UZASADNIENIE Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów

Transkrypt

1 UZASADNIENIE Rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów w sprawie określenia wzorów formularzy sprawozdawczych, objaśnień co do sposobu ich wypełniania oraz wzorów kwestionariuszy i ankiet statystycznych stosowanych w badaniach statystycznych statystyki publicznej na rok 2012 jest wydawane na podstawie upoważnienia zawartego w art. 31 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439, z późn. zm.). Podstawa ustalenia zakresu obowiązków statystycznych określonych w projektowanym rozporządzeniu została określona dla formularzy bieżących, z krótszym niż rok okresem sprawozdawczym, z terminem składania sprawozdań w roku w ramach programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2012, który stanowi załącznik do rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok 2012 (Dz. U. Nr 173, poz. 1030, z późn. zm.). Projektowane rozporządzenie - stosownie do art. 31 ustawy z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej - określa wzory formularzy sprawozdawczych, objaśnienia co do sposobu ich wypełniania oraz wzory kwestionariuszy i ankiet statystycznych stosowanych w badaniach statystycznych statystyki publicznej w roku Jest ono uszczegółowieniem form przekazywania danych niezbędnych do prowadzenia badań statystycznych w roku 2012 ujętych w programie badań statystycznych statystyki publicznej na rok ) w projekcie rozporządzenia, w porównaniu z rokiem ubiegłym ujęto następujące nowe sprawozdania statystyczne: AK-R ankieta koniunktury w gospodarstwie rolnym, G sprawozdanie o skutkach środowiskowych działalności górnictwa węgla kamiennego, G sprawozdanie o odmetanowaniu i zagospodarowaniu metanu pochodzącego z kopalń węgla kamiennego, OS-6L sprawozdanie o odpadach wytworzonych i zagospodarowanych w leśnictwie (z wyłączeniem odpadów komunalnych),

2 PNT-01/a sprawozdanie o działalności badawczej i rozwojowej (B+R) oraz o środkach asygnowanych na prace badawcze i rozwojowe w jednostkach rządowych i samorządowych, PNT-05 sprawozdanie o działalności badawczej i rozwojowej w dziedzinie nanotechnologii w jednostkach naukowych, PNT-06 sprawozdanie o działalności w dziedzinie nanotechnologii w przedsiębiorstwach, Z.4.IERiGŻ-PIB bilans ryb i owoców morza; 2) sprawozdania cykliczne co 2 lata: E- GD ankieta o zużyciu paliw i energii w gospodarstwach domowych, K-07 sprawozdanie z działalności domu kultury, ośrodka kultury, klubu, świetlicy, KFT-1 sprawozdanie z działalności klubu sportowego, M-03 sprawozdanie o kosztach utrzymania zasobów lokalowych oraz stawkach opłat w budynkach z lokalami mieszkalnymi, MZ-49 sprawozdanie z działalności oświatowo-zdrowotnej i promocji zdrowia, OS-GD kwestionariusz o wydatkach poniesionych na ochronę środowiska w gospodarstwach domowych według rodzajów nakładów i elementów środowiska, Z-12 sprawozdanie o strukturze wynagrodzeń według zawodów, Z-14 sprawozdanie o zatrudnieniu i wynagrodzeniach w administracji publicznej i innych jednostkach; 3) sprawozdania cykliczne co 4 lata: DS-52G uczestnictwo Polaków w sporcie i rekreacji ruchowej, kwestionariusz gospodarstwa domowego; DS-52I uczestnictwo Polaków w sporcie i rekreacji ruchowej, kwestionariusz indywidualny; Z-02 sprawozdanie o kosztach pracy; 4) sprawozdania cykliczne co 5 lat: KD-1G kształcenie dorosłych, kwestionariusz gospodarstwa domowego; KD-1I kształcenie dorosłych, kwestionariusz indywidualny; 5) sprawozdania cykliczne co 6 lat: załącznik nr 2 do R-08 sprawozdanie o badaniu sadów według gatunków odmian. Ujęte w projekcie zestawienia tabelaryczne, są obok wzorów formularzy sprawozdawczych, kwestionariuszy i ankiet statystycznych, formą przekazywania danych stosowaną w badaniach statystycznych statystyki publicznej. W projekcie rozporządzenia stosowane są potoczne nazwy państw. 2

3 Projektowane rozporządzenie wchodzi w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia. Projekt rozporządzenia jest zgodny z prawem Unii Europejskiej, co potwierdza opinia Ministra Spraw Zagranicznych wyrażona w piśmie (znak: DPUE /pk/2, SM dnia 25 listopada 2011 r.). Projektowane rozporządzenie nie podlega notyfikacji do Komisji Europejskiej na podstawie rozporządzenia Rady Ministrów z dnia 23 grudnia 2002 r. w sprawie sposobu funkcjonowania krajowego systemu notyfikacji norm i aktów prawnych (Dz. U. Nr 239, poz oraz z 2004 r. Nr 65, poz. 597). Zgodnie z art. 5 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa (Dz. U. Nr 169, poz. 1414, z późn. zm.), projekt rozporządzenia został zamieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej Głównego Urzędu Statystycznego oraz Biuletynie Informacji Publicznej Rządowego Centrum Legislacji.. Zgodnie z art. 7 ustawy z dnia 7 lipca 2005 r. o działalności lobbingowej w procesie stanowienia prawa z chwilą udostępnienia projektu rozporządzenia w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego ( każdy mógł zgłaszać zainteresowanie pracami nad projektem. W toku prac nad projektem rozporządzenia nie dokonano żadnych zgłoszeń w tym trybie. Projekt rozporządzenia został pozytywnie zaopiniowany przez Ministra-członka Rady Ministrów Przewodniczącego Stałego Komitetu Rady Ministrów pod względem oceny skutków regulacji (OSR) pismo znak: DKRM (2)/11 z 14 czerwca 2011 r. 3

4 Ocena skutków regulacji (OSR) 1. Podmioty, na które będzie oddziaływał akt prawny: Zakres podmiotów objętych przedłożoną regulacją został szczegółowo określony w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok Zakres konsultacji: 1) międzyresortowych: Po uzyskaniu pozytywnej opinii OSR w ramach uzgodnień międzyresortowych projekt został przekazany do zaopiniowania członkom Rady Ministrów, Szefowi Kancelarii Prezesa Rady Ministrów, Prokuratorowi Generalnemu oraz do Rządowego Centrum Legislacji. Wyniki uzgodnień w ramach konsultacji międzyresortowych znalazły swoje odzwierciedlenie w przedkładanym rozporządzeniu. 2) społecznych: Projekt został umieszczony w Biuletynie Informacji Publicznej na stronie internetowej Głównego Urzędu Statystycznego Ponadto w ramach konsultacji społecznych projekt został przekazany, z prośbą o zgłaszanie uwag, do organizacji pracodawców, branżowych, związkowych i zawodowych. Przy określaniu zamierzeń programowych podstawowym celem jest dostarczanie przez statystykę publiczną rzetelnych, obiektywnych, profesjonalnych, niezależnych i społecznie użytecznych oficjalnych informacji statystycznych dla potrzeb organów władzy państwowej, administracji rządowej, samorządu terytorialnego, w tym zwłaszcza na rzecz szerokiego i systematycznego informowania społeczeństwa, a także pozyskiwania danych obrazujących zjawiska i procesy kształtujące aktualną sytuację społeczno-gospodarczą kraju oraz danych do określania tendencji rozwojowych, prognozowania kierunków i zakresów zmian, czemu służą dane zbierane na formularzach, sprawozdaniach, kwestionariuszach i ankietach statystycznych. Projektowane rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów zapewnia także wywiązywanie się Polski z obowiązków informacyjnych, wynikających z członkostwa w Unii Europejskiej oraz organizacjach międzynarodowych. W ramach konsultacji społecznych uwagi zgłosili: Prezydent Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej oraz Kierownik Biura Eksperckiego NSZZ Solidarność. Zgłoszona przez Prezydenta Pracodawców Rzeczypospolitej Polskiej uwaga dotycząca braku podstaw żądania od przedsiębiorców szczegółowych danych w przykładowo podanych w sprawozdaniach: ŁT-1kkp - Sprawozdanie o abonentach ruchomej publicznej sieci telefonicznej i telefonii stacjonarnej, ŁT-5 Sprawozdanie o środkach technicznych w zakresie radiodyfuzji i abonentach platform cyfrowych, ŁT-10 Sprawozdanie o ruchomej publicznej sieci telefonicznej, T-02 - Sprawozdanie o usługach w transporcie i łączności jest niezasadna, ponieważ podstawą prawną określania obowiązków sprawozdawczych podmiotów gospodarki narodowej są akty powszechnie 4

5 obowiązujące, tj.: ustawa z dnia 29 czerwca 1995 r. o statystyce publicznej (Dz. U. Nr 88, poz. 439, z późn. zm.) oraz ustalany corocznie w drodze rozporządzenia Rady Ministrów program badań statystycznych statystyki publicznej. Zakres tematyczny ww. wzorów formularzy ulegał dotychczas niewielkim zmianom, w związku z uwagami zgłaszanymi w trakcie uzgodnień międzyresortowych m.in. przez Ministerstwo Infrastruktury, Krajową Radę Radiofonii i Telewizji czy Urząd Komunikacji Elektronicznej. Zmiany wynikały również z konieczności dostosowania badania do wymogów Eurostatu. Jednocześnie wyjaśniono, że informacje na wzorze formularza ŁT-1kkp Sprawozdanie o abonentach ruchomej publicznej sieci telefonicznej i telefonii stacjonarnej zbierane są z częstotliwością kwartalną i są jedynym dostępnym źródłem informacji o telefonii ruchomej w tak krótkich cyklach czasowych. Na dane te istnieje duże zapotrzebowanie, m.in. operatorów telefonii ruchomej (komórkowej), którzy jednocześnie są sprawozdawcami. Natomiast wzór formularza ŁT-5 Sprawozdanie o środkach technicznych w zakresie radiodyfuzji i abonentach platform cyfrowych zawiera informacje m.in. w zakresie platform cyfrowych, które wykorzystywane są np. przez Krajową Radę Radiofonii i Telewizji. Źródłem danych zbieranych na wzorze formularza ŁT-10 Sprawozdanie o ruchomej publicznej sieci telefonicznej są ewidencje dotyczące liczby nadanych SMS i MMS, stanowiące element składowy faktur za usługi telefoniczne wysyłanych klientom. Dane te są wymagane przez Eurostat. Formularz T-02 Sprawozdanie o usługach w transporcie i łączności jest jedynym sprawozdaniem, w którym zbierane są dane o usługach transportu i łączności w podziale na rodzaje usług w wymiarze wartościowym. Łączenie różnej tematyki w jednym badaniu jest praktykowane przez GUS nie tylko w odniesieniu do tego sprawozdania. Takie podejście pozwala obniżyć koszty badań związane m.in. z oprogramowaniem, analizą i opracowywaniem tablic wynikowych. Nie powoduje natomiast zwiększenia obowiązków sprawozdawczych dla sprawozdawców. Na Portalu Sprawozdawczym, poprzez który zbierane są dane w zakresie tego formularza dla konkretnych grup sprawozdawców, otwiera się tylko jeden, właściwy dla działalności tych podmiotów (wg klas PKD 2007) dział formularza do wypełnienia (pozostałe działy są zablokowane), np. sprawozdawcy podmioty transportu kolejowego i transportu drogowego widzą i wypełniają tylko dział 1, a firmy telekomunikacyjne oraz pocztowe tylko dział 3. Kierownik Biura Eksperckiego NSZZ Solidarność zgłosił uwagi do formularzy EU-SILC-I Europejskie badanie warunków życia ludności. Kwestionariusz indywidualny oraz EU-SILC-G Europejskie badanie warunków życia. Kwestionariusz gospodarstwa domowego. Uwaga dotycząca dodania w dziale 8 w pytaniu 1 punktu Przebywający na urlopie wychowawczym EU-SILC-I nie została uwzględniona. Dodatkowo wyjaśniono, że pytanie 1 w tym dziale dotyczy samooceny respondenta, który przebywając na urlopie wychowawczym może określić się również jako osoba pracująca w odpowiedziach (wymiar czasu pracy), jako osoba prowadząca gospodarstwo domowe, sprawująca opiekę nad innymi osobami odpowiedź 10, lub bierna zawodowo z innych powodów odpowiedź 11. W kwestii propozycji dodania w pytaniu 6 punktu o treści Na czas określony za pośrednictwem agencji pracy tymczasowej wyjaśniono, że z punktu widzenia metodologii 5

6 badania EU-SILC nie ma potrzeby takiego uszczegółowienia kafeterii. W badaniu tym, dział dotyczący aktywności ekonomicznej służy do zebrania podstawowych informacji w celu dokonania analiz dochodów i ubóstwa. Badaniem podejmującym te zagadnienia bardzo szczegółowo jest Badanie aktywności ekonomicznej ludności (BAEL), w którym zadawane jest pytanie o to czy respondent pracuje na podstawie umowy z agencją pracy tymczasowej. Uwaga dotycząca dodania w dziale 9 Dochody z Pracy Najemnej wzoru formularza EU-SILC-I, pytania w brzmieniu postulowanym przez Komisję Krajową NSZZ Solidarność : Czy w 2011 r. były na Pana/Pani rzecz opłacane składki tytułu przebywania na urlopie uwaga nie została uwzględniona. Odpowiedź na powyższe pytanie jest bardzo trudna dla respondenta, ponieważ w sytuacji gdy to nie on dokonuje czynności, o których mowa w pytaniu nie musi o tym wiedzieć. Jednym z istotnych zadań statystyki publicznej jest podejmowanie działań na rzecz ograniczenia obciążeń respondentów i pozyskiwanie coraz większej ilości danych ze źródeł administracyjnych. W kwestii uwagi dotyczącej modułu w badaniu EU-SILC wyjaśniam, że co roku w tym badaniu dołączany jest inny moduł o tematyce związanej z warunkami życia ludności. Pierwsza edycja wspomnianego modułu realizowana była w 2005 roku. Eurostat zakłada powtarzanie danego modułu co kilka lat w zależności od potrzeb. Uwaga do wzoru formularza EU-SILC-G Europejskie badanie warunków życia ludności. Kwestionariusz gospodarstwa domowego : uwaga dotycząca działu 2 nie została uwzględniona. Wyjaśniono, że w 2012 r. pytanie 10 jest częścią badania modułowego dotyczącego warunków mieszkaniowych, wprowadzonego odrębnym rozporządzeniem Komisji (UE) Nr 1157/2010 z dnia 9 grudnia 2010 r. w sprawie wykonania rozporządzenia (WE) Nr 1177/2003 Parlamentu Europejskiego i Rady dotyczącego statystyk Wspólnoty w sprawie dochodów i warunków życia (EU-SILC) w odniesieniu do wykazu dodatkowych zmiennych obowiązkowych na 2012 r. odnoszących się do warunków mieszkaniowych. Zmiana treści pytania wynika ściśle z założeń metodologicznych do badania; należy nadmienić, że przestrzeganie zasad metodologicznych umożliwia wykorzystywanie danych wynikowych z badania do porównań międzynarodowych. Uwaga dotycząca działu 3 nie została uwzględniona. Wyjaśniono, że pytanie to w kwestionariuszu znajduje się od 2005 roku. Do chwili obecnej nie było uwag od ankieterów, że zastosowana kafeteria nie wyczerpuje wszystkich możliwych odpowiedzi udzielanych przez respondentów, a tylko w takiej sytuacji zasadne byłoby wprowadzenie kodu inne. Jednocześnie zmiana kafeterii spowodowałaby brak porównywalności danych w badaniu panelowym. 3. Skutki wprowadzenia rozporządzenia: Informacje statystyczne pozyskane na podstawie projektowanego rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów posłużą do opisywania zjawisk społeczno-gospodarczych dla potrzeb organów władzy państwowej, administracji rządowej i samorządu terytorialnego, w realizacji zobowiązań międzynarodowych jak również zaspokajania potrzeb informacyjnych społeczeństwa. 4. Wpływ regulacji na: 6

7 1) sektor finansów publicznych, w tym budżet państwa i budżety jednostek samorządu terytorialnego: Wydatki związane z realizacją rozporządzenia przez jednostki sektora finansów publicznych zostały uzgodnione w ramach prac nad projektem rozporządzenia Rady Ministrów w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok Jednostki prowadzące badania statystyczne corocznie planują wydatki z budżetu na prowadzenie tych badań; 2) rynek pracy: Wdrożenie rozporządzenia nie spowoduje bezpośrednich skutków związanych z rynkiem pracy; 3) konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość, w tym funkcjonowanie przedsiębiorstw: Rozporządzenie nie będzie miało bezpośredniego wpływu na konkurencyjność gospodarki i przedsiębiorczość. Przedsiębiorstwa będą zobligowane do przekazania obowiązkowych danych na formularzach (w formie elektronicznej lub papierowej). Obowiązek sprawozdawczy przekazywania danych wynika z ustawy o statystyce publicznej. Wpływ wprowadzenia formularzy statystycznych dotyczących nowych badań statystycznych na obciążenia administracyjne przedsiębiorstw jest uzależniony od zmian zakresu badań i danych statystycznych pozyskiwanych od przedsiębiorstw. Ze względu na zbliżony zakres tematyczny i ilościowy formularzy w stosunku do roku poprzedniego, nie przewiduje się znaczącego wzrostu obowiązków informacyjnych, pomimo wprowadzenia nowych badań i formularzy w tych badaniach. Na etapie przygotowywania projektu rozporządzenia w sprawie określenia wzorów formularzy sprawozdawczych, przeprowadzono konsultacje dotyczące zakresu zbieranych informacji. Uwzględniając faktyczne potrzeby użytkowników informacji statystycznej jak i dążąc do odciążenia podmiotów sprawozdawczych ograniczony lub zmieniony został zakres zbieranych informacji. Jednocześnie wprowadzenie jako wiodącej elektronicznej metody pozyskiwania danych od respondentów oraz zwiększenie zakresu danych pozyskiwanych z administracyjnych źródeł spowoduje systematyczne zmniejszanie obciążeń podmiotów przekazujących dane dla celów statystycznych; 4) sytuację i rozwój regionalny: Wdrożenie rozporządzenia nie spowoduje bezpośrednich skutków dla sytuacji regionów. Koszty wprowadzenia rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów są ujęte corocznie w budżetach GUS i jednostek prowadzących badania i wynikają ściśle z zapisów przedstawionych w rozporządzeniu Rady Ministrów z dnia 22 lipca 2011 r. w sprawie programu badań statystycznych statystyki publicznej na rok