RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy

Transkrypt

1 Nadzór pedagogiczny System Ewaluacji Oświaty RAPORT Z EWALUACJI PROBLEMOWEJ: Procesy Szkoła Podstawowa Będargowo Zachodniopomorski Kurator Oświaty Kuratorium Oświaty w Szczecinie

2 Przebieg ewaluacji: Prezentowany raport jest rezultatem ewaluacji zewnętrznej przeprowadzonej w szkole (lub placówce) przez wizytatorów do spraw ewaluacji. Raport z ewaluacji problemowej dotyczy jednego z przedstawionych poniżej obszarów. Ewaluacja polega na zbieraniu i analizowaniu informacji: - o efektach działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej oraz innej działalności statutowej szkoły lub placówki (na podstawie danych informujących o wynikach pracy szkoły (lub placówki) odzwierciedlonych w umiejętnościach, zachowaniach, postawach, działaniach uczniów i w osiąganych przez nich rezultatach na różnego rodzaju testach, egzaminach), - o procesach zachodzących w szkole lub placówce (na podstawie danych, które informują o procesach i działaniach zachodzących i podejmowanych w szkole (lub placówce), a decydujących o sposobie funkcjonowania, charakterze szkoły (lub placówki) i przede wszystkim prowadzących do pożądanych efektów), - o funkcjonowaniu szkoły lub placówki w środowisku lokalnym, w szczególności w zakresie współpracy z rodzicami uczniów (na podstawie danych informujących o sposobie współpracy ze środowiskiem i funkcjonowaniu w środowisku oraz wykorzystaniu tych zasobów w procesie nauczania i uczenia się), - o zarządzaniu szkołą lub placówką (na podstawie danych informujących o sposobach zarządzania decydujących o jakości działań podejmowanych w szkole lub placówce). Ewaluacja ma na celu zebranie informacji i ustalenie poziomu spełniania przez szkołę lub placówkę wymagań zawartych w załączniku do Rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 7 października 2009 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego. Szkoła lub placówka może spełniać te wymagania na pięciu poziomach: Poziom E - oznaczający niski stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom D - oznaczający podstawowy stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom C - oznaczający średni stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom B - oznaczający wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. Poziom A - oznaczający bardzo wysoki stopień wypełniania wymagania przez szkołę lub placówkę. 2 / 15

3 Opis metodologii: Badanie zostało zrealizowane w dniach przez zespół wizytatorów ds. ewaluacji, w skład którego weszli Teresa Malinowska, Hanna Markowska, Alina Przerwa. W trakcie ewaluacji w placówce zbierano informacje pochodzące z wielu źródeł - dyrektora, uczących w szkole nauczycieli, innych pracowników, uczniów, rodziców, partnerów szkoły i przedstawicieli samorządu lokalnego. Do gromadzenia danych wykorzystano metody ilościowe (ankiety w wersji elektronicznej i papierowej), jakościowe (wywiady indywidualne, grupowe, obserwację i analizę źródeł zastanych). Zestawienie metod, technik doboru próby i liczby osób, które wzięły udział w badaniach znajduje się w tabeli poniżej. Wywiady grupowe zostały przeprowadzone po realizacji i analizie ankiet, pełniąc wobec nich funkcję wyjaśniającą. Kategoria badanych/źródła danych Dyrektor szkoły Nauczyciele Pracownicy niepedagogiczni Uczniowie Rodzice Partnerzy szkoły, przedstawiciele samorządu lokalnego Obserwacja lekcji Obserwacja szkoły Analiza dokumentów Metoda/technika Sposób doboru próby Wielkość próby Indywidualny wywiad pogłębiony Ankieta elektroniczna (CAWI) "Szkoła, w której pracuję" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Ankieta elektroniczna (CAWI) "Moja szkoła" Ankieta elektroniczna (CAWI) "Mój dzień" Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) nd nd Badanie na próbie pełnej 12 Nauczyciele zróżnicowani pod względem stażu, nauczanego przedmiotu i pracy w zespołach zadaniowych oraz pedagog szkolny Pracownicy inni niż nauczyciele Badanie na próbie pełnej uczniów klas rok niższych od najstarszych Badanie na próbie pełnej uczniów najstarszych klas Przedstawiciele trzech ostatnich roczników, dobrani losowo Przedstawiciele rady rodziców i rad klasowych, reprezentujący różne roczniki Ankieta audytoryjna (PAPI) Badanie na próbie pełnej rodziców uczniów klas rok niższych od najstarszych Wywiad grupowy zogniskowany (FGI) Przedstawiciele samorządu lokalnego i instytucji wskazanych przez dyrektora jako partnerzy Klasy trzecie i czwarte (szkoły podstawowe), klasy pierwsze (gimnazja i szkoły ponadgimnazjalne) Na zewnątrz, przed i po lekcjach, podczas przerw, podczas zajęć pozalekcyjnych nd nd 3 / 15

