STUDIA PODYPLOMOWE A POTRZEBY RYNKU PRACY

Transkrypt

1 Studia podyplomowe a potrzeby rynku pracy XIX Ogólnopolska Konferencja Dydaktyczna pt. Nauczanie przedmiotów ilościowych a potrzeby rynku pracy Łódź, 7 8 czerwca 2010 Grażyna Trzpiot Zakład Demografii i Statystyki Ekonomicznej STUDIA PODYPLOMOWE A POTRZEBY RYNKU PRACY 1. Wprowadzenie Studia podyplomowe zgodnie obowiązującym prawem mogą być prowadzone przez Uczelnie Wyższe w zakresie związanym z prowadzonymi przez nią kierunkami studiów: Ustawia z 27 lipca 2005 r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr. 164 poz z późn. zm.) 1. Oferta studiów podyplomowych jest niezwykle bogata. Wszystkie ośrodki akademickie oraz poza akademickie ośrodki szkoleniowe podejmują kształcenie w formie studiów podyplomowych. Przytoczone w tej części opracowania liczby (rys. 1 i 2) niosą informację o rozmiarach tego sektora rynku edukacyjnego w Polsce. Łącznie w dużych miastach mamy 244 ośrodki oferujące studia podyplomowe, w skali kraju łącznie tych ośrodków jest 931. W zakresie metod ilościowych oferta na tle tego rynku jest ograniczona, żeby nie powiedzieć skromna. Studia podyplomowe trwają zazwyczaj dwa semestry i kończą się świadectwem ukończenia studiów podyplomowych. Nie ma ujednoliconej formy zakończenia studiów podyplomowych. Dodatkowym atutem oferty studiów podyplomowych jest uzyskanie, 1 Ustawia z 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr 164 poz z późn. zm.) Art.2 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają: [ ] 11) studia podyplomowe inna niż studia wyższe i doktoranckie formę kształcenia przeznaczoną dla osób legitymujących się dyplomem ukończenia studiów wyższych Art.8 1. W uczelni mogą być prowadzone studia doktoranckie, studia podyplomowe oraz kursy dokształcające [ ]. 6. Uczelnia może prowadzić studia podyplomowe w zakresie związanym z prowadzonymi przez nią kierunkami studiów. 7. Jeżeli program studiów podyplomowych wykracza poza zakres, o którym mowa w ust. 6, do prowadzenia tych studiów wymagana jest zgoda ministra właściwego do spraw szkolnictwa wyższego wydana po zasięgnięciu opinii Rady Głównej Szkolnictwa Wyższego [ ]. 37

2 Grażyna Trzpiot niezależnie od świadectwa ukończenia studiów, dyplomu, certyfikatu, bądź uprawnienia. Ponadto istotna jest zgodność oferty programowej z wymaganiami ministerialnymi i możliwość przystąpienia do egzaminów państwowych celem uzyskania uprawnień nadawanych przez odpowiednie ministerstwa (np. Ministerstwo Finansów, Ministerstwo Gospodarki Przestrzennej). Zielona Góra Wrocław Warszawa Toruń Szczecin Sopot Rzeszów Poznań Opole Olsztyn Łódź Lublin Kraków Kielce Katowice Gorzów W. Gdynia Gdańsk Bydgoszcz Białystok Rys. 1. Liczba ośrodków oferujących studia podyplomowe układ względem miast Źródło: zachodniopomorskie 42 wielkopolskie 71 warmińsko-mazurskie świętokrzyskie śląskie 93 pomoskie 67 podlaskie podkarpackie oplskie 14 mazowieckie 209 małopolskie 75 łódzkie 60 lubuskie 16 lubelskie kujawsko-pomorskie dolnośląskie Rys. 2. Liczba ośrodków oferujących studia podyplomowe układ względem województw Źródło: 38

3 2. Studia podyplomowe w zakresie metod ilościowych Studia podyplomowe a potrzeby rynku pracy Kierunki studiów, z którymi powiązać można studia podyplomowe w zakresie metod ilościowych nie są liczne, co w konsekwencji ogranicza ofertę studiów. Znajdujemy wśród przykładowo na kierunku Informatyka i Ekonometria specjalności takie jak Metody analizy ryzyka finansowego lub Metody wspomagania decyzji menadżerskich. Rozbudowując programy takich specjalności Uczelnie kształtują programy studiów podyplomowych. Oferty skierowane do potencjalnych słuchaczy obejmują cele studiów, profil absolwenta, omawiają metody prowadzenia zajęć (tabela 1). Znajdujemy studia podyplomowe o ogólnej tematyce takie jak Organizacji Badań i Analizy Danych prowadzone przez Uniwersytet Gdański 2 czy sprofilowanie takie jak Prognozowanie w przedsiębiorstwie prowadzone przez Akademię Ekonomiczną w Katowicach 3. Inną grupą ofertową są studia dofinansowywane w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki 4. Dokumentacja związana z uruchomieniem oraz rozliczeniem przedsięwzięcia jakim są studia podyplomowe w programach ma ustalone procedury 5. Profil absolwenta przypisany do kierunku studiów zamienia się w ofercie studiów na adresata (tabela 2). Z bogatej oferty studiów dofinansowywanych na uwagę zasługują studia o wyraźnie określonej grupie adresatów. Takimi studiami podyplomowymi są Analizy Danych przygotowane przez pracowników Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej 6 w Lublinie. Przywołując ocenie ekspertów wyrażają pogląd o interdyscyplinarności statystyki, dynamicznym rozwoju metodologii, a także bardzo dynamicznym rozwoju oprogramowania statystycznego. Kierują swoją ofertę studiów do środowisk naukowych oraz do pracowników jednostek sektora publicznego. Czytelną grupę adresatów mają studia podyplomowe Matematyka Finansowa i Ubezpieczeniowa prowadzone przez Uniwersytet Śląski w Katowicach 7 przy Wydziale Matematyki. Autorzy programu stawiają kandydatom wymaganie, aby byli absolwentami studiów w programie których są zawarte podstawy matematyki wyższej. Program studiów obejmuje tematykę wymaganą przez Ministerstwo Finansów do egzaminu dla aktuariuszy. Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych w Warszawie prowadząc studia Statystyka medyczna w ujęciu praktycznym również kieruje ofertę Rozporządzenie Parlamentu Europejskiego i Rady nr 1784/1999/WE z dnia 12 lipca 1999 r. w sprawie Europejskiego Funduszu Społecznego. 5 Wytyczne w zakresie kwalifikowania wydatków w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, Warszawa,

4 Grażyna Trzpiot do szczególnej grupy odbiorców i określa jako cel zapoznanie słuchaczy z metodami opisu oraz z pojęciami i metodami wnioskowania statystycznego. W trakcie zajęć słuchacze studiów analizować będą dane statystyczne powiązane z problematyką medyczną 8. Oceniając ofertę studiów podyplomowych w zakresie metod ilościowych należy stwierdzić, że jest to oferta mocno zróżnicowana. Spójne są oferty przypisane do kierunków studiów prowadzonych na kierunkach Informatyka i Ekonometria. Poziom szczegółowości propozycji programowych jest porównywalny, zakres tematyczny możliwy do omówienia w okresie dwóch semestrów, nawet w przypadku słuchaczy bez przygotowania w zakresie metod ilościowych. Nie zawsze jednak oferty są czytelne dla potencjalnych słuchaczy. Przykładowo znajdujemy ofertę Politechniki Gdańskiej Statystyka i matematyka finansowa dwusemestralnych studiów podyplomowych obiecujących, że Absolwent będzie biegle posługiwał się modelami matematycznymi opisującymi zjawiska finansowe i przeprowadzał analizy matematyczne tych zjawisk. Będzie posiadał również umiejętność pracy z danymi pochodzącymi z różnych źródeł oraz stosował różne metody weryfikacji danych statystycznych i sposobów ich opracowania (od planowania badań po ocenę wyników). W ramowym programie znajdujemy następującą listę: Analiza matematyczna, Algebra liniowa, Rachunek prawdopodobieństwa, Statystyka, Matematyka finansowa, Zastosowania metod statystycznych, Teoria gier, Ekonometria finansowa i prognozowanie, Podstawy finansów przedsiębiorstw 9. Skrajnym przykładem jest również oferta Wyższej Szkoły Bankowej w Gdańsku. Studia na kierunku Doradca Finansowy i Inwestycyjny zdaniem organizatorów nie wymagają znajomości metod ilościowych, bowiem nie wspomniano o nich w ofercie studiów. W programie czytamy: zajęcia mają formę warsztatów, ćwiczeń jak również wykładów, podczas których wykorzystywane są nowoczesne metody nauczania, rozwijające umiejętności zawodowe (dyskusje, case studies, dobre praktyki). Zróżnicowane bloki tematyczne pozwalają na usystematyzowanie wiedzy w aspekcie finansowym i psychologicznym, w tym: z psychologii inwestowania, komunikacji interpersonalnej oraz analizie potrzeb klientów 10. Dodatkowo zostało określone, że celem studiów jest przygotowanie doskonale wykształconych finansistów do samodzielnej pracy na stanowisku doradcy finansowego i inwestycyjnego 11. W programie studiów Doradca Finansowy i Inwestycyjny proponowanych przez Wyższą Szkołę Bankową w Gdańsku nie ma w ogóle przedmiotów, które miały by bezpośrednie odniesienie do liczb i opisu ilościowego rzeczywistości świata finansów ibidem.

