Sprawozdanie finansowe

Transkrypt

1 Sprawozdanie finansowe --

2 Nie ma dobrej, wiarygodnej informacji bez uwzględnienia wszelkich innych przepisów prawa, postanowień umownych i regulacji zwyczajowych RACHUNKOWOŚĆ 2 Dr Katarzyna Trzpioła

3 REGULACJE PRAWNE Międzynarodowe Standardy Rachunkowości (ponad 40) tworzone przez Radę Międzynarodowych Standardów ( kiedyś Komitet Międzynarodowych Standardów Rachunkowości) od 1973 roku, Założenia koncepcyjne sporządzania i przedstawiania sprawozdań finansowych Międzynarodowe Wytyczne Rewizji Finansowej Dyrektywy Unii Europejskiej: Ale też wpływ prawa podatkowego, ubezpieczeń społecznych i zdrowotnego, prawa pracy, kodeksu cywilnego, ksh 3 Dr Katarzyna Trzpioła

4 Rola zasad rachunkowości RZETELNEGO I JASNEGO OBRAZU PRZEWAGI TREŚCI NAD FORMĄ PODMIOTU GOSPODARCZEGO CIĄGŁOŚCI PRZYJĘTYCH ZASAD ISTOTNOŚCI KONTYNUACJI DZIAŁANIA MEMORIAŁU WSPÓŁMIERNOŚCI OSTROŻNOŚCI

5 Zasady Art. 3 ust. 1 pkt 11 UoR przyjęte zasady (polityka) rachunkowości - rozumie się przez to wybrane i stosowane przez jednostkę rozwiązania dopuszczone ustawą, w tym także określone w MSR, zapewniające wymaganą jakość sprawozdań finansowych Art. 10 ust. 3 UoR W sprawach nieuregulowanych przepisami ustawy, przyjmując zasady (politykę) rachunkowości, jednostki mogą stosować krajowe standardy rachunkowości wydane przez Komitet Standardów Rachunkowości. W przypadku braku odpowiedniego standardu krajowego, jednostki, inne niż wymienione w art. 2 ust. 3, mogą stosować MSR.

6 MSSF w Unii Europejskiej Rozporządzenie nr 1606/2002/WE (art.4) przyjęte przez Parlament Europejski oraz Radę Unii Europejskiej w dniu 19 lipca 2002 r. Jednostki Skonsolidowane Skonsolidowane Jednostkowe Jednostkowe MUSI MOŻE MUSI MOŻE Emitent papierów wartościowych Dopuszczony do obrotu V V Ubiegający się o dopuszczenie V V Zamierzający się ubiegać o dopuszczenie V V Jednostka zależna od JD wyższego szczebla (sporz. SF wg MSSF) V V 6 Dr Katarzyna Trzpioła

7 Zakres przedmiotowy MSR Obszar rachunkowości (rozdział UoR) MSR/MSSF UoR 2. Prowadzenie ksiąg rachunkowych X 3. Inwentaryzacja X 7 4. Wycena aktywów i pasywów oraz ustalenie wyniku finansowego 4a. Łączenie się spółek X 5. Sprawozdania finansowe jednostki X 45.4, 45.5, 49, 52, Skonsolidowane sprawozdania finansowe grupy kapitałowej 7. Badanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych Dr Katarzyna Trzpioła X X 55.1, Ochrona danych X 8a. Usługowe prowadzenie ksiąg rachunkowych X 9. Odpowiedzialność karna X X

8 Struktura rocznego sprawozdania finansowego 8 Podstawowy obowiązek sprawozdawczy: Bilans Rachunek zysków i strat Informacja dodatkowa Obowiązek jednostek mikro Bilans Rachunek zysków i strat Rozszerzony obowiązek sprawozdawczy Bilans Rachunek zysków i strat Informacja dodatkowa Rachunek przepływów pieniężnych Zestawienie zmian w kapitale własnym

9 Jednostka mikro Stosowanie uproszczeń przewidzianych w ustawie o rachunkowości nie jest obowiązkowe. O ich stosowaniu decyduje organ zatwierdzający sprawozdanie finansowe. To on może podjąć decyzję o wdrożeniu uproszczeń w sprawozdawczości. Jeśli takiej decyzji nie podejmie jednostka powinna stosować zasady ogólne. sprawozdanie finansowe z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4, art. 48 ust. 3, art. 48a ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4

10 Jednostka mikro jednostkami mikro, po podjęciu stosowanej decyzji przez organ zatwierdzający, mogą być zgodnie z art. 3 ust 1a pkt 1 uor: spółki handlowe (osobowe i kapitałowe, w tym również w organizacji) oraz spółki cywilne wyjątkiem tych spółek osobowych i cywilnych gdzie wyłącznymi udziałowcami są osoby fizyczne inne osoby prawne oddziały przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej Jednostki te w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność, nie przekroczyły, co najmniej dwóch z następujących trzech wielkości: a) zł w przypadku sumy aktywów bilansu na koniec roku obrotowego, b) zł w przypadku przychodów netto ze sprzedaży towarów i produktów za rok obrotowy, c) 10 osób w przypadku średniorocznego zatrudnienia w przeliczeniu na pełne etaty

11 Jednostka mikro Nie mogą skorzystać jednak z uproszczeń mikro się jednostki, o których mowa w art. 2 ust. 1 pkt 3 ustawy o rachunkowości, czyli jednostki organizacyjne działające na podstawie Prawa bankowego, przepisów o obrocie papierami wartościowymi, przepisów o funduszach inwestycyjnych, przepisów o działalności ubezpieczeniowej i reasekuracyjnej, przepisów o spółdzielczych kasach oszczędnościowo-kredytowych lub przepisów o organizacji i funkcjonowaniu funduszy emerytalnych. Wyłączono także jednostki zamierzające ubiegać się lub ubiegające się o zezwolenie na wykonywanie działalności na podstawie tych przepisów. Ponadto do jednostek mikro nie mogą być zaliczone jednostki należące do sektora finansów publicznych, które posiadają osobowość prawną.

12 Jednostka mikro Osoby fizyczne, spółki cywilne osób fizycznych, spółki jawne osób fizycznych oraz spółki partnerskie, jeżeli przychody netto tych jednostek ze sprzedaży towarów, produktów i operacji finansowych wyniosły równowartość w walucie polskiej nie mniej niż euro i nie więcej niż euro za poprzedni rok obrotowy, a w przypadku jednostek rozpoczynających działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą w roku obrotowym, w którym rozpoczęły działalność albo prowadzenie ksiąg rachunkowych w sposób określony ustawą. Powyżsi przedsiębiorcy mogą skorzystać ze statusu jednostek mikro także jeśli księgi rachunkowe są prowadzone przez nich dobrowolnie na podstawie art. 2 ust 2 uor.

13 Jednostka mikro Podmioty wskazane w art. 3 ust 1b uor, czyli te osoby prawne, oddziały zagraniczne i przedstawicielstwa osób zagranicznych, które są wymienione w art. 3 ust 1a pkt 1, jeśli za poprzedni rok obrotowy sporządziły sprawozdanie finansowe z zastosowaniem art. 46 ust. 5 pkt 4, art. 47 ust. 4 pkt 4, art. 48 ust. 3, art. 48a ust. 3, art. 48b ust. 4 lub art. 49 ust. 4 oraz w roku obrotowym, za który sporządzają sprawozdanie finansowe, albo w roku poprzedzającym ten rok obrotowy przekroczyły dwie z wymienionych w ust. 1a pkt 1 wielkości.

14 Jednostka mikro Jednostki, które dotychczas mogły stosować uproszczenia w rachunkowości na podstawie rozporządzeniu Ministra Finansów z dnia 15 listopada 2001 r. w sprawie szczególnych zasad rachunkowości dla niektórych jednostek niebędących spółkami handlowymi, nieprowadzących działalności gospodarczej (Dz. U. Nr 137, poz. 1539, z 2003 r. Nr 11, poz. 117) Mogą nimi być między innymi stowarzyszenia, fundacje, ale także związki zawodowe, organizacje pracodawców, izby gospodarcze, przedstawicielstwa przedsiębiorców zagranicznych, w rozumieniu przepisów o swobodzie działalności gospodarczej, społecznozawodowe organizacje rolników, organizacje samorządu zawodowego, organizacje samorządu gospodarczego rzemiosła i Polskie Biuro Ubezpieczycieli Komunikacyjnych, jeżeli nie prowadzą działalności gospodarczej.

15 Elementy Wprowadzenie do sprawozdania finansowego Rachunek przepływów pieniężnych Środki pieniężne na początek i koniec okresu AKTYWA Środki pieniężne Suma aktywów Bilans PASYWA Kapitał własny w tym: Wynik finansowy Suma pasywów Zestawienie zmian w kapitale (funduszu) własnym Kapitał własny na początek okresu i na koniec okresu Rachunek zysków i strat zysk strata Dodatkowe informacje i objaśnienia 15

16 Termin sporządzenia sprawozdania finansowego art. 52 zakres sprawozdania termin sporządzenia sprawozdania podpis pod sprawozdaniem wraz z datą podpisu osoba odpowiedzialna za sporządzenie kierownik jednostki odmowa podpisu 16

17 Złożenie sprawozdania finansowego termin złożenia sprawozdania do rejestru sądowego 15 dni od daty zatwierdzenia sprawozdania zakres składanego sprawozdania roczne sprawozdanie finansowe (wszystkie elementy) opinia biegłego uchwała o zatwierdzeniu sprawozdania i podziale zysku sprawozdanie z działalności jednostki 17 występuje obowiązek złożenia nawet przy braku zatwierdzenia jeżeli zatwierdzenie nastąpi w późniejszym terminie sprawozdanie należy złożyć do KRS raz jeszcze Dr Katarzyna Trzpioła

18 Publikacja sprawozdania obowiązek publikacji sprawozdań podmioty podlegające badaniu sprawozdań termin złożenia sprawozdania do publikacji 15 dni od daty zatwierdzenia sprawozdania zakres publikowanego sprawozdania roczne sprawozdanie finansowe bez informacji uzupełniającej opinia biegłego uchwała o zatwierdzeniu sprawozdania i podziale zysku 18 miejsce publikacji sprawozdania KRS on line Monitor Sądowy i Gospodarczy Dr Katarzyna Trzpioła

19 Badanie, zatwierdzanie i ogłaszanie sprawozdań finansowych Zakres podmiotowy: banki, zakłady ubezpieczeniowe, tuw fundusze powiernicze, fundusze inwestycyjne, fundusze emerytalne, spółki akcyjne, Skok-i pozostałe, Badaniu podlegają sprawozdania finansowe spółek przejmujących i spółek nowo zawiązanych, sporządzone za rok obrotowy, w którym nastąpiło połączenie a także roczne sprawozdania finansowe jednostek sporządzone zgodnie z MSR. 19

20 Pozostałe jednostki podlegające badaniu i ogłaszaniu sprawozdań finansowych zatrudnienie co najmniej 50 osób; suma aktywów co najmniej EUR ,00; przychody netto co najmniej EUR ,00; Aktualne limity pozostałych jednostek, które w 2012 r. spełniły co najmniej dwa z następujących warunków: średnioroczne zatrudnienie w przeliczeniu na pełne etaty wyniosło co najmniej 50 osób, suma aktywów bilansu na koniec 2013 r zł, przychody netto ze sprzedaży towarów i produktów oraz operacji finansowych za 2013 r zł. 20

21 Badanie sprawozdania finansowego przez biegłego Czy sprawozdanie finansowe 1) zostało sporządzone zgodnie z określonymi ustawą zasadami rachunkowości, 2) jest zgodne co do formy i treści z obowiązującymi jednostkę przepisami prawa, statutem lub umową, 3) przedstawia rzetelnie i jasno wszystkie istotne dla oceny jednostki informacje, a w odniesieniu do sprawozdania z działalności jednostki czy informacje zawarte w danym sprawozdaniu uwzględniają postanowienia art. 49 ust. 2 i są zgodne z informacjami zawartymi w rocznym sprawozdaniu finansowym. 21

22 Ogłaszanie sprawozdania finansowego urzędy skarbowe (10 dni od zatwierdzenia), Krajowy Rejestr Sądowy (15 dni od zatwierdzenia), zmiana od publikacji w Monitorze Sądowym i Gospodarczym (Monitorze Spółdzielczym) podlegają sprawozdanie jednostek, które nie składają ich w KRS i jednocześnie podlegają one badaniu na podstawie art. 64 UoR