4 Informacja o szkole Nazwa placówki Szkoła Podstawowa Patron Typ placówki Miejscowość Szkoła podstawowa Będargowo Ulica Numer 1 Kod pocztowy Urząd pocztowy Przecław Telefon Fax Www Regon Publiczność Kategoria uczniów Charakter Publiczna Dzieci lub młodzież Brak specyfiki Uczniowie, wychow., słuchacze 113 Oddziały 6 Nauczyciele pełnozatrudnieni 11 Nauczyciele niepełnozat. (stos.pracy) 10 Nauczyciele niepełnozat._(w etatach) 5 Średnia liczba uczących się w oddziale Liczba uczniów przypadających na jednego pełnozatrudnionego nauczyciela Województwo ZACHODNIOPOMORSKIE (32) Powiat Powiat policki (11) Gmina Kołbaskowo (02) Typ gminy Liczba mieszkańców Wysokość wydatków na oświatę Stopa bezrobocia 4 / 15

5 Wyniki ewaluacji: Obszar: Procesy Wymaganie: Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Komentarz: Szkoła działa zgodnie z przyjętą przez radę pedagogiczną koncepcją pracy. Świadczą o tym przykłady podawane przez dyrektora, nauczycieli oraz pracowników niepedagogicznych. Główne jej założenia zawarte są w misji szkoły: Bezpieczna szkoła uczy i wychowuje zdrowego ucznia w duchu aktywności sportowej wspierając wartości patriotyczne i dotyczą w szczególności: wyrównywania szans edukacyjnych uczniów, systematycznej poprawy wyników sprawdzianu, kształtowania u uczniów nawyków dbałości o zdrowie własne i innych, postaw sprzyjających ich dalszemu rozwojowi indywidualnemu i społecznemu oraz efektywnej działalności szkoły na rzecz środowiska lokalnego. Koncepcja pracy zawarta jest w rocznym planie pracy oraz Szkolnym Programie Wychowawczym, została przyjęta przez Radę Pedagogiczną 15 września 2010 r. i wszyscy nauczyciele (12 z 12) czują się jej współautorami. Dyrektor i nauczyciele podają, że najważniejsze działania szkoły, które realizują jej koncepcję, zgodnie z przyjętymi założeniami, to odpowiednio: diagnozowanie uczniów i udzielanie im pomocy psychologiczno- pedagogicznej poprzez udział w zajęciach specjalistycznych: rewalidacyjnych, korekcyjnych, logopedycznych, zajęciach wyrównawczych, a także poprzez dostosowanie wymagań edukacyjnych do potrzeb uczniów, organizowanie dodatkowych zajęć edukacyjnych, prowadzenie regularnych diagnoz wewnętrznych oraz zewnętrznych OPERON, OKE, dokonywanie analiz i wyciąganie wniosków do dalszej pracy, prowadzenie zajęć dla uczniów klas VI przygotowujących ich do próbnego sprawdzianu zewnętrznego, realizacja programów Szklanka mleka i Owoce w szkole, prowadzenie Tygodnia Promocji Zdrowia, rozwijanie samorządności wśród uczniów poprzez działanie na terenie szkoły Małego Samorządu (kl. I-III) i Dużego Samorządu (kl. IV-VI), promowanie szkoły, organizowanie i udział w imprezach środowiskowych, konkursach, a także współpraca z instytucjami i podmiotami gospodarczymi działającymi na terenie gminy. Koncepcja pracy szkoły jest analizowana i modyfikowana w razie potrzeb. Świadczą o tym przykłady wskazywane przez dyrektora i nauczycieli, które dotyczą: kwestii opieki nad uczniami poza lekcjami i potrzeby jej zwiększenia poprzez wydłużenie czasu pracy świetlicy szkolnej, nacisku na rozwój sportowy uczniów, wyrównywania szans edukacyjnych i objęcia uczniów unijnym projektem Atrakcyjna szkoła drogą do sukcesu. Wszyscy nauczyciele (12 z 12) deklarują, że uczestniczą w analizie bądź modyfikacji koncepcji pracy szkoły. Modyfikacje koncepcji pracy szkoły są wynikiem tych analiz. Dyrektor i nauczyciele, podają, że główne założenia koncepcji pracy szkoły są bez zmian, a modyfikacja prowadzona jest na bieżąco zgodnie ze zdiagnozowanymi potrzebami oraz dzięki pojawiającym się nowym możliwościom wynikającym np. z realizacji projektu unijnego czy w związku z otwarciem boiska Orlik. Uczniowie i ich rodzice znają i akceptują koncepcję pracy szkoły. Uczniowie twierdzą, że w szkole wszystko im się podoba, lubią chodzić do szkoły i lubią swoich nauczycieli. Rodzice doceniają zaangażowanie nauczycieli ich dbałość o godność dzieci i stwarzanie im optymalnych warunków do tego by mogły się rozwijać. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają spełnienie wymagania na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: B 5 / 15

6 Wymaganie: Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Komentarz: Oferta edukacyjna wynika z podstawy programowej i jest z nią spