Badania obrazowe w zaburzeniach rytmu serca
|
|
- Wacław Kruk
- 8 lat temu
- Przeglądów:
Transkrypt
1 PRACE POGLĄDOWE Ewa Nowalany-Kozielska Badania obrazowe w zaburzeniach rytmu serca Imaging studies in arrhythmias II Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii ŚUM, Szpital Specjalistyczny w Zabrzu Kierownik: Dr hab. med. Ewa Nowalany-Kozielska, prof. ŚUM Dodatkowe słowa kluczowe: badania obrazowe zaburzenia rytmu serca Additional key words: imaging studies arrhythmias Badania obrazowe pełnią bardzo ważną rolę w diagnostyce zaburzeń rytmu serca. Mogą odpowiedzieć na wiele pytań dotyczących diagnozowania i postępowania z pacjentami. Nie wszystkie rodzaje arytmii wymagają wykonywania badań obrazowych. Diagnostyki tej wymagają przede wszystkim: częstoskurcze komorowe i nadkomorowe, wymagająca leczenia ekstrasystolia komorowa, migotanie przedsionków, osoby obciążone genetycznie chorobami prowadzącymi do groźnych arytmii, chorzy przed zabiegami ablacji i kardiowersji, zaburzenia rytmu u sportowców i osoby wykonujące szczególne zawody (np. piloci). Podstawowym nieinwazyjnym badaniem obrazowym w diagnostyce arytmii jest badanie ECHO (echokardiografia), bezpieczne również u kobiet w ciąży. Pozostałe badania obrazowe powinny być wykonywane w przypadku niemożności uzyskania wystarczających informacji diagnostycznych w badaniu ECHO, ze względu na koszty, gorszą dostępność i działania niepożądane (klasa zaleceń IIaB wg AHA/ACC/ ESC). Spośród tych badań rezonans magnetyczny jest złotym standardem w ocenie anatomii i funkcji serca, pozwala na ocenę struktury mięśnia i może w sposób istotny uzupełnić informacje uzyskane w badaniu ECHO, jest również bezpieczny u kobiet w ciąży. Imaging studies play a very important role in the diagnosis of cardiac arrhythmias. They are able to answer many questions relating to the diagnosis and treatment of patients. Not all types of arrhythmias require you to perform imaging studies. Diagnosis require above all: ventricular tachycardia and supraventricular tachycardia, ventricular extrasystoles requiring treatment, atrial fibrillation, individuals who are at genetically diseases leading to severe arrhythmia, patients before ablation procedures and cardioversion, arrhythmias in athletes and people performing specific professions (eg pilots). The primary non-invasive imaging technique for the diagnosis of arrhythmias is the ECHO, also safe in pregnant women. Other imaging studies should be performed in case of inability to obtain sufficient diagnostic information in ECHO, because of the cost, availability and worse side effects (class of recommendation IIaB by AHA /ACC /ESC). Among these studies is the study of magnetic resonance imaging gold standard for assessing the anatomy and function of the heart, allows the assessment of myocardial structure and can significantly supplement the information obtained in the study of ECHO, is also safe in pregnant women. Adres do korespondencji: Dr hab. med. Ewa Nowalany-Kozielska, prof. ŚUM Zabrze Ul. Marii Skłodowskiej-Curie 10 tel/fax. 32/ ewakozielska@wp.pl Badania obrazowe zajmują istotne miejsce w diagnozowaniu przyczyn arytmii (obecność lub brak strukturalnej choroby i zaburzeń funkcji serca, ocena zaawansowania), w wyborze najskuteczniejszej metody leczenia i prognozowaniu odległego przebiegu choroby (w tym ryzyka nagłego zgonu). Są pomocne w przeprowadzeniu leczenia inwazyjnego arytmii (ablacje, kardiowersja elektryczna). Możemy je podzielić na inwazyjne (koronarografia, cewnikowanie serca i biopsja mięśnia sercowego) i nieinwazyjne (echokardiografia [ECHO], tomografia komputerowa [CT], rezonans magnetyczny [MRI], scyntygrafia serca [SPECT, PET] i zdjęcie RTG klatki piersiowej), choć tradycyjnie do badań obrazowych zaliczamy tylko przedstawione powyżej badania nieinwazyjne. W każdej metodzie diagnostycznej konieczna jest selekcja wskazań pod kątem maksymalizacji informacji medycznej przy minimalnym obciążeniu finansowym i biologicznym. Badanie ECHO W oparciu o porównanie przydatności i wartości poszczególnych metod obrazowych (Tab. I, Tab. II) oczywistym jest, że badanie ECHO powinno stanowić pierwszy etap obrazowania serca w przypadku diagnostyki zaburzeń rytmu, jako metoda bezpieczna, powtarzalna, dająca najwięcej informacji diagnostycznych, przy niewielkich kosztach i dużej dostępności [1]. Aktualne wytyczne zastosowania badania ECHO w diagnostyce zaburzeń rytmu serca (wg. ACC/AHA/ESC) przedstawiono w tabeli III. Rezonans Magnetyczny (MRI) Rezonans magnetyczny daje możliwość uzyskania kompleksowych informacji w trakcie jednego badania (anatomia, funkcja, perfuzja miokardium i obecność blizn). Jest najbardziej czułą i specyficzną metodą oceny żywotności mięśnia sercowego. W tabeli IV przedstawiono wskazania do wykonania MRI w diagnostyce arytmii wg ESC a w tabeli V przedstawiono przeciwwskazania. 150 E. Nowalany-Kozielska