23 Bilans Obraz sytuacji majątkowej i finansowej Ujęcie statyczne Wycena zgodna z prawem bilansowym a wymogi podatkowe.

24 A. Aktywa trwałe I. Wartości niematerialne i prawne II. Rzeczowe aktywa trwałe III. Należności długoterminowe IV. Inwestycje długoterminowe V. Długoterminowe rozliczenia międzyokresowe B. Aktywa obrotowe I. Zapasy II. Należności krótkoterminowe III. Inwestycje krótkoterminowe IV. Krótkoterminowe rozliczenia międzyokresowe Aktywa razem Aktywa A. Aktywa trwałe, w tym środki trwałe B. Aktywa obrotowe, w tym: zapasy należności krótkoterminowe Aktywa razem

25 Pasywa A. Kapitał (fundusz) własny I. Kapitał (fundusz) podstawowy II. Należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) III. Udziały (akcje) własne (wielkość ujemna) IV. Kapitał (fundusz) zapasowy V. Kapitał (fundusz) z aktualizacji wyceny VI. Pozostałe kapitały (fundusze) rezerwowe VII. Zysk (strata) z lat ubiegłych VIII. Zysk (strata) netto IX. Odpisy z zysku netto w ciągu roku obrotowego (wielkość ujemna) B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania I. Rezerwy na zobowiązania II. Zobowiązania długoterminowe III. Zobowiązania krótkoterminowe IV. Rozliczenia międzyokresowe Pasywa A. Kapitał (fundusz) własny, w tym: kapitał (fundusz) podstawowy należne wpłaty na kapitał podstawowy (wielkość ujemna) B. Zobowiązania i rezerwy na zobowiązania, w tym: rezerwy na zobowiązania zobowiązania z tytułu kredytów i pożyczek Pasywa razem

26 Bilans to nie wszytko Zawartość informacji dodatkowej i jej przydatność w czytaniu sprawozdania finansowego 26

27 Rachunek zysków i strat Efekt działalności jednostki w ujęciu memoriałowym Skutki wyceny aktywów i pasywów Warianty prezentacji

28 Warianty Wariant porównawczy RZiS Wariant kalkulacyjny RZiS prezentacja kosztów w układzie rodzajowym prezentacja kosztów w układzie kalkulacyjnym prezentacja kosztów poniesionych prezentacja kosztów współmiernych zmiana stanu produktów zysk brutto ze sprzedaży zysk ze sprzedaży zysk ze sprzedaży przychody od jednostek powiązanych przychody od jednostek powiązanych podatek akcyzowy

29 Wariant porównawczy RZiS Wariant kalkulacyjny RZiS A. Przychody netto ze sprzedaży i zrównanie z nimi I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Zmiana stanu produktów (zwiększenie wartość dodatnia, zmniejszenie wartość ujemna) III. Koszt wytworzenia produktów na własne potrzeby jednostki IV. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów B. Koszty działalności operacyjnej I. Amortyzacja II. Zużycie materiałów i energii III. Usługi obce IV. Podatki i opłaty V. Wynagrodzenia VI. Ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia VII. Pozostałe koszty rodzajowe VIII. Wartość sprzedanych towarów i materiałów C. Zysk (strata) ze sprzedaży (A B) A. Przychody netto ze sprzedaży produktów, towarów i materiałów I. Przychody netto ze sprzedaży produktów II. Przychody netto ze sprzedaży towarów i materiałów B. Koszty sprzedanych produktów, towarów i materiałów I. Koszt wytworzenia sprzedanych produktów II. Wartość sprzedanych towarów i materiałów C. Zysk (strata) brutto ze sprzedaży (A B) D. Koszty sprzedaży E. Koszty ogólnego zarządu F. Zysk (strata) ze sprzedaży (C D E)

30 D. Pozostałe przychody operacyjne E. Pozostałe koszty operacyjne F. Zysk (strata) z działalności operacyjnej (C +D - E) G. Przychody finansowe H. Koszty finansowe I. Zysk (strata) z działalności gospodarczej (F+G-H) J. Wynik zdarzeń nadzwyczajnych (J.I. - J.II.) I. Zyski nadzwyczajne II. Straty nadzwyczajne K. Zysk (strata) brutto L. Podatek dochodowy M. Pozostałe obowiązkowe zmniejszenia zysku (zwiększenie straty) N. Zysk (strata) netto

31 Rachunek zysków i strat (dla jednostek mikro, o których mowa w art. 3 ust. 1a pkt 1, 3 i 4 oraz ust. 1b ustawy) A. Przychody podstawowej działalności operacyjnej i zrównane z nimi, w tym zmiana stanu produktów (zwiększenie wartość dodatnia, zmniejszenie wartość ujemna) B. Koszty podstawowej działalności operacyjnej: I. Amortyzacja II. Zużycie materiałów i energii III. Wynagrodzenia, ubezpieczenia społeczne i inne świadczenia IV. Pozostałe koszty C. Pozostałe przychody i zyski, w tym aktualizacja wartości aktywów D. Pozostałe koszty i straty, w tym aktualizacja wartości aktywów E. Podatek dochodowy F. Zysk/strata netto (A-B+C-D-E )

32 Rachunek przepływów pieniężnych Cele rachunku przepływów pieniężnych ocena: źródeł pochodzenia oraz wielkości uzyskanych przez jednostkę środków pieniężnych i ich ekwiwalentów kierunków i wielkości ich wykorzystania w toku działalności Czy zysk to gotówka? ocena wypłacalności podmiotu ułatwienie porównań sytuacji finansowej różnych jednostek (eliminuje skutki różnych rozwiązań dotyczących ewidencji i prezentacji zdarzeń gospodarczych)

33 Obszary działalności, do których przyporządkowane są przepływy pieniężne: 33 Działalność operacyjna podstawowy rodzaj działalności oraz inne rodzaje działalności nie zaliczone do działalności inwestycyjnej lub finansowej. Działalność inwestycyjna działalność, której przedmiotem jest zakup lub sprzedaż rzeczowych aktywów trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, długoterminowych inwestycji oraz krótkoterminowych aktywów finansowych oraz związane z tym pieniężne koszty i korzyści. Działalność finansowa działalność, której przedmiotem jest pozaoperacyjne pozyskiwanie źródeł finansowania lub ich spłata oraz związane z tym pieniężne koszty i korzyści.

