Edukacja finansowa polskiego społeczeństwa

Transkrypt

1 Edukacja finansowa polskiego społeczeństwa Niektórym ludziom życie się przydarza, inni je tworzą! Krzysztof Żelazowski Doradztwo w zakresie inwestycji kapitałowych Doradztwo emerytalne krzysztof356@wp.pl

2 Struktura wiekowa polskiego społeczeństwa OBECNIE W NIEDALEKIEJ PRZYSZŁOŚCI Nowy system emerytalny, wprowadzony od 1 stycznia 1999 roku przyjmuje zasadę: ile wpłaciłeś, tyle otrzymasz. Oparty jest na mechanizmie uzależniającym wysokość przyszłej emerytury wyłącznie od wysokości sumy zapłaconych składek i efektywności inwestowania środków przez PTE ( w II filarze). Świadczenia, które będą wypłacane w ramach obowiązkowych filarów (zreformowany ZUS + OFE) mają zapewnić nam pieniądze jedynie na przeżycie. Emerytura wyniesie zaledwie połowę otrzymywanego wcześniej wynagrodzenia. Państwo zagwarantuje otrzymywanie jedynie minimalnej emerytury z I i II filaru. 2

3 SYSTEM EMERYTALNY W POLSCE System emerytalny po reformie l. 1998/99 składa się z trzech komponentów, tzw. filarów, z których każdy charakteryzuje się odmiennymi cechami: I FILAR - ZUS/FUS: obowiązkowy, powszechny, repartycyjny, administrowany przez państwo II FILAR - PTE/OFE: obowiązkowy, powszechny, kapitałowy, zarządzany przez prywatne podmioty III FILAR - dodatkowy, dobrowolny, kapitałowy, zarządzany przez prywatne podmioty. Elementem wspólnym całego systemu emerytalnego jest działanie na zasadzie zdefiniowanej składki, co oznacza, że wysokość przyszłego świadczenia jest ściśle powiązana z wielkością środków przekazanych na ten cel przez świadczeniobiorcę. Wysokość składek na ubezpieczenia społeczne- składka ZUS wynosi 35,94% - 38,83% pensji brutto Dla wszystkich ubezpieczonych wysokość składek na poszczególne ubezpieczenia od 1 stycznia 2005 r. wynosi: Podział składki Cała składka na ubezpieczenia społeczne (35,94-38,83% pensji brutto) przekazywana jest do ZUS-u. Zakład dokonuje podziału składki w następujący sposób: - 19,52 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie emerytalne, - 13,00 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie rentowe, - 2,45 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie chorobowe, - od 0,97 proc. do 3,86 proc. podstawy wymiaru - na ubezpieczenie wypadkowe. 3

4 PODSUMOWANIE: jeżeli jesteś uczestnikiem pierwszego filaru, na twoim koncie emerytalnym zostaje zaewidencjonowana kwota odpowiadająca 18,52% twojego wynagrodzenia. Pozostały jeden procent przekazywany jest do Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD). Jeżeli jesteś uczestnikiem drugiego filaru, na twoim koncie emerytalnym w ZUS zaewidencjonowane będzie 11.22% twojego wynagrodzenia, 1% ZUS przekaże do Funduszu Rezerwy Demograficznej (FRD), 7,3% zostanie przekazane do twojego funduszu emerytalnego (OFE). Kto powinien wybrać OFE? Otwarty Fundusz Emerytalny musi wybrać każdy, kto ma opłacaną składkę ZUS- czyli jest objęty ubezpieczeniem społecznym emerytalnym (dotyczy osób urodzonych po 1 grudnia 1968 roku). II filar dotyczy Ciebie jeżeli: pracujesz na umowę o pracę pracujesz na umowy o dzieło, zlecenie lub umowy agencyjne dłuższe niż 14 dni jesteś na zasiłku dla bezrobotnych prowadzisz działalność gospodarczą pobierasz zasiłek lub stypendium w związku z odbywaniem szkolenia, stażu lub przygotowania zawodowego (również staż absolwencki, praktyki zawodowe) przebywasz na urlopie wychowawczym Kiedy należy wybrać OFE? Jeśli niedawno podjąłeś swoją pierwszą pracę, w ciągu tygodnia powinieneś wybrać Otwarty Fundusz Emerytalny, który będzie inwestował 1/5 Twojej składki odprowadzanej na Twoją przyszłą emeryturę. Jeśli jeszcze nie wybrałeś funduszu, zrób to jak najszybciej, w innym razie ZUS wylosuje OFE, którego staniesz się członkiem i do którego zostaną przekazane Twoje składki. Możesz zostać wylosowany do funduszu, który nie osiąga dobrych wyników inwestycyjnych; po losowym wybraniu funduszu emerytalnego ZUS przesyła do niego nominalną wartość składek, jakie powinny zasilać rachunek członka funduszu. Nie są z tego tytułu płacone jakiekolwiek odsetki, a dopiero od daty przekazania przez ZUS 4

5 składek liczy się staż członkowski w funduszu (co ma znaczenie dla wysokości opłat). v opóźnienie w czasie decyzji o wyborze funduszu, oznacza opóźnienie momentu rozpoczęcia inwestowania wpływającymi na Twój rachunek w OFE składkami i uzyskania pierwszych zysków z inwestycji. Jeśli przed 2 laty wybrałeś OFE, sprawdź i porównaj z innymi wyniki finansowe Twojego funduszu. Jeżeli osiągnął on wyniki słabsze niż średni zysk- czas zastanowić się nad przeniesieniem pieniędzy do innego funduszu. Raz na dwa lata można, bez żadnych opłat, przenieść zgromadzone środki do innego OFE. Jeżeli nie chcesz tego robić sam, zleć tę czynność swojemu Co warto wiedzieć? Doradcy Finansowemu. I filar: ZUS (Zakład Ubezpieczeń Emerytalnych) II filar: OFE (Otwarte Fundusze Emerytalne), zarządzane przez PTE (Powszechne Towarzystwa Emerytalne) indywidualne konto w OFE- tam są przekazywane Twoje składki na II filar emerytalny losowanie w ZUS- odbywa się 2 razy w roku (w styczniu i lipcu); dla osób które zostały wprowadzone do systemu ZUS a nie wybrały OFE losowane są fundusze, które będą zarządzać ich kontem EMERYTURA NA GARNUSZKU ZUS TO NIE JEST PRZEPOWIEDNIA, TO JEST JUŻ FAKT! Podstaw swoje dane Pani Barbara pracowała przez 30 lat jako księgowa, średnio zarabiała zł. W sumie była to kwota Pani Barbara uzbierała przez 30 lat pracy na swoją emeryturę ,- zł (0,1952 * = , zl. Odejdzie na emeryturę w wieku 60 lat. GUS wyliczy statystycznie- 245 miesięcy. 5

