MAŁA / MAŁA PLUS. K a s a F i s k a l n a. I n s t r u k c j a o b s ł u g i Nowy Sącz ul. Nawojowska 118. Wydanie IV NOVITUS 2009

Transkrypt

1 I n s t r u k c j a o b s ł u g i K a s a F i s k a l n a MAŁA / MAŁA PLUS Nowy Sącz ul. Nawojowska 118 Infolinia: , info@novitus.pl Wydanie IV NOVITUS 2009

2 2 Co powinieneś znać i wiedzieć przed przystąpieniem do pracy z kasą fiskalną MAŁA: parametry techniczne kasy (patrz punkt 2.1) warunki gwarancji (karta gwarancyjna) obsługę funkcji fiskalnych dostępnych dla uŝytkownika KaŜda nieprawidłowość w pracy kasy MAŁA powinna być natychmiast sygnalizowana do autoryzowanego serwisu producenta. Odłączenie kasy od sieci następuje po odłączeniu wtyczki zasilacza od gniazda sieciowego, które powinno być usytuowane w pobliŝu kasy i być łatwo dostępne. W kasie MAŁA zastosowano drukarki termiczne. Zaopatrując się w papier naleŝy zaŝądać od dostawcy papieru certyfikatu, potwierdzającego, Ŝe moŝe on być stosowany w urządzeniach fiskalnych, a wydrukowane na nim dokumenty mogą być przechowywane przez czas określony Ordynacją Podatkową. NaleŜy równieŝ pamiętać o warunkach, w jakich producent papieru zaleca jego przechowywanie. W przypadku nieprzestrzegania tych wymagań moŝe dojść do utraty danych (kopii paragonów i raportów) do przechowywania których uŝytkownik kasy jest zobowiązany. Urządzenie to spełnia wymagania w zakresie dopuszczalnych poziomów emisji zaburzeń elektromagnetycznych dla klasy A. W środowisku mieszkalnym moŝe to powodować powstawanie zakłóceń radioelektrycznych. W takich przypadkach, jego uŝytkownik zobowiązany jest do zastosowania odpowiednich środków zaradczych. Przed wymianą papieru naleŝy obowiązkowo dotknąć dłońmi uziemionej części metalowej. Usuwanie zuŝytych urządzeń. ZuŜytego urządzenia, zgodnie z Art. 22 ust.1 i 2 Ustawy o zuŝytym sprzęcie elektrycznym i elektronicznym (Dz.U.180 poz. 1495), nie wolno umieszczać, wyrzucać, magazynować wraz z innymi odpadami. Niebezpieczne związki zawarte w sprzęcie elektrycznym i elektronicznym wykazują bardzo niekorzystne oddziaływanie na rośliny, drobnoustroje, a przede wszystkim na człowieka, uszkadzają bowiem jego układ centralny i obwodowy układ nerwowy oraz układ krwionośny i wewnętrzny, a dodatkowo powodują silne reakcje alergiczne. ZuŜyte urządzenie naleŝy dostarczyć do lokalnego Punktu Zbiórki zuŝytych urządzeń elektrycznych, który zarejestrowany jest w Głównym Inspektoracie Ochrony Środowiska i prowadzi selektywną zbiórkę odpadów. Zapamiętaj!!!!! Zabrania się uŝywania telefonów komórkowych w bezpośrednim sąsiedztwie kasy!!! Zgodnie z Art. 35 ustawy, uŝytkownik sprzętu przeznaczonego dla gospodarstw domowych, po zuŝyciu takiego sprzętu, zobowiązany jest do oddania go zbierającemu zuŝyty sprzęt elektryczny i elektroniczny. Selektywna zbiórka odpadów pochodzących z gospodarstw domowych oraz ich przetwarzanie przyczynia się do ochrony środowiska, obniŝa przedostawanie się szkodliwych substancji do atmosfery oraz wód powierzchniowych. Spis treści: 1. INFORMACJE OGÓLNE Przeznaczenie kasy fiskalnej MAŁA Cechy podstawowe kasy Ewidencja sprzedaŝy za pomocą kasy OPIS TECHNICZNY KASY MAŁA Parametry techniczne Funkcje fiskalne Wygląd kasy Pokrywa drukarki Złącza komunikacyjne i zasilające Mechanizm drukujący Klawiatura - funkcje klawiszy Wyświetlacze Znaki specjalne na wyświetlaczu obsługi Menu kasy URUCHAMIANIE KASY MAŁA Podłączanie i konfiguracja czytnika kodów kreskowych Podłączanie wagi Podłączanie komputera Podłączenie i współpraca z terminalem płatniczym EFT Podłączanie szuflady Wymiana papieru [1] FUNKCJE [11] UŜytkownik [12] Kasa [14] Obsługa [141] Zestaw raportów [142]Tryb Obsługi SprzedaŜy [19] Wyświetl [2] RAPORTY [21] Raport Dobowy [22] Stan kasy [23] Raporty obrotów [231] Raport Obrotów Kasjerów [232] Raport Obrotów Towarów [233] Raport Obrotów Opakowań [234] Raport Obrotów Działów Towarowych [235] Raport Obrotów Godzinowych [24] Raporty Dobowe Inne [241] Raport Dobowy Niezerujący [242] Ostatni Raport Dobowy [25] Raporty Okresowe [251] Raport Miesięczny [252] Raport Okresowy [253] Raport Rozliczeniowy [26] Raporty Danych [261] Raport Dane Towarów

3 5.18. [2611] Raport Towary [2612] Raport Opakowania [2613] Raport Tandemy [262] Raport Działów [263] Raport Jednostki Miar [264] Raport Rabatów [265] Raport UŜytkownicy [2651] Raport Lista UŜytkowników [2652] Raport Role UŜytkowników [266] Raport Ustawień [267] Raport Opisów Stałych [29] Zestaw Raportów [3] BAZA DANYCH [31] Towary [311] Edycja Towarów [312] Usuwanie Towarów [313] Funkcje Towarów [3131] PokaŜ Cenę Towaru [3132] Zmiana Ceny Towaru [3137] Przecena towarów [319] Drukuj Dane Towarów [3191] Drukuj Towary [3192] Drukuj Opakowania [3193] Drukuj Tandemy [32] Działy towarowe [321] Edycja Działów towarowych [329] Drukuj Działy towarowe [33] Jednostki miar [331] Edycja Jednostek miar [339] Drukuj Jednostki miar [34] Rabaty/Narzuty [341] Edycja Tabeli Rabatów/Narzutów [342] Limity Rabatów/Narzutów [343] Domyślne Rabaty/Narzuty [349] Drukuj Rabaty/Narzuty [35] UŜytkownicy [352] Usuń UŜytkownika [353] Zmiana Hasła UŜytkownika [359] Drukuj UŜytkowników [36] Role UŜytkowników Opis praw dostępu [361] Edycja Ról UŜytkowników [369] Drukuj Role UŜytkowników [37] Płatności [4] USTAWIENIA [41] Zegar [42] Dane identyfikacyjne [421] Nagłówek wydruku [422] Numer kasy [423] NIP [43] Stawki podatku [44] Tekst reklamowy [45] Opcje [451] Opcje komunikacji [4511] Połączenia [4512] Opcje komunikacji z komputerem PC [452] Opcje Sprzętu [4521] Opcje Energii [4523] Wyświetlanie [4524] Drukowanie [4549] Opcje obsługi: 9. SprzedaŜ Potwierdzana [4565] Opcje wydruku - II waluta na paragonie [4571] Kod wagowy [459] Drukuj Opcje [46] Limity [461] Limity rabatów [462] Limity kwot [47] Parametry [471] Rabaty domyślne [472] Kursy walut ] Drukuj [49] Drukuj ustawienia [5] SERWIS [5281] Zmiana waluty Uwagi uŝytkowe związane z uŝywaniem róŝnych walut [9] Pomoc [91] Drukuj Menu [92] Drukuj Ustawienia [93] Drukuj Opcje SprzedaŜ za pomocą kasy MAŁA Schematy obsługi klawiatury w trybie sprzedaŝy SprzedaŜ przy uŝyciu kodów Towarów Szybka sprzedaŝ SprzedaŜ za pomocą czytnika kodów kreskowych - skanera SprzedaŜ przy podłączonej wadze SprzedaŜ towarów połączonych w tandem z opakowaniem Usuwanie opakowania z tandemu SprzedaŜ i zwrot opakowań (butelek) Automatyczne obliczanie reszty Zakończenie paragonu przy róŝnych formach płatności Przeglądanie otwartego paragonu na wyświetlaczu obsługi Usuwanie pozycji z paragonu stornowanie Zmiana ilości sprzedanego artykułu stornowanie ilości Anulowanie całego paragonu Otwieranie szuflady Numer bez sprzedaŝy

4 Udzielanie rabatu Dodawanie narzutu Wpłata i wypłata gotówki z szuflady Sprawdzenie zaprogramowanej ceny towaru Wyświetlenie naleŝności za ostatni paragon Obsługa waluty EURO Zmiana ceny towaru Blokada kasy Obsługa menu paragonu Przykładowe wydruki z kasy Paragon fiskalny Pokwitowanie wpłaty / wypłaty Raport dobowy Raport okresowy Komunikaty i błędy Dokument homologacji Deklaracja zgodności CE Schematy przewodów połączeniowych...99 NOTATKI Uwaga: Informacje zamieszczone w niniejszej instrukcji mają charakter wyłącznie informacyjny i nie stanowią oferty handlowej w rozumieniu Kodeksu Cywilnego. Producent zastrzega sobie prawo zmiany danych oraz funkcjonalności kasy fiskalnej zawartych w niniejszej instrukcji bez wcześniejszego uprzedzenia. Producent zastrzega, Ŝe nie będzie ponosić odpowiedzialności za uszkodzenia powstałe wskutek uŝytkowania kasy fiskalnej niezgodnego z instrukcją, uŝywania niewłaściwego zasilacza, naraŝania urządzenia na oddziaływanie silnego pola elektrostatycznego, elektromagnetycznego, promieniowania rentgenowskiego lub działania szkodliwych substancji chemicznych czy teŝ promieniotwórczych. Producent nie ponosi równieŝ odpowiedzialności za ewentualne roszczenia karno skarbowe ze strony Urzędu Skarbowego wobec podatnika uŝytkownika kasy fiskalnej wynikające z ujawnionej niewłaściwej eksploatacji urządzenia INFORMACJE OGÓLNE 1.1. Przeznaczenie kasy fiskalnej MAŁA Kasa fiskalna MAŁA jest kasą najnowszej generacji przeznaczoną do pracy we wszystkich placówkach handlowych. MoŜe pracować jako pojedyncze urządzenie fiskalne, lub w połączeniu z komputerem jako niewielki system. Kasa została przedstawiona w Ministerstwie Finansów i otrzymała homologację numer: PT7 / 8012 / 44 / 891 / SIU / 08 / PT 1489 jako kasa rejestrująca, spełniająca wymogi zawarte w Rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 28 listopada 2008 roku w sprawie kryteriów i warunków technicznych, którym muszą odpowiadać kasy rejestrujące ( ), opublikowane w Dzienniku Ustaw nr 212, poz z dnia 1 grudnia 2008 r. W związku z wprowadzanymi zmianami w programie pracy kas, urządzenia są poddawane kolejnym weryfikacjom w Ministerstwie Finansów, dlatego aktualny wykaz homologacji dostępny jest na stronie internetowej producenta kasy. Urządzenia z decyzją Ministra Finansów wydaną na mocy w/w rozporządzenia mają moŝliwość ustalenia waluty głównej, w jakiej prowadzona jest rejestracja obrotu oraz kwot podatku naleŝnego. Mają równieŝ moŝliwość zaprogramowania kilku dowolnych walut informacyjnych z programowalnymi przez uŝytkownika przelicznikiem, z moŝliwością przeliczania i drukowania tych informacji pod częścią fiskalną paragonu. Szczegółowe informacje o zmianie waluty oraz uwagi uŝytkowe na temat korzystania z róŝnych walut w rozdziałach: 8.1, 8.2, 6.7 oraz 6.30 niniejszej instrukcji. Do kaŝdej kasy z decyzją potwierdzającą spełnianie wymogów w/w rozporządzenia producent dołącza program komputerowy NFRaport, działający pod systemem operacyjnym Windows (95, Millenium, 2000, XP, Vista i nowszych), za pomocą którego uŝytkownik moŝe wykonywać odczyty danych z pamięci fiskalnej, zapisywać je na dysku, nagrywać na płyty CD* oraz wykonywać wydruki na zwykłych drukarkach komputerowych. Do wszystkich urządzeń fiskalnych Novitusa jest jeden wspólny program. Płyta CD z programem dołączona jest do ksiąŝki serwisowej kasy. Program moŝe być przez producenta modyfikowany, kolejne jego wersję będą przedstawiane wraz z urządzeniami w Ministerstwie Finansów. Aktualna wersja dostępna jest na stronie internetowej Do transmisji pomiędzy kasą i komputerem konieczny jest przewód połączeniowy kasa - PC, którego schemat zamieszczony jest w rozdziale 15. niniejszej instrukcji. * (nie dotyczy systemów Windows 95, Millenium i 2000) 1.2. Cechy podstawowe kasy MoŜliwość zaprogramowania (w zaleŝności od wersji) 500 lub (wersja plus), towarów; MoŜliwość ustalenia waluty głównej kasy (równieŝ z wyprzedzeniem) Akumulator wewnętrzny; Wyświetlacz obsługi i klienta LCD wyświetlający tekstowe komunikaty; MoŜliwość edycji paragonu na wyświetlaczu i stornowania artykułów faktycznie sprzedanych bez moŝliwości popełnienia pomyłki; 7

