Jak w 2017 roku zaliczyć w koszty płatność gotówką

Transkrypt

1 Jak w 2017 roku zaliczyć w koszty płatność gotówką

2 Redaktor: Rafał Kuciński Wydawca: Renata Grochowska-Siudaj Koordynator produkcji: Mariusz Jezierski Skład i łamanie: Raster studio, Norbert Bogajczyk Sulejówek, ul. Konopnickiej 46 ISBN: Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. ul. Łotewska 9a, Warszawa tel.: , faks: serwispodatkowyvat@wip.pl NIP: Numer KRS: Sąd Rejonowy dla m.st. Warszawy, Sąd Gospodarczy XIII Wydział Gospodarczy Rejestrowy. Wysokość kapitału zakładowego: zł Copyright by Wydawnictwo Wiedza i Praktyka sp. z o.o. Warszawa 2017 Jak w 2017 roku zaliczyć w koszty płatność gotówką wraz z przysługującymi Czytelnikom innymi elementami dostępnymi w subskrypcji (e-letter, strona WWW i inne) chronione są prawem autorskim. Przedruk materiałów opublikowanych w tej publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji bez zgody wydawcy jest zabroniony. Zakaz nie dotyczy cytowania publikacji z powołaniem się na źródło. Publikacja Jak w 2017 roku zaliczyć w koszty płatność gotówką została przygotowana z zachowaniem najwyższej staranności i wykorzystaniem wysokich kwalifikacji, wiedzy i doświadczenia autorów oraz konsultantów. Zaproponowane w tej publikacji oraz w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówki, porady i interpretacje nie mają charakteru porady prawnej. Ich zastosowanie w konkretnym przypadku może wymagać dodatkowych, pogłębionych konsultacji. Publikowane rozwiązania nie mogą być traktowane jako oficjalne stanowisko organów i urzędów państwowych. W związku z powyższym redakcja nie może ponosić odpowiedzialności prawnej za zastosowanie zawartych w publikacji Jak w 2017 roku zaliczyć w koszty płatność gotówką lub w innych dostępnych elementach subskrypcji wskazówek, przykładów, informacji itp. do konkretnych przypadków. Biuro Obsługi Klienta: tel.: cok@wip.pl

3 JAK W 2017 ROKU ZALICZYĆ W KOSZTY PŁATNOŚĆ GOTÓWKĄ Z początkiem 2017 roku weszły w życie przepisy, które poważnie ograniczyły możliwość dokonywania płatności gotówkowych w transakcjach między przedsiębiorcami. Nowe regulacje nie tylko kilkakrotnie obniżyły obowiązujący w tym zakresie limit, ale również wprowadziły sankcje podatkowe za nieprzestrzeganie tych ograniczeń. Dotyczą one w szczególności możliwości zaliczania wydatków związanych z tymi transakcjami do kosztów uzyskania przychodów. Na gruncie przepisów obowiązujących do końca 2016 roku przedsiębiorcy mieli obowiązek rozliczać transakcje z innymi przedsiębiorcami za pośrednictwem rachunku bankowego, jeżeli ich wartość przekraczała euro. Od 1 stycznia 2017 r., w związku z nowym brzmieniem art. 22 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej, dokonywanie lub przyjmowanie płatności związanych z wykonywaną działalnością gospodarczą następuje za pośrednictwem rachunku płatniczego przedsiębiorcy, w każdym przypadku gdy: stroną transakcji, z której wynika płatność, jest inny przedsiębiorca oraz jednorazowa wartość tej transakcji, bez względu na liczbę wynikających z niej płatności, przekracza równowartość zł. Zmiany te zostały dokonane mocą ustawy z 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (dalej: ustawa nowelizująca). Wartość transakcji obligująca do ich dokonywania w formie bezgotówkowej Do końca 2016 r. Od 1 stycznia 2017 r. Obowiązek dokonywania transakcji za pośrednictwem rachunku bankowego istniał, jeżeli jej stronami byli przedsiębiorcy, a jednorazowa wartość tej transakcji przekraczała równowartość euro. Obowiązek dokonywania transakcji za pośrednictwem rachunku płatniczego występuje, jeżeli jej stronami są przedsiębiorcy, a jednorazowa wartość tej transakcji przekracza równowartość zł. Zgodnie z intencjami autorów nowelizacja miała na celu zwiększenie transparentności transakcji dokonywanych między przedsiębiorcami i wzrost uczciwej konkurencji. Ustawodawca uznał bowiem, że zbyt wysoki limit dla rozliczeń gotówkowych sprzyja rozwojowi szarej strefy i zjawisku prania brudnych pieniędzy. 3

4 UWAGA W świetle nowego brzmienia omawianych przepisów transakcje w walutach obcych należy przeliczać na złote według średniego kursu ogłaszanego przez NBP z ostatniego dnia roboczego poprzedzającego dzień dokonania transakcji. Zauważ, że zmiana treści powołanego wcześniej przepisu nie polegała jedynie na zamianie przy kwocie limitu euro na złotówki, ale również na zastąpieniu użytego w nim terminu rachunek bankowy pojęciem rachunku płatniczego. Ten dugi termin jest znacznie pojemniejszy, ponieważ obejmuje również rachunki w spółdzielczych kasach zapomogowo-pożyczkowych (SKOK). Ustawa o swobodzie działalności gospodarczej nie wyjaśnia, jak należy rozumieć jednorazową wartość transakcji, o której mowa w komentowanym przepisie. Powszechnie przyjmuje się, że chodzi tutaj o ogólną wartość należności lub zobowiązań, określoną w umowie zawartej między przedsiębiorcami. Jeśli naruszysz przepisy musisz wyłączyć wydatki z kosztów Zmiany dotyczące zmniejszenia limitu transakcji gotówkowych nie ograniczyły się do ustawy o swobodzie działalności gospodarczej. Towarzyszyła im bowiem również nowelizacja od 1 stycznia 2017 r. regulacji podatkowych. Polegała ona na dodaniu do nich przepisów wyłączających możliwość zaliczania do kosztów uzyskania przychodów płatności dokonanych z naruszeniem wskazanego wcześniej obowiązku. UWAGA Na podstawie nowego art. 22p ustawy o PIT podatnik prowadzący pozarolniczą działalność gospodarczą nie ma prawa potrącić w kosztach wydatków w tej części, w jakiej płatność dotycząca transakcji określonej w art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej została dokonana bez pośrednictwa rachunku płatniczego. Analogiczne rozwiązanie przewidziano w art. 15d ustawy o CIT. Uważaj na sankcję Oczywiście sankcja ta znajdzie zastosowanie w sytuacji, gdy przedsiębiorcy będą dokonywać transakcji o wartości przekraczającej zł. Przy czym nie ma znaczenia, czy płatność z tytułu takiej transakcji została uregulowana w całości, czy też w częściach (np. w ratach). W tym drugim przypadku omawiane restrykcje znajdą zastosowanie także wtedy, gdy wartość poszczególnych części płatności będzie mniejsza niż zł. Co istotne, naruszenie przepisów o dokonywaniu płatności gotówkowych nie powoduje nieważności transakcji zawartej między przedsiębiorcami. Jest jedynie przyczyną niemożności zaliczenia poniesionych z tego tytułu wydatków do kosztów uzyskania przychodów, co w konsekwencji prowadzi do zwiększenia podstawy opodatkowania podatkiem dochodowym. 4