2 Tabela I Porównanie badań obrazowych i przydatności metod [1]. Comparison of imaging usefulness [1]. Anatomia Różnicowanie tkanek Tętnice wieńcowe Ocena czynnościowa Zwapnienia Niedokrwienie Żywotność Angiografia RTG /- - - ECHO / MRI / CT SPECT PET Tabela II Porównanie badań obrazowych i wartości metod [1]. Comparison of imaging value [1]. Koszt Powtarzalność Dostępność Działania niepożądane Angiografia RTG ECHO MRI CT Scyntygram Tabela III Zastosowanie ECHO w ocenie zaburzeń rytmu serca (wg ACC/AHA/ESC). The use of ECHO in the assessment of cardiac arrhythmias (according to the ACC/AHA/ESC). Wskazania klasy I -zaburzenia rytmu serca z podejrzeniem ich podłoża w strukturalnym uszkodzeniu serca (B) - zaburzenia u chorych obciążonych genetycznie usposabiającymi do arytmii (B) - ECHO wysiłkowe (lub SPECT) w rozpoznaniu niemego niedokrwienia u chorych z umiarkowanym ryzykiem CAD niewiarygodne EKG (B) - ECHO wysiłkowe (lub SPECT) w rozpoznawaniu niemego niedokrwienia u chorych z umiarkowanym ryzykiem CAD niemożność wykonania badania wysiłkowego (B) Wskazania klasy II a - zaburzenia rytmu wymagające leczenia - TEE jako badanie kontrolujące przebieg nakłucia przezprzegrodowego i zabiegów ablacji Wskazania klasy IIb - niemiarowości typowo towarzyszące chorobom serca u pacjentów bez innych objawów sugerujących strukturalną chorobę serca - ocena pacjentów po niepowikłanych zabiegach ablacji prądem częstotliwości radiowej (w ośrodkach z ustalonymi programami zabiegów ablacji badanie może nie być konieczne) Wskazania klasy III - kołatania serca bez potwierdzenia zaburzeń rytmu i innych objawów choroby serca - pojedyncze przedwczesne pobudzenia komorowe u pacjentów bez innych objawów strukturalnej choroby serca CAD coronary artery disease (choroba naczyń wieńcowych), TEE transesophageal echocardiography (echokardiografia przezprzełykowa) Tabela IV Wskazania do wykonania MRI w diagnostyce arytmii (wg ESC). Indications for MRI in the diagnosis of arrhythmias (acc. ESC). Wskazania do wykonania MRI (ESC) - ocena masy i czynności komór - ocena żywotności mięśnia sercowego w CAD, rozległości blizny pozawałowej - kardiomiopatie - wrodzone wady serca u dorosłych - choroby dużych naczyń - diagnostyka guzów serca Tabela V Przeciwwskazania do wykonania MRI. Contra indications for MRI. Przeciwwskazania do wykonania MRI - ciała obce metaliczne o właściwościach ferromagnetycznych - klaustrofobia - ciężkie zaburzenia rytmu Przegląd Lekarski 2014 / 71 / 3 151
3 Na rycinie 1 przedstawiono obraz MRI kardiomiopatii rozstrzeniowej idiopatycznej a na rycinach 2a i b przedstawiono blizny pozawałowe. MRI znalazł zastosowanie również w diagnostyce zapalenia mięśnia sercowego, kolejnej przyczyny zaburzeń rytmu. Na podstawie konsensusu ekspertów (bez dowodów z dużych badań klinicznych) zapalenie mięśnia sercowego rozpoznaje się, jeśli spełnione są 2 z 3 kryteriów: cechy obrzęku, cechy przekrwienia i obecność co najmniej jednego obszaru późnego wzmocnienia pokontrastowego (LGE) w typowej lokalizacji (Ryc. 3). Zaburzenia kurczliwości oraz obecność płynu w jamie osierdziowej dodatkowo potwierdzają rozpoznanie. Badanie to ma wysoką wartość pozytywną (9/10 przypadków) oraz niską wartość negatywną. Jeśli brak jest spełnienia kryteriów, nie wyklucza to zapalenia (badanie wykonane za wcześnie lub za późno). Badanie powinno być wykonane do 14 dni od początku choroby. Rycina 4 a i b przedstawia obraz MRI zapalenia mięśnia sercowego. Rezonans magnetyczny pozwala uzyskać dodatkowe i ważne informacje diagnostyczne u chorych po wstępnej diagnostyce zaburzeń rytmu. W pracy Cabanelas i wsp. [2], w której zastosowano badanie MRI do diagnostyki przyczyn komorowych zaburzeń rytmu, ustalono je u 42,5% chorych, w tym w 60% w przebytym migotania komór lub częstoskurczach komorowych (VF/VT). W Rycina 1 MRI. Kardiomiopatia rozstrzeniowa idiopatyczna. MRI. Idiopathic dilated cardiomyopathy. Rycina 2 a i b MRI. Blizny pozawałowe (Lek. Tomasz Brzostowicz). MRI. Post-infarction scars. Rycina 3 MRI. Typowa lokalizacja późnego wzmocnienia pokontrastowego (LGE) w zapaleniu mięśnia sercowego. The typical location of a late gadolinium enhancement (LGE) in myocarditis. 152 E. Nowalany-Kozielska
4 Rycina 4 a i b MRI. Zapalenie mięśnia sercowego (Lek. Tomasz Brzostowicz). MRI. Myocarditis. Rycina 5 Biopsja mięśnia sercowego. Ostre zapalenie mięśnia sercowego. Masywny naciek limfocytów CD3 (+) w badaniu immunohistologicznym (kolor czerwony, pow. 200x). (Prof. Dr hab. Romuald Wojnicz). Myocardial biopsy. Acute myocarditis. Massive infiltration of CD3 (+), immunohistological test (red, magn. 200x). (Prof. dr hab. Romuald Wojnicz). Rycina 6 Biopsja mięśnia sercowego. Nasilone, uogólnione włóknienie. Badanie trójbarwne Masona, powiększenie 400 x. (Prof. dr hab. Romuald Wojnicz). Myocardial biopsy. Severe generalized fibrosis. Mason staining, magn. 400 x. (Prof. dr hab. Romuald Wojnicz). 36,6% przypadków nie wykazano zmian. Najczęściej rozpoznawano arytmogenną kardiomiopatię prawokomorową, niescalenie komór, zapalenie mięśnia sercowego i osierdzia oraz w 6,2% blizny pozawałowe. Jak wiadomo, włóknienie mięśnia sercowego, powodując między innymi elektryczną różnorodność mięśnia sercowego, jest jedną z istotnych przyczyn powstawania arytmii, zarówno komorowych, jak i nadkomorowych, w tym migotania przedsionków. Przy pomocy badania MRI możemy uwidocznić obszary zwłóknienia (późne wzmocnienie pokontrastowe). Udowodniono, że stwierdzana przy pomocy tej metody obecność włóknienia w mięśniu sercowym ma znaczenie prognostyczne w wielu chorobach. W kardiomiopatii rozstrzeniowej i to zarówno w niedokrwiennej jak i nie-niedokrwiennej obecność zwłóknienia pogarsza rokowanie chorych i im większa rozległość włóknienia w stosunku do grubości mięśnia sercowego tym większe ryzyko arytmii [3-6]. Podobną zależność wykazano w kardiomiopatii przerostowej [7-9] i nadciśnieniu tętniczym [10]. Tomografia komputerowa (CT) Tomografia komputerowa jest również przydatną metodą w diagnostyce przyczyn zaburzeń rytmu, szczególnie w przypadku choroby naczyń wieńcowych, guzów serca. Jest metodą z wyboru do oceny anomalii wieńcowych. Głównym wskazaniem do wykonania CT naczyń wieńcowych wg światowych towarzystw naukowych kardiologicznych i radiologicznych jest wykluczenie choroby wieńcowej u chorych objawowych z pośrednim prawdopodobieństwem choroby wieńcowej. Radioizotopowe obrazowanie metodą tomografii komputerowej pojedynczego fotonu(spect) i pozytronowa tomografia emisyjna (PET) Badanie SPECT i PET również bywają sporadycznie wykorzystywane w diagnostyce