The Influence of Concomitant Administration of Simvastatin at Different Doses with Metoprolol on Heart Rate and Blood Pressure in Normocholesterolemic
|
|
- Bogumił Maciejewski
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 original papers Adv Clin Exp Med 2011, 20, 1, ISSN X Copyright by Wroclaw Medical University Jacek Owczarek, Magdalena Jasińska, Urszula Kurczewska, Daria Orszulak-Michalak The Influence of Concomitant Administration of Simvastatin at Different Doses with Metoprolol on Heart Rate and Blood Pressure in Normocholesterolemic and Hypercholesterolemic Rats* Wpływ łącznego podania simwastatyny w różnych dawkach z metoprololem na częstość rytmu serca oraz ciśnienie tętnicze u szczurów z zaburzeniami i bez zaburzeń lipidowych Department of Biopharmacy, Medical University of Lodz, Poland Abstract Background. β 1 -adrenergic blocking drugs and inhibitors of HMGCo-A reductase (statins) are widely used by a lot of patients in the prevention of cardiovascular events. Previous studies have shown that the administration of statins influences β adrenergic signaling. Objectives. The aim of the study was to evaluate the influence of a chronic 4-week administration of simvastatin given at different doses with concomitant metoprolol on heart rate and blood pressure. Material and Methods. The experiments were performed in normotensive Wistar rats. The animals were divided into 2 groups: normocholesterolemic and hypercholesterolemic. During the 4 weeks, hypercholesterolemic rats received a diet with 5% cholesterol and 2,5% cholic acid. Drugs: metoprolol 30 mg kg 1 b.w.; simvastatin 1 mg kg 1 b.w.; simvastatin 20 mg kg 1 b.w.; simvastatin 1 mg kg 1 b.w. + metoprolol 30 mg kg 1 b.w., or simvastatin 20 mg kg 1 b.w. + metoprolol 30 mg kg 1 b.w. were given intragastrically over the 4-week period. For the evaluation of heart rate and blood pressure, the signals were provided by an Isotec pressure transducer. Results. Concomitant administration of simvastatin at 1 and 20 mg kg 1 b.w with metoprolol in normocholesterolemic rats statistically decreased heart rate as compared to the control group and the group receiving simvastatin alone. No statistical differences between the groups receiving simvastatin at dose 1 mg/kg 1 with metoprolol and simvastatin at dose 20 mg/kg 1 with metoprolol ( ± 7.90 vs ± 5,15 1/min p = 0.05) were observed. In the hypercholesterolemic animals, the heart rate evaluation after concomitant administration of simvastatin given at different doses with metoprolol showed comparable statistical implications as compared to normocholesterolemic rats. Concomitant administration of simvastatin in different doses on normo- and hypercholesterolemic rats did not significantly influence blood pressure. Conclusions. No significant impact of chronic administration of simvastatin given at different doses to normoand hypercholesterolemic Wistar rats receiving metoprolol on the heart rate was observed (Adv Clin Exp Med 2011, 20, 1, 39 45). Key words: rats, simvastatin, metoprolol, heart rate. Streszczenie Wprowadzenie. Leki blokujące receptory β 1 -adrenergiczne oraz inhibitory reduktazy 3-hydroksy 3-metyloglutarylo-koenzymu A (statyny) są powszechnie stosowane u pacjentów w zapobieganiu incydentom sercowo-naczyniowym. Wcześniejsze badania wykazały, że podawanie statyn wpływa na sygnalizację β-adrenergiczną. Cel pracy. Ocena wpływu podawania simwastatyny w różnych dawkach na wartości rytmu serca i ciśnienia tętniczego po łącznym 4-tygodniowym podawaniu z metoprololem. Materiał i metody. Badanie zostało przeprowadzone na szczurach Wistar o prawidłowym ciśnieniu krwi. Zwierzęta *The study was supported by Medical University of Lodz; grant ; ;
2 40 J. Owczarek et al. scheduled prior to the beginning of the experiment. After the adaptation period, the animals were divided into 2 groups: normocholesterolemic and hypercholesterolemic. Normocholesterolemic rats received a normal diet during the 4 weeks. Hypercholesterolemic rats received a normal diet with 5% cholesterol and 2,5% cholic acid during the 4 weeks. After this period, each group was divided into 6 subgroups, rats receiving, respectively: group I: placebo (0.2% methylcellulose), group II: metoprolol 30 mg kg 1 b.w.; group III: simvastatin 1 mg kg 1 b.w.; group IV: simvastatin 20 mg kg 1 b.w.; group V: simvastatin 1 mg kg 1 b.w. + metoprolol 30 mg kg 1 b.w.; group VI: simvastatin 20 mg kg 1 b.w. + metoprolol 30 mg kg 1 b.w. The drugs were given intragastrically (i.g.) over the four-week period. Animals had free access to diet (normal or hypercholesterolemic) and water. After the drug administration period, heart rate and hemodynamic parameters were measured. Surgery was performed 24 hours after administration of the last drug dose and 10 hours after the last food supply. For the subsequent surgical procedures, anesthesia was initiated by an intraperitoneal (i.p.) dose of pentobarbital sodium at 60 mg kg 1 b.w. The anesthesia was maintained by intraperitoneal bolus injections of pentobarbital sodium at 10 mg kg 1 b.w. as needed. For the measurement of the heart rate (HR) and arterial blood pressure (mean (MAP), systolic (SAP) and diastolic (DAP)), a catheter was implanted into the right carotid artery. The signals were provided by an Isotec pressure transducer connected to a direct current bridge amplifier (Hugo Sachs Elektronik). Analog signals were amplified and recorded on a computer via an A/D converter (HSE Haemodyn software for Microsoft Windows 95/98/NT) and were evaluated according to the algorithms. The values of MAP, SAP and DAP were calculated automatically by the software during the measurebyły podzielone na 2 grupy: z prawidłowym stężeniem cholesterolu i podwyższonym stężeniem cholesterolu. Szczury z grupy z podwyższonym stężeniem cholesterolu otrzymywały dietę wzbogaconą 5% zawartością cholesterolu i 2,5% zawartością kwasu cholowego. Leki: metoprolol 30 mg kg 1 m.c.; simwastatyna 1 mg kg 1 m.c.; simwastatyna 20 mg kg 1 m.c.; simwastatyna 1 mg kg 1 m.c. + metoprolol 30 mg kg 1 m.c., simwastatyna 20 mg kg 1 m.c. + metoprolol 30 mg kg 1 m.c. były podawane dożołądkowo przez okres 4 tygodni. Wyniki. Łączne podanie simwastatyny w dawkach: 1 i 20 mg kg 1 m.c. z metoprololem szczurom z grupy z prawidłowym stężeniem cholesterolu znacząco statystycznie zwalniało rytm serca w porównaniu z grupą kontrolną oraz grupy otrzymującej samą simwastatynę. Nie odnotowano istotnej statystycznie różnicy w zakresie rytmu serca między osobnikami z grup