Corel PHOTO-PAINT PAINT X4 profesjonalna edycja zdjęć, edycja grafiki rastrowej CorelDraw Power Trace X4 - przekształca map bitowych w grafikę wektorową Wacom Intuos3 A6 Wide (4x6) X4 tablet graficzny Corel Painter Sketch Pad moduł szkicowania Corel CAPTURE X4 do zrzutów ekranowych Bitstream Font Navigator, CorelDRAW ConceptShare