arytmii, przede wszystkim o podłożu niedokrwiennym. Szczególnie przydatne są w ocenie niedokrwienia i żywotności mięśnia sercowego. Są badaniem uzupełniającym, wykonywanym w razie potrzeby, po wstępnej diagnostyce. Koronarografia Koronarografia jest przydatna dla potwierdzenia lub wykluczenia zmian w naczyniach wieńcowych u chorych z zagrażającymi życiu komorowymi zaburzeniami rytmu (wskazanie klasy IIaB wg zaleceń AHA/ACC/ESC). Przy czym trzeba pamiętać, że u podłoża złośliwych, komorowych zaburzeń rytmu serca u kobiet częściej leżą inne zmiany strukturalne serca niż choroba wieńcowa [11], a mężczyźni umierają nagle trzy- czterokrotnie częściej niż kobiety [12]. Wg zaleceń ESC wskazanie do wykonania koronarografii w stabilnej chorobie wieńcowej stanowi między innymi przebyte nagłe zatrzymanie krążenia lub częstoskurcz komorowy (VT). Z kolei w ostrym zespole wieńcowym (OZW) wystąpienie polimorficznego, Przegląd Lekarski 2014 / 71 / 3 153
5 utrwalonego częstoskurczu komorowego- (svt), jeśli nie można wykluczyć utrzymującego się niedokrwienia, jest wskazaniem do pilnej koronarografii (zalecenia klasy IC wg ESC). Przy pomocy koronarografii również możemy zobrazować anomalie wieńcowe, jako przyczynę zaburzeń rytmu. Biopsja mięśnia sercowego Przy pomocy oceny bioptatów serca również możemy zobrazować niektóre przyczyny arytmii, takie jak: zapalenie mięśnia sercowego (Ryc. 5), włóknienie (Ryc. 6), rzadziej występujące choroby naciekowe i spichrzeniowe, jak na przykład sarkoidoza, amyloidoza. Warto wspomnieć, że różne metody obrazowania są bardzo użyteczne w planowaniu i kierowaniu zabiegami ablacji (MRI, CT, systemy do mapowania, ECHO przezklatkowe, przezprzełykowe i wewnątrzsercowe). Badania obrazowe w diagnostyce arytmii u kobiet w ciąży Wg wytycznych Grupy Roboczej ESC z 2012r. badanie ECHO powinno być wykonane u każdej kobiety, która zgłasza nowe objawy ze strony układu sercowo-naczyniowego (IC). Jest badaniem bezpiecznym w ciąży. Jeśli ECHO jest niewystarczające, to należy rozważyć MRI (bez gadoliny) (IIaC), w razie możliwości powyżej pierwszego trymestru ciąży. Powinno się unikać scyntygrafii serca i badań radiologicznych (w tym CT i koronarografii). Dawka promieniowania jonizującego >50m Gray może być szkodliwa dla płodu. Procedury te, jako pojedyncze zazwyczaj jednak nie przekraczają tej dawki, dlatego też w wyjątkowych sytuacjach powinny być rozważane, zwłaszcza wtedy, gdy choroba podstawowa stanowi zagrożenie życia dla matki i płodu (IIbC), jak np. ciężka zatorowość płucna. Piśmiennictwo 1. Kasprzak JD: Echokardiografia: wskazania w epoce multimodality imaging. Materiały Platformy Edukacyjnej PTK, Cabanelas N, Ferreira MJV, Donato P, Vidigal Fereira MJ, Gaspar A. et al: Added value of cardiac magnetic resonance in etiological diagnosis of ventricular arrhythmias. Rev Port Cardiol. 2013; 324: Nazarian S, Bluemke DA, Lardo AC, Menekhem M, Watkins SP. et al: Magnetic resonance assessment of the substrate for inducible ventricular tachycardia in nonischemic cardiomyopathy. Circulation 2005; 112: Assomull RG, Prasad SK, Lyne J, Smith G, Burman ED. et al: Cardiovascular magnetic resonance, fibrosis, and prognosis in dilated cardiomyopathy. J Am Coll Cardiol. 2006; 48: Wu KC, Weiss RG, Thieman DR, Kitagawa K, Schmidt A. et al: Late gadolinium enhancement by cardiovascular magnetic resonance heralds an adverse prognosis in nonischemic cardiomyopathy. J Am Coll Cardiol. 2008; 51: Kwon DH, Halley CM, Carrigan TP, Zysek V, Popovic ZB: et al: Extent of left ventricular scar predicts outcomes in ischemic cardiomyopathy patients with significantly reduced systolic function. J Am Coll Cardiol. 2009; 52: Adabag AS, Maron BJ, Appelbaum E, Casey SA, Kuskowski MA. et al: Infarct tissue heterogeneity by magnetic resonance imaging identifies enhanced cardiac arrhythmia susceptibility in patients with left ventricular dysfunction. J Am Coll Cardiol. 2008; 51: Bruder O, Wagner A, Jensen CJ, Schneider S, Ong P. et al: Myocardial scar visualized by cardiovascular magnetic resonance imaging predicts major adverse events in patients with hypertrophic cardiomyopathy. J Am Coll Cardiol. 2010; 56: O Hanlon R, Grasso A, Roughton M, Moon JC, Clark S. et al: Prognostic significance of myocardial fibrosis in hypertrophic cardiomyopathy. J Am Coll Cardiol. 2010; 56: Wong TC, Piehler K, Meier CG, Testa SM, Klock AM. et al: Association between extracellular matrix expansion quantified by cardiovascular magnetic resonance and short-term mortality. Circulation 2012; 126: Bernal O, Moro C: Cardiac arrhythmias in women. Rev Esp Cardiol. 2006; 59: Larsen JA, Kadish AH: The effects of gender on cardiac electrophysiology and arrhythmias. Cardiac electrophysiology. From cell to bedside (2nd ed.). Zipes. Jalife (pp ). Philadelphia.W.B. Saunders Company, Harcourt Brace Jovanich Inc; E. Nowalany-Kozielska
Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca. II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK
Badania obrazowe w diagnostyce chorób serca II Katedra i klinika Kardiologii CM UMK RTG klatki piersiowej Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie zwapnienia
Bardziej szczegółowoTesty wysiłkowe w wadach serca
XX Konferencja Szkoleniowa i XVI Międzynarodowa Konferencja Wspólna SENiT oraz ISHNE 5-8 marca 2014 roku, Kościelisko Testy wysiłkowe w wadach serca Sławomira Borowicz-Bieńkowska Katedra Rehabilitacji
Bardziej szczegółowoPrzy przyjęciu w EKG AFL z czynnością komór 120/min. Bezpośrednio przed zabiegiem, na sali elektrofizjologicznej,
Opis przypadku Częstoskurcz z szerokimi zespołami QRS u pacjenta po zawale serca czy zawsze VT? Wide QRS complex tachycardia in a patient after myocardial infarction: is it always ventricular tachycardia?
