STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ
|
|
- Tadeusz Rybak
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 STRUKTURY ORGANIZACYJNEJ. Wprowadzenie definicja struktury organizacyjnej i terminy cząstkowe Struktura organizacyjna to ogół zależności funkcjonalnych i hierarchicznych pomiędzy elementami systemu wytwórczego, zgrupowanymi w stanowiska, komórki i jednostki organizacyjne, umożliwiających sprawne kierowanie funkcjonowaniem systemu. Elementami systemu wytwórczego, branymi pod uwagę w tworzeniu struktury organizacyjnej, są więc stanowiska, komórki i jednostki organizacyjne. Stanowisko organizacyjne stanowi najmniejszy, niepodzielny element struktury organizacyjnej i rozumiane jest jako miejsce zajmowane przez pracownika w danej organizacji, określone przez: zakres realizowanych funkcji, a ściślej: zadań, uprawnień i odpowiedzialności (związane są one z określonymi ustaleniami formalnymi, kierownictwa z danym pracownikiem, dokonywanymi zwykle w momencie jego zatrudniania), relacje (zależności) w stosunku do innych stanowisk, rodzaj i wielkość przydzielonego wyposażenia (aparatury), niezbędnego do realizacji przydzielonych zadań. Uprawnienia najczęściej dotyczą możliwości: - ustalania celów, - doboru metod ich realizacji, - dysponowania zasobami organizacji (ludzkimi, rzeczowymi, informacyjnymi oraz finansowymi). Najczęściej wyróżnia się dwa podstawowe rodzaje stanowisk organizacyjnych: wykonawcze (operacyjne, robocze, np. produkcyjne i administracyjno-biurowe), np. operator obrabiarki, przedstawiciel handlowy, itp.; oraz kierownicze, np. dyrektor personalny, szef produkcji, kierownik działu marketingu, itp. Występujące w praktyce określenia stanowisk nawiązują zwykle do ich podstawowej funkcji, np. stanowisko ds. kalkulacji i/lub nazw tradycyjnych zawodów, np. księgowa, magazynier, itp. Mogą również odzwierciedlać kategorię zaszeregowania danego stanowiska, np. starszy specjalista ds. podatkowych, inspektor ds. kredytów, itp. Nazwy stanowisk uzależnione są również od dziedziny realizowanej działalności oraz typu organizacji, w szczególności spotyka się ogromne bogactwo określeń dotyczących stanowisk kierowniczych, np. dyrektor, kierownik,szef, a także: burmistrz, wójt, naczelnik, dowódca plutonu, szef sztabu, itp. itd. Komórka organizacyjna to grupa lub zespół stanowisk organizacyjnych, które: - realizują wspólnie pewne stałe, wyróżnione funkcje, - znajdują się (jako całość) w określonych zależnościach od innych części składowych organizacji, - są wyposażone w aparaturę, nie zawsze będącą tylko sumą wyposażenia elementów składowych (stanowisk organizacyjnych), - zarządzane są przez własny, wyodrębniony (jedno- lub wieloosobowy) człon kierowniczy, mający określony zakres zadań, uprawnień i odpowiedzialności. 7
2 Z grupą stanowisk mamy do czynienia wtedy, gdy realizują one jednorodne (te same) rodzajowo funkcje, niezależnie od siebie, np. w dziale zaopatrzenia występują specjaliści-branżyści zajmujący się poszczególnymi rodzajami materiałów (drewno, lakiery, metale, itp.) w pełnym zakresie, tzn. planowania, realizacji i rozliczenia dostaw; handlowcy w dziale sprzedaży obsługujący kompleksowo poszczególne grupy klientów (np. instytucje, odbiorców indywidualnych, itp.) lub rynki (północny, zachodni, itd.). Z kolei zespół stanowisk występuje wtedy, gdy realizują one wzajemnie komplementarne, uzależnione od siebie funkcje, np. w dziele zaopatrzenia wyodrębniono trzy stanowiska ds. planowania, realizacji i rozliczenia dostaw, niezależnie od rodzaju materiałów. W praktyce nie stosuje się ogólnego określenia komórka, lecz konkretne nazwy, uzależnione od dziedziny działalności i rodzaju organizacji, w typowym przedsiębiorstwie najczęściej stosuje się określenia dział, sekcja w zakresie działalności administracyjno-biurowej oraz wydział w produkcyjnej; w bankach i urzędach stosuje się terminy departament, wydział i inne, jeszcze inne w odmiennych typach organizacji. Nazwy komórek (podobnie jak stanowisk) nawiązują do podstawowej ich funkcji, np. dział marketingu, sekcja płac, wydział montażu, departament kredytowy, wydział geodezji i architektury. Jednostkę organizacyjną można z kolei zdefiniować jako grupę lub zespół komórek i stanowisk organizacyjnych o cechach analogicznych do komórki organizacyjnej (zob. wyżej). Zwykle jednostki organizacyjne stanowią większe (w porównaniu do komórek) całości, np. wydzielone oddziały firmy, czy poszczególne piony organizacyjne w typowej strukturze sztabowo-liniowej. Tradycyjnie w typowych przedsiębiorstwach dokonuje się także podziału komórek i jednostek na dwa rodzaje: ruchu, realizujące funkcje bezpośrednio produkcyjne (operacyjne) oraz szeroko rozumianego zarządu, spełniające funkcje ogólno administracyjne, przygotowania i obsługi procesów podstawowych. Elementy są powiązane zależnościami organizacyjnymi. Są to świadomie ukształtowane (czyli formalne) relacje pomiędzy elementami systemu wytwórczego, związane z realizacją procesu zarządzania. W strukturach organizacyjnych występują zależności: ) hierarchiczne (klasa zależności decyzyjnie uzależniających, stanowiących następstwo podziału władzy), obejmujące zależności: rozkazodawcze, regulacyjne. 2) funkcjonalne (klasa zależności kooperacyjnych, poziomych, stanowiących następstwo podziału pracy), w skład których wchodzą zależności: doradcze, operacyjne, informacyjne [Stabryła 984, s ]. Dokładne zdefiniowane poszczególnych typów zależności polega na podaniu istoty stosunków zachodzących między wyróżnionymi członami organizacyjnymi. W tym celu należy wskazać następujące cechy owych zależności: - człon uzależniający stanowisko, komórka lub jednostka organizacyjna które (a) poprzez swoje działanie warunkuje, pod określonym względem działanie innego (ej) stanowiska, komórki lub jednostki, - człon uzależniony stanowisko, komórka lub jednostka, którego (ej) działanie podlega warunkowaniu, poprzez działanie innego (ej) stanowiska, komórki, bądź jednostki, - obiekt (przedmiot) uzależnienia pewien obszar problemowy, przedmiot, dziedzina działalności, itp., w odniesieniu do którego (ej) występuje określony stosunek pomiędzy członami: uzależniającym i uzależnionym, 8