5 Studia podyplomowe a potrzeby rynku pracy 3. Studia podyplomowe w innych obszarach tematycznych a metody ilościowe Metody ilościowe znajdują swoje miejsce w programach studiów podyplomowych prowadzonych przez specjalistów z innych dyscyplin naukowych w różnych obszarach tematycznych. Obszary tematyczne, w których można wprowadzić wybrane metody ilościowe to metody wyceny w odniesieniu do: 1) wartości przedsiębiorstwa, 2) instrumentów finansowych, 3) zabezpieczenia kredytów, 4) nieruchomości. Przykładowo w programie studiów Zarządzanie ryzykiem prowadzonych przez Katedrę Inwestycji Finansowych i Zarządzania Ryzykiem Uniwersytetu Ekonomicznego we Wrocławiu pojawia się przedmiot: Metody ilościowe. Drugi kierunek studiów Ubezpieczenia i zarządzanie ryzykiem prowadzony przez tą samą katedrę obejmuje przedmiot Matematyka finansowa i ubezpieczeniowa. W obu przypadkach jest to jeden blok nie więcej niż dziesięciu godzin (tabela 3) 12. Uniwersytet Warmińsko-Mazurski oraz Międzynarodowe Centrum Biznesu i Administracji Publicznej w Olsztynie-Kortowo proponuje kierunek studiów Marketingowe Zarządzanie Przedsiębiorstwem. W programie tych studiów znajdujemy przedmiot Zastosowanie metod ilościowych w biznesie. Treści programowe przedmiotu (16 godzin) są następujące: wykorzystanie oprogramowania komputerowego na potrzeby biznesu, analiza danych statystycznych, wybrane metody statystyki matematycznej, elementy optymalizacji i programowania matematycznego 13. Bardziej zaawansowane metody takie jak metoda reprezentacyjna znajdują swoje miejsce w przygotowaniu audytorów. Studia podyplomowe Audyt wewnętrzny i kontrola wewnętrzna prowadzone przez Wyższą Szkołę Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie, które mają na celu przygotowanie do międzynarodowych egzaminów na audytora wewnętrznego Certified Internal Auditor (CIA), Certified Government Auditing Professional (CGAP), uprawniających (zgodnie z art. 58 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U.z 2005 r. Nr 249, poz z późn. zm.) do wykonywania zawodu audytora wewnętrznego w administracji publicznej i poza nią (w biznesie) zawierają przedmiot Statystyka w audycie (12 godzin). Program zajęć z tego przedmiotu przewiduje następujące tematy: rodzaje cech diagnostycznych, próbkowanie audytowe, statystyczne metody opisu audytowego w zakresie struktury i współzależności oraz wnioskowanie o populacji na podstawie wyników z próby audytowej (estymacja i testowanie)

6 Grażyna Trzpiot 4. Dedykowane w metody ilościowe studia podyplomowe W roku 2008 współpraca polskiego oddziału SAS Institute ze środowiskiem akademickim zaowocowała uruchomieniem przez dwie wiodące uczelnie studiów podyplomowych z metod ilościowych. Kolegium Analiz Ekonomicznych Szkoły Głównej Handlowej uruchomiło we współpracy z SAS studia podyplomowe pt. Analizy statystyczne i data mining w biznesie. Głównym celem studiów jest zapoznanie słuchaczy z teorią i praktyką szeroko rozumianych metod, modeli i technik analiz statystycznych oraz analiz data miting w stopniu niezbędnym do współczesnych zastosowań biznesowych 15. W związku z szybkim upowszechnieniem się metod i technik obliczeniowych, w obszarze biznesu pojawiła się nowa profesja analityka statystycznego i wzrasta na nią zapotrzebowanie. Wychodząc naprzeciw temu zapotrzebowaniu, na analityka statystycznego posługującego się nowoczesnymi metodami analiz statystycznych i data miningowych uruchomiono program studiów 16. Adresatami są zarówno pracownicy zajmujący się przygotowaniem raportów i analiz w bankach, instytucjach finansowych i ubezpieczeniowych, jak również kierownicy nadzorujący od strony merytorycznej prace analityczne z wykorzystaniem technik statystycznych 17. Z kolei na Wydziale Nauk Ekonomicznych Uniwersytetu Warszawskiego zainaugurowane zostały pod patronatem SAS studia podyplomowe pt. Metody statystyczne w biznesie. Oferta skierowana jest do analityków, specjalistów ds. badań, jak również kadry menedżerskiej. Zajęcia mają charakter warsztatów z wykorzystaniem oprogramowania SAS, wcześniejsza znajomość oprogramowania SAS nie jest wymagana. Uczestnictwo w studiach ma pozwolić na odświeżenie, uporządkowanie i rozszerzenie wiedzy z zakresu statystyki i ekonometrii od zagadnień najbardziej podstawowych, po zaawansowane metody analizy danych. Absolwent studiów podyplomowych Metody statystyczne w biznesie będzie: 1) posiadał rzetelną uporządkowaną wiedzę z szeroko pojętego zakresu statystyki i ekonometrii, poczynając od podstaw statystyki opisowej, czy wnioskowania statystycznego, przez metody analizy współzależności zjawisk ilościowych i jakościowych, graficznej i wielowymiarowej analizy danych, po specjalistyczne modele ekonometryczne dla danych przekrojowych, szeregów czasowych, czy danych panelowych, 2) posiadał umiejętność doboru metod statystycznych najlepiej dopasowanych do specyfiki badanego problemu,