6 WYNIK: : 245= 860, zł CZY KWOTA 860 ZŁ ZAPEWNI PANI BARBARZE GODNE ŻYCIE NA EMERZTURZE? CZY TAK MA WYGLĄDAĆ CZAS ODPOCZYNKU POLSKIEGO EMERYTA? POMYŚL O PRZYSZŁOŚCI! Z czego zrezygnujesz mając tylko ok. 50% ostatniej pensji? Nie będziesz wyjeżdżał na wczasy, odmówisz sobie drobnych przyjemności, nie będziesz kupował prezentów dla wnuków, a może nie będziesz płacił niektórych rachunków? A może warto zorganizować to zupełnie inaczej? JUŻ DZIŚ ZADBAJ O SWOJĄ EMERYTURĘ! Budowanie kapitału na emeryturę trwa tak długo, jak nasza kariera zawodowa. Każdy rok pracy pozwala na gromadzenie wkładu, który wypełni lukę finasową pomiędzy emeryturą a realnymi wydatkami na życie. Warto zadbać o to odpowiednio wcześniej, wówczas mniejszymi kwotami możemy zbudować duży kapitał, który pozwoli nam cieszyć się wolnym czasem na emeryturze. PAMIĘTAJ KAŻDY DZIEŃ ZWLEKANIA TO UTRATA SZANSY NA POWIĘKSZENIE TWOJEGO KAPITAŁU! 6

7 Z UBEZPIECZENIOWYM FUNDUSZEM KAPITAŁOWYM najlepsze jeszcze przed Tobą! Jest to program, dzięki któremu możesz zgromadzić odpowiednie środki na emeryturę. Poprzez systematyczne i regularne wpłaty pozwala osiągnąć zakładane cele, a im wcześniej zaczniesz, tym łatwiej spełniasz swoje marzenia. Wystarczą nawet niewielkie wpłaty, by najlepsze było jeszcze przed Tobą! CO NAS ŁĄCZY? Brak kultury oszczędzania Brak świadomości iż,, też będę stary,, Zła kampania prowadzona przez państwo Złe rozwiązania systemowe Wielka odpowiedzialność doradców finansowych Jak sam nie,,zasieje,, to,,nie zbiorę,, ALE TAKŻE EMOCJE Ponieważ działamy pod ich wpływem 7

8 Obracamy się w kręgu tych samych zdarzeń jakim są: Potrzeby finansowe Klientów 8

9 NASZE DZIAŁANIA MUSZĄ BYĆ NASTAWIONE NA ZYSK č ZYSK- ATRAKCYJNA INWESTYCJA- Gdzie lokować pieniądze, aby osiągnąć zysk przewyższający znacznie lokatę bankową? č PRZYSZŁOŚĆ- PRYWATNA EMERYTURA- Jak bezpiecznie zapewnić sobie dodatkowy miesięczny dochód niezależny od ZUS? č BEZPIECZEŃSTWO- UBEZPIECZENIE NA ŻYCIE- Gdzie tanio kupić ubezpieczenie na życie zapewniające dochód dla najbliższych? Tego typu informacje dokładnie omówimy na spotkaniu przy prezentacji OFERUJEMY POMOC W ZAKRESIE: ü edukacji finansowej obywateli Programu Finasowego dla Pana(i) ü wyboru, zmiany OFE i rozwiązywanie ewentualnych problemów z tym związanych ü korzystnych i tanich ubezpieczeń ü tworzenia planów emerytalnych/rentierskich dopasowanych do indywidualnych potrzeb i oczekiwań klienta ü zyskownych i bezpiecznych inwestycji KONTAKT DO LICENCJONOWANEGO DORADCY: Krzysztof Żelazowski tel

10 Przemysław Przybylski Rzecznik Prasowy ZUS Z opublikowanego niedawno przez "Rzeczpospolitą" sondażu wynika, że tylko 12 proc. Polaków wie, jaką część pensji odkłada na swoją przyszłą emeryturę. Większość nie ma o tym pojęcia i - co gorsza - w ogóle się tym nie interesuje. Nawet nie wiedzą jak bardzo sobie szkodzą. Istota obowiązującego w Polsce systemu emerytalnego polega na oddaniu odpowiedzialności za wysokość świadczeń w ręce obywateli-ubezpieczonych. To nie państwo (ZUS) decyduje o wysokości naszej emerytury, to my sami o niej decydujemy. Każdy obywatel dostanie na emeryturze tym więcej. Konto powiększa się w czasie naszej aktywności zawodowej a zasilają je składki odprowadzane przez pracodawcę. Od każdej pensji brutto (jeszcze przed opodatkowaniem) pracodawca odlicza 19,52 proc. i przekazuje do ZUS jako składkę na ubezpieczenie emerytalne (12,22 proc. składki zostaje w I filarze, czyli w Funduszu Ubezpieczeń Społecznych, a 7,3 proc. przekazywane jest do II filaru, czyli do otwartego funduszu emerytalnego). Składka obliczana jest procentowo, co oznacza, że im wyższe jest wynagrodzenie, tym wyższa kwota składki wpływa na nasze konto. Jeżeli przyjmiemy, że wysokość wynagrodzenia zależy od wykształcenia i kompetencji pracownika, to okazuje się, że ogromny wpływ na wysokość swojej emerytury może mieć już 16-latek. Kończąc gimnazjum wybiera on swoją dalszą drogę życiową, a od tej decyzji zależą m.in. jego przyszłe zarobki. Młody człowiek może wybrać drogę nauki w liceum i na studiach, ewentualnie krótszą drogę przez zawodówkę lub technikum. W pierwszym przypadku przez co najmniej osiem lat będzie inwestował w swoje wykształcenie i kompetencje, za to później teoretycznie ma większe szanse na zdobycie dobrze płatnej pracy. W drugim przypadku karierę zawodową może zacząć znacznie szybciej (zawodówka trwa trzy lata, technikum cztery), ale istnieje niebezpieczeństwo, że po skończeniu szkoły dostanie pracę niskopłatną. Każdy z nas stawał kiedyś przed podobnym wyborem, a dziś ponosi jego konsekwencje. Co więc zrobić, aby uzbierać "godziwą" emeryturę? Przede wszystkim legalnie pracować i pilnować odprowadzania należnych składek. Podnosić kwalifikacje i starać się o dobrze płatną pracę, a prowadząc działalność gospodarczą płacić składkę większą od minimalnej. Można też dodatkowo ubezpieczyć się w dobrowolnym III filarze lub podejmować wszelkie inne dogodne formy zabezpieczenia na starość. Najważniejsze, by pamiętać o zasadzie: "moja emerytura zależy tylko ode mnie". Redakcja: Rzecznik Prasowy ZUS 10