3 - sposób (rodzaj) uzależnienia forma, sposób oddziaływania członu uzależniającego na człon uzależniony, wynikający z istoty relacji pomiędzy nimi, - forma (postać) przekazywanej informacji (przez człon uzależniający do członu uzależnionego). - forma (postać) informacji zwrotnej (przekazywanej przez człon uzależniony członowi uzależniającemu), - kierunek uzależnienia w rozwiązaniu strukturalnym, - środki formalizacji uzależnienia pomiędzy tymi członami, w postaci odpowiednich dokumentów organizacyjnych, służących do formalnego określenia zależności, - sankcje, jakimi rozporządza człon uzależniający wobec członu uzależnionego. Uwzględniając przedstawione wyżej cechy można dokonać charakterystyki podstawowych typów zależności. Zawiera ją Tablica. Uwzględniono w niej także przedmiotowy podział zależności rozkazodawczych na odnoszące się do stanowisk kierowniczych oraz instancji, a także dwa główne podtypy zależności, operacyjnych, tj. szeregowe i równoległe. 2. Typologia struktur organizacyjnych Większość spośród spotykanych współcześnie typów struktur organizacyjnych można zakwalifikować do jednej z następujących, głównych grup: ) klasyczne: liniowa, tzw. funkcjonalna, oparta na specjalizacji pracy kierowniczej, sztabowa (sztabowo-liniowa, liniowo-funkcjonalna), 2) podstawowe: pionów scalonych, dywizjonalna (przedmiotowa), kolegialna, ogniw łączących (zespołowa), zadaniowa (projektowa), macierzowa (matrycowa), = tensorowa (wielowymiarowa), n hybrydowa (mieszana); 3) nowoczesne: procesowa, r sieciowa (organizacja wirtualna), wirtualna (zespołów wirtualnych). Do ostatniej grupy należą rozwiązania, które praktycznie rozwinęły się w ostatnich 0 latach, dlatego nazwano je nowoczesnymi. Biorąc pod uwagę relatywnie krótki okres ich rozwoju, stwierdzenia dotyczące ich kształtu oraz zalet i wad (zawarte w dalszej części rozdziału) mają charakter względny. Na szczególną uwagę zasługuje bardzo popularna w ostatnich latach struktura procesowa. Proces jest traktowany jako powiązana grupa (kompleks) zadań (funkcji), których wspólny rezultat stanowi wartość dla klienta, czyli odbiorcy produktów i/lub usług danej organizacji, wraz z kolejnością niezbędnych działań i współdziałaniem wykonawców zadań cząstkowych. Żadne z poszczególnych zadań nie tworzy tej wartości, lecz dopiero ich suma. Proces może być realizowany przez jedną tradycyjną komórkę lub jednostkę organizacyjną, ale najczęściej jest podzielony na fragmenty (zadania) przydzielone różnym komórkom (jednostkom), a nawet stanowiskom pracy. W strukturze o specjalizacji funkcjonalnej natomiast nacisk kładzie się na zadania (funkcje), traktowane jako fragmenty danej, złożonej pracy, która jest wykonywana przez 9
4 daną komórkę (jednostkę) lub - na większym poziomie szczegółowości - przez określone stanowisko pracy. Inaczej mówiąc są to szczegółowe, cząstkowe sprawy załatwiane przez dane stanowisko. Zadania są realizowane rutynowo, w sposób powtarzalny, ujęte w formalnie w zakresach działania komórek i zakresach czynności pracowników, z których są oni rozliczani. Można więc powiedzieć, że zadanie stanowi część całości jaką jest proces, ale widziany z innej perspektywy: nie jako całość, ale z punktu widzenia jego fragmentów rozdzielonych pomiędzy poszczególne komórki i stanowiska. Zadania odzwierciedlają więc jedynie organizację statyczną. Wymienione wyżej typy rozwiązań zostaną omówione w poniższych tablicach (2 4). Przedstawimy kolejno ich schematy, cechy charakterystyczne oraz najważniejsze zalety i wady. Przesłankami ich wyróżniania będą także trzy następujące zasady: a/ podziału zadań: według czynności (A-), według obiektów (A-2), b/ ustanawiania zależności hierarchicznych: jedność podporządkowania (jednoliniowości B-) wielorakość podporządkowania (wieloliniowości B-2), c/ podziału uprawnień decyzyjnych: centralizacja (C-), decentralizacja (C-2). Dla każdego typu struktury zostanie przedstawione odpowiednie równanie, uwzględniające jedną z kombinacji wymienionych parametrów, charakteryzujących poszczególne zasady. Ponadto, do zilustrowania schematów struktur organizacyjnych wykorzystano następujące symbole: - stanowisko kierownicze, - stanowiska i komórki wykonawcze (liniowe), - stanowiska i komórki doradcze (sztabowe). Należy podkreślić, iż określonych koncepcji rozwiązań strukturalnych nie można stosować powszechnie, bezkrytycznie, lecz po dostosowaniu ich do konkretnych indywidualnych warunków i sytuacji. Bezkrytyczne przenoszenie do danego przedsiębiorstwa nowych rozwiązań, nawet doskonale funkcjonujących w innych jednostkach może skończyć się niepowodzeniem. Formy i typy struktur organizacyjnych doskonale funkcjonujące w warunkach jednej instytucji mogą okazać się zupełnie nieprzydatne w innej. Dlatego też wdrażanie określonego rozwiązania strukturalnego, uznawanego za nowoczesne, może być podjęte po jego adaptacji do konkretnych warunków. Jego wybór winien więc być dokonywany w kontekście aktualnie istniejącej, a także antycypowanej sytuacji technicznej, ekonomicznej i kadrowej przedsiębiorstwa. 3. Literatura (cytowana i uzupełniająca Bieniok H., Rokita J., Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 984. Doskonalenie struktury organizacyjnej, praca zbiorowa pod red. A. Stabryły, PWE, Warszawa 99. Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami, PWN, Warszawa 996. Hammer M., Reinżynieria i jej następstwa, PWN, Warszawa 999. Müller U.R., Szczupłe organizacje, Placet, Warszawa 997. Nalepka A., Struktura organizacyjna, Antykwa, Kraków 200.