34 metoda bezpośrednia metoda pośrednia A. działalność operacyjna 1. Wpływy 2. Wydatki 3. Przepływy A. działalność operacyjna 1. WF netto 2. Korekty 3. Przepływy B. działalność inwestycyjna 1. Wpływy 2. Wydatki 3. Przepływy C. działalność finansowa 1. Wpływy 2. Wydatki 3. Przepływy D. przepływy pieniężne netto razem E. bilansowa zmiana stanu środków pien. 34

35 Zestawienie zmian w kapitale własnym Cel sprawozdania lepsze zrozumienie związków zachodzących pomiędzy zmianami wielkości i struktury aktywów oraz przychodami i kosztami własnymi jednostki gospodarczej ważne źródło informacji dla analizy struktury i dynamiki aktywów netto ISTOTA zestawienie przedstawiające wszystkie zmiany w kapitale własnym jednostki gospodarczej lub tez jedynie zmiany te zmiany w kapitale własnym, które nie wynikają z transakcji kapitałowych dokonywanych z właścicielami ani tez nie są rezultatem wypłat na ich rzecz.

36 Zestawienie zmian w kapitale własnym Pozycja kapitału na początek okresu Zwiększenia Z tytułu Zmniejszenia z tytułu Pozycja na koniec okresu

37 Informacja dodatkowa Informacja dodatkowa Istotne dane i objaśnienia niezbędne do tego, aby sprawozdanie finansowe odpowiadało warunkom wiernego i rzetelnego przedstawienie sytuacji majątkowej i finansowej jednostki oraz jej wyniku finansowego Budowa: wprowadzenie do sprawozdania finansowego, zawierające opis przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, w tym metod wyceny i sporządzenia sprawozdania finansowego w zakresie, w jakim ustawa pozostawia jednostce prawo wyboru, oraz przedstawienie przyczyn i skutków ich ewentualnych zmian w stosunku do roku poprzedzającego, dodatkowe informacje i objaśnienia: a) do pozycji bilansu, rachunku zysków i strat, zestawienia zmian w kapitale (funduszu)własnym oraz rachunku przepływów pieniężnych za okresy sprawozdawcze objęte sprawozdaniem finansowym, b) proponowany podział zysku lub pokrycia straty, c) podstawowe informacje dotyczące pracowników i organów jednostki, d) inne istotne informacje dla zrozumienia sprawozdania finansowego.

38 Informacja dodatkowa Część 1. Bilans Część 2 Rachunek zysków i strat Część 3 Rachunek Środków Pieniężnych Część 4. Informacje pracownicze Część 5. Zdarzenia znaczące Część 6. Skonsolidowane Sprawozdania Finansowe i Wspólne Przedsięwzięcia Część 7 Połączenie jednostek Część 8. Niepewność Część 9. Inne dane

39 Sprawozdanie z działalności 39 Podmioty zobligowane do sporządzania sprawozdania Spółki kapitałowe Spółki komandytowo-akcyjne Towarzystwa ubezpieczeń wzajemnych Towarzystwa reasekuracji wzajemnej Spółdzielnie Przedsiębiorstwa państwowe Kierownik jednostki

40 Sprawozdanie z działalności 40 Zawartość sprawozdania istotne zdarzenia w roku obrotowymi po jego zakończeniu przewidywany rozwój jednostki ważniejsze osiągnięcia w dziedzinie badań i rozwoju aktualna i przewidywana sytuacja finansowa informacje o nabyciu udziałów (akcji) własnych informacje o posiadanych oddziałach (zakładach) informacje o instrumentach finansowych (ryzyko, metody zarządzania ryzykiem) informacje o stosowaniu zasad ładu korporacyjnego Wskaźniki finansowe i niefinansowe Zagadnienia środowiska naturalnego Zagadnienia zatrudnienia Dodatkowe wyjaśnienia do sprawozdania finansowego Corporate Governace

41 Sprawozdawczość 41 Zdarzenia po dniu bilansowym Sprawozdanie roczne a sprawozdanie śródroczne Błędy stwierdzone po sporządzeniu

42 ZMIANY ZASAD (POLITYKI) RACHUNKOWOŚCI, WARTOŚCI SZACUNKOWYCH, POPRAWIANIE BŁĘDÓW, ZDARZENIA NASTĘPUJĄCE PO DNIU BILANSOWYM 42

43 Zmiana polityki rachunkowości 43 KSR 7 Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja MIĘDZYNARODOWY STANDARD RACHUNKOWOŚCI 8 Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów KSR 7 "1.5. Treść standardu jest zgodna z przepisami ustawy o rachunkowości oraz w podstawowym zakresie z MSR 8 "Zasady (polityka) rachunkowości, zmiany wartości szacunkowych i korygowanie błędów", MSR 10 "Zdarzenia następujące po dniu bilansowym" oraz MSR 1 "Prezentacja sprawozdań finansowych" Zawarte w standardzie schematy księgowań i przykłady nie stanowią jego integralnej części, jedynie służą wyjaśnieniom standardu."

44 Zmiana polityki rachunkowości 44 Podejście prospektywne - zastosowanie zmienionych: a. zasad (polityki) rachunkowości do transakcji, innych zdarzeń i warunków od pierwszego dnia roku obrotowego, w którym ta zmiana miała miejsce, b. wartości szacunkowych od dnia dokonania ich zmiany za wyjątkiem okresu ekonomicznej użyteczności środków trwałych, o których mowa w art. 32 ust. 3 ustawy. W przypadku podejścia prospektywnego nie przekształca się danych porównawczych. Pełne podejście retrospektywne - zastosowanie zmienionych zasad (polityki) rachunkowości do transakcji, innych zdarzeń i warunków w taki sposób, jak gdyby zasady te były stosowane od zawsze. W przypadku pełnego podejścia retrospektywnego przekształca się dane porównawcze. Ograniczone podejście retrospektywne - zastosowanie zmienionych zasad (polityki) rachunkowości do transakcji, innych zdarzeń i warunków od początku możliwie najwcześniejszego roku obrotowego. W przypadku ograniczonego podejścia retrospektywnego przekształca się dane porównawcze. Retrospektywne przekształcenie danych porównawczych - przekształcenie danych porównawczych w taki sposób, jak gdyby zmienione zasady (polityka) rachunkowości przyjęte w roku obrotowym stosowane były od zawsze lub od początku możliwie najwcześniejszego roku obrotowego, a zdarzenie uznane za istotny błąd popełniony w poprzednich latach obrotowych było wówczas poprawnie ujęte.

45 Zmiana polityki rachunkowości 45 Jednostka może w przyjętych zasadach (polityce) rachunkowości zastosować uproszczenia dopuszczone przepisami o rachunkowości pod warunkiem, że nie wywiera to istotnie ujemnego wpływu na rzetelne i jasne przedstawienie jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. W szczególności uproszczenia mogą polegać na: a) w przypadku wszystkich jednostek: - ustaleniu granicy ceny nabycia lub kosztu wytworzenia środków trwałych bądź wartości niematerialnych i prawnych, poniżej której jednostka dokonuje (nie wcześniej niż w momencie oddania do używania) jednorazowego odpisu wartości tego rodzaju składników aktywów, - wycenie materiałów i towarów w cenie zakupu zamiast w cenie nabycia, a produkcji w toku - o przewidywanym czasie wykonania krótszym niż 3 miesiące - w wysokości bezpośrednich kosztów wytworzenia lub tylko materiałów bezpośrednich bądź niewycenianiu jej w ogóle, - nierozliczaniu przychodów i kosztów z tytułu wykonywanych długoterminowych niezakończonych usług, zgodnie z przepisami art. 34a i art. 34b ustawy, jeżeli udział przychodów z niezakończonych usług na dzień bilansowy nie jest istotny w całości przychodów operacyjnych okresu sprawozdawczego,

46 Zmiana polityki rachunkowości 46 b) w przypadku jednostek niepodlegających obowiązkowi corocznego badania sprawozdań finansowych: - klasyfikowaniu umów leasingu według kryteriów określonych przepisami prawa podatkowego zamiast przepisami art. 3 ust. 4 ustawy, - zaniechaniu ustalania rezerw i aktywów z tytułu odroczonego podatku dochodowego, - stosowaniu do wyceny instrumentów finansowych wyłącznie przepisów ustawy zamiast przepisów odpowiedniego rozporządzenia Ministra Finansów, - uwzględnianiu kosztów stałych przy wycenie zapasu produktów, niezależnie od poziomu wykorzystania normalnych zdolności produkcyjnych, c) w przypadku jednostek, które w roku obrotowym, za który sporządza się sprawozdanie finansowe, oraz w roku poprzedzającym ten rok obrotowy nie osiągnęły dwóch z trzech wielkości określonych w art. 50, ust. 2 ustawy: - sporządzaniu sprawozdań finansowych w formie uproszczonej, wykazując informacje w zakresie ustalonym w załączniku nr 1 do ustawy literami i cyframi rzymskimi; uproszczenia dotyczą również zakresu danych prezentowanych w informacji dodatkowej.

47 Zmiana polityki rachunkowości 47 Jednostka określa w zasadach (polityce) rachunkowości przyjęte przez siebie: - zasady klasyfikacji i grupowania zdarzeń gospodarczych do odpowiednich pozycji sprawozdania finansowego zgodnie z ich charakterem, jako składników aktywów i pasywów, przychodów i zysków lub kosztów i strat, bądź przepływów pieniężnych, - metody wyceny aktywów i pasywów na moment początkowego ujęcia w księgach rachunkowych i na dzień bilansowy, - metody ustalania wyniku finansowego, - sposób prezentacji informacji w sprawozdaniu finansowym, i stosuje je w sposób ciągły.. Zmianę każdego z elementów, składających się na przyjęte przez jednostkę zasady (politykę) rachunkowości, uznaje się za zmianę przyjętych zasad (polityki) rachunkowości. Zmiana taka może być spowodowana m.in.: a) uzyskaniem przez jednostkę prawa lub utratą prawa do stosowania uproszczeń przewidzianych przepisami o rachunkowości, b) indywidualną decyzją jednostki spowodowaną zmianą przedmiotu działalności, zwiększeniem lub zmniejszeniem jej zakresu, potrzebą dostosowania się do rozwiązań obowiązujących w grupie kapitałowej, do której jednostka weszła lub w branży, w której jednostka rozpoczęła działalność, wykorzystaniem możliwości uproszczeń, wykonaniem zaleceń kontroli lub rewizji finansowej, c) decyzją o zastosowaniu lub rezygnacji ze stosowania MSR.

48 Zmiana polityki rachunkowości 48 Jednostka zmienia przyjęte zasady (politykę) rachunkowości w terminach określonych w przepisach o rachunkowości jeżeli: a) obowiązek taki wynika ze zmiany przepisów o rachunkowości, b) utraciła prawo do stosowania uproszczeń przewidzianych w przepisach o rachunkowości. Jednostka może w uzasadnionych przypadkach odstąpić od ciągłości stosowania przyjętych zasad (polityki) rachunkowości i zmienić je, dokonując retrospektywnego przekształcenia danych porównawczych, jeżeli uzna, iż jest to konieczne dla bardziej jasnego przedstawienia jej sytuacji majątkowej i finansowej oraz wyniku finansowego. Nową zasadę stosuje się od pierwszego dnia roku obrotowego. Zależnie od decyzji kierownika jednostki jest to pierwszy dzień bieżącego lub następnego roku obrotowego.

49 Zmiana polityki rachunkowości 49 Nie stanowią zmian przyjętych zasad (polityki) rachunkowości m.in.: a) przyjęcie w odniesieniu do nowych zdarzeń i transakcji zasad (polityki) rachunkowości różniących się od poprzednio stosowanych do podobnych, ale nie identycznych zdarzeń i transakcji, b) przyjęcie nowej zasady w odniesieniu do zdarzeń, które uprzednio nie występowały lub występowały, ale były nieistotne, a stały się istotne, c) zmiany wysokości wartości szacunkowych. Przykładowo nie stanowi zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości: - podjęcie decyzji o amortyzowaniu nowo nabytych środków trwałych za pomocą innej metody niż stosowana do podobnych obiektów, - zmiana stawek amortyzacyjnych (okresów użytkowania) środków trwałych lub wartości niematerialnych i prawnych w wyniku ich weryfikacji, - przekwalifikowanie do środków trwałych lub na odwrót nieruchomości zaliczanej do inwestycji długoterminowych wynikające wyłącznie ze zmiany przeznaczenia tej nieruchomości, - przekwalifikowanie aktywów finansowych z długoterminowych do krótkoterminowych lub odwrotnie wynikające wyłącznie ze zmiany zamiaru jednostki w odniesieniu do tych aktywów, - wycena długoterminowej, niezakończonej usługi proporcjonalnie do stopnia jej zaawansowania zamiast metodą "zysku zerowego" opisaną w art. 34a ust. 4 ustawy.