5 Ewidencja pracy 4 lub 8 (wersja plus) kasjerów; Nazwa towarów do 18 znaków (liter i cyfr); Definiowany zestaw raportów wykonywanych łącznie (raport łańcuchowy); Udzielanie rabatów i narzutów procentowych i kwotowych, zaprogramowanych jako domyślne lub wpisywanych dowolnie z klawiatury lub wybieranych z programowalnej listy, na dowolną pozycję lub na cały paragon. Rejestracja 8 rodzajów płatności za sprzedawane towary: gotówka, czek, karta płatnicza, kredyt, talon/bon, przelew, konto klienta oraz gotówka w EURO; MoŜliwość anulowania paragonu po wprowadzeniu częściowej płatności; Współpraca z komputerem (złącze RS232) Współpraca ze skanerem (czytnikiem kodów kreskowych) Współpraca z elektroniczną wagą (wagami) kalkulacyjną Współpraca z terminalem płatniczym EFT Współpraca z szufladą na pieniądze MoŜliwość powiązania artykułów z opakowaniami, tzw. tandemy SprzedaŜ i zwroty opakowań podczas otwartego paragonu, jak równieŝ poza paragonem, powiązanych w tandemy z towarem, oraz jako osobne pozycje. Gospodarka opakowaniami (zwrot i sprzedaŝ) nie jest wliczana do obrotu. MoŜliwość drukowania tekstu komercyjnego pod paragonem 1.3. Ewidencja sprzedaŝy za pomocą kasy Przy uŝyciu kasy MAŁA moŝna prowadzić ewidencję sprzedaŝy wartościowo ilościową: kaŝdy towar ma zaprogramowany w kasie własny kod wywoływany z klawiatury lub sczytywany za pomocą skanera z opakowania towaru. Towar taki ma w kasie określoną nazwę, przyporządkowaną stawkę PTU, moŝe mieć równieŝ automatycznie zaprogramowaną cenę, przypisane opakowanie. Czynności te powtarzane są przy kaŝdym sprzedawanym artykule. Na paragonie pojawia się wówczas dokładna nazwa towaru. MoŜna wówczas prowadzić gospodarkę magazynową w sklepie, gdyŝ na wydruku raportu sprzedaŝy towarów jest dokładnie określone ile jakiego towaru zostało sprzedane. Kasa nie prowadzi bezpośredniej sprzedaŝy z Działów Towarowych. 2. OPIS TECHNICZNY KASY MAŁA 2.1. Parametry techniczne Zasilanie: napięcie stałe 9-18 V Bateria wewnętrzna: akumulator 6 V / 3 (3,2) Ah, Gniazdo zasilania: typu walcowego Ø 5,5/2,5 mm, masa zasilania na zewnątrz. Zasilacz: transformatorowy, niestabilizowany, wejście 230 V, 50 Hz wyjście: 9 V / 700 ma Wtyk wyjścia zasilacza, typu walcowego Ø 5,5/2,5 mm Znamionowa temperatura pracy: od 5 0 C do C Dopuszczalna wilgotność pracy: od 10% do 80% Wymiary: szerokość: 194 mm, głębokość: 215 mm, wysokość: 105 mm CięŜar: 1,5 kg (+ 0,20 kg zasilacz) UWAGA: podłączenia kasy do urządzeń zewnętrznych (komputera, wagi, skanera, terminala EFT) za pomocą specjalnych przewodów moŝna dokonać przy wyłączonym zasilaniu kasy i podłączanego urządzenia!!! Doboru szuflady oraz pierwszego podłączenia jej do kasy powinien dokonać uprawniony serwisant! 2.2. Funkcje fiskalne Kasa fiskalna MAŁA posiada wbudowaną pamięć fiskalną mogącą pomieścić raporty w okresie 5 lat. Pamięć ta jest nierozerwalnie złączona z obudową kasy, zalana jest specjalną masą uniemoŝliwiającą ingerencję do jej wnętrza, oklejona jest specjalnymi plombami identyfikacyjnymi. W pamięci fiskalnej zapisany jest (w procesie produkcji) numer unikatowy urządzenia nadany przez Ministerstwo Finansów. Numer ten będzie drukowany na kaŝdym paragonie i raporcie fiskalnym (po zafiskalizowaniu kasy). Kasa MAŁA moŝe pracować w trybie fiskalnym i niefiskalnym. W trybie fiskalnym (po zafiskalizowaniu) kasa rejestruje wszelką sprzedaŝ, która jest dokonywana za jej pośrednictwem, dane te, z rozbiciem na poszczególne stawki PTU, wartości sprzedaŝy, ilości wystawionych paragonów, ilości dokonanych zmian w bazie towarowej zapisywane są do pamięci fiskalnej podczas wykonywania raportu dobowego zerującego. Do pamięci zapisywane są równieŝ wszelkie zerowania systemowe z uwzględnieniem daty i godziny oraz przyczyny zerowania. W pamięci znajduje się równieŝ zapisany NIP uŝytkownika oraz aktualnie zaprogramowane stawki PTU. W trybie fiskalnym moŝemy wykonać raport okresowy będący odczytem z pamięci fiskalnej. Przed fiskalizacją w trybie niefiskalnym (treningowym) wszystkie w/w dane (oprócz numeru unikatowego) przechowywane są w pamięci operacyjnej kasy i mogą być dowolnie kasowane i modyfikowane bez zapisywania ich do pamięci fiskalnej. W trybie niefiskalnym nie ma moŝliwości wykonania raportu okresowego, gdyŝ w pamięci fiskalnej nie ma zapisanych Ŝadnych raportów dobowych. 8 9

6 2.3. Wygląd kasy Na poniŝszym rysunku przedstawiono wygląd i waŝniejsze elementy kasy MAŁA. mogły być przechowywane przez okres wymagany prawem podatkowym. Podczas przechowywania wydruków naleŝy stosować się ściśle do zaleceń producenta papieru. Mechanizm drukujący drukuje na dwóch paskach papieru paragony i wydruki będące potwierdzeniem działania kasy, raporty, wydruki kontrolne. Jeden pasek papieru jest nawijany wewnątrz kasy na nawijacz, jest to tzw. kopia lub dziennik, natomiast druga taśma papieru jest odrywana i wręczana klientom (paragon fiskalny) lub, jeśli to jest raport przechowywana przez obsługującego Klawiatura - funkcje klawiszy Wygląd klawiatury podstawowej kasy MAŁA: 2.4. Pokrywa drukarki Pod pokrywą znajduje się mechanizm drukujący wraz z mechanizmem odwijania i nawijania papieru. Aby otworzyć pokrywę mechanizmu drukującego naleŝy chwycić ją w tylnej jej części i unieść ku górze, równocześnie odchylając do przodu Złącza komunikacyjne i zasilające Kasa MAŁA wyposaŝona jest w złącza komunikacyjne: 1 x RS232 (COM1). Kasa MAŁA PLUS wyposaŝona jest w dwa złącza komunikacyjne: RS232 w prawej ściance kasy. Jednym ze złącz moŝna sterować szufladą na pieniądze. Złącza komunikacyjne RS232 są typu RJ45 i słuŝy do komunikacji kasy z urządzeniami zewnętrznymi (komputer, waga, skaner, terminal EFT). Złącze zasilające jest typu walcowego. Na obudowie kasy naniesiono opisy poszczególnych złącz opisy (np. PC, waga skaner) dotyczą ustawień domyślnych kasy Mechanizm drukujący W kasie MAŁA zastosowano mechanizm drukujący termiczny: 2 x 20 znaków w wierszu prędkość druku: 10 linii tekstu / sekundę (4 cm / sekundę) papier termiczny, dwie rolki, szerokość: 28 mm (± 0,3), średnica rolki 49 mm (± 1) UWAGA! Przy zakupie papieru do kasy naleŝy zaŝądać od dostawcy potwierdzenia, czy moŝe on być stosowany w urządzeniach fiskalnych, a więc wydrukowane na nim dokumenty będą 10 Klawiatura kasy posiada 19 klawiszy, które mają naniesiony opis informujący o ich zastosowaniu. Większość klawiszy posiada kilka funkcji, które opisane są róŝnymi kolorami. Funkcje opisane kolorem czarnym dostępne są po bezpośrednim naciśnięciu klawisza, funkcje opisane kolorem czerwonym, dostępne są po uprzednim jednokrotnym naciśnięciu klawisza. Opis znaczenia klawiszy: słuŝy do włączania i wyłączania kasy. NaleŜy nacisnąć i przytrzymać przez ok. 2 sek. SłuŜy równieŝ do kasowania wszelkich sytuacji błędnych. W oknach edycyjnych, które mogą mieć wiele etapów, jeśli kursor stoi na pierwszym znaku lub jesteśmy w trybie wyboru z listy klawisz ten powoduje przejście do poprzedniego etapu lub do Menu. Będąc w Menu klawisz ten powoduje cofanie się aŝ do początku Menu a gdy jesteśmy juŝ na początku powoduje wyłączenie Menu i powrót do ekranu sprzedaŝy. W komunikatach z pytaniem słuŝy do wybierania opcji NIE lub ANULUJ. W ekranie sprzedaŝy moŝe takŝe załączać podgląd stanu zasilania i naładowania akumulatora. Druga funkcja tego klawisza po naciśnięciu i w ekranie sprzedaŝy słuŝy do anulowania paragonu. Ta sama druga funkcja wywołana w 11