5 Perechuda K, Organizacja wirtualna, (w): Prace naukowe Zarządzanie i marketing, Zarządzanie przedsiębiorstwem w teorii i praktyce, red. Przybyła M, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 997. Perechuda K., Metody zarządzania przedsiębiorstwem, Wydawnictwo Akademii Ekonomicznej im. Oskara Langego we Wrocławiu, Wrocław 998. Piotrowicz A., Procesowa struktura organizacyjna przedsiębiorstwa, (w) Przegląd Organizacji 6/200 Podstawy organizacji i zarządzania, praca zbiorowa pod red. M. Romanowskiej, Diffin, Warszawa 200. Procesowe zarządzanie jakością rozwiązania praktyczne, Materiały konferencyjne, Polskie Forum ISO 9000, Krynica 5-7 czerwca Stabryła A.., Analiza systemowa procesu zarządzania, Ossolineum, Wrocław-Warszawa- Kraków-Gdańsk-Łódź 984. Stabryła A., Podstawy zarządzania firmą, Antykwa, Kraków-Kluczbork 998. Stoner J.A.F., Wankel C., Kierowanie, PWE, Warszawa 992. Zarządzanie. Teoria i praktyka, praca zbiorowa pod red. A.Koźmińskiego i W.Piotrowskiego, PWN, Warszawa 995. Zimniewicz K., Współczesne koncepcje i metody zarządzania, PWE, Warszawa 999. Zarząd Radca prawny Sekretariat Księgowość Sieciowa organizacja gospodarcza Finanse Transport Marketing Zaopatrzenie Rys.. Schemat struktury sieciowej Źródło: opracowanie własne Z e s p ó ł w i r t u a l n y
6 Rys. 2. Podstawowa struktura zespołu wirtualnego Źródło: [Müller 997, s. 87].
7 ELEMENTY CHARAKTE- RYSTYKI CZŁON UZALEŻNIA- JĄCY CZŁON UZALEŻNIONY OBIEKT (PRZEDMIOT) UZALEŻNIE- NIA SPOSÓB (RODZAJ) UZALEŻNIE- NIA FORMA (POSTAĆ) PRZEKAZYWA- NEJ INFOR- MACJI FORMA (POS- TAĆ) INFOR- MACJI ZWROTNEJ KIERUNEK UZALEŻNIENIA ŚRODKI FOR- MALIZACJI SANKCJE Tablica.. Charakterystyka podstawowych typów zależności organizacyjnych ZALEŻNOŚCI HIERARCHICZNE Przyczyna (źródło) uzależnienia (wiodący wzgląd typologii zależności organizacyjnych) ZALEŻNOŚCI FUNKCJONALNE ROZKAZODAWCZE REGULACYJNE DORADCZE OPERACYJNE Człon kierowniczy a, któremu podlega człon b (jednostka organizacyjna wyższego stopnia II-instancja) Człon b podporządkowany członowi kierowniczemu a (jednostka organizacyjna niższego stopnia I instancja) Zakres uprawnień członu a i zakres obowiązków członu b (określone w regulaminie) (określony w regulaminie podział uprawnień pomiędzy instancje) Zwierzchnictwo (nadrzędność) podporządkowanie (podległość, podrzędność) Nakaz, zakaz, zalecenie rozkazu, polecenie, pouczenie, procedura, wzorzec, reguła postępowania (odwołanie decyzji I instancja) Sprawozdanie, raport, meldunek, relacja z wykonania poleceń (także decyzje I instancji) Pionowy Schemat organizacyjny zakresy uprawnień kierowników i obowiązków pracowników (zwykle wysoki stopień sformalizowania) Kara regulaminowa (wstrzymanie wykonania decyzji) Człon nadzorujący dziedzinę działalności (obszar problemowy) a (posiadający uprawnienia i wyspecjalizowany w tej dziedzinie) Człon realizujący funkcje mieszczące się w dziedzinie a Sposób działania w dziedzinie a (określony w regulaminie i skonkretyzowany decyzjami kierownictwa) Porządkowanie częściowe, nadzór metodyczny Nakaz, zakaz, wytyczna, instrukcja dotycząca sposobu działania w dziedzinie a Sprawozdanie, meldunek z realizacji wytycznych dot. sposobu działalności w dziedzinie a Pionowy (także ukośny) Zakresy uprawnień kierowników, komórek nadzorujących, ewent. przepisy, instrukcje szczegółowe, schemat organizacyjny Wniosek o karę regulaminową, wstrzymanie realizacji funkcji w dziedzinie a Człon dysponujący wiedzą na temat (wyspecjalizowany w zakresie) sposobów rozwiązania problemu a Człon zobowiązany do rozwiązania problemu a Problem a (wynikający z braku kompetencji) Pomaganie, doradzanie, konsultowanie Porada, ekspertyza, wniosek, propozycja, instrukcja, opinia potrzebna do rozwiązania problemu a Sformułowanie, zdefiniowanie problemu, niezbędne dane o problemie i wymagania Głównie ukośny, także poziomy i pionowy Zakres współpracy, ewent. przepisy szczegółowe (niski stopień sformalizowania oraz trudność formalizacji) Źródło: opracowanie własne na podstawie [Doskonalenie 988, s. 22]. Brak Człon realizujący czynność c taką, że c + d = e Człon realizujący czynność d taką, że c + d = e Człon czynności c i d ( e ) Wzajemne uzależnienie czynności Uzgodnienia, wyjaśnienia, wymiana poglądów, monitowanie Uzgodnienia, wyjaśnienia, wymiana poglądów, monitowanie Głównie poziomy, także pionowy i ukośny Zakresy zadań i współpracy, instrukcja obiegu dokumentów, inne instrukcje szczegółowe, schematy procedur Człon realizujący czynność a poprzedzającą czynność b Człon realizujący czynność b następującą po czynności a Obiekt (np. dokument) na który są skierowane czynności a i b Warunkowanie realizacji czynności Uzgodnienia, wyjaśnienia, przekazanie dokumentu Uzgodnienia, wyjaśnienia, monitowanie, interwencje, odbiór dokumentu Głównie poziomy, także pionowy i ukośny Zakresy zadań i współpracy, instrukcja obiegu dokumentów, inne instrukcje szczegółowe, schematy procedur Brak (szczegółowe regulaminy przedsiębiorstwa mogą określać sankcje w przypadkach konfliktowych) INFORMACYJNE (W WĘŻSZYM ZN.) Człon dysponujący informacją dotyczącą problemu a (mieszczącego się w jego obszarze informacyjnym) Człon zobowiązany do rozwiązania problemu a Problem a (wynikający z braku informacji, ze względu na ograniczoną pojemność członków organizacyjnych) Przekazanie, dostarczenie informacji Dane, materiały niezbędne do rozwiązania problemu a Zgłoszenie zapotrzebowania na informacje poziomy, pionowy, ukośny W większości niesformalizowane, ewent. instrukcje szczegółowe np. kancelaryjna (trudność formalizacji) Brak
8 Rys..3. Schemat organizacyjny przedsiębiorstwa włókienniczego średniej wielkości Źródło: opracowanie własne
9
Nauka o organizacji. Wykład 2. Struktura organizacji
Nauka o organizacji Wykład 2. Struktura organizacji Więzi i zależności Dokumenty organizacyjne Wymiary struktury organizacyjnej Więzi i ich rodzaje Więzi relacje współzależności mające charakter zasileń
Bardziej szczegółowoMatulewicz Jolita Nowak Magdalena
Matulewicz Jolita Nowak Magdalena Struktura organizacyjna- układ relacji łączących elementy organizacji w zorganizowaną całość, aby zapewnić efektywność organizacji. Elementy struktury organizacyjnej:
Bardziej szczegółowoPodstawy Zarządzania
Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Struktura organizacyjna Struktura organizacyjna To
Bardziej szczegółowoPodstawy zarządzania
Podstawy zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Struktura organizacyjna Struktura organizacyjna
Bardziej szczegółowoPROCES I ZARZADZANIE PROCESAMI. dr Mariusz Maciejczak 2017 r.