7 Studia podyplomowe a potrzeby rynku pracy 3) potrafił samodzielnie stawiać i weryfikować pytania badawcze z wykorzystaniem dowolnego oprogramowania statystycznego, 4) potrafił merytorycznie ocenić i zweryfikować wyniki analiz przeprowadzonych przez inne osoby. 18 Najnowsza oferta studiów podyplomowych Analizy statystyczne i data mining w biznesie, Poziom zaawansowany (tabela 4) ma następujący program: I. Zaawansowane programowanie w SAS, programowanie w języku IML II. Jakość danych w badaniach i analizach biznesowych III. Metoda reprezentacyjna (próbkowanie i ważenie na użytek badań i analiz biznesowych) IV. Braki danych nowe metody imputacji V. Estymacja bayesowska w analizach biznesowych VI. Zaawansowane metody analizy szeregów czasowych w narzędziach SAS VII. Zaawansowane metody i modele analizy danych jakościowych oraz regresji logistycznej VIII. Zaawansowany Data Mining IX. Uogólnione modele liniowe X. Modele wielopoziomowe i modele mieszane XI. Metody regresji dla danych wzdłużnych z efektami stałymi XII. Analiza danych wzdłużnych estymacja klasyczna i bayesowska Opisane studia są najszerszą ofertą programową w zakresie metod ilościowych w formie studiów podyplomowych prowadzonych przez Uczelnie. 5. Standardy kształcenia na studiach podyplomowych a potrzeby rynku pracy Próbę zapisu standardów dla kształcenia na studiach podyplomowych podjęto podsumowując doświadczenia po 2,5 letniej pracy w ramach projektu Studia podyplomowe dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw. Studia podyplomowe spełniały wymogi określone w Ustawie z 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr. 164 poz z późn. zm.) i były prowadzone w zakresie tematycznym powiązanym z realizowanymi przez uczelnie kierunkami studiów (por. art. 8, pkt 6). Projekt obejmował 157 kierunków studiów podzielonych na dziewięć obszarów tematycznych: 1. Rachunkowość i finanse 2. Zarządzanie

