FENESTRATION MARKET IN POLAND

Transkrypt

1 FENESTRATION MARKET IN POLAND

2 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE FENESTRATION MARKET IN POLAND Polski rynek stolarki budowlanej to dzisiaj kilkadziesiąt tysięcy przedsiębiorstw zaangażowanych w procesy zaopatrzenia, produkcji, dystrybucji i obsługi serwisowej wyrobów. W ogromnej większości są to firmy powstałe po roku 1990, wyposażone w najnowocześniejsze linie technologiczne, korzystające z najlepszych materiałów do produkcji. Wartość polskiego rynku stolarki budowlanej wycenia się dzisiaj na 12 mld zł (3,3 mld euro) w cenach produkcji sprzedanej wyrobów. Największy udział w tym rynku mają, oczywiście, okna. Według danych Eurostatu jego obraz w odniesieniu do rodzaju materiału wykorzystywanego do produkcji wygląda dzisiaj tak, jak to przedstawia wykres obok. Jest to rynek niezwykle rozdrobniony. Pierwsza dziesiątka producentów wypełnia zaledwie jego 20 proc., a kolejna dziesiątka dokłada następne 10 procent. Dopiero stu największych producentów okien i drzwi w Polsce, według wyników roku 2007, obejmuje ponad 70 proc. wartości rynku stolarki budowlanej. Na pozostałą część pracuje w Polsce ponad dwa tysiące małych zakładów i warsztatów produkcyjnych, co świadczy nie tylko o rozdrobnieniu, ale też o wynikającej z niego dużej konkurencyjności. Najwięksi producenci Łączna wartość sprzedaży stu największych firm w tej branży osiągnęła w 2007 roku 8,5 mld zł, co stanowi 70 proc. wartości całej produkcji sprzedanej. Pierwszych dziesięciu producentów zajmuje obecnie 25 proc. całego rynku stolarki otworowej, do którego zaliczamy okna pionowe i dachowe, drzwi wejściowe i wewnętrzne, ogrody zimowe i fasady, bramy i rolety. Eksport Według statystyk polskiego Głównego Urzędu Statystycznego, w roku 2007 polscy producenci stolarki sprzedali za granicę wyroby o łącznej wartości prawie 1 mld euro. Niemal 48 proc. tej wartości to okna i drzwi z drewna. Wyroby z pozostałych materiałów stanowiły odpowiednio: PCW 39 proc., aluminium 7 proc. i stal 7 proc. wartości polskiego eksportu. Największym odbiorcą wyrobów stolarki otworowej z Polski jest rynek niemiecki. W ubiegłym roku trafiło tam ponad 20 proc. całości polskiego eksportu okien i drzwi. Niezwykle dynamicznie rozwija się również współpraca polskich producentów z odbiorcami w Skandynawii i na Wyspach Brytyjskich. W ubiegłym roku 13 proc. polskiego eksportu stolarki znalazło tam odbiorców; były to drzwi drewniane, okna typu sash i casement. Polscy producenci należą do grona najpoważniejszych partnerów uznanych, międzynarodowych marek. To dzięki nim powstał w kraju nowoczesny przemysł szklarski, w który zainwestowały Pilkington, Guardian i Saint-Gobain. Dzięki nim polskie filie dostawców systemów PCW, takich jak: Aluplast, Veka, Rehau, Deceuninck, Gealan i inne są najbardziej dynamicznymi oddziałami tych firm w Europie. To dzięki nim wreszcie coraz lepsze w ostatnich latach wyniki sprzedaży mogli notować dostawcy okuć: Roto Frank, Winkhaus, Maco, G-U czy Siegenia-Aubi. Polski boom okienno-drzwiowy lat 90. to także była okazja do zbudowania mocnej pozycji rodzimych dostawców. Doskonale skorzystały z tego takie firmy, jak Aluprof SA (systemy aluminiowe), Press-Glas (szyby zespolone), Stomil-Sanok (uszczelki), Metalplast Karo Złotów (okucia) czy choćby toruński Nomet (klamki). Dzięki takiemu rozwojowi Polacy stali się The Polish market of doors and windows consists of several thousand enterprises involved in the supply, production, distribution and service processes. The great majority are the firms established after 1990, equipped with the most modern assembly lines, using the best material for production. Eksport polskich wyrobów w latach w mln euro. Export development of Polish products in (mln euro) Drzwi i okna z PCW Drzwi i okna aluminiowe PVC doors and windows Drzwi i okna stalowe Steel doors and windows Aluminium doors and windows Drzwi i okna drewniane Wooden doors and windows. Stolarka otworowa w Polsce według materiału. Fenestration in Poland according to material used. Stolarka aluminiowa 2% Aluminium Stolarka tworzywowa 45% Plastic Stolarka ze stali 10% Steel Stolarka z drewna 43% Wooden The total value of the Polish woodwork market is estimated at 12 billion zlotys now (3.3 billion euros) according to sold products prices. Of course windows have the biggest share in the market. According to the estimations made by Eurostat, the image of which material is used for production nowadays is shown in a chart below: This market is extremely fragmented. The top ten producers cover only 20 % of the market, the next ten adds some other 10%. Another one hundred biggest producers of doors and windows, according to research results from 2007, cover over 70% of the market value. Over 2000 small production plants work for another part, which shows not only fragmentation but also large competition on this market. The bigest manufacturers The total sales value of 100 biggest companies of this area achieved a value of 8.5 billion zlotys in 2007, which makes up 70% of the whole sales volume. The top ten manufacturers cover 25% of the whole fenestration market now, to which we can add: vertical and roof windows, entrance exterior and interior doors, winter gardens, facades, garage and industrial doors and roller blinds. Export According to the primary statistics by Główny Urząd Statystyczny (Central Statistical Office) in 2007, Polish fenestration manufacturers sold products abroad of the total value of nearly 1 billion. Wooden doors and windows made up almost 48% of this value. Products made of other materials constituted accordingly: PVC 39%, aluminum 7% and steel 7% of the Polish export value. Germany is the biggest importer of the Polish wooden fenestration. 20% of total Polish doors and windows export hit this market last year. The cooperation between Polish producers and consumers in Scandinavia and Great Britain has been developing dynamically. Last year 13% of Polish goods, mainly wooden doors and windows sash and casement style, were exported there. The Polish manufacturers belong to the group of the most important partners of famous international brands. Thanks to them the modern glass industry has arisen, in which Pilkington, Guardian and Saint-Gobain have invested. Thanks to them the Polish divisions of PVC profiles systems suppliers such as Aluplast, Veka, Rehau, Deceuninck, Gealan and others are the most dynamic branches of these companies in Europe. Thanks to them at last, the hardware suppliers: Roto Frank, Winkhaus, Maco, G-U or Siegenia-Aubi, could record better sales results. The Polish door-window boom from the nineties was an opportunity to build strong position of the domestic suppliers. Such companies as Aluprof SA (aluminium systems), Press-Glas (insulated glass units), Stomil-Sanok (seals), Metalplast Karo Złotów (fittings) or Nomet from Toruń (handles) perfectly 48 sierpień 2008

3 Dziesięć największych firm branży stolarki otworowej. / Ten biggest companies in the fenestration area. również liczącymi się dostawcami dla rynków Słowacji, Czech, Ukrainy, Rumunii i Rosji, nawiązując tam liczne kontakty kooperacyjne. Najważniejszym jednak partnerem handlowym polskich producentów okien i drzwi jest rynek Unii Europejskiej. W roku 2007 sprowadzono z UE do Polski wyroby stolarki o wartości 100 mln euro. Wstępne wyniki roku 2008 świadczą o tym, że współpraca ta nadal dynamicznie się rozwija. Także w drugą stronę z Polski do Unii sprzedawana jest duża ilość wyrobów. W roku 2007 Polacy wyeksportowali na rynki unijne okna i drzwi o łącznej wartości 650 mln euro. Najwięcej wśród nich było okien i drzwi drewnianych, okien aluminiowo-drewnianych oraz okien PCW. Niewielką stosunkowo ilość stanowiły systemy aluminiowe oraz drzwi metalowe. Taka aktywność polskich przedsiębiorców sprawia, że już dzisiaj Polacy eksportują najwięcej okien i drzwi spośród wszystkich krajów unijnych, a coraz sprawniejsza logistyka i wyspecjalizowane służby handlowe powodują, że z roku na rok coraz bardziej rośnie znaczenie polskiego eksportu w unijnym handlu oknami i drzwiami. Zjawisko to powinno w najbliższych latach się pogłębiać, doprowadzając do wyspecjalizowania się Polski w skali całej Europy w produkcji okien i drzwi. FORUM BRANŻOWE FENESTRATION MARKET IN POLAND exploited the opportunity. Thanks to such development the Polish manufacturers have become significant suppliers for Slovakian, Czech, Ukrainian, Romanian and Russian markets, establishing there numerous cooperation contacts. The most important trading partner for Polish windows and doors producers is European Union market. In 2007, fenestration products of a value of 100 million euros were imported from the EU to Poland. Preliminary results from 2008, show that this cooperation has been developing dynamically From Poland to the European Union is also sold a large quantity of products. In 2007, Polish companies exported windows and doors of a total value of 650 million euros to the EU market. The largest amount of them were the wooden windows and doors, aluminium-wood windows and PVC windows. A relatively small number of products were the aluminum systems and metal doors. Such activity of Polish businessmen makes that Polish companies export the most of Firma / The company Miasto / Town Zatrudnienie Sprzedaż 2007 / Sales Podstawowe Produkty / Basic Products Employment (tys. euro) / [thousand euro] 1. FAKRO Nowy Sącz okna dachowe / roof windows 2. NB Polska Gniezno okna dachowe / roof windows 3. PORTA KMI Bolszewo drzwi płytowe / chipboard doors 4. DOBROPLAST Zambrów okna PCW / PVC windows 5. MERCOR Gdańsk systemy przeciwpożarowe / anti-fire systems 6. DRUTEX Bytów okna PCW i drewniane / PVC and wooden windows 7. OKNOPLAST-Kraków Podłęże okna PCW / PVC windows 8. RATIONEL Wędkowy okna drewniane / wooden windows 9. OKNA RĄBIEŃ Rąbień okna PCW / PVC windows 10. GERDA Warszawa drzwi przeciwwłamaniowe / Anti-burglar doors Źródło: ankiety producentów, marzec 2008 windows and doors of all EU countries. Efficient logistics and specialized business services make that importance of export of Polish windows and doors in the EU trading has been significantly growing. This phenomenon should increase in coming years, causing that Polish windows and doors manufacturers will be the best specialists in the production of these items in Europe. sierpień

4 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE OKNA I DRZWI Z PCW Stolarka tworzywowa to dominujący dzisiaj segment stolarki budowlanej w Polsce. Niższe w stosunku do okien z innych materiałów ceny tych wyrobów, decydują o ich 70-procentowym udziale w całości polskiej produkcji okiennej. Wielkość tego segmentu rynku jest szacowana na ponad 8 mln sztuk jednostek, a wartość produkcji na ponad 1 mld euro. Najwięksi polscy producenci stolarki tworzywowej to jednocześnie najbardziej znaczący odbiorcy systemów oferowanych w naszym kraju przez kilkunastu dostawców. I tak Okna Rąbień to największy odbiorca Aluplastu, krakowski Oknoplast, to największy partner Veki, a Jezierski z Kielc to największy odbiorca profili Schüco. Wśród największych producentów okien PCW należy odnotować jeszcze obecność takich firm, jak: Drutex z Bytowa (własny profil Iglo), Dobroplast z Zambrowa (Avantgarde), Vetrex z Tczewa (Veka), Petecki z Łodzi (Rehau), Jezierski z Kielc (Schüco), M&S ze Słupska (Brügmann), Tras-Intur (obecnie Trion) z Inowrocławia (Aluplast) czy Budvar Centrum ze Zduńskiej Woli (Thyssen). Warto jednak wiedzieć, że segment ten jest tak bardzo rozdrobniony, iż udział w rynku największej firmy nie przekracza wartościowo 9 proc., a dziesięciu największych producentów obejmuje nie więcej niż 45 procent. Na pozostałą część pracuje kilkaset wytwórni o lokalnym lub najwyżej regionalnym znaczeniu. Najwięksi polscy producenci okien PCW. The biggest Polish PVC windows producers. Wśród producentów trwają w ostatnim czasie silne procesy konsolidacyjne, wyrażające się przede wszystkim przejmowaniem istniejących sieci sprzedaży. Innym przejawem tego zjawiska jest konsolidacja procesów produkcyjnych, wyrażająca się produkcją szyb zespolonych na własne potrzeby, a nawet ekstruzją własnych profili, jak ma to miejsce w przypadku Druteksu i Dobroplastu, a także, choć w innej formie, Oknoplastu-Kraków. Sytuacja w tym segmencie jest bardzo dynamiczna, a mniejsze wytwórnie, które nie zrezygnowały jeszcze z produkcji stolarki, starają się dbać o najwyższą jakość swoich wyrobów i budować wysokie standardy serwisowe. Pomaga im w tym zarówno oferta najnowocześniejszych maszyn do obróbki PCW, jak również wsparcie techniczne i marketingowe najbardziej renomowanych dostawców systemów profili, zespoleń szybowych i okuć. Walka o klienta krajowego wciąż trwa, a ostateczne jej wyniki nie będą zapewne znane wcześniej niż za dwa, trzy lata. Dużą szansę na zbyt swoich produktów widzą Polacy w możliwości sprzedaży eksportowej. Nie wszystkie jednak firmy, które próbują sił poza granicami Pol- Dobroplast Drutex Oknoplast-Kraków Okna Rąbień Petecki PCV WINDOWS AND DOORS Nowadays, plastic dominated segment of doors and windows in Poland. Lower prices of those products, in relation to windows made of other materials, cause that they have 70-percent share in the total production of Polish windows. The size of this market segment is estimated at more than 8 million units, and the production value of over 1 billion euros. The largest Polish producers of plastic doors and windows are also the most significant recipients of systems offered by several suppliers in our country. Okna Rąbień is the largest recipient of Aluplast, Oknoplast from Kraków is the largest Veka s partner and Jezierski from Kielce is the largest recipient of Schüco profiles. Such companies as Drutex from Bytów (own Iglo profile), Dobroplast from Zambrów (Avantgarde), Vetrex from Tczew (Veka), Petecki from Łódź (Rehau), Jezierski from Kielce (Schüco), M & S from Słupsk (Brügmann), Tras-Intur (now Trion) from Inowrocław (Aluplast) Budvar Jezierski Vetrex Tczew Eko-Okna Racibórz Grupa M&S Stollar Suwałki Centrum from Zduńska Wola (Thyssen) should be mentioned among the largest producers of PVC windows there. It is, however, known that this segment is so fragmented that the largest market share in the company s value does not exceed 9 percent and ten biggest producers have no more than 45 percent of the market. The rest of market share belongs to several hundred local companies or to regional ones. Strong consolidation processes took place recently among the producers. It manifests predominantly itself in a way that companies are taking over existing network sales. Another indication of this phenomenon is the consolidation of production processes. It is mainly visible in the production of glass panels on its own needs, and even extrusion of own profiles, as it is in case of Druteks and Dobroplast Company and also Oknoplast-Kraków but in a different form. The situation in this segment is very dynamic. Smaller companies, which have not abandoned the doors and windows production yet, are taking care of the highest quality of their products and build high service standards. The most modern PVC machinery, technical and marketing support of the most reputable suppliers of profile systems, glass compositions and fittings, help them to achieve the goals. Companies are willing to acquire a customer and its final results will be probably known for less than two or three years. A big chance for Polish manufacturers is export of their products. Not all of the 50 sierpień 2008

5 ski, są do tego właściwie przygotowane i technologicznie, i mentalnie. Do niedawna jeszcze część z nich negatywne doświadczenia wojny cenowej z polskiego rynku przenosiła na aktywność eksportową. Przejawiało się to zaniżaniem cen i wiążącym się z tym obniżaniem jakości wyrobów. Obecnie jednak przeważa postawa firm, które znane z wysokiej jakości i dobrego serwisu na rynku polskim, starają się takie standardy stosować również na rynkach zagranicznych. companies, which try to find a market abroad, are properly prepared for that, technologically and mentally. Until recently, even some of these negative experiences of market price war in Poland were transferred to export activity. The goods were underpriced and of a lower quality. Today, however, there are more companies that are known for high quality and good service on the Polish market, and what is more they are trying to apply such standards on foreign markets. DRUTEX Założony w 1985 roku, zatrudnia obecnie ponad tysiąc pracowników i jest jednym z największych w Polsce producentów okien oraz drzwi z PCW. W ofercie ma również okna, drzwi i fasady z drewna oraz aluminium. Drutex ma własny wydział produkcji szyb zespolonych, a w roku 2007 rozpoczął ekstruzję własnego profilu PCW o nazwie GL System. Główni dostawcy firmy to Guardian (szkło), Maco (okucia) oraz Aluprof (aluminium). Drutex jest nie tylko wiodącym w kraju producentem stolarki okienno-drzwiowej, ale również liczącym się graczem na branżowej arenie międzynarodowej. Firma sprzedaje swoją stolarkę na terenie prawie całej Europy, w USA, Meksyku, Kanadzie, Australii oraz na Bliskim Wschodzie. Łączna sprzedaż Druteksu w roku 2007 przekroczyła wartość 67 mln euro. The DRUTEX Company has been operating on the Polish market since 1985, and it employs more than 1000 workers. It is the biggest manufacturer of PVC windows and doors in Poland. The Company has also windows, doors and facades made of aluminium and wood on its offer. Drutex has its own glazed units department and in 2007 it has started extrusion of its own PVC profile called GL system. Its main suppliers are the Guardian (glass), Maco (fittings) and Aluprof (aluminum). Drutex is not only a leading domestic manufacturer of doors and windows, but also a major player in the international industry arena. The company sells its products almost in all countries in Europe, and also in the USA, Mexico, Canada, Australia and the Middle East. Total Drutex sales exceeded the value of 67 million in DOBROPLAST Powstał w 2000 r. i zatrudnia obecnie 1600 pracowników. Jest jednym z czołowych producentów stolarki z PCW na rynku krajowym, ale również zaopatruje w okna partnerów z Unii Europejskiej. Jako pierwszy polski producent okien uruchomił z powodzeniem, w 2005 roku, własną ekstruzję profilu wytwarzanego na austriackiej licencji. Obecnie wprowadza do oferty okna w systemie angielskim.dobroplast produkuje okna wykorzystując własny profil Avantgarde, zaś głównymi dostawcami są: Siegenia (okucia) oraz Guardian Flachglas (szyby). Firma eksportuje swoje wyroby na Litwę, Łotwę, Słowację, Ukrainę, Białoruś, Węgry, a także do Czech i Niemiec. Łączna sprzedaż Dobroplastu w roku 2007 przekroczyła wartość 83 mln euro. DOBROPLAST was founded in 2000, and it currently employs 1600 workers. It is one of the leading producers of PVC doors and windows on the domestic market. It also provides windows for partners from the European Union. As the first Polish manufacturer of windows it launched successfully its own profile extrusion under the Austrian license in Nowadays, English style windows are added to its offer. Dobroplast produces windows using its own profile Avantgarde. Its main suppliers are companies such as: Siegenia (fittings) and the Guardian Flachglas (glass panes). The Company exports its products to Lithuania, Latvia, Slovakia, Ukraine, Belarus, Hungary, and also to the Czech Republic and Germany. Total Dobroplast sales exceeded the value of 83 million in sierpień

6 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE OKNA DREWNIANE Drewno to tradycyjny w Polsce surowiec, z którego od wieków wykonywano ramy okienne. Dzisiaj udział okien drewnianych w rynku krajowym znacznie się zmniejszył, do procent całkowitej liczby, a spowodowane jest to głównie wysoką ich ceną w stosunku do okien z innych materiałów. Niemniej w dalszym ciągu okna drewniane są sztandarowym wyrobem eksportowym polskiego przemysłu stolarki budowlanej. Na ogólną liczbę ponad 2 mln okien wyprodukowanych w Polsce w roku 2007, prawie połowa została wyeksportowana. Dawniej okna drewniane wytwarzano w Polsce w kilkuset małych stolarniach rzemieślniczych i kilku dużych, państwowych kombinatach. Po przemianach lat 90. firmy państwowe upadły (Stolbudy we Wrocławiu i w Gorzowie) i sprywatyzowały się (Stolbud Włoszczowa, Stolarka Wołomin, Sokółka Okna i Drzwi, Stolbud Grybów). Do tych, które przetrwały, dołączyły rosnące zakłady rzemieślnicze: z Ziębic (Urzędowski), z Torunia (Adpol) i Bełżca (Natura). W ostatnich latach obserwujemy inwestowanie w produkcję w Najwięksi w Polsce producenci okien drewnianych. The biggest wooden window producers in Poland. Polsce znanych zachodnich marek, jak choćby duńskiego Rationela i Velfaca czy szwedzkiego Inwido. Jednocześnie w grupie firm średniej wielkości powstało wiele prywatnych, elastycznych stolarni, które ograniczają swoją obecność do rynków lokalnych, ale też śmiało podejmują kooperację zagraniczną. Szczególną aktywność wykazują tu firmy śląskie, jak choćby opolski Gebauer, Wiktorczyk z Tychów czy Pinus ze Skarbimierza. Zjawiskiem ostatnich lat jest podejmowanie produkcji okien drewnianych przez firmy, które dotychczas produkowały jedynie okna z PCW (Drutex, M&S, Vidok) lub drzwi (Pol-Skone, Humdrex). Uruchamianie nowych zakładów produkcji okien z drewna związane jest przede wszystkim z rosnącą aktywnością eksportową. Rationel Urzędowski Sokółka Adpol Włoszczowa WOODEN WINDOWS Wood is the traditional raw material in Poland, which has been used for centuries to make window frames. Today, the share of wooden windows in the domestic market has declined significantly, to percent of the total number, and this is due largely to their high price in relation to the windows made of other materials. However, wooden windows are still a flagship export product of Polish woodwork industry. On the overall number of over 2 million windows produced in Poland in 2007, nearly half of them were exported. A few years ago in Poland, wooden windows were made in numerous small Stolbud Grybów Stolarka Wołomin Natura M&S Drutex workshops and in several large state factories. After the transition in the 90s, state companies such as (Stolbud in Wrocław and in Gorzow) bankrupted and some of them such as (Stolbud Włoszczowa, Stolarka Wołomin, Sokółka Okna i Drzwi, Stolbud Grybów) were privatized. Companies which survived joined the group of growing plant crafts Urzędowski from Ziębice, Adpol from Toruń and Natura from Bełżec. In recent years, some of the western brands such as the Danish Rationel and Velfac or the Swedish Inwido have made some investments in production. At the same time, mid-size group of companies transformed into a number of private, flexible workshops, which limit their presence to local markets, but they are also involved in the foreign co-operation. Special activity is shown by some of Silesian companies such as Gebauer from Opole, Wiktorczyk from Tychy or Pinus from Skarbimierz. In recent years, some companies which produced only PVC windows have started making wooden windows (Drutex, M & S, Vidok) or doors (Pol-Skone, Humdrex). Starting the new plant production of wood windows is primarily associated with increasing export activity. W ostatnich latach rośnie także kooperacja polskiego przemysłu z firmami skandynawskimi i brytyjskimi. W roku 2007 wielkość eksportu polskiej stolarki wzrosła o kolejne 20 proc., a prognozy na rok 2008 mówią o ponownym, tyle że 30-procentowym wzroście. In recent years, cooperation between the Polish, Scandinavian and British companies has also increased. In 2007 the volume of Polish woodwork export increased by another 20 percent, and it seems it will grow in 2008 to about 30 percent. URZĘDOWSKI Założony został w 1989 roku, zatrudnia obecnie ok. 400 osób. Jest polskim liderem w produkcji okien drewnianych jednoramowych. Oprócz tego w ofercie firma ma drzwi oraz parapety z meranti, dębu i sosny; wytwarza też kantówkę z dębu, meranti, mahoniu i sosny. Urzędowski współpracuje z firmami: Glaspol, Effector, G-U, Simonswerk oraz Sigma. Łączna sprzedaż firmy Urzędowski w roku 2007 przekroczyła wartość 24 mln euro. URZĘDOWSKI was founded in 1989 and currently employs approximately 400 people. It is the Polish leader in production of single-hung wooden windows. The Company produces doors and windowsills made of meranti, oak and pine. It also produces squared timber made of meranti, ebony and pine. Urzedowski cooperates with companies like: Glaspol, Effector, G-U, Simonswerk and Sigma. Total sales of the company Urzędowski exceeded 24 million in RATIONEL Powstał w 1947 roku w Danii, zaś polski oddział w 1998 roku. Firma, wchodząca w skład koncernu VKR, zatrudnia w Polsce ponad 900 osób i jest największym w kraju producentem stolarki drewnianej i drewniano-aluminiowej. Cała produkcja Rationela jest z Polski eksportowana, firma nie ma w naszym kraju struktury handlowej. Łączna sprzedaż Rationela w roku 2007 przekroczyła wartość 50 mln euro. RATIONEL was founded in 1947 in Denmark, while the Polish branch was opened in The company, part of the group VKR, employs over 900 people in Poland and is the largest producer of woodwork and wood-aluminium carpentry. All Rationel products are exported from Poland, as the company has not yet established a trade structure in our country. Total Rationel sales exceeded a value of 50 million in sierpień 2008

7 DRZWI TECHNICZNE Drzwi techniczne w Polsce to grupa produktów o wyższej cenie i lepszych parametrach, spełniających ponadstandardowe wymagania prawa budowlanego lub odpowiadających na specyficzne wymagania inwestorów i użytkowników. Do grupy tej należą przede wszystkim drzwi o wyższej izolacyjności akustycznej, o podwyższonej odporności ogniowej oraz drzwi przeciwwłamaniowe. Najwięksi producenci drzwi technicznych. The biggest producers of special doors. Mercor Gerda Hörmann BEM Przeciwpożarowe Drzwi o podwyższonej odporności ogniowej są produkowane przez większość liczących się w Polsce producentów drzwi metalowych i drewnianych. Odpowiednia modyfikacja konstrukcji i zastosowanie uszczelnień przeciwpożarowych powodują, że drzwi takie skutecznie chronią przed rozprzestrzenianiem się ognia w czasie 15, 30, 60, 90 lub 120 minut. Odpowiednie informacje o tych własnościach wybite są na specjalnej tabliczce, dołączanej do każdych takich drzwi. Potwierdzeniem, że odpowiednia konstrukcja została sprawdzona, są Aprobata Techniczna oraz świadectwo badań ogniowych. Na polskim rynku są obecne firmy, które specjalizują się w wytwarzaniu i wbudowywaniu stolarki przeciwpożarowej. Profil ich produkcji obejmuje nie tylko same drzwi, ale w ogóle przegrody (ściany, witryny itp.) o zwiększonej odporności na ogień. Najbardziej liczący się w kraju producenci to: gdański Mercor oraz BEM Brudniccy z Płocka. Mercor aspiruje nawet do pozycji lidera segmentowi biernych zabezpieczeń ogniowych w Europie, przejmując wyspecjalizowane firmy w Czechach i w Hiszpanii. Około 10 proc. polskiej produkcji jest eksportowane poza granice kraju. Stolarka przeciwpożarowa jest jednym z bardziej rentownych segmentów rynku stolarki, a jednocześnie nie tak konkurencyjnym, jak pozostałe. Dierre Capek Juwent Zbigmet SPECIAL DOORS FORUM BRANŻOWE FENESTRATION MARKET IN POLAND Special doors are a group of products with higher prices and a better performance in Poland. They are meeting the high requirements of building legislation and responding to the specific requirements of investors and users. The doors of higher acoustic insulation, with increased resistance to fire and anti-burglary doors belong to this group. Fire doors Doors with increased fire resistance are produced by the most major metal and wooden doors manufacturers in Poland. Relevant construction modification and the application of anti-fire seals, cause that such doors effectively protect against the spread of fire during the 15, 30, 60, 90 or 120 minutes. Appropriate information about these properties is stamped on a special plate and added to all such doors. Confirmation that a suitable construction has been tested are: Technical Approval and a Test Fire Certificate. On the Polish market, there are companies which are specialized in the manufacturing and incorporating anti-fire devices. Profile of their production involves not only the doors, but in general barriers (walls, sites, etc.) with increased resistance to fire. The best of the country producers are: Mercor company from Gdańsk and BEM Brudniccy from Płock. Mercor is even going to be a leader in the passive type of fire protection segment in Europe, taking over specialized companies in the Czech Republic and Spain. About 10 percent of Polish production is exported outside the country. Fire doors production is one of the most profitable sectors of fenestration market but it is not as competitive as the others. Security doors The growth of construction projects in Poland and extremely active renovation market, supports the development of doors with increased resistance to burglary. However, the most prized and the most common way of ensuring housing in Poland is using the security doors class C. This kind of doors is produced by more than a dozen companies in Poland. The most significant ones are: Gerda from Warsaw, Zbigmet from Jabłonna and Juwent from Ryki. Except of home industry offer, there are also foreign importers, among which the strongest position is represented by Israeli producers: Witex, Super-Lock and Key-Lock and Italian Dierre. The section of security doors in Poland is not significant: it is estimated that the total annual sales do not exceed 100 thousand pieces of such doors. Drzwi przeciwwłamaniowe Rozwój inwestycji budowlanych w Polsce i nadzwyczaj aktywny rynek remontowy sprzyjają rozwojowi segmentu drzwi o zwiększonej odporności na włamania. Najbardziej cenionym i najczęstszym sposobem zabezpieczania mieszkań w Polsce jest stosowanie drzwi w klasie przeciwwłamaniowej C. Drzwi w klasie C produkuje w Polsce kilkanaście firm. Najbardziej liczące się spośród nich to: Gerda z Warszawy, Zbigmet z Jabłonnej oraz Juwent z Ryków. Poza ofertą rodzimą obecni są również importerzy drzwi zagranicznych, wśród których najmocniejszą pozycję mają przedstawiciele producentów izraelskich: Witex, Super-Lock i Key-Lock oraz włoskiego Dierre. Segment drzwi przeciwwłamaniowych w Polsce nie jest znaczący: szacuje się, że całkowita roczna sprzedaż nie przekracza 100 tys. sztuk takich drzwi. sierpień

8 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE DRZWI DREWNIANE Ponad 10 mln sztuk drzwi i skrzydeł drzwiowych wytwarza się corocznie w Polsce. Trzy czwarte spośród nich to drzwi drewniane, a w tej grupie 85 proc. to drzwi wewnętrzne. Najbardziej popularnym rozwiązaniem są tu skrzydła płytowe, w których płaszczyznę skrzydła stanowi płyta MDF. Najwięksi w naszym kraju producenci drzwi to wytwórcy właśnie drzwi płytowych. Pierwsze miejsce wśród nich zajmuje pomorska Porta KMI z Bolszewa, mająca dwa zakłady w Polsce i jeden w Rumunii. Obecnie firma buduje kolejną fabrykę tym razem na Ukrainie. W regionie pomorskim działają jeszcze dwie inne duże wytwórnie: DRE w Elblągu, rozpoczynające niegdyś od produkcji blatów meblowych, oraz SeegerDach w Łebieńcu koło Słupska, wytwarzający drzwi z drewna masywnego. W południowo-wschodniej Polsce są zlokalizowane dwie spółki z udziałem kapitału zagranicznego: w Lublinie firma Pol- Skone, z udziałami szwedzkimi, oraz w Jaśle Kronodoor, będący własnością koncernu Masonite. W Ciasnej pod Opolem produkcję rozwija polska firma Kosz, a w śląskich Zwonowicach spółka Classen-Pol. W ostatnim czasie na wschodzie kraju, w Sokółce pod Białymstokiem zdecydował się zainwestować szwedzki producent okien i drzwi Inwido Sverige. Poza tymi największymi zakładami działa w Polsce również ponad tysiąc mniejszych, wytwarzających w większości drzwi z drewna masywnego. Praktycznie każdy polski producent okien drewnianych jest jednocześnie wytwórcą drzwi wejściowych. Ośrodkiem o największej koncentracji wytwórni drzwi jest północnowschodni region kraju, a dokładnie Pojezierze Mazurskie. Nie są to, oczywiście, zakłady o mocach zbliżonych do Porty, która rocznie jest w stanie wyprodukować milion drzwi, ale z pewnością są one w stanie obsłużyć każdą inwestycję i każdego średniego hurtownika. Wytwórcy polscy znaczną część produkcji drzwi eksportują na rynki zagraniczne. Oprócz Porty, która całą produkcję swojej rumuńskiej fabryki przeznacza na rynki południowej Europy, prawie całą swoją produkcję do Anglii wysyła SeegerDach, a 20-procentowy udział eksportu w całości sprzedaży wykazują WOODEN DOORS More than 10 million pieces of doors and door leaves are produced annually in Poland. Three-quarters of them are the wooden doors, and from this group 85% are the interior doors. The most popular solution are board leaves, in which the leaf surface is an MDF board. The largest door producers in our country are the board door producers. First place among them takes Porta KMI company from Bolszewo, with two plants in Poland and one in Romania. At present, another factory is being built by this company this time in Ukraine. In Pomerania region there are two other big factories: DRE in Elbląg (it started its production from making tabletops furniture), and SeegerDach in Łebieniec near Słupsk, manufacturing doors from solid wood. In south-eastern Poland there are two companies with foreign capital; Pol-Skone company in Lublin, with the Swedish shares, and Kronodoor company in Jasło, owned by the Masonite group. In Ciasna near Opole, a Polish Kosz company and also a Classen-Pol company in Silesian Zwonowice have been developing their production. In recent times, in the east of the country in Sokółka near Bialystok a Swedish manufacturer of windows and doors Inwido Sverige decided to invest its money. Apart from these major plants in Poland, there are also over a thousand smaller workshops producing doors from solid wood. Virtually, every Polish manufacturer of wooden windows is also a manufacturer of doors. The main area of door producers in Poland is the north-eastern region of the country, especially Masurian Lakeland. They are, of course, not such powerful plants such as Porta company, which can produce one million doors per year, but they are able to handle any investment, and each secondary wholesaler. Foto Gerda Polish manufacturers export significant part of the door production to foreign markets, except from Porta Company which supplies the markets of southern Europe with whole production from Romanian factory. Seeger- Dach company exports almost all of its production to England. Pol-Skone Dzielna ul. Leśna Ciasna tel fax biuro@kosz.com.pl 54 sierpień 2008

