DZIAŁANIE 1.1 i 1.2 wspólne

Transkrypt

1 DZIAŁANIE 1.1 i 1.2 wspólne 1. Beneficjenci i gospodarstwa rolne 2 3. Obliczanie żywotności ekonomicznej 8 4. Staż / okresy wyłączeń Wykształcenie Minimalne standardy Inne kryteria dostępu Procedura, formularze, załączniki, instrukcje Procedury weryfikacji Wniosków o przyznanie dofinansowania Różne 47 1

2 1. Beneficjenci i gospodarstwa rolne Zagadnienie DROW /SIGR/JJB/04 Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) statusu małżonka rolnika statusu małżonka rolnika możliwości zaliczenia do stażu pracy ubezpieczenie w KRUS jako małżonek rolnika Zgodnie z wykładnią Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 lutego 1993r. (znak małżonek 10/92) małżonek rolnika, z punktu widzenia zapisów art. 5 ustawy o ubezpieczeniu społecznym rolników traktowany jest równorzędnie z rolnikiem. Staż pracy w gospodarstwie rolnym w charakterze współmałżonka powinien być uznawany w przypadku dokumentowania kwalifikacji zawodowych osoby ubiegającej się o pomoc finansową w ramach Działania 1.1 i 1.2. ROW/ws/mn/823/4224/04 z 24 listopada 2004 r. Zgodnie z wykładnią Trybunału Konstytucyjnego z dnia 23 lutego 1993 r., znak: K 10/92, małżonek rolnika, z punktu widzenia zapisów art. 5 ustawy o KRUS traktowany jest równorzędnie z rolnikiem. W naszym piśmie, znak: ROW/ws/mn/823/407/04 z dnia br., informowaliśmy ARiMR, że staż pracy w gospodarstwie w charakterze współmałżonka powinien być uznawany w przypadku dokumentowania kwalifikacji zawodowych osoby ubiegającej się o pomoc w ramach działań Inwestycje w gospodarstwach rolnych lub Ułatwianie startu młodym rolnikom. (...) ROW/ws/mn/823/4071/04 z 17 listopada 2004 r. W Działaniu 1.2 za rozpoczęcie prowadzenia gospodarstwa rolnego uznaje się datę, od której dana osoba stała się posiadaczem samoistnym lub zależnym gospodarstwa. Zgodnie z obecnymi zapisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa I Rozwoju Wsi z dnia 8 września 2004 r. w sprawie Uzupełnienia SPO okres ubezpieczenia w KRUS w charakterze współmałżonka rolnika nie ma wpływu na określenie okresu prowadzenia gospodarstwa. Obecny zapis Uzupełnienia SPO Działanie 1.1 pozwala zaliczyć do stażu pracy w rolnictwie okres ubezpieczenia w KRUS w charakterze rolnika lub domownika. Jednocześnie, art.5 ustawy z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników mówi, iż przepisy ustawy dotyczące ubezpieczenia rolnika i świadczeń przysługujących rolnikowi stosuje się także do małżonka rolnika, chyba, że małżonek ten nie pracuje w gospodarstwie rolnika ani w gospodarstwie domowym bezpośrednio związanym z tym gospodarstwem rolnym. W świetle powyższych zapisów w przypadku Działania 1.1 do stażu pracy w rolnictwie można zaliczyć okres ubezpieczenia w KRUS w charakterze współmałżonka. 2

3 wykluczenia z dofinansowania osób, którym przysługuje prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy sposobu ustalenia daty rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa rolnego przez wnioskodawcę pełnomocnictwa do prowadzenia gospodarstwa rolnego udzielanych przez wnioskodawcę (Dz. 1.1) Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona r. Wykluczenie dotyczy tylko osób, które mają ustalone prawo do renty z tytułu całkowitej, trwałej niezdolności do pracy lub stałej renty rolniczej z tytułu niezdolności do pracy. Okresowa lub częściowa niezdolność do pracy nie wyklucza możliwości realizacji projektu. DROW /SIGR/MC/05 z 15 kwietnia 2005 r. DROW uprzejmie informuje, iż przedmiotowy problem został jasno określony w Instrukcji wypełniania wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Zgodnie z punktem 13 Instrukcji za termin rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa rolnego uznaje się datę, od której dana osoba stała się posiadaczem samoistnym (właścicielem) lub zależnym (np. dzierżawcą) gruntów rolnych o powierzchni nie mniejszej niż 1 ha użytków rolnych. Kryterium to weryfikowane jest na podstawie dokumentów, potwierdzających tytuł prawny do gospodarstwa. DROW /SIGR/MC/MR/05 z 10 maja 2005 r. W załączeniu przekazujemy stanowisko MRiRW w sprawie pełnomocnictw do prowadzenia gospodarstwa rolnego udzielanych przez Wnioskodawców Działania 1.1 oraz 1.2. Zgodnie ze stanowiskiem przesłanym przez MRiRW w każdym przypadku, jeżeli zachodzą wątpliwości co do tego, czy Wnioskodawca jest istotnie osobą prowadzącą gospodarstwo rolne, ciężar dowodu leży po stronie Wnioskodawcy. Jednocześnie informujemy, iż DROW wystąpił do DP z prośba o wskazanie, jakie dokumenty mogłyby być uznane za wystarczające do stwierdzenia, iż Wnioskodawca jest istotnie osobą prowadzącą gospodarstwo rolne. ROW/ws/ab/822/2239/05 z 29 kwietnia 2005 r. Fakt udzielenia pełnomocnictwa do czynności związanych z prowadzeniem gospodarstwa nie musi być równoznaczny z tym, że rolnika, który takiego pełnomocnictwa udzielił nie można traktować jako głowy gospodarstwa, jak wymaga tego zapis rozporządzenia Rady 1257/1999. Mimo ustanowienia pełnomocnika, rolnik może bowiem podejmować wszystkie decyzje związane z działalnością rolniczą i zarządzaniem gospodarstwem. W każdym przypadku, jeżeli zachodzą wątpliwości co do tego, czy Wnioskodawca jest istotnie osobą prowadzącą gospodarstwo rolne, ciężar dowodu leży po stronie Wnioskodawcy. Jednocześnie należy zwrócić uwagę na przypadki, gdy rolnik ubiega się o pomoc przez pełnomocnika, a jednocześnie, 3

4 powołując się na fakt udzielenia tej osobie pełnomocnictwa do prowadzenia gospodarstwa, wnioskuje o uznanie okresu wyłączeń Informujemy jednocześnie, że zgodnie z wcześniejszymi uzgodnieniami nie można uwzględniać okresów wyłączeń, następujących po dacie złożenia wniosku o dofinansowanie. Rozwiązanie takie oznaczałoby bowiem, że Wnioskodawca w swoim oświadczeniu deklaruje, że nie prowadzi gospodarstwa, a zarazem chce być traktowany jako osoba prowadząca to gospodarstwo i z tego tytułu uprawniona do otrzymania pomocy. DROW /SIGR/MC/MR/05 z 08 lipca 2005 r. W nawiązaniu do pisma znak: DROW /SIGR/MC/05 z dnia 10 maja 2005 roku w sprawie pełnomocnictw do prowadzenia gospodarstwa rolnego, udzielanych przez Beneficjentów Działań 1.1 o raz 1.2, DROW w załączeniu przekazuje stanowisko DP ARiMR oraz opinię MRiRW będące wskazówką, jakie dokumenty mogłyby być uznane za wystarczające do stwierdzenia, iż Wnioskodawca jest istotnie osobą prowadzącą gospodarstwo rolne. DROW /SIGR/MC/MR/05 z 15 czerwca 2005 r. W nawiązaniu do Państwa pisma z dnia 29 kwietnia 2005 roku w sprawie pełnomocnictw do prowadzenia gospodarstwa rolnego udzielanych przez Beneficjentów działań Ułatwianie startu młodym rolnikom oraz Inwestycje w gospodarstwach rolnych, DROW uprzejmie informuje, iż zwrócił się z prośbą o opinię Departamentu Prawnego. Pytanie dotyczyło możliwości i sposobu wykazania faktycznego prowadzenia gospodarstwa rolnego, pomimo udzielenia pełnomocnictwa. Zgodnie z opinią DP nie ma możliwości stworzenia wyczerpującego katalogu dokumentów, pozwalających na zweryfikowanie powyższego faktu. Dlatego w piśmie przedstawiono jedynie przykładowe zestawienie sytuacji, w oparciu o które (a przede wszystkim dokumenty z nimi związane) będzie możliwe zweryfikowanie faktu osobistego prowadzenia gospodarstwa rolnego. W zależności od zaistniałego stanu faktycznego katalog ten może być poszerzony o inne, nie ujęte w piśmie, dokumenty. Zdaniem DP, nie można z góry odrzucać określonego rodzaju dokumentu przed zbadaniem, jak odnosi się do danego stanu faktycznego sprawy. Prowadzenie gospodarstwa rolnego, to pojęcie niezdefiniowane w sposób jednolity w przepisach prawa i dokładny jego zakres budzić może wątpliwości. Co do zasady należy je rozumieć jako osobiste kierowanie i zarządzanie gospodarstwem, troskę o jego należyte funkcjonowanie, stałe wykonywanie działalności noszącej znamiona działalności rolniczej. I tak np., zgodnie z art. 6 ust. 2 ustawy z dnia 11 kwietnia 2003 r. o kształtowaniu ustroju rolnego ( Dz. U. z 2003 r. Nr 64, poz.592), uważa się, że osoba fizyczna osobiście prowadzi gospodarstwo rolne, jeżeli podejmuje wszelkie decyzje dotyczące prowadzenia działalności rolniczej w tym gospodarstwie (definicja ta wprowadzona wyłącznie na użytek ww. ustawy - nie ma bezpośredniego zastosowania do SPO, ale może służyć pomocniczo do wskazania kierunku interpretacji). 4

5 Przyjmując, że na pojęcie prowadzenia gospodarstwa składają się ww. zachowania rolnika, za najistotniejsze przesłanki świadczące o tym fakcie można uznać następujące uwarunkowania: rolnik pracuje w swoim gospodarstwie rolnym, zamieszkuje na terenie gospodarstwa rolnego lub w innym miejscu umożliwiającym pracę w tym gospodarstwie w wymiarze i z częstotliwością odpowiednią do charakteru prowadzonej produkcji (np. przy produkcji zwierzęcej niezbędna jest praktycznie codzienna obecność prowadzącego gospodarstwo), składa oświadczenia woli w sprawach związanych z funkcjonowaniem gospodarstwa, tj. zawiera umowy z dostawcami, odbiorcami, bankami, ubezpieczycielami. Zatem za dokumenty służące weryfikacji faktu prowadzenia gospodarstwa rolnego można uznać związane z ww. czynnościami same umowy, jak i dodatkowe dokumenty dotyczące ich wykonania, jak faktury wystawione na wnioskodawcę (m.in. faktury VAT RR). Na weryfikację tego faktu pozwoli również wykazanie przez wnioskodawcę faktu osobistego wystąpienia o pomoc w ramach dostępnych form wsparcia dla rolników, m.in. tych przyznawanych przez ARiMR, np. skorzystania z różnych instrumentów pomocy w ramach Planu Rozwoju Obszarów Wiejskich, wystąpienia o dopłaty bezpośrednie, kredyty preferencyjne, czy też wsparcie udzielane przez inne instytucje (przykładowo Agencję Rynku Rolnego), zwłaszcza jeżeli ze zgromadzonej dokumentacji wynika, że spełnia on zasadnicze warunki formalne dostępu do pomocy (np. posiada numer identyfikacyjny i w związku z tym status producenta rolnego), przy czym oczywiście w tych przypadkach należy zbadać, czy fakt wystąpienia o te formy płatności w danym okresie nie rzutuje negatywnie na kryteria dostępu do pomocy w ramach SPO rolnego (np. na możliwość uznania okresu wyłączenia ). W opinii DP ARiMR można również rozważyć możliwość dodatkowego posłużenia się oświadczeniem samego wnioskodawcy (z zastrzeżeniem, że wnioskodawca jest świadom odpowiedzialności karnej za umyślne podanie okoliczności niezgodnych ze stanem faktycznym) potwierdzonym przez właściwego sołtysa. Z drugiej strony, sytuacje wyjątkowe (krótkotrwały pobyt poza gospodarstwem, a nawet poza granicami kraju, związany z wyjazdem, chorobą itp.) i podejmowanie w tym czasie decyzji przez pełnomocnika nie powinny być traktowane jako przesłanki wykluczające możliwość przyznania pomocy. Należy bowiem mieć na uwadze, iż po pierwsze, wszelkie czynności podejmowane przez pełnomocnika zawsze podejmowane są na rzecz i w imieniu mocodawcy, po drugie podejmowanie decyzji dotyczących prowadzenia gospodarstwa może odbywać się także telefonicznie, em oraz za pośrednictwem innych środków komunikowania się. W konsekwencji DP sugeruje, aby dokonywanie dodatkowych czynności sprawdzających odbywało się jedynie wówczas, gdy zachodzą poważne wątpliwości, że w konkretnym przypadku doszło do trwałego zerwania (albo nie wytworzenia się) związku danej osoby z gospodarstwem rolnym. W opinii DP należy tu przywołać wyrok Sądu Apelacyjnego w Rzeszowie z dnia 24 maja 1994 r. ( III AUr 162/94 OSAiSN 1994/7-8 poz. 60 str. 52) - Prowadzenie gospodarstwa rolnego to wykonywanie czynności zarządzających dla osiągnięcia określonego celu w zakresie produkcji rolniczej, dla którego to konieczne na ogół jest fizyczne wykonywanie pracy, zaś nieobecność osoby w kraju uniemożliwia zajmowanie się gospodarstwem rolnym w sposób opisany ustawą (ustawa z dnia 20 grudnia 1990 r. o ubezpieczeniu społecznym rolników (Dz. U r. Nr 7 poz. 25 z późn. zm.)), chyba, że nieobecność 5

6 ta ma charakter krótkotrwały i nie dochodzi do zerwania związku takiej osoby z gospodarstwem rolnym. Sam fakt bycia współwłaścicielem bądź posiadaczem gospodarstwa rolnego nie jest równoznaczny z prowadzeniem działalności rolniczej, bez zaistnienia wyżej opisanych przesłanek. W związku z powyższym, DROW zwraca się z uprzejmą prośbą o ustosunkowanie się do opinii Departamentu Prawnego ARiMR i zajęcie stanowiska w sprawie możliwości udokumentowania faktycznego prowadzenia gospodarstwa rolnego w sytuacji, gdy wnioskodawca ustanowił pełnomocnika do prowadzenia gospodarstwa rolnego. ROW/ws/ab/823/3415/05 z 30 czerwca 2005 r. W odpowiedzi na pismo z dnia 15 czerwca br., znak: DROW /SIGR/MC/MR/05, dotyczące ustalenia zestawienia dokumentów, które mogłyby dowodzić faktu prowadzenia gospodarstwa rolnego pomimo udzielenia pełnomocnictwa do jego prowadzenia, przedstawiam stanowisko Departamentu w sprawie. Podzielając opinię Departamentu Prawnego ARiMR, iż nie ma możliwości stworzenia wyczerpującego katalogu dokumentów pozwalających zweryfikować fakt samodzielnego prowadzenia gospodarstwa mimo udzielenia pełnomocnictwa, uprzejmie informuję, że DROW MRiRW akceptuje stanowisko Agencji w tej sprawie. DROW /SIGR/MC/MR/05 z 08 lipca 2005 r. W nawiązaniu do pisma znak: DROW /SIGR/MC/05 z dnia 10 maja 2005 roku w sprawie pełnomocnictw do prowadzenia gospodarstwa rolnego, udzielanych przez Beneficjentów Działań 1.1 o raz 1.2, DROW w załączeniu przekazuje stanowisko DP ARiMR oraz opinię MRiRW będące wskazówką, jakie dokumenty mogłyby być uznane za wystarczające do stwierdzenia, iż Wnioskodawca jest istotnie osobą prowadzącą gospodarstwo rolne. gospodarstwa rolnego ROW/ws/ar/823/2201/05 z 28 kwietnia 2005 r. Uprzejmie informuję, iż: 1.Jeżeli budynek inwentarski został wydzierżawiony innej osobie, która prowadzi w nim produkcję, to nie można traktować go jako części gospodarstwa Wnioskodawcy. Jednocześnie Wnioskodawca nie odpowiada za warunki w jakich prowadzona jest hodowla i za to, czy spełnione są wymagane prawem standardy. W ramach kontroli, w takich przypadkach, należy sprawdzić czy zwierzęta znajdujące się w wydzierżawionym przez Beneficjenta budynku nie należą do niego. 2.Jeżeli osoba ubiegająca się o pomoc w ramach Działania 1.1 lub 1.2 osiąga wymagany próg żywotności ekonomicznej dzięki produkcji prowadzonej w budynku należącym do innej osoby (także męża), umowę użyczenia budynku należy traktować jako tytuł prawny do tego budynku. W tym przypadku nie ma przeszkód, aby do wielkości ekonomicznej 6

7 gospodarstwa została wliczona nadwyżka bezpośrednia z produkcji zwierzęcej jaką Wnioskodawca prowadzi w tym budynku. umów dzierżawy z ANR Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona r. Jak traktować dzierżawców gospodarstw z ANR, którym umowy dzierżawy wygasają wcześniej niż 5 lat po zakończeniu realizacji projektu? ANR może przedłużać bez przetargu umowy z dzierżawcami, jest to określone w ustawie o gospodarowaniu nieruchomościami rolnymi Skarbu Państwa. MRiRW wystąpi z pismem do ANR w sprawie uznania Wniosków dzierżawców o wcześniejsze przedłużenie umów dzierżawy. 7

8 3. Obliczanie żywotności ekonomicznej Zagadnienie wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego (DZ. 1.1 oraz 1.2) kontroli wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego (DZ. 1.1 oraz 1.2) Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) ROW/ws/mn/823/4154/04 z 19 listopada 2004 r. W związku z wyjaśnieniem pozycji tabeli SGM informuję, że pod pojęciem uprawa warzyw i truskawek pod osłonami należy rozumieć uprawę pomidorów, ogórków, papryki, pozostałych warzyw (np. sałaty) oraz innych upraw (np. truskawek) w tunelach o wysokości co najmniej 1,5 m. Zgodnie z powyższym za uprawy pod osłonami nie można uznać upraw warzyw lub truskawek pod agrowłókniną bądź pod niską folią w gruncie. Ponadto informujemy, że zgodnie z metodyką wyliczania wskaźników standardowych nadwyżek bezpośrednich, część kosztów oraz przychodów dotyczących buhajów uwzględniona jest w nadwyżce bezpośredniej osobników płci żeńskiej (krów). W związku z powyższym należy uznać, że w przypadku, gdy buhaje użytkowane są w gospodarstwie Wnioskodawcy nie wylicza się osobno nadwyżki tej grupy zwierząt. Natomiast w sytuacji, gdy buhaje utrzymywane w danym gospodarstwie są użytkowane również poza tym gospodarstwem, Wnioskodawca może wykazać nadwyżkę bezpośrednią z tego tytułu w pełnym planie projektu. Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona 24 stycznia 2005 r. Płodozmian a zapisy tabeli SGM. Rolnik posiada 16 ha i ujął w tabeli SGM zasiewy pszenicy na całym posiadanym areale, co pozwoliło na spełnienie kryterium żywotności przez gospodarstwo Wnioskodawcy. Biorąc pod uwagę konieczność stosowania płodozmianu, w następnym roku zasiewy mogą spowodować obniżenie sumy uzyskanych nadwyżek bezpośrednich poniżej progu żywotności. Czy Biuro Oceny Wniosków (ARiMR) może (niezwłocznie po podpisaniu Umowy w Działaniach 1.1 i 1.2) zlecić wizytację terenową z terminem wykonania za rok lub dwa lata, której celem będzie weryfikacja aktualnej wielkości ekonomicznej gospodarstwa? Gospodarstwo Wnioskodawcy musi spełniać kryterium żywotności ekonomicznej w momencie składania ostatniego Wniosku Beneficjenta o płatność, o ile ten wymóg nie był spełniony w dniu składania Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Agencja może weryfikować wielkość ekonomiczną gospodarstwa w okresie 12 miesięcy po zakończeniu realizacji projektu, gdyż tego okresu dotyczą dane w tabeli wyliczania żywotności ekonomicznej gospodarstwa w stanie docelowym. Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona 24 stycznia 2005 r. 8

9 wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego (DZ. 1.1 oraz 1.2) jeżeli specyfika produkcji powoduje, że plon uzyskiwany jest co drugi rok (np. szkółka róż, drzew owocowych itp.), co wiąże się z osiągnięciem żywotności ekonomicznej również co drugi rok, to czy Agencja ma prawo wymagać wykazywania tej żywotności w każdym kolejnym roku? Tabela SGM zawiera dane uśrednione, które przewidują tego rodzaju specyfikę produkcji. W przypadku, gdy wielkość ekonomiczna gospodarstwa wyliczana jest w oparciu o dane rzeczywiste (w pełnym planie projektu), konieczne jest uwzględnienie w nadwyżce bezpośredniej specyfiki jej uzyskiwania, tzn. przeliczenie przychodów i kosztów z całego cyklu produkcyjnego na rok. wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego (DZ. 1.1 oraz 1.2) Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona r. Czy przy wyliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstw mogą być uwzględniane zwierzęta akwakultury, np. raki, lub inne zwierzęta spoza gatunków gospodarskich, np. ślimaki? Czy fakt, iż jakaś produkcja jest wymieniona w załączniku nr 1 do TWE oznacza, że przy sporządzaniu pełnego planu projektu dla Działań 1.1 i 1.2 można uwzględniać nadwyżkę bezpośrednią przy tego rodzaju produkcji? Rybołówstwo nie podlega wsparciu w ramach Działania 1.1. Z tego względu w wyliczeniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego nie uwzględnia się chowu i hodowli organizmów wodnych. Produkcja zwierzęca może być uwzględniona w wyliczeniu żywotności ekonomicznej, jeśli chów lub hodowla zwierząt ma charakter produkcji rolnej, co oznacza, że zwierzęta utrzymywane są w celu pozyskania produktów rolnych. W szczególności w wyliczeniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa w Działaniach 1.1 i 1.2. można uwzględniać zwierzęta należące do gatunków gospodarskich lub objęte działami specjalnymi produkcji rolnej oraz bażanty, a także zwierzęta gatunków łownych utrzymywane zgodnie z przepisami prawa łowieckiego w celu zasiedleń lub eksportu zwierząt żywych. wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego (DZ. 1.1 oraz 1.2) DROW /SIGR/BA/05 z 25 stycznia 2005 r. Uprzejmie informuję, że Tabela SGM zawiera dane uśrednione, które przewidują tego rodzaju specyfikę produkcji. W przypadku, gdy wielkość ekonomiczna gospodarstwa wyliczana jest w oparciu o dane rzeczywiste (w pełnym planie projektu), konieczne jest uwzględnienie w nadwyżce bezpośredniej specyfiki jej uzyskiwania, tzn. przeliczenie przychodów i kosztów z całego cyklu produkcyjnego na rok. dotyczy DROW-611-9/SIGR/BA/04 z 30 września 2004 r. 9

10 nadwyżek bezpośrednich (Dz. 1.1 oraz 1.2) Jakie ceny należy przyjąć do kalkulacji nadwyżek bezpośrednich dla roku wyjściowego i docelowego - czy podobnie jak w SAPARD może to być robione w cenach stałych przyjętych dla roku wyjściowego? ROW/ws/ab/823/3631/04 z 21 października 2004 r. Tak, powinno to być robione w cenach stałych. wiarygodności danych przy wyliczaniu ESU (Dz. 1.1 oraz 1.2) DROW-611-9/SIGR/BA/04 z 30 września 2004 r. Jak potwierdzać wiarygodność danych w przypadku wyliczania wielkości ekonomicznej gospodarstwa na podstawie faktycznych danych z gospodarstwa? ROW/ws/ab/823/3631/04 z 21 października 2004 r. Dane będą sprawdzane przez pracowników OR w oparciu o publikacje specjalistyczne oraz na podstawie aktualnych cen rynkowych w danym regionie z uwzględnieniem jakości gleb, stosowanych technologii. ROW/ws/aw/821/4205/04 z 23 listopada 2004 r. interpretacji Uzupełnienia dotyczącego minimalnych standardów (Dz. 1.1 oraz 1.2) Sposób sformułowania zapisu (... Beneficjent posiada grunty...) wskazuje, że mowa jest o etapie ubiegania się o pomoc i dzierżawie gruntów wchodzących w skład gospodarstwa, uwzględnionych w wyliczeniu wyjściowej wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Jeżeli Beneficjent określając wyjściową wielkość ekonomiczną gospodarstwa wykazuje produkcję prowadzoną na gruntach dzierżawionych to jest to dozwolone, o ile dzierżawa jest zawarta na 5 lat od przewidywanej daty płatności i właściciel gruntu wyraża zgodę na zaciągnięcie przez Beneficjenta zobowiązania. W takim przypadku grunty dzierżawione są traktowane jako część gospodarstwa i okres 5 letniego związania z celem dotyczy także tych gruntów. Jeśli gospodarstwo młodego rolnika w chwili ubiegania się o pomoc nie spełnia wymogu żywotności ekonomicznej, to jednym ze sposobów przyszłego spełnienia tego kryterium może być wydzierżawienie gruntów. Takie zamierzenie można wykazać w planie projektu sporządzanym dla stanu docelowego gospodarstwa. Jeśli planowana dzierżawa dojdzie do skutku, Agencja zostanie powiadomiona przez Beneficjenta o spełnieniu kryterium żywotności ekonomicznej i zostanie jej przekazany dokument poświadczający dokonanie dzierżawy. DROW /SIGR/JJB/04 z 21 stycznia 2005 r. 10

11 sytuacji, gdy gospodarstwo nie w chwili ubiegania się o pomoc nie osiąga wymaganej wielkości ekonomicznej 4 ESU, natomiast osiągnie ją docelowo dzięki produkcji prowadzonej na zwiększonym areale gruntów Jeżeli Wnioskodawca określając wyjściową wielkość ekonomiczną gospodarstwa wykazuje produkcję prowadzoną na gruntach dzierżawionych, jest to dozwolone, o ile umowa dzierżawy została zawarta na okres minimum 5 lat liczonych od przewidywanej daty dokonania przez ARiMR wypłaty premii, zaś właściciel gruntów wyraził zgodę na zaciągnięcie przez Wnioskodawcę zobowiązania. W takim przypadku grunty dzierżawione są traktowane jako część gospodarstwa i okres 5- letniego związania z celem dotyczy także tych gruntów. Jeśli gospodarstwo młodego rolnika w chwili ubiegania się o pomoc finansową z Działania 1.2 nie spełni wymogu żywotności ekonomicznej, to jednym ze sposobów przyszłego spełnienia tego kryterium może być wydzierżawienie gruntów. Takie zamierzenie można wykazać w Planie Projektu sporządzanym dla stanu docelowego gospodarstwa. Jeśli planowana dzierżawa dojdzie do skutku, ARiMR zostanie powiadomiona przez Beneficjenta o spełnieniu kryterium żywotności ekonomicznej i zostanie jej przekazany dokument poświadczający dokonanie dzierżawy. DROW /SIGR/MR/04 z 29 listopada 2004 r. uwzględnienia dzierżawionych gruntów w wyliczaniu żywotności (Dz. 1.1 oraz 1.2) uwzględniania do obliczeń wielkości ekonomicznej gruntów dzierżawionych (Dz. 1.1 oraz 1.2) 2.Sposób sformułowania zapisu ( Beneficjent posiada grunty ) wskazuje, że mowa jest o etapie ubiegania się o pomoc i dzierżawie gruntów wchodzących w skład gospodarstwa, uwzględnionych w wyliczeniu wyjściowej wielkości ekonomicznej gospodarstwa. Jeżeli Beneficjent określając wyjściową wielkość ekonomiczną gospodarstwa wykazuje produkcję prowadzoną na gruntach dzierżawionych to jest to dozwolone, o ile dzierżawa jest zawarta na 5 lat od przewidywanej daty płatności i właściciel gruntu wyraża zgodę na zaciągnięcie przez Beneficjenta zobowiązania. W takim przypadku grunty dzierżawione są traktowane jako część gospodarstwa i od 5 lat związania z celem dotyczy także tych gruntów. Jeżeli gospodarstwo młodego rolnika w chwili ubiegania się o pomoc nie spełnia wymogu żywotności ekonomicznej, to jednym ze sposobów przyszłego spełniania tego kryterium może być wydzierżawienie gruntów. Takie zamierzenie można wykazać w Planie projektu sporządzanym dla stanu docelowego gospodarstwa. Jeśli planowana dzierżawa dojdzie do skutku, Agencja zostanie powiadomiona przez Beneficjenta o spełnieniu kryterium żywotności ekonomicznej i zostanie jej przekazany dokument poświadczający dokonanie dzierżawy. Opinia zespołu interpretacyjnego - zatwierdzona r Czy w wyliczeniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa można uwzględnić grunty należące do niepełnoletniego dziecka wnioskodawcy? Jeżeli grunty należące do niepełnoletniego dziecka, pozostające w zarządzie Wnioskodawcy, są funkcjonalnie powiązane z gospodarstwem wnioskodawcy, to, mimo że Wnioskodawca nie jest posiadaczem nieruchomości dziecka, ale ich 11

12 dzierżycielem grunty te mogą być uwzględnione przy obliczaniu wielkości ekonomicznej gospodarstwa wnioskodawcy. Takie rozwiązanie jest możliwe pod warunkiem, że od przewidywanego terminu wypłaty pomocy przez ARiMR do ukończenia przez dziecko 18 roku życia minie nie mniej niż 5 lat. kalkulacji nadwyżki bezpośredniej DROW /SIGR/MC/06 z 03 sierpnia 2006 r. W odpowiedzi na Pani zapytanie, przesłane droga elektroniczną, uprzejmie informuję, iż zgodnie z zapisami umowy o dofinansowanie realizacji projektu Wnioskodawca ma obowiązek spełnienia, w okresie 5 lat od rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa rolnego, kryterium żywotności ekonomicznej tego gospodarstwa w przypadku, gdy nie spełniało ono ww. kryterium w dniu złożenia wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. Jednocześnie informuję, iż dokumentem potwierdzającym spełnieni tego zobowiązania jest wypełniona tabela SGM, stanowiąca załącznik nr 3 do Uzupełnienia Programu, albo, w przypadkach określonych w Uzupełnieniu Programu wyliczenie wielkości ekonomicznej gospodarstwa rolnego na podstawie faktycznych danych z tego gospodarstwa, sporządzone na formularzu udostępnionym przez Agencję. W związku z powyższym, uprzejmie informuję, iż w trybie roboczej współpracy z MRiRW, DROW opracował na podstawie Pełnego Planu Projektu formularz Kalkulacji nadwyżek bezpośrednich. Jest to dokument, o którym mowa w umowie, na podstawie którego należy weryfikować spełnienie żywotności ekonomicznej po 5 latach od rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa rolnego. Analogiczny dokument dla Działania Inwestycje w gospodarstwach rolnych dla etapu płatności znajduje się również na stronie MRiRW. 12

13 4. Staż / okresy wyłączeń Zagadnienie DWSiFS /SKWR-AŁ/04 z 17 listopada 2004 r. BOW /MG/04 Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) uznania szkolenia rezerwy za okres nie prowadzenia gospodarstwa (Dz. 1.1 oraz 1.2) Czy okres, w którym Wnioskodawca był powołany do wojska w ramach szkolenia rezerwy można uznać za wykluczenie tego okresu? DROW /SIGR/MC/04 z 19 listopada 2004 r. Uprzejmie informuję, że okres ten nie kwalifikuje się do odliczenia od czasu faktycznego prowadzenia gospodarstwa rolnego. dotyczy uznania okresu nadterminowej służby wojskowej jako okresu wyłączenia (Dz. 1.1 oraz 1.2) uznania okresu nadterminowej służby wojskowej jako okresu wyłączenia (Dz. 1.1 oraz 1.2) ROW/ws/mm/823/2861/05 z 7 czerwca 2005 r. Okres nadterminowej służby wojskowej można uznać jako okres wyłączenia w prowadzeniu gospodarstwa rolnego. DROW /SIGR/ML/05 z 01czerwca.2005 W związku z Państwa zapytaniem informujemy, że wg zapisów Uzupełnienia SPO w ramach Działania 1.1 oraz 1.2, za okres, w którym młody rolnik nie prowadził gospodarstwa rolnego, można uznać na wniosek zainteresowanego, zainteresowanego m.in. okres odbywania służby wojskowej. Zgodnie z informacjami uzyskanymi z Ministerstwa Obrony Narodowej, nadterminowa zasadnicza służba wojskowa to szczególna forma pełnienia zasadniczej służby wojskowej. Żołnierzom odbywającym taką służbę przysługuje m.in. umundurowanie i wyekwipowanie (jak dla podoficera zawodowego), bezpłatne zakwaterowanie. Zdaniem DROW ARiMR nie ma przeszkód, aby uznać Wnioskodawcy jako okres wyłączenia w prowadzeniu gospodarstwa rolnego, okres odbywania nadterminowej służby wojskowej, zwłaszcza, że górna granica okresu odbywania służby wojskowej nie jest określana w przepisach Uzupełnienia SPO. W Uzupełnieniu brak jest również wzmianki o tym, że służba wojskowa musi być obowiązkowa. 13

14 braku możliwości zaliczenia do okresu wyłączenia pomiędzy zakończeniem jednego a rozpoczęciem drugiego kierunku studiów (Dz. 1.1 oraz 1.2) okresu wyłączenia okresu wyłączenia DROW /SIGR/LZ/05 z 8 lutego 2005 r. Uprzejmie informuję, że odliczenie rozpatrywanego okresu nie jest możliwe. ROW/ws/mm/823/ 930/05 W związku ze sprawą uznania okresu pomiędzy zakończeniem jednego a rozpoczęciem drugiego kierunku studiów wyższych za czas, który można odliczyć od okresu prowadzenia gospodarstwa rolnego, uprzejmie informujemy, że odliczenie ww. okresu nie jest możliwe w świetle zapisów Uzupełnienia SPO. Natomiast za okres, w którym Wnioskodawca nie prowadził gospodarstwa rolnego można uznać, na wniosek zainteresowanego, okres nauki w szkole wyższej, pobieranej na obu kierunkach. ROW/ws/mm/823/756/05 z 8 lutego 2005 r. W związku ze sprawą możliwości wyłączenia z okresu prowadzenia gospodarstwa okresu, w którym Wnioskodawca uczęszczał na studia dzienne w charakterze wolnego słuchacza, uprzejmie informujemy, że zapisy Uzupełnienia SPO dotyczące wyłączeń odnoszą się wyłącznie do słuchaczy będących studentami studiów prowadzonych w trybie dziennym. W związku z tym nie można odliczyć od okresu prowadzenia gospodarstwa rolnego czasu, w którym Wnioskodawca uczęszczał na studia dzienne w charakterze wolnego słuchacza. DROW /SIGR/MC/05 z 27 września 2005 r. W odpowiedzi przekazujemy interpretację MRiRW w przedmiotowej sprawie, znak ROW/ws/mn-823/5318/05. ROW/ws/mn-823/5318/05 z 26 września 2005 r. Zgodnie z informacją przekazaną z Departamentu Infrastruktury Wsi i Komunikacji Społecznej, Diecezjalne Studium Organistowskie jest pozaszkolną formą nauki, nie posiada praw szkoły państwowej i nie daje formalnego wykształcenia. W związku z tym, okresu nauki w tym studium nie można uznać za okres nauki uprawniający do zastosowania okresu wyłączenia, zgodnie z przepisami rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi z dnia 8 września 2004 r. w sprawie Uzupełnienia SPO Restrukturyzacja 14

15 dotyczy uznania nauki w szkole policealnej oraz okresu wakacji jako okresu wyłączeń (Dz. 1.1 oraz 1.2) uznania okresu wakacyjnego jako okresu wyłączenia (Dz. 1.1 oraz 1.2) uwzględnienia okresu nauki jako okresu wyłączenia (Dz. 1.1 oraz 1.2) DROW /SIGR/ML/05 z 7 kwietnia 2005 r. W odpowiedzi na Państwa pismo z dnia 21 marca 2005 roku znak BOW /KF/05 dotyczące okresów wyłączeń w związku z nauką w szkole policealnej oraz okresami wakacji, uprzejmie informujemy, że według art. 9 pkt 3c ustawy o systemie oświaty z dnia 7 września 1991 roku (Dz. U nr 95 poz. 425), szkołami ponadgimnazjalnymi są m.in. szkoły policealne o okresie nauczania nie dłuższym niż 2,5 roku, których ukończenie umożliwia osobom posiadającym wykształcenie średnie uzyskanie dyplomu potwierdzającego kwalifikacje zawodowe po zdaniu egzaminu. Zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przekazanym pismem ROW/ws/ab/823/4007/04 z dnia 10 listopada 2004 roku, do okresu, w którym nie prowadzono gospodarstwa rolnego można zaliczyć: - okres wakacji następujący bezpośrednio po zakończeniu nauki w szkole średniej a przed podjęciem nauki w szkole wyższej, jeśli Wnioskodawca rozpoczął studia w semestrze następującym bezpośrednio po ukończeniu nauki w szkole średniej, - okres wakacji w czasie studiów dziennych oraz w trakcie nauki w szkole średniej, w tym okres wakacji pomiędzy szkołą średnią a inną szkołą ponadgimnazjalną pod warunkiem, że nie wystąpiła w nauce przerwa dłuższa niż okres wakacji. ROW/ws/ab/823/407/04 z 10 listopada 2004 r. Okres wakacji następujący bezpośrednio po zakończeniu nauki w szkole średniej, a przed podjęciem nauki w szkole wyższej, jeśli Wnioskodawca rozpoczął studia w semestrze następującym bezpośrednio po ukończeniu nauki w szkole średniej, może być traktowany jako okres nie prowadzenia gospodarstwa rolnego. Ponadto informujemy, że okresy wakacyjne w trakcie nauki w szkole średniej i w czasie studiów dziennych mogą również być zaliczane do okresu, w których Wnioskodawca nie prowadził gospodarstwa rolnego. IWK do 762-7/2004 z 21 stycznia 2005 r. W związku z zapytaniem dotyczącym możliwości uwzględnienia okresu nauki w szkole policealnej dla potrzeb udzielenia pomocy finansowej w ramach SPO uprzejmie informuję, że w Działaniach 1.1 i 1.2 za okres, w którym rolnik nie prowadził gospodarstwa rolnego, można uznać m.in. okres nauki w szkole ponadgimnazjalnej. Z uwagi na to, że w obecnie obowiązującej strukturze szkolnictwa (określonej przepisami art. 9 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Dz.U. z 2004 r. Nr 256, poz.2572, z późń. zm.), szkoły policealne występują w grupie szkół ponadgimnazjalnych, ten fakt pozwala na zliczenie wymaganego okresu nauki również w tym typie szkoły. Ustosunkowując się do załączonej kopii zaświadczenia, zwracam uwagę, że samo stwierdzenie o uczęszczaniu do szkoły policealnej, nie przesądza o długości okresu nauki w tej szkole. Ponadto wyrażam opinię, że tego rodzaju dokument powinien być podpisany przez osobę do tego upoważnioną. 15

16 zasad uznawania okresów wyłączeń (Dz. 1.1 oraz 1.2) Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona r. Zasady uznawania okresów wyłączeń w Działaniach 1.1 oraz 1.2 (np. uzyskanie pomocy z SAPARD, wystąpienie o kwotę mleczną, nabycie lub wydzierżawienie gruntów). Jeżeli z posiadanych przez ARiMR dokumentów wynika, iż Wnioskodawca, pomimo ubiegania się o uznanie mu okresu wyłączenia, prowadził gospodarstwo rolne (np. podejmował decyzje z zakresu prowadzenia gospodarstwa w rodzaju: złożył Wniosek o pomoc finansową z SAPARD, nabył lub wydzierżawił grunty itp.), oznacza to, że w danym okresie prowadził gospodarstwo, zatem nie można mu uznać wnioskowanego wyłączenia w pełnym zakresie, o jaki wnioskuje. Jeżeli natomiast Wnioskodawca w okresie wyłączenia ubiegał się lub uzyskał kwotę mleczną, nie powinno to wpływać na uznanie pełnego okresu wyłączenia, gdyż zgodnie z przepisami dotyczącymi regulacji rynku mleka i przetworów mlecznych prawo do indywidualnej ilości referencyjnej może być przyznane tylko posiadaczowi gospodarstwa. Agencja przy weryfikacji wniosków będzie stosowała to rozstrzygnięcie jako obowiązujące do czasu wprowadzenia stosownych zmian w Uzupełnieniu SPO. sprzedaży oraz wydzierżawienia części gospodarstwa (Dz. 1.1 oraz 1.2) okresów wyłączenia DROW /SIGR/LZ/05z 29 marca 2005 r. DROW uprzejmie informuje, że interpretacja MRiRW przesłana pismem znak DROW /SPiPPL z dnia 11 lutego 2005 roku obejmuje wszelkie decyzje związane z prowadzeniem gospodarstwa. Podane jako przykłady nabycie, wydzierżawienie gruntów czy złożenie Wniosku o Pomoc Finansowa w ramach Programu SAPARD, są tylko jednymi z wielu możliwych działań świadczących o tym, że Wnioskodawca prowadziła gospodarstwo rolne. Reasumując, także w opisanym przez Panią przypadku, gdy w okresie odliczeniowym Wnioskodawca sprzedał lub wydzierżawił osobie trzeciej część swego gospodarstwa, okres od dnia dokonania takiej sprzedaży lub wydzierżawienia nie może być uznany za okres wyłączenia. DROW /SIGR/LZ/05 z 25 kwietnia 2005 r. DROW uprzejmie informuje, że w opisanym przypadku nie ma przeszkód, aby uznać w całości postulowany przez rolnika okres wyłączenia wynikający z faktu, iż Wnioskodawca był niepełnoletni oraz uczył się w szkole średniej. MRiRW zgadza się z opinią ARiMR i wyjaśnia, że zapis przekazany OR pismem znak DROW /SPiPPL/SN/05 z dnia r. dotyczy dzierżawienia gruntów w okresie wykazanym jako okres wyłączenia, nie odnosi się do sytuacji, w której rolnik oddaje w dzierżawę należące do niego użytki rolne. 16

17 okresu wyłączenia DROW /SIGR/BA/05 z 21 stycznia 2005 r. W odpowiedzi na pismo z dnia r., znak BOW /05 w sprawie możliwości uwzględniania okresu nauki w szkole policealnej we Wniosku o uwzględnienie okresów, w których Wnioskodawca nie prowadził gospodarstwa rolnego dla potrzeb udzielania pomocy z Działań: Ułatwianie startu młodym rolnikom oraz "Inwestycje w gospodarstwach rolnych" w załączeniu przekazuję kopię pisma MRiRW z dnia r., znak: IWK do-762-7/2004 zawierającą odpowiedź na zadane pytania. IWK do 762-7/2004 z 21 stycznia 2005 r. W związku z zapytaniem dotyczącym możliwości uwzględnienia okresu nauki w szkole policealnej dla potrzeb udzielenia pomocy finansowej w ramach SPO uprzejmie informuję, że w Działaniach 1.1 i 1.2 za okres, w którym rolnik nie prowadził gospodarstwa rolnego, można uznać m.in. okres nauki w szkole ponadgimnazjalnej. Z uwagi na to, że w obecnie obowiązującej strukturze szkolnictwa (określonej przepisami art. 9 ustawy z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty Dz.U. z 2004 r. Nr 256,poz.2572, z późń. zm.), szkoły policealne występują w grupie szkół ponadgimnazjalnych, ten fakt pozwala na zliczenie wymaganego okresu nauki również w tym typie szkoły. Ustosunkowując się do załączonej kopii zaświadczenia, zwracam uwagę, że samo stwierdzenie o uczęszczaniu do szkoły policealnej, nie przesądza o długości okresu nauki w tej szkole. Ponadto wyrażam opinię, że tego rodzaju dokument powinien być podpisany przez osobę do tego upoważnioną. uznania nauki w kolegiach nauczycielskich i nauczycielskich kolegiach języków obcych jako okresu wyłączenia (Dz. 1.1 oraz 1.2) okresów wyłączeń (Dz. 1.1 oraz 1.2) Opinia zespołu interpretacyjnego zatwierdzona 17 czerwca 2005 r. Czy okres nauki w systemie dziennym w kolegium nauczycielskim lub nauczycielskim kolegium języków obcych można uznać za okres wyłączenia? Tak. Okres nauki w systemie dziennym w kolegiach nauczycielskich i nauczycielskich kolegiach języków obcych należy traktować równorzędnie z okresem nauki w szkole ponadgimnazjalnej lub w dotychczasowej formie szkoły ponadpodstawowej. DROW /SIGR/ML/05 z 18 lipca 2005 r. DROW uprzejmie informuje, iż za dokumenty potwierdzające fakt przekazania gospodarstwa rolnego w dzierżawę należy uznawać wszelkie urzędowe dokumenty (bez względu na nazwę), które spełniają następujące warunki: - są wydawane na podstawie danych z ewidencji gruntów przez właściwego terytorialnie starostę (ewentualnie prezydenta 17

18 miasta na prawach powiatu) lub z upoważnienia starosty, - potwierdzają w sposób wiarygodny fakt zawarcia umowy dzierżawy, której przedmiotem jest gospodarstwo rolne Wnioskodawcy, - wyraźnie oznaczają strony umowy dzierżawy, - określają termin obowiązywania tej umowy (jeżeli umowa dzierżawy została zawarta na czas oznaczony). W rozporządzeniu Ministra Rozwoju Regionalnego i Budownictwa z dnia 29 marca 2001 roku w sprawie ewidencji gruntów i budynków (Dz. U. Nr 38, poz. 454) pisemne dokumenty udostępniane z ewidencji przez starostę noszą nazwę wypisów (patrz: art. 51 ust 1 pkt 2 rozporządzenia). Jednakże należy mieć na uwadze fakt, że urzędnik sporządzający wypis może popełnić błąd w jego nazewnictwie. Dlatego też prawidłowy wypis z rejestru gruntów może nosić nazwę np. zaświadczenia. W związku z powyższym na ocenę dokumentu powinien mieć wpływ fakt spełnienia ww. kryteriów a nie jego nazwy. okresów wyłączeń (Dz. 1.1 oraz 1.2) DROW /SIGR/ML/05 z 15 lipca 2005 r. Zgodnie ze stanowiskiem Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przekazujemy pismem ROW/ws/mm/823/3707/05, zapisy Uzupełnienia SPO zawierają zamknięty katalog dokumentów, które powinny być dołączone do Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w przypadku ubiegania się o uwzględnienie okresów wyłączeń. Zgodnie z zapisami Uzupełnienia SPO. fakt wydzierżawienia gospodarstwa może zostać potwierdzony przez: odpis z księgi wieczystej oraz wypis z rejestru gruntów. W związku z powyższym dokument deklaracja w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-1 i dowodu poniesienia opłaty skarbowej z tego tytułu nie mogą być brane pod uwagę podczas weryfikacji Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu. ROW/ws/mm/823/3707/05 z 11 lipca 2005 r. W Uzupełnieniu SPO wymieniono okresy, które na Wniosek zainteresowanego można uznać za czas, w którym nie prowadził on gospodarstwa rolnego. Przepisy Uzupełnienia SPO określają, że okres w którym rolnik przekazał gospodarstwo w dzierżawę może być uznany za okres wyłączenia, jeżeli dzierżawa ta była ujawniona w księdze wieczystej lub ewidencji gruntów. Ponadto rozporządzenia Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie trybu składania i wzoru wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w zakresie ww. działań precyzują, jakie rodzaje dokumentów powinny być dołączone do wniosku o dofinansowanie realizacji projektu w przypadku ubiegania się o uwzględnienie okresów wyłączeń. W celu potwierdzenia wydzierżawienia gospodarstwa mogą to być: odpis z księgi wieczystej lub wypis z rejestru gruntów. W związku z powyższym nie widzimy możliwości by jako dokument potwierdzający okresy wyłączenia akceptować Deklarację w sprawie podatku od czynności cywilnoprawnych PCC-1 i dowód poniesienia opłaty skarbowej z tego 18

19 tytułu. okresów wyłączeń (Dz. 1.1 oraz 1.2) DROW /SIGR/MC/05 z 17 maja 2005 r. W nawiązaniu do ustaleń dotyczących kwestii uznawania okresów wyłączeń (punkt 3 Zestawienia zagadnień związanych z interpretacją zapisów i procedur wdrożeniowych Sektorowego Programu Operacyjnego Restrukturyzacja i modernizacja sektora żywnościowego oraz rozwój obszarów wiejskich z 24 stycznia 2005 roku), uprzejmie informuję, iż wystąpienie przez ubiegającego się o dofinansowanie realizacji projektu z wnioskiem o wpis do ewidencji producentów w okresie podlegającym odliczeniom, nie powoduje przerwania okresu wyłączenia. ROW/ws/aw/821/2855/05 z 08 czerwca 2005 r. Kwestia wpisu do ewidencji producentów rolnych w kontekście okresów wyłączeń była omawiana w czasie jednego ze spotkań interpretacyjnych z udziałem przedstawicieli ARiMR. Ustalono, że zgodnie z zapisami Uzupełnienia Programu, okres wyłączeń nie może zostać uznany po dacie wystąpienia o płatności bezpośrednie (płatności przysługują temu, kto prowadzi produkcje rolną), natomiast zarejestrowanie się w ewidencji producentów nie musi oznaczać, że dana osoba prowadzi aktualnie działalność rolniczą. W związku z tym wpis do ewidencji nie wyklucza uznania okresu wyłączeń. przerwania biegu okresów wyłączeń DROW /SIGR/BA/05 z 01 sierpnia 2005 r. W nawiązaniu do ustaleń tzw. zespołu interpretacyjnego przekazanych Państwu pismem z dnia 11 lutego 2005 r., znak: DROW /SIGR/BA/05 z dnia 05 lipca br., poniżej przedstawiamy kolejne doprecyzowanie dotyczące przerwania biegu okresów wyłączeń. Okresów wyłączeń nie przerywa złożenie przez Wnioskodawcę oświadczenia woli związanych z powiększeniem nieprowadzonego gospodarstwa rolnego poprzez przyjęcie przez Wnioskodawcę spadku/zapisu lub darowizny z zamiarem rozpoczęcia samodzielnego prowadzenia gospodarstwa rolnego dopiero w czasie późniejszym. W przypadku, gdy ubiegający się o uznanie okresów wyłączeń przekazał w tym czasie w całości gospodarstwo rolne w dzierżawę, nie stanowi to okoliczności, która traktowana byłaby jako decyzja z okresu prowadzenia gospodarstwa. uznania stażu pracy w gospodarstwie DROW /SIGR/ML/05 z 23 sierpnia 2005 r. DROW uprzejmie informujemy, że zgodnie ze stanowiskiem Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi nakaz płatniczy w sprawie podatku rolnego, w którym Wnioskodawca będący dzierżawcą nazywany jest administratorem nieruchomości 19

20 rolnej, może być dokumentem potwierdzającym staż pracy w gospodarstwie rolnym. ROW/ws/ad/823/4566/05 z 17 sierpnia 2005 r. MRiRW informuje, iż nakaz płatniczy w sprawie podatku rolnego, w którym Wnioskodawca będący dzierżawcą nazwanym jest administratorem nieruchomości rolnej może być dokumentem potwierdzającym staż pracy w gospodarstwie rolnym. okresów wyłączeń i 5-letniego okresu na dostosowanie (Dz. 1.1, 1.2) kwalifikacji beneficjenta wypełnieni zobowiązań wynikających z umowy DROW /SIGR/MC/05 z 22 grudnia 2005 r. Zgodnie z interpretacją Instytucji Zarządzającej, okresy wyłączeń nie mogą powodować wydłużenia 5-letniego okresu, w jakim mają być spełnione wymagania dotyczące minimalnych standardów, kryterium żywotności ekonomicznej gospodarstwa oraz kwalifikacji zawodowych. DROW /SIGR/MR/06 z 11 maja 2006 r. W odpowiedzi na Pana pismo uprzejmie informuję, iż zgodnie z zapisami SPO obowiązującymi na dzień złożenia Wniosku o dofinansowanie realizacji projektu - staż pracy w gospodarstwie rolnym mierzony jest okresem ubezpieczenia w systemie rolniczych ubezpieczeń społecznych w charakterze rolnika lub domownika lub okresem, w którym Wnioskodawca był posiadaczem gospodarstwa rolnego. W związku z tym, świadectwo dokumentujące pracę w charakterze pracownika fizycznego oraz oświadczenie o odbyciu 4- miesięcznego stażu w szkole, nie stanowią podstawy do zaliczenia tego okresu jako stażu pracy w gospodarstwie rolnym zgodnie z wymogami SPO. DROW/ws/mm/823/1539/06 z 27 lutego 2006 r. Kwestia stosowania okresów wyłączeń w odniesieniu do kryteriów dostępu takich jak żywotność ekonomiczna gospodarstwa oraz spełnieni minimalnych standardów w zakresie higieny, warunków utrzymania zwierząt była podnoszona i rozstrzygnięta w trakcie rozmów z przedstawicielami Komisji Europejskiej w grudniu 2004 r. tj. w pierwszej fazie wdrażania Działania 1.2. W chwili obecnej wartość umów podpisanych w ramach Dz. 1.2 obejmuje 99% środków finansowych przeznaczonych na to Działanie w latach W takiej sytuacji wznawianie negocjacji Programu w wyżej wymienionej kwestii nie ma uzasadnienia, gdyż zmiana nie objęłaby żadnego Wnioskodawcy na etapie rozpatrywania wniosków o dofinansowanie realizacji projektu. Ponadto zmiana zasad przyznawania pomocy na obecnym etapie wdrażania Programu byłaby sprzeczna z zasadą taktowania podmiotów. 20

21 DROW /SIGR/BA/06 z 23 czerwca 2006 r. DROW uprzejmie informuje, iż termin rozpoczęcia prowadzenia gospodarstwa z uwzględnieniem wyłączeń ma na celu sprawdzenie, czy nie został przekroczony dwunastomiesięczny okres prowadzenia gospodarstwa rolnego. Okresów wyłączeń nie należy brać pod uwagę przy weryfikacji wypełnienia zobowiązań, które warunkowały udzielenie pomocy w zakresie minimalnych standardów, żywotności ekonomicznej oraz kwalifikacji zawodowych. 21

22 5. Wykształcenie Zagadnienie ROW/ws/mm/823/96/05 z 7 stycznia 2005 r. Numer pisma odpowiedzi (opinia MRiRW / DROW / DP) uznania tytułu technika mechanika o specjalności maszyny i urządzenia rolnicze jako wykształcenia średniego rolniczego (Dz. 1.1 oraz 1.2) uznania ukończenia liceum o kierunku rolniczym i uzyskania wykształcenia średniego rolniczego (Dz. 1.1 oraz 1.2) Departament Infrastruktury Wsi i Komunikacji Społecznej uprzejmie informuje, że zawód technik mechanik, specjalność: maszyny i urządzenia rolnicze, nie może być uznany za wykształcenie średnie rolnicze w rozumieniu przepisów rozporządzenia MRiRW z dnia 8 września 2004 r. w sprawie Uzupełnienia SPO oraz rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie szczegółowych warunków i trybu udzielania pomocy finansowej na uzyskiwanie rent strukturalnych objętej planem rozwoju obszarów wiejskich. Zawód pod nazwą technik mechanik, specjalność: maszyny i urządzenia rolnicze, występował w załączniku do rozporządzenia Ministra Oświaty i Wychowania w sprawie jednolitego tekstu klasyfikacji zawodów i specjalności szkolnictwa zawodowego, a odpowiedzialnym dla niego był Minister Handlu i Przemysłu Maszynowego. ROW/ws/mm/823/2047/05 z 20 kwietnia 2005 r. W związku z pojawiającymi się problemami dotyczącymi oceny kwalifikacji zawodowych wymaganych przy ubieganiu się o pomoc finansową w ramach SPO, w odniesieniu do absolwentów liceów, Ministerstwo Rolnictwa i Rozwoju Wsi przedstawia następujące stanowisko. Podstawą uznania odpowiedniego poziomu kwalifikacji zawodowych przydatnych do prowadzenia działalności rolniczej jest nazwa zawodu wymieniona na świadectwie ukończenia szkoły, a nie typ ukończonej szkoły (np. liceum, technikum, policealna). Nazwa zawodu pozwala odpowiednio zdefiniować wykształcenie rolnicze, które jest określone w Załączniku nr 2 do Uzupełnienia SPO. Na przykład: 1.Jeżeli osoba przedstawiła świadectwo ukończenia liceum zawodowego kształcącego w zawodzie rolnik, to posiada wykształcenie średnie ogólne i zasadnicze zawodowe w zawodzie rolnik, a tym samym ma wykształcenie rolnicze na poziomie zasadniczej szkoły zawodowej - zgodnie z kryteriami dostępu określonymi w Uzupełnieniu Sektorowego Programu Operacyjnego. 2.Jeżeli osoba przedstawiła świadectwo ukończenia liceum kształcącego w zawodzie technik agrobiznesu, to posiada wykształcenie średnie ogólne i zawodowe w zawodzie technik agrobiznesu, a tym samym ma wykształcenie średnie rolnicze - zgodnie z kryteriami dostępu określonymi w Uzupełnieniu SPO. Osoby, które ukończyły liceum kształcące w zawodach nie wymienionych w załączniku nr 2 do Uzupełnienia SPO posiadają wykształcenie o kierunku innym niż rolniczy na poziomie średnim. 22

23 uznania ukończenia liceum o kierunku rolniczym i uzyskania wykształcenia średniego rolniczego (Dz. 1.1 oraz 1.2) uznania ukończenia studium zawodowego lub liceum zawodowego i uzyskania wykształcenia średniego rolniczego (Dz. 1.1 oraz 1.2) dotyczy uznania ukończenia liceum zawodowego i uzyskania wykształcenia średniego rolniczego (Dz. 1.1 oraz 1.2) ROW/ws/mn/823/4071/04 z 17 listopada 2004 r. Wykaz kierunków studiów, zawodów i specjalności oraz tytułów kwalifikacyjnych, których ukończenie/posiadanie uznać można za posiadanie wykształcenia rolniczego powstał na podstawie oceny przydatności danych kierunków studiów, zawodów, specjalności, tytułów kwalifikacyjnych do prowadzenia działalności rolniczej. Ukończenie liceum profilowanego o kierunku rolniczym daje wykształcenie średnie ogólne, bez formalnych kwalifikacji zawodowych niezbędnych do pracy w rolnictwie. W związku z powyższym ukończeniem tego typu szkoły, nie może być uznane za posiadanie kwalifikacji niezbędnych do prowadzenia działalności rolniczej tzn. za posiadanie wykształcenia średniego rolniczego. DROW /SIGR/MC/04 z 26 listopad 2004 r. Zgodnie z interpretacją MRiRW ukończenie liceum profilowanego o kierunku rolniczym daje wykształcenie średnie ogólne, bez formalnych kwalifikacji zawodowych niezbędnych do pracy w rolnictwie. W związku z tym ukończenie tego typu szkoły, nie może być uznane za posiadanie kwalifikacji niezbędnych do prowadzenia działalności rolniczej tzn. za posiadanie wykształcenia średniego rolniczego. W przytoczonych w piśmie BOW przypadkach z załączonych dokumentów wyraźnie wynika, iż Wnioskodawcy posiadają wykształcenie średnie ogólne. W związku z tym zgodnie z kryteriami określonymi w Uzupełnieniu SPO należy wymagać od Wnioskodawcy dyplomu ukończenia szkoły oraz dokumentów potwierdzających 3-letni staż pracy w gospodarstwie rolnym mierzonym jako okres ubezpieczenia w KRUS jako domownik. W przypadku ukończenia Liceum Zawodowego i uzyskania dyplomu w zawodzie rolnik o specjalności wiejskie gospodarstwo domowe zwróciliśmy się do MRiRW z prośbą o interpretację. (...) DROW /SIGR/ML/05 z 5 kwietnia 2005 r. Według stanowiska Ministerstwa Rolnictwa i Rozwoju Wsi, przedstawionego w piśmie z dnia 26 listopada 2004 roku znak ROW/ws/mwm/823/4261/04, ukończenie Liceum Zawodowego Rolniczego należy uznać za wykształcenie średnie nierolnicze. Dodatkowo w stanowisku MRiRW z dnia 17 listopada 2004 roku, przekazanym pismem znak ROW/ws/mn/823/4071/04 podkreślono, że ukończenie liceum profilowanego o kierunku rolniczym daje wykształcenie średnie ogólne, bez formalnych kwalifikacji zawodowych niezbędnych do pracy w rolnictwie. W związku z powyższym ukończenie tego typu szkoły nie może być uznane za posiadanie kwalifikacji niezbędnych do prowadzenia działalności rolniczej tzn. za posiadanie wykształcenia średniego rolniczego. Dotyczy DROW /SIGR/ML/05 z 25 kwietnia 2005 r. 23