8 Grażyna Trzpiot 3. Zasoby ludzkie 4. Marketing Komunikacja Media 5. Informatyka 6. Przedsiębiorstwo na jednolitym rynku europejskim 7. Przemysł Produkcja 8. Handel Usługi Logistyka 9. Prawo podatki Ubezpieczenia Kryterium grupującym studia podyplomowe w wymienione obszary tematyczne były podobieństwa w programach nauczania. W konsorcjum realizującym projekt brało udział czternaście uczelni wyższych publicznych i niepublicznych. W wyniku realizacji projektu z oferty studiów mogło skorzystać 6702 słuchaczy przedsiębiorców, kadry zarządzającej i pracowników przedsiębiorstw 19. Ważnym elementem projektu było badanie efektywności procesu nauczania. Badania przeprowadzano metodą ankietową, którą słuchacze wypełniali przed rozpoczęciem studiów oraz po zakończeniu studiów. Wyniki badań pozwoliły na sformułowanie następujących wniosków 20 : 1) istnieje pilna potrzeba wypromowania na rynku pracy obok państwowego świadectwa ukończenia studiów podyplomowych rozpoznawalnego certyfikatu udziału w studiach podyplomowych, 2) niezbędne staje się wzbogacenie oferty studiów podyplomowych o specjalistyczne studia, oparte o międzynarodowe standardy studiów MBA, adresowane bezpośrednio do kadry zarządzającej małych i średnich przedsiębiorstw, 3) mocno akcentowana jest przez słuchaczy konieczność pogłębiania praktycznej orientacji procesu nauczania na studiach podyplomowych, poprzez zwiększenie liczby zajęć z udziałem praktyków oraz promowanie dobrych praktyk, 4) pilną sprawą staje się ułatwienie dostępu słuchaczy do nowoczesnych, a przede wszystkim aktualnych materiałów dydaktycznych, w tym podręczników, 5) zwracana jest uwaga na konieczność nawiązania stałej współpracy przez organizatorów studiów podyplomowych z osobami odpowiedzialnymi w przedsiębiorstwie za podnoszenie kalifikacji pracowników oraz właściwe wykorzystanie wiedzy pracownika uczestniczącego w studiach podyplomowych. Każdy z zasygnalizowanych problemów wymaga odrębnego postępowania i ewaluacji końcowej. Proponowanym punktem wyjścia staje się przyjęcie założeń i czytelne sformułowanie wymagań dotyczących programów i treści naucza- 19 Próba standaryzacji wybranych kierunków studiów podyplomowych. Materiały przygotowane w oparciu o doświadczenia Konsorcjum Edukacja dla przedsiębiorczości: studia podyplomowe. Praca zbiorowa. Kraków Badanie efektywności studiów podyplomowych realizowanych w ramach projektu studia podyplomowe dla kadr zarządzających i pracowników przedsiębiorstw. Raport końcowy. Stowarzyszenie Edukacja dla przedsiębiorczości. Kraków

9 Studia podyplomowe a potrzeby rynku pracy nia w odniesieniu do kierunków studiów podyplomowych w wykorzystaniem dotychczasowego doświadczenia. W tym zakresie. Studia podyplomowe stanowią trwały element procesu kształcenia na uczelniach wyższych, pomimo dużej elastyczności przy tworzeniu programów nauczania, jak też wysokiej wrażliwości na zmiany zachodzące na rynku edukacyjnym. Dla uczestników tych studiów, mających najczęściej kilkuletnie doświadczenie praktyczne, studia podyplomowe są często sposobnością do aktualizacji wiedzy zdobytej na określonym kierunku studiów 21. W dyskusji nad kształtem studiów podyplomowych należy podkreślić, iż w Ustawie z 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr. 164 poz z późn. zm.) brak jest stosownych zapisów odnośnie tej formy kształcenia 22. Brak jest uregulowań dotyczących czasu trwania studiów podyplomowych. Praktyką Uczelni jest wymiar godzinowy od godzin. Wytyczne Polskiej Agencji Rozwoju Przedsiębiorczości odnoszące się do możliwości uzyskania dotacji na studia podyplomowe mówią, iż dotacja mogą być objęte studia trwające co najmniej 150 godzin (wytyczne obowiązujące w okresie programowania ). 6. Perspektywy rozwoju studiów podyplomowych Oferty programowe studiów podyplomowych będą odważniej sięgać po metody ilościowe w miarę rosnących wymagań rynku pracy na certyfikaty zawodowe. Rozwój tego sektora edukacyjnego wymaga dofinansowania i coraz wyraźniej oczekiwania słuchaczy skierowane są ku bezpłatnej ofercie ze strony uczelni. Pozyskiwanie projektów jest dla wielu pracowników Uczelni zadaniem nowym, również w sferze badań naukowych. 21 ibidem 22 Ustawia z 27 lipca 2005r. Prawo o szkolnictwie wyższym (Dz. U. Nr. 164 poz z późn. zm.) Art.2 1. Użyte w ustawie określenia oznaczają: [ ] 18) standardy kształcenia zbiór reguł kształcenia na studiach wyższych, prowadzonego w różnych formach w ramach kierunków studiów, makrokierunków lub studiów międzykierunkowych Art.6 1. Uczelnia ma w szczególności prawo do: 1) ustalania warunków przyjęcia na studia, w tym liczby miejsc, z wyjątkiem studiów medycznych; 2) ustalania planów studiów i programów kształcenia, z uwzględnieniem standardów kształcenia określonych w przepisach wydanych na podstawie art. 9 pkt 2 i 3; 3) weryfikowania wiedzy o umiejętności studentów 4) wydawania dyplomów państwowych ukończenia studiów, potwierdzających uzyskanie tytułu zawodowego, oraz świadectw ukończenia studiów doktoranckich, studiów podyplomowych i kursów dokształcających [ ] 45