7 jakimś edytorze powoduje wyczyszczenie edytora (szybkie wykasowanie wszystkich wprowadzonych znaków) 12 słuŝy do przewijania (podciągania) rolek papieru. klawisz FUNKCJA umoŝliwiający wykonanie dodatkowych funkcji innych klawiszy. NaleŜy nacisnąć go bezpośrednio przed klawiszem, którego drugą funkcję (opisaną na klawiszu kolorem czerwonym) chcemy wykonać. słuŝy do podawania ilości dla pozycji sprzedaŝy paragonu, oraz do komunikacji z wagą - odebrania ilości z wagi. W niektórych ustawieniach klawisz ten moŝe słuŝyć do zaznaczania (wybierania) opcji lub wprowadzania wartości specjalnych (np. stawek VAT zwolnionej lub nieuŝywanej). W tych przypadkach na wyświetlaczu w prawym górnym rogu pojawia się znak x, czasami wraz z krótkim opisem, do czego słuŝy. Po wcześniejszym naciśnięciu klawisza słuŝy do edycji otwartego paragonu. Wejście do edycji paragonu umoŝliwia stornowanie wybranej pozycji. słuŝy do potwierdzenia, Ŝe wpisana liczba była ceną towaru. Podczas przeglądania menu oraz okien edycyjnych słuŝy do przechodzenia w górę. Po wcześniejszym naciśnięciu klawisza w edytorach tekstowych moŝna wybierać wielkość wprowadzanych liter (DUśE/małe). słuŝy do potwierdzenia, Ŝe wpisana liczba była kodem towaru, oraz powtórnego wprowadzenia ostatniego towaru (jeśli opcje ustawień na to pozwalają). Podczas przeglądania menu oraz okien edycyjnych słuŝy do przechodzenia w dół. Po wcześniejszym naciśnięciu klawisza słuŝy do zarejestrowania w trakcie paragonu dowolnego numeru (tzw. numer bez sprzedaŝy numer karty kredytowej itp.) Numer ten zostanie wydrukowany pod częścią fiskalną paragonu. słuŝy do sumowania pozycji na paragonie, oraz do wyświetlania sumy za poprzedni paragon. Jeśli klawisz ten jest naciśnięty w menu powoduje przejście na sam początek menu (szybki powrót na początek menu). Klawisz ten naciskany w wieloetapowym edytorze powoduje przejście do poprzedniego etapu edytora lub wyjście z niego jak jesteśmy w pierwszym etapie. Po wcześniejszym naciśnięciu klawisza słuŝy do wejścia w tryb MENU kasy. Ta druga funkcja wywołana juŝ w otwartym menu powoduje natychmiastowe wyjście z menu. Ta druga funkcja wywołana w jakimś edytorze spowoduje Ŝe natychmiastowo wyjdziemy z tego edytora bez zapisu zmian (szybkie wyjście z edytora, który moŝe mieć wiele etapów). - słuŝy do zakończenia paragonu z formą płatności gotówką. SłuŜy równieŝ do akceptacji pytań wyświetlanych przez kasę (np. poprawności daty), do wchodzenia do funkcji aktualnie pokazywanej na wyświetlaczu, oraz zatwierdzania wszelkich dokonanych zmian podczas programowania. W oknach edycyjnych, które mogą mieć wiele etapów słuŝy do zatwierdzenia wprowadzonych danych i przejścia do następnego etapu. W komunikatach z pytaniem słuŝy do wybierania opcji TAK. Po wcześniejszym naciśnięciu klawisza druga funkcja tego klawisza słuŝy do zatwierdzania płatności w walucie Euro. Jeśli tą drugą funkcję naciśniemy na jakimś etapie edytora to spowoduje to natychmiastowe zamknięcie edytora z zapisem dotychczas wprowadzonych lub zmienionych danych (szybkie zatwierdzenie edytora). - znak przecinka pomiędzy całościami a częścią dziesiętną cyfry (ceny, ilości itp.). Po wcześniejszym naciśnięciu klawisza słuŝy do udzielania narzutu procentowego na pozycję lub na cały paragon. W celu natychmiastowego udzielenia narzutu naleŝy wcześniej podać wartość tego narzutu. Jeśli się tego nie uczyni kasa zapyta się jak chcemy wprowadzać narzut: czy z bazy (powinna być wcześniej zaprogramowana baz rabatów/narzutów) czy ręcznie w następującym po tym edytorze. Klawisze są klawiszami numerycznymi, słuŝą do wpisywania cen, ilości, numerów itp. podczas programowania kasy oraz podczas sprzedaŝy. Dodatkowo klawisze te, mają specjalne funkcje: słuŝy do udzielania rabatu procentowego na pozycję lub na cały paragon. W celu natychmiastowego udzielenia rabatu naleŝy wcześniej podać wartość tego rabatu. Jeśli się tego nie uczyni kasa zapyta się jak chcemy wprowadzać rabat: czy z bazy (powinna być wcześniej zaprogramowana baz rabatów/narzutów) czy ręcznie w następującym po tym edytorze. słuŝy do udzielania rabatu kwotowego na pozycję lub cały paragon. W celu natychmiastowego udzielenia rabatu naleŝy wcześniej podać wartość tego rabatu. Jeśli się tego nie uczyni kasa zapyta się jak chcemy wprowadzać rabat: czy z bazy (powinna być wcześniej zaprogramowana baz rabatów/narzutów) czy ręcznie w następującym po tym edytorze. słuŝy do udzielania narzutu kwotowego na pozycje lub cały paragon. W celu natychmiastowego udzielenia narzutu naleŝy wcześniej podać wartość tego narzutu. Jeśli się tego nie uczyni kasa zapyta się jak chcemy wprowadzać narzut: czy z bazy (powinna być wcześniej zaprogramowana baz rabatów/narzutów) czy ręcznie w następującym po tym edytorze. słuŝy do wejścia w tryb wyszukiwania towarów po nazwie w trybie sprzedaŝy. Po wyświetleniu listy towarów moŝna wprowadzać litery i cyfry a kasa stara się znaleźć pasującą do wprowadzanych liter nazwę. Naciśnięcie powoduje sprzedanie wyświetlanego towaru. 13

8 słuŝy do wywołania menu wyboru formy płatności z listy: karta, czek, bon, przelew, kredyt, konto klienta, EURO, gotówka. słuŝy do rejestracji płatności kartą płatniczą. Kończy paragon. Jeśli do kasy podłączony jest terminal płatniczy i włączona funkcja jego obsługi, kasa po wciśnięciu tych klawiszy komunikuje się z terminalem i po dokonaniu przez niego autoryzacji płatności zakańcza paragon. słuŝy do rejestracji płatności bonem towarowym (talonem). Kończy paragon. słuŝy do wykonywania zwrotów opakowań w otwartym paragonie. słuŝy do logowania (zmiany) kasjerów. słuŝy do wejścia do menu wprowadzania wpłaty i wypłaty gotówki do kasy. W menu tym dostępne teŝ jest otwarcie szuflady w oraz poza paragonem. W trybie tekstowym klawiatury (programowanie nazw, nagłówka, wyszukiwanie towaru po nazwie, itp) uŝywamy klawiatury numerycznej z naniesionymi literami. Aby wpisać literę naciskamy klawisz, na którym widnieje ta litera. Jeśli Ŝądana litera jest druga lub trzecia w kolejności naleŝy dany klawisz nacisnąć tyle razy, aby ta litera została wpisana. Na klawiszach kolejno dostępne są litery (znaki): - A B C 7 Ą Ć - D E F 8 Ę - G H I 9 - J K L 4 Ł - M N O 5 Ó Ń - P Q R 6 - S T U 1 Ś - V W X 2 - Y Z 3 ś Ź - spacja 0 - znaki specjalne:, - /? " $ % & ( ) + : _.!#*=;[]{}<>@`^ Jeśli kolejno po sobie wpisujemy litery z tego samego klawisza, naleŝy odczekać ok. 2 sek. aŝ kursor przeskoczy na miejsce następnego znaku. Aby zmienić wielkość liter (DUśE / małe) naleŝy nacisnąć. Do usuwania wpisanego znaku (backspace) słuŝy klawisz. Aby skasować całą linię tekstu naleŝy nacisnąć:. Do poruszania się kursorem po edytowanym tekście słuŝą klawisze Wyświetlacze Kasa fiskalna MAŁA wyposaŝona jest w dwa wyświetlacze: jeden dla obsługi, drugi dla klienta. Są to wyświetlacze LCD 2 x 16 znaków z podświetleniem, wyświetlające cyfry i w pełni zrozumiałe dla obsługującego komunikaty tekstowe podczas sprzedaŝy, programowania kasy oraz wykonywania raportów; 2.9. Znaki specjalne na wyświetlaczu obsługi Na wyświetlaczu obsługi mogą być czasami wyświetlane (na ogół w prawym górnym rogu) ekranu znaki specjalne: - znacznik, Ŝe wciśnięto klawisz słuŝący do wyboru drugiej funkcji klawiszy - opisanej czerwonym kolorem na klawiaturze. - znacznik, Ŝe moŝna uŝyć klawiszy strzałek do poruszania się po pozycjach listy lub menu. Jeśli pozycje list lub menu mają przed sobą cyfry to moŝna uŝyć takŝe klawiszy numerycznych do poruszania się po tych pozycjach. - znacznik pokazywany w prawym dolnym rogu oznaczający, Ŝe dana pozycja Menu ma podpozycje do wyboru (naciśnięcie klawisza spowoduje przejście do podmenu). Brak takiego znaczka w pozycji menu oznacza, Ŝe naciśnięcie spowoduje juŝ wejście do wykonywania danej funkcji. - tryb alfanumeryczny klawiatury, (w którym moŝna wprowadzać litery). Wielkość znaku A określa wielkość wprowadzanych znaków. Zmiany wielkości liter małe/duśe dokonujemy poprzez naciśnięcie - domyślnie wpisywane są małe litery. - znacznik tandemu, oznacza, Ŝe dana pozycja sprzedaŝy ma dowiązane opakowanie. -znaczki, Ŝe klawisz pełni w danym edytorze specjalną funkcję np. zaznaczanie opcji Tak/NIE( / ), wprowadzanie wartości specjalnych (np. -Zw% stawka nieuŝywana, zwolniona, procentowa), przejście do listy (np. lista nazw towarów, opakowań ) itp. i - znaczniki wyboru (zaznaczenia) opcji TAK( )/NIE( ). Stan tych znaczników zmieniamy klawiszem, co jest podpowiadane znacznikiem. Uwaga - jeśli w liście takich opcji graficzny prostokąt jest cały wypełniony i nie da się zaznaczyć lub odznaczyć to znaczy, Ŝe opcja ta jest w tej kasie nieaktywna i jest umieszczona w kasie tylko ze względów kompatybilności numeracji opcji z innymi kasami firmy Novitus. - znacznik stanu naładowania akumulatora (poziom wypełnienia proporcjonalny do stanu naładowania)