50 Zmiana polityki rachunkowości 50 Zmianę zasad (polityki) rachunkowości jednostka ujmuje: a) stosując pełne podejście retrospektywne w przypadku: - gdy zmiany przepisów o rachunkowości, powodujące obligatoryjną zmianę zasad (polityki) rachunkowości, nie zawierają przepisów przejściowych ustalających sposób ich uwzględnienia, - gdy jednostka z własnej inicjatywy dokonuje zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości, - utraty prawa do stosowania uproszczeń wynikających z przepisów o rachunkowości, b) zgodnie z przepisami przejściowymi - gdy zmiany przepisów o rachunkowości, powodujące obligatoryjną zmianę zasad (polityki) rachunkowości, ustalają sposób ich uwzględnienia. Zgodnie z pełnym podejściem retrospektywnym jednostka: a) odnosi skutki zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości na kapitał (fundusz) własny, wykazując je jako zysk (stratę) z lat ubiegłych lub inną pozycję kapitałów (funduszy) własnych, jeżeli tak stanowią przepisy o rachunkowości, b) przekształca retrospektywnie dane porównawcze w sprawozdaniu finansowym, c) wykazuje skutki zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości w odpowiedniej pozycji zestawienia zmian kapitału (funduszu) własnego, jeżeli zobowiązana jest do jego sporządzania.

51 Zmiana danych szacunkowych 51 Wartości szacunkowe - przybliżone kwoty pieniężne przyjęte przez jednostkę do wyceny określonych składników aktywów lub pasywów, bądź przychodów i kosztów wobec niemożności dokładnej ich wyceny. Zmiana wartości szacunkowych - zweryfikowanie wartości szacunkowych w przypadku pozyskania nowych informacji będących podstawą dokonanych szacunków, lub zdobycia większego doświadczenia. Weryfikacja szacunków nie odnosi się do poprzednich okresów, jest natomiast skutkiem oceny bieżącej sytuacji oraz oczekiwanych przyszłych korzyści ekonomicznych lub obowiązków związanych z pozycjami w sprawozdaniu finansowym. Nie są to korekty błędów ani zmiany zasad (polityki) rachunkowości.

52 Zmiana danych szacunkowych 52 Ustalenia wartości szacunkowych dokonuje się w drodze osądu, na podstawie wiarygodnych informacji, przy zastosowaniu właściwych w danych warunkach metod szacunku. Przykładowo przedmiotem szacunku mogą być: a) okresy użytkowania podlegających amortyzacji: środków trwałych, wartości niematerialnych i prawnych, inwestycji w nieruchomości i prawa, b) należności, których ściągalność jest wątpliwa, c) zapasy wyceniane w cenach sprzedaży netto wobec utraty przez nie przydatności gospodarczej dla jednostki, d) aktywa i rezerwy z tytułu odroczonego podatku dochodowego, e) rezerwy na zobowiązania i traktowane na równi z nimi bierne rozliczenia międzyokresowe kosztów, np. rezerwy na świadczenia pracownicze, rezerwy na straty z tytułu transakcji gospodarczych w toku (w tym na skutki toczącego się postępowania sądowego, z tytułu udzielonych gwarancji, poręczeń), f) koszty wytworzenia długoterminowych, niezakończonych usług, g) wartość godziwa np. nieruchomości oraz wartości niematerialnych i prawnych zaliczanych do inwestycji, aktywów i zobowiązań finansowych.

53 Zmiana danych szacunkowych 53 Wartości szacunkowe wymagają zweryfikowania przez jednostkę i w miarę potrzeby zaktualizowania, jeżeli: a) zmieniły się okoliczności będące podstawą dokonanych szacunków, b) jednostka uzyskała dodatkowe informacje, które wcześniej nie były jednostce znane, c) jednostka nabrała większego doświadczenia gospodarczego. Weryfikację przeprowadza się nie później niż na dzień bilansowy. Uwaga art. 32 ust 3 uor - amortyzacja

54 Zmiana danych szacunkowych 54 Zmiana wartości szacunkowych lub zastosowanie szacunków do wyceny aktywów wykazywanych dotąd w cenie nabycia lub koszcie wytworzenia, ewentualnie pomniejszonych o dokonane odpisy wobec utraty przez nie wartości, nie stanowi zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości. Również zastąpienie wartości godziwej skorygowaną ceną nabycia lub ceną nabycia, w razie niemożności wiarygodnego ustalenia wartości godziwej, nie stanowi zmiany zasad (polityki) rachunkowości. Natomiast zmiana zasad wyceny (np. materiałów w cenie zakupu zamiast w cenie nabycia) lub zmiana metody wyceny rozchodu zapasów (np. pierwsze weszło pierwsze wyszło zamiast metodą cen przeciętnych) jest zmianą przyjętych zasad (polityki) rachunkowości. W przypadku trudności w odróżnieniu zmiany przyjętych zasad (polityki) rachunkowości od zmiany wartości szacunkowych przyjmuje się, że nastąpiła zmiana wartości szacunkowych.

55 Zmiana danych szacunkowych 55 Zmiana wartości szacunkowych powoduje konieczność skorygowania wartości wykazanych w księgach rachunkowych i w odpowiednich pozycjach aktywów lub pasywów bilansu. Skutki zmiany wartości szacunkowych, w tym spowodowane ich weryfikacją, jednostka uwzględnia, stosując podejście prospektywne i odnosi odpowiednio w ciężar lub na dobro wyniku finansowego, lub na kapitał (fundusz) własny, jeżeli przepisy o rachunkowości tak stanowią: a) roku obrotowego, w którym nastąpiła zmiana, jeżeli zmiana dotyczy tylko tego roku, b) roku obrotowego, w którym nastąpiła zmiana i lat przyszłych, jeżeli zmiana dotyczy wszystkich tych okresów. Zmiana wartości szacunkowych nie wymaga przekształcenia danych porównawczych. W dodatkowych informacjach i objaśnieniach, we właściwych pozycjach w ust. 1 i 2 oraz 9, jednostka zamieszcza wyjaśnienia dotyczące: a) rodzaju, przyczyny i kwoty zmiany wartości szacunkowych, które wywołują skutki w bieżącym roku obrotowym i/albo według przewidywań wywołają skutki w kolejnych latach obrotowych, lub b) braku możliwości ujawnienia liczbowych skutków zmian wartości szacunkowych dotyczących przyszłych okresów, jeżeli określenie tych skutków nie jest praktycznie wykonalne.