z prawidłowym stężeniem cholesterolu otrzymującymi różne dawki simwastatyny (1 i 20 mg kg 1 m.c.) łącznie z metoprololem (381,64 ± 7.90 vs 388,21 ± 5,15 1/min p = 0,05). W grupie zwierząt z hipercholesterolemią ocena wartości rytmu serca po łącznym podaniu różnych dawek simwastatyny (1 i 20 mg kg 1 m.c.) łącznie z metoprololem wykazywała podobną zależność statystyczną. Łączne podanie różnych dawek simwastatyny łącznie z metoprololem nie wpłynęło istotnie statystycznie na wartości ciśnienia tętniczego. Wnioski. Nie zaobserwowano wpływu przewlekłego podawania simwastatyny w różnych dawkach na zwolnienie rytmu serca u szczurów z prawidłowym i podwyższonym stężeniem cholesterolu otrzymujących metoprolol (Adv Clin Exp Med 2011, 20, 1, 39 45). Słowa kluczowe: szczury, simwastatyna, metoprolol, rytm serca. Cholesterol-lowering drugs such as inhibitors of 3-hydroxy 3-methylglutaryl-coenzyme A reductase (HMG-CoA, statins), are widely used by a lot of patients in the prevention of cardiovascular events [1, 2]. It is connected with the LDL-cholesterol lowering activities as well as the pleiotropic effects of statins [3, 4]. Lowering criteria including both LDL-cholesterol and total cholesterol blood level in patients with cardiovascular disease requires higher doses of statins for optimization of hypolipemic therapy. β 1 -adrenergic blocking drugs are recommended for reduction of myocardial ischemia and prevention of angina pectoris. They have been shown to decrease mortality and sudden death particularly by reduction resting heart rate and in this case by reduction of myocardial oxygen consumption in patients with ischemic heart disease and heart failure [5 8]. Previous studies have shown that statins might influence β-adrenergic signaling [9] although in our studies, two-week administration of simvastatin in different doses to normocholesterolemic rats did not modify metoprolol injection-induced depressed heart rate and does not modify metoprolol s impact on blood pressure [10, 11]. The aim of the study was to evaluate the influence of simvastatin given at different doses on heart rate and blood pressure with concomitant chronic 4-week administration of metoprolol. Material and Methods Animals The study was approved by the Ethics Committee of the Medical University of Lodz (Poland) 43/ŁB405/2008. The experiments were performed on 101, anesthetized Wistar rats, outbred males. A several-day adaptation period was
3 Dose-dependent Interaction of Simvastatin and Metoprolol in Rats 41 ment procedure. For further statistical analysis, the output values of the parameters were calculated as the mean from 3-min periods. After heart rate and blood pressure assessment, 0.25 ml of blood samples were taken for a further lipid profile examination. Surgical procedures and recording of heart rate and blood pressure were provided as described previously [10, 11]. Statistics All data were presented as means ± SD (standard deviation). Statistical comparisons between baseline conditions and metoprolol injection were done by paired Student s t-test. Comparisons between the groups were performed using ANOVA. Post-hoc comparisons were performed using an LSD test. Normal distribution of parameters was checked by means of a Shapiro-Wilks test. If data were not normally distributed or the values of variance were different, ANOVA with Kruscal-Wallis and Mann-Whitney s U tests were used. All parameters were considered statistically significantly different if p < The statistical analysis of the heart rate and hemodynamic parameters was performed using Statgraphics 5.0 plus software. Results Four-week administration of simvastatin alone or concomitant administration with metoprolol to normocholesterolemic rats significantly decreased LDL cholesterol and increased HDL cholesterol level as compared to the control group. A decrease of LDL cholesterol level after administration of simvastatin alone or concomitant administration with metoprolol was observed in hypercholesterolemic rats. The changes in animal lipid profiles are shown in Table 1. Table 1. Total cholesterol (TCH), HDL cholesterol, LDL cholesterol(ldl), triglycerides (TG) (mean ± SD) in rats fed normo- and hypercholesterolemic diet [mmol/l] Tabela 1. Cholesterol całkowity (TCH), HDL cholesterol, LDL cholesterol (LDL), triglicerydy (TG) (średnie ± SD) u szczurów na diecie normalnej i hipercholesterolowej [mmol/l] TCH HDL LDL TG K_N (N = 10) 1.48 ± ± / ± 0.13 M_N (N = 9) 1.14 ± ± / ± 0.08 S1_N (N = 10) 1.34 ± ± 0.05* 0.56 ± 0.14* 0.46 ± 0.14 S20_N (N = 7) 1.39 ± ± 0.14* 0.44 ± 0.09* 0.56 ± 0.18 S1_M_N (N = 6) 1.51 ± ± 0.13* 0.62 ± 0.09* 0.58 ± 0.26 S20_M_N (N = 8) 1.32 ± ± 0.18* 0.56 ± 0.10* 0.43 ± 0.15 K_H (N = 10) 8.09 ± ± ± ± 0.62 M_H (N = 9) 7.65 ± ± ± ± 0.15 S1_H (N = 8) 6.35 ± ± 0.12* 4.45 ± 0.21* 2.82 ± 0.57 S20_H (N = 9) 2.01 ± 0.16* 0.42 ± ± 0.92* 0.65 ± 0.64* S1_M_H (N = 8) 7.23 ± ± ± 0.33* 3.47 ± 0.79 S20_M_H (N = 7) 1.32 ± 0.18* 0.33 ± ± 0.03* 0.89 ± 0.23* K_N normocholesterolemic control group, K_H hypercholesterolemic control group, M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol, M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol, S1_N normocholesterolemic group receiving simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S1_H hypercholesterolemic group receiving simvastatin at dose 1 mg/ kg b.w., S20_N normocholesterolemic group receiving simvastatin at dose 20 mg/kg b.w., S20_H hypercholesterolemic group receiving simvastatin at dose 20 mg/kg b.w., S1_M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S20_M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 20 mg/kg b.w., S1_M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S20_M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 20 mg/kg b.w. (*) P < 0.05 as compared to the control group. K_N grupa kontrolna normocholesterolowa, K_H grupa kontrolna hipercholesterolowa, M_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca metoprolol, M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol, S1_N grupa normocholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S1_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_N grupa normocholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S20_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S1_M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S1_M_H grupa hiperchlesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_M_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c. (*) P < 0.05 w porównaniu z grupą kontrolną.