9 2.10. Menu kasy Wywołanie większości funkcji kasy polega na wybraniu funkcji z Menu. Aby wejść do Menu naleŝy nacisnąć, gdy kasa nie jest w otartym paragonie. Poruszając się po Menu klawiszami moŝemy wybrać właściwą funkcję i spowodować jej wykonanie klawiszem. Jeśli dana pozycja Menu ma podpozycje (podmenu) to naciśnięcie powoduje przejście do podmenu. Cofanie się z podmenu następuje poprzez naciśnięcie klawisza (o jeden poziom) lub powoduje wyjście z Menu. KaŜda z funkcji menu ma swój unikatowy numer tzw. skrót liczbowy. Jest on widoczny przed kaŝdą pozycją Menu. Będąc w Menu moŝemy podawać kolejne cyfry skrótu, aby szybciej dojść do danej pozycji (bez uŝycia klawiszy strzałek). Skrót moŝna wybrać takŝe przed wejściem do Menu a po jego wprowadzeniu naciśnięcie klawiszy spowoduje od razu wejście w daną pozycję Menu. Np. aby szybko wywołać funkcją Raportu Dobowego powinniśmy naciskać kolejno klawisze. PoniŜej przedstawiono pełną strukturę funkcji Menu kasy: Uwaga! Czcionką pochyłą zaznaczono opcje dostępne tylko w kasie MAŁA Plus Menu 1 Funkcje 11 UŜytkownik 111 Logowanie Zmiana uŝytkownika/kasjera 112 Zmiana hasła Zmiana hasła uŝytkownika/kasjera 12 Kasa 121 Wpłata Wpłata gotówki do szuflady 122 Wypłata Wpłata gotówki do szuflady 123 Otwórz szufladę Otwiera szufladę 14 Obsługa 141 Zestaw rap. Drukowanie zestawu raportów 142 Typ sprzed Sp. Normalna Włączenie trybu sprzedaŝy normalnej 1422 Sp. Szybka Włączenie trybu spzedaŝy szybkiej (1 klawisz towar) 1423 Sp. Pojedyn. Włączenie trybu sprzedaŝy pojedynczej (1 towar paragon) 1424 Sp. Szyb.Poj. Włączenie trybu sp.szybkiej i pojedynczej (1 klawisz paragon) 19 Wyświetl 191 Czas Wyświetlenie czasu 192 Akumulator Wyświetlenie stanu akumulatora 193 UŜytkownika Wyświetlenie aktualnego uŝytkownika/kasjera 194 Ostatni par. Wyświetlenie kwoty ostatniego paragonu 195 Gotówkę Wyświetlenie stanu gotówki w kasie 2 Raporty 21 Dobowy Drukowanie raportu dobowego 22 Stanu Kasy Drukowanie raportu stanu kasy 23 Rap. Obrotów 231 Kasjerów Drukowanie raportu obrotów Kasjerów 232 Towarów Drukowanie raportu obrotów Towarów 233 Opakowań Drukowanie raportu obrotów Opakowań 234 Działów tow. Drukowanie raportu obrotów Działów towarowych 235 Godzinowych Drukowanie raportu obrotów Godzinowych 24 R. Dobowe Inne 241 Dobowy niezerujący Drukowanie raportu dobowego niezerującego (poglądowego) 242 Ostatni dobowy Drukowanie kopii ostatniego raportu dobowego 25 Rap. Okresowe 251 Miesięczny Drukowanie raportu miesięcznego 252 Okresowy Drukowanie raportu okresowego 253 Rozliczen. Drukowanie raportu rozliczeniowego 26 Rap. Danych 261 Dane Towarów 2611 Towary Drukuje zestawienie towarów 2612 Opakowania Drukuje zestawienie opakowań 2613 Tandemy Drukuje zestawienie tandemów 262 Działów Drukuje zestawienie działów towarowych 263 Jednostki Miar Drukuje zestawienie jednostek miar 264 Rabatów Drukuje zestawienie danych rabatów 265 UŜytkownicy 2651 Lista UŜytkowników Drukuje zestawienie uŝytkowników (kasjerów) 2652 Role uŝytkowników Drukuje zestawienie ról uŝytkowników 266 Ustawienia Wydruk ustawień (w tym opcji konfiguracyjnych) 267 Opisów Stałych Raport Opisów Stałych (drukowanych tekstów) 29 Zestaw Raportów Drukowanie konfigurowalnego zestawu raportów 3 Baza Danych 31 Towary 311 Edycja Dodawanie i edycja towarów i opakowań 312 Usuń Usuwanie opakowań 313 Funkcje tow PokaŜ cenę Wyświetlenie ceny 3132 Zmiana ceny Zmiana ceny 3137 Przecena towarów Przecena towarów (przy zmianie waluty) 319 Drukuj dane 3191 Towary Drukuje zestawienie Towarów 3192 Opakowania Drukuje zestawienie Opakowań 3193 Tandemy Drukuje zestawienie Tandemów 32 Działy towarowe 321 Edycja Edycja Działów Towarowych 329 Drukuj Drukuje zestawienie Działów Towarowych 33 Jednostki miary 331 Edycja Edycja Jednostek Miar 339 Drukuj Drukuje zestawienie Jednostek Miar 34 Rabaty/Narzuty 341 Edycja Edycja Tabeli Rabatów i Narzutów 342 Limity Edycja Limitów Rabatów 343 Domyślne Edycja Rabatów Domyślnych 349 Drukuj Drukuje dane Rabatów 35 UŜytkownicy 351 Edycja Edycja danych uŝytkowników 352 Usuń Usuwanie uŝytkowników 353 Zmiana hasła Zmiana hasła uŝytkownika 359 Drukuj Drukuje zestawienie UŜytkowników 36 Role UŜytkowników 361 Edycja Edycja Ról UŜytkowników 369 Drukuj Drukuje zestawienie Ról UŜytkowników 37 Płatności 371 Edycja Edycja płatności 379 Drukuj Drukuj zestawienie płatności 4 Ustawienia 41 Zegar Przestawienie zegara 16 17

10 42 Dane Identyf. 421 Nagłówek wydr. Programowanie nagłówka 422 Numer kasy Programowanie nr kasy 423 NIP Programowanie NIP 43 Stawki podatku Edycja stawek podatkowych 44 Tekst reklam. Wybór tekstu reklamowego po paragonie 45 Opcje 451 Komunikacja 4511 Połączenia Przyporządkowanie portu RS do urządzeń 4512 PC Opcje komunikacji z PC 452 Sprzęt 4521 Energia Oszczędność Opcje Autowyłączania i Autowygaszania 4522 Komponenty Opcje komponentów sprzętowych (np. szuflady) 4523 Wyświetlanie Kontrast Ustawienia kontrastu wyświetlacza 4524 Drukowanie Zwijacz Ustawienia siły zwijania zwijacza przy mechanizmie drukującym 453 System Opcje systemowe 454 Obsługa Opcje obsługi 455 SprzedaŜ Opcje sprzedaŝy 456 Wydruk 4561 Ogólne Ogólne opcje wydruku (podkreślenia) 4562 Paragonu Opcje zawartości paragonu 4563 Zestawu Rap Opcje Zestawu Raportu (Rap.Łańcuchowy) 4565 II waluta na parag Drukowanie drugiej waluty pod paragonem (przeliczenie) 457 Dane 4571 Kod wagowy Typ kodu wagowego 4572 Kontrola Kontrola danych 458 Funkcje opcji 4581 Ustaw domyślne Ustawia domyślne opcje 459 Drukuj Opcje Wydruk ustawień opcji 46 Limity 461 Rabatów Ustawienia maksymalnych rabatów 462 Kwot Ustawienia maks. kwot paragonu, gotówki itp.. 47 Parametry 471 Rabaty domyślny Ustawienie domyślnych rabatów 472 Kursy walut Ustawienie kursu EURO 473 Auto wylogowanie Ustawienie czasu automatycznego wylogowania 49 Drukuj ustawienia Wydruk ustawień kasy (w tym opcji) 5 Serwis 51 Testy 511 Serwisowe Testy tylko dla serwisu 512 Wszystko Testy wszystkie 513 Pojedynczo Wybrane testy 514 Cyklicznie Test cykliczne 52 Ustawienia S Ustawienia serwisowe wymagany tryb serwisu 5281 Zmiana waluty Funkcja zmiany waluty głównej kasy 53 Funkcje S Funkcje serwisowe 531 Sprawdź bazy Sprawdź poprawność baz danych 59 Informacje 591 Wersja Wyświetlenie wersji 592 Pamięć fisk. Wyświetlenie danych o pamięci fiskalnej 593 Pomiary nap. Wyświetlenie pomiarów napięć 9 Pomoc 91 Drukuj Menu 92 Drukuj Ustaw 93 Drukuj Opcje Struktura MENU Paragonu menu dostępne w otwartym paragonie: 1 Edytuj paragon funkcja edycji paragonu (przeglądanie paragonu) 2 Anuluj pozycje anuluje ostatnią pozycję na paragonie 3 Anuluj zapłatę anuluje wprowadzoną zapłatę za paragon 4 Anuluj paragon anuluje cały paragon 5 Otwórz szufladę otwiera szufladę w otwartym paragonie 6 Edycja numeru edycja (wpisanie, poprawa, kasowanie) numeru bez sprzedaŝy 7 PokaŜ w EURO pokazuje cenę tow./wartość par. w EURO (wg zaprogramowanego kursu) 8 PokaŜ czas pokazuje aktualną: datę, czas 9 PokaŜ uŝytkownika pokazuje aktualnie zalogowanego uŝytkownika 18 19