PROCES I ZARZADZANIE PROCESAMI dr Mariusz Maciejczak 2017 r. Prawo podziału pracy (Adam Smith) Jeżeli powtarzająca się praca jakiejś jednostki lub zespołu zostanie podzielona w ten sposób, że każdą czynność
Bardziej szczegółowoPodstawy organizacji i zarządzania
Podstawy organizacji i zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Struktura organizacyjna Struktura
Bardziej szczegółowoORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE wykład 2 Pojęcie struktury organizacyjnej. Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej
ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE wykład 2 Pojęcie struktury organizacyjnej Wyższa Szkoła Informatyki Stosowanej Definicje struktury organizacyjnej J. Zieleniewski Struktura organizacyjna jest to ogół takich stosunków
Bardziej szczegółowoPodstawy Zarządzania
Podstawy Zarządzania Mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Cykl życia organizacji Cykl życia organizacji Jest
Bardziej szczegółowo8 Organizowanie działalności przedsiębiorstwa
8 Organizowanie działalności przedsiębiorstwa Agnieszka Zakrzewska-Bielawska 8.1. Pojęcie, elementy i funkcje struktury organizacyjnej Organizowanie jest kolejną po planowaniu i podejmowaniu decyzji funkcją
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM
Politechnika poznańska Wydział Inżynierii Zarządzania ZARZĄDZANIE PRZEDSIĘBIORSTWEM Materiały dydaktyczne przeznaczone tylko dla studentów Politechniki Poznańskiej, Wydziału Inżynierii zarządzania w celach
Bardziej szczegółowoTeoretyczne podstawy zarządzania. dr Michał Pulit
Teoretyczne podstawy zarządzania dr Michał Pulit Literatura Stephen P. Robbins, David A. DeCenzo, Podstawy zarządzania, Warszawa 2002, PWE. Fudaliński, J., Smutek, H., Kosała, M., Dołhasz, M., Podstawy
Bardziej szczegółowoStruktury organizacyjne. Marek Angowski
Struktury organizacyjne Marek Angowski Pojęcie struktury organizacyjnej Struktura organizacyjna - jest to system zarządzania składający się z powiązanych ze sobą elementów i procesów organizacji oraz zachodzących
Bardziej szczegółowoOpis efektów kształcenia dla modułu zajęć
Nazwa modułu: Podstawy zarządzania Rok akademicki: 2013/2014 Kod: NIP-1-106-s Punkty ECTS: 3 Wydział: Metali Nieżelaznych Kierunek: Zarządzanie i Inżynieria Produkcji Specjalność: Poziom studiów: Studia
Bardziej szczegółowoOrganizowanie i formalizowanie działań
Organizowanie i formalizowanie działań Wiesław GONCIARSKI Copyright 1996-99 Dale Carnegie & Associates, Inc. 1 Definicje... Organizować robić to co się robi, zanim się coś zrobi, tak żeby wszystko się
Bardziej szczegółowoSpis treści. 00 Red. Spis tresci. Wstep..indd 5 2009 12 02 10:52:08
Spis treści Wstęp 9 Rozdział 1. Wprowadzenie do zarządzania projektami 11 1.1. Istota projektu 11 1.2. Zarządzanie projektami 19 1.3. Cykl życia projektu 22 1.3.1. Cykl projektowo realizacyjny 22 1.3.2.
Bardziej szczegółowoPodstawy zarządzania
AWF KATOWICE Podstawy zarządzania TiR, 1 rok, gr 1 Magdalena Badura, Adrianna Hasiak, Alicja Janota [Rok] A W F K A T O W I C E Zarządzanie należy do nauk ekonomicznych. Od początku XX wieku, odkąd zarządzanie
Bardziej szczegółowoWykład Ćwiczenia Laboratorium Projekt Seminarium
WYDZIAŁ INFORMATYKI I ZARZĄDZANIA KARTA PRZEDMIOTU Nazwa w języku polskim: Kontroling Nazwa w języku angielskim: Controlling Kierunek studiów: Zarządzanie Specjalność: - Stopień studiów i forma: II stopień,
Bardziej szczegółowoPodstawowe elementy organizowania
Materiał do użytku wewnętrznego dla studentów PWSZ w Głogowie Podstawowe elementy organizowania Wykład VIII Źródło: opracowano na podstawie R.W.Gryffin, Podstawy zarządzania organizacjami. Warszawa: PWN
Bardziej szczegółowoIstota zarządzania Definicje Ewolucja Funkcje
Istota zarządzania Definicje Ewolucja Funkcje Opracowanie: Aneta Stosik ORGANIZACJA ZARZĄDZANIE Jest zestawem działań skierowanych na zasoby organizacji z zamiarem osiągni gnięcia celów w organizacyjnych
Bardziej szczegółowoPrzegląd problemów doskonalenia systemów zarządzania przedsiębiorstwem
Przegląd problemów doskonalenia systemów zarządzania przedsiębiorstwem Przegląd problemów doskonalenia systemów zarządzania przedsiębiorstwem pod redakcją Adama Stabryły Kraków 2011 Książka jest rezultatem
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: ENERGETYKA Rodzaj przedmiotu: humanistyczny i w-f Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE Organization and Management Forma studiów: studia stacjonarne Poziom
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechatronika Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE Organization and Management Forma studiów: studia stacjonarne Poziom kwalifikacji:
Bardziej szczegółowoPrawo administracyjne. Wprowadzenie do prawa administracyjnego
Prawo administracyjne Wprowadzenie do prawa administracyjnego ministro, ministrare służyć, wykonywać Stosowany przedrostek ad- wskazuje na celowość działania. Pojęcie Administracja w ujęciu statycznym/organizacyjnym
Bardziej szczegółowoZarządzanie i struktura organizacji
Zarządzanie i struktura organizacji Rafał Derlacz Zakład Regulacji Metabolizmu, Wydział Biologii, UW rderlacz@biol.uw.edu.pl rafal.derlacz@adamed.com.pl Organizacja = Przedsiębiorstwo = Projekt Zarządzanie
Bardziej szczegółowoKonfiguracja Centralizacja Specjalizacja Standaryzacja Formalizacja
Strukturę organizacyjnąmożna definiować jako układ i wzajemne zależności między częściami składowymi oraz stanowiskami przedsiębiorstwa. Określa ona stosowany podział pracy i pokazuje powiązania między
Bardziej szczegółowoStruktura organizacyjna
Struktura organizacyjna Struktura organizacyjna W popularnym rozumieniu struktura jest systemem składającym się z elementów organizacji (różnych komórek organizacyjnych) i powiązań między nimi (więzi).
Bardziej szczegółowoOśrodka Doskonalenia Nauczycieli. w Piotrkowie Trybunalskim
WOJEWÓDZKI OŚRODEK DOSKONALENIA NAUCZYCIELI 97 l^dob^soi"' 5 "' Regulamin organizacyjny ip 4 7 4 7u^8 5 4 6 37^^^^ ieg0 Ośrodka Doskonalenia Nauczycieli w Piotrkowie Trybunalskim I. Postanowienia ogólne
Bardziej szczegółowoPodstawy Zarządzania
Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Kontakt mgr Marcin Darecki Katedra Teorii Organizacji
Bardziej szczegółowoZarządzanie Jakością KOSZTY JAKOŚCI. Dr Mariusz Maciejczak www.maciejczak.pl
Zarządzanie Jakością KOSZTY JAKOŚCI Dr Mariusz Maciejczak www.maciejczak.pl Gdzie szukać kosztów jakości? PERSPEKTYWA ŁAŃCUCHA DOSTAW Rynek dostawców Pośrednicy dostawców Producent Pośrednicy dystrybucji
Bardziej szczegółowoSTATYSTYKA EKONOMICZNA
STATYSTYKA EKONOMICZNA Analiza statystyczna w ocenie działalności przedsiębiorstwa Opracowano na podstawie : E. Nowak, Metody statystyczne w analizie działalności przedsiębiorstwa, PWN, Warszawa 2001 Dr
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Mechanika i Budowa Maszyn Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł humanistyczny i wf Rodzaj zajęć: wykład, ćwiczenia ORGANIZACJA I ZARZĄDZANIE Organization and Management Forma
Bardziej szczegółowoRegulamin organizacyjny Centrum Interwencji Kryzysowej w Lublinie
... Regulamin organizacyjny Centrum Interwencji Kryzysowej w Lublinie Rozdział 1 Postanowienia ogólne 1 Niniejszy Regulamin organizacyjny, zwany dalej Regulaminem określa organizację i funkcjonowanie Centrum
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: I KARTA PRZEDMIOTU CEL PRZEDMIOTU PRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE C1. Przyswojenie przez studentów podstawowych pojęć z C2. Przekazanie studentom wiedzy i zasad, dotyczących podstawowych
Bardziej szczegółowoHarmonogramowanie projektów Wprowadzenie
Harmonogramowanie projektów Wprowadzenie TOMASZ ŁUKASZEWSKI INSTYTUT INFORMATYKI W ZARZĄDZANIU 2/42 Pojęcie projektu Istota projektu design Projekt project 3/42 4/42 Podstawy harmonogramowania projektów
Bardziej szczegółowoZarządzanie łańcuchem dostaw
Społeczna Wyższa Szkoła Przedsiębiorczości i Zarządzania kierunek: Zarządzanie i Marketing Zarządzanie łańcuchem dostaw Wykład 1 Opracowanie: dr Joanna Krygier 1 Zagadnienia Wprowadzenie do tematyki zarządzania
Bardziej szczegółowoSpis treści. Analiza i modelowanie_nowicki, Chomiak_Księga1.indb :03:08
Spis treści Wstęp.............................................................. 7 Część I Podstawy analizy i modelowania systemów 1. Charakterystyka systemów informacyjnych....................... 13 1.1.
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia) Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie dyplomowym (licencjackim)
Bardziej szczegółowoZadania czy paragrafy?
Zadania czy paragrafy? Wpływ sposobu planowania i rozliczania wydatków na sposób patrzenia na oświatę by Antoni Jeżowski, 2012 Budżet tradycyjny a budżet w układzie zadaniowym W tradycyjnym układzie klasyfikacji
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ORGANIZACYJNY LUBELSKIEGO CENTRUM KONFERENCYJNEGO W LUBLINIE. I. Postanowienia wstępne
Załącznik do uchwały Nr CCLXX/5559/2014 Zarządu Województwa Lubelskiego z dnia 16 września 2014 r. REGULAMIN ORGANIZACYJNY LUBELSKIEGO CENTRUM KONFERENCYJNEGO W LUBLINIE I. Postanowienia wstępne 1. 1.
Bardziej szczegółowoPodstawy Zarządzania
Podstawy Zarządzania mgr Magdalena Marczewska TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mmarczewska@wz.uw.edu.pl Kontakt mgr Magdalena Marczewska Katedra Teorii
Bardziej szczegółowoKontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego z perspektywy Ministerstwa Finansów
Kontrola zarządcza w jednostkach samorządu terytorialnego z perspektywy Ministerstwa Finansów Monika Kos, radca ministra Departament Polityki Wydatkowej Warszawa, 13 stycznia 2015 r. Program prezentacji
Bardziej szczegółowoNauka administracji. Pytania, rok akademicki 2012/2013
Nauka administracji Pytania, rok akademicki 2012/2013 1. Pojęcie administracji publicznej 2. Nauki o administracji (dyscypliny naukowe) 3. Nauka administracji jako samoistna dyscyplina naukowa) 4. Metody
Bardziej szczegółowoKatedra Teorii Organizacji i Zarządzania Zakład Zarządzania Publicznego
Prof. dr hab. Andrzej Piotr Wiatrak Katedra Teorii Organizacji i Zarządzania Zakład Zarządzania Publicznego Pokój B322, dyżur w piątki godz. 14.00-16.00 16.00 e-mail: apw@wz.uw.edu.pl 1 Przedmiot: Podstawy
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa... 11. Rozdział I. Systemowe zarządzanie jakością... 15
Przedmowa... 11 Rozdział I. Systemowe zarządzanie jakością... 15 1. Charakterystyka zarządzania jakością... 15 1.1. Zarządzanie a kierowanie... 15 1.2. Cel i obiekt zarządzania... 16 1.3. Definiowanie