Bardziej szczegółowoKardiomiopatie. Piotr Abramczyk
Kardiomiopatie Piotr Abramczyk Definicja (ESC, 2008r.) Kardiomiopatia to choroba mięśnia sercowego, w której jest on morfologicznie i czynnościowo nieprawidłowy, o ile nie występuje jednocześnie choroba
Bardziej szczegółowoStratyfikacja ryzyka w arytmogennych chorobach serca: konieczne metody obrazowe
Stratyfikacja ryzyka w arytmogennych chorobach serca: konieczne metody obrazowe Elżbieta Katarzyna Biernacka Instytut Kardiologii im. Prymasa Tysiąclecia Stefana Kardynała Wyszyńskiego, Warszawa CHOROBY
Bardziej szczegółowoII KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK
II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Zwykle pierwsze badanie obrazowe w diagnostyce chorób serca Ocenia zarys i wielkość serca, aorty, naczyń krążenia płucnego, wykrywa w ich rzucie zwapnienia Standardowe
Bardziej szczegółowoProf. Hanna Szwed. Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki?
Prof. Hanna Szwed Chory ze stabilną chorobą wieńcową - jak rozpoznać, - czy zawsze test obciążeniowy, ale jaki? Warszawa, 2015 Rozpoznanie stabilnej choroby wieńcowej i ocena ryzyka Etap 1 Kliniczna ocena
Bardziej szczegółowoOPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA
OPIEKA AMBULATORYJNA NAD CHORYMI Z NIEWYDOLNOŚCIĄ SERCA dr hab. med. Ewa Konduracka Klinika Choroby Wieńcowej i Niewydolności Serca Collegium Medicum Uniwersytetu Jagiellońskiego, Krakowski Szpital Specjalistyczny
Bardziej szczegółowoWarsztaty Obrazowania Kardiologicznego TK, MR, SPECT i PET - Kraków, 26 czerwca 2015
Komitet Honorowy Prof. dr hab. n. med. Jan Baron członek zarządu Polskiego Lekarskiego Towarzystwa Radiologicznego Prof. dr n. med. Chiara Bucciarelli-Ducci Prezydent Elekt Sekcji Rezonansu Magnetycznego
Bardziej szczegółowoTypy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek, dobutamina, dipirydamol, inne) Z dostępu przez klatkę piersiową (TTE) Przezprzełyko
Podstawy echokardiografii Marcin Szulc Klinika Chorób Wewnętrznych, Nadciśnienia Tętniczego i Angiologii Warszawski Uniwersytet Medyczny Typy badań echokardiogaficznych Spoczynkowe Obciążeniowe (wysiłek,
Bardziej szczegółowoBadania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej
Badania dodatkowe w celu potwierdzenia rozpoznania stabilnej choroby wieńcowej Nieinwazyjne badanie diagnostyczne układu krążenia stanowią podstawową metodę, wykorzystywaną w rozpoznawaniu jak i monitorowaniu
Bardziej szczegółowoWytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych
Wytyczne ACCF/AHA 2010: Ocena ryzyka sercowo-naczyniowego u bezobjawowych dorosłych Jednym z pierwszych i podstawowych zadań lekarza jest prawidłowa i rzetelna ocena ryzyka oraz rokowania pacjenta. Ma
Bardziej szczegółowoDiagnostyka różnicowa omdleń
Diagnostyka różnicowa omdleń II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Omdlenie - definicja Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 25 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoRodzaje omdleń. Stan przedomdleniowy. Omdlenie - definicja. Diagnostyka różnicowa omdleń
Omdlenie - definicja Diagnostyka różnicowa omdleń Przejściowa utrata przytomności spowodowana zmniejszeniem perfuzji mózgu (przerwany przepływ mózgowy na 6-8sek lub zmniejszenie ilości tlenu dostarczonego
Bardziej szczegółowoPrzywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie
Przywrócenie rytmu zatokowego i jego utrzymanie Jak wspomniano we wcześniejszych artykułach cyklu, strategia postępowania w migotaniu przedsionków (AF) polega albo na kontroli częstości rytmu komór i zapobieganiu
Bardziej szczegółowoProgram specjalizacji z KARDIOLOGII
CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji z KARDIOLOGII Warszawa 1999 (c) Copyright by Centrum Medyczne Kształcenia Podyplomowego, Warszawa 1999 Program specjalizacji przygotował
Bardziej szczegółowoSpis treści. Przedmowa Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi... 13
Spis treści Przedmowa................ 11 1. Badanie pacjenta z chorobami sercowo-naczyniowymi.................. 13 Najważniejsze problemy diagnostyczne....... 13 Ból w klatce piersiowej........... 14 Ostry
Bardziej szczegółowo1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1
v Wstęp xiii Przedmowa do wydania I polskiego xv Wykaz skrótów xvii 1. Podstawowe badanie kardiologiczne u dzieci 1 I. Wywiad chorobowy 1 A. Wywiad perinatalny i z okresu ciąży 1 B. Wywiad po urodzeniu
Bardziej szczegółowoXV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie. Hotel Marriott, 22 listopada 2008. Diagnostyka obrazowa serca.