11 3. URUCHAMIANIE KASY MAŁA Po naciśnięciu klawisza i przytrzymaniu przez ok. 2 sekundy kasa uruchomi się wykonując wewnętrzne testy systemowe informując uŝytkownika o tym. Następnie kasa przejdzie do trybu sprzedaŝy. Gdy kasa jest zasilana z baterii wewnętrznej, ze względu na oszczędność energii akumulatora, po okresie bezczynności kasa automatycznie się wyłączy. W opcji [45211] Oszczędność jest moŝliwość ustawienia czasu, po jakim kasa samoczynnie się wyłączy (autowyłączanie), gdy będzie nieuŝywana. Aby wyłączyć kasę, naleŝy nacisnąć i przytrzymać przez ok. 2 sekundy klawisz. UWAGA! W sytuacjach awaryjnych naleŝy skorzystać z całkowitego (hardware owego) wyłączenia kasy, polega ono na naciśnięciu i przytrzymaniu klawisza przez 4 sekundy Podłączanie i konfiguracja czytnika kodów kreskowych. Kasa MAŁA moŝe współpracować z czytnikiem kodów kreskowych (skanerem). Doboru oraz konfiguracji czytnika powinien dokonać uprawniony serwisant. Do podłączenia kasy z komputerem niezbędny jest specjalny przewód połączeniowy. Podłączać skaner do kasy naleŝy tylko przy wyłączonym zasilaniu kasy. W funkcji [4511] Połączenia jest moŝliwość wyboru urządzenia współpracującego na portach RS232 (COM 1, COM 2 kasa MAŁA PLUS). NaleŜy na właściwym porcie ustawić urządzenie współpracujące Skaner. Jeśli identyfikacja towarów odbywać się będzie za pomocą skanera, naleŝy zwrócić uwagę na ustawienie opcji kontroli kodu EAN w Opcjach Kontroli Danych [4572] jak równieŝ typ kodu wagowego ustawianego funkcją [4571] Kod wagowy Podłączanie wagi Kasa moŝe współpracować z elektroniczną wagą sklepową. Wagę moŝna podłączyć do portu COM. Do podłączenia wagi z kasą niezbędny jest specjalny przewód połączeniowy (do danego typu wagi). Doboru wagi powinien dokonać uprawniony serwisant. W funkcji [4511] Połączenia jest moŝliwość wyboru urządzenia współpracującego. NaleŜy na właściwym porcie (portach) COM ustawić urządzenie WAGA. Kasa moŝe współpracować maksymalnie z 2 wagami jednocześnie (MAŁA PLUS) Podłączanie komputera Kasa MAŁA posiada moŝliwość współpracy z komputerem. Do podłączenia kasy z komputerem niezbędny jest specjalny przewód połączeniowy. NaleŜy pamiętać o ustawieniu w opcji [4511] Połączenia na Komputer PC na porcie COM1. W opcjach komunikacji [4512] PC naleŝy ustawić właściwą prędkość transmisji taką samą jak w komputerze. z terminalem zakończenie paragonu przy płatności kartą płatniczą powoduje skomunikowanie się kasy z terminalem. Przesyłana jest od razu do niego informacja z kwotą do zapłaty (wyeliminowana moŝliwość pomyłki przy przepisywaniu kwoty z paragonu do terminala oraz przyspieszona sama transakcja). Dalszy sposób obsługi terminala znajdzie UŜytkownik w Instrukcji Obsługi terminala. Po pozytywnie zakończonej płatności, terminal przesyła do kasy potwierdzenie, co automatycznie kończy paragon. Podłączenia terminala do kasy powinien dokonać uprawniony serwisant, posiadający uprawnienia na serwisowanie kas oraz terminali płatniczych. Podłączenia naleŝy dokonać przy wyłączeniu zasilania tak kasy, jak i terminala płatniczego. Do podłączenia słuŝy port COM w prawej ściance kasy. Po podłączeniu terminala konieczne jest ustawienie urządzenia współpracującego na EFT funkcją [4511] Połączenia na wybranym porcie COM Podłączanie szuflady Do kasy MAŁA jest moŝliwość podłączenia kasety na pieniądze (szuflady). MoŜe to być jedynie tzw. szuflada aktywna. Doboru szuflady oraz pierwszego podłączenia powinien dokonać uprawniony serwisant. Szufladę podłącza się do właściwego portu COM. W ofercie producenta kasy dostępne są specjalne szuflady dedykowane dla kas MAŁA. Po podłączeniu szuflady konieczne jest włączenie odpowiedniej funkcji w menu kasy: [4522] Komponenty Szuflada Wymiana papieru W wyposaŝeniu dostarczanym wraz z kasą MAŁA znajdują się dwie rolki papieru, który przed rozpoczęciem pracy naleŝy w odpowiedni sposób załoŝyć. Z uwagi na to, iŝ czynność wymiany papieru jest jedną z najczęstszych operacji wykonywanych podczas obsługi kasy, która wykonana niedokładnie moŝe być przyczyną nieprawidłowej pracy urządzenia, wskazane jest, aby uŝytkownik dokładnie zapoznał się ze sposobem zakładania nowych rolek papieru. Papier w kasie fiskalnej zuŝywany jest całkowicie, zbliŝanie się do końca rolki papieru sygnalizowane jest kolorowym paskiem na papierze, natomiast jego koniec sygnalizowany jest komunikatem: BRAK PAPIERU na wyświetlaczu obsługi. W celu wymiany papieru na nowy naleŝy: podnieść pokrywę komory mechanizmów drukujących chwytając ją w tylnej części i unosząc do góry pokrywa w przedniej części posiada zaczepy zdjąć szpule nawijania kopii, zsunąć nawinięty na niej papier: pociągnąć za zatrzask pokrywy mechanizmu drukującego i podnieść pokrywę; 3.4. Podłączenie i współpraca z terminalem płatniczym EFT Do kasy MAŁA moŝna podłączyć terminal płatniczy EFT. Terminal ten realizuje płatności kartami płatniczymi. Preferowanymi urządzeniami są terminale oferowane przez NOVITUS, współpracujący z Centrum Rozliczeniowym Pekao S.A. Dzięki połączeniu kasy 20 21

12 NOVITUS MAŁA / MAŁA PLUS wyciągnąć resztki papieru i usunąć z łoŝa drukarki pozostałe po starych papierach gilzy (nałoŝone na plastikową oś papieru); przygotować nowe rolki poprzez odwinięcie papieru, (uwaga na ewentualne pozostałości po kleju, aby po załoŝeniu nie zabrudzić nim głowicy drukarki) NałoŜyć obie rolki papieru na plastikową oś, włoŝyć obydwie rolki razem do zasobnika papieru (zgodnie z obrazkiem); NOVITUS MAŁA / MAŁA PLUS zamknąć pokrywę komory mechanizmów drukujących (wprowadzając odpowiednio zaczepy pokrywy zgodnie ze zdjęciem) wyprowadzając taśmę oryginału wydruku (lewą) na zewnątrz; skasować komunikat BRAK PAPIERU przyciskiem UWAGA! zatrzasnąć pokrywkę mechanizmu drukującego; lewy pasek papieru załoŝyć na szpulę nawijającą kopię (w ośce szpuli znajduje się nacięcie w które naleŝy włoŝyć koniec papieru, nawinąć jeden obrót papieru); szpulę z nawiniętym papierem umieścić na prowadnicach dopasowując koła zębate do siebie; 22 Podczas wymiany papieru naleŝy zwrócić uwagę na stan mechanizmu drukującego: jego sprawność, czy nie jest zanieczyszczony pyłem z papieru. Podczas kaŝdorazowej wymiany papieru naleŝy oczyścić mechanizm drukujący z pyłu za pomocą delikatnego pędzelka czy szczotki, lub przedmuchać spręŝonym powietrzem!!! 23

13 4. [1] FUNKCJE W tym trybie menu uŝytkownik ma do wyboru funkcje dotyczące m.in. logowania uŝytkownika, operacji kasowych, sterowania trybem sprzedaŝy i wyświetlania róŝnych informacji. Zostały one opisane w następnych podrozdziałach [11] UŜytkownik W tej pozycji menu kasy jest moŝliwość zalogowania właściwego uŝytkownika, który będzie prowadził sprzedaŝ na kasie. Na konto tego uŝytkownika (kasjera) zaliczone zostaną wszelkie obroty (sprzedaŝ, rozliczenie środków płatniczych itp.), jakie będą wykonywane na kasie do chwili zalogowania innego kasjera. [111] Logowanie po naciśnięciu jest moŝliwość wyboru kasjera (poprzez wpisanie jego numeru, lub wyboru z listy), lub dodanie nowego uŝytkownika, jeśli uŝytkownik nie został zaprogramowany. Po wyborze uŝytkownika kasa zaŝąda wprowadzenia hasła, jakie zostało dla niego zaprogramowane. [112] Zmiana hasła po naciśnięciu jest moŝliwość zmiany hasła dla zalogowanego uŝytkownika. Aby sprawdzić, jaki uŝytkownik jest aktualnie zalogowany moŝna uŝyć funkcji [193] Wyświetl UŜytkownika [12] Kasa W menu [12] Kasa uŝytkownik ma moŝliwość dokonania wpłaty oraz wypłaty z kasy. [121] Wpłata po wejściu do tej pozycji menu pokazuje się okno dialogowe do wpisania wartości wpłaty. Po wpisaniu za pomocą klawiszy numerycznych wartości wpłaty zatwierdzamy ją klawiszem. Kasa drukuje potwierdzenie dokonania (zarejestrowania) wpłaty do kasy. Kwota ta będzie widoczna w raporcie stanu kasy oraz raporcie kasjera, który był zalogowany w chwili dokonywania wpłaty. [122] Wypłata jak wyŝej, tylko wpisywana wartość jest wypłatą z kasy. [123] Otwórz szufladę polecenie otwarcia szuflady bez konieczności wprowadzania kwoty wpłaty lub wypłaty. Uwaga! Jeśli na kasie zaprogramowany jest kurs Euro (ustawienie [472] Kurs Euro) kasa będzie pytała o walutę podawanych kwot [141] Zestaw raportów W funkcji tej kasjer, który nie ma dostępu do pełnego menu (został mu on ograniczony) moŝe wydrukować Zestaw Raportów (zdefiniowany w opcjach [4563] Zestaw Raportów) [142]Tryb Obsługi SprzedaŜy W menu tym moŝemy wybrać jeden z trzech moŝliwych trybów prowadzenia sprzedaŝy na kasie: 1) [1421] SprzedaŜ Normalna standardowy tryb sprzedaŝy, który umoŝliwia pełną funkcjonalność obsługi sprzedaŝy. Tryb ten moŝna takŝe złączyć poprzez wybranie sekwencji 2) [1422] SprzedaŜ Szybka specjalny tryb sprzedaŝy, w którym naciśnięcie klawiszy numerycznych od 0-9 powoduje sprzedaŝ towarów o kodach od 0 do 9. Tryb ten moŝna takŝe złączyć poprzez wybranie sekwencji 3) [1423] SprzedaŜ Pojedyncza - specjalny tryb sprzedaŝy, w którym sprzedaŝ jednego towaru powoduje natychmiastowe zakończenie paragonu. Tryb ten moŝna takŝe złączyć poprzez wybranie sekwencji 4) [1424] SprzedaŜ Szybka Pojedyncza - specjalny tryb sprzedaŝy, w którym naciśnięcie klawiszy numerycznych od 0-9 powoduje sprzedaŝ towarów o kodach od 0 do 9 oraz natychmiastowe zakończenie paragonu. Tryb ten moŝna takŝe złączyć poprzez wybranie sekwencji 4.6. [19] Wyświetl Funkcja [19] Wyświetl umoŝliwia wyświetlenie na wyświetlaczu (bez wydruku) takich danych, jak: [191] Czas wyświetla aktualnie zaprogramowany czas w kasie; [192] Akumulator wyświetla stan naładowania akumulatora wewnętrznego kasy; [193] UŜytkownika wyświetla nazwę aktualnie zalogowanego uŝytkownika; [194] Ostatni par wartość ostatniego paragonu; [195] Gotówkę stan gotówki w kasie; 4.3. [14] Obsługa W menu [14] Obsługa mamy moŝliwość wybrania następujących funkcji: 1) Zestaw raportów 2) Trybu SprzedaŜy 3) Wydruku zestawu raportów (uŝyteczne, gdy kasjer nie ma dostępu do Menu raportów) 24 25

