Obszary współpracy ze Śląskim Ogrodem Botanicznym

Transkrypt

1 Obszary współpracy ze Śląskim Ogrodem Botanicznym Zielona Arka Śląska Bogdan Ogrodnik

2 Czym jest ogród botaniczny? Jest instytucją: naukową Ochrona bioróżnorodności edukacyjną Edukacja ekologiczna kulturalną Sztuka ogrodnicza, kolekcje roślin ozdobnych, koncerty, wystawy rekreacyjną

3 Członkowie zwyczajni Związku Stowarzyszeń pn. Śląski Ogród Botaniczny Województwo Śląskie Powiat Mikołowski Powiat Raciborski Gmina Mikołów Gmina Radzionków Gmina Racibórz Gmina Lyski Polska Akademia Nauk Uniwersytet Śląski Polski Klub Ekologiczny Towarzystwo Przyjaciół Śląskiego Ogrodu Botanicznego Towarzystwo Miłośników Ziemi Raciborskiej Stowarzyszenie Wspólnota Rudzkie Towarzystwo Przyjaciół Drzew

4 Śląski Ogród Botaniczny jest jednym z najmłodszych ogrodów botanicznych w Polsce początek prac organizacyjnych rejestracja Związku Stowarzyszeń pn. Śląski Ogród Botaniczny zgoda Ministra Środowiska na prowadzenie działalności

5 Pracownia kolekcji zachowawczych Kurator: mgr Marta Jańczak

6 Kolekcje w Śląskim Ogrodzie Botanicznym Obecnie na ogrodzonym obszarze Śląskiego Ogrodu Botanicznego istnieją następujące kolekcje: Kolekcja dendrologiczna Kolekcja roślin wrzosowatych (Ericarium) Kolekcja zachowawcza starych odmian drzew owocowych Kolekcja edukacyjna roślin energetycznych Kolekcja drzew ozdobnych z nazwy owocowych

7 Kolekcje w Śląskim Ogrodzie Botanicznym KOLEKCJA DENDROLOGICZNA Zajmuje powierzchnie prawie 4,00 ha Jest podzielona na dwie części przedzielone jarem (wąwozem utworzonym przez ciek wodny) Powstała w 2008 roku jako pierwszy etap przebudowy istniejących na terenie ogrodu zadrzewień W skład kolekcji wchodzi około 40 odmian ozdobnych roślin drzewiastych takich jak magnolie, różaneczniki, azalie, oczary i katalpy Około 20 odmian drzew iglastych

8 Kolekcje w Śląskim Ogrodzie Botanicznym ERICARIUM Najmniejsza kolekcja Śląskiego Ogrodu Botanicznego Założona w 2009 roku Celem kolekcji jest zaprezentowanie różnorodności roślin wrzosowatych Powierzchnia kolekcji to 20 m 2 Nasadzono tu 34 odmiany wrzosów, wrzośców i Hebe sp. Dodatkową atrakcją kolekcji są wkomponowane w nią rośliny iglaste (min. jałowce).

9 Czynna ochrona przyrody w Śląskim Ogrodzie Botanicznym KOLEKCJA ZACHOWAWCZA TRADYCYJNYCH ODMIAN DRZEW OWOCOWYCH Zajmuje powierzchnię niemal 2,5 ha Sukcesywnie rozbudowywana co roku dzięki dofinansowaniom z WFOŚiGW w Katowicach Prezentuje ponad 550 sztuk drzew Zebrano w nich prawie 300 odmian jabłoni, grusz i wiśni, czereśni. Inwentaryzacja alei czereśniowej na Górze Świętej Anny (finansowane przez Stowarzyszenie Kraina Świętej Anny) projekt zakończony

10 Śląski Ogród Botaniczny współpraca naukowa Polska Akademia Nauk Rada Ogrodów Botanicznych i Arboretów w Polsce Uniwersytet Śląski w Katowicach Politechnika Śląska w Gliwicach Śląski Uniwersytet Medyczny Uniwersytet Opolski

11 Pracownia kolekcji siedliskowych Kurator: dr Magdalena Maślak

12 Ochrona przyrody w Śląskim Ogrodzie Botanicznym OCHRONA IN SITU Flora naczyniowa na terenie Śląskiego Ogrodu Botanicznego liczy ponad 650 gatunków, w tym ponad 100 rzadkich i 30 prawnie chronionych

13 Przykładowy plan rozmieszczenia kolekcji siedliskowych służących ochronie ex situ ginących i zagrożonych gatunków roślin (powierzchnia ok. 50 ha)

14 Realizowane projekty z zakresu czynnej ochrony przyrody Translokacja chronionych gatunków roślin i fragmentów zbiorowisk z terenu Międzynarodowego Portu Lotniczego Katowice w Pyrzowicach Budowa niezbędnej infrastruktury dla utworzenia zastępczego siedliska priorytetowego (6120-1) ciepłolubnych muraw napiaskowych na terenie Księżej Góry w Radzionkowie - tworzenie kolekcji rzadkich gatunków psammofilnych Zabiegi agrotechniczne sezonowa pielęgnacja siedlisk i wsiedlanie gatunków w ramach projektu Ochrona i odbudowa zdegradowanych i zagrożonych siedlisk: muraw kserotermicznych, naskalnych i łąk świeżych na terenie Parku Krajobrazowego Góra Św. Anny, realizowanego przez Zespół Opolskich Parków Krajobrazowych projekt zakończony

15 Pracownia Badania Struktury Roślin CZRP Ogród Botaniczny PAN w Warszawie Kierownik: dr Paweł Kojs

16 Pierwsze Europejskie Konsorcjum Ogrodów Botanicznych w Polsce Śląski Ogród Botaniczny był współorganizatorem posiedzenia Europejskiego Konsorcjum Ogrodów Botanicznych w dniach maja 2011