11 Emeryt z milionem w portfelu Marek Arent Expander Codzienne tempo życia sprawia, iż często brakuje czasu by w pełni oddać się swoim pasjom. Przejście na emeryturę powoduje, że mamy go pod dostatkiem, jednak z racji wypłacanych niskich świadczeń brakuje nam środków na ich realizację. A jedno bez drugiego jest jak żeglowanie po bezwietrznych wodach. Remedium na to jest wczesne podjęcie decyzji o oszczędzaniu. 25-latek odkładający po 150 zł miesięcznie ma szansę przejść na emeryturę z milionem na koncie. Obecnie w Europie na jednego emeryta pracują cztery osoby w wieku produkcyjnym. Za 40 lat, z powodu prognozowanej dramatycznej sytuacji demograficznej i wydłużeniu się życia, na jednego emeryta będą już pracować tylko dwie osoby. Znając powagę sprawy Komisja Europejska przedstawiła tzw. zieloną księgę, w której proponuje m.in. podwyższenie wieku emerytalnego, który byłby automatycznie dopasowywany w sytuacji wydłużania się średniej długości życia. Również w Polsce dokończenie rozpoczętej w 1999 reformy emerytalnej jest koniecznością. Niemal codziennie słyszy się o próbach modyfikacji obecnego systemu. Niezależnie od tego jaki kształt przyjmą ostateczne rozwiązania to i tak raczej nie zwiększą one kwoty przyszłej emerytury, która w większości przypadków stanowi mniej niż 60 proc. ostatniego etatowego wynagrodzenia. Dlatego nasuwa się na myśl powiedzenie: "jeżeli umiesz liczyć - licz na siebie" - już dziś weź sprawy w swoje ręce i zacznij oszczędzać! Obecny system emerytalny sprawia, iż środki inwestowane na obowiązkowe świadczenia społeczne są ulokowane w większości w obligacje (około proc. środków w Otwartych Funduszach Emerytalnych - II filar) oraz w ich surogat na koncie Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (I filar). Dlatego też dla równowagi całego portfela inwestycyjnego dodatkowy program oszczędnościowy może mieć charakter bardziej agresywny szczególnie w początkowych latach. Expander sprawdził ile należy odkładać co miesiąc, by przejść na emeryturę z magicznym milionem w portfelu. Założenia jakie przyjęto do dalszych wyliczeń to stopa inflacji równa 3 proc., realny wzrost kwoty regularnej inwestycji o 3 proc. rocznie oraz 19-to procentowy podatek od zysków kapitałowych, który jest płatny na koniec okresu inwestycji. Natomiast jako oczekiwaną średnioroczną stopę zwrotu dla portfela 25-, 35- i 45- latka przyjęto 8 proc., a 55-latka - 6 proc.. Należy jednak pamiętać, że ostateczna strategia powinna uwzględniać preferencje każdego inwestora, na które wpływa m.in. wiek czy też poziom akceptacji ryzyka. 25 lat "Dobry początek to połowa roboty" Najczęściej wtedy rozpoczynasz swoją karierę zawodową. Jest to wymarzony czas by zacząć swą wielką przygodę ze światem finansów. Startując teraz, wystarczy że będziesz początkowo oszczędzał około 150 zł miesięcznie, by zakończyć karierę zawodową z 11

12 milionem w kieszeni. Okres ten związany jest również ze wzmożonymi wydatkami takimi jak samochód, wakacje czy mieszkanie. Dlatego tak często decyzja o rozpoczęciu oszczędzania odsuwana jest na później. To błąd, bo wraz z upływem czasu pojawiają się kolejne wydatki związane m.in. z dziećmi, ich edukację, czy też wspólnymi rodzinnymi wczasami. Stąd też warto wyrobić w sobie nawyk odkładania choć niewielkiej kwoty już na samym początku kariery zawodowej. Im wcześniej rozpoczniesz oszczędzanie tym dłużej skorzystasz z dobrodziejstw procentu składanego. Sprawia on, że wraz z upływem czasu Twoje oszczędności wzrastają zgodnie z tzw. efektem "kuli śniegowej". Dzieje się tak dlatego, gdyż zyski z jednego roku wypracowują kolejne w przyszłych latach. Zwiększa to szansę na pogodną starość. Pamiętaj jednak by wraz ze wzrostem Twojego wynagrodzenia oszczędzać także proporcjonalnie więcej, co sprawi, że pierwszy milion przyjdzie znacznie wcześniej. 35 lat Nadrabiając stracony czas Jeśli jeszcze nie podjąłeś decyzji by oszczędzać to nie przesuwaj jej już ani chwili dłużej. Zaczynając odkładanie w wieku 25 lat 150 zł miałbyś już nominalnie na koncie około 34 tys. zł. Tymczasem, by nadrobić stracony czas będziesz musiał wpłacić wyższą składkę (400 zł). Co prawda masz już doświadczenie zawodowe, a Twoje zarobki są wyższe niż wtedy gdy zaczynałeś prace. Jednakże również i Twoje wydatki są wyższe. Rata kredytu za mieszkanie czy edukacja dzieci obciąża comiesięczny budżet. Jednak warto pomyśleć również o swojej emeryturze, która może nie wystarczyć na pokrycie wszystkich potrzeb jeśli nie zatroszczysz się o nią sam. 30-letni horyzont czasowy namawia, by odkładane środki w większości nadal lokować w aktywa oparte o rynki akcji, jednak ostateczną decyzję zawsze należy podjąć po dokonaniu oceny własnego profilu ryzyka. 45 lat Półmetek kariery Jesteś już w połowie kariery, nadal masz czas, by jeszcze zaplanować swoją emeryturę. Teraz by uzbierać milion powinieneś wpłacać 1200 zł co miesiąc. Jednak jeśli nie zaczniesz odkładać w tym momencie ani grosza nie masz co liczyć na dostatnie życie na starość. Pamiętaj, że za 20 lat wypłacana emerytura wyniesie około proc. Twojego ostatniego wynagrodzenia i to pod warunkiem, że pracujesz na etacie. Jeżeli prowadzisz własną działalność Twoja emerytura wypłacana z pierwszego i drugiego filaru wyniesie znacznie mniej, gdyż zwykle opłacasz takie składki emerytalne jak osoba zarabiającą na etacie ok zł netto. Dlatego nie odwlekając decyzji ani chwili dłużej zacznij oszczędzać! 55 lat Lepiej późno niż wcale To ostatni dzwonek! Do emerytury pozostało około 10 lat, dlatego w obecnej sytuacji baczną uwagę należy zwrócić nie tylko na pomnażaniu, a przede wszystkim na ochronie wartości wpłacanych środków. Chcąc obecnie uzbierać milion należałoby dokonywać comiesięcznej wpłaty w wysokości 5000 zł. To bardzo dużo, jednak nie można się poddawać! Jeśli nie stać Cię na taką kwotę to także niższe comiesięczne oszczędności (choć nie przyniosą już miliona) wpłyną na polepszenie dobrobytu po zakończeniu kariery zawodowej. 12