14 5. [2] RAPORTY 5.1. [21] Raport Dobowy Raport dobowy jest najwaŝniejszym raportem, jaki kaŝdy uŝytkownik zobowiązany jest wykonać codziennie po zakończeniu sprzedaŝy jako zerujący. Podczas wykonywania tego raportu następuje zapis do pamięci fiskalnej obrotu z całego dnia (od ostatniego raportu dobowego zerującego) z uwzględnieniem rozdziału kwot podatku na poszczególne stawki PTU, daty i godziny wykonania raportu, ilości wystawionych paragonów fiskalnych, ilości i wartości anulowanych paragonów. Wydruk tego raportu oznaczony jest numerem unikatowym kasy i logo fiskalnym: stylizowanym z literek PL. Wydruk ten naleŝy starannie przechowywać słuŝy jako rozliczenie podatków z Urzędem Skarbowym. Kolejność operacji podczas wykonywania raportu dobowego: Po wejściu do funkcji [21] R.Dobowy i zatwierdzeniu klawiszem kasa wyświetli komunikat: Czy drukować raport dobowy? Klawiszem moŝna zrezygnować z wykonania funkcji, klawiszem potwierdzamy wykonanie funkcji. Kolejnym pytaniem będzie pytanie o poprawność daty: Data jest poprawna? NaleŜy bezwzględnie skontrolować, czy wyświetlana przez kasę data jest zgodna z rzeczywistą, gdyŝ zatwierdzenie raportu dobowego z niewłaściwą datą doprowadzi do uszkodzenia pamięci fiskalnej kasy i konieczności jej wymiany na nową na koszt podatnika!!! JeŜeli wyświetlana data jest poprawna, zatwierdzamy klawiszem i raport dobowy zostanie wykonany (pojawi się komunikat: Proszę czekać i nastąpi wydruk raportu. W przypadku stwierdzenia niezgodności wyświetlanej daty z rzeczywistą, naleŝy wycofać się z funkcji raportu dobowego klawiszem i niezwłocznie wezwać serwis!!! W przypadku, gdy od ostatniego raportu dobowego nie była wykonana sprzedaŝ, po wejściu do funkcji raportu dobowego pojawi się komunikat: Brak sprzedaŝy! Drukować raport? Zatwierdzenie tego spowoduje wydrukowanie i zapisanie do pamięci fiskalnej raportu dobowego z zerowymi wartościami. Kasa moŝe przypominać o potrzebie wykonania raportu dobowego jeśli poprzedniego dnia nie wykonano raportu dobowego. Aby przypominanie było zgłaszane naleŝy zaznaczyć opcję systemową w pozycji menu [453] System, opcja 11 Kontrola raportu dobowego [22] Stan kasy W raporcie stanu kasy drukowane są wartości sprzedaŝy z rozbiciem na poszczególne środki płatnicze: gotówka, czeki itp., wpłaty, wypłaty, skup i sprzedaŝ opakowań zwrotnych, ilość paragonów fiskalnych, ilość paragonów anulowanych, ilość pozycji stornowanych. 1.Niezerujący 2.Zerujący Wydrukowane raporty zawierają identyczne dane, róŝny jest natomiast skutek ich wykonania. Wykonanie raportu jako zerujący spowoduje wyzerowanie wydrukowanych wartości i dane te w kasie nie będą juŝ dostępne. Wykonanie jako niezerujący ma charakter jedynie poglądowy, dane dalej będą w kasie dostępne i nadal będą sumowane. NaleŜy wybrać Ŝądany tryb raportu klawiszami strzałek i zatwierdzić klawiszem - nastąpi wydruk raportu 5.3. [23] Raporty obrotów W tym menu mamy moŝliwość wyboru następujących raportów obrotów: 1) Obrotów Kasjerów 2) Obrotów Towarów 3) Obrotów Opakowań 4) Obrotów Działów Towarowych 5) Obrotów Godzinowych Raporty te zostały szczegółowo opisane w następnych rozdziałach 5.4. [231] Raport Obrotów Kasjerów W raporcie kasjera drukowane są dla danego kasjera wartości sprzedaŝy z rozbiciem na poszczególne środki płatnicze: gotówka, czeki itp., wpłaty, wypłaty, skup i sprzedaŝ opakowań zwrotnych, ilość paragonów fiskalnych, ilość paragonów anulowanych, ilość pozycji stornowanych oraz datą i godziną rozpoczęcia (załogowania) i zakończenia (wylogowania) zmiany. Po wybraniu funkcji [231] Raport Obrotów Kasjerów i zatwierdzeniu klawiszem jest moŝliwość wyboru z listy zakresu raportu: 1. BieŜący kasjer raport tylko dla bieŝącego zalogowanego kasjera 2. Z listy raporty dla wybranego kasjera z listy 3. Wszyscy kasjerzy raporty dla wszystkich kasjerów zaprogramowanych na kasie Następnie naleŝy wybrać tryb raportu: 1. Niezerujący 2. Zerujący. Wydrukowane raporty zawierają identyczne dane, róŝny jest natomiast skutek ich wykonania. Wykonanie raportu jako zerujący spowoduje wyzerowanie wydrukowanych wartości i dane te w kasie nie będą juŝ dostępne. Wykonanie jako niezerujący ma charakter jedynie poglądowy, dane dalej będą w kasie dostępne i nadal będą sumowane. NaleŜy wybrać Ŝądany tryb raportu klawiszami i zatwierdzić - nastąpi wydruk raportu. Po wybraniu funkcji [22] Stan Kasy i zatwierdzeniu klawiszem jest moŝliwość wyboru z listy Rodzaju raportu: 26 27

15 5.5. [232] Raport Obrotów Towarów Na raporcie sprzedaŝy towarów drukowane są nazwy i kody towarów oraz informacje o ilości i wartości ich sprzedaŝy. Po wybraniu funkcji [232] Raport Obrotów Towarów i zatwierdzeniu klawiszem jest moŝliwość określenia (wyboru z listy) kryterium Zakresu raportu, dla których towarów raport ma być wykonany: 1. Wszystkie Towary wydrukowanie wszystkich towarów, które były sprzedawane od ostatniego raportu. 2. Zakres kodów pozwala na wybór zakresu towarów, dla których ma być sporządzony raport. Po wybraniu tego kryterium klawiszem naleŝy podać Zakres raportu: Od: (wpisać za pomocą klawiszy numerycznych kod towaru początkowego dla wykonania raportu, np. 1) i zatwierdzić klawiszem. Następnie naleŝy podać kod towaru, na którym wydruk raportu ma być zakończony (np. 100) i zatwierdzić klawiszem - następuje wydruk raportu. 3. W danym dziale moŝna zadeklarować, z jakiego działu towary maja być objęte raportem. Po wybraniu tego kryterium klawiszem na wyświetlaczu pokaŝe się Zakres raportu i za pomoca klawiszy moŝna wybrać z listy dział, dla jakiego ma być wykonany raport. 4. W danej stawce pozwala na wydrukowanie raportu sprzedaŝy towarów w określonej (wybranej) stawce PTU (VAT). Po wybraniu tego kryterium klawiszem na wyświetlaczu pokaŝe się Zakres raportu i za pomoca klawiszy moŝna wybrać z listy stawkę PTU, dla jakiej ma być wykonany raport. Na liście znajdują się kolejno wszystkie stawki PTU A, B, C, D, E, F, G, a obok nich wyświetlane SA wartości tych stawek. Jeśli obok stawki widnieje znak - oznacza to, Ŝe dana stawka nie jest oprogramowana (jest nieaktywna), jeśli widnieje znaczek ZW, oznacza to, Ŝe towary przywiązane do tej litery są towarami zwolnionymi z podatku. Po wyborze i zatwierdzeniu klawiszem jednego z wyŝej opisanych kryteriów naleŝy z dostępnej listy Tryb raportu : 1. Niezerujący 2. Zerujący. Wydrukowane raporty zawierają identyczne dane, róŝny jest natomiast skutek ich wykonania. Wykonanie raportu jako zerujący spowoduje wyzerowanie wydrukowanych wartości i dane te w kasie nie będą juŝ dostępne. Wykonanie jako niezerujący ma charakter jedynie poglądowy, dane dalej będą w kasie dostępne i nadal będą sumowane. NaleŜy wybrać Ŝądany tryb raportu i zatwierdzić klawiszem - nastąpi wydruk raportu. Jeśli nie było sprzedaŝy w podanym zakresie, na raporcie (z określeniem podanego zakresu) wydrukowany zostanie komunikat: Brak sprzedaŝy [233] Raport Obrotów Opakowań Na raporcie obrotów opakowań drukowane są nazwy i kody opakowań oraz informacje o ilości i wartości ich sprzedaŝy oraz przyjęć. Po wybraniu funkcji [233] Raport Obrotów Opakowań i zatwierdzeniu klawiszem jest moŝliwość określenia (wyboru z listy) kryterium Zakresu raportu, dla których opakowań raport ma być wykonany: 1. Wszystkie wydrukowanie raportu wszystkich opakowań, które były sprzedawane i przyjmowane od ostatniego raportu. 2. Zakres kodów pozwala na wybór zakresu opakowań, dla których ma być sporządzony raport. Po wybraniu tego kryterium klawiszem naleŝy podać Zakres raportu: Od: (wpisać za pomocą klawiszy numerycznych kod opakowania początkowego dla wykonania raportu, np. 101) i zatwierdzić klawiszem. Następnie naleŝy podać kod opakowania, na którym wydruk raportu ma być zakończony (np. 200) i zatwierdzić klawiszem. Po wyborze i zatwierdzeniu jednego z wyŝej opisanych kryteriów naleŝy wybrać z dostępnej listy Tryb raportu : 1. Niezerujący 2. Zerujący. Wydrukowane raporty zawierają identyczne dane, róŝny jest natomiast skutek ich wykonania. Wykonanie raportu jako zerujący spowoduje wyzerowanie wydrukowanych wartości i dane te w kasie nie będą juŝ dostępne. Wykonanie jako niezerujący ma charakter jedynie poglądowy, dane dalej będą w kasie dostępne i nadal będą sumowane. NaleŜy wybrać Ŝądany tryb raportu klawiszami i zatwierdzić klawiszem - nastąpi wydruk raportu. Jeśli nie było sprzedaŝy w podanym zakresie, na raporcie (z określeniem podanego zakresu) wydrukowany zostanie komunikat: Brak sprzedaŝy [234] Raport Obrotów Działów Towarowych Na raporcie sprzedaŝy działów drukowane są nazwy i numery działów oraz informacje o ilości i wartości ich sprzedaŝy. Po wybraniu funkcji [234] Raport Obrotów Działów i zatwierdzeniu klawiszem jest moŝliwość określenia (wyboru z listy) kryterium Zakresu raportu, dla których opakowań raport ma być wykonany: 1. Wszystkie wydrukowanie raportu wszystkich działów, w których były sprzedawane towary od ostatniego raportu

16 2. Zakres działów pozwala na wybór zakresu działów, dla których ma być sporządzony raport. Po wybraniu tego kryterium klawiszem naleŝy podać Zakres raportu : wybrać z dostępnej listy (wyświetlany jest numer i nazwa działu), od którego raport ma być rozpoczęty i zatwierdzić klawiszem. Następnie naleŝy wybrać z dostępnej listy dział, na którym wydruk raportu ma być zakończony i zatwierdzić klawiszem. Po wyborze i zatwierdzeniu jednego z wyŝej opisanych kryteriów naleŝy wybrać z dostępnej listy Tryb raportu : 1. Niezerujący 2. Zerujący. Wydrukowane raporty zawierają identyczne dane, róŝny jest natomiast skutek ich wykonania. Wykonanie raportu jako zerujący spowoduje wyzerowanie wydrukowanych wartości i dane te w kasie nie będą juŝ dostępne. Wykonanie jako niezerujący ma charakter jedynie poglądowy, dane dalej będą w kasie dostępne i nadal będą sumowane. NaleŜy wybrać Ŝądany tryb raportu klawiszami i zatwierdzić klawiszem - nastąpi wydruk raportu. Jeśli nie było sprzedaŝy w podanym zakresie, na raporcie (z określeniem podanego zakresu) wydrukowany zostanie komunikat: Brak sprzedaŝy [235] Raport Obrotów Godzinowych W raporcie godzinowym drukowane jest zestawienie sprzedaŝy z rozbiciem na poszczególne godziny, drukowane są informacje ilości wystawionych w danej godzinie paragonów, ilości pozycji na paragonach oraz wartości sprzedaŝy. JeŜeli w jakichś godzinach ni wystąpiła sprzedaŝ, godziny te są pominięte. Po wejściu do [235] Raport Obrotów Godzinowych klawiszem wyświetlone zostanie okno dialogu: Za dzień i do wyboru: 1. Aktualny, 2. Poprzedni. Po wybraniu (za pomocą klawiszy ) właściwego dnia i zatwierdzeniu klawiszem wyświetlane jest pytanie o tryb raportu: 1. Niezerujący 2. Zerujący Wydrukowane raporty zawierają identyczne dane, róŝny jest natomiast skutek ich wykonania. Wykonanie raportu jako zerujący spowoduje wyzerowanie wydrukowanych wartości i dane te w kasie nie będą juŝ dostępne. Wykonanie jako niezerujący ma charakter jedynie poglądowy, dane dalej będą w kasie dostępne i nadal będą sumowane. NaleŜy wybrać Ŝądany tryb raportu i zatwierdzić klawiszem - nastąpi wydruk raportu [24] Raporty Dobowe Inne W tym Menu mamy do wyboru moŝliwość wybrania do wydruku niefiskalnych raportów dobowych: 1) Raport dobowy niezerujący 2) Ostatni raport dobowy [241] Raport Dobowy Niezerujący Raport ten jest niefiskalnym wydrukiem poglądowym przyszłego raportu dobowego. Drukowane są na nim wartości sprzedaŝy w poszczególnych stawkach podatkowych wraz z rozliczeniem podatku naleŝnego. Aby wykonać raport naleŝy wybrać funkcję [241] Dobowy Niezerujący i zatwierdzić klawiszem raport zostanie automatycznie wydrukowany. Wydrukowanie raportu nie niesie za sobą Ŝadnych konsekwencji Ŝadne wartości w kasie nie są zerowane. MoŜna go wykonywać wielokrotnie w ciągu dnia [242] Ostatni Raport Dobowy Raport ten jest niefiskalną kopią ostatniego raportu dobowego. Drukowane są na nim wartości sprzedaŝy w poszczególnych stawkach podatkowych wraz z rozliczeniem podatku naleŝnego. Aby wykonać raport naleŝy wybrać funkcję [242] Ostatni Dobowy i zatwierdzić klawiszem raport zostanie automatycznie wydrukowany. Wydrukowanie raportu nie niesie za sobą Ŝadnych konsekwencji Ŝadne wartości w kasie nie są zerowane. MoŜna go wykonywać wielokrotnie w ciągu dnia [25] Raporty Okresowe Raporty okresowe są odczytami raportów dobowych z pamięci fiskalnej. W raportach okresowych rozróŝniamy 3 typy raportów: 1) Raport Miesięczny z zakresu jednego zakończonego miesiąca 2) Raport Okresowy z dowolnego zakresu dat lub numerów raportów dobowych 3) Raport Rozliczeniowy - z dowolnego zakresu dat lub numerów raportów dobowych, ale tylko po zakończeniu trybu fiskalnego [251] Raport Miesięczny Funkcja [251] Raport Miesięczny drukuje raport za okres miesiąca: podaje się tylko miesiąc i rok, za jaki raport ma być wykonany. Drukowane są wszystkie raporty, jakie zostały zapisane w pamięci fiskalnej kasy w wybranym miesiącu. Wykonanie raportu jest moŝliwe 30 31

17 tylko za zakończony miesiąc. Po wybraniu tego typu raportu klawiszem naleŝy określić miesiąc i rok, za jaki raport ma być wydrukowany. Za pomocą klawiszy numerycznych naleŝy wpisać (skorygować) podpowiadany przez kasę miesiąc i rok (za pomocą klawiszy moŝna poruszać się kursorem pomiędzy wyświetlanymi cyframi). Właściwie wpisany miesiąc i rok naleŝy zatwierdzić klawiszem. Następuje wydruk raportu. Jeśli wybrany zakres jest niewłaściwy (np. miesiąc jeszcze nie jest zakończony) to pokaŝe się komunikat: Błąd zakresu raportu. Jeśli w wybranym miesiącu nie było wykonanych raportów dobowych, kasa zgłosi komunikat: Brak danych w tym zakresie. Raport miesięczny jest raportem fiskalnym posiada pełne oznaczenia fiskalne: deskryptor: FISKALNY, znaczek PL oraz pełny numer unikatowy kasy (trzy litery i 8 cyfr) [252] Raport Okresowy Funkcja [252] Raport Okresowy drukuje raport za podany zakres. Zakres moŝna podać jako numery raportów dobowych zapisane w pamięci fiskalnej lub jako daty (początkową i końcową). Raport moŝna wykonać jako pełny lub jako podsumowanie (krótkie zsumowanie raportów z podanego zakresu). Po wybrani tego typu raportu klawiszem naleŝy wybrać z listy Raport : 1. Wg dat 2. Wg nr Właściwe kryterium wybieramy klawiszem przechodzimy do dialogu Zakres raportu Od: naleŝy wpisać numer/datę początkową dla raportu okresowego. Datę i numer wpisujemy uŝywając klawiatury numerycznej. Datę podajemy w formacie: DD-MM- RRRR (taki format jest podpowiadany na wyświetlaczu). Podczas wpisywania daty pomiędzy wpisywanymi cyframi moŝna się poruszać kursorem za pomocą klawiszy. Wpisany właściwy numer/datę zatwierdzamy klawiszem. Następnie w identyczny sposób naleŝy wpisać numer/datę końcową dla wykonywanego raportu. Wpisany numer/datę naleŝy zatwierdzić klawiszem. Kolejnym kryterium do określenia raportu jest rodzaj Wydruku raportu : 1. Pełny wybranie tego typu wydruku spowoduje wydruk wszytskich raportów zapisanych w wybranym zakresie w pamięci fiskalnej. Na końcu wydruku znajdzie się podsumowanie wydrukowanego zakresu. Raport okresowy wykonany jako PEŁNY jest raportem fiskalnym posiada pełne oznaczenia fiskalne: deskryptor: FISKALNY, znaczek PL oraz pełny numer unikatowy kasy (trzy litery i 8 cyfr). 2. Podsumowanie raport zostanie wydrukowany w postaci samego podsumowania raportów dobowych z wybranego zakresu. Raport wykonany jako podsumowanie NIE JEST raportem fiskalnym (deskryptor: NIEFISKALNY, tylko część cyfrowa numeru unikatowego) [253] Raport Rozliczeniowy Funkcja [253] Raport Rozliczeniowy drukuje raport podobny do raportu okresowego opisanego w poprzednim rozdziale, ale ma on inny tytuł ( Raport Rozliczeniowy Fiskalny ) i moŝna go wykonać dopiero po zamknięciu trybu fiskalnego kasy. Edycja zakresu i trybu raportu jest identyczna jak dla raportu okresowego [26] Raporty Danych W tym menu mamy do wyboru wydrukowanie szeregu raportów zawierających zaprogramowane dane i ustawienia kasy. Wszystkie z tych raportów są takŝe dostępne w menu [3] Baza danych i [4] Ustawienia przy kaŝdej kategorii programowanych danych. W tym miejscu zostały zebrane wszystkie te wydruku w celu łatwiejszego wyboru wydrukowania wielu raportów dotyczących ustawionych na kasie danych [261] Raport Dane Towarów W tym menu mamy do wyboru wydrukowanie szeregu raportów zawierających dane towarów, opakowań, listy tandemów i ustawienia kasy. Wszystkie z tych raportów są takŝe dostępne w menu [319] Drukuj dane Towarów [2611] Raport Towary Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie towarów. Po wybraniu funkcji [2611] Raport Towary i zatwierdzeniu klawiszem jest moŝliwość określenia (wyboru z listy) kryterium Zakresu raportu, dla których towarów raport ma być wykonany: 1. Wszystkie Towary wydrukowanie wszystkich towarów, które były sprzedawane od ostatniego raportu. 2. Zakres kodów pozwala na wybór zakresu towarów, dla których ma być sporządzony raport. Po wybraniu tego kryterium klawiszem naleŝy podać Zakres raportu: Od: (wpisać za pomocą klawiszy numerycznych kod towaru początkowego dla wykonania raportu, np. 1) i zatwierdzić klawiszem. Następnie naleŝy podać kod towaru, na którym wydruk raportu ma być zakończony (np. 100) i zatwierdzić klawiszem. 3. W danym dziale moŝna zadeklarować, z jakiej grupy towarów (działu) towary maja być objęte raportem. Po wybraniu tego kryterium klawiszem na wyświetla

18 czu pokaŝe się Zakres raportu i za pomoca klawiszy moŝna wybrać z listy dział, dla jakiego ma być wykonany raport. 4. W danej stawce pozwala na wydrukowanie raportu sprzedaŝy towarów w określonej (wybranej) stawce PTU (VAT). Po wybraniu tego kryterium klawiszem na wyświetlaczu pokaŝe się Zakres raportu i za pomoca klawiszy moŝna wybrać z listy stawkę PTU, dla jakiej ma być wykonany raport. Na liście znajdują się kolejno wszystkie stawki PTU A, B, C, D, E, F, G, a obok nich wyświetlane SA wartości tych stawek. Jeśli obok stawki widnieje znak - oznacza to, Ŝe dana stawka nie jest oprogramowana (jest nieaktywna), jeśli widnieje znaczek ZW, oznacza to, Ŝe towary przywiązane do tej litery są towarami zwolnionymi z podatku. Po wyborze i zatwierdzeniu klawiszem jednego z wyŝej opisanych kryteriów naleŝy z dostępnej listy Rodzaj wydruku : 1.Pełne dane wszystkie dane towarów 2.Cennik. Nazwa, stawka PTU, kod i cena 3.Towary i VAT Nazwa, stawka PTU i kod. 4.Zmiany cen Podobnie jak cennik, lecz drukowane są tylko pozycje, których ceny uległy zmianie począwszy od ostatniego raportu [2612] Raport Opakowania Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie opakowań zwrotnych. Po wybraniu funkcji [2612] Raport Opakowania i zatwierdzeniu klawiszem jest moŝliwość określenia (wyboru z listy) kryterium Zakresu raportu, dla których towarów raport ma być wykonany: 1. Wszystkie opakowania wydrukowanie wszystkich towarów, które były sprzedawane od ostatniego raportu. 2. Zakres kodów pozwala na wybór zakresu towarów, dla których ma być sporządzony raport. Po wybraniu tego kryterium klawiszem naleŝy podać Zakres raportu: Od: (wpisać za pomocą klawiszy numerycznych kod towaru początkowego dla wykonania raportu, np. 1) i zatwierdzić klawiszem. Następnie naleŝy podać kod towaru, na którym wydruk raportu ma być zakończony (np. 100) i zatwierdzić klawiszem. Po wyborze i zatwierdzeniu klawiszem jednego z wyŝej opisanych kryteriów naleŝy z dostępnej listy Rodzaj wydruku : 1.Pełne dane wszystkie dane towarów 2.Cennik. Nazwa, kod i cena 3.Zmiany cen Podobnie jak cennik, lecz drukowane są tylko pozycje, których ceny uległy zmianie począwszy od ostatniego raportu [2613] Raport Tandemy Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie tandemów tj. towarów, które mają przyporządkowane opakowanie zwrotne. Po wybraniu funkcji [2613] Tandemy i zatwierdzeniu klawiszem. Do wyboru mamy kryteria: 1. Wszystkie Towary wydrukowanie wszystkich towarów i opakowań, powiązanych w tandemy. 2. Zakres kodów pozwala na wybór zakresu towarów i opakowań, powiązanych w tandemy. Po wybraniu tego kryterium klawiszem naleŝy podać Zakres raportu: Od: (wpisać za pomocą klawiszy numerycznych kod towaru początkowego dla wykonania raportu, np. 1) i zatwierdzić klawiszem. Następnie naleŝy podać kod towaru, na którym wydruk raportu ma być zakończony (np. 100) i zatwierdzić klawiszem. 3. W danym dziale moŝna zadeklarować, z jakiej grupy towarów (działu) towary i opakowań, powiązane w tandemy, maja być objęte raportem. Po wybraniu tego kryterium klawiszem na wyświetlaczu pokaŝe się Zakres raportu i za pomoca klawiszy moŝna wybrać z listy dział, dla jakiego ma być wykonany raport. 4. W danej stawce pozwala na wydrukowanie raportu towarów i opakowań, powiązanych w tandemy w określonej (wybranej) stawce PTU (VAT) towaru. Po wybraniu tego kryterium klawiszem na wyświetlaczu pokaŝe się Zakres raportu i za pomoca klawiszy moŝna wybrać z listy stawkę PTU, dla jakiej ma być wykonany raport. Na liście znajdują się kolejno wszystkie stawki PTU A, B, C, D, E, F, G, a obok nich wyświetlane SA wartości tych stawek. Jeśli obok stawki widnieje znak - oznacza to, Ŝe dana stawka nie jest oprogramowana (jest nieaktywna), jeśli widnieje znaczek ZW, oznacza to, Ŝe towary przywiązane do tej litery są towarami zwolnionymi z podatku. Po wyborze i zatwierdzeniu klawiszem jednego z wyŝej opisanych kryteriów naleŝy z dostępnej listy Rodzaj wydruku : 1.Pełne dane wszystkie dane towarów i opakowań 2.Cennik. Nazwa towaru, stawka PTU, kod i cena, nazwa opakowania, kod 3.Towary i VAT Nazwa towaru, stawka PTU i kod, nazwa opakowania, kod. 4.Zmiany cen Podobnie jak cennik, lecz drukowane są tylko pozycje, których ceny uległy zmianie począwszy od ostatniego raportu