17 Pracownia Badań nad Systemami Adaptacyjnymi Kierownik: dr Bogdan Ogrodnik

18 Zrównoważony rozwój a procesy adaptacyjne 1. Współczesny świat poszukuje nowego sposobu współistnienia antroposfery z biosferą 2. Zrównoważony rozwój to tyle, co prawidłowo przebiegający proces adaptacji człowieka i jego cywilizacji do środowiska przyrodniczego

19 Zrównoważony rozwój a procesy adaptacyjne c.d. 3. Wstępnym warunkiem prawidłowej adaptacji człowieka do właściwych mu środowisk jest odkrycie adekwatnego (w miarę) obrazu świata 4. Zasada optymalizująca oddziaływania systemu adaptacyjnego ze środowiskiem: system adaptacyjny działa w sposób, który minimalizuje błędne przewidywania wygenerowane przez jego wewnętrzy model zewnętrznego środowiska.

20 Pracownia Edukacji Przyrodniczej i Ekologicznej Kierownik: dr Maja Głowacka

21 Przyrodnicze spotkania Śląskiego Ogrodu Botanicznego Program edukacyjny dla szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Miejsce spotkań: Śląski Ogród Botaniczny Mikołowie, rezerwat Łężczok, Las Tworkowski oraz Las Widok w okolicach Raciborza, Arboretum Bramy Morawskiej w Raciborzu, zespół przyrodniczo-krajobrazowy"wielikąt" k. Wodzisławia Śląskiego, Księża Góra w Radzionkowie, zespół przyrodniczo-krajobrazowy Żabie Doły na granicy Bytomia, Las Żwakowski, ścieżka edukacyja nad zalewem Paprocany w Tychach.

22 Akademia Edukacji na rzecz Zrównoważonego Rozwoju roczny cykl szkoleń (300 godz.) dla 30 nauczycieli, studentów, doktorantów; cel: przygotowanie kadry edukatorów do realizacji warsztatów Bliżej Ogrodu, bliżej Natury, bliżej Człowieka ; zasięg: Województwo Śląskie.

23 Bliżej Ogrodu, Bliżej Człowieka, Bliżej Natury Program edukacji holistycznej dla dzieci i młodzieży szkół podstawowych, gimnazjalnych i ponadgimnazjalnych Zajęcia oddziaływać mają na wszystkie sfery mające wpływ na postawę wobec środowiska przyrodniczego (w tym intelekt, emocje, itd.)

24 Rośliny i klimat Program edukacji przyrodniczej: anatomii, botaniki, klimatologii, fizjologii dla szkół ponadgimnazjalnych; Zajęcia mają charakter laboratoryjny

25 Szkoła Eksperymentu Przyrodniczego ŚOB Program skierowany jest do nauczycieli. Pokazuje, w jaki sposób eksperyment przyrodniczy można powiązać zarówno z bogatym kontekstem kulturowym, jak i z codziennością Zajęcia mają charakter warsztatowy oraz laboratoryjny

26 Pracownia Śląskiego Kalendarza Ekologicznego Kierownik: mgr Marzena Osmalak

27 Śląski Kalendarz Ekologiczny Organizacja obchodów międzynarodowych świąt o charakterze proekologicznym popularyzacja idei i edukacja na rzecz zrównoważonego rozwoju, podniesienie świadomości ekologicznej i aktywizacja społeczności lokalnych: Święto Drzewa; Światowy Dzień Siedlisk; Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk; Międzynarodowy Dzień Różnorodności Biologicznej; Międzynarodowy Dzień Ziemi; Światowy Dzień Wody; Światowy Dzień Obszarów Wodno-błotnych; Dzień Dzikiej Fauny, Flory i Naturalnych Siedlisk; Międzynarodowy Dzień Ziemi; Światowy Dzień Obszarów Wodno-błotnych; Światowy Dzień Zapobiegania Klęskom Żywiołowym

28 Śląski Kalendarz Ekologiczny

29 Śląski Śląski Kalendarz Kalendarz Ekologiczny Ekologiczny

30 Centrum Edukacji Przyrodniczej i Ekologicznej Śląskiego Ogrodu Botanicznego

31 Wybrane wydawnictwa Śląskiego Ogrodu Botanicznego

32 Śląski Ogród Botaniczny zdobył m.in. następujące wyróżnienia: 2012 r. Centrum Edukacji Przyrodniczej i Ekologicznej Śląskiego Ogrodu Botanicznego w Mikołowie wygrało XIII edycję konkursu na Najlepszą Przestrzeń Publiczną Województwa Śląskiego 2011 r. Wyróżnienie w XII edycji narodowego konkursu ekologicznego w kategorii Promotor Ekologii ; 2011 r. Wyróżnienie dla zespołu Śląskiego Ogrodu Botanicznego w konkursie Zielone czeki 2011 zorganizowany przez WFOŚiGW w Katowicach; 2010 r. Wyróżnienie w konkursie EkoAktywni 2010 zorganizowanym przez WFOŚiGW w Katowicach;

33 1. Zakładanie siedlisk na terenie śląskiego Ogrodu Botanicznego; 2. Budowa i rozbudowa kolekcji roślin; 3. Rozwijanie oferty edukacyjnej dzieci, młodzieży i dorosłych; 4. Rozbudowa infrastruktury Śląskiego Ogrodu Botanicznego przy ulicy Zamkowej; 5. Udostępnianie terenu Ogrodu do zwiedzania i odpoczynku Plany na przyszłość

34

35 Śląski Ogród Botaniczny w Mikołowie