4 42 J. Owczarek et al. Fig. 1. Mean heart rate [beats/min] in Wistar rats fed normo- and hypercholesterolemic diet K_N normocholesterolemic control group, K_H hypercholesterolemic control group, M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol, M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol, S1_N normocholesterolemic group receiving simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S1_H hypercholesterolemic group receiving simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S20_N normocholesterolemic group receiving simvastatin at dose 20 mg/kg b.w., S20_H hypercholesterolemic group receiving simvastatin at dose 20 mg/ kg b.w., S1_M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S20_M_N - normocholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 20 mg/kg b.w., S1_M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S20_M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 20 mg/kg b.w. (*) P < 0.05 as compared to the control group. (a) p < 0.05 as compared to the group receiving simvastatin alone Ryc. 1. Średnie wartości rytmu serca [liczba uderzeń/min] u szczurów Wistar na diecie normo- i hipercholesterolowych K_N grupa kontrolna normocholesterolowa, K_H grupa kontrolna hipercholesterolowa, M_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca metoprolol, M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol, S1_N grupa normocholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 1 mg/ kg m.c., S1_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_N grupa normocholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S20_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S1_M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S1_M_H grupa hiperchlesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_M_H - grupa hipercholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c. (*) P < 0.05 w porównaniu z grupą kontrolną. (a) p < 0,05 w porównaniu z grupą otrzymującą simwastatynę The heart rate (HR) in the control groups receiving a normo- and hypercholesterolemic diet was ± 22.6 and ± beats/min (p = 0.05) respectively. The four-week administration of metoprolol to normo and hypercholesterolemic rats significantly decreased HR as compared to the control groups ( ± 20.5 and ± 21,8 1/min). In groups receiving simvastatin at 1 and 20 mg kg 1 b.w. during the 4 weeks, the HR was comparable to the control rats. No differences between groups receiving simvastatin at 1 and 20 mg/kg 1 were observed, as well. After concomitant administration of simvastatin at 1 and 20 mg kg 1 b.w. with metoprolol to normocholesterolemic rats, the HR statistically decreased as compared to the control rats and the group receiving simvastatin alone. No statistical differences between groups receiving simvastatin at 1 mg/kg 1 with metoprolol and simvastatin at 20 mg/kg 1 with metoprolol ( ± 7.90 vs ± ± 5.15 beats/min; p = 0.05) were denoted. The HR after concomitant administration of simvastatin at 1 and 20 mg kg 1 b.w. with metoprolol to hypercholesterolemic rats showed the same statistical implications as compared to normocholesterolemic rats. No statistical differences between hypercholesterolemic groups receiving simvastatin at dose 1 mg/kg 1 with metoprolol and simvastatin at dose 20 mg/kg 1 with metoprolol were shown, as well ( ± vs ± ± beats/min) (Fig. 1). Concomitant administration of simvastatin at 1 and 20 mg kg 1 b.w. with metoprolol in normoand hypercholesterolemic rats did not significantly influence arterial blood pressure. The results of MAP, SAP and DAP are presented in Tab. 2. Discussion In our study, concomitant administration of simvastatin given at different doses with metoprolol did not influence the heart rate as compared to rats receiving metoprolol alone. Similar effects were observed in our previous studies [10, 11]. Conversely, some reports on the influence of
5 Dose-dependent Interaction of Simvastatin and Metoprolol in Rats 43 Table 2. Summary statistics (mean ± SD) for arterial blood pressure [mm Hg] in normo- and hypercholesterolemic rats Tabela 2. Statystyka opisowa (średnia ± SD) dla wartości ciśnienia tętniczego [mm Hg] u szczurów normo- i hipercholesterolowych N Systolic arterial pressure (SAP) [mm Hg] Mean arterial pressure (MAP) [mm Hg] Diastolic arterial pressure (DAP) [mm Hg] K_H ± ± ± 3.85 K_N ± ± ± 6.18 M_H ± ± ± 5.80 M_N ± ± ± 4.22 S1_H ± ± ± 5.87 S1_M_H ± ± ± 4.98 S1_M_N ± ± ± 4.19 S1_N ± ± ± 4.18 S20_H ± ± 3.62 S20_M_H ± ± ± 4.36 S20_M_N ± ± ± 5.79 S20_N ± ± ± 6.64 K_N normocholesterolemic control group, K_H hypercholesterolemic control group, M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol, M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol, S1_N normocholesterolemic group receiving simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S1_H hypercholesterolemic group receiving simvastatin at dose 1 mg/ /kg b.w., S20_N normocholesterolemic group receiving simvastatin at dose 20 mg/kg b.w., S20_H hypercholesterolemic group receiving simvastatin at dose 20 mg/kg b.w., S1_M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S20_M_N normocholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 20 /mg/kg b.w., S1_M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 1 mg/kg b.w., S20_M_H hypercholesterolemic group receiving metoprolol and simvastatin at dose 20 mg/kg b.w. K_N grupa kontrolna normocholesterolowa, K_H grupa kontrolna hipercholesterolowa, M_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca metoprolol, M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol, S1_N grupa normocholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S1_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 1 mg/ /kg m.c., S20_N grupa normocholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S20_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S1_M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_M_N grupa normocholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c., S1_M_H grupa hiperchlesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 1 mg/kg m.c., S20_M_H grupa hipercholesterolowa otrzymująca metoprolol i simwastatynę w dawce 20 mg/kg m.c. HMG-CoA reductase inhibitors on β-adrenergic receptor activity have been described. It has been shown that statins, by reducing the production of important isoprenoids like farnesyl pyrophosphate (FPP) and geranylgeranyl pyrophosphate (GGPP), could increase β-adrenergic receptor density [9]. The isoprenylation process could influence the membrane association and function of heterotrimeric G-proteins by interfering with γ- subunit (Gγ) isoprenylation [12, 13], especially the isoprenylation of signaling molecules, including the monomeric GTPases of the Rho and Ras families. Moreover, the isoprenylation of Gγ has been found to be essential for membrane attachment of Gγ as well as Gβ [14]. Previous studies demonstrated that treatment of cardiac myocytes with a statin reduced camp and induced a significant increase in β-adrenergic receptor density and, in this way, statins might have an impact on heart rate. The dose dependent influence of statins on beta1- adrenergic signaling was studied as well [9]. The clinical manifestations of the interaction of statins with β 1 -adrenergic blockers on heart rate have not been elucidated yet. Their concomitant usage does not seem to impact heart rate negatively, nor blood pressure. Concomitant administration of simvastatin at 1 and 20 mg kg 1 b.w. with metoprolol in normo- and hypercholesterolemic rats did not significantly influence blood pressure. Even so, clinical observations in the UCSD Statin Study and the Anglo-Scandinavian Cardiac Outcomes Trial- Lipid Lowering Arm (ASCOT-LLA) suggest that HMG-CoA reductase inhibitors might have some blood-pressure-lowering properties in addition to their effect on lipids [15, 16]. On the other hand, the CARE study showed no significant reduction of BP with statin therapy [2]. Different results between the CARE and ASCOT studies may result from the degree of LDL-C reduction achieved in the above trials. The laboratory studies showed the