10 Grażyna Trzpiot Utworzone zostało Konsorcjum projektowe dla realizacji projektu Zarządzanie projektem badawczym i komercjalizacja badań. Studia podyplomowe dla pracowników jednostek naukowych i podmiotów działających na rzecz nauki. Projekt adresowany jest nie tylko do Uczelni uczestniczących w Konsorcjum projektowym (tworzone przez jedenaście instytucji), lecz również do jednostek naukowych i podmiotów działających na rzecz nauki w Polsce. Liderem projektu jest Uniwersytet Ekonomiczny w Krakowie. Wartością dodaną ma być tworzenie zespołów badawczych przygotowanych do podejmowania badań na rzecz i we współpracy z przedsiębiorstwami. Innowacyjnością projektu ma być uruchomienie wspólnej bazy wykładowców i ekspertów na potrzeby programu nauczania. Uczestnicy studiów mogą zdobyć certyfikaty IPMA ważne dla oceny koordynatora projektu UE. W obszarze organizacji badań naukowych jest czytelne miejsce dla metod ilościowych. Tabela 1. Wybrane studia podyplomowe w zakresie metod ilościowych Studia podyplomowe Cel Profil absolwenta Metody prowadzenia zajęć Studia są skierowane do osób Absolwent studiów będzie Słuchacze zorganizowani w Organizacji chcących pogłębić swoją wiedzę posiadał podstawową wiedzę kilkuosobowe grupy będą [..] Badań z zakresu analizy zmiennych, teoretyczną w zakresie metod prowadzili badanie wybranego i Analizy modelowania zjawisk gospodarczych i technik wykorzystywanych fragmentu rzeczywistości Danych i ich prognozowania. w badaniach statystycznych społeczno-ekonomicznej po- Słuchaczem podyplomowych oraz praktyczne umiejętności, przez wszystkie fazy procesu Uniwersytet studiów specjalistycznych może pozwalające na samodzielne badawczego [ ]. Część zajęć Gdański być każdy absolwent wyższej przygotowanie i poprawne będzie prowadzona w formie uczelni o dowolnym profilu i prowadzenie badania lub jego paneli dyskusyjnych[ ]. specjalności. Ze względu na specyfikę omawianych zagadnień słuchacz będzie wprowadzany stopniowo w metody matematyczne, które zostaną omówione w sposób dokładny i przejrzysty. nadzorowanie. Zdobyta na studiach wiedza pozwoli mu na samodzielne jej uzupełnianie w miarę rodzących się potrzeb i w związku z zadaniami, wobec których może stanąć. Zajęcia z większości przedmiotów[ ] będą realizowane w laboratorium komputerowym, z wykorzystaniem [ ]arkuszy kalkulacyjnych, jaki specjalistycznych programów statystycznych. Prognozowanie w przedsiębiorstwie Akademia Ekonomiczna w Katowicach 46 Celami studiów są: popularyzacja potrzeby prognozowania w działalności gospodarczej, zdobycie i pogłębienie wiedzy z zakresu wykorzystania metod ilościowych i heurystycznych w procesie prognozowania, przyswojenie podstawowych metod ilościowych, wykorzystywanych przy budowie prognoz, budowie modeli, analizie szeregów czasowych, rozwijanie umiejętności zastosowania poznanych metod do modelowania i budowy prognoz [ ]. Studia są skierowane do osób chcących pogłębić swoją wiedzę z zakresu analizy zmiennych, modelowania zjawisk gospodarczych i ich prognozowania. Słuchaczem podyplomowych studiów specjalistycznych może być każdy absolwent wyższej uczelni o dowolnym profilu i specjalności. Ze względu na specyfikę omawianych zagadnień słuchacz będzie wprowadzany stopniowo w metody matematyczne, które zostaną omówione w sposób dokładny i przejrzysty. Metody kształcenia to wykłady, ćwiczenia, warsztaty w laboratoriach komputerowych, seminaria. Na zakończenie cyklu zajęć będą zaprezentowane pewne specjalistyczne pakiety programów komputerowych szczególnie przydatnych w procesie prognozowania zjawisk ekonomicznych, np. "STATISTICA".