19 5.21. [262] Raport Działów Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie Działów Towarowych, które słuŝą do grupowania towarów. Po wybraniu funkcji zostanie wydrukowany raport [263] Raport Jednostki Miar Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie Jednostek Miar, które mogą być drukowane przy ilościach towarów na paragonie, jeśli wybrana jest opcja [1] Drukuj j.miar w kategorii [4562] Opcje wydruku paragonu. Po wybraniu funkcji zostanie wydrukowany raport [264] Raport Rabatów Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie Rabatów i Narzutów, które mogą być uŝyte przy wystawianiu paragonu. Po wybraniu funkcji zostanie wydrukowany raport [29] Zestaw Raportów Funkcja drukowania zestawu raportów, jakie zostały skonfigurowane w opcji [4563] Zestaw Raportów gdzie podajemy, jakie raporty mają wejść w skład zestawu. Zamiast wykonywać po kolei kilku róŝnych raportów na koniec dnia, moŝna skonfigurować kasę tak, aby po wywołaniu tej jednej funkcji (skrót [29]) kasa wykonała po kolei wszystkie te raporty. [29] Zestaw Raportów zatwierdzenie klawiszem. Kasa zapyta: Drukować zestaw raportów? Potwierdzenie klawiszem, lub rezygnacja klawiszem. Potem mamy do wyboru czy raport ma być wykonany jako zerujący czy teŝ niezerujący. Jeśli w zestawie raportów zerującym jest raport dobowy (kasa w trybie fiskalnym) nastąpi pytanie o poprawność daty: Data jest poprawna? Klawiszem potwierdzamy, klawiszem wycofujemy się z funkcji. Podczas wykonywania zestawu raportów, w którym jest raport fiskalny dobowy naleŝy bezwzględnie stosować się do zaleceń zawartych w rozdziale 5.1 niniejszej instrukcji [265] Raport UŜytkownicy W tym menu mamy do wyboru wydruk listy UŜytkowników (kasjerów) i Ról UŜytkowników (określających prawa dostępu). Raporty te są opisane w następnych rozdziałach [2651] Raport Lista UŜytkowników Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie UŜytkowników (kasjerów). Po wybraniu funkcji zostanie wydrukowany raport [2652] Raport Role UŜytkowników Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie Ról UŜytkowników (kasjerów). Role UŜytkowników określają zakres praw dostępu do poszczególnych zakresów funkcjonalnych kasy. Poprzez przypisanie uŝytkownikowi danej roli określamy, jakie ma on prawa dostępu. Po wybraniu funkcji zostanie wydrukowany raport [266] Raport Ustawień Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy zaprogramowanych w kasie Ustawień danych, parametrów kasy, które moŝemy zaprogramować w funkcjach kategorii [4] Ustawienia. Po wybraniu funkcji zostanie wydrukowany raport [267] Raport Opisów Stałych Ta funkcja słuŝy do wydrukowania listy wszystkich Opisów Stałych, jakie kasa uŝywa w swoich wydrukach

20 6. [3] BAZA DANYCH 6.1. [31] Towary Kasa ma moŝliwość zaprogramowania (w zaleŝności od wersji) 500 (kasa MAŁA), lub (MAŁA PLUS) towarów, których będzie prowadzić ewidencje sprzedaŝy. KaŜdy towar musi mieć zaprogramowaną nazwę i stawkę PTU (stawkę Podatku od Towaru i Usług). Dodatkowo kaŝdemu towarowi moŝna zaprogramować cenę sprzedaŝy, określić rodzaj ceny (zmienna, stała), precyzję sprzedaŝy (ilość miejsc po przecinku ilości), przywiązać do działu, powiązać z opakowaniem [311] Edycja Towarów [311] Edycja wyboru tej funkcji dokonujemy klawiszem. Następnie naleŝy podać kod edytowanego towaru za pomocą cyfr na klawiaturze i zatwierdzić klawiszem. W przypadku, kiedy chcemy wykonać edycję istniejącego towaru i nie pamiętamy kodu towaru a znamy nazwę moŝemy wybrać towar z bazy towarowej po nazwie naciskając klawisz (podpowiedź L lista, w prawym górnym rogu wyświetlacza). Po wyświetleniu listy towarów moŝna wprowadzać litery i cyfry a kasa stara się znaleźć pasującą do wprowadzanych liter nazwę. Towar odnaleźć w bazie moŝna równieŝ poruszając się klawiszami oraz. MoŜna wtedy wybrać nazwę towaru, którego edycji chcemy dokonać. Wybór naleŝy zatwierdzić klawiszem 38. Na wyświetlaczu pojawi się kod wybranego towaru. Aby przejść dalej naleŝy zatwierdzić kod klawiszem. UWAGA! Jeśli w kasie jest ustawiona opcja nr 8 Dwa kody na towar w menu 453 Opcje systemu to przy dodawaniu nowego towaru musimy tu podać krótki kod towaru tzw. porządkowy określający miejsce towaru w bazie towarów. Jeśli nie wiemy, jaki podać to, mo- Ŝemy wybrać pierwszy wolny poprzez naciśnięcie klawiszy. Wtedy na wyświetlaczu pojawi się nam proponowany przez kasę kod, który moŝemy zaakceptować klawiszem. Jeśli chcemy edytować istniejący towar to moŝemy w pytaniu o kod podać jeden z dwóch kodów towarów. Jeśli podamy drugi kod długi (kreskowy) to po jego zatwierdzeniu klawiszem kasa poda nam kod krótki (porządkowy miejsce w bazie) po akceptacji którego przejdziemy do dalszej edycji. Jeśli w bazie jest towar o tym kodzie, to jego nazwa pojawi się na wyświetlaczu. Jeśli w bazie towarowej nie ma towaru o tym kodzie pojawi się pusta nazwa (jeŝeli towar był wybrany z listy sytuacja ta nie wystąpi). W trybie edycji towaru moŝna oprogramować: Nazwa - W trybie wpisywania (edycji) nazwy na wyświetlaczu w prawym górnym rogu pojawia się znaczek - klawiatura przestawiona jest w tryb alfanumeryczny wpisywania tekstu. Nazwę towaru naleŝy wpisać uŝywając klawiatury jak opisano w rozdziale 2.7 niniejszej instrukcji. Wpisaną nazwę naleŝy zatwierdzić klawiszem. Kod (kreskowy) Pole to występuje tylko, jeśli ustawiona jest opcja nr 8 Dwa kody na towar w menu 453 Opcje systemu. W polu tym powinniśmy podać drugi kod towaru, który na ogół będzie odpowiadał kodowi kreskowemu lub moŝe być teŝ innym zdefiniowanym unikatowym kodem, ale musi on zawierać co najmniej 6 cyfr. Pole to moŝe pozostać puste, jeśli towar nie ma mieć drugiego kodu. Cena Za pomocą klawiszy numerycznych (oraz ewentualnie przecinka) naleŝy zaprogramować cenę sprzedaŝy towaru. Cenę moŝna zaprogramować na 0, jednak wówczas rodzaj ceny (opisane poniŝej) naleŝy ustawić na zmienna bo inaczej sprzedaŝ towaru nie będzie moŝliwa. Klawisz zatwierdza wpisana cenę i przechodzi do następnej opcji towaru: Typ deklaracja, czy programowany artykuł jest Towarem/usługą, czy teŝ Opakowaniem. Wyboru z listy dokonujemy za pomocą klawiszy. Wybranie opcji opakowanie spowoduje, Ŝe nie będzie miał on przypisanej stawki PTU a jego sprzedaŝ nie będzie wliczana do obrotu. Klawisz zatwierdza wybór i przechodzi do następnej opcji towaru (w przypadku wyboru opakowanie wychodzi z programowania). Stawka przypisanie stawki PTU dla towaru lub określenie zwolnienia towaru z rejestracji PTU. Za pomocą klawiszy wybieramy z dostępnej listy stawkę PTU. Na liście wyświetlane są litery stawek A G wraz z przyporządkowanymi im wartościami stawek. Znak - obok litery stawki oznacza, Ŝe stawka nie jest oprogramowana (nieaktywna), sprzedaŝ towaru przypisanego do tej litery nie będzie moŝliwa. Oznaczenie ZW obok litery informuje, Ŝe towary przypisane do tej litery będą zwolnione z PTU. Klawisz zatwierdza wybór i przechodzi do następnej opcji towaru. Opcje ceny - deklaracja typu ceny: Cena zmienna Podczas sprzedaŝy towaru cenę moŝa wpisać ręcznie z klawiatury. Jeśli cena nie zostanie podana, to towar zostanie sprzedany z cena zaprogramowaną. Jeśli cena zaprogramowana jest na zero, to wówczas podczas sprzedaŝy cena musi być podana. Cena stała towar moŝe być sprzedawany tylko z zaprogramowaną ceną. Wpisanie ceny z klawiatury podczas sprzedaŝy spowoduje błąd. Klawisz zatwierdza wybór i przechodzi do następnej opcji towaru. Jednostka - określa, z opisem, jakiej jednostki na paragonie sprzedawany będzie towar. Do wyboru z listy jest: (Brak), szt., kg., dag, g., t., m., km., m2, m3, l., opak., oraz 39