6 44 J. Owczarek et al. link between statins therapy and vascular function and this could explain the beneficial pharmacological effect of statins in patients with hypertension. Statins improve endothelial function and decrease oxidative stress and inflammation [17 19]. They were shown to reduce the production of reactive oxygen species, such as superoxide anion, and hydroxyl radicals, as shown in experimental studies. This action may also contribute to the vasodilatory effects of statins. It has already been established that statins increase the endothelial production of NO and this effect is correlated with the upregulation of endothelial NO synthase expression [20]. It has suggested that the effect described above might be intensified by the simultaneous inhibition of G proteins with reduced endothelial NO synthase mrna degradation and, thus, increased NO bioavailability [21, 22]. Vascular statin activity may result from drug impact on the decrease of vasoconstrictor endothelin-1 level [21]. Another possible mechanism of statin s BP-lowering effect involves the downregulation of the angiotensin IItype 1 receptor. The angiotensin II type 1 receptor is overexpressed in hypercholesterolemic patients and it may be improved by the administration of statins, which were also shown to markedly reduce the vasoconstrictor response to angiotensin II infusion [24]. Reduction of large artery stiffness and blood pressure in normolipidemic patients with isolated systolic hypertension statins could improve systemic arterial compliance [25]. The authors concluded that administration of simvastatin in different doses not decrease slowing heart rate after chronic concomitant administration of metoprolol in normo- and hypercholesterolemic rats. References [1] Tanaka N, Katayama Y, Katsumata T, Otori T, Nishiyama Y: Effects of long-term administration of HMG-CoA reductase inhibitor, atorvastatin, on stroke events and local cerebral blood flow in stroke-prone spontaneously hypertensive rats. Brain Res 2007, 1169, [2] Sacks FM, Pfeffer MA, Moye LA, Rouleau JL, Rutherford JD, Cole TG, Brown L, Warnica JW, Arnold JMO, Wun CC, Davis BR, Braunwald E: The effect of pravastatin on coronary events after myocardial infarction in patients with average cholesterol levels. N Engl J Med 1996, 335, [3] Jasińska M, Owczarek J, Orszulak-Michalak D: Statins: a new insight into their mechanisms of action and consequent pleiotropic effects. Pharmacol Rep 2007, 59, [4] Wierzbicki AS, Chowienczyk PJ, Cockcroft JR, Brett SE, Watts GF, Jenkins BS et al.: Endothelial dysfunction is strictly connected with hypertension development and LDL-C levels. Cardiovascular risk factors and endothelial dysfunction. Clin Sci 2004, 107, [5] Fox K, Borer JS, Camm AJ, Danhin N, Ferrari R, Lopez Sendon JL, Steg PG, Tardif J-C, Tavazzi L, Tendera M: Resting heart rate in cardiovascular disease. J Am Coll Cardiol 2007, 50, [6] Tverdal A, Hjellvik V, Selmer R: Heart rate and mortality from cardiovascular causes: a 12 year follow-up study of men and women aged years. Eur Heart J 2008, 29, [7] Chen ZM, Pan HC, Chen YP, Peto R, Collins R, Jiang LX, Xie JX, Liu LS: COMMIT Collaborative group. Early intravenous then oral metoprolol in 45,852 patients with acute myocardial infarction: randomized placebocontrolled trial. Lancet 2005, 366, [8] Freemantle N, Cleland J, Young P, Mason J, Harrison J: Beta blockade after myocardial infarction: systematic review and meta regression analysis. BMJ 1999, 318, [9] Mühlhäuser U, Zolk O, Rau T, Münzel F, Wieland T, Eschenhagen T: Atorvastatin desensitizes β-adrenergic signaling in cardiac myocytes via reduced isoprenylation of G-protein γ-subunits. The FASEB Journal Express Article 2006, doi: /fj fje. [10] Owczarek J, Jasińska M, Orszulak-Michalak D: Dose-dependent influence of two-week administration of simvastatin and metoprolol injection on blood pressure in normocholesterolemic rats. Acta Pol Pharm Drug Res 2008, 65, [11] Owczarek J, Jasińska M, Orszulak-Michalak D: Interaction between different doses of simvastatin after two-week administration and metoprolol injection on the heart rate in normocholesterolemic rats. Acta Pol Pharm Drug Res 2008, 65, [12] Muntz K, Sternweis PC, Gilman AG, Mumby SM: Influence of gamma subunit prenylation and association of guanine nucleotide-binding regulatory proteins with membranes. Mol Biol Cell 1992, 3, [13] Myung CS, Yasuda H, Liu WW, Harden TK, Garrison JC: Role of isoprenoid lipids on the heterotrimeric G protein gamma subunit in determining effector activation. J Biol Chem 1999, 274, [14] Takida S, Wedegaertner PB: Heterotrimer Formation, Together with Isoprenylation, Is Required for Plasma Membrane Targeting of Gβγ. J Biol Chem 2003, 278, [15] Golomb BA, Ritchie JB, Criqui MH, Dimsdale JE: Statins lower blood pressure: results from the UCSD Statin Study. Circulation 2004, 110, III 402. [16] Poulter N, Sever PS: Do statins lower blood pressure? Evidence from the Anglo-Scandinavian Cardiac Outcomes Trial-Lipid-Lowering Arm (ASCOT-LLA). Circulation 2004, 110, III 402. [17] Morikawa S, Takabe W, Mataki C, Kanke T, Itoh T, Wada Y, Izumi A, Saito Y, Hamakubo T, Kodama T: The effect of statins on mrna levels of genes related to inflammation, coagulation and vascular constriction in HUVEC. Human umbilical vein endothelial cells. J Atheroscler Thromb 2002, 9,
7 Dose-dependent Interaction of Simvastatin and Metoprolol in Rats 45 [18] De Jongh S, Lilien MR, op t Roodt J, Stroes ES, Bakker HD, Kastelein JJ: Early statin therapy restores endothelial function in children with familial hypercholesterolemia. J Am Coll Cardiol 2002, 40, [19] Omori H, Nagashima H, Tsurumi Y, Takagi A, Ishizuka N, Hagiwara N, Kawana M, Kasanuki H: Direct in vivo evidence of a vascular statin: a single dose cerivastatin increases vascular endothelial responsiveness in healthy normocholesterolemic patients. Br J Pharmacol 2002, 54, [20] Kalinowski L, Dobrucki LW, Brovkovych V, Malinski T: Increased nitric oxide bioavailability in endothelial cells contributes to the pleiotropic effect of cerivastatin. Circulation 2002, 105, [21] Laufs U, Gertz K, Dirnagl U, Bohm M, Nickenig G, Endres M: Rosuvastatin a new-coa reductase inhibitor, upregulates endothelial nitric oxide synthase and protects from ischaemic stroke in mice. Brain Res 2002, 942, [22] Strazzullo P, D Elia L, Versiero M: Response to Upregulation of Nitric Oxide, Inhibition of Oxidative Stress, and Antihypertensive Effects of Statins. Hypertension 2007, 49, [23] Hernandez-Perera O, Perez-Sala D, Navarro-Antolin J, Sanchez-Pascuala R, Hernandez G, Diaz C, Lamas S: Effects of the 3-hydroxy-3-methylglutaryl-CoA reductase inhibitors, atorvastatin and simvastatin on the expression of endothelin-1 and endothelial nitric oxide synthase in vascular endothelial cells. J Clin Invest 1998, 101, [24] Nickenig G, Baumer AT, Temur Y, Kebben D, Jockenhovel F, Bohm M: Statin-sensitive dysregulated AT1 receptor function and density in hypercholesterolemic men. Circulation 1999, 100, [25] Ferrier KE, Muhlmann MH, Baguet JP, Cameron JD, Jennings GL, Dart AM, Kingwell BA: Intensive cholesterol reduction lowers blood pressure and large artery stiffness in isolated systolic hypertension. J Am Coll Cardiol 2002, 39, Address for correspondence: Jacek Owczarek Department of Biopharmacy Medical University of Lodz Muszyńskiego Łódź Poland jacek.owczarek@umed.lodz.pl Conflict of interest: None declared Received: Revised: Accepted:
Czy mamy dowody na pozalipidoweefekty stosowania statyn?