5 Korekta kosztów Sposób stosowania przepisów, o których mowa, zależy od stanu rozliczeń danej transakcji. Przedsiębiorca, który pomimo omawianych ustawowych obostrzeń dokonał płatności na kwotę wyższą niż zł bez pośrednictwa rachunku płatniczego, nie może uznać tego wydatku za koszty uzyskania przychodu. Natomiast jeżeli już zaliczył taką płatność do kosztów podatkowych, powinien w miesiącu, w którym w którym taka płatność została dokonana: zmniejszyć koszty uzyskania przychodów lub zwiększyć przychody w przypadku gdy nie ma możliwości zmniejszenia kosztów. To drugie rozwiązanie (polegające na zwiększeniu przychodów) dotyczy zwłaszcza sytuacji, gdy wspomniane wcześniej koszty były niższe od kwoty zmniejszenia. Wówczas przychody powinny być zwiększone o zaistniałą różnicę. Rozliczenie kosztów transakcji gotówkowej Podatnik będący osobą fizyczną za towar zakupiony w lutym 2017 roku zapłacił gotówką dopiero w kwietniu 2017 roku. Poniesione w związku z tym zakupem wydatki, w wysokości zł zaliczył do kosztów podatkowych lutego br. Jednakże w kwietniu 2017 roku będzie zobligowany do zmniejszenia kosztów uzyskania przychodów o kwotę zł. Ponieważ koszty uzyskania przychodów kwietnia 2017 roku były u przedsiębiorcy niższe od ww. kwoty i wynosiły zł, nierozliczoną w tych kosztach różnicę w wysokości zł (tj zł zł) powinien on zaliczyć do przychodów kwietnia 2017 roku. Na cenzurowanym cała wartość transakcji W związku z nowymi przepisami niektórzy przedsiębiorcy mogą mieć wątpliwości, czy w razie dokonania zapłaty bez pośrednictwa rachunku płatniczego, pomimo tego że kwota jednorazowej transakcji przekroczyła zł restrykcjami jest objęta cała wartość tej transakcji, czy jedynie nadwyżka ponad wspomnianą kwotę. Analiza treści omawianych przepisów prowadzi do wniosku, że transakcją określoną w art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej jest cała transakcja, a nie jej nadwyżka ponad limit zł. Dlatego kwoty, która nie stanowi kosztów uzyskania przychodów na podstawie omawianych przepisów nie należy pomniejszać o zł. 5

6 Wyłączenie wydatków z kosztów Przedsiębiorca A w maju 2017 roku kupił od przedsiębiorcy B towar za zł, płacąc za całość transakcji gotówką. Brak możliwości zaliczenia wspomnianego kosztu w tej części, w jakiej płatność dotycząca tej transakcji została dokonana z pominięciem rachunku płatniczego, dotyczy zatem kwoty zł, a nie kwoty zł (obliczonej jako wynik działania: zł zł). Musisz zwracać uwagę na kwoty netto i brutto Innym problemem, z którym mogą się zetknąć przedsiębiorcy jest konieczność ustalenia, czy jednorazową wartość transakcji zł, o której mowa art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej, należy rozumieć jako kwotę brutto czy netto. Przepisy odnoszą się bowiem do wartości transakcji przekraczającej równowartość zł bez rozróżnienia, czy jest to wartość z VAT, czy bez tego podatku. Ma to bardzo duże znaczenie, ponieważ może się zdarzyć, że wprawdzie wartość brutto takiej jednorazowej transakcji przekroczy zł, ale jej kwota netto będzie niższa od tego limitu. Należy zatem stwierdzić, że wartością transakcji będzie cała wartość (cena) uzgodniona przez strony, którą jedna z nich jest zobowiązana zapłacić kontrahentowi, czyli wartość brutto (z VAT). Takie stanowisko w tej kwestii wyraził również dyrektor Izby Skarbowej w Bydgoszczy w interpretacji indywidualnej z 29 grudnia 2016 r. (nr 0461-ITPB PS). Wyłączenie z kosztów będzie się odnosić do tej części płatności, która zgodnie z przepisami o podatku dochodowym może zostać uznana za koszt uzyskania przychodów. Najczęściej będzie to więc wartość netto transakcji, ponieważ ogólną zasadą jest, że naliczony VAT nie jest uznawany za koszty podatkowe (art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy o PIT i art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy o CIT). Wyjątek dotyczy przedsiębiorców niebędących czynnymi podatnikami VAT, którzy ze względu na brak prawa do odliczenia tego podatku swoje wydatki zaliczają do kosztów w kwotach brutto (a więc z VAT). Wyłączenie z kosztów kwoty netto transakcji Spółka X jest czynnym podatnikiem VAT. W marcu 2017 roku nabyła od Spółki Y towar za ,40 zł ( zł netto ,40 zł VAT według stawki 23%). Ponieważ całość należnej sprzedawcy kwoty, przekraczającej zł, uiściła gotówką, naruszyła obowiązujące w tym zakresie przepisy. W konsekwencji jednostce nie wolno zaliczyć do kosztów kwoty zł. 6

