ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 9 im. Romualda Traugutta w Koszalinie GRAFIKA WEKTOROWA I RASTROWA

Transkrypt

1 ZESPÓŁ SZKÓŁ NR 9 im. Rmualda Traugutta w Kszalinie GRAFIKA WEKTOROWA I RASTROWA Autr: Pitr Simiński KL II LB Kszalin 2006

2 C t jest grafika wektrwa? Spsób pisu brazu party na frmułach matematycznych. W przeciwieństwie d tradycyjnej grafiki bitmapwej (pierającej się na zapamiętywaniu klru i płŝenia pjedynczych pikseli), grafika wektrwa zachwuje infrmacje twrzących kształty biektów liniach raz krzywych - włączając ich płŝenie raz barwę. Zalety grafiki wektrwej: Stała jakść brazu niezaleŝnie d teg, w jakiej skali zstanie n wyświetlny. Mniejsza w prównaniu ze standardwymi frmatami (JPEG, GIF, BMP) wielkść plików - zarówn w przypadku statycznych brazów jak animacji (np. prezentacji Flash). Większa kntrla nad wyglądem i płŝeniem biektów rysunku. Pdczas edycji brazka zapisaneg w frmacie wektrwym pszczególne biekty mŝna mdyfikwać niezaleŝnie d pzstałych. Przed publikwaniem w Sieci grafiki wektrwe przekształca się w ich dpwiedniki bitmapwe. Jest t pdyktwane kniecznścią zachwania mŝliwści wyświetlenia biektów graficznych w róŝnych systemach. Wyjątkiem są tutaj prezentacje Flash i Shckwave, które dzięki istnieniu wtyczek (plug-ins) d przeglądarek są "rzumiane" przez większść kmputerów. Prgramy d grafiki wektrwej: PniŜej znajduje się spis wybranych z pśród wielu dstępnych na rynku prgramów d twrzenia grafiki wektrwej. Adbe ilustratr Crel ClrelDraw Deneba Canvas Creature Huse expressin Macrmedia Freehand Xara Designer Opis prgramów d grafiki wektrwej: Adbe Illustratr 9.0 Prducent: Adbe, Dystrybutr: Wimal, Pierwsze wersje Illustratra ustanwiły standard prfesjnalneg pakietu dla artystów i ciągle jest n traktwany jak punkt dniesienia w prównaniu z innymi prgramami. Wraz ze zręcznymi narzędziami d ryswania, pakiet przez wiele lat zaskakiwał duŝą paletą mŝliwści. Wiele z nich zstał wykrzystanych w Phtshpie (dzięki zbliŝnemu interfejswi mŝesz kpiwać i wklejać za pmcą funkcji drag&drp). Jest t na przykład definiwanie stylów graficznych, Ŝeby jednym kliknięciem nadać wiele atrybutów nwym biektm. Jednak Illustratr nie stracił swjej pzycji niezaleŝneg pakietu wektrweg, udzielając pmcy i pdpwiedzi pdczas prcesu twórczeg. Ostatnia wersja Illustratra bsługuje efekty przezrczystści. Traktuje przezrczystść jak maskę, która mŝe być parta zarówn na biekcie wektrwym, jak i na bitmapie. W pełni bsługuje przejścia tnalne i efekt aergrafu. Ten sam system sprawia, Ŝe mŝemy nadawać filtry Phtshpa, ciągle pzstawiając biekt wektrwy zdlny d dalszej edycji. Inną sprytną funkcją prgramu jest Gradient Mesh, który nadaje biektwi nielinearneg, wielklrweg wypełnienia, dająceg efekt naturalneg rganiczneg przejścia tnalneg nie d siągnięcia w innych pakietach graficznych. Zawiera n mcne narzędzia d WWW, takie jak ptymalizacja za pmcą ImageReady czy funkcję eksprtu d frmatu Flash. Twrzenie rllverów partych na JavaScripcie mŝe być męczące; równieŝ spsób wybru layutu z pjedynczą strną trąci juŝ myszką. Jednak silna integracja Illustratra z innymi prgramami ze stajni Adbe raz świetna bsługa PstScriptu sprawiają, Ŝe pakiet ten będzie dbrym wybrem dla wielu prfesjnalnych prjektantów i artystów.