13 65 lat Złota Jesień Skończył się czas oszczędzania na złote lata. Jeżeli już wcześniej zadbałeś o dostatnią emeryturę to właśnie teraz dysponujesz pokładami wolnego czasu, by skoncentrować się na swoich pasjach. Masz czas i pieniądze by delektować się codziennym życiem. W końcu możesz poświęcić się realizacji swojego hobby bez troski o finanse. Niestety większość nie ma co liczyć na godną emeryturę. Z powodu niewystarczających środków, osoby które obecnie przeszły w stan spoczynku zawodowego często rezygnują nawet z wykupu lekarstw by starczyło na żywność i opłaty. Chcąc zbliżyć się standardem do niemieckiego emeryta, który oddaje się przyjemności podróżowania po światowych kurortach, należy wcześniej zadbać o odpowiedni kapitał, gdyż takiego standardu nie zapewni nam ustawowa emerytura. Podane powyżej składki pozwalają na zgromadzenie miliona w wartościach nominalnych. Oznacza to, że w przyszłości będzie można za niego kupić mniej towarów i usług niż w dniu dzisiejszym. Dzieje się tak za sprawą inflacji, która powoduje spadek wartości pieniądza. Dlatego też 25-latek, który zdecyduje się na uzbieranie miliona w wartości realnej powinien liczyć się z początkową składką w wysokości 500 zł, a zgromadzona wówczas nominalna kwota przy podanych wcześniej założeniach wyniesie ponad 3 mln zł. Z kolei dzisiejszy 35- latek do zgromadzenia na emeryturę 1 mln zł w wartościach realnych już dziś powinien zacząć wpłacać początkowo po 1000 zł miesięcznie. Świadomość o konieczności inwestowania na emeryturę jest bardzo ważna. Dlatego nie ma co odkładać w czasie decyzji o oszczędzaniu, tym bardziej, że obecne obowiązkowe dwa filary nie są wstanie zapewnić godziwej emerytury. Rozwój rynku finansowego daje możliwości lokowania środków w szeroki wachlarz rozwiązań inwestycyjnych. Odkładanie nadwyżek finansowych wraz z wypracowaną systematycznością sprawia, że można przejść na emeryturę będąc milionerem - często nawet przed 65 rokiem życia. JESTEM DO TWOJEJ DYSPOZYCJI Oczywiście, zawsze możesz skorzystać z mojej pomocy, dokładnie wyliczę Ci Twoją optymalna składkę. Projekt finansowy jaki bezpłatnie otrzymasz dla siebie i dla Twojej rodziny, pozwoli Ci na podjęcie właściwej decyzji. Tel Wyślij sms podając swój kod 13

14 Oszczędzanie dla dziecka: ubezpieczenie czy inwestycja? Na przestrzeni ostatnich kilku lat mogliśmy zaobserwować narodziny nowego trendu. Wzrost gospodarczy, a co za tym idzie podwyższenie poziomu życia Polaków, skutkowało coraz większą troską o przyszłość naszych najbliższych. Rynek finansowy z roku na rok oferuje więcej nowych, różnorodnych produktów inwestycyjnych, dzięki czemu wiele rodzin decyduje się na wybór korzystnych form oszczędzania. Jedną z nich jest oszczędzanie dla dziecka. Istnieje wiele rozwiązań pozwalających robić to znacznie bardziej efektywnie, niż oferowane przez banki niskooprocentowane lokaty. Obecnie na rynku najpopularniejsze są dwa rozwiązania: polisa inwestycyjna oraz polisa na życie. Cechą charakterystyczną pierwszego z wymienionych rozwiązań, czyli polisy inwestycyjnej, jest przekazywanie całości wpłaconego kapitału na fundusze inwestycyjne, które pomnażają nasze oszczędności. Co do kosztów zarządzania i opłat za ryzyko ubezpieczeniowe, są one niewielkie w porównaniu z zyskiem osiąganym przez obracające naszymi pieniędzmi fundusze. Dla przykładu, odkładając miesięcznie 300zł przez 10 lat (w sumie zł), zgromadzone fundusze będę oscylowały w granicach zł, zakładając 15% stopę zwrotu w skali roku. Oczywiście stopa zwrotu i zysk osiągany w przypadku polisy inwestycyjnej może być znacznie większy, ponieważ efektywność inwestycji ściśle zależy od strategii inwestowania, którą wybierzemy. Wyborem strategii pod kątem naszych indywidualnych potrzeb zajmują się wykwalifikowani doradcy inwestycyjni, co daje nam gwarancję rzetelnych analiz i wyborów opartych na najświeższych dostępnych danych o zachowaniach rynków. Polisę na życie cechują natomiast spore koszty obsługi wynikające z dużego ryzyka ubezpieczeniowego. Suma ubezpieczenia w przypadku takiej polisy jest stała i w przeciwieństwie do polisy inwestycyjnej ustalamy ją na preferowanym poziomie przy zawieraniu umowy ubezpieczenia (przykładowe sumy ubezpieczenia wybierane przez klientów to kwoty od tys. zł). Niewątpliwym plusem takiego rozwiązania jest 14