XV Sympozjum Naukowo-Szkoleniowe Instytutu Kardiologii w Warszawie Hotel Marriott, 22 listopada 2008 Diagnostyka obrazowa serca echo, MRI, CT Główni sponsorzy: Diagnostyka obrazowa serca echo, MRI, CT
Bardziej szczegółowoChoroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu
Choroby wewnętrzne - kardiologia - opis przedmiotu Informacje ogólne Nazwa przedmiotu Choroby wewnętrzne - kardiologia Kod przedmiotu 12.0-WL-Lek-ChW-K Wydział Wydział Lekarski i Nauk o Zdrowiu Kierunek
Bardziej szczegółowoOstre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia
Ostre zespoły wieńcowe u kobiet od rozpoznania do odległych wyników leczenia Janina Stępińska Klinika Intensywnej Terapii Kardiologicznej Instytut Kardiologii, Warszawa o Abott Potencjalny konflikt interesów
Bardziej szczegółowoFrakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca
Frakcja wyrzutowa lewej komory oraz rozpoznanie i leczenie ostrej i przewlekłej niewydolności serca Zbigniew Gugnowski GRK Giżycko 2014 Opracowano na podstawie: Wytycznych ESC dotyczących rozpoznania oraz
Bardziej szczegółowoPodstawy diagnostyki nieinwazyjnej układu krążenia ze szczególnym uwzględnieniem EKG i echokardiografii
Podstawy diagnostyki nieinwazyjnej układu krążenia ze szczególnym uwzględnieniem EKG i echokardiografii 1. Metryczka Nazwa Wydziału: Program kształcenia (Kierunek studiów, poziom i profil kształcenia,
Bardziej szczegółowoLek. Olgierd Woźniak. Streszczenie rozprawy doktorskiej
Lek. Olgierd Woźniak Streszczenie rozprawy doktorskiej Ocena czynników ryzyka adekwatnych interwencji kardiowerteradefibrylatora u pacjentów z arytmogenną kardiomiopatią prawej komory. Wstęp Arytmogenna
Bardziej szczegółowoKierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna. Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz
Personel: Kierownik Oddziału: dr n. med. Ryszard Grzywna Chromiński Zastępca Kierownika Oddziału: lek. med. Tomasz Kierownik Pracowni Hemodynamiki: lek. med. Gerard Grossmann Samołyk Kierownik ds. Pielęgniarstwa:
Bardziej szczegółowoRAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM
RAMOWY PROGRAM VII ŚWIĘTOKRZYSKICH WARSZTATÓW EKG, HOLTERA EKG I ABPM Piątek 29.11.2013 Sala A Organizatorzy zastrzegają sobie prawo do zmiany programu. 16:00-18:00 Sesja przy współpracy z Sekcją,, Choroby
Bardziej szczegółowoMigotanie przedsionków Aleksandra Jarecka Studenckie Koło Naukowe przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii Szpitala Klinicznego Dzieciątka Jezus w Warszawie Kierownik Kliniki - prof. dr hab. Piotr
Bardziej szczegółowoRozdział 1. Nagły zgon sercowy. Krzysztof Kaczmarek. Definicja. Mechanizmy nagłego zgonu sercowego
Rozdział 1 Nagły zgon sercowy Krzysztof Kaczmarek Definicja Nagły zgon sercowy lub nagła śmierć sercowa (łac. mors subita cardialis, ang. sudden cardiac death, SCD) są definiowane przez Europejskie Towarzystwo
Bardziej szczegółowoOCENA RYZYKA OPERACYJNEGO U CHORYCH KARDIOLOGICZNYCH Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Kardiologicznej I Katedry Kardiologii i Kardiochirurgii UM w Łodzi Jak ocenić ryzyko i zakwalifikować chorego
Bardziej szczegółowoSport to zdrowie - czy zawsze, czy dla każdego? Spojrzenie kardiologa
Sport to zdrowie - czy zawsze, czy dla każdego? Spojrzenie kardiologa Dr hab. med. Łukasz Małek, prof. AWF Instytut Kardiologii w Warszawie Wydział Rehabilitacji, AWF w Warszawie St. George s University
Bardziej szczegółowozakrzepicy żył głębokich i zatoru tętnicy płucnej
Rozpoznanie zakrzepicy żył głębokich i zatoru tętnicy płucnej Objawy zakrzepicy żył głębokich kończyn dolnych są bardzo mało charakterystyczne. Najczęściej występują ból i obrzęk, znacznie rzadziej zaczerwienienie
Bardziej szczegółowoDIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI
DIAGNOSTYKA NIEINWAZYJNA I INWAZYJNA WRODZONYCH I NABYTYCH WAD SERCA U DZIECI Dlaczego dzieci sąs kierowane do kardiologa? Różnice w diagnostyce obrazowej chorób układu krążenia u dorosłych i dzieci Diagnostyka
Bardziej szczegółowoProfilaktyka chorób układu krążenia - nowości zawarte w wytycznych ESC 2012
Nowe wytyczne ESC/PTK w kardiologii Profilaktyka chorób układu krążenia - nowości zawarte w wytycznych ESC 2012 Przemysław Trzeciak Częstochowa 11.12.2012 Umieralność z powodu chorób ukł. krążenia w latach
Bardziej szczegółowoTomografia Komputerowa
Tomografia Komputerowa Liczba badań tomografii komputerowej 9 000 8 000 7 000 6 000 5 000 4 000 3 000 2 000 1 000 0 2 758 1 179 2008 7 328 7 327 6 118 6 528 6 476 5 186 4 545 4 129 3 716 3 774 3 403 3
Bardziej szczegółowoDiagnostyka i zabiegi elektrofizjologiczne
Diagnostyka i zabiegi elektrofizjologiczne Przygotowanie chorego Opieka po zabiegu Powikłania KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 1. Weryfikacja objawów, które mogą być skutkiem zaburzeń rytmu serca (omdlenia,
Bardziej szczegółowoPatofizjologia i symptomatologia niewydolności serca. Piotr Abramczyk
Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca i Obiektywny dowód dysfunkcji serca i Odpowiedź na właściwe leczenie
Bardziej szczegółowoBadanie pilotażowe TCares 1; TCares 2
Badanie pilotażowe 1; 2 E-Zdrowie - opieka medyczna i niezależnośd Lek. med. Korneliusz Fil Celem nadrzędnym projektu jest zachęcenie do stosowania opieki telemedycznej oraz udoskonalenie działających
Bardziej szczegółowoSYMPOZJUM PODYPLOMOWEJ SZKOŁY KARDIOLOGICZNEJ
SYMPOZJUM PODYPLOMOWEJ SZKOŁY KARDIOLOGICZNEJ XXIV ORDYNATORSKIE ZAKOPIAŃSKIE DNI KARDIOLOGICZNE 12-15 października 2017 Kierownik Naukowy: Śródmiejskie Centrum Kliniczne II Oddział Kardiologii 00-685
Bardziej szczegółowoSYMPOZJUM PODYPLOMOWEJ SZKOŁY KARDIOLOGICZNEJ
SYMPOZJUM PODYPLOMOWEJ SZKOŁY KARDIOLOGICZNEJ XXIV ORDYNATORSKIE ZAKOPIAŃSKIE DNI KARDIOLOGICZNE 12-15 października 2017 Kierownik Naukowy: Śródmiejskie Centrum Kliniczne II Oddział Kardiologii 00-685
Bardziej szczegółowoSYMPOZJUM PODYPLOMOWEJ SZKOŁY KARDIOLOGICZNEJ
SYMPOZJUM PODYPLOMOWEJ SZKOŁY KARDIOLOGICZNEJ XXIV ORDYNATORSKIE ZAKOPIAŃSKIE DNI KARDIOLOGICZNE 12-15 października 2017 Kierownik Naukowy: Śródmiejskie Centrum Kliniczne II Oddział Kardiologii 00-685
Bardziej szczegółowoNowe zastosowania rezonansu magnetycznego serca w planowaniu zabiegu wszczepienia układu resynchronizującego
Nowe metody w diagnostyce i terapii Nowe zastosowania rezonansu magnetycznego serca w planowaniu zabiegu wszczepienia układu resynchronizującego Joanna Petryka 1,2, Artur Oręziak 3, Andrzej Przybylski
Bardziej szczegółowoDelegacje otrzymują w załączeniu dokument D043528/02 Annex.
Rada Unii Europejskiej Bruksela, 8 marca 2016 r. (OR. en) 6937/16 ADD 1 TRANS 72 PISMO PRZEWODNIE Od: Komisja Europejska Data otrzymania: 7 marca 2016 r. Do: Nr dok. Kom.: Dotyczy: Sekretariat Generalny
Bardziej szczegółowoSylabus modułu zajęć na studiach wyższych Choroby wewnętrzne - kardiologia dla lat III V (Choroby wewnętrzne - kardiologia 1/4, 2/4 i 3/4)
Załącznik nr 4 do zarządzenia nr 118 Rektora UJ z 19 grudnia 2016 r. Sylabus modułu zajęć na studiach wyższych Choroby wewnętrzne - kardiologia dla lat III V (Choroby wewnętrzne - kardiologia 1/4, 2/4
Bardziej szczegółowoDostępność do świadczeń gwarantowanych w Polsce na podstawie Barometru Fundacji Watch Health Care
www.korektorzdrowia.pl www.watchhealthcare.eu Dostępność do świadczeń gwarantowanych w Polsce na podstawie Barometru Fundacji Watch Health Care Lek. med. Krzysztof Łanda Misja Fundacja Watch Health Care
Bardziej szczegółowoKardiomegalia u płodu
Kardiomegalia u płodu Kardiomegalia u płodu to powiększenie sylwetki serca płodu w stosunku do klatki piersiowej płodu[4]. Powiększenie sylwetki serca jest uniwersalnym objawem niewydolności krążenia zarówno
Bardziej szczegółowoBADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU
442 Część II. Neurologia kliniczna BADANIA LABORATORYJNE WYKONYWANE W PRZYPADKU NIEDOKRWIENNEGO UDARU MÓZGU Badania neuroobrazowe Badanie tomografii komputerowej głowy Zasadniczym rozróżnieniem wydaje
Bardziej szczegółowoChoroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 1, E K G W P R A K T Y C E
Choroby Serca i Naczyń 2012, tom 9, nr 1, 50 54 E K G W P R A K T Y C E Redaktor działu: dr hab. n. med. Rafał Baranowski Kaszel najtańszy i łatwo dostępny lek antyarytmiczny, a czasem lek mogący uratować
Bardziej szczegółowoNowoczesne technologie w słuŝbie zdrowia, telemedycyna w kardiologii.
Nowoczesne technologie w słuŝbie zdrowia, telemedycyna w kardiologii. Klinika Rehabilitacji Kardiologicznej i Elektrokardiologi Nieinwazyjnej Instytut Kardiologii Warszawa - Anin Ryszard Piotrowicz Komitet
Bardziej szczegółowoChory z zapaleniem mięśnia sercowego pod postacią komorowych zaburzeń rytmu
Choroby Serca i Naczyń 2005, tom 2, nr 2, 88 92 P R Z Y P A D K I K L I N I C Z N E Chory z zapaleniem mięśnia sercowego pod postacią komorowych zaburzeń rytmu Anna Maria Frycz, Elżbieta Adamowicz-Czoch
Bardziej szczegółowoPodstawy. kardiolosicznej. kompleksowej rehabilitacji PZWL. Zbigniew Nowak
PATRONAT M ERYTO RYC ZNY K o m it e t R e h a b il it a c j i, K u l t u r y F iz y c z n e j i In t e g r a c j i S p o ł e c z n e j P A N Podstawy kompleksowej rehabilitacji kardiolosicznej Zbigniew
Bardziej szczegółowoPatofizjologia i symptomatologia. Piotr Abramczyk
Patofizjologia i symptomatologia niewydolności serca Piotr Abramczyk Definicja Objawy podmiotowe i przedmiotowe niewydolności serca Obiektywny dowód dysfunkcji serca i i Odpowiedź na właściwe leczenie
Bardziej szczegółowoChoroby osierdzia 2010. Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO
Choroby osierdzia 2010 Ostre zapalenia osierdzia OZO Płyn w osierdziu ropne zapalenie osierdzia RZO Klasyczne kryteria rozpoznania OZO (2 z trzech) Typowy ból w klatce piersiowej swoisty szmer tarcia osierdzia
Bardziej szczegółowoKOSZYKI PYTAŃ EGZAMINU SPECJALIZACYJNEGO Z KARDIOLOGII
KOSZYKI PYTAŃ EGZAMINU SPECJALIZACYJNEGO Z KARDIOLOGII 1. KOSZYK I Kardiologia ambulatoryjna i konsultacyjna (100 pytań) 2. KOSZYK II Kardiologia kliniczna (100 pytań) 3. KOSZYK III Ostre stany kardiologiczne
Bardziej szczegółowoOcena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu
Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to
Bardziej szczegółowoAneks III. Zmiany do odpowiednich punktów druków informacyjnych
Aneks III Zmiany do odpowiednich punktów druków informacyjnych Uwaga: Zmiany do odpowiednich punktów druków informacyjnych są rezultatem postępowania arbitrażowego. Druki informacyjne mogą zostać zaktualizowane
Bardziej szczegółowoHolter. odprowadzeń CM5, CS2, IS.
Norman Jefferis Jeff (1.1.1914-21.7.1983) amerykański biofizyk skonstruował urządzenie rejestrujące EKG przez 24 godziny, tzw. EKG. W zależności od typu aparatu sygnał EKG zapisywany jest z 2, 3, rzadziej
Bardziej szczegółowoEchokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym
Echokardiografia przezprzełykowa jako technika monitorowania podczas zabiegów wykonywanych u chorych z wysokim ryzykiem sercowym Piotr Knapik, Tomasz Kukulski Śląskie Centrum Chorób Serca w Zabrzu TEE
Bardziej szczegółowoRosnąca ilość informacji możliwych do uzyskania
TK I MR SERCA niezbędna jakość diagnostyki obrazowej w kardiologii Od kilku lat obserwujemy szczególnie intensywny rozwój metod diagnostyki i leczenia chorób układu sercowo-naczyniowego. W związku z tym
Bardziej szczegółowoStenoza aortalna 2013
Sekcja Wad Zastawkowych Serca Polskiego Towarzystwa Kardiologicznego Stenoza aortalna 2013 Dr hab. med. Tomasz Kukulski Katedra i Oddział Kliniczny Kardiologii, Wad Wrodzonych Serca i Elektroterapii Śląski
Bardziej szczegółowoZagadnienia: 1. Partnerzy projektu 2. Badania obrazowe serca 3. Cele 4. Techniki obrazowe serca stosowane w Projekcie 5. Rezultaty
Zagadnienia: 1. Partnerzy projektu 2. Badania obrazowe serca 3. Cele 4. Techniki obrazowe serca stosowane w Projekcie 5. Rezultaty 1. Partnerzy projektu Krakowski Szpital Specjalistyczny im. Jana Pawła
Bardziej szczegółowoLECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE. Dr n. med. Karolina Supeł
LECZENIE PRZECIWPŁYTKOWE I PRZECIWKRZEPLIWE Dr n. med. Karolina Supeł Skale oceny ryzyka stosowane do określenia optymalnego czasu prowadzenia podwójnej terapii przeciwpłytkowej PRECISE-DAPT DAPT OCENIANE
Bardziej szczegółowoLek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.
Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski
Bardziej szczegółowoPodstawy echokardiografii
Echokardiografia podstawy Podstawy echokardiografii II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 - badanie echokardiograficzne jest metodą oceny serca wykorzystującą ultradźwięki - głowica echokardiografu emituje
Bardziej szczegółowoI KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM
I KLINIKA POŁOZNICTWA I GINEKOLOGII WUM CZĘSTOŚĆ WYSTĘPOWANIA CHORÓB SERCA U CIĘŻARNYCH OKOŁO 0,5-1% PRZYCZYNA OKOŁO 10-15% ŚMIERTELNOŚCI MATEK WZROST OBJĘTOŚCI KRWI KRĄŻĄCEJ O 50% WZROST OBJĘTOŚCI MINUTOWEJ
Bardziej szczegółowoZastosowanie rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej w kardiologii
II Zastosowanie rezonansu magnetycznego i tomografii komputerowej w kardiologii Tomasz Rakowski, Artur Dziewierz, Dariusz Dudek Rozwój technik jądrowego rezonansu magnetycznego (nuclear magnetic resonance
Bardziej szczegółowoPrzewlekła niewydolność serca - pns
Przewlekła niewydolność serca - pns upośledzenie serca jako pompy ssąco-tłoczącej Zastój krwi Niedotlenienie tkanek Pojemność minutowa (CO) serca jest zbyt mała do aktualnego stanu metabolicznego ustroju
Bardziej szczegółowoZnaczenie prognostyczne obrazowania metodą kardiologicznego rezonansu magnetycznego: uaktualnienie informacji na 2010 rok
PRACA POGLĄDOWA PRZEDRUK Folia Cardiologica Excerpta 2011, tom 6, nr 1, 17 27 Copyright 2011 Via Medica ISSN 1896 2475 Znaczenie prognostyczne obrazowania metodą kardiologicznego rezonansu magnetycznego:
Bardziej szczegółowoPaździernik 2013 Grupa Voxel
Październik 2013 Grupa Voxel GRUPA VOXEL Usługi medyczne Produkcja Usługi komplementarne ie mózgowia - traktografia DTI RTG TK (CT) od 1 do 60 obrazów/badanie do1500 obrazów/badanie TELE PACS Stacje diagnostyczne
Bardziej szczegółowoWytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011
Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki, pęcherza moczowego i prostaty 2011 Wytyczne postępowania dla lekarzy POZ i lekarzy medycyny pracy w zakresie raka nerki,
Bardziej szczegółowoWarsztaty ABC opisu EKG część Przerwa na kawę Warsztaty ABC opisu EKG część 2
8.45 11.45 Warsztaty ABC opisu EKG (dodatkowa opłata zakładka Warsztaty) prof. dr hab. n. med. Rafał Baranowski prof. dr hab. n. med. Dariusz Kozłowski 8.45 10.00 Warsztaty ABC opisu EKG część 1 10.00
Bardziej szczegółowoWszczepiono CRT-P i co dalej
praca Kazuistyczna Folia Cardiologica 2015 tom 10, supl. C, strony 13 17 DOI: 10.5603/FC.2015.0091 Copyright 2015 Via Medica ISSN 2353 7752 Wszczepiono CRT-P i co dalej Implantation of CRT-P and then what...
Bardziej szczegółowoWADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA
WADY SERCA U DZIECI Z ZESPOŁEM MARFANA lek. Małgorzata Ludzia Klinika Kardiologii Wieku Dziecięcego i Pediatrii Ogólnej Samodzielnego Publicznego Dziecięcego Szpitala Klinicznego Warszawa, 23.06.2018 Plan
Bardziej szczegółowoANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA
ANEKS III UZUPEŁNIENIA DO CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO ORAZ ULOTKI PLA PACJENTA 42 UZUPEŁNIENIA ZAWARTE W ODPOWIEDNICH PUNKTACH CHARAKTERYSTYKI PRODUKTU LECZNICZEGO DLA PRODUKTÓW ZAWIERAJĄCYCH
Bardziej szczegółowoWARSZAWSKIE DNI KARDIOLOGII AKADEMICKIEJ 2018 PROGRAM RAMOWY. Szczegóły programu. Piątek ( )
WARSZAWSKIE DNI KARDIOLOGII AKADEMICKIEJ 2018 PROGRAM RAMOWY Piątek (25.05.2018) Aula Szczegóły programu 09:30-11:30 Otwarcie Konferencji Prof. Grzegorz Opolski SESJA JUBILEUSZOWA - XX lat WDKA 100-lecie
Bardziej szczegółowoBadanie piersi metodą rezonansu magnetycznego
Badanie piersi metodą rezonansu magnetycznego MR Polska Badanie MR piersi, czyli mammografia metodą rezonansu magnetycznego Jest to jedna z podstawowych metod obrazowych stosowanych w diagnostyce gruczołu
Bardziej szczegółowoVII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze
VII Noworoczne Warsztaty Kardiologicze Zakopane - Kościelisko 5-7 stycznia 2006 r. strona główna 5 stycznia 2006 r. (czwartek) WARSZTATY HOLTEROWSKIE NA TEMAT: ELEKTROKARDIOGRAFICZNA OCENA CHORYCH Z ROZRUSZNIKIEM
Bardziej szczegółowoZaburzenia rytmu serca. Monika Panek-Rosak
Zaburzenia rytmu serca Monika Panek-Rosak załamek P depolaryzacja przedsionków QRS depolaryzacja komór załamek T repolaryzacja komór QRS < 0,12 sek PR < 0,2 sek ROZPOZNAWANIE ZAPISU EKG NA MONITORZE 1.
Bardziej szczegółowoAnatomia radiologiczna głowy Anatomia radiologiczna klatki piersiowej
Anatomia radiologiczna głowy Anatomia radiologiczna klatki piersiowej dr hab. med. Grzegorz Staśkiewicz Zakład Anatomii Człowieka UM w Lublinie Zakład Radiologii i Medycyny Nuklearnej SPSK4 w Lublinie
Bardziej szczegółowoSkale i wskaźniki jakości leczenia w OIT
Skale i wskaźniki jakości leczenia w OIT Katarzyna Rutkowska Szpital Kliniczny Nr 1 w Zabrzu Wyniki leczenia (clinical outcome) śmiertelność (survival) sprawność funkcjonowania (functional outcome) jakość
Bardziej szczegółowoEchokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych.
Echokardiograficzny test obciążeniowy z dobutaminą w polskich pracowniach echokardiograficznych. Opracowanie na podstawie danych z 25 Pracowni Echokardiograficznych w Polsce posiadających akredytację Sekcji
Bardziej szczegółowoPrzyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych. Przyczyny kardiologiczne
Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych JACEK LACH III KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII II WYDZ. LEKARSKIEGO WUM Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych
Bardziej szczegółowoNajczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych
Najczęstsze przyczyny hospitalizacji z przyczyn kardiologicznych JACEK LACH III KLINIKA CHORÓB WEWNĘTRZNYCH I KARDIOLOGII II WYDZ. LEKARSKIEGO WUM Przyczyny hospitalizacji w Oddziale Chorób Wewnętrznych
Bardziej szczegółowoOstra niewydolność serca
Ostra niewydolność serca Prof. dr hab. Jacek Gajek, FESC Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu Niewydolność serca Niewydolność rzutu minutowego dla pokrycia zapotrzebowania na tlen tkanek i narządów organizmu.
Bardziej szczegółowoDefinicja (wg. WHO/International Society and Federation of Cardiology Task Force on the Definition and Classification of the Cardiomyopathies, 1995) Kardiomiopatie - choroby mięśnia serca którym towarzyszą
Bardziej szczegółowoDiagnostyka, strategia leczenia i rokowanie odległe chorych z rozpoznaniem kardiomiopatii przerostowej
Lekarz Karolina Macioł-Skurk Diagnostyka, strategia leczenia i rokowanie odległe chorych z rozpoznaniem kardiomiopatii przerostowej Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n.
Bardziej szczegółowoProgram specjalizacji
CENTRUM MEDYCZNE KSZTAŁCENIA PODYPLOMOWEGO Program specjalizacji W KARDIOLOGII DZIECIĘCEJ Program dla lekarzy posiadających specjalizację II stopnia lub tytuł specjalisty w pediatrii aktualizacja 2005
Bardziej szczegółowoCzy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu
Czy angio CT tętnic wieńcowych może zastąpić klasyczną koronarografię? Maciej Lesiak Szpital Kliniczny Przemienienia Pańskiego w Poznaniu MSCT koronarografia Niewygodna Prawda Tętnice wieńcowe są ze swojej
Bardziej szczegółowoRopniak opłucnej czy gruźliczy wysięk opłucnowy? - Rola torakoskopii
Michał Pasierbek, Andrzej Grabowski, Filip Achtelik, Wojciech Korlacki Ropniak opłucnej czy gruźliczy wysięk opłucnowy? - Rola torakoskopii Klinika Chirurgii Wad Rozwojowych Dzieci i Traumatologii w Zabrzu
Bardziej szczegółowoKomorowe zaburzenia rytmu, nagły zgon sercowy przyczyny, epidemiologia
Komorowe zaburzenia rytmu, nagły zgon sercowy przyczyny, epidemiologia Deklaracja potencjalnego konfliktu interesów (w stosunku do obecnej prezentacji) Prezentujący: Marcin Koć Oświadczam, że nie mam żadnego
Bardziej szczegółowo1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi
Płód w płodzie fetus in fetu. Hanna Moczulska 1, Maria Respondek-Liberska 2 1. Studia Doktoranckie Uniwersytet Medyczny w Łodzi, Zakład Genetyki Klinicznej i Laboratoryjnej w Łodzi, UM w Łodzi 2. Zakład
Bardziej szczegółowoZespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka
PRACA KAZUISTYCZNA Folia Cardiologica Excerpta 2010, tom 5, nr 5, 310 314 Copyright 2010 Via Medica ISSN 1896 2475 Zespół Brugadów tym razem do dwóch razy sztuka Alicja Nowowiejska-Wiewióra, Bartosz Hudzik,
Bardziej szczegółowoVI ŚWIĘTOKRZYSKIE WARSZTATY HOLTERA EKG AMELIÓWKA 23-25.11.2012 ROK
NACZELNA RADA LEKARSKA ŚWIĘTOKRZYSKA IZBA LEKARSKA ODDZIAŁ KIELECKI POLSKIEGO TOWARZYSTWA KARDIOLOGICZNEGO VI ŚWIĘTOKRZYSKIE WARSZTATY HOLTERA EKG AMELIÓWKA 23-25.11.2012 ROK Szanowni Państwo Mam zaszczyt
Bardziej szczegółowoDostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca
Dostępność nowych form leczenia w Polsce Sesja: Nowe podejście do leczenia niewydolności serca PROF. DR HAB. MED. TOMASZ ZIELIŃSKI KIEROWNIK KLINIKI NIEWYDOLNOŚCI SERCA I TRANSPLANTOLOGII INSTYTUTU KARDIOLOGII
Bardziej szczegółowoPodstawy echokardiografii
Podstawy echokardiografii II KATEDRA KARDIOLOGII CM UMK 2014 Echokardiografia podstawy - badanie echokardiograficzne jest metodą oceny serca wykorzystującą ultradźwięki - głowica echokardiografu emituje
Bardziej szczegółowoChory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej
Trudni chorzy na sali operacyjnej Chory ze stentem wieńcowym do operacji niekardiochirurgicznej Anna Dylczyk-Sommer Klinika Anestezjologii i Intensywnej Terapii Gdański Uniwersytet Medyczny Deklaruję brak
Bardziej szczegółowoBADANIA RADIOLOGICZNE, TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA, REZONANS MAGNETYCZNY W DIAGNOSTYCE
BADANIA RADIOLOGICZNE, TOMOGRAFIA KOMPUTEROWA, REZONANS MAGNETYCZNY W DIAGNOSTYCE SZPICZAKA MNOGIEGO Bartosz Białczyk Ośrodek Diagnostyki, Terapii i Telemedycyny KSS im. Jana Pawła II Szpiczak mnogi multiple
Bardziej szczegółowoŁagodne zaburzenia rytmu serca u dzieci
PRACA POGLĄDOWA REVIEW PAPER Borgis N Ped 2015; 19(3): 96-100 Maria Miszczak-Knecht, *Bożena Werner Łagodne zaburzenia rytmu serca u dzieci Benign arrhythmia in children Klinika Kardiologii Wieku Dziecięcego
Bardziej szczegółowoMarcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM
Marcin Leszczyk SKN przy Klinice Chorób Wewnętrznych i Kardiologii WUM Definicja NS to zespół kliniczny, w którym wskutek dysfunkcji serca jego pojemność minutowa jest zmniejszona w stosunku do zapotrzebowania
Bardziej szczegółowoMateriały edukacyjne. Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego
Materiały edukacyjne Diagnostyka i leczenie nadciśnienia tętniczego Klasyfikacja ciśnienia tętniczego (mmhg) (wg. ESH/ESC )
Bardziej szczegółowo