Bardziej szczegółowoPodstawy zarządzania
Podstawy zarządzania Opracowała dr Grażyna Królik Cel przedmiotu: I. Ogólne informacje o przedmiocie Zapoznanie studentów z instrumentarium pojęciowym i metodycznym zarządzania Ramowy program: Zajęcia
Bardziej szczegółowoZASADY SPORZĄDZANIA PRZYPISÓW I BIBLIOGRAFII INSTYTUT EKONOMII I ZARZĄDZANIA KUL
ZASADY SPORZĄDZANIA PRZYPISÓW I BIBLIOGRAFII INSTYTUT EKONOMII I ZARZĄDZANIA KUL RODZAJE PRZYPISÓW: rzeczowe objaśniające tekst główny np. chcemy dodać jakieś informacje, ale zaburzyłoby to tekst danego
Bardziej szczegółowoPodstawy Zarządzania
Podstawy Zarządzania mgr Marcin Darecki TiMO (Zakład Teorii i Metod Organizacji) Wydział Zarządzania Uniwersytetu Warszawskiego mdarecki@wz.uw.edu.pl Kontakt mgr Marcin Darecki Katedra Teorii Organizacji
Bardziej szczegółowoWYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Ekonomika handlu KLASA: IV TH
WYMAGANIA EDUKACYJNE PRZEDMIOT: Ekonomika handlu KLASA: IV TH DZIAŁ PROGRAMU NAUCZANIA Zarządzanie w przedsiębiorstwie Struktura organizacyjna przedsiębiorstwa handlowego Proces kierowania (zarządzania)
Bardziej szczegółowoZestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia)
Zestawy zagadnień na egzamin dyplomowy (licencjacki) dla kierunku EKONOMIA (studia I stopnia) Zgodnie z Zarządzeniem Rektora ZPSB w sprawie Regulaminu Procedur Dyplomowych, na egzaminie dyplomowym (licencjackim)
Bardziej szczegółowo(miejscowość i data) Straży Granicznej) OPINIA SŁUŻBOWA
...... (nazwa jednostki organizacyjnej (miejscowość i data) Straży Granicznej) OPINIA SŁUŻBOWA za okres od do I. DANE PERSONALNE OPINIOWANEGO nr PESEL nazwisko i imię imię ojca stopień data mianowania
Bardziej szczegółowoOrganizacja i Zarządzanie Wykład 08 dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni
Organizacja i Zarządzanie Wykład 08 dr Adam Salomon Katedra Transportu i Logistyki, Wydział Nawigacyjny Akademii Morskiej w Gdyni robić to, co się robi, zanim się coś zrobi, tak żeby wszystko się nie pomieszało,
Bardziej szczegółowoZarządzanie. Ćwiczenia V
Zarządzanie Ćwiczenia V Organizowanie Grupowanie działań i zasobów organizacji Synchronizowanie i koordynowanie działań własnych kierowników i podwładnych oraz kształtowania odpowiednich warunków dla tych
Bardziej szczegółowoOpis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A.
Opis systemu kontroli wewnętrznej funkcjonującego w Banku Pocztowym S.A. Działający w Banku Pocztowym S.A. (dalej: Bank) system kontroli wewnętrznej stanowi jeden z elementów systemu zarządzania Bankiem.
Bardziej szczegółowoSpecjalność - Marketing i zarządzanie logistyczne
Zagadnienia na egzamin dyplomowy na Wydziale Zarządzania Społecznej Akademii nauk Studia pierwszego stopnia kierunek zarządzanie w roku akademickim 2012/2013 Specjalność - Marketing i zarządzanie logistyczne
Bardziej szczegółowoLOGISTYCZNE KONCEPCJE ZARZĄDZANIA
1.1.1 Logistyczne koncepcje zarządzania I. OGÓLNE INFORMACJE PODSTAWOWE O PRZEDMIOCIE LOGISTYCZNE KONCEPCJE ZARZĄDZANIA Nazwa jednostki organizacyjnej prowadzącej kierunek: Kod przedmiotu: ZL_PS3 Wydział
Bardziej szczegółowo6 Metody badania i modele rozwoju organizacji
Spis treści Przedmowa 11 1. Kreowanie systemu zarządzania wiedzą w organizacji 13 1.1. Istota systemu zarządzania wiedzą 13 1.2. Cechy dobrego systemu zarządzania wiedzą 16 1.3. Czynniki determinujące
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE. Pojęcie
ZARZĄDZANIE Pojęcie Trudności translatorskie 1. Zarządzanie wywodzi się z angielskiego terminu managament. 2. Podkreśla się, że jest to tłumaczenie nieprecyzyjne mające kontekst czynnościowy. 3. W powyższym
Bardziej szczegółowoPodstawy zarządzania organizacjami
Materiał do użytku wewnętrznego dla studentów PWSZ w Głogowie Podstawy zarządzania organizacjami Wykładowca: dr Jarosław Hermaszewski Literatura Podstawowa: Griffin R.W., Podstawy zarządzania organizacjami.
Bardziej szczegółowoZatwierdzone przez Zarząd Banku uchwałą nr DC/92/2018 z dnia 13/03/2018 r.
Informacje ogłaszane przez Euro Bank S.A. zgodnie z art. 111a ust. 4 Ustawy Prawo Bankowe z dnia 29 sierpnia 1997 r. (Dz. U. z 2002 r. Nr 72, poz. 665 z późniejszymi zmianami) I. Opis systemu zarządzania,
Bardziej szczegółowoLiczba godzin Punkty ECTS Sposób zaliczenia. ćwiczenia 30 zaliczenie z oceną
Wydział: Zarządzanie i Finanse Nazwa kierunku kształcenia: Zarządzanie Rodzaj przedmiotu: podstawowy Opiekun: prof. dr hab. Tadeusz Oleksyn Poziom studiów (I lub II stopnia): I stopnia Tryb studiów: Stacjonarne
Bardziej szczegółowoEKONOMIKA. Plan dydaktyczny. Klasa II nr programu 341[02]/MEN/2008.05.20 Rok szkolny... Przewidywane osiągnięcia ucznia. Uwagi.