11 Metody ilościowe w zarządzaniu ryzykiem Akademia Ekonomiczna w Katowicach Studia podyplomowe a potrzeby rynku pracy Głównym celem studiów jest Studia są skierowane do osób zapoznanie słuchaczy zarówno chcących poznać oraz pogłę- z elementarnymi, jak i bić wiedzę z zakresu analizy bardziej rozwiniętymi technikami zmiennych, modelowania pomiaru ryzyka, a także ryzyka oraz metod zarządza- z możliwościami praktycznego nia nim. W szczególności ich wykorzystania. W dotyczy to pracowników trakcie zajęć słuchacze powinni działów: analiz, controllingu, poznać różnorodne finansowych, zarządzania procedury pomiaru ryzyka, ryzykiem, aktuarialnych, począwszy od modelowania departamentów skarbu w oraz wyceny instrumentów bankach. Ze względu na finansowych i ubezpieczeniowych specyfikę omawianych zagaddzanie poprzez pomiar i zarząnień słuchacz będzie wprowa- ryzykiem rynkowym, dzany stopniowo w metody kredytowym i operacyjnym matematyczne, które zostaną kończąc na zarządzaniu omówione w sposób dokładny ryzykiem w przedsiębiorstwie. i przejrzysty. Tabela 1 (cd.) Zajęcia są prowadzone w formie wykładu oraz ćwiczeń w laboratorium komputerowym. Wykłady będą obejmowały wprowadzenie do omawianych metod pomiaru i zarządzania ryzykiem, na których będą przedstawione odpowiednie modele i metody. Następnie na ćwiczeniach słuchacze będą stosować omawiane modele na danych udostępnionych przez prowadzącego zajęcia. Tabela 2. Wybrane studia podyplomowe realizowane w ramach projektów UE Studia podyplomowe Cel Adresat Metody nauczania Analizy Danych Uniwersytet Marii W ocenie ekspertów interdyscyplinarność statystyki, dynamiczny rozwój metodologii, a Studia skierowane są przede wszystkim do: kadry naukowodydaktycznej Uniwersytetu Marii Curie Skłodowskiej w Studia realizowane będą w pracowniach komputerowych UMCS, z wykorzystaniem profesjonalnych programów Curie-Skłodowskiej także bardzo dynamiczny rozwój oprogramowania statystycznego Lublinie i innych uczelni wyższych publicznych i niepublicznych; pracowników instytucji komputerowych m.in. EXCEL, STATISTICA, SPSS, SQL Server. Zajęcia stwarza potrzebę stałego sektora publicznego, zajmujących odbywać się będą w formie uaktualniania wiedzy z się statystyką publiczną, w wykładów, laboratoriów oraz tej dziedzinie, zarówno w środowisku naukowych, jak i w jednostkach sektora publicznego. szczególności pracowników urzędów statystycznych, zakładów ubezpieczeniowych oraz urzędów administracji rządowej. zajęć online. Zajęcia stacjonarne wsparte będą materiałami dydaktycznymi zamieszczonymi na e-platformie. Statystyka medyczna w ujęciu praktycznym Wyższa Szkoła Handlu i Finansów Międzynarodowych Warszawa Celem konwersatorium jest zapoznanie słuchaczy z metodami opisu oraz z pojęciami i metodami wnioskowania statystycznego. W trakcie zajęć słuchacze studiów analizować będą dane statystyczne powiązane z problematyką medyczną. Zapraszamy przede wszystkim lekarzy i osoby związane zawodowo z medycyną i farmakologią. Program studiów pomaga w zrozumieniu zasad i metod statystycznych oraz w ich stosowaniu w badaniach naukowych. Podczas zajęć w laboratorium studenci kształcą i utrwalają umiejętności obsługi komputera, w tym zwłaszcza: opanowanie narzędzi arkusza kalkulacyjnego Excel w badaniach statystycznych, poznanie i opanowanie narzędzi pakietu statystycznego STATISTICA firmy Statsoft Inc. poznanie i opanowanie narzędzi SAS Learning Editio firmy SAS, przedstawiciela SAS Institute Polska. 47