15 zabezpieczenie, jakie posiadamy w wypadku zaistnienia trudnych sytuacji losowych. Analizując polisę na życie w aspekcie inwestycyjnym, z uwagi na koszty ryzyka ubezpieczeniowego tylko część kapitału przekazywana jest na inwestycje. I tak przy składce 300 zł. miesięcznie i sumie ubezpieczenia w wysokości zł., zgromadzony po 10 latach kapitał to około zł. (przy 15% stopie zwrotu w skali miesiąca). Obie wymienione formy oszczędzania mają swoje plusy i minusy. Trudno, więc obiektywnie ocenić, która z tych form jest korzystniejsza, gdyż zależy to od indywidualnych preferencji osoby decydującej się na zabezpieczenie przyszłości swojego dziecka. Celem każdej z nich jest zapewnienie naszemu dziecku łatwiejszego startu w dorosłe życie, więc ważne jest, aby dokonać trafnego wyboru, zgodnego z naszymi oczekiwaniami. Jest to tym trudniejsze, im więcej ofert oraz ciekawych rozwiązań pojawia się na rynku. Dlatego istotne jest, aby porozmawiać o swoich planach z fachowcem, który pomoże nam w doborze najkorzystniejszego i zgodnego z naszymi oczekiwaniami rozwiązania. Stopa zwrotu - lub stopa dochodu, to różnica względna między dochodem z inwestycji a wydatkami na nią, wyrażona w procentach. Suma ubezpieczenia to górna granica odpowiedzialności ubezpieczyciela. W praktyce oznacza to, że wypłacone odszkodowanie nie może przewyższyć z góry ustalonej kwoty (sumy ubezpieczenia). Wysokość sumy ubezpieczenia ustalana jest zwykle na podstawie oceny aktualnej wartości ubezpieczanego majątku. W ubezpieczeniach obowiązkowych ocenę wartości ubezpieczanego majątku przeprowadza zakład ubezpieczeń w porozumieniu z ubezpieczonym. W dobrowolnych zaś oceny dokonuje sam ubezpieczony. Michał Woźniak Gracjan Antolak, Doradcy finansowi Gold Finance Ubezpieczenie na życie - konieczność, a nie luksus? Ubezpieczenie życia i zdrowia to nie jakaś fanaberia, czy zbytek, lecz rzecz konieczna. Nie wiemy, co przyniesie nam przyszłość. Każdy jest narażony nie tylko na wypadek, który może pozbawić go możliwości zarobkowania na jakiś czas ale nawet spowodować trwałą utratę zdolności do pracy. Co wówczas? Co z dziećmi, co z rodziną? Podstawową zaletą ubezpieczeń życiowych jest zagwarantowanie swoim bliskim środków do życia w przypadku śmierci. Zastanówmy się, czy w przypadku naszej śmierci rodzina będzie miała za co żyć? Czy będzie miała możliwość dalszego kształcenia syna lub córki? Czy będzie w stanie przetrwać samodzielnie przez pierwszych kilkanaście miesięcy? Jeżeli nie, powinniśmy pomyśleć o ubezpieczeniu życiowym. 15

16 Mamy wybór Towarzystwa ubezpieczeniowe i banki oferują swoim klientom coraz ciekawsze ubezpieczenia życiowe. Można je podzielić zasadniczo na dwie grupy. Są to polisy kapitałowe oraz z funduszem inwestycyjnym. Zanim się zdecydujemy, musimy się zastanowić, w jakiej jesteśmy sytuacji życiowej. Ubezpieczenie na życie chroni nas finansowo nie tylko przed skutkami choroby i innego nieszczęścia, które uniemożliwia kontynuowanie pracy. Różne ubezpieczenia kapitałowe (emerytalne) pozwalają oszczędzić na starość. Dzieci możemy zabezpieczyć na dorosłe życie, wykupując im tzw. polisę posagową. Najpierw oceń, jaką miesięczną składkę jesteś w stanie płacić (czy liczysz się w przyszłości z utratą dobrej pracy, obciążeniami spłatą kredytu, edukacją dzieci itp.) i czy chcesz zabezpieczyć bardziej siebie (jesteś samotny i interesuje cię tylko przyszły dodatek do emerytury) czy także rodzinę? Dopasuj zatem polisę do swojej sytuacji. Następnie zbadaj oferty co najmniej kilku towarzystw, zwracając szczególną uwagę na ceny polis, warunki ubezpieczenia. Jakie towarzystwo wybrać? W zasadzie każde towarzystwo oferuje oba rodzaje polis. Ponieważ jednak umowę z daną firmą zawieramy na wiele lat, warto sprawdzić, jaka jest jej obecna i przyszła sytuacja. Nikt nam jednak nie da gwarancji, że kondycja finansowa danego towarzystwa za lat 10 czy 20 będzie równie dobra, jak w dniu wykupywania polisy. Dlatego bezpieczniej podpisać umowę z dużym towarzystwem, działającym nie tylko na naszym lokalnym rynku i mającym dużych, stabilnych akcjonariuszy. Najprostsze polisy najtańsze Jeśli zależy Wam na tym, żeby towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaciło pieniądze rodzinie w razie waszej nieoczekiwanej śmierci, powinniście wykupić prostą polisę na życie. I to na określony termin, np. na 20 lat. Jeśli w tym czasie nic się nie stanie, składki niestety przepadają. Jest to jednak chyba najtańsza forma zabezpieczenia bliskich. Z kolei pieniądze wypłacane po osiągnięciu przez ubezpieczonego określonego w umowie wieku (najczęściej 60 roku życia) zapewnią ubezpieczenie kapitałowe (na starość). Wszystkie działające w Polsce firmy ubezpieczeniowe sprzedają także mieszaną formę tych dwóch: ubezpieczenie na życie i dożycie. Kapitałowa, czy na życie z funduszem inwestycyjnym? (wyjaśnię Ci dokładnie co to znaczy, wiedza ta jest niezbędna by móc inwestować zgodnie z Twoimi potrzebami) Kiedy wybierzemy polisę kapitałową, towarzystwo ubezpieczeniowe wypłaci naszym bliskim w przypadku naszej śmierci określoną umową kwotę. Ta polisa zabezpiecza przede wszystkim naszą rodzinę, a następnie zapewnia kapitał, kiedy już przejdziemy na emeryturę. Trzeba jednak pamiętać, że towarzystwo znaczną część naszej składki przeznaczy na pokrycie swoich kosztów. Zobowiązani też jesteśmy do regularnego opłacania określonej składki przez wiele lat. Jeżeli w ciągu pierwszych lat zrezygnujemy z gromadzenia pieniędzy, stracimy znaczną część wpłaconej kwoty. Jednak bez względu na czas oszczędzania, w razie naszej śmierci zostanie wypłacone pełne odszkodowanie. Jeżeli zdecydujemy się na polisę na życie z funduszem inwestycyjnym zyskujemy dwa w jednym: jednoczesne ubezpieczenie życia i odkładanie pieniędzy na dodatek do emerytury. 16