7 Częściowa zapłata przelewem nie ochroni przed sankcją Ograniczenia dotyczące zaliczania do kosztów dotyczą nie tylko transakcji powyżej zł, które w całości zostały opłacone gotówką, ale również tych, których zapłata została dokonana częściowo w tej formie, a częściowo przelewem. W takich przypadkach przedsiębiorca również nie ma prawa do potrącenia w kosztach tej części zapłaty, która została przez niego zapłacona gotówką. Co istotne, tego rodzaju płatności tylko częściowo dokonywane przelewem, które dotyczą zakupów opodatkowanych VAT, powinny być w odpowiedniej proporcji przyporządkowane do kwot tego podatku. Nie jest zasadne przyjmowanie, że kwoty płacone przelewem dotyczą tylko części netto dokonywanych zakupów. Rozliczenie płatności uiszczonej przelewem tylko części Jan Kowalski jest czynnym podatnikiem VAT. W kwietniu 2017 roku nabył usługę transportową za kwotę ,15 zł brutto (tj zł netto ,15 zł VAT). Z tego zł opłacił przelewem bankowym, natomiast pozostała część ceny za usługę (tj ,15 zł) została przez niego opłacona gotówką. W tej sytuacji nabywca powinien proporcjonalnie podzielić wydatki na dwie części: y dotyczącą płatności przelewem tj ,60 zł netto ,40 zł VAT (łącznie zł brutto), y dotyczącą płatności gotówką tj ,40 zł netto + 952,75 zł VAT (łącznie 5.095,15 zł). Kosztem podatkowym będzie dla przedsiębiorcy kwota ,60 zł netto (nie zaś zł netto). Kompensata wierzytelności, płatności kartą i przelew PayPal Oprócz tradycyjnych sposobów zapłaty za towary i usługi, jak gotówka czy bezpośrednie przelewy bezgotówkowe z rachunku bankowego, przedsiębiorcy dokonują wzajemnych rozliczeń także za pomocą innych dostępnych form, np. kompensaty zobowiązań czy elektronicznych płatności. Powstaje zatem pytanie, czy również do nich odnosi się wspomniany wcześniej limit płatności w wysokości zł. Jeżeli chodzi o kompensatę wzajemnych wierzytelności, należy podkreślić, że jako inna niż gotówkowa forma prowadząca do zaspokojenia oraz wygaśnięcia zobowiązania, nie jest objęta regulacjami odpowiednio art. 22p ustawy o PIT i art. 15d ustawy o CIT. Dlatego w takim przypadku będziesz mógł zaliczyć do kosztów uzyskania przychodów zobowiązania uregulowane w drodze kompensaty (potrącenia), także w tej części, która 7

8 przekracza kwotę zł. Potwierdzały to również organy podatkowe, o czym świadczy np. treść interpretacji indywidualnych dyrektora Izby Skarbowej w Katowicach z 7 października 2016 r. (nr 2461-IBPB AK) i z 5 stycznia 2017 r. (nr 2461-IBPB MST). To samo dotyczy regulowania zobowiązań za pomocą kart płatniczych oraz płatności elektronicznych, jak np. PayPal, PayU, DotPay itp. Wskazane formy płatności należy bowiem uznawać za realizowane za pośrednictwem rachunku płatniczego (por. interpretację indywidualną dyrektora Izby Skarbowej w Warszawie z 16 grudnia 2016 r., nr 1462-IPPB E). Korekta kosztów może objąć odpisy amortyzacyjne Przepisy dotyczące wyłączenia z kosztów wydatków z tytułu transakcji o wartości przekraczającej zł odnoszą się także do nabycia lub wytworzenia środków trwałych albo nabycia wartości niematerialnych i prawnych opłaconych gotówką (art. 22p ust. 3 pkt 1 ustawy o PIT i art. 15d ust. 3 pkt 1 ustawy o CIT). Oznacza to, że w zakresie, w jakim płatności dokonane z naruszeniem obowiązku określonego w art. 22 ust. 1 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej będą przypadać na wartość początkową danego środka trwałego (wartości niematerialnej i prawnej): dokonane od niej odpisy amortyzacyjne nie będą mogły być zaliczane do kosztów uzyskania przychodów w przypadku odpisów amortyzacyjnych dokonywanych po dokonaniu płatności, podatnik będzie zobligowany zmniejszać koszty uzyskania przychodów (względnie zwiększać przychody) o kwoty zaliczonych do wspomnianych kosztów odpisów amortyzacyjnych w przypadku odpisów amortyzacyjnych dokonanych oraz potrąconych w kosztach przed dokonaniem płatności. Amortyzacja środka trwałego a koszty uzyskania przychodów W czerwcu 2017 roku Spółka ALFA nabyła maszynę produkcyjną za kwotę zł. W tym samym miesiącu urządzenie zostało wprowadzone na stan środków trwałych w firmie. Zakup wspomnianego składnika majątku w 50% (tj zł) został przez jednostkę opłacony przelewem bankowym, w 50% zaś (tj zł) w formie gotówkowej. Amortyzację maszyny spółka rozpoczęła, począwszy od lipca 2017 roku. W rozpatrywanym przypadku podatnikowi wolno zaliczać do kosztów uzyskania przychodów jedynie połowę dokonywanych od jej wartości początkowej odpisów amortyzacyjnych. 8