9 zarówno Pol-Skone, jak i Sokółka Okna i Drzwi. Także mniejsze firmy starają się być obecne na rynkach zagranicznych, choćby przez realizację zamówień inwestorów indywidualnych. Bardzo często realizacja takich zamówień wiąże się z zapewnieniem, że wyroby zostaną dostarczone na miejsce budowy, a profesjonalny montaż przeprowadzą ekipy autoryzowane przez producenta. Najwięksi polscy producenci drzwi. The biggest Polish door producers. Polski rynek drzwi to, oczywiście, nie tylko drzwi wewnętrzne, ale również masywne, drewniane drzwi wejściowe. Specjalizują się w nich polscy rzemieślnicy zatrudnieni w mniejszych firmach, które potrafią wykorzystać ich ponadprzeciętne doświadczenie i umiejętności. Bardzo często ich produkty trafiają do obiektów zabytkowych, gdzie wymaga się nadzwyczajnej precyzji i staranności w odtworzeniu dawnych kształtów oraz konstrukcji. Ale także w produkcji przemysłowej najprostsze drzwi wewnątrz mieszkania nie są jedynymi. Większość producentów oferuje również drzwi o walorach technicznych: przeciwpożarowe, o podwyższonej izolacyjności akustycznej czy choćby drzwi ewakuacyjne. Na zamówienie nabywcy może być zrealizowane praktycznie każde zamówienie na drzwi o parametrach użytkowych oczekiwanych przez projektantów. Najnowsze technologie produkcji i wysokie umiejętności polskiej kadry technicznej gwarantują spełnienie takich wymagań. Porta KMI Classen-Pol Seeger-Dach Pol-Skone DRE Masonite Kosz Interdrex Stolbud Włoszczowa Stolarka Wołomin FORUM BRANŻOWE FENESTRATION MARKET IN POLAND and Sokółka Okna i Drzwi Corporations have 20-percent export share in their total sales. Smaller companies are also trying to be present on foreign markets, realizing orders from individual investors. Very often the implementation of such contracts is associated with the assurance that the products will be delivered to the construction site as soon as possible and a professional assembly will be provided by qualified teams which are recommended by the producer. The Polish door market provides not only the internal doors, but also massive wooden entrance doors. Polish craftsmen, with unaverage skills, employed in smaller firms are experienced in their production. Their products are very often taken to historical objects, where extraordinary precision and care is required, especially in rebuilding of old structures and shapes. Even the simplest doors inside the apartment in industrial production are not the only ones which are produced. Most manufacturers offer the doors with the technical qualities: fire doors, noise reduction doors with enhanced sound insulation or even trap doors. Every buyer s expectations may be fulfilled and almost every order may be realised with parameters expected given by the designers. The latest production technologies and high skills of Polish technical staff guarantee the fulfilment of such demands. PORTA KMI POLAND Powstała w 1992 roku. Jest producentem skrzydeł drzwiowych w okleinach syntetycznych. Wchodzi w skład Grupy Porta, którą tworzy pięć fabryk, zatrudniających łącznie dwa tysiące osób. Poza głównymi fabrykami drzwi w Bolszewie (Polska) i w Arad (Rumunia) są to: Porta KMI System (produkująca ościeżnice w okleinach syntetycznych i naturalnych), Porta KMI Metal (metalowe skrzydła drzwiowe i ościeżnice), Porta KMI Fornir (skrzydła drzwiowe w okleinach naturalnych).ponadto Grupa Porta ma sieć autoryzowanych dystrybutorów w ponad 25 krajach Europy. Firma współpracuje z producentami oklein, szkła, okuć, lakierów, klejów. Są to m.in. Jeld-Wen, Kronospan, Becker Akroma, Jowat. Ubiegłoroczna sprzedaż Porta KMI osiągnęła wartość 100 mln euro. PORTA KMI POLAND was founded in It is a manufacturer of door wings with synthetic veneers. It belongs to the Porta Group, which includes five factories employing a total of two thousand people. Aside from the main doors factories in Bolszewo, Poland and Arad, Romania a number of smaller divisions produce specialty products. These include Porta KMI System (door frames with synthetic and natural veneers), Porta KMI Metal (metal door wings and frames), and Porta KMI Veneer (door wings with natural veneers). In addition, Porta Group has a network of authorized distributors in over 25 countries in Europe. The company cooperates with manufacturers of veneers, glass, hardware, varnishes and adhesives. These include Jeld-Wen, Kronospan, Becker Akroma, Jowat. Last year Porta KMI sales reached a value of 100 million. GERDA Działa na rynku zabezpieczeń od roku 1987, osiągając w tej dziedzinie pozycję lidera. Obecnie zatrudnia ponad 200 osób. W ofercie ma zamki, kłódki oraz drzwi, w tym przeciwwłamaniowe. Głównymi dostawcami są siostrzane spółki Gerda 2 i Gerda 3 oraz Lockpol.Około 15 proc. sprzedaży trafia na rynki zagraniczne, w tym do Rosji i Wielkiej Brytanii. Łączna sprzedaż Gerdy w roku 2007 przekroczyła wartość 40 mln euro. GERDA has been operating in the security market since 1987, achieving the leader position in the sector. The Company currently employs over 200 people. It has in its offer locks, padlocks and doors, including anti-burglary ones. The main suppliers are twin companies Gerda 2, Gerda 3 and Lockpol. Approximately 15% sales are launched to foreign markets, including Russia and Great Britain. Total Gerda sales exceeded the value of 40 million in sierpień

10 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE OKNA DACHOWE Polska jest największym w Europie, a być może i na świecie, producentem okien dachowych, z produkcją szacowaną na milion sztuk rocznie. Swoje fabryki mają tutaj najwięksi światowi gracze: Velux (Gniezno, Namysłów), Fakro (Nowy Sącz) oraz Roto (Lubartów). W śląskim Brzegu znajduje się rów- ROOF WINDOWS Poland is the largest manufacturer of roof windows in Europe, and perhaps in the world. The production is estimated at about one million units a year. Major global manufactures have their plants here: Velux from Gniezno and Namysłów, Fakro from Nowy Sącz and Roto from Lubartów. Okpol (Po- nież fabryka polskiego producenta firmy Okpol, a w Lublinie produkcję okien dachowych z PCW rozpoczyna firma Dobroplast. Łączna wartość produkcji okien dachowych w Polsce przekracza 1,1 mld zł (ok. 310 mln euro) i w większości jest kierowana na eksport. Okna dachowe w Polsce są wykonywane przede wszystkim z drewna, na bazie konstrukcji wprowadzonej 65 lat temu przez założyciela firmy Velux. Sprzedawane są u nas również nieznaczne ilości okien dachowych Produkcja okien dachowych w Polsce. Production of roof windows in Poland. lish company) has its factory in Brzeg and Dobroplast company has begun its production of PVC roof windows in Lublin. The total value of roof window production in Poland exceeds 1.1 billion (about 310 million euros). The products are mostly exported. The roof windows in Poland are made of wood based on the design introduced 65 years ago by the founder of the Velux company. z ramami tworzywowymi (Roto, Fakro, Dobroplast) oraz z kompozytu drzewnego (Velux). Mniejsza konkurencyjność w tym Fakro NB Polska Roto Okpol Roof windows with the plastic framework (Roto, Fakro, Dobroplast) and made of composite segmencie rynku jest związana z koniecznością posiadania przez producentów indywidualnych, autorskich rozwiązań systemu okuć do okien dachowych. Bardzo mocno w produkcję w naszym kraju angażuje się koncern VKR, właściciel marki Velux. Tylko w ostatnich dwóch latach w rozbudowę polskich zakładów zainwestował ponad 100 mln euro. Fenomenem polskiego rynku jest dynamiczny rozwój firmy Fakro, spółki ze 100-procentowo polskim kapitałem, która przed 15 laty jeszcze nie istniała, a dzisiaj zajmuje już, jak twierdzi, 17 proc. rynku globalnego. Produkty tej firmy obecne są na wszystkich krajowych rynkach Unii Europejskiej, ale również w krajach byłego ZSRR, a nawet w RPA. Najnowsze inwestycje Fakro są związane z obecnością na rynku rosyjskim, amerykańskim oraz w Chinach. Producenci okien dachowych mocno angażują się w kształcenie i doskonalenie umiejętności montażystów swoich wyrobów. Wspierają organizacje samorządowe dekarzy w Polsce, organizują szkolenia i kursy dokształcające. Autoryzują sprawdzone ekipy montażowe. Obecność producentów w tym środowisku, podobnie jak w środowisku projektantów budowli, gwarantuje im powodzenie wood (Velux) are also sold in Poland. Less competition in this market segment is associated with the need of having copyright solutions by individual producers to the system of roof windows hardware. VKR concern, owner of Velux brand, very quickly involves its production in our country. During the last two years, it invested over 100 million euro Polish plants development. Dynamic growth of Fakro is a phenomenon on the Polish market, a company with a 100-percent Polish capital, which has been present for 15 years and takes, as it claims, 17 % of the global market. The products of this company are present on all domestic markets of the European Union, in countries of the former Soviet Union and even in South Africa. The latest Fakro investments are also present on the Russian, the U.S. and China markets. The manufacturers of roof windows are strongly engaged in training and perfecting the skills of their products-assemblers. They support self-governed organizations of roofers in Poland, organize trainings and professional development courses, and they authorize the reliable assembly teams. The presence of producers in this environment, just as in the community of the construction designers, w popularyzacji i sprzedaży światowej jakości wyrobów. ensure their success in popularizing and selling world-class products. VELUX POLSKA Powstał w 1989 roku; w fabrykach i spółkach handlowych zatrudnia obecnie w Polsce 1300 osób. Jest światowym liderem w produkcji okien do poddaszy oraz dostosowanego do nich wyposażenia. W ofercie są: okna, świetliki, system doświetleń do dachów płaskich, akcesoria do okien dachowych, a także kolektory słoneczne.interesującą realizacją zagraniczną, w której zastosowano okna Velux jest np. apartamentowiec w Holandii. Łączna sprzedaż spółki handlowej Velux Polska w roku 2007 osiągnęła wartość 35 mln euro. VELUX POLSKA was founded in Presently, it employs one thousand three hundred people in factories and commercial companies in Poland. It is a world leader in the manufacture of roof windows with specialised equipment. Products offered include windows, skylights, flat roof window systems, and accessories for roof windows and solar panels. Velux windows were recently used very successfully in a recent high-end residential application in Holland. Total sales of the Velux Poland company reached a value of 35 million in FAKRO Powstało w 1991 roku i zatrudnia 3 tysiące osób. Jest liderem w produkcji i sprzedaży okien dachowych w Polsce i zarazem drugim w świecie producentem z 17-procentowym udziałem. Ma 12 własnych firm dystrybucyjnych w: USA, Anglii, Francji, Hiszpanii, Niemczech, Austrii, Holandii, na Węgrzech, w Rosji, na Ukrainie, Słowacji i w Chinach. Produkty firmy sprzedawane są w ponad 40 krajach. Jedną z realizacji jest kopuła obiektu usługowo-mieszkalnego w Bonn, w całości wyposażona w okna Fakro. Łączna sprzedaż Fakro w roku 2007 przekroczyła wartość 130 mln euro. FAKRO, founded in 1991, employs 3000 people. It is a leader in production and sale of roof windows in Poland, and is the second largest manufacturer in the world with a seventeen percent market share. Fakro owns twelve distribution companies in the United States, England, France, Spain, Germany, Austria, Holland, Hungary, Russia, Ukraine, Slovakia, and China. Products are sold in over forty countries worldwide. A foreign project of note is a service-residential building in Bonn. Fakro equipped the dome of this building in its entirety with windows. Total Facro sales exceeded value of 130 million in sierpień 2008

11

12 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE BRAMY Nowoczesne konstrukcje bram garażowych i przemysłowych przywędrowały do Polski na początku lat dziewięćdziesiątych wraz ofertą takich firm, takich jak: Hörmann, Normstahl czy Butzbach. Do dzisiaj firmy te są obecne na polskim rynku, a niektóre z nich podjęły tu również produkcję (Hörmann, Butzbach). Szacuje się, że roczna produkcja bram w Polsce przekracza 200 tysięcy sztuk. Wraz z upowszechnieniem się nowych konstrukcji bram, ich produkcję podjęły również liczne firmy polskie. W ciągu dziesięciu lat znaczące udziały w tym rynku odnotowali tacy wytwórcy, jak: Wiśniowski z Nowego Sącza, Krispol w Wrześni, Aluprof z Opola czy Dako z Nowego Sącza. Sprzedaż ich wyrobów w kraju rośnie dynamicznie każdego roku, a coraz większy udział stanowi sprzedaż eksportowa. Ostatnie przejęcie firmy Aluprof przez giełdową spółkę Kęty i powiązanie jej sieci sprzedaży z siecią największego polskiego dostawcy systemów aluminiowych (dawniej: Metalplast-Bielsko Biała), pozwala rokować dla tej firmy znaczące sukcesy nie tylko w kraju, ale też poza jego granicami. Poza potentatami, działa w Polsce również kilkaset wytwórni bram, w większości o konstrukcji uchylnej, które Najwięksi producenci bram w Polsce. The biggest gate producers in Poland. znajdują zbyt na swoje niedrogie produkty w tanim budownictwie indywidualnym oraz w wolno stojących konstrukcjach garaży metalowych. Nieskomplikowany proces produkcyjny oraz łatwa dostępność materiałów i komponentów do produkcji powodują, że sytuacja na tym rynku zmienia się w każdym sezonie i coraz to nowi producenci objawiają się każdego roku. Sprzedaż bram jest związana z nowymi inwestycjami budowlanymi. Prognozy dla budownictwa w Polsce w najbliższych latach są bardzo obiecujące, dlatego też rozwojowy jest również segment bram. Napływ inwestycji zagranicznych do Polski, powstawanie nowych zakładów przemysłowych, magazynów i centrów handlowych dodatkowo wzmacnia i uwiarygodnia te oczekiwania. Wiśniowski Aluprof Krispol GARAGE DOORS Modern constructions of garage and industrial doors were brought to Poland at the beginning of the nineties and were offered by such companies as: Hörmann, Normstahl or Butzbach. Up to the present moment, these companies are present on the Polish market, and some of them have begun its production here (Hörmann, Butzbach). It is estimated that the annual production of garage doors in Poland exceeds units. With the dissemination of the new constructions of garage doors, a lot of Polish companies have started producing them. Within the space of ten years manufacturers such as: Wiśniowski from Nowy Sacz, Krispol from Wrzesnia, Aluprof from Opole and Butzbach Dako Dako from Nowy Sacz recorded a significant share in this market. The sales of their products in the country are growing dynamically every year. More and more products are exported. The last takeover of Aluprof by Kęty listed Company, and joining of its sales network with the network of the largest supplier of the Polish aluminium systems (formerly: Metalplast-Bielsko Biała), means for this company a significant success not only in the country but also outside its borders. Except of the major leaders there are also several hundred less known producers of garage doors in Poland. They produce mostly tilt-up doors, which are applied in cheap individual construction and in the constructions of detached metal garages. A simple productive process and the wide accessibility of the materials and required components to the production cause, that situation in this market changes each season and a lot of new producers appear at the market every year. Sale of garage doors is closely connected with the new structural investments. Prognoses for construction in Poland in the next few years are very promising; therefore, the segment of gates is also developing. The affluence of foreign investment to Poland, the formation of new industrial institutions, warehouses and shopping centers strengthens and make these expectations real. WIŚNIOWSKI Jest największym producentem bram garażowych i przemysłowych oraz systemów ogrodzeniowych w Europie Centralnej. Firma powstała w 1989 roku i zatrudnia obecnie około tysiąca osób. Współpracuje z najlepszymi producentami wyrobów stalowych, szklanych oraz profili aluminiowych. Główne zagraniczne rynki zbytu to: Niemcy, Czechy, Słowacja i kraje nadbałtyckie. Zasięg ekspansji eksportowej potwierdza niedawna realizacja wyjątkowego projektu bram garażowych dla Polskiej Stacji Badawczej na Spitsbergenie. Wartość sprzedaży, według szacunków CAB, w roku 2007 przekroczyła kwotę 70 mln euro. WIŚNIOWSKI is the largest manufacturer of the high quality garage and industrial doors and fence systems in Central Europe. The Company was founded in 1989, and it currently employs about a thousand people. It cooperates with the best producers of steel products, glass and aluminum profiles. Main export markets are Germany, the Czech Republic, Slovakia and the countries located on the Baltic coast. The extent of export expansion was confirmed by the recent implementation of the unique project garage doors for the Polish Research Station on Spitsbergen. According to CAB, the value of sales exceeded the amount of 70 million in HÖRMANN POLSKA Zatrudnia ponad 70 osób. W roku 2006 otwarta została w naszym kraju pierwsza fabryka. Firma ma sieć ponad 50 oddziałów i autoryzowanych punktów dilerskich w ponad 30 krajach. Jest największym producentem w Europie w dziedzinie bram, drzwi, ościeżnic oraz napędów. Od połowy lat 60. w Niemczech, Belgii i innych krajach powstało 10 zakładów produkcyjnych potem dalsze, np. od roku 2000 istnieje fabryka w Chinach, a od roku 2002 w USA. Roczna sprzedaż polskiego oddziału przekracza, wg szacunków CAB, wartość 50 mln euro. HÖRMANN POLSKA employs over 70 people. The first factory was opened in 2006 in our country. The Company has a network of more than 50 branches and authorized dealer outlets in over 30 countries. It is the largest producer of garage doors, doors, casings and drives in Europe. Since the mid-60s 10 production plants have been established in Germany, Belgium and other countries. Next plant was built in China in 2000, and in 2002 in the United States. Annual sales exceeds, according to CAB, the value of 50 million. 58 sierpień 2008

13 ROLETY I ŻALUZJE Polski rynek osłon okiennych jest nieco odmienny od rynków Europy Południowej i Zachodniej, głównie ze względów klimatycznych. Nie są aż tak rozpowszechnione okiennice i rolety naokienne, które w Polsce pełnią raczej funkcję dodatkowej ochrony przed włamaniem czy przed zimnem aniżeli osłony przeciwsłonecznej. Duża część producentów okien z PCW otworzyła działy produkcji rolet, bądź rozpoczęła współpracę z wyspecjalizowanymi zakładami. Jednym z większych dostawców jest Aluplast z Poznania. W coraz większej liczbie tych wyrobów znajdują również zastosowanie napędy elektryczne i zautomatyzowane systemy sterowania. Jest to segment znajdujący się w fazie dynamicznego rozwoju. W polskim oknie, zgodnie z tradycją, wiszą firany i zasłony, dlatego też inne przesłony okienne były dotychczas mniej popularne. Do ochrony przeciwsłonecznej stosuje się jednak już powszechnie żaluzje i rolety materiałowe lub aluminiowe, listewkowe. Produkcja żaluzji w Polsce zaczęła się rozwijać. Czterech, może pięciu znaczących dostawców systemów żaluzji zaopatruje kilka tysięcy mniejszych i większych warsztatów zajmujących się również montowaniem własnych wyrobów. Kilkadziesiąt firm w skali całego kraju uruchomiło produkcję przemysłową, opierając sprzedaż na sieci dystrybutorów. Do największych należą: włocławski Anwis, Vertex ze Śląska oraz Mirola z Orzesza, MOL z Poznania, Sunżal z Katowic czy Dragon z Gdańska. Znaczącą sprzedaż eksportową notują takie firmy, jak Franc Gardiner ze Świdnicy czy Ispol z Kielc. Jest to jednak segment ogromnie rozdrobniony, zdominowany przez małe warsztaty, a przez to trudniejszy do rozpoznania i planowego działania marketingowego. Z tego także powodu największe firmy podejmują intensywne działania eksportowe, nawiązując współpracę handlową z partnerami zagranicznymi. I co ważniejsze: jakościowo, logistycznie i organizacyjnie do współpracy takiej są doskonale przygotowane. FORUM BRANŻOWE FENESTRATION MARKET IN POLAND SHADING DEVICES Najwięksi producenci rolet i żaluzji. The biggest producers of roller blinds and Venetian blinds. Ispol Franc Gardiner Anwis Gardinia Portos Vertex Bamar-Pol MOL The Polish market of shading devices is slightly different from the markets of southern and western Europe which is caused by different climes. In southern Europe there are not so widespread window-mounted rolling shutters and blinds as in Poland, where they fulfil also additional protective function against burglary or cold rather than function of stopping excessive flow of sunshine. A lot of PVC windows producers opened roller-blind production departments, or started cooperation with specialized plants. One of the major suppliers is Aluplast from Poznań. In an increasing number of these products, there are more and more electric drives and automated control systems applied in them. This is the segment of market that is undergoing rapid development. In Polish windows, there are traditionally net curtains and curtains hung, therefore other window blinds have been far less popular so far. For anti-sun protection aluminum, plastic or blinds with adjustable horizontal slats are applied. Production of blinds in Poland has begun to grow. Four or five significant blind suppliers provide several thousand smaller and larger workshops which are also assembling their own devices. Several dozen companies across the country, launched the industrial production, basing their sales on network of authorized distributors. The biggest companies are: Anwis from Wrocław, Vertex from Silesia, Mirola from Orzesz, MOL from Poznań, Sunżal from Katowice and Dragon from Gdańsk. Companies such as Franc Gardiner from Świdnica or Ispol from Kielce also record major export sales. However, this is extremely fragmented segment, dominated by small workshops, thus difficult to identify. For this reason, the biggest companies undertake intensive export activities, referring trade cooperation with foreign partners, and what is the most important they are perfectly prepared to such a cooperation. ISPOL Został założony w 1993 roku i zatrudnia obecnie ponad 300 osób. Firma jest jednym z największych producentów przesłon okiennych w Polsce. Ma dwa zakłady wytwórcze, z których zakład produkcji kolorowych taśm do żaluzji jest jedynym tego typu w Europie Środkowej. Firma Ispol wytwarza: żaluzje poziome, żaluzje pionowe, systemy roletkowe, systemy moskitierowe, systemy plis i duet. Współpracuje z firmami: Hunter Douglass, Budvar Centrum oraz Van Heek. Jednym z ważniejszych kontraktów zagranicznych jest współpraca z IKEA obejmująca dostawy żaluzji. Roczna sprzedaż Ispol przekracza wartość 35 mln euro. ISPOL was founded in 1993 and currently employs over 300 people. The Company is one of the largest manufacturers of window blinds in Poland. It has two manufacturing plants. One of them, where coloured tapes to blinds are produced, is the only of its kind in Central Europe. The Ispol Company manufactures: horizontal Venetian blinds, vertical blinds (verticals), roller blinds, mosquito nets, Plisse and Duette systems. It cooperates with companies such as Hunter Douglass, Budvar Centrum and Van Heek. One of the major foreign contract is cooperation with IKEA, including delivery of blinds. Annual Ispol sales exceeds the value of 35 million. FRANC GARDINER Powstał w 2002 r.; zatrudnia ponad 160 osób. Firma jest producentem rolet oraz dekoracji okiennych i liderem w branży osłonowej. W ofercie ma zarówno rolety tekstylne, jak i bambusowe, oraz żaluzje i karnisze. Produkty firmy trafiają do dużych sieci handlowych i sklepów detalicznych. Największym odbiorcą jest IKEA. Jednak zdecydowana większość produkcji trafia na rynki zagraniczne, m.in. do Niemiec, Francji, Czech, Słowacji, Litwy, Łotwy, Estonii, Ukrainy i Rosji. Łączna sprzedaż Franc Gardiner w roku 2007 przekroczyła wartość 27 mln euro. FRANC GARDINER was founded in 2002, and it employs over 160 people. The Company is a manufacturer of roller blinds and window decorations. It is also a leader in the shading devices branch. The company produces textile blinds, as well as bamboo ones, Venetian blinds and curtain rails. Products are destined for large chain stores and retail shops. The largest recipient is IKEA. However, the vast majority of production hits foreign markets: Germany, France, Czech Republic, Slovakia, Lithuania, Latvia, Estonia, Ukraine and Russia. Total Franc Gardiner sales exceeded the value of 27 million in sierpień

14 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE SYSTEMY PROFILI PCW Choć pierwsze próby z oknami tworzywowymi podejmowano w Polsce już w latach siedemdziesiątych (Poltrocal), to dopiero otwarcie polskiej gospodarki na początku lat 90. zaowocowało ekspansją systemodawców zachodnich. Początkowo działali oni przez swoje przedstawicielstwa handlowe i magazyny, PVC PROFILE SYSTEMS Although the first attempts with plastic windows were launched in Poland in the seventies by Poltrocal; the opening of the Polish free market economy in the early 90th resulted in expansion of the western system suppliers. At the beginning, they had their commercial representative offices and warehouses, Foto Aluplast Foto Extherm-2 z których dystrybuowali profile i elementy systemów. Bardzo mocną pozycję stworzyły sobie wówczas firmy Thermoplast, Veka i Aluplast. Z czasem wszyscy najważniejsi gracze europejscy byli już tu obecni, a większość z nich inwestowała w ekstruzję. Rozpoczął się również proces wchłaniania mniejszych wytwórni przez mocniejsze firmy (Aluplast, Spectus, Deceuninck). O dzisiejszej pozycji firm systemowych zdecydowała zdolność do zbudowania stabilnej sieci odbiorców producentów okien PCW. Po pierwszym zachłyśnięciu się nowymi technologiami i wypróbowywaniem przez producentów okien coraz to innych dostawców systemów, na początku XXI wieku sytuacja nieco się ustabilizowała. Firmy niestabilne, sezonowe, wobec spadku popytu na rynku zaczęły rezygnować z kontynuowania produkcji. W następstwie tego coraz większą część rynku zajmują firmy stabilne, związane zaopatrzeniowo z konkretnym dostawcą systemu. W ostatnich latach pojawiło się również nowe zjawisko: produkcji systemów przeznaczonych dla pojedynczego, dużego producenta (Oknoplast-Kraków, Vetrex), a nawet podejmowania prób samodzielnego tłoczenia profili przez niektórych wytwórców okien (Tras, Dobroplast, Drutex). Dzisiejszy rynek systemów PCW w Polsce charakteryzuje dominacja pięciu dużych dostawców, z których każdy dysponuje kilkunastoma ekstruderami i rozbudowaną siecią odbiorców. Do piątki tej należą firmy: Aluplast, Veka, Rehau, Deceuninck oraz Profine, zajmujące w sumie 2/3 polskiego rynku profili PCW. Znaczącą rolę odgrywają również systemy firm Brügmann, Schüco, Spectus i Gealan, a o swoje miejsce walczą Okfens, Spectus i Thermoplast. Znacznie mniejsze udziały w polskim rynku mają firmy: Wymar, Garbalinski, LB Profile, Plustec, Royal i Dimex, a odważnie lokują się tu tańsze, rodzime systemy: Avantgarde (Dobroplast), Iglo (Drutex) i tłoczony w Chinach Decco. Szacujemy, że ogólna wartość systemów profili PCW sprzedawanych w Polsce wyniosła w roku 2007 ok. 570 mln euro. Sprzedaż systemów produkowanych w Polsce odbywa się nie tylko na rynku krajowym, ale także na rynkach krajów ościennych. Dla większości systemo- Foto Rehau and from them, they were distributing profiles and system components. Thermoplast Company made its mark then, altogether with Veka and Aluplast. Later all the major European players were already present here, and most of them invested in extrusion. The process of absorption started, and weaker companies were seized by stronger production companies, for example by Aluplast, Spectus or Deceuninck. Nowadays, the company s success is largely due to the ability of building a stable network of customers - manufacturers of PVC window. The situation has stabilised at the beginning of the 21-st century, after the first delight of new technologies and after checking different systems suppliers. Unstable or seasonal companies had to finish their activity because of the demand decrease in the market, and they lost the continuation of production. On their place appeared new, stable companies, linked with a particular system supplier. In recent years, also a new phenomenon emerged: the production of systems designed for a single, large manufacturer (Oknoplast-Kraków, Vetrex), and even some attempts to press profiles by some window manufacturers (Tras, Dobroplast, Drutex). Today s PVC market systems in Poland is dominated by the five major suppliers. Each of them has several extruders and an extensive network of recipients. Aluplast, Veka, Rehau, Deceuninck and Profine belong to these five companies, occupying a total of two-third of the PVC profiles on the Polish market. A Brügmann, Schüco, Spectus and Gealan systems play significant role. Okfens, Spectus and Thermoplast also want to take a significant place on the market. Much smaller shares in the Polish market belong to companies such as: Wymar, Garbalinski, LB Profile, Plustec, Royal and Dimex, and also cheaper, home systems such as: Avantgarde (Dobroplast), Iglo (Drutex) and pressed in China Decco want to have its shares in the market. It is estimated that the total value of PVC profiles sold in Poland in 2007, reached approximately 570 million euro. Systems, manufactured in Poland, are not only sold on the domestic market but also on markets in neighbouring countries. For many system suppliers, Poland is a good foothold to reach the eastern mar- 60 sierpień 2008

15 dawców Polska jest dobrym przyczółkiem do pozyskiwania rynków wschodnich (tzw. Pribałtyki, Rosji, Ukrainy, Białorusi), gdzie jeżeli nawet bezpośrednio nie sprzedają są obecni w wyrobach eksportowanych przez swoich polskich partnerów. Zresztą wobec zwiększonej aktywności eksportowej Polaków, systemodawcy starają się dostarczać im również rozwiązania zgodne z wymaganiami inwestorów w Niemczech, Francji czy Skandynawii. Pracownicy wykształceni w Polsce pomagają także w otwieraniu placówek handlowych i nowych wytwórni na rynkach wschodnich. Rynek systemów okiennych PCW w polsce (wartościowo). PVC market systems in Poland (according to the value). Spectus 2% Decco 3% Dobroplast 4% Gealan 5% Brügmann 6% Okfens 2% pozostali / the rest 10% Schüco 2% Profine 9% Wyraźnie widoczne w Polsce są procesy konsolidacji branży. W ostatnim czasie wspólne działania podjęły Brügmann i Salamander, Kömmerling, Trocal i KBE (Profine), Deceuninck i Thyssen oraz Spectus (Roplasto). W najbliższych latach proces ten powinien się nasilać, a dynamiczny wzrost rynku budowlanego i potrzeb polskich nabywców daje pewność osiągania dobrych wyników sprzedaży oraz stabilnego wzrostu całego segmentu dostawców profili z PCW. Pewną przesłanką sukcesu jest również notowany w ostatnich latach wzrost eksportu polskich okien i drzwi. Tylko w 2007 roku wyniósł on ponad 20 proc., a wstępne wyniki roku 2008 pokazują kontynuację tej tendencji. Aluplast 20% Veka 14% FORUM BRANŻOWE FENESTRATION MARKET IN POLAND kets (Russia, Ukraine, Belarus), where - even if they do not directly sell - are present in products exported by their Polish partners. Moreover, on account of the increased export activity of Poles, system suppliers seek to provide them effective solutions in accordance to the requirements of investors in Germany, France or Scandinavia. Employees educated in Poland also help in opening retail outlets and new plants on the eastern markets. Rehau 13% Processes of industry consolidation are clearly visible in Poland. In recent Deceuninck 10% times, joint actions were taken by Brügmann and Salamander, Kömmerling, Trocal, KBE (Profine), Deceuninck, Thyssen and Spectus (Roplasto). In the coming years, this process should increase and a strong growth on the construction market and the needs of Polish buyers will ensure the achievement of good results and a stable increase in sales in the entire segment of the PVC profiles suppliers. In recent years, boost in export of Polish windows and doors was noticed. Total export value amounted to more than 20 percent in 2007, and the preliminary results of 2008 show a continuation of these trends. ALUPLAST Zatrudnia obecnie ponad 300 pracowników i jest największym na rynku polskim dostawcą systemów okiennych z PCW. Należy do Grupy Aluplast, która jest zaliczana do najbardziej dynamicznie rozwijających się producentów systemów okiennych z PCW w Europie. Polska spółka Grupy Aluplast została utworzona w roku 1995 i jest obecnie najbardziej dynamicznie rozwijającym się oddziałem Grupy w Europie. Łączna sprzedaż Aluplastu w roku 2007 przekroczyła wartość 110 mln euro. ALUPLAST presently employs over three hundred workers and delivers more PVC window systems to the Polish market than any other company. It belongs to the ALUPLAST Group, one of the most dynamic developing producers of PVC window systems in all of Europe. The Polish company of the ALUPLAST Group was created in 1995, and is one of the fastest growing branches of the group. This branch had sales exceeding 110 million in REHAU Rozpoczął działalność w Polsce na przełomie lat 1993/1994. Obecne zatrudnienie wynosi ponad 400 pracowników. Jest głównie producentem systemów okiennych i drzwiowych z PCW oraz fasadowych. W tym segmencie rynku zajmuje wysoką pozycję wśród największych w Polsce systemodawców. Łączna sprzedaż firmy Rehau w roku 2007 przekroczyła wartość 133 mln euro. REHAU started its activity in Poland at the turn of 1993/1994. Currently, it employs more than 400 people. It is mainly a manufacturer of PVC windows, doors and facade systems. It is on a high position among the biggest system suppliers in Poland in this segment of the market. Total Rehau sales exceeded the value of 133 million in VEKA POLSKA Założona w roku 1994 r. zatrudnia około 450 pracowników. Produkuje i dostarcza systemy profili okiennych oraz drzwiowych z PCW do około 180 producentów okien w Polsce. Łączna sprzedaż Veki w roku 2007 przekroczyła, według szacunków CAB, wartość 77 mln euro. VEKA POLSKA was founded in 1994, and it employs about 450 workers. The company produces and delivers PVC window and door profile systems to about 180 window manufacturers in Poland. Total Veka Poland sales, according to CAB, exceeded the value of 77 million in sierpień

16 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE FASADY Aluminiowe systemy architektoniczne w Polsce rozwijają się dynamicznie od połowy lat 90., lecz ich całkowita sprzedaż nie przekracza rocznie 20 tys. ton. Wykorzystywane są przede wszystkim do produkcji okien i witryn, a tym zajmują wyspecjalizowane działy produkcyjne w zakładach produkujących głównie stolarkę tworzywową. Produkcja okien i drzwi z aluminium traktowana jest jako uzupełnienie oferty handlowej. Głównymi dostawcami profili aluminiowych są Aluprof, Ponzio, Aliplast i Yawal. FACADES Aluminium architectural systems have been developing rapidly since the mid- 90s in Poland but their total sales do not exceed 20 thousand tons a year. They are mostly used in the manufacture of windows and shop-windows, which are Najwięksi wykonawcy fasad w Polsce. The biggest facade manufacturers in Poland. Jednak od kilku lat obserwuje się na polskim rynku także wzrost liczby wykonywanych konstrukcji fasadowych, w których znajdują zastosowanie systemy Schüco, Reynaersa, Wicony, Heroala i innych czołowych dostawców europejskich. Znaczącą pozycję zajmuje tu polski system Aluplastu, a aspiracje do obecności w tym segmencie zgłasza również drugi polski systemodawca częstochowski Yawal. Metalplast-Stolarka Aluglass Alumen Defor Opal Jezierski Eljako-Al Widok Mega-Aluminium Alumil produced by specialized divisions in factories producing mainly plastic fenestration. Production of aluminium windows and doors is treated as a supplement to trade offers. The main suppliers of aluminum profiles are Aluprof, Ponzio, Aliplast and Yawal. Foto Ponzio Powodzenie w segmencie fasad zależy jednak od dwóch zasadniczych czynników: obecności z ofertą i doradztwem w biurach projektowych oraz od współpracy z doświadczonymi ekipami wykonawczymi. W Polsce można się doliczyć kilkunastu firm, które wyspecjalizowały się w wykonywaniu fasad i dysponują odpowiednim potencjałem do podjęcia większych realizacji. Do czołówki należą: bielska Metalplast-Stolarka, poznański Alumen, wrocławski Opal, warszawski Aluglass, Defor ze Śremu, Jezierski z Kielc czy Eljako-Al z Legionowa. Są to wszystko firmy mające własne biura projektowe, zatrudniające wykwalifikowanych montażystów i inżynierów nadzoru, osiągające kilkudziesięciomilionowe obroty w skali roku. Nie stanowi dla nich problemu wykonanie kilkusetmetrowej fasady w ściśle określonym czasie, w dowolnym niemal systemie fasadowym. Korzystając ze swojego wieloletniego doświadczenia, część tych firm podejmuje się realizacji fasadowych również poza granicami Polski. I wbrew pozorom nie chodzi w tym o niższe dla inwestora koszty, ale o prawdziwy However, for the last few years the number of facade construction has been growing in the Polish market. In these constructions systems of Schüco, Reynaers, Wicony, Heroal are applied and also systems of other top European deliverers. Polish Aluplast system has significant position in this market. The other Polish system supplier is Yawal from Częstochowa. Foto Metalplast-Stolarka Success in the segment of facades depends on the two principal factors: the presence of an offer, investment consulting at design offices and collaboration with experienced contractors. In Poland, we have a dozen companies that are specialized in producing facades and have the right potential to take greater achievements. The most important ones are: Metalplast-Stolarka (from Bielsko, Alumen from Poznań, Opal from Wrocław, Aluglass from Warsaw, Defor from Śrem, Jezierski from Kielce and Eljako-Al from Legionowo. These are companies with their own design offices, which employ skilled fitters and building control inspectors, achieving yearly turnover counted in tens of millions. It is not a problem for them to make ten-odd meters high facade at a specified time, in almost any of facade systems. Having many years of experience, some of these companies start producing facades beyond the borders of Poland. Contrary to appearances, lower cost 62 sierpień 2008

17 FENESTRATION MARKET IN POLAND profesjonalizm w wykonawstwie, elastyczność w reagowaniu na oczekiwania inwestora oraz o tempo realizowanych prac. W ostatnim roku szczególnie mocno było to widać na rynku brytyjskim i irlandzkim, gdzie polscy montażyści zdobyli sobie uznanie, a polskie firmy wykonawcze są pożądanym partnerem na każdej budowie. I choć ostatnio intensywność tej współpracy nieco spadła, jest to raczej pochodna lekkiej recesji na tamtych rynkach i niekorzystnych kursów walutowych. Niewątpliwie bowiem polskie firmy wykonawcze na stałe wpisały się w segment europejskich fasad i z pewnością ich znaczenie w Europie będzie nadal rosło. to the investor is not the most important matter but a real professionalism in contracting, flexibility in responding to investor expectations and the pace of ongoing work. In the last year, it was particularly visible in the British and Irish market, where Polish assemblers gained recognition, and Polish companies became welcomed partners for any construction. However, the intensity of this cooperation has been declining, it is rather caused by a light recession on these markets and unfavourable exchange rates. Undoubtedly, Polish companies have become significant ones in the European facades market and their importance in Europe will continue to grow. ALUGLASS Wchodzi w skład grupy Aluglass Group SA, która została utworzona w 2000 roku. Obecnie zatrudnia ponad 80 osób. Pod względem obrotów znajduje się w pierwszej szóstce firm produkujących ślusarkę aluminiową. Specjalizuje się w konstrukcjach aluminiowych. Jest przede wszystkim producentem ścian kurtynowych o różnej konstrukcji oraz ślusarki aluminiowej, w tym: okien i drzwi (także ppoż.). Głównymi dostawcami systemów aluminiowych są: Hueck, Metra, Schüco, Sapa. Dostawcy szkła to głównie firmy: AGC, Glaspol, Press-Glas. Poza granicami Polski firma jest obecna na rynkach irlandzkim oraz angielskim. Wśród zagranicznych realizacji jest m.in. duży obiekt biurowy w Dublinie, w Irlandii. Łączna sprzedaż Aluglassu w roku 2007 przekroczyła wartość 19 mln euro. ALUGLASS belongs to Aluglass Group SA, which was founded in It employs over 80 people. It is among the first six companies, according to sales, producing aluminum fenestration. It specializes in aluminum structures. Aluglass is mainly the manufacturer of curtain walls of different construction and aluminum windows and doors (also fire rated). The main suppliers of aluminum systems are Hueck, Metra, Schüco, Sapa. Suppliers of glass are mainly companies such as: AGC, Glaspol, Press-Glas. Except of the Polish market, the Company is also present on Irish and English markets. One of the foreign implementation is a large office building in Dublin, Ireland. Total Aluglass sales exceeded the value of 19 million in METALPLAST-STOLARKA Jako samodzielny podmiot istnieje od 2000 roku, a od 2006 jej właścicielem jest Grupa Kęty. Firma zatrudnia ponad 140 osób i jest jednym z największych polskich producentów stolarki aluminiowej, dostawcą kompleksowych rozwiązań w zakresie konstrukcji aluminiowych wykonanych na bazie systemów Aluprof. Wykonuje wszelkiego rodzaju fasady, drzwi i okna, ścianki osłonowe oraz przegrody, a także stolarkę specjalistyczną, w tym przeciwpożarową, jak ścianki i drzwi ognioodporne i dymoszczelne. Metalplast-Stolarka współpracuje z firmami Aluprof, Metalplast Karo, Press-Glas, Termglas, Aluminium Konin.Wśród realizacji zagranicznych są: Centrum Handlowo-Usługowe w Kaliningradzie, budynki mieszkalne w Nowym Jorku oraz Budynek Uniwersytetu w czeskiej miejscowości Mlada Boleslav. Łączna sprzedaż Metalplastu w roku 2007 przekroczyła wartość 21 mln euro. METALPLAST-STOLARKA has existed as an independent entity since In 2006, the Kęty Group obtained the company. The Company employs over one hundred and forty people and is one of the biggest Polish producers of aluminium fenestration. It supplies modern solutions in the field of aluminium structures based on Aluprof systems. It produces facades, doors and windows, and curtain walls and barriers. Metalplast-Stolarka also produces specialty fire-fighting joinery utilized in fireproof and smoke proof walls and doors. Metalplast-Stolarka cooperates with companies like: Aluprof, Metalplast Karo, Press-Glas, Termglas, and Aluminum Konin. Foreign implementations of their products include the Trading and Service Centre in Kaliningrad, residential buildings in New York, and the University building in Mlada Boleslav, Czech Republic. Total Metalplast sales exceeded value of 21 million in ALUMEN Został założony w 1993 roku. We wrześniu 2005 roku udziałowcem spółki stała się hiszpańska firma Grupo Folcrá Edificación. Obecnie Alumen zatrudnia około 160 osób. Przedsiębiorstwo świadczy usługi w zakresie kompleksowego wykonywania elewacji budynków, a w szczególności montażu wentylowanych elewacji ceramicznych, takich jak: NBK, Argeton, Alphaton, Agrob Buchtal, Terreal Terracotta; produkcji i montażu ślusarki aluminiowej w systemach: Schüco, Sapa, Aluprof, Reynaers; produkcji i montażu elewacji aluminiowo-szklanych oraz Alucobond i Reynobond. Alumen jest także zaangażowany w realizacje poza granicami Polski, obecnie w Hiszpanii. Firma uczestniczyła także w tworzeniu wielu projektów w Niemczech, Szwecji, Irlandii oraz Anglii. Łączna wartość robót budowlanych w 2007 roku wyniosła ponad 16 mln euro. ALUMEN was founded in In September 2005 the Spanish company Grupo Folcrá Edificación became Alumen s shareholder. Alumen currently employs approximately 160 people. The company provides comprehensive facade construction services, particularly the installation of ventilated ceramic facades of such systems as NBK, Argeton, Alphaton, Agrob Buchtal, Terreal Terracotta; production and installation of aluminum metalwork, Schüco, Sapa, Aluprof, Reynaers, production and installation of aluminum-glass facade elements and production and installation of Alucobond and Reynobond facades. Alumen is also involved in projects outside of Poland, now in Spain. The Company also participated in realisation of many projects in Germany, Sweden, Ireland and England. The total value of works carried out by the company in 2007 amounted over 16 million euro. sierpień

18 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE PROFILE ALUMINIOWE W Polsce aluminiowe systemy architektoniczne i ślusarka aluminiowa zużytkowują ponad ton profili. Ruch na polskim rynku budowlanym pozwala przypuszczać, że w najbliższych latach ilość ta znacznie się zwiększy. Rok 2007 nie przyniósł zasadniczych zmian wśród dostawców systemów architektonicznych. Pozycję absolutnego lidera umocnił Aluprof, wchodzący w skład giełdowej spółki Grupa Kęty, a bardzo dobre wyniki sprzedażowe zanotowali ponownie dostawcy tańszych systemów: Yawal, Ponzio i Aliplast. Boom budowlany w Polsce i wysyp obiektów biurowych oraz apartamentowych pozwolił także na odbudowanie portfeli zamówień przez tak Polski rynek aluminiowych profili (ilościowo w roku 2007) %. Polish market of architectural aluminium profiles (in terms of quantity in 2007) %. ALUMINIUM PROFILES In Poland the architectural aluminium systems and aluminium framing, consume above tons of profiles. Movement in the Polish structural market shows that in the next few years the quantity will grow significantly. The year 2007 has not brought substantial changes among suppliers of architecture systems. Aluprof, which is a part of Grupa Kęty listed company, strengthened the position of absolute leader. Very good sales results were noted again by the deliverers of cheaper systems: Yawal, Ponzio and Aliplast. Construction boom in Poland and creation of many office buildings and apartments allowed to renew the contracts by such reputable suppliers as Schüco or Sapa. Yawal 11 Reynaers 9 Schuco 5 Metra 4 Sapa 3 Alumil 2 pozostali \ the rest 4 Aliplast 11 Ponzio 14 Aluprof 37 Foto Aluprof renomowanych dostawców, jak Schüco czy Sapa. Polski oddział Reynaersa zainwestował w nowe powierzchnie magazynowe i staje się rzeczywistym centrum logistyczno-handlowym tej firmy na Europę Środkowo-Wschodnią. Na rynek polski po kilku latach nieobecności powróciła Wicona, aktywność swoją zwiększyła Metra. Wszystkie firmy z optymizmem patrzą na rozwój rynku w najbliższych latach, a przesłanki do tego daje im zwiększoną liczba inwestycji nie tylko związanych z organizacją EURO 2012, ale również z wciąż niezaspokojonym popytem na powierzchnie biurowe i mieszkalne. Czynnikiem sprzyjającym reorganizacjom i optymalizacji ofert jest ujednolicenie prawa budowlanego na całym obszarze unijnym. Firmy otrzymują tym samym okazję do tworzenia systemów, które nie będą ograniczane granicami państw. Przez to bardziej sprawnie będą mogły koordynować rozwój, produkcję, zaopatrzenie, logistykę i marketing. Dostawcy systemów architektonicznych wsłuchują się w oczekiwania biur projektowych, które stają się prawdziwymi partnerami w tworzeniu nowych systemów i modyfikacji dotychczasowych. Wraz z otwarciem granic wzrasta zasięg geograficzny działalności architektów oraz wykonawców, którzy oczekują, że dostawcy będą oferowali coraz bardziej złożone systemy i aktywnie uczestniczyli w procesie rozwoju. Zrozumienie dla tych procesów owocuje już dziś formułowaniem nowych strategii firm, jak ma to miejsce choćby w Aluporfie czy Yawalu, a w bardziej globalnej skali w Reynaersie, Schüco i w Sapie. Polish branch of Reynaers invested in new storages and has become the real logistics and trading center of this company in the central and eastern Europe. After several years of absence Wicona returned on the Polish market also Metro has increased its activity. Market forecast and analysis show that all companies have further reason for optimism observing the development of the market in the coming years. This is because an increased number of investment which is not only related to the organisation of EURO 2012, but also still insatiate demand for office and residential space. A decisive factor is well disposed towards reorganisation and optimizing bids by reason of the building law unification throughout the European Union. Companies receive the opportunity to create systems that are not constrained by country borders. They will be able to efficiently coordinate the development, production, purchasing, logistics and marketing. Suppliers of architectural systems meet project offices expectations, which have become true partners in developing new systems and in modifying of existing ones. With the opening of borders, the geographic scope of architects and contractors activities, who expect that the supplier will offer more complex systems, and will actively participate in the development process, have been increasing. Taking into consideration of these processes results in formulation of new company strategies. This is clearly visible in Aluporf or Yawal, or for a more global scale in Reynaers, Schüco and Sapa. PONZIO POLSKA Zostało założone w 1995 roku i w zatrudnia ponad 100 osób. Produkuje systemy aluminiowe okiennodrzwiowe, fasadowe, przesuwne i harmonijkowe. Dostawcami okuć są m.in.: Fapim, Savio, Erreti, Iseo, Cisa, Hautau i Geze. Firma jest aktywna na rynkach: czeskim, słowackim, rosyjskim, ukraińskim i łotewskim. Jedną z bardziej interesujących realizacji zagranicznych jest budynek GE Money w Rydze. Łączna sprzedaż Ponzio w roku 2007 przekroczyła wartość 21 mln euro. PONZIO POLSKA was founded in 1995 and employs over 100 people. It produces doors and windows aluminium systems, curtain walls and slidable systems. Fittings suppliers are: Fapim, Savio, Erreti, Iseo, Cisa, Hautau and Geze. The Company is active in Czech, Slovak, Russian, Ukrainian and Latvian markets. One of the most interesting foreign implementations is GE Money building in Riga. Total Ponzio sales exceeded value of 21 million in sierpień 2008

19 FENESTRATION MARKET IN POLAND YAWAL SYSTEM Należący do Grupy Kapitałowej Yawal, rozpoczął działalność w 2001 roku; zatrudnia ponad 200 osób. Jest jednym z największych w Polsce dostawców architektonicznych systemów profili aluminiowych zarówno izolowanych termicznie, jak i bez izolacji. Firma korzysta z usług zewnętrznych dostawców, takich jak: Roto, Schilling, Fapim, Sobinco, Isseo, Trelleborg. Poza tym stale współpracuje z ponad 70 firmami zagranicznymi. Poza Polską sprzedaje swe produkty do Czech, Rosji, na Słowację, Ukrainę, na Białoruś i Litwę. Największa realizowana obecnie w systemie Yawal zagraniczna budowa to Trzy Wieże w Bratysławie. Łączna sprzedaż Yawalu w roku 2007 przekroczyła wartość 21 mln euro. YAWAL SYSTEM belonging to Yawal Capital Group, started its business in 2001and employs over two hundred people. In Poland, it is one of the largest suppliers of architectural aluminium profiles systems, both thermally insulated and without insulation. The company utilizes external suppliers such as: Roto, Schilling, Fapim, Sobinco, Isseo, Trelleborg. In addition, the Yawal System Company cooperates with over 70 foreign companies. It sells its products not only to Poland but also to the Czech Republic, Russia, Slovakia, Ukraine, Belarus and Lithuania. The largest foreign project currently being realised through implementation of a Yawal system are the Three Towers in Bratislava. Total Yawal sales exceeded the value of 21 million in ALUPROF Należący do Grupy Kapitałowej Kęty, jest producentem i największym polskim dystrybutorem systemów aluminiowych dla budownictwa. Firma zatrudnia obecnie ponad 280 pracowników. Oferta produktów obejmuje rozwiązania okienno-drzwiowe, systemy ścian osłonowych (słupowo-ryglowe, półstrukturalne, strukturalne, okładziny elewacyjne) oraz systemy specjalistyczne, takie jak ścianki i drzwi przeciwpożarowe. Oprócz tego rolety i bramy. Produkty są wykorzystywane przez odbiorców zarówno w Europie, jak i poza jej granicami. Firma ma też osiem spółek za granicą. Jedną z większych realizacji zagranicznych jest budynek centrum handlowego Komod w Kijowie. Łączna sprzedaż Aluprofu przekroczyła w 2007 r. wartość 113 mln euro. Today ALUPROF, owned by Capital Group Kęty, is the largest Polish manufacturer and distributor of aluminum systems for construction. The company currently employs more than two hundred eighty workers. They offer systems for the building industry, such as window and door systems, post and beam systems, structural systems, and façade linings. They also offer specialty systems, such as fire doors and walls. Roller blinds and gates are also offered for some products. Aluprof sends its products to Europe and beyond. The company has interests in eight other companies abroad. One of Aluprof s major foreign implementations is a trade center building in Kiev. Aluprof sales had a total value exceeding 113 million in Bielsko-Biała ul.warszawska 153 tel sierpień

20 RYNEK STOLARKI BUDOWLANEJ W POLSCE SZYBY GLASS The main changes on the Polish glass market were caused by the entry of world magnates: Pilkington and Saint-Gobain in the nineties. These companies have launched their glassworks here and started producing glass using the new float technology. This offer was complemented by the products of such companies as: Glaverbel, EuroGlas and Guardian, which opened its own glasswork in Czestochowa in 2000 and started producing float glass and laminated glass. Today, a new glasswork is being built in central Poland by EuroGlas Company. While Pilkington, Saint-Gobain and Glaverbel have set up simultaneously their own plants processing glass into combined glass, the EuroGlass and Guardian only supplied glass for producers of insulated glass units (IGU). Such a Rynek szyb Polish glass market in Pilkington IGP 15% Glaspol 15% Press-Glas 22% AGC Polska 7% Effector 7% Glasterm 5% Dobroplast 5% Drutex 4% Vitroterm 2% PST 2% Fakro 2% WIM 2% Glassprodukt 1% Termglass 1% Vitroszlif 1% Starglass 1% pozostali 10% Foto Pilkington Zasadnicze zmiany na polskim rynku szkła spowodowało wejście światowych potentatów: Pilkingtona i Saint-Gobain w latach 90. Firmy te uruchomiły tu swoje huty wytwarzające szkło nową wówczas w Polsce technologią float. Handlowo uzupełniały tę ofertę wyroby Glaverbela, EuroGlasu i Guardiana, który w roku 2000 otworzył w Częstochowie własną hutę szkła float i szkła laminowanego. Obecnie w centralnej Polsce swoją hutę buduje EuroGlas. O ile Pilkington, Saint-Gobain i Glaverbel utworzyły równolegle własne zakłady przetwarzające szkło w zespolenia szybowe, o tyle EuroGlass i Guardian pozostały jedynie dostawcą szkła dla producentów zespoleń. Taka sytuacja spowodowała, że na polskim rynku, poza zakładami zależnymi od potentatów, takimi jak IGP (Pilkington), Glaspol (S-G) i zakłady grupy Glaverbel, niezależne miejsce zajęło kilkadziesiąt większych i mniejszych wytwórni zespoleń. Zbudowały one własne kanały dystrybucji, przede wszystkim skierowane do producentów stolarki okiennej. Największe sukcesy w tej grupie wytwórców odnosi częstochowski Press-Glas, mający trzy zakłady w Polsce (w Poczesnej, Tychach i Tczewie), oraz kielecki Effector z zakładami w Kielcach i Stargardzie Gdańskim. W ostatnim czasie Press-Glas rozwija silnie przetwórstwo szkła (laminowanie, gięcie) oraz sprzedaż eksportową, głównie na rynki skandynawskie. Obecny udział eksportu w obrotach firmy przekracza 30 procent. Podstawowym zespoleniem na rynku polskim jest obecnie 4/16/4 z jednym termofloatem i argonem, osiągające U=1,1. Średnia ubiegłoroczna cena takiego zespolenia to 68 zł (18 euro) za 1 m 2. Podejmowane są próby wprowadzania nowych, bardziej rentownych produktów, takich jak: zespolenia dwukomorowe o wsp. U<1,0; szyby samoczyszczące (Pilkington), szyby pochłaniające promieniowanie UV (Glaverbel, Guardian), ornamentowe (Saint Gobain) czy choćby szyby gięte (Press-Glas). Rynek polskich odbiorców jest jednak ubogi, kieruje się przede wszystkim ceną, dlatego też standardowe zespolenie jest wciąż najbardziej popularne, a wszelkie nowości z trudem torują sobie drogę. Jeżeli ceny szyb u wszystkich dostawców na polskim rynku są jednakowo niskie, to pozyskują oni odbiorców innymi środkami marketingowymi; ostatnio są to głównie dobry serwis i logistyka. Coraz więcej polskich producentów okien oczekuje dostaw zespoleń w systemie just in time, a dostawcy starają się tym oczekiwaniom sprostać. Nierzadko dodatkowym elementem skłaniającym do współpracy są wspólne akcje promocyjne producenta zespoleń i ich odbiorców oraz mocno rozbudowane doradztwo techniczne i technologiczne. Zjawiskiem ostatnich lat jest podejmowanie produkcji zespoleń szybowych przez największych producentów okien. Przy produkcji kilkuset tysięcy jednostek okiennych rocznie są to inwestycje wpływające nie tylko na podniesienie rentowności, ale też na większą elastyczność logistyczną. Już dzisiaj wytwórnie szyb doskonale funkcjonują u producenta okien dachowych Fakro, ale też u największych producentów okien PCW (Drutex, Dobroplast, EkoOkna) i drewnianych (Sokółka). Wydaje się, że wraz ze wzrostem skali produkcji rośnie u polskich producentów okien skłonność do samodzielnego zespalania wkładów szybowych. situation caused that on the Polish market, except of companies dependent from the potentates (IGP (Pilkington), Glaspol (SG) and companies belonging to Glaverbel group), dozens of independent larger and smaller glazing units companies exist in this market. They created their own distribution channels, primarily directed to timber window producers. The greatest successes in this group of manufacturers belong to Press-Glas from Częstochowa, with three plants in Poland (Poczesna, Tychy and Tczew), and Effector with plants in Kielce and in Stargard Gdański. In recent times, Press-Glas has developed glass processing (laminating, curving) and export sales, mainly to Scandinavian markets. The current share of exports in the company s turnover exceeds 30 percent. The basic combined glass on the Polish market is now 4/16/4 with one thermofloat and argon, with U = 1.1 W/m 2 K. The average sales price of such a composite was about 68 zlotys (18 euros) per one square meter last year. Due steps were taken to introduce new, more profitable products such as double-chamber combined glass with a very low heat transfer U<1.0 W/m 2 K; self-cleaning glass (Pilkington), UV absorbing glass (Glaverbel, Guardian), ornamental (Saint Gobain) or even curved glass (Press-Glas). Polish consumers market is poor, because of the prices, and therefore the standard composition is still the most popular, new products are hardly accepted. In the moment when all suppliers on the Polish market offer glass panes in similar low prices, they try to gain their customers in another way, for example, by good service and logistics. More and more Polish window producers expect supply in just in time system. Suppliers have been trying to meet these expectations. Sometimes additional elements such as promotions, extensive engineering and technological consultancy are offered to customers to start cooperation. In recent years, the largest window producers have started IGU production. Producing several hundred thousand units per year causes not only rising of profitability, but also increasing of logistics flexibility. Fakro, the manufacturer of roof windows, has its own glass department. The largest producers of PVC windows (Drutex, Dobroplast, EkoOkna) and timber windows (Sokółka) have also their own glass departments. It seems that with the increase of the production scale, propensity for producing glazed units by the Polish window manufacturers on their own is also growing. 66 sierpień 2008