17 Wpłacana do towarzystwa składka dzieli się zasadniczo na dwie części: pierwszą towarzystwo odkłada na wypadek, gdyby klientowi coś się stało, a drugą inwestuje na rynku kapitałowym i pieniężnym, gromadząc w ten sposób dla niego dodatek do emerytury. Gdy ubezpieczony osiągnie wiek emerytalny, firma asekuracyjna wypłaci mu kwotę zgromadzoną na specjalnie wydzielonym rachunku (do której co roku dopisywane są zyski z inwestowanej składki jako tzw. premia). Jeśli umrze wcześniej, jego bliscy (tzw. uposażeni czyli wskazani w polisie) dostaną odszkodowanie. O Skandii Skandia od początku swojej działalności wyznacza nowe standardy łączące rynek ubezpieczeń i finansów, oferując swoim klientom wyjątkowe możliwości w zakresie planowania finansowego. Na całym świecie pomaga klientom w realizacji celów finansowych oferując nowoczesne usługi, pozwalające na uzyskiwanie w dłuższych horyzontach czasu niezależności finansowej. W Polsce jest już obecna od ponad 10 lat (od 1999 roku), specjalizuje się w ubezpieczeniach na życie z ubezpieczeniowym funduszem kapitałowym i swoją strategię realizuje poprzez długoterminowe programy oszczędnościowe. W swojej działalności Skandia kieruje się takimi wartościami, jak uczciwość, szacunek, odpowiedzialność, przekraczanie granic i pasja. Wiele lat doświadczeń pozwala efektywnie łączyć głęboką wiedzę na temat rynków finansowych z wizją przyszłości W trzypokojowym mieszkaniu w Szwecji powstaje Skandia 1863 debiut na wielkiej scenie, Skandia otwiera placówki w Europie 1936 Skandia wprowadza jako pierwsza firma w Szwecji możliwość zatrudniania zamężnych kobiet 1957 Skandia jako pierwsza zaczęła używać komputera, był to IBM Powstaje nowe logo Skandii niebieski parasol będzie to znak Skandii na następne 40 lat 1990 Skandia zmienia profil działania, przechodząc od ubezpieczeń majątkowych i wypadkowych w kierunku ubezpieczeń na życie oraz emerytalnych, oferując przy tym nowoczesne formy inwestowania kapitału. Zmienia się również geografia firmy, ponad 90 % firmy jest już poza Szwecją 1999 Skandia jest w Polsce, pierwsza polisa została podpisana we wrześniu tegoż roku to już 150 lat istnienia Skandii Wejście w struktury Grupy Old Mutual w lutym 2006 roku pozwoliło Skandii na stworzenie dla swoich klientów dodatkowych możliwości wynikających z doświadczeń obu międzynarodowych grup finansowych. Skandia wyznacza nowe standardy z pogranicza ubezpieczeń i finansów. Partnerzy Skandii to specjalistyczne firmy świadczące usługi doradztwa inwestycyjnego i zarządzania aktywami. Dlatego proponowane klientom unikatowe rozwiązania są nie tylko efektywne, ale umożliwiają już od 150 lat w prosty sposób realizować marzenia i osobiste cele Skandia obchodzi dziesiątą rocznicę obecności na polskim rynku i odświeża logo (rebranding) Old Mutual obchodzi 165 rocznicę powstania (1845 rok). 17

18 Zwyciężyła Skandia Życie TU SA Firma w 2008 roku zajmowała 16. miejsce wśród największych firm swojej branży. Mimo utraty rynku konsekwentnie walczy o nowych klientów. Towarzystwo, znane głównie ze sprzedaży polis na życie z funduszem kapitałowym, zaczęło w minionym roku oferować polisy z gwarancjami. Sukcesem okazała się m.in. sprzedaż ubezpieczenia z funduszem lokacyjnym Gwarancja na Nobla. W październiku nowym prezesem Skandii został Paweł Ziemba, dotychczasowy członek zarządu odpowiedzialny za sprzedaż i marketing. W naszym rankingu firma otrzymała najwyższe noty za wskaźnik rentowności z działalności technicznej. Jest to iloraz wyniku technicznego do składki zarobionej na udziale własnym. Wskaźnik ten obrazuje efektywność prowadzenia działalności ubezpieczeniowej z uwzględnieniem wszystkich aspektów specyfiki firm życiowych (np. rezerw dla ubezpieczeń na życie, wyników inwestycyjnych). Im wyższa wartość tego wskaźnika, tym większa pewność otrzymania odszkodowania. Przy ocenie życiowych ubezpieczycieli pod uwagę braliśmy (podobnie jak dla ubezpieczeń majątkowych, które punktowaliśmy oddzielnie) przede wszystkim efektywność zarządzania i dynamikę sprzedaży. Nasza ocena nie obejmuje jakości obsługi klientów i sposobu wypłacania odszkodowań. Towarzystwa torpedują wszelkie próby takiej oceny. Niemal wszystkie zignorowały nasze pytania o liczbę zerwanych polis (czyli takich, których klienci zrezygnowali w danym roku). Dane te ujawniły, choć tylko częściowo, jedynie Skandia i Compensa Życie. Firmy te otrzymały za odwagę po punkcie w naszym rankingu. Informacje te pokazują bowiem, jak trafnie agenci firmy dobierają polisy do potrzeb klientów. Punkty przyznawaliśmy tylko tym towarzystwom, które prowadzą działalność w Polsce od pełnych pięciu lat (licząc od daty sprzedania pierwszej polisy) oraz zebrały w minionym roku co najmniej 100 milionów złotych składki. W ubezpieczeniach przyjmuje się, że firma osiąga próg rentowności właśnie po około pięciu latach od rozpoczęcia działalności. (źródło: Rzeczpospolita) 18