12 Grażyna Trzpiot Celem studiów jest Studia skierowane są do absolwentów kierunków uniwersy- doskonalenie umiejętności przydatnych do teckich, politechnicznych i pracy w instytucjach ekonomicznych, w programie finansowych, w tym których są zawarte podstawy bankach i towarzystwach matematyki wyższej. ubezpieczenio- wych. Program studiów obejmuje tematykę wymaganą przez Ministerstwo Finansów do egzaminu dla aktuariuszy. Matematyka Finansowa i Ubezpieczeniowa Uniwersytet Śląski w Katowicach Tabela 1 (cd.) Arkusz kalkulacyjny i zastosowania w matematyce finansowej oraz zastosowania programów komputerowych w analizie finansowej. Tabela 3 Wybrane studia podyplomowe z wykorzystaniem metod ilościowych Studia podyplomowe Przedmiot Cele Zarządzanie ryzykiem Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Ubezpieczenia i zarządzanie ryzykiem Uniwersytet Ekonomiczny we Wrocławiu Metody ilościowe Matematyka finansowa i ubezpieczenio wa Studium adresowane jest do osób z wykształceniem wyższym, zainteresowanych problematyką zarządzania ryzykiem, które chcą zdobyć lub poszerzyć wiedzę dotyczącą procesu zarządzania ryzykiem, zarówno w instytucjach finansowych, jak i w przedsiębiorstwach. W ramach studium przedstawione będą istniejące metody i najnowsze tendencje w obszarze zarządzania ryzykiem Nie podano Marketingowe Zarządzanie Przedsiębiorstwem Międzynarodowe Centrum Biznesu i Administracji Publicznej, Uniwersytet Warmińsko Mazurski Olsztyn-Kortowo Zastosowanie metod ilościowych w biznesie Celem kształcenia podyplomowego w zakresie "Marketingowego zarządzania przedsiębiorstwem" jest zdobycie wiedzy w zakresie zarządzania i marketingu w aspekcie ich integralności. Absolwenci powinni posiąść umiejętność we wdrażaniu koncepcji marketingowego zarządzania przedsiębiorstwem z marketingiem pełniącym funkcje koordynatora wszystkich działań przedsiębiorstwa. Audyt wewnętrzny i kontrola wewnętrzna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Administracji w Lublinie 48 Statystyka w audycie Studia mają na celu przygotowanie do międzynarodowych egzaminów na audytora wewnętrznego Certified Internal Auditor (CIA), Certified Government Auditing Professional (CGAP), uprawniających (zgodnie z art. 58 ustawy z dnia 30 czerwca 2005 r. o finansach publicznych (Dz.U.z 2005 r. Nr 249, poz z późn. zm.) do wykonywania zawodu audytora wewnętrznego w administracji publicznej i poza nią (w biznesie).

13 Studia podyplomowe a potrzeby rynku pracy Tabela 4. Wybrane studia podyplomowe zakresie metod ilościowych pod patronatem SAS Institute Polska Studia podyplomowe Cel Adresaci Kadra Metody statystyczne w biznesie Uniwersytet Warszawski Uczestnictwo w studiach pozwoli odświeżyć, uporządkować i rozszerzyć wiedzę z zakresu statystyki i ekonometrii od zagadnień najbardziej podstawowych, po zaawansowane metody analizy danych. Adresatami są wszystkie osoby pracujące na co dzień z danymi, zajmujący się ich analizą, przetwarzaniem, jak również będące odbiorcami takich analiz. Oferta skierowana jest do analityków, specjalistów ds. badań, jak również kadry menedżerskiej. Wykładowcami studiów podyplomowych są pracownicy naukowi UW, prowadzący zajęcia ze ścieżki SAS Data Mining Certificate Program, doświadczeni współautorzy i prowadzący szkoleń statystycznych SAS oraz pracownicy SAS Institute Polska. Analizy statystyczne i data mining w biznesie Szkoła Główna Handlowa pod patronatem SAS Institute Polska Celem studiów jest przekazanie słuchaczom wiedzy teoretycznej wraz umiejętnościami praktycznego jej zastosowania w zakresie szeroko rozumianych metod, modeli, technik analiz statystycznych oraz analiz data mining w stopniu niezbędnym do współczesnych zastosowań biznesowych. W związku z szybkim upowszechnieniem się metod i technik obliczeniowych, w obszarze biznesu pojawiła się nowa profesja analityka statystycznego i wzrasta na nią zapotrzebowanie. Osoby zajmujących się zarządzaniem relacjami z klientami, ryzykiem, kontrolingiem, sprzedażą, planowaniem czy analizami rynkowymi; kadra zarządczej i menedżerów odpowiadających za pion analityczny i podejmowanie strategicznych i bieżących decyzji; Pracownicy naukowo-dydaktycznych uczelni wyższych[ ]; absolwenci uczelni ekonomicznych, technicznych oraz uniwersytetów, którzy posiadają wykształcenie matematyczne, informatyczne, statystyczne, ekonomiczne [ ]. Zajęcia prowadzone są przez pracowników Szkoły Głównej Handlowej i SAS Institute Polska, mających wieloletni staż naukowodydaktyczny i duże doświadczenie w aplikacji zaawansowanych metod analitycznych do badania i diagnozowania zjawisk i procesów biznesowych. Analizy statystyczne i data mining w biznesie Szkoła Główna Handlowa pod patronatem SAS Institute Polska Poziom zaawansowany Studia te są skierowane do analityków posługujących się technologiami SAS oraz nowoczesnymi metodami, modelami, technikami analiz statystycznych i analizami data mining w zastosowaniach biznesowych. Adresatami studiów są absolwenci I poziomu lub osoby posiadające wiedzę na poziomie I studiów. 49

14 Grażyna Trzpiot 50