56 Błędy 56 Błędy popełnione w poprzednich latach obrotowych - pominięcia lub nieprawidłowości w sprawozdaniach finansowych jednostki za poprzedni rok bądź wcześniejsze lata obrotowe, powodujące istotne zniekształcenie danych sprawozdawczych zawartych w zatwierdzonych sprawozdaniach finansowych za poprzednie lata, w wyniku którego sprawozdania te nie mogą być uznane za jasno i rzetelnie przedstawiające sytuację majątkową, finansową i wynik finansowy jednostki. Błędy są wynikiem nieuwzględnienia lub niewłaściwego uwzględnienia wiarygodnych informacji: a) które były dostępne w momencie zatwierdzania sprawozdań finansowych sporządzonych za te lata, b) co do których można by zasadnie oczekiwać, że zostaną otrzymane i uwzględnione w toku sporządzania tych sprawozdań finansowych. Błędy wynikają najczęściej z pomyłek arytmetycznych, niewłaściwego zastosowania zasad (polityki) rachunkowości, niedopatrzeń, mylnej interpretacji zdarzeń, bądź oszustw. Błędy są istotne, jeżeli mogą, pojedynczo lub łącznie, wpłynąć na decyzje gospodarcze podejmowane na podstawie sprawozdania finansowego przez jego użytkowników. Istotność błędu uzależniona jest od wielkości i rodzaju pominięcia lub nieprawidłowości ocenianych w kontekście towarzyszących okoliczności. Czynnikiem rozstrzygającym o istotności może być zarówno wielkość, jak i rodzaj pozycji lub kombinacja obu tych czynników.

57 Błędy 57 Jednostka koryguje wszelkie wykryte błędy bez względu na to, czy były popełnione w bieżącym roku obrotowym czy w poprzednich latach obrotowych. Nie stanowią korekty błędów przykładowo: a) zmiany wartości szacunkowych, które z natury rzeczy są pewnymi przybliżeniami i wymagają aktualizacji po uzyskaniu dodatkowych informacji. Nie stanowią błędu m. in.: - zwiększenia lub zmniejszenia kwoty rezerwy na zobowiązania wynikające ze zmiany prawdopodobieństwa niekorzystnego wyroku kończącego proces sądowy przeciwko jednostce, - zmiana stawek amortyzacyjnych środków trwałych na skutek zmiany uprzednio ustalonego okresu użytkowania, - zmiana wysokości odpisów aktualizujących wartość składnika aktywów na skutek pojawienia się nowych informacji, b) skutki zmiany przyjętej zasady (polityki) rachunkowości, spowodowanej zmianą przepisów o rachunkowości lub dokonanej z inicjatywy jednostki (np. zmiana metody wyceny zapasów z ceny nabycia na cenę zakupu, metody ustalania wartości rozchodów z cen przeciętnych na pierwsze weszło pierwsze wyszło), c) skutki zdarzeń, o których jednostka nie mogła wiedzieć, mimo zachowania należytej staranności, i w związku z tym nie miała możliwości uwzględnienia ich w poprzednich rocznych sprawozdaniach finansowych (np. korzystne lub niekorzystne dla niej wyroki sądowe, zmiana orzecznictwa sądowego w bieżącym okresie w odniesieniu do interpretacji przepisów podatkowych stosowanej przez jednostkę w poprzednich okresach).

58 Błędy 58 Błędy popełnione w bieżącym roku obrotowym, wykryte przed sporządzeniem rocznego sprawozdania finansowego, koryguje się w księgach rachunkowych bieżącego roku obrotowego. Błędy popełnione w bieżącym roku obrotowym, wykryte po sporządzeniu rocznego sprawozdania finansowego, ale przed jego zatwierdzeniem, uznane przez jednostkę za istotne w rozumieniu pkt 5.5 standardu, wymagają korekty w księgach rachunkowych bieżącego roku obrotowego i odpowiedniej zmiany rocznego sprawozdania finansowego. Skutki błędów uznane za nieistotne ujmuje się w księgach rachunkowych następnego roku obrotowego.

59 Błędy 59 Błędy popełnione w poprzednich latach obrotowych, zawarte w zatwierdzonych sprawozdaniach finansowych, wykryte w bieżącym roku obrotowym lub po jego zakończeniu, a przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego za ten rok, koryguje się w księgach rachunkowych bieżącego roku obrotowego. Przed ujęciem korekty w księgach rachunkowych, oceny wymaga, czy wpływ błędów na jakość zatwierdzonych sprawozdań finansowych był istotny, czy też nie. Przy ocenie istotności konieczne jest przy tym łączne rozpatrywanie skutków wszystkich wykrytych błędów, ponieważ - chociaż każdy z nich z osobna może być nieistotny - łącznie mogą spowodować istotne zniekształcenie rocznego sprawozdania finansowego. Korekty błędów popełnionych w poprzednich latach obrotowych, uznanych przez jednostkę za nieistotne, wpływają odpowiednio na zysk lub stratę netto bieżącego roku obrotowego lub inną pozycję kapitałów (funduszy) własnych, jeżeli tak stanowią przepisy o rachunkowości.

60 Błędy 60 Korekty błędu popełnionego w poprzednich latach obrotowych, uznanego za istotny, jednostka: a) ujmuje w kapitale (funduszu) własnym i wykazuje jako zysk (stratę) lat ubiegłych, lub w innej pozycji kapitałów (funduszy) własnych, jeżeli tak stanowią przepisy o rachunkowości, b) wykazuje w odpowiedniej pozycji zestawienia zmian kapitału (funduszu) własnego, jeżeli zobowiązana jest do jego sporządzania, c) przekształca retrospektywnie dane porównawcze sprawozdania finansowego, wyjąwszy przypadki, gdy jest to praktycznie niewykonalne. W dodatkowych informacjach i objaśnieniach w ust. 5 pkt 1 jednostka ujawnia następujące informacje dotyczące korekty błędów popełnionych w poprzednich latach obrotowych: a) rodzaj błędu popełnionego w poprzednich latach, b) kwotę korekty dotyczącej bieżącego roku obrotowego i każdej korekty dotyczącej lat poprzednich, c) kwotę korekty dotyczącej okresów wcześniejszych od okresów uwzględnionych w danych porównawczych. W przypadku, gdy ustalenie kwot korekt jest praktycznie niewykonalne, to w dodatkowych informacjach i objaśnieniach w ust. 5 pkt 1 jednostka wskazuje na sam fakt popełnienia błędu w poprzednich latach obrotowych oraz podaje, na czym on polegał i powody braku możliwości dokonania wiarygodnego szacunku korekt.