Czy mamy dowody na pozalipidoweefekty stosowania statyn? Zbigniew Gaciong Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii, Warszawski Uniwersytet Medyczny Definicja Plejotropia,
Bardziej szczegółowoLek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Bardziej szczegółowoOcena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją
234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle
Bardziej szczegółowoCystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study
Cystatin C as potential marker of Acute Kidney Injury in patients after Abdominal Aortic Aneurysms Surgery preliminary study Anna Bekier-Żelawska 1, Michał Kokot 1, Grzegorz Biolik 2, Damian Ziaja 2, Krzysztof
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE / ABSTRACT
STRESZCZENIE / ABSTRACT Wstęp: Rtęć jest metalem o silnym działaniu neuro, nefro i hepatotoksycznym oraz zwiększającym ryzyko chorób układu krążenia. Pracownicy zatrudnieni w zakładach przemysłowych wykorzystujących
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Słowa kluczowe: Wstęp Cel pracy
STRESZCZENIE Słowa kluczowe: Noworodek urodzony przedwcześnie, granulocyt obojętnochłonny, molekuły adhezji komórkowej CD11a, CD11b, CD11c, CD18, CD54, CD62L, wczesne zakażenie, posocznica. Wstęp W ostatnich
Bardziej szczegółowoZałożenia i cele: Postanowiłam zbadać i przeanalizować:
Streszczenie. Wstęp: Starzejące się społeczeństwa całej Europy, skutki wysoko rozwiniętej cywilizacji urbanistyczno-technicznej, oddalenie człowieka od natury, ogromny postęp nauki i techniki, powodują
Bardziej szczegółowoSTRESZCZENIE Celem głównym Materiał i metody
STRESZCZENIE Choroby układu krążenia od lat pozostają jedną z głównych przyczyn śmierci w Europie. W licznych badaniach opisano czynniki ryzyka, które predysponują do rozwoju miażdżycy i wystąpienia choroby
Bardziej szczegółowoWARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY. II Wydział Lekarski z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim oraz Oddziałem Fizjoterapii
WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY II Wydział Lekarski z Oddziałem Nauczania w Języku Angielskim oraz Oddziałem Fizjoterapii lek. Piotr Sobieraj Niskie rozkurczowe ciśnienie tętnicze podczas leczenia hipotensyjnego
Bardziej szczegółowoIs there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report
Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?
Bardziej szczegółowoKwasy tłuszczowe EPA i DHA omega-3 są niezbędne dla zdrowia serca i układu krążenia.
Kwasy tłuszczowe EPA i DHA omega-3 są niezbędne dla zdrowia serca i układu krążenia. Kwasy tłuszczowe omega-3 jak pokazują wyniki wielu światowych badań klinicznych i epidemiologicznych na ludziach, są
Bardziej szczegółowoMechanizm dysfunkcji śródbłonka w patogenezie miażdżycy naczyń
GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY WYDZIAŁ FARMACEUTYCZNY Z ODDZIAŁEM MEDYCYNY LABORATORYJNEJ Mechanizm dysfunkcji śródbłonka w patogenezie miażdżycy naczyń Anna Siekierzycka Rozprawa doktorska Promotor pracy
Bardziej szczegółowoEDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ LECZONYCH METODĄ FOTOTERAPII UVB.
Wydział Farmaceutyczny z Oddziałem Medycyny Laboratoryjnej Uniwersytet Medyczny w Białymstoku EDYTA KATARZYNA GŁAŻEWSKA METALOPROTEINAZY ORAZ ICH TKANKOWE INHIBITORY W OSOCZU OSÓB CHORYCH NA ŁUSZCZYCĘ
Bardziej szczegółowoRadiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji. żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo.
Renata Zielińska Radiologiczna ocena progresji zmian próchnicowych po zastosowaniu infiltracji żywicą o niskiej lepkości (Icon). Badania in vivo. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Zakład Stomatologii
Bardziej szczegółowoPro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas
www.oncotarget.com Oncotarget, Supplementary Materials Pro-tumoral immune cell alterations in wild type and Shbdeficient mice in response to 4T1 breast carcinomas SUPPLEMENTARY MATERIALS Supplementary
Bardziej szczegółowoPOZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA
POZYTYWNE I NEGATYWNE SKUTKI DOŚWIADCZANEJ TRAUMY U CHORYCH PO PRZEBYTYM ZAWALE SERCA mgr Magdalena Hendożko Praca doktorska Promotor: dr hab. med. Wacław Kochman prof. nadzw. Gdańsk 2015 STRESZCZENIE
Bardziej szczegółowoHemoRec in Poland. Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010
HemoRec in Poland Summary of bleeding episodes of haemophilia patients with inhibitor recorded in the years 2008 and 2009 04/2010 Institute of Biostatistics and Analyses. Masaryk University. Brno Participating
Bardziej szczegółowoZEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ U PACJENTÓW OPEROWANYCH Z POWODU GRUCZOLAKA PRZYSADKI
Daniel Babula AKTYWNOŚĆ WYBRANYCH METALOPROTEINAZ MACIERZY ZEWNĄTRZKOMÓRKOWEJ U PACJENTÓW OPEROWANYCH Z POWODU GRUCZOLAKA PRZYSADKI ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH - streszczenie Promotor:
Bardziej szczegółowoEtiologia, przebieg kliniczny i leczenie udarów mózgu w województwie śląskim w latach
lek. Anna Starostka-Tatar Etiologia, przebieg kliniczny i leczenie udarów mózgu w województwie śląskim w latach 2009-2015 Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Beata Labuz-Roszak
Bardziej szczegółowoHas the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950?
Has the heat wave frequency or intensity changed in Poland since 1950? Joanna Wibig Department of Meteorology and Climatology, University of Lodz, Poland OUTLINE: Motivation Data Heat wave frequency measures
Bardziej szczegółowoOcena zależności pomiędzy stężeniami wifatyny i chemeryny a nasileniem łuszczycy, ocenianym za pomocą wskaźników PASI, BSA, DLQI.
Uniwersytet Medyczny w Lublinie Katarzyna Chyl-Surdacka Badania wisfatyny i chemeryny w surowicy krwi u chorych na łuszczycę Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych streszczenie Promotor Prof. dr hab.
Bardziej szczegółowoRozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów
Rozpoznawanie twarzy metodą PCA Michał Bereta www.michalbereta.pl 1. Testowanie statystycznej istotności różnic między jakością klasyfikatorów Wiemy, że możemy porównywad klasyfikatory np. za pomocą kroswalidacji.
Bardziej szczegółowoOcena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży
Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.