Plan dydaktyczny EKONOMIKA Klasa II nr programu 341[02]/MEN/2008.05.20 Rok szkolny... Lp. Temat zajęć Przewidywane osiągnięcia ucznia Uczeń zna, wie, rozumie Uczeń potrafi Uwagi 1 DZIAŁALNOŚĆ PRODUKCYJNA,
Bardziej szczegółowoINSTRUKCJA pracy na głównym stanowisku kierowania Wójta Gminy Ostrowice w czasie pokoju w razie wewn trznego lub zewn trznego zagro enia bezpiecze
INSTRUKCJA pracy na głównym stanowisku kierowania Wójta Gminy Ostrowice w czasie pokoju w razie wewnętrznego lub zewnętrznego zagroŝenia bezpieczeństwa narodowego, w tym w razie wystąpienia działań terrorystycznych
Bardziej szczegółowoRozwiązania strukturalne audytu wewnętrznego w przedsiębiorstwie
Zeszyty Naukowe nr 774 Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie 2008 Katedra Analiz Strategicznych Rozwiązania strukturalne audytu wewnętrznego w przedsiębiorstwie 1. Uwagi wstępne Wzrost znaczenia problematyki
Bardziej szczegółowoWstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 2. Współczesny świat w erze turbulencji (Alojzy Z. Nowak) 3. Przedsiębiorczość (Beata Glinka)
Wstęp 1. Dwugłos o zarządzaniu 1.1. Ewolucja podejść do zarządzania (Włodzimierz Piotrowski) 1.1.1. Kierunek klasyczny 1.1.2. Kierunek human relations (szkoła stosunków międzyludzkich) 1.1.3. Podejście
Bardziej szczegółowoKONFLIKT INTERESÓW PRZY POWIERZENIU DPO INNYCH ZADAŃ A NAKAZ WYKONYWANIA OBOWIĄZKÓW W SPOSÓB NIEZALEŻNY
KONFLIKT INTERESÓW PRZY POWIERZENIU DPO INNYCH ZADAŃ A NAKAZ WYKONYWANIA OBOWIĄZKÓW W SPOSÓB NIEZALEŻNY Kancelaria Radcy Prawnego Anna Matusiak-Wekiera anna.matusiak-wekiera@oirpwarszawa.pl Matusiak &
Bardziej szczegółowoKierowanie / James A. F. Stoner, R. Edward Freeman, Daniel R. Gilbert. - wyd. 2. Warszawa, Spis treści PRZEDMOWA 13
Kierowanie / James A. F. Stoner, R. Edward Freeman, Daniel R. Gilbert. - wyd. 2. Warszawa, 2011 Spis treści PRZEDMOWA 13 Część I. WPROWADZENIE Rozdział 1. KIEROWANIE I KIEROWNICY 19 Organizacje i potrzeba
Bardziej szczegółowoWarszawa, dnia 17 grudnia 2013 r. Poz. 340
Biuro Koordynacyjne SG WP Warszawa, dnia 17 grudnia 2013 r. Poz. 340 DECYZJA Nr 388/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie określenia funkcji i zadań administratorów w systemie
Bardziej szczegółowoRegulamin Organizacyjny Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w Czerwionce- Leszczynach
Regulamin Organizacyjny Zakładu Gospodarki Mieszkaniowej w Czerwionce- Leszczynach STYCZEŃ 2008 r. R O Z D Z I A Ł I Postanowienia ogólne 1 Regulamin organizacyjny, zwany dalej Regulaminem określa organizację
Bardziej szczegółowoJak stworzyć i rozwijać sieć agroturystyczną. Koncepcje, finanse, marketing
http://www.varbak.com/fotografia/olbrzym-zdj%c4%99%c4%87-sie%c4%87-paj%c4%85ka; 15.10.2012 Jak stworzyć i rozwijać sieć agroturystyczną. Koncepcje, finanse, marketing dr Anna Jęczmyk Uniwersytet Przyrodniczy
Bardziej szczegółowoPODSTAWOWA STRUKTURA ORGANIZACYJNA
PODSTAWOWA STRUKTURA ORGANIZACYJNA Orzesko-Knurowskiego Banku Spółdzielczego z siedzibą w Knurowie Podstawa prawna 1) Zasady ładu korporacyjnego instytucji nadzorowanych przyjęte Uchwałą Komisji Nadzoru
Bardziej szczegółowoProgram wykładów z Organizacji i Zarządzania z dr. Adamem Salomonem dla 3 sem. TiL niestacjonarne weekendowe (1/3)
Program wykładów z Organizacji i Zarządzania z dr. Adamem Salomonem dla 3 sem. TiL niestacjonarne weekendowe (1/3) 1. Istota procesu zarządzania 2. Organizacja i jej miejsce w otoczeniu 3. Ewolucja nauk
Bardziej szczegółowoPRZEWODNIK PO PRZEDMIOCIE
Nazwa przedmiotu: Kierunek: Inżynieria Biomedyczna Rodzaj przedmiotu: obowiązkowy moduł specjalności inżynieria rehabilitacyjna Rodzaj zajęć: projekt ZARZĄDZANIE W SŁUŻBIE ZDROWIA Public Health Management
Bardziej szczegółowoSpis treści WSTĘP. Rozdział 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU
Spis treści WSTĘP Rozdział 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU 1.1. Istota i pojęcie nauki 1.2. Metodologia nauk o zarządzaniu 1.2.1. Istota i zasady badań naukowych 1.2.2. Rodzaje wyjaśnień naukowych
Bardziej szczegółowoZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI OPARTE NA KOMPETENCJACH (1) KOMPETENCJE
ZARZĄDZANIE ZASOBAMI LUDZKIMI OPARTE NA KOMPETENCJACH (1) KOMPETENCJE KOMPETENCJE potencjał przyczyniający się do osiągnięcia określonych wyników w procesach pracy. KOMPETENCJE potencjał, istniejący w
Bardziej szczegółowoŚląskie wyzwania. Uniwersytet Śląski w Katowicach, ul. Bankowa 12, Katowice, Zarządzenie nr 91
Zarządzenie nr 91 Rektora Uniwersytetu Śląskiego w Katowicach z dnia 26 lipca 2012 r. w sprawie realizacji projektu pt.: Śląskie Wyzwania w ramach Programu Operacyjnego Kapitał Ludzki, współfinansowanego
Bardziej szczegółowo5,1 METODYKA ANALIZY SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA PROCESOWEGO
Adam Stabryła * 1 5,1 METODYKA ANALIZY SYSTEMÓW ZARZĄDZANIA PROCESOWEGO Wprowadzenie Rozdział stanowi propozycję ogólnej formuły analizy systemów zarządzania procesowego, ukierunkowanej na badania diagnostyczne.
Bardziej szczegółowoKomputerowe Systemy Przemysłowe: Modelowanie - UML. Arkadiusz Banasik arkadiusz.banasik@polsl.pl
Komputerowe Systemy Przemysłowe: Modelowanie - UML Arkadiusz Banasik arkadiusz.banasik@polsl.pl Plan prezentacji Wprowadzenie UML Diagram przypadków użycia Diagram klas Podsumowanie Wprowadzenie Języki
Bardziej szczegółowoEWOLUCJA TEORII ORGANIZACJI I ZARZĄDZANIA
Spis treści PRZEDMOWA Część I ROZDZIAŁ 1 WPROWADZENIE KIEROWANIE I KIEROWNICY Organizacje i potrzeba kierowania Proces kierowania Rodzaje kierowników Poziom zarządzania a umiejętności Wyzwania stawiane
Bardziej szczegółowoSPIS TREŚCI ROZDZIAŁ 1. Jerzy Apanowicz ( ), Ryszard Rutka (1.6.)