61 Zdarzenia po dniu bilansowym 61 MSR 10 Art. 54 uor KSR 7 Zmiany zasad (polityki) rachunkowości, wartości szacunkowych, poprawianie błędów, zdarzenia następujące po dniu bilansowym - ujęcie i prezentacja

62 Definicja Zdarzenia po dniu bilansowym - zdarzenia, zarówno korzystne jak i niekorzystne, które mają miejsce pomiędzy dniem bilansowym a datą zatwierdzenia sprawozdania finansowego do publikacji. Nie chodzi tu o wszystkie zdarzenia, które miały miejsce po dniu bilansowym, ale jedynie te, które wydarzyły się pomiędzy datą, na którą sporządzono sprawozdanie finansowe, a data zatwierdzenia sprawozdania do publikacji ( nie datą zatwierdzenia sprawozdania). Ważny jest tu okres, kiedy kierownictwo podmiotu gospodarczego, a więc organ odpowiedzialny za sprawozdawczość finansową może mieć dostęp do nowych informacji i ma realną możliwość uwzględnienia tych informacji w sporządzanym sprawozdaniu finansowym. 62

63 Czas na rozpatrywanie zdarzeń Moment uzyskania informacji MSR 10 Od dnia bilansowego do dnia zaprezentowania sprawozdania organowi nadzorującemu a w przypadku jego braku, organowi zatwierdzającemu sprawozdanie finansowe Ustawa o rachunkowości Od dnia bilansowego do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego przez organ zatwierdzający Dodatkowe ujawnienie Podanie daty zatwierdzenia sprawozdania do publikacji Brak ujawnienia o dacie zatwierdzenia do publikacji 63

64 Tryb postępowania przy ujawnieniu istotnych informacji Moment otrzymania informacji Informacja istotna Informacja nieistotna Przed zatwierdzeniem sprawozdania finansowego Należy wprowadzić korektę do sprawozdania finansowego Należy ujawnić w kolejnym roku obrotowym* Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, ale sprawozdanie poprzednio sporządzone uznane zostaje za wierne i rzetelne Należy ujawnić w kolejnym roku obrotowym* Należy ujawnić w kolejnym roku obrotowym* Po zatwierdzeniu sprawozdania finansowego, ale sprawozdanie to nie może być uznane za spełniające wymogi zasady wiernego i rzetelnego obrazu Należy ujawnić w kolejnym roku obrotowym, jako korektę Zysku / Straty z lat ubiegłych 64 Należy ujawnić w kolejnym roku obrotowym* * "Należy ujawnić w kolejnym roku obrotowym oznacza ujawnienie w pozycjach sprawozdania właściwych dla charakteru zdarzeń i w wyniku finansowym bieżącego okresu sprawozdawczego

65 Ksr 7 Do zdarzeń po dniu bilansowym zalicza się wszystkie dotyczące jednostki zdarzenia, które nastąpiły po dniu bilansowym do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego. Ze względu na wpływ na sprawozdanie finansowe, zdarzenia te można podzielić na: a) dostarczające dowodów na istnienie określonego stanu na dzień bilansowy, b) wskazujące na stan zaistniały po dniu bilansowym. Jeśli po dniu bilansowym wpłynęły do jednostki dowody dotyczące zdarzeń mających miejsce przed dniem bilansowym, choćby dowody te jako datę wystawienia nosiły datę roku obrotowego następującego po roku obrotowym, za który sporządza się sprawozdanie finansowe, to zdarzeń udokumentowanych w ten sposób nie zalicza się do zdarzeń po dniu bilansowym. 65

66 Ksr 7 Przykładowymi zdarzeniami, o których mowa w pkt 6.1. lit. a standardu, są następujące po dniu bilansowym, a przed datą zatwierdzenia rocznego sprawozdania finansowego: a) korekty przychodów ze sprzedaży wykazanych w księgach rachunkowych i sprawozdaniu finansowym jednostki za rok obrotowy, polegające zarówno na zmianach kwot faktur, jak i anulowaniu sprzedaży, b) rozstrzygnięcie sprawy sądowej, które potwierdza lub zmienia wysokość wykazanej na dzień bilansowy rezerwy na zobowiązanie jednostki bądź powoduje powstanie zobowiązania, na które nie utworzono rezerwy, c) uzyskanie informacji o tym, że na dzień bilansowy wartość składnika aktywów na skutek utraty wartości była niższa od wykazanej w księgach rachunkowych jednostki, d) ustalenie ostatecznej ceny nabycia zakupionych przez jednostkę w roku sprawozdawczym (przed dniem bilansowym) aktywów, e) przychody ze sprzedanych po dniu bilansowym aktywów, pomniejszone o koszty sprzedaży, są niższe od wartości, w jakiej aktywa te figurują na dzień bilansowy w księgach rachunkowych, 66 f) wykrycie błędów, w tym wywołanych oszustwami.

67 KSR 7 Przykładowymi zdarzeniami, niewymagających korekt, są następujące po dniu bilansowym do dnia zatwierdzenia sprawozdania finansowego: a) spadek wartości rynkowej inwestycji posiadanych przez jednostkę, b) zadeklarowanie dywidend należnych posiadaczom instrumentów kapitałowych jednostki, c) połączenie jednostki z inną jednostką, d) znaczące zakupy aktywów przez jednostkę, e) przeznaczenie do sprzedaży lub znacząca sprzedaż aktywów przez jednostkę, f) zniszczenie przez pożar, powódź ważnego zakładu jednostki, g) ogłoszenie rozpoczęcia lub rozpoczęcie wdrażania restrukturyzacji jednostki, h) znaczące zmiany cen aktywów lub kursów wymiany walut obcych mających związek z działalnością jednostki, i) zaciągnięcie znaczących zobowiązań przez jednostkę, j) udzielenie przez jednostkę wysokich gwarancji, poręczeń, k) wniesienie sprawy do sądu lub otrzymanie pozwu przez jednostkę w sprawach wynikających ze zdarzeń, które nastąpiły po dniu bilansowym. 67

68 Przykłady z GPW znaczące transakcje dotyczące akcji zwykłych lub potencjalne transakcje dotyczące akcji zwykłych zawarte lub mające się dokonać po dniu bilansowym nadzwyczaj duże zmiany kursów wymiany walut po dniu bilansowym, podjęcie znaczących zobowiązań (obowiązków) i zobowiązań warunkowych, na przykład udzielenie wysokich gwarancji zmiana członków organów zarządzających, zmiana członków organów nadzorczych, otrzymanie zwrotu podatku dochodowego zagrożenia biologiczne wypłata dywidendy wdrożenie programów motywacyjnych polityka w zakresie zabezpieczeń 68