Bardziej szczegółowoWarsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją
Warsztaty Ocena wiarygodności badania z randomizacją Ocena wiarygodności badania z randomizacją Każda grupa Wspólnie omawia odpowiedź na zadane pytanie Wybiera przedstawiciela, który w imieniu grupy przedstawia
Bardziej szczegółowoGdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik
Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Beata Wieczorek-Wójcik Poziom obsad pielęgniarskich a częstość i rodzaj zdarzeń
Bardziej szczegółowoDyskusja pro/contra: Leczenie statynami a nowe przypadki cukrzycy. Lipidologiczne
Dyskusja pro/contra: Leczenie statynami a nowe przypadki cukrzycy Prof. nadzw. Dr hab. med. Maciej Banach Przewodniczący, Polskie Towarzystwo Przewodniczący, Polskie Towarzystwo Lipidologiczne Statin Efficacy:
Bardziej szczegółowoROZPRAWA DOKTORSKA. Mateusz Romanowski
Mateusz Romanowski Wpływ krioterapii ogólnoustrojowej na aktywność choroby i sprawność chorych na zesztywniające zapalenie stawów kręgosłupa ROZPRAWA DOKTORSKA Promotor: Dr hab., prof. AWF Anna Straburzyńska-Lupa
Bardziej szczegółowoTytuł rozprawy na stopień doktora nauk medycznych:
Instytut Pomnik Centrum Zdrowia Dziecka Zakład Patologii Pracownia Medycyny Mitochondrialnej Al. Dzieci Polskich 20 04-730 Warszawa Tytuł rozprawy na stopień doktora nauk medycznych: Ocena parametrów stresu
Bardziej szczegółowoaforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department
Bardziej szczegółowoAkademia Morska w Szczecinie. Wydział Mechaniczny
Akademia Morska w Szczecinie Wydział Mechaniczny ROZPRAWA DOKTORSKA mgr inż. Marcin Kołodziejski Analiza metody obsługiwania zarządzanego niezawodnością pędników azymutalnych platformy pływającej Promotor:
Bardziej szczegółowoUniwersytet Medyczny w Łodzi. Wydział Lekarski. Jarosław Woźniak. Rozprawa doktorska
Uniwersytet Medyczny w Łodzi Wydział Lekarski Jarosław Woźniak Rozprawa doktorska Ocena funkcji stawu skokowego po leczeniu operacyjnym złamań kostek goleni z uszkodzeniem więzozrostu piszczelowo-strzałkowego
Bardziej szczegółowoCharakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego
Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób
Bardziej szczegółowooraz stężenie ceruloplazminy (CER)), stresu oksydacyjnego ((stężenie dialdehydu malonowego (MDA), stężenie nadtlenków lipidowych (LPH) i całkowity
STRESZCZENIE Pola elektromagnetyczne może prowadzić do powstania w organizmie żywym stresu oksydacyjnego, który powoduje wzrost stężenia reaktywnych form tlenu, zmianę aktywności układów antyoksydacyjnych,
Bardziej szczegółowomgr Anna Sobianek Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med. Mirosław Dłużniewski
mgr Anna Sobianek,,Ocena wpływu regularnej, kontrolowanej aktywności fizycznej na jakość życia i występowanie czynników ryzyka schorzeń sercowo-naczyniowych w populacji studentek Warszawskiego Uniwersytetu
Bardziej szczegółowoOcena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą
Agnieszka Nawrocka Ocena zależności stężeń interleukin 17, 22 i 23 a wybranymi parametrami klinicznymi i immunologicznymi w surowicy chorych na łuszczycę plackowatą Łuszczyca jest przewlekłą, zapalną chorobą
Bardziej szczegółowoMagdalena Pauk- Domańska. Promotor pracy: Prof. dr hab. n. med. Wiesław Jakubowski
Streszczenie rozprawy doktorskiej Magdalena Pauk- Domańska Ocena przydatności ultrasonografii dopplerowskiej w badaniu tętnicy ocznej i środkowej siatkówki u pacjentów z cukrzycą typu 1 bez zmian na dnie
Bardziej szczegółowoANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 81 SECTIO D 2004
ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 81 SECTIO D 2004 Zakład Pielęgniarstwa Położniczo Ginekologicznego Akademii Medycznej w Białymstoku * Department of Gynecology
Bardziej szczegółowoSTATISTICAL METHODS IN BIOLOGY
STATISTICAL METHODS IN BIOLOGY 1. Introduction 2. Populations and samples 3. Hypotheses testing and parameter estimation 4. Experimental design for biological data 5. Most widely used statistical tests
Bardziej szczegółowoMaciej Pawlak. Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych.
Maciej Pawlak Zastosowanie nowoczesnych implantów i technik operacyjnych w leczeniu przepuklin brzusznych. Prospektywne randomizowane badanie porównujące zastosowanie dwóch różnych koncepcji siatki i staplera
Bardziej szczegółowoLatent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016
Latent Dirichlet Allocation Models and their Evaluation IT for Practice 2016 Paweł Lula Cracow University of Economics, Poland pawel.lula@uek.krakow.pl Latent Dirichlet Allocation (LDA) Documents Latent
Bardziej szczegółowoDiagnostyka, strategia leczenia i rokowanie odległe chorych z rozpoznaniem kardiomiopatii przerostowej
Lekarz Karolina Macioł-Skurk Diagnostyka, strategia leczenia i rokowanie odległe chorych z rozpoznaniem kardiomiopatii przerostowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n.
Bardziej szczegółowolek. Wojciech Mańkowski Kierownik Katedry: prof. zw. dr hab. n. med. Edward Wylęgała
lek. Wojciech Mańkowski Zastosowanie wzrokowych potencjałów wywołanych (VEP) przy kwalifikacji pacjentów do zabiegu przeszczepu drążącego rogówki i operacji zaćmy Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych
Bardziej szczegółowoLEARNING AGREEMENT FOR STUDIES
LEARNING AGREEMENT FOR STUDIES The Student First and last name(s) Nationality E-mail Academic year 2014/2015 Study period 1 st semester 2 nd semester Study cycle Bachelor Master Doctoral Subject area,
Bardziej szczegółowoMachine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11. Random Projections & Canonical Correlation Analysis
Machine Learning for Data Science (CS4786) Lecture11 5 Random Projections & Canonical Correlation Analysis The Tall, THE FAT AND THE UGLY n X d The Tall, THE FAT AND THE UGLY d X > n X d n = n d d The
Bardziej szczegółowoFormularz recenzji magazynu. Journal of Corporate Responsibility and Leadership Review Form
Formularz recenzji magazynu Review Form Identyfikator magazynu/ Journal identification number: Tytuł artykułu/ Paper title: Recenzent/ Reviewer: (imię i nazwisko, stopień naukowy/name and surname, academic
Bardziej szczegółowo1. STESZCZENIE. Wprowadzenie:
1. STESZCZENIE Wprowadzenie: Przewlekła niewydolność serca (PNS) stanowi nie tylko problem medyczny, ale także społeczny, ponieważ prowadzi do zmniejszenia tolerancji wysiłkowej, zwiększenia częstości
Bardziej szczegółowoKatedra i Zakład Biochemii Kierownik Katedry: prof. dr hab. n. med. Ewa Birkner
mgr Anna Machoń-Grecka Cytokiny i czynniki proangiogenne u pracowników zawodowo narażonych na oddziaływanie ołowiu i jego związków Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: prof. dr hab. n.
Bardziej szczegółowoczynnikami ryzyka i chorobami układu sercowo-naczyniowego.
LEK. ALICJA DUDZIK-PŁOCICA KATEDRA I KLINIKA KARDIOLOGII, NADCIŚNIENIA TĘTNICZEGO I CHORÓB WEWNĘTRZNYCH WARSZAWSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY KIEROWNIK KATEDRY I KLINIKI: PROF. MAREK KUCH Ocena użyteczności
Bardziej szczegółowoAnalysis of infectious complications inf children with acute lymphoblastic leukemia treated in Voivodship Children's Hospital in Olsztyn
Analiza powikłań infekcyjnych u dzieci z ostrą białaczką limfoblastyczną leczonych w Wojewódzkim Specjalistycznym Szpitalu Dziecięcym w Olsztynie Analysis of infectious complications inf children with
Bardziej szczegółowoRozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych w zakresie medycyny
Lek. Maciej Jesionowski Efektywność stosowania budezonidu MMX u pacjentów z aktywną postacią łagodnego do umiarkowanego wrzodziejącego zapalenia jelita grubego w populacji polskiej. Rozprawa na stopień
Bardziej szczegółowoEuropean Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014
European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA
Bardziej szczegółowoPatients price acceptance SELECTED FINDINGS
Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may
Bardziej szczegółowoERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.
ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in
Bardziej szczegółowoProposal of thesis topic for mgr in. (MSE) programme in Telecommunications and Computer Science
Proposal of thesis topic for mgr in (MSE) programme 1 Topic: Monte Carlo Method used for a prognosis of a selected technological process 2 Supervisor: Dr in Małgorzata Langer 3 Auxiliary supervisor: 4
Bardziej szczegółowoCracow University of Economics Poland. Overview. Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005
Cracow University of Economics Sources of Real GDP per Capita Growth: Polish Regional-Macroeconomic Dimensions 2000-2005 - Key Note Speech - Presented by: Dr. David Clowes The Growth Research Unit CE Europe
Bardziej szczegółowoBIOPHYSICS. Politechnika Łódzka, ul. Żeromskiego 116, Łódź, tel. (042)
BIOPHYSICS Prezentacja multimedialna współfinansowana przez Unię Europejską w ramach Europejskiego Funduszu Społecznego w projekcie pt. Innowacyjna dydaktyka bez ograniczeń - zintegrowany rozwój Politechniki
Bardziej szczegółowoZakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)
Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,
Bardziej szczegółowoTRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH
INŻYNIERIA W ROLNICTWIE. MONOGRAFIE 16 ENGINEERING IN AGRICULTURE. MONOGRAPHS 16 WIESŁAW GOLKA TRANSPORT W RODZINNYCH GOSPODARSTWACH ROLNYCH TRANSPORTATION IN RURAL FAMILY FARMS Falenty 2014 WYDAWNICTWO
Bardziej szczegółowoMarta Uzdrowska. PRACA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH Promotor: Dr hab. n. med. prof. UM Anna Broniarczyk-Loba
Marta Uzdrowska Ocena wad refrakcji i przyczyn niedowidzenia u osób z niepełnosprawnością intelektualną z wykorzystaniem zdalnego autorefraktometru Plusoptix PRACA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH Promotor:
Bardziej szczegółowoUpdated Action Plan received from the competent authority on 4 May 2017
1 To ensure that the internal audits are subject to Response from the GVI: independent scrutiny as required by Article 4(6) of Regulation (EC) No 882/2004. We plan to have independent scrutiny of the Recommendation
Bardziej szczegółowoWeronika Mysliwiec, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019
Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Tresci zadań rozwiązanych
Bardziej szczegółowoMetodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH
Kierunek Elektronika i Telekomunikacja, Studia II stopnia Specjalność: Systemy wbudowane Metodyki projektowania i modelowania systemów Cyganek & Kasperek & Rajda 2013 Katedra Elektroniki AGH Zagadnienia
Bardziej szczegółowoDominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE)
Czy mobilność pracowników uczelni jest gwarancją poprawnej realizacji mobilności studentów? Jak polskie uczelnie wykorzystują mobilność pracowników w programie Erasmus+ do poprawiania stopnia umiędzynarodowienia
Bardziej szczegółowoGDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY
GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY mgr Magdalena Pinkowicka WPŁYW TRENINGU EEG-BIOFEEDBACK NA POPRAWĘ WYBRANYCH FUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z ADHD Rozprawa doktorska Promotor dr hab. n. med. Andrzej Frydrychowski,
Bardziej szczegółowoTychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)
Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000
Bardziej szczegółowoKatarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE
Pomorski Uniwersytet Medyczny Katarzyna Durda STRESZCZENIE STĘŻENIE KWASU FOLIOWEGO ORAZ ZMIANY W OBRĘBIE GENÓW REGULUJĄCYCH JEGO METABOLIZM JAKO CZYNNIK RYZYKA RAKA W POLSCE Promotor: dr hab. prof. nadzw.
Bardziej szczegółowo4. EKSPLOATACJA UKŁADU NAPĘD ZWROTNICOWY ROZJAZD. DEFINICJA SIŁ W UKŁADZIE Siła nastawcza Siła trzymania
3 SPIS TREŚCI Przedmowa... 11 1. WPROWADZENIE... 13 1.1. Budowa rozjazdów kolejowych... 14 1.2. Napędy zwrotnicowe... 15 1.2.1. Napęd zwrotnicowy EEA-4... 18 1.2.2. Napęd zwrotnicowy EEA-5... 20 1.3. Współpraca
Bardziej szczegółowoSESJA PRAC ORYGINALNYCH PLAKATY MODEROWANE, CZĘŚĆ 2 SESSION OF ORIGINAL ARTICLES MODERATED POSTER SESSION, PART 2
SESJA PRAC ORYGINALNYCH PLAKATY MODEROWANE, CZĘŚĆ 2 SESSION OF ORIGINAL ARTICLES MODERATED POSTER SESSION, PART 2 Moderatorzy/Moderators: Ewa Warchoł-Celińska (Warszawa), Jacek Lewandowski (Warszawa),
Bardziej szczegółowoROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem )
Publikacje naukowe: ROZPRAWA NA STOPIEŃ DOKTORA NAUK MEDYCZNYCH (obroniona z wyróżnieniem 7.03.2013) Stosowanie larw Lucilia sericata jako metoda leczenia przewlekłych ran kończyn. Inne publikacje: 1.
Bardziej szczegółowoRaport bieżący: 44/2018 Data: g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc
Raport bieżący: 44/2018 Data: 2018-05-23 g. 21:03 Skrócona nazwa emitenta: SERINUS ENERGY plc Temat: Zawiadomienie o zmianie udziału w ogólnej liczbie głosów w Serinus Energy plc Podstawa prawna: Inne
Bardziej szczegółowoInstitutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European. Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some
Institutional Determinants of IncomeLevel Convergence in the European Union: Are Institutions Responsible for Divergence Tendencies of Some Countries? Dr Mariusz Próchniak Katedra Ekonomii II, Szkoła Główna
Bardziej szczegółowoWojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)
Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:
Bardziej szczegółowoestrogenowego α a objawami zespołu menopauzalnego badanych kobiet; estrogenowego α a lipidogramem badanych kobiet;
11.Streszczenie Liczne badania sugerują, że zmniejszenie stężenia endogennych estrogenów po menopauzie jest przyczyną dolegliwości menopauzalnych i może być krytycznym czynnikiem ryzyka chorób nasilających
Bardziej szczegółowoPomiar ciśnienia tętniczego: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość
Pomiar ciśnienia tętniczego: przeszłość, teraźniejszość, przyszłość Zbigniew Gaciong Katedra i Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Warszawa,
Bardziej szczegółowoStreszczenie Ocena wybranych wskaźników diagnostycznych stanów zapalnych gruczołu mlekowego klaczy Słowa kluczowe: stan zapalny gruczołu mlekowego,
Streszczenie Ocena wybranych wskaźników diagnostycznych stanów zapalnych gruczołu mlekowego klaczy Słowa kluczowe: stan zapalny gruczołu mlekowego, mleko klaczy, wymię klaczy. Stany zapalne gruczołu mlekowego
Bardziej szczegółowoB.Cayci 1, B.Günaydın 1,S.Yuksel 1, S.Soylemez 1, C.Altundarak 2 Gazi University School of Medicine 1 & Hacettepe University Faculty of Sports Science 2 Ankara, Turkey www.berringunaydin.com Outline Oxidative
Bardziej szczegółowoPolskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456
Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Anna Ratajska 1 2 1 1 Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz
Bardziej szczegółowoStatyny w terapii chorego z nadciśnieniem tętniczym czy tylko działanie hipolipemizujące?