9 Przy zmianie formy opodatkowania korekta z datą wsteczną Nowe regulacje znajdą zastosowanie także w odniesieniu do płatności dokonanych po: likwidacji pozarolniczej działalności gospodarczej, zmianie formy opodatkowania na zryczałtowaną (np. ryczałt od przychodów ewidencjonowanych, podatek tonażowy). W takich przypadkach zmniejszenie kosztów uzyskania przychodów bądź zwiększenie przychodów powinno być dokonywane wstecznie, tj. następować za rok podatkowy, w którym nastąpiła likwidacja tej działalności gospodarczej, albo za rok podatkowy poprzedzający rok podatkowy, w którym nastąpiła zmiana formy opodatkowania (art. 22p ust. 3 pkt 2 ustawy o PIT oraz art. 15d ust. 3 pkt 2 ustawy o CIT). Ważny jest moment dokonania płatności Nowe przepisy ustaw o PIT i CIT weszły w życie z dniem 1 stycznia 2017 r., jednakże z art. 4 ust. 1 ustawy nowelizującej wynika, że należy je stosować do płatności dokonywanych w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2016 r. Z tego wynika, że o obowiązku ich stosowania decyduje data płatności z tytułu danej transakcji, po drugie, zaś datę tę powiązano z rokiem podatkowym, a nie z rokiem kalendarzowym. Jest to zrozumiałe, zważywszy na fakt, że podatnicy CIT mogą mieć rok podatkowy niepokrywający się z rokiem kalendarzowym. Rok podatkowy jednostki niepokrywający się z rokiem kalendarzowym Rok obrotowy spółki z o.o. BETA nie pokrywa się z rokiem kalendarzowym, ponieważ trwa od 1 czerwca do 31 maja. W lutym 2017 roku jednostka dokonała na rzecz swojego kontrahenta zapłaty należności w wysokości zł z tytułu zawartej z nim transakcji. Chociaż zapłata w całości została dokonana gotówką, już po wejściu w życie nowych przepisów i przekraczała limit zł wspomniane zdarzenie nie spowodowało po stronie podatnika braku możliwości zaliczenia poniesionych z tego tytułu wydatków do kosztów uzyskania przychodów. Do takiego wyłączenia wydatków z kosztów doszłoby natomiast w sytuacji, gdyby zapłata nastąpiła po 1 czerwca 2017 r. (a więc po rozpoczęciu przez spółkę pierwszego po zmianie przepisów roku podatkowego). Od wskazanej wcześniej zasady przewidziano dwa istotne wyjątki. Po pierwsze nie stosuje się jej do płatności dotyczących transakcji zawartych przed 1 stycznia 2017 r., jeżeli ich wartość nie przekraczała dotychczasowego limitu, tj euro (nie zaś nowego zł). Po 9