19 Masz ochotę być z nami? są i takie możliwości, wystarczy, że zadzwonisz

20 Skandia pracodawca na medal Skandia Życie Towarzystwo Ubezpieczeń S.A. zostało laureatem tegorocznej edycji konkursu Mama w pracy, organizowanego przez Fundację Świętego Mikołaja, Rzeczpospolitą i Millward Brown SMG/KRC. W tym roku do konkursu zgłosiło się łącznie 118 przedsiębiorstw, przebadano 3575 ankiet konkursowych. Dzisiaj, 25 maja 2010 r. plebiscyt został rozstrzygnięty w Centrum Giełdowym w Warszawie, gdzie podczas uroczystej gali wręczono statuetki i dyplomy. Oprócz Skandii wyróżniono jeszcze trzy firmy: Ikea, Żywiec Zdrój oraz Centrum Kultury i Sztuki w Sępólnie Krajeńskim. Tegoroczny konkurs Mama w pracy" to już trzecia edycja plebiscytu, w którym pracodawcy i pracownice przedstawiają stosowane w ich firmach rozwiązania umożliwiające łączenie obowiązków zawodowych z wychowywaniem dzieci. Konkurs Mama w pracy" ma pomóc propagować wśród przedsiębiorców taki model zarządzania i organizacji w firmie, który pozwala na łączenie przez kobiety obowiązków macierzyńskich i pracy zawodowej. Inne nagrody: 20

21 Czym jest oferta Skandii? Jest propozycją wejścia na rynek kapitałowy, który posiada znaczący potencjał wzrostu dla osób, które nie mają czasu na monitorowanie inwestycji nie mają wystarczającej wiedzy do monitorowania inwestycji chcą oddać zdrowie swych finansów w dobre ręce po prostu myślą o szczęśliwej przyszłości swojej i/lub bliskich PROPOZYCJE SKANDII 21

22 Multiportfel Złoty Wiek podstawowe parametry Wiek wstępu: Okres umowy 1 miesiąc max. 60 lat (w zależności od okresu ubezpieczenia) 15, 20, 25, 30 lat Przedłużanie umowy max. do 75 lat ubezpieczonego Składka regularna Składka dodatkowa od zł rocznie (miesięcznie, kwartalnie, półrocznie, rocznie) od zł Multiportfel to wiele możliwości budowania portfela 22

23 W trakcie trwania umowy Ubezpieczający może dokonywać zmian: struktury portfela inwestycyjnego konwersja części portfela oznacza zbycie części lub całości funduszu i nabycie za równowartość jednego lub kilku innych funduszy konwersja całości portfela - oznacza wybór nowej struktury dla całego portfela inwestycyjnego struktury inwestowania przyszłych składek dyspozycja stała - zmiana struktury inwestowania przyszłych Składek Regularnych i Dodatkowych dyspozycja jednorazowa - wybór struktury inwestowania tylko dla Składki Dodatkowej Korzyści prawno podatkowe Przekazanie kapitału bez podatku od spadków i darowizn: świadczenie ubezpieczeniowe zwolnione z podatku Ochrona aktywów: ochrona inwestycji w trakcie trwania umowy, wyłączenie świadczenia spod egzekucji sądowej Odroczenie podatku od zysków kapitałowych (podatek Belki ) Podatek jest naliczany w momencie: dokonania wypłaty przewyższającej sumę wpłaconych składek, zamykania umowy Efektywność programu 23

24 Jak oni to robią? Podejmowanie decyzji, w zakresie alokacji aktywów, wymaga nieustannego monitoringu. Selekcja funduszy tylko na pozór wydaje się łatwa. Balansowanie pomiędzy akcjami, obligacjami, surowcami, oparte jest na doświadczeniu zarządzającego oraz jego wysublimowanych cechach charakteru. Portfele Modelowe są rezultatem niezliczonej ilości działań w zakresie analizy rynków aktualne wyniki PM na Portfele Modelowe to mix jednostek funduszy konstruowany zgodnie z rekomendacjami Noble TFI S.A. budowane są w oparciu o wyselekcjonowane przez Skandia Życie TU S.A. fundusze inwestycyjne, w taki sposób aby przy umiarkowanym ryzyku osiągnąć optymalne wyniki finansowe. skierowane są do osób, które: - cenią sobie komfort inwestowania, - nie chcą same zarządzać swoim portfelem, - chcą mieć możliwość korzystania z profesjonalnego doradztwa inwestycyjnego. Portfele Modelowe - korzyści Wygodny sposób zarządzania portfelem funduszy inwestycyjnych: inwestor musi określić tylko swój profil ryzyka i wybrać odpowiadający mu Portfel Modelowy. 24

25 Profesjonalne doradztwo: bieżące decyzje dotyczące udziałów w poszczególnych funduszach podejmuje za inwestora licencjonowany doradca inwestycyjny, na podstawie rzetelnie przeprowadzonej analizy każdego funduszu. Dywersyfikacja funduszy: inwestor nie jest uzależniony od decyzji zarządzającego jednym funduszem, jego stylu inwestycyjnego, błędnej oceny kierunku rynku. Baza dla Portfeli Modelowych szereg funduszy z wielu Towarzystw Funduszy Inwestycyjnych, reprezentujące klasy aktywów: - fundusze rynku pieniężnego - fundusze obligacji - fundusze globalnej dywersyfikacji - fundusze managed futures - fundusze surowcowy - fundusze akcyjne 25