WSTĘP 17 ROZDZIAŁ 1 CHARAKTERYSTYKA WIEDZY O ZARZĄDZANIU Jerzy Apanowicz (1.1.-1.5.), Ryszard Rutka (1.6.) 1.1. Istota i pojęcie nauki 19 1.2. Metodologia nauk o zarządzaniu 22 1.2.1. Istota i zasady badań
Bardziej szczegółowostudiów PODSTAWY ZARZĄDZANIA TR/1/PP/ZARZ 12 4
kod nr w planie ECTS Przedmiot studiów PODSTAWY ZARZĄDZANIA TR/1/PP/ZARZ 12 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia I stopień Rok/Semestr I/2 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) Obowiązkowy
Bardziej szczegółowostudiów PODSTAWY ZARZĄDZANIA TR/1/PP/ZARZ 12 4
kod nr w planie ECTS Przedmiot studiów PODSTAWY ZARZĄDZANIA TR/1/PP/ZARZ 12 4 Kierunek Turystyka i Rekreacja Poziom kształcenia I stopień Rok/Semestr I/2 Typ przedmiotu (obowiązkowy/fakultatywny) Obowiązkowy
Bardziej szczegółowoREGULAMIN ORGANIZACYJNY. Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych. Rozdział I I. POSTANOWIENIA OGÓLNE
REGULAMIN ORGANIZACYJNY Zespołu Obsługi Placówek Oświatowych Rozdział I I. POSTANOWIENIA OGÓLNE 1 1. Zespół Obsługi Placówek Oświatowych jest jednostką organizacyjną Gminy Góra Kalwaria w dalszych rozdziałach
Bardziej szczegółowostanowiska administracyjne
stanowiska administracyjne Raport płacowy Sedlak & Sedlak 2013 stanowiska administracyjne obejmuje 220 stanowisk z 12 różnych pionów. Z kolei każdy pion podzielono na rodziny stanowisk. Ponadto, stanowiska
Bardziej szczegółowoPODMIOTY, ORGANY I INSTYTUCJE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ STRUKTURY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ
PODMIOTY, ORGANY I INSTYTUCJE ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ STRUKTURY ADMINISTRACJI PUBLICZNEJ ELEMENTY WPŁYWAJ YWAJĄCE NA STRUKTURĘ ADMINISTRACJI Czynniki polityczne konsekwencje ustroju państwa, Czynniki
Bardziej szczegółowoR E G U L A M I N O R G A N I Z A C Y J N Y A D M I N I S T R A C J I O G Ó L N O U C Z E L N I A N E J
Załącznik do Zarządzenia Nr 54/2016 Rektora UKSW w sprawie Regulaminu Organizacyjnego Administracji Ogólnouczelnianej UKSW z dnia 9 września 2016 r. R E G U L A M I N O R G A N I Z A C Y J N Y A D M I
Bardziej szczegółowoRegulamin organizacyjny Pogotowia Opiekuńczego w Lublinie
Regulamin organizacyjny Pogotowia Opiekuńczego w Lublinie Rozdział I Postanowienia ogólne 1 Niniejszy Regulamin organizacyjny określa typ placówki oraz szczegółową organizację Pogotowia Opiekuńczego przy
Bardziej szczegółowoWymagające bezpośredniego udziału nauczyciela W formie pracy samodzielnej
Tryb studiów Niestacjonarne Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Suwałkach SYLLABUS na rok akademicki 04/05 Nazwa kierunku studiów Finanse i Rachunkowość Poziom studiów Stopień pierwszy Rok studiów/ semestr
Bardziej szczegółowoOrganizacja i Zarządzanie
Organizacja i Zarządzanie Organizacja w ujęciu rzeczowym (wykład 03) dr Adam SALOMON, KTiL AM w Organizacja dzisiejszego wykładu 1. Ujęcie organizacji. 2. Formalizacja organizacji. 3. Triada organizacyjna:
Bardziej szczegółowoEkonomia jako nauka ukształtowała się dopiero w drugiej połowie XVIII w. Od czasów starożytnych (np. Biblia) przejawiały się różne poglądy
Ekonomia jako nauka ukształtowała się dopiero w drugiej połowie XVIII w. Od czasów starożytnych (np. Biblia) przejawiały się różne poglądy ekonomiczne (np. podatki). Z kolei zarządzanie (a dokładniej nauki
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Organizacja i kierownictwo 2. Kod modułu : OK 3. Rodzaj modułu : Obowiązkowy 4. Kierunek studiów: Administracja 5. Poziom studiów:
Bardziej szczegółowostanowiska administracyjne
stanowiska administracyjne Raport płacowy Sedlak & Sedlak 2014 stanowiska administracyjne obejmuje 249 stanowisk z 12 różnych pionów. Z kolei każdy pion podzielono na rodziny stanowisk. Ponadto, stanowiska
Bardziej szczegółowoEkonomika Transportu. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe. Przedsiębiorstwo transportowe
Ekonomika Transportu każda zorganizowana postać podażowej strony rynku usług przemieszczania, mająca swoją nazwę i oferującą specyficzny produkt - usługę transportową Cechy: odrębność ekonomiczna odrębność
Bardziej szczegółowoOPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS)
OPIS MODUŁU KSZTAŁCENIA (SYLABUS) I. Informacje ogólne 1. Nazwa modułu : Organizacja i kierownictwo 2. Kod modułu : OK. (10-OK.-a1-n) 3. Rodzaj modułu : Obowiązkowy 4. Kierunek studiów: Administracja 5.
Bardziej szczegółowoSPOŁECZNA AKADEMIA NAUK WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA
SPOŁECZNA AKADEMIA NAUK WYDZIAŁ ZARZĄDZANIA Zagadnienia na egzamin dyplomowy na Wydziale Zarządzania Społecznej Akademii Nauk Studia pierwszego stopnia kierunek zarządzanie w roku akademickim 2015/2016
Bardziej szczegółowoKsięgarnia PWN: Kazimierz Szatkowski - Przygotowanie produkcji. Spis treści
Księgarnia PWN: Kazimierz Szatkowski - Przygotowanie produkcji Spis treści Wstęp... 11 część I. Techniczne przygotowanie produkcji, jego rola i miejsce w przygotowaniu produkcji ROZDZIAŁ 1. Rola i miejsce
Bardziej szczegółowoControlling logistyczny
1 Temat pracy: Controlling logistyczny W logistyce przedsiębiorstwa, rozumianej jako sterowanie przepływem przedmiotów w całym łańcuchu powiązań między dostawcami, producentem i odbiorcami, tkwi duży potencjał
Bardziej szczegółowoTemat 1: Rejestrowanie i znakowanie pism przychodzących i wychodzących
Temat 1: Rejestrowanie i znakowanie pism przychodzących i wychodzących Do nabycia tej umiejętności niezbędna jest znajomość podstawowych, obowiązujących normatywów kancelaryjnych w naszej uczelni. Normatywami
Bardziej szczegółowoUchwalić Regulamin organizacyjny Spółdzielni Budowlano Mieszkaniowej Ateńska w Warszawie, stanowiący załącznik do niniejszej uchwały.
Uchwała nr 9/15 Zarządu Spółdzielni Budowlano-Mieszkaniowej Ateńska w Warszawie z dnia 01.04.2015 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu organizacyjnego Spółdzielni Budowlano Mieszkaniowej Ateńska w Warszawie.
Bardziej szczegółowo