3 Crel CrelDraw 10 Prducent: Dystrybutr: Crel, Crel, Pakiet był pczątkw adreswany d pracwników biurwych, szukających spsbów na zdbienie firmwych dkumentów i przygtwanie prezentacji. Obecnie rzrósł się d rzmiarów giganta w dziedzinie pakietów graficznych. Sięga znacznie wyŝej niŝ pdstawwe krzywe Béziera. C prawda, Crel 10 nie jest juŝ tak pinierskim prduktem, jak t bywał wcześniej, nietrudn takŝe na rynku znaleźć jeg dpwiednik z pdbnymi mŝliwściami. Nie mŝna jednak zapminać, iŝ ten prgram bsługiwał przezrczystści wiele wcześniej niŝ inne prgramy. Na razie najciekawszą funkcją pakietu jest party na ramkach eksprt d frmatu.swf. Mcną strną prgramu są jeg specjalne efekty. Praktycznie za pmcą jedneg kliknięcia nadajemy cień graficznemu biektwi lub przekształcamy w biekt 3D umieszczny w przestrzeni. T sam dtyczy przezrczystści czy gradientów. Jeśli miałeś kiedyś kłpty z niewygdnym układem narzędzi i kienek dialgwych, t zapewne dcenisz CrelDraw. Obsługa Internetu jest silna dzięki dbrym filtrm ptymalizującym bitmapy raz funkcjm eksprtu d frmatu PDF. Dstajemy teŝ bardz wygdny kreatr animacji GIF i Flash raz kreatr rllverów. Za pmcą wbudwanych narzędzi i wielstrnicweg interfejsu CrelDraw 10 umŝliwia twrzenie kmpletnych i slidnych serwisów WWW. Deneba Canvas 8 Prducent: Deneba, Canvas daje narzędzia d bróbki bitmap razem z narzędziami wektrwymi. Prpzycja dwa w jednym. Wybraź sbie płączenie Illustratra i Phtshpa, pzwalające na jednczesną pracę z grafiką wektrwą i rastrwą. Narzędzia wektrwe są bgat wypsaŝne w efekty specjalne i rzwiązania wspmagające pracę. Na przykład mŝesz stwrzyć złŝną grafikę 3D na tej samej strnie c wykres z dnśnikami, pracwać z przejściami tnalnymi i twrzyć rllvery. A na kniec stwrzyć wielstrnicwe serwisy WWW i wielklatkwe animacje. Canvas ma standardw wbudwane mŝliwści eksprtu grafiki d frmatów GIF i Flash, PDF, ptymalizację d publikacji w Sieci, slicing, mapy i wiele innych. Pdstawą funkcjnwania prgramu jest technlgia zwana SpriteLayer. Pzwala na nie tylk na twrzenie wektrów i bitmap na tej samej warstwie, ale przede wszystkim na interakcje pmiędzy nimi, włączając w t przezrczystść - mŝesz stwrzyć przezrczystą maskę partą efekt aergrafu, przenikającą przez dwlny biekt lub grupę biektów i nie zablkujesz mŝliwści ich pnwnej edycji. MŜesz teŝ zadać pewne bitmapwe filtry (blur, nise, itp.) na biekty wektrwe. Canvas częst trafia w gusty zarówn kreślarzy, jak i artystów; dzieje się t dzięki ddanym d prgramu narzędzim "CAD-pdbnym", linim wymiarwym raz dzięki bardz duŝej precyzji skalwania biektów. Lista frmatów bsługujących eksprt i imprt jest nieskńczenie długa. Creature Huse Expressin 2 Prducent: Creature Huse, Oryginalna wersja Expressin, wypuszczna na rynek przez firmę Fractal Design w 1996 rku była unikalna dzięki mŝliwści twrzenia efektów malarskich (pdbnie jak w prgramie Painter) w śrdwisku wektrwym. Zawierał zestaw realistycznych pędzli i mediów, które w innych pakietach pjawiały się znacznie później. Teraz pd nwym kierwnictwem Expressins trzymał nwy wizerunek. Technlgia, na której party jest prgram, nazywa się skeletal strkes (linie szkieletwe). Jej idea jest następująca: ścieŝka wektrwa mŝe pełnić funkcję szkieletu dla złŝnych malarskich efektów. W praktyce wygląda t tak: ile w pakiecie takim jak Painter mŝesz namalwać kreskę z efektem malarstwa lejneg, t w Expressins siągniesz ten sam efekt, z tym Ŝe ptem mŝesz dalej