10 drugie wspomniana wcześniej reguła ogólna nie znajdzie zastosowania również do płatności w zakresie tych wydatków, które zostały zaliczone do kosztów uzyskania przychodów przed dniem wejścia w życie omawianej nowelizacji, czyli przed 1 stycznia 2017 r. (art. 4 ust. 2 i 3 ustawy nowelizującej). Wydatki zaliczone do kosztów w 2016 roku Janina Nowak prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą, rozliczając się z PIT na podstawie podatkowej księgi przychodów i rozchodów (KPiR). W dniu 30 grudnia 2016 r. dokonała zakupu materiałów za kwotę zł brutto (61.463,41 zł netto ,59 zł VAT). W tym samym dniu podatniczka otrzymała dokumentującą ten zakup fakturę z 14-dniowym terminem płatności. Rozliczyła ją w kosztach grudnia 2016 roku (tj. według dnia wystawienia ww. dokumentu), natomiast opłaciła tę fakturę w formie gotówkowej w dniu 12 stycznia 2017 r. Wprawdzie wartość wspomnianej transakcji przekracza przewidziany przepisami limit dla wpłat gotówkowych, ale podatniczka nie musi korygować kosztów 2016 roku o kwotę ,41 zł. Nowe regulacje nie mają bowiem zastosowania do kosztów, które zostały potrącone w 2016 roku, chociaż płatność została dokonana w roku podatkowym rozpoczynającym się po dniu 31 grudnia 2016 r. (czyli w tym przypadku w 2017 roku). W przypadku transakcji zawartych do końca 2016 roku, z tytułu których wydatki będą potrącane w kosztach dopiero w 2017 roku, znajdą już zastosowanie nowe regulacje w zakresie rozliczania transakcji gotówkowych. Oczywiście wynikające z nich ograniczenia będą dotyczyć wyłącznie tych transakcji, których wartość przekroczyła limit płatności gotówkowych obowiązujący do końca 2016 roku czyli euro, przeliczonych na złote według średniego kursu walut obcych ogłaszanego przez NBP ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym dokonano transakcji. W odniesieniu do takich płatności nie należy natomiast stosować nowego, wyrażonego w krajowych środkach płatniczych limitu zł (art. 4 ust. 2, art. 5 ustawy nowelizującej). Rozliczenie zakupu towarów handlowych Spółka z o.o. GAMMA ma rok podatkowy pokrywający się z rokiem kalendarzowym. W dniu 28 grudnia 2016 r. jednostka nabyła towary handlowe za zł, które sprzedała w styczniu 2017 roku. W tym samym miesiącu, tj. w styczniu br., spółka zaliczyła poniesione z tego tytułu wydatki jako koszty bezpośrednio 10

11 związane z przychodami do kosztów podatkowych (tj. po osiągnięciu związanych ze wspomnianymi wydatkami przychodów) Należność wynikająca z faktury zakupowej została przez nią uregulowana w formie zapłaty gotówkowej w dniu 3 lutego 2017 r. W tej sytuacji podatnik był zobligowany do skorygowania kosztów podatkowych in minus. Wysokość transakcji przekraczała bowiem równowartość limitu dla transakcji gotówkowych euro (obliczoną według kursu euro NBP z 30 listopada 2016 r., tj. z ostatniego dnia miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym jej dokonano 4,43 zł). Limit ten wyniósł po przeliczeniu zł. Podstawa prawna: Art. 22 ust. 1 ustawy z 2 lipca 2004 r. o swobodzie działalności gospodarczej (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.), Art. 22 ust. 1, art. 22p, art. 23 ust. 1 pkt 43 ustawy z 26 lipca 1991 r. o podatku dochodowym od osób fizycznych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.), Art. 15 ust. 1, art. 15d, art. 16 ust. 1 pkt 46 ustawy z 15 lutego 1992 r. o podatku dochodowym od osób prawnych (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz ze zm.), Art. 1 6 ustawy z 13 kwietnia 2016 r. o zmianie ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych, ustawy o podatku dochodowym od osób prawnych oraz ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (Dz.U. z 2016 r. poz. 780). VAT Przedsiębiorca naruszający przepisy w zakresie dokonywania transakcji gotówkowych musi się liczyć z negatywnymi skutkami takiego postępowania również na gruncie przepisów o VAT. Polegają one na wyłączeniu możliwości skorzystania z przyspieszonego zwrotu VAT (nadwyżki podatku naliczonego nad należnym) w terminie 25 dni od dnia złożenia deklaracji. Mimo że tego rodzaju rozwiązania nie są nowe, to jednak od 1 stycznia 2017 r. zmieniły się przepisy dotyczące dokonywania tego rodzaju zwrotów. Zmiany nie są rewolucyjne, lecz istotne. W świetle znowelizowanego art. 87 ust. 6 ustawy VAT utrzymano wprawdzie ogólny wymóg, że aby skorzystać z omawianej preferencji, podatnik na dzień złożenia deklaracji musi mieć zapłacone wszystkie faktury, jednakże obwarowano go dodatkowymi warunkami. O ile bowiem wcześniej przepisy nie wskazywały, w jaki sposób należy dokonać takiej zapłaty (a więc wolno to było robić zarówno przelewem, jak i np. gotówką), to obecnie nie ma już dowolności w tym zakresie. W przeciwieństwie do dotychczasowego brzmienia wymienionego przepisu, zawierającego ogólne odesłanie do wspomnianego już wcześniej art. 22 ustawy o swobodzie działalności gospodarczej (nakazującego przedsiębiorcom dokonywanie płatności powyżej euro, a obecnie zł wyłącznie przelewem), jego aktualna treść doprecyzowuje, z jakiego rachunku ma być dokonana ta zapłata. 11