Katarzyna Starzyk 1, Beata Wożakowska-Kapłon 1,2 ARTYKUŁ POGLĄDOWY 1 I Kliniczny Oddział Kardiologii Świętokrzyskiego Centrum Kardiologii Wojewódzkiego Szpitala Zespolonego w Kielcach 2 Wydział Nauk o
Bardziej szczegółowoOcena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi
Mikołaj Trizna Ocena potrzeb pacjentów z zaburzeniami psychicznymi przebywających na oddziałach psychiatrii sądowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab.n.med. Tomasz Adamowski,
Bardziej szczegółowoprzepływ krwi przez błonę śluzową tego jelita i mierzono powierzchnię uszkodzeń błony śluzowej. Następnie pobierano wycinki błony śluzowej jelita do
Streszczenie pracy doktorskiej lek. Aleksandry Matuszyk pt.: The influence of administration of ghrelin gene encoded peptides on colonic mucosa damage induced by acetic acid Grelina i obestatyna, będące
Bardziej szczegółowoPRELIMINARY ASSESSMENT OF THE QUALITY OF HERBHONEYS AND CHOKEBERRY SYRUPS USED FOR THEIR PRODUCTION
Scientific Journal of Gdynia Maritime University Zeszyty Naukowe Akademii Morskiej w Gdyni No. 101/2017, 73 80 ISSN 1644-1818 e-issn 2451-2486 PRELIMINARY ASSESSMENT OF THE QUALITY OF HERBHONEYS AND CHOKEBERRY
Bardziej szczegółowoSSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like
SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,
Bardziej szczegółowoZespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1.
PRACE KAZUISTYCZNE / CASE REPORTS 367 Zespół Omenna u kuzynów: różny przebieg kliniczny i identyczna mutacja genu RAG1. Omenn s syndrome in cousins: different clinical course and identical RAG1 mutation
Bardziej szczegółowoOcena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę.
lek. med. Ewa Czapińska-Ciepiela Ocena częstości występowania bólów głowy u osób chorych na padaczkę. Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor Prof. dr hab. n. med. Jan Kochanowski II Wydział
Bardziej szczegółowoPacjent z nadciśnieniem tętniczym i dyslipidemią jak i dlaczego powinien być leczony?
Choroby Serca i Naczyń 2016, tom 13, nr 4, 245 250 N A D C I Ś N I E N I E T Ę T N I C Z E Redaktor działu: prof. dr hab. n. med. Krzysztof Narkiewicz Pacjent z nadciśnieniem tętniczym i dyslipidemią jak
Bardziej szczegółowoEPS. Erasmus Policy Statement
Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości Ostrowiec Świętokrzyski College of Business and Entrepreneurship EPS Erasmus Policy Statement Deklaracja Polityki Erasmusa 2014-2020 EN The institution is located
Bardziej szczegółowoBAZIE KWALIFIKACJI ZAGRANICZNYCH
BAZIE KWALIFIKACJI ZAGRANICZNYCH O przewodniku Niniejszy przewodnik zawiera informacje na temat kwalifikacji uzyskanych zagranicą i porady na temat ich nostryfikacji. Dowiesz się jak korzystać z bazy danych
Bardziej szczegółowoSpearman.
2 1 * :... 109 - :. Spearman. (α=0/05). : 20-29.. 50. :.. : ). sheikhi@dnt.mui.ac.ir * ( :1. :2. 89/5/5 89/8/4. 89/11/1 573 568 :(5)6 :1389 568 : %75 : ) %35-40 :. %35 :. : ) (. ( ) ) ( ) -1 : ( -2 ( -3-4
Bardziej szczegółowowww.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part
Bardziej szczegółowoKlinika Chorób Wewnętrznych i Rehabilitacji Kardiologicznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi 2
Akademia Medycyny GERIATRIA OPARTA NA FAKTACH/EVIDENCE-BASED GERIATRICS Otrzymano/Submitted: 17.09.2012 Zaakceptowano/Accepted: 20.09.2012 Przegląd randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych w grupie
Bardziej szczegółowoNetwork Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards
INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz
Bardziej szczegółowoStreszczenie. mgr Anna Obszyńska-Litwiniec
mgr Anna Obszyńska-Litwiniec Ocena przydatności komputerowego narzędzia wspomagania terapii logopedycznej w późnej fazie wczesnej rehabilitacji mowy u chorych z poudarową afazją Promotor: dr hab. n. med.
Bardziej szczegółowoThe combined treatment of dyslipidemias with ezetimibe VYMET trial (2009)
Akademia Medycyny GERIATRIA OPARTA NA FAKTACH/EVIDENCE-BASED GERIATRICS Wpłynęło: 19.09.2009 Zaakcepetowano: 21.09.2009 Przegląd randomizowanych, kontrolowanych badań klinicznych w grupie osób w wieku
Bardziej szczegółowoProfil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe
lek. Krzysztof Kołodziejczyk Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Andrzej
Bardziej szczegółowoWpływ wysiłku pływackiego na stężenie mitochondrialnego cholesterolu oraz metabolizm energetyczny w warunkach stresu oksydacyjnego
Wpływ wysiłku pływackiego na stężenie mitochondrialnego cholesterolu oraz metabolizm energetyczny w warunkach stresu oksydacyjnego mgr Damian Józef Flis Rozprawa na stopień doktora nauk o zdrowiu Promotorzy:
Bardziej szczegółowoWHEN DO PAEDIATRIC PATIENTS WITH FAMILIAL HYPERCHOLESTEROLEMIA NEED STATIN THERAPY?*
IMiD, Wydawnictwo Aluna Developmental Period Medicine, 2017;XXI,1 43 Matylda Hennig 1, Agnieszka Brandt 1, Joanna Bautembach-Minkowska 1, Dominik Świętoń 2, Agnieszka Mickiewicz 3, Magdalenia Chmara 4,
Bardziej szczegółowoGdański Uniwersytet Medyczny. Polimorfizm genów receptorów estrogenowych (ERα i ERβ) a rozwój zespołu metabolicznego u kobiet po menopauzie
Gdański Uniwersytet Medyczny Mgr Karolina Kuźbicka Polimorfizm genów receptorów estrogenowych (ERα i ERβ) a rozwój zespołu metabolicznego u kobiet po menopauzie Rozprawa doktorska Promotor: dr hab. n.
Bardziej szczegółowoW badaniu 4S (ang. Scandinavian Simvastatin Survivat Study), oceniano wpływ symwastatyny na całkowitą śmiertelność u 4444 pacjentów z chorobą wieńcową i z wyjściowym stężeniem cholesterolu całkowitego
Bardziej szczegółowoROZPRAWY NR 128. Stanis³aw Mroziñski
UNIWERSYTET TECHNOLOGICZNO-PRZYRODNICZY IM. JANA I JÊDRZEJA ŒNIADECKICH W BYDGOSZCZY ROZPRAWY NR 128 Stanis³aw Mroziñski STABILIZACJA W ASNOŒCI CYKLICZNYCH METALI I JEJ WP YW NA TRWA OŒÆ ZMÊCZENIOW BYDGOSZCZ
Bardziej szczegółowo