26 Portfel Modelowy Zrównoważony - PM1 Portfel ten przeznaczony jest dla inwestorów o średniej skłonności do ponoszenia ryzyka inwestycyjnego, dla których ważne jest umiarkowane bezpieczeństwo inwestycji, równocześnie jednak skłonnych do podjęcia ryzyka w celu oczekiwanego osiągnięcia wyższych stóp zwrotu. PM1 Cel strategii inwestycyjnej portfela: Osiągnięcie średnio i długoterminowego wzrostu wartości portfela, poprzez lokowanie aktywów zarówno w fundusze związane z podwyższonym ryzykiem, jak i te o umiarkowanym poziomie ryzyka. Pierwsza część portfela pracuje na zyski w okresie hossy, natomiast druga ogranicza straty z wypracowanych zysków w okresie bessy na rynku akcji. Ryzyko inwestycyjne jest tu na średnim poziomie. Minimalny udział w portfelu Maksymalny udział w portfelu Fundusze akcyjne 30% 70% Fundusze dłużne 30% 70% Fundusze globalne 0% 10% Fundusze managed futures - inwestycje zarządzane automatycznie 0% 5% Fundusze surowcowe 0% 10% Portfel Modelowy Stabilnego Wzrostu - PM2 Portfel ten przeznaczony jest dla inwestorów o najniższej skłonności do ponoszenia ryzyka inwestycyjnego, dla których najważniejsze jest bezpieczeństwo i związane z nim poczucie komfortu. Poprzez możliwość zaangażowania się w okresie hossy na rynku akcji w fundusze akcyjne, zalecany jest dla osób, które chcą przy zachowaniu ograniczonego ryzyka osiągnąć wyniki lepsze niż fundusze dłużne. Cel strategii inwestycyjnej portfela: Ochrona realnej wartości lokowanych środków, przy jednoczesnym zachowaniu bezpieczeństwa lokat. Poziom ryzyka jest tu najniższy ze wszystkich dostępnych Portfeli Modelowych. PM2 Minimalny udział w portfelu Maksymalny udział w portfelu Fundusze akcyjne 0% 40% Fundusze dłużne 60% 100% Fundusze globalne 0% 10% Fundusze managed futures - inwestycje zarządzane automatycznie 0% 5% Fundusze surowcowe 0% 10% Portfel Modelowy Akcyjny - PM3 26

27 Portfel ten przeznaczony jest dla inwestorów o wysokiej skłonności do ponoszenia ryzyka inwestycyjnego, dla których celem jest osiągnięcie jak najlepszych wyników inwestycji. PM3 Cel strategii inwestycyjnej portfela: Osiągniecie ponadprzeciętnego wzrostu jego wartości w długim okresie. Jest to Portfel o najwyższym poziomie ryzyka, co jest ceną za możliwość generowania ponadprzeciętnych zysków w okresie hossy na rynku akcji. Minimalny udział w portfelu Maksymalny udział w portfelu Fundusze akcyjne 80% 100% Fundusze dłużne 0% 20% Fundusze globalne 0% 20% Fundusze managed futures - inwestycje zarządzane automatycznie 0% 5% Fundusze surowcowe 0% 20% Portfel Modelowy Aktywnej Alokacji - PM4 Portfel ten przeznaczony jest dla inwestorów o wysokiej skłonności do ponoszenia ryzyka inwestycyjnego, chcących skorzystać z unikalnych szans jakie daje aktywne dostosowywanie składu portfela do oczekiwanego układu warunków na rynku kapitałowym. PM4 Cel strategii inwestycyjnej portfela: Uzyskiwanie w okresach dekoniunktury na rynku wyników, nieznacznie gorszych od funduszy dłużnych, natomiast w okresach hossy rezultatów nieznacznie gorszych od wyników inwestycyjnych osiąganych przez fundusze akcyjne. Portfel Modelowy Aktywnej Alokacji stwarza szansę na uniknięcie spadków w okresie bessy oraz wykorzystania wzrostów cen papierów wartościowych w trakcie dobrej koniunktury rynkowej. W zależności od przewidywań zarządzającego, co do sytuacji w poszczególnych segmentach rynku kapitałowego, będzie on odpowiednio kształtował skład portfela. Minimalny udział w portfelu Maksymalny udział w portfelu Fundusze akcyjne 0% 100% Fundusze dłużne 0% 100% Fundusze globalne 0% 30% Fundusze managed futures - inwestycje zarządzane automatycznie 0% 10% Fundusze surowcowe 0% 30% MultiNavigator 27

28 Ekskluzywne zarządzanie aktywami Multinavigator: jest sprawdzonym narzędziem opartym na zaawansowanym modelu ekonomicznym, które służy do optymalizacji składu portfela inwestycyjnego; działa w oparciu o wszystkie fundusze inwestycyjne znajdujące się w ofercie Skandii; kształtuje portfel klienta w zależności od trendów panujących na wielu rynkach z uwzględnieniem indywidualnych potrzeb Klienta; dokonuje zmian w portfelu na podstawie danych ekonomicznych i uwzględnia skracający się czas pozostały do zamknięcia inwestycji. * Dane makroekonomiczne: produkt krajowy brutto, poziom stóp procentowych, poziom inflacji, stopy zwrotu z poszczególnych klas aktywów, kursy wymiany walut. Dane klienta: horyzont inwestycyjny, deklarowany rodzaj wpłat, strategia inwestycyjna 28

29 Rebalancing - - właściwy tor dla inwestycji Rebalancing- nowa, konkurencyjna usługa, która pozwala na automatyczną kontrolę utrzymywania określonej struktury portfela. Dla uzyskania optymalnego efektu inwestycji powyższe usługi można łączyć z innymi dostępnymi usługami i wybranymi funduszami inwestycyjnymi Skandii. Automatyczne konwersje w zamierzonym czasie Ochrona wypracowanego zysku oraz Szeroki wybór funduszy do konstrukcji portfela inwestycyjnego Tak działa Rebalancing Szereg korzyści: inwestycje pod kontrolą - rebalancing pozwala na automatyczną kontrolę i utrzymywanie ustalonej struktury portfela, zbudowanego w oparciu o Twoje indywidualne preferencje, kontrola ryzyka - w sytuacji, kiedy ceny jednostek funduszy inwestycyjnych ulegają wahaniom, portfel korzystający z serwisu rebalancingu daje możliwość wypracowywania zysków przy zachowaniu założonego przez Ciebie profilu ryzyka, większa efektywność - czynnikami podnoszącymi efektywność rebalancingu są: bezpłatne przenoszenie środków między funduszami oraz brak podatku od zysków kapitałowych przy konwersjach. elastyczność korzystania z rebalancingu - Pod kontrolą rebalancingu może znajdować się dowolna część Twoich środków. Twoje pozostałe aktywa mogą być zainwestowane w inne rozwiązania inwestycyjne oferowane przez Skandię. 29

30 CODZIENNIE KONTROLUJESZ SWOJE FINANSE W Skandii klient ma dostęp do swojego rachunku i pełną kontrolę nad inwestycją: Skandia Online Zaproszenie 12 lipca 2011 o godzinie 18 w Hotelu QUBUS w Katowicach ul. Uniwersytecka 13, odbędzie się FORUM FINANSOWE, na którym to, dowiesz się wszystkiego na temat finansów i możliwości inwestowania. Ilość miejsc jest ograniczona, zapewniłeś(aś) sobie miejsce na nim wypełniając ankietę. Zaproszenie dla Ciebie będzie przygotowane i otrzymasz je ode mnie w holu hotelu o godz