4 edytwać kształt, klr, zmieniać płŝenie krzywej czy nawet zmienić efekt w akwarelę lub rysunek węglem. MŜesz teŝ zamienić bitmapę na krzywe i nadać im róŝne grubści, c jest pdbne d nacisku piórka przy uŝyciu tabletu graficzneg. Pdbnie jak t ma miejsce w Painterze, Expressin ma wbudwaną bsługę przezrczystści. Linie mgą zawierać róŝne stpnie przenikania w kaŝdej z nich, a następnie mŝna kreślić wspólny stpień interakcji pmiędzy nimi (bwiednia i wypełnienie - stswane ddzielnie lub wspólnie) za pmcą suwaków. Rzczarwuje niec filtr eksprtu EPS - który prawie za kaŝdym razem daje niezadwalające rezultaty. Jeśli chcesz wydrukwać efekt swjej pracy, najlepszą metdą będzie knwersja pliku na bitmapę. Interfejs jest zupełnie niestandardwy. DuŜy nacisk płŝn na dbrą rganizację miejsca na ekranie. Expressins pzwli na stwrzenie wspaniałych i świetnie prezentujących się efektów. Macrmedia Freehand 10 Prducent: Macrmedia, Dystrybutr: Wimal, FreeHand i Illustratr są w zasadzie jedynymi knkurentami na prfesjnalnej arenie. Jednak FreeHand jest teraz prawdziwą gratką dla prjektantów strn WWW. Prgram zachwał swój charakter znany z pprzednich wersji. Zstał rzbudwany funkcje twrzenia map raz ddawania sztuczek w JavaScripcie. Oferuje teŝ najlepsze narzędzia d twrzenia klatkwej animacji eksprtwanej d frmatu Flash. MŜesz stwrzyć kmpletny wielstrnicwy serwis WWW czy w łatwy spsób dkument PDF z duŝą ilścią dnśników. Prgram feruje system Master Page znany z systemów DTP. D twrzenia cdziennych zadań w pracy z prjektami FreeHand 10 jest wciąŝ silnym knkurentem dla innych pakietów. Stanwi swisty pmst pmiędzy narzędziem Pen w Illustratrze a flashwymi narzędziami. MŜesz przechwywać biekty i ich atrybuty. Aby uŝyć ich gdzie indziej, mŝesz wyszukać i zmieniać dwlne kształty w taki sam spsób, jak edytr tekstwy rbi t z tekstem. JeŜeli artysta nie bardz sbie radzi z perspektywą, FreeHand przychdzi z pmcą, ferując siatkę perspektywy (perspektive grid). Ostatnia wersja pzwala równieŝ malwać za pmcą wbudwanych biblitek artystycznych pędzli. Oznacza t, Ŝe kaŝdy atrybut ścieŝki mŝe być zmieniny w efekt kaligrafii, lsw pszarpany kształt czy w pjedynczą grafikę. Illustratr 9 i Expressin 2 lepiej sbie z tym radzą, lecz mim wszystk jest t mcna strna FreeHanda, który ciągle jeszcze pzstaje pza knkurencją. Był jednym z pierwszych pakietów, który bsługiwał przezrczystści, lecz jeg filtr lens ma juŝ starświecki wygląd. Obsługa gradientów teŝ dbywa się na pzimie pdstawwym. Jednak ma bardz rzbudwane narzędzia d ryswania, w tym bsługę plug-inów i bezknkurencyjną bsługę Flasha. Wart wspmnieć, iŝ FreeHand pierwszy przedstawił wersję prgramu wektrweg na nwy system Appleİa - Mac OS X. Xara X Prducent: Xara, PrzewyŜsza inne prgramy wektrwe pzimem bsługi przejść tnalnych i wygładzaniem krawędzi. Twrzy ftrealistyczne efekty ze stsunkw prstych grafik. Zaskakuje teŝ szybkim dświeŝaniem ekranu w trybie pracy w wyskiej rzdzielczści, gdy w innych prgramach trwa t znacznie dłuŝej. Interfejs Xary jest dść prsty. Ruchma paleta zawiera wszystkie narzędzia ptrzebne d twrzenia kształtów i krzywych B?ziera, wypełniania ich klrem i ustalanie grubści ich knturu. RównieŜ w palecie narzędzi znajdują się interaktywne funkcje, pzwalające na nadawanie efektów za pmcą przeciągania czy klikania.

5 Xara d pczątku była pinierem w twrzeniu wektrwej przezrczystści i efektów cieniwania. śeby nadać biektwi złŝne przejście tnalne, wystarczy przeciągnąć wypełnienie na Ŝądany biekt. śeby uzyskać efekt przejścia z klru w przezrczystść, krzystamy z narzędzia Transparency. Wszystk t jest wyknywane w płączeniu z mdyfikatrami tekstwymi. które pjawiają się wzdłuŝ górnej belki infrmacyjnej kna prgramu. C więcej, ruchme palety są wykrzystywane d kreślenia efektów malarskich d linii, przeglądania clipartów czy zarządzania warstwami. Razi niec starmdny spsób akceptacji efektów, b za kaŝdym razem trzeba wcisnąć Apply. Xara zawiera kilka udgdnień w pracy z grafiką przeznaczną dla Internetu, włączając w t generację animwanych GIF-ów i Flasha. Twrzenie map brazu z dnśnikami dbywa się w kamgnieniu, a funkcja kreacji przycisków jest intuicyjna i najlepiej zrganizwana spśród innych pakietów. Prgram Designer infrmacje; prgram, który świetnie nadaje się d prjektwania i ryswania grafik wektrwych duŝej precyzji, biektów trójwymiarwych, kreacji brył 3D, uzyskiwania efektów specjalnych związanych z twrzeniem tekstu; prgram, który mŝe stswać legalnie kaŝda szkła (minimalne wymagania kmputer 486, 8MB RAM) Frmaty plików graficznych: BITMAPY; Nazwą tą kreśla się rastrwe brazy graficzne, które składają się z pjedynczych punktów, czyli pikseli. Standardwy plik graficzny Windws rzszerzeniu.bmp jest równieŝ plikiem bitmapwym i stąd zaczerpnął n swją nazwę (pr. BMP). Inne znane frmaty plików bitmapwych t na przykład JPEG, GIF czy TIFF. Bitmapa nie musi przechwywać infrmacji klrze kaŝdeg jej piksela - wystarczy jej infrmacja, Ŝe dany piksel róŝni się d sąsiednieg barwą. W ten spsób bitmapy, które zawierają duŝ miejsc w tym samym klrze, zajmują na dysku twardym mniej miejsca. BMP Frmat przechwywania grafiki rastrwej pracwany dla OS/2, a następnie zastswany jak pdstawwy frmat plików graficznych Windws, c jest główną przyczyną ppularnści teg frmatu. Pliki BMP zwane równieŝ bitmapami (ich rzszerzenie t.bmp) mgą zawierać brazy głębi klrów d 24 bitów, a więc k. 16,7 milinów klrów. MŜliwa jest równieŝ ich kmpresja. Pr. GIF, JPEG, TIFF, PCX. GIF Jeden z ppularnych frmatów plików graficznych. Zachwany w nim braz mŝe być czarn-biały, w dcieniach szarści lub klrwy (maksymalnie 256 barw). Zaletą GIF-ów jest ich mały rzmiar (dzięki kmpresji) raz mŝliwść twrzenia animwanych GIF-ów - głównie z tych dwóch pwdów są ne szerk wykrzystywane w internecie. Frmatu GIF mŝna uŝywać za darm, ale twrzenie wykrzystujących g aplikacji wymaga przumienia z mającą d nieg prawa firmą Unisys. Pliki w tym frmacie mają rzszerzenie.gif Od ang. Graphics Interchange Frmat

6 JPEG Jeden z ppularnych frmatów zapisu plików graficznych. JPEG ptrafi zapisywać 24-bitwy klr ze stuprcentwą wiernścią, ale mŝna takŝe pminąć niektóre szczegóły, dzięki czemu plik wynikwy zajmuje znacznie mniej miejsca (jest t zwane kmpresją stratną, gdyŝ prwadzi na d utraty jakści brazu, chć przy niskim stpniu kmpresji k ludzkie nie dstrzega zmian jakści). PniewaŜ p kmpresji pliki JPEG mgą być bardz małe, są chętnie stswane w internecie d urzmaicania wyglądu strn WWW. Pliki w frmacie JPEG mają rzszerzenia.jpg lub.jpeg Od ang. Jint Phtgraphic Experts Grup TIFF Frmat zapisu plików graficznych. TIFF jest rdzajem bitmapy wykrzystującym róŝne metdy kmpresji; istnieje teŝ mŝliwść zapisu bez kmpresji. TIFF zapisuje 24-bitwy klr. Frmat ten zstał stwrzny przez firmy Aldus i Micrsft, becnie jeg właścicielem jest Adbe Systems. Ten rdzaj plików ma rzszerzenia.tif lub.tiff Od ang. Tag Image File Frmat lub Tagged Image File Frmat PCX Frmat zapisu plików graficznych pracwany na pczątku lat 80, gdy w uŝyciu były jeszcze karty graficzne CGA i Hercules. Później mdyfikwany; becnie zapisuje 24-bitwy klr. Pliki w tym frmacie (rzszerzenie.pcx) nie są kmpreswane. grafika rastrwa Spsób pisu brazu graficzneg plegający na pdziale bszaru wyświetlania na pjedyncze punkty (piksele). KaŜdemu pikselwi przyprządkwane jest jeg płŝenie w brazie raz klr. Grafika rastrwa przypmina więc mzaikę złŝną z duŝej liczby ddzielnych "płytek". Ze względu na duŝe ilści danych d zapamiętania, większść frmatów graficznych pierających się na rastrze (np. GIF, JPEG) wykrzystuje algrytmy pzwalające przechwywać infrmację w pstaci skmpreswanej. Zamiast zapisywać stan kaŝdeg piksela, frmaty te analizują zmiany klru ciągłych zbirów punktów (jeŝeli dane brazie pbierane są klejnymi rzędami). Dzięki temu rysunki zawierające duŝe bszary wypełnine tą samą barwą (np. błękitne nieb na zdjęciach krajbrazu) zajmują znacznie mniej miejsca w pliku niŝ brazy skmplikwanej i róŝnrdnej treści. W przeciwieństwie d grafiki wektrwej, grafika rastrwa jest zaleŝna d rzdzielczści. Obrazy mają ustalną długść i szerkść w pikselach, c sprawia, Ŝe rysunek glądany w rzdzielczści ekranu 800x600 będzie wizualnie mniejszy d swjej kpii wyświetlanej na ekranie rzdzielczści 640x400. Edycja bitmapy plega na mdyfikacji pszczególnych pikseli. Niektóre peracje (np. skalwanie) pza tym, Ŝe przebiegają znacznie wlniej niŝ w przypadku grafiki wektrwej, mgą takŝe przyczynić się d utraty jakści brazka (pdczas pwiększania brazu rastrweg uwidaczniają się wyraźne pjedyncze piksele twrząc wraŝenie "schdkwatści" rysunku).

7 RóŜnice między grafiką wektrwą a rastrwą: RóŜnice między rysunkiem rastrwym (czasami nazywanym bitmapą) a wektrwym są lbrzymie. Szczególnie widczne są pdczas skalwania (czyli zmiany rzmiaru) rysunku lub biektu. Ot jak będzie wyglądała mała literka "a",; p pwiększeniu jej 700% w rysunku rastrwym i wektrwym: rys.graf.rastrwa; rys.graf.wektrwa; Rastrwa literka "a"; wygląda brzydk, a wektrwa; nie straciła nic ze swjej jakści. Dlaczeg tak się dzieje? Najlepiej będzie mŝna t prześledzić na przykładzie elipsy i dcinka. rys.1.graf.rastrwa; rys.2.graf.wektrwa; Ładnie widać przyczynę utraty jakści na przykładzie dcinka. Rzucające się w czy duŝe punkty z których się n składa, raz pstrzępina linia. W rysunku rastrwym wszystk jest zapamiętywane z punktów. Tak więc "mały" dcinek jest zapamiętany z kreślnej liczby punktów, p pwiększeniu g te małe punkty stają się duŝe, a na ddatek jest ich tyle sam. RóŜnica między "małym" dcinkiem a "duŝym", plega więc na pwiększeniu stałej liczby punktów. W rysunku wektrwym dcinek jest zapamiętywany jak zbiór dwóch punktów (pczątkwy i kńcwy) kreślnych współrzędnych. Następnie prgram blicza pśrednie punkty ze wzru matematyczneg i następnie wyświetla je na ekranie. Pwiększenie dcinka w tym przypadku plega na bliczeniu nwych współrzędnych dla bu punków i następnie na nw, na bliczeniu punktów pśrednich. Grubść dcinka nie zmieniła się, gdyŝ zmienialiśmy tylk jeg rzmiar. N dbrze, ale jak będą wyglądały biekty p ich pmniejszeniu? W przypadku rysunku rastrweg są brane pd uwagę punkty leŝące bk siebie i na pdstawie ilści czarnych i białych punktów jest bliczany punkt wynikwy. Tak więc pdczas pmniejszania d rzmiaru 1/10 ryginalnej wielkści branych jest pd uwagę.100 punktów (matryca 10 punktów w pinie i 10 punktów w pzimie, czyli 10x10=100). JeŜeli np. 49 punktów jest czarnych, a 51 punktów jest białych, t zstanie dbrany punkt biały. Stracimy więc bardz duŝ szczegółów ryginalneg rysunku. W przypadku grafiki wektrwej są tylk na nw bliczane współrzędne biektów, a dpier ptem jest ryswany biekt identycznej grubści c pprzedni. Zbaczmy t na przykładzie

8 rysunek rastrwy pmniejszny; rysunek wektrwy pmniejszny; Zwróćmy uwagę, iŝ rysunek wektrwy nie uległ pgrszeniu. W przypadku rysunku rastrweg literka "a" wygląda dbrze dlateg, Ŝe ryginalna literka jest bardz gruba, więc pdczas bliczania, kazuje się, Ŝe jest bardz duŝ czarnych punktów. Znacznie grzej wygląda elipsa i dcinek, które były cienkie. Przy pmniejszaniu zstał "zgubinych" wiele punktów. PwyŜsze rysunki zstały zaledwie pmniejszne d 1/3 swich ryginalnych rzmiarów, przy znaczniejszym pmniejszeniu nie mŝna by się był w góle zrientwać c t za kształt.

9 Zdjęcia rastrwe wyglądają ładnie gdy są w ryginalnej wielkści, ale p pwiększeniu nie mŝna juŝ rzróŝnić szczegółów. Nie mŝna przedstawić zdjęcia wektrweg, gdyŝ takich nie mŝna zrbić. W technice wektrwej wszystk musi być naryswane przy uŝyciu takich biektów jak krąg, dcinek, kwadrat, wielbk itp. Chć i w tej technice mŝna stwrzyć prawdziwe arcydzieła, d złudzenia przypminające rzeczywistść. zdjęcie składa się z małych punktów;

10 ten rysunek zstał utwrzny z 6254 biektów;

11 PYTANIA KONTROLNE: 1. Opwiedz grafice wektrwej. 2. Opwiedz grafice rastrwej. 3. Pdaj frmaty plików graficznych. 4. Opisz wady i zalety grafiki rastrwej 5. Pdaj wady i zalety grafiki wektrrwej 6. Opwiedz czym róŝni się grafika rastrwa d wektrwej/ 7. Pdaj prgramy d grafiki wektrwej 8. Opisz dwa prgramy d grafiki wektrwej. 9. C t jest grafika wektrwa? 10. Opisz frmat GIF.