12 UWAGA W świetle przepisów obowiązujących od 1 stycznia 2017 r. w celu otrzymania przyspieszonego zwrotu VAT w terminie 25 dni przedsiębiorca musi zapłacić faktury w całości za pośrednictwem: jego rachunku bankowego w banku, który ma siedzibę w Polsce, albo rachunku w spółdzielczej kasie oszczędnościowo-kredytowej (SKOK), której jest członkiem. Przy czym chodzi tutaj o rachunek, który został wskazany przez podatnika w stosownym zgłoszeniu identyfikacyjnym. Nowe przepisy zezwalają jednak także na inne sposoby płatności (np. gotówką, w ramach wzajemnych kompensat itp.), jeżeli kwota należności wynikających z pozostałych faktur tj. innych niż uregulowane za pośrednictwem rachunków w banku czy SKOK nie przekroczy zł. Obowiązek zapłaty w celu uzyskania przyspieszonego, 25-dniowego zwrotu dotyczy wyłącznie tych faktur, z których VAT naliczony wykazano w deklaracji składanej za okres, którego dotyczy rozliczenie. Jest to istotna nowość, ponieważ dotychczas trzeba było uregulować również kwoty wynikające z przeniesienia. Obecnie natomiast wspomniany obowiązek nie obejmuje kwot podatku naliczonego lub różnicy podatku nieuwzględnionych w poprzednich okresach rozliczeniowych, a ujętych w deklaracji, której dotyczy 25-dniowy zwrot. Jest to więc zmiana korzystna dla podatników. Z drugiej jednak strony nowe przepisy wprowadziły ograniczenie w postaci limitu VAT z przeniesienia, nieistniejące w poprzednich regulacjach. Na ich podstawie wyłączono bowiem możliwość otrzymania zwrotu w przyspieszonym terminie, jeżeli kwota podatku z przeniesienia z poprzedniej deklaracji przekroczyła zł. Kolejnym nowym warunkiem skorzystania z omawianej preferencji jest to, aby zainteresowany rolnik przez 12 miesięcy poprzedzających okres, w rozliczeniu za który występuje o 25-dniowy zwrot, był: zarejestrowany jako podatnik VAT czynny oraz składał deklaracje podatkowe. UWAGA Obecnie podatnik, który wykazał w deklaracji VAT nie więcej niż zł podatku nierozliczonego w poprzednich okresach, może ubiegać się o zwrot podatku w przyśpieszonym terminie 25 dni. Ma do tego prawo, nawet jeśli nie opłacił wszystkich faktur. Jednak kwota takich nieopłaconych należności nie może przekraczać zł. Podstawa prawna: Art. 87 ust. 6 ustawy z 11 marca 2004 r. o podatku od towarów i usług (tekst jedn.: Dz.U. z 2016 r. poz. 710 ze zm.). Mariusz Olech prawnik, specjalista podatkowy, wieloletni pracownik organów skarbowych 12

13 Więcej ebooków o tematyce finansowo-księgowej: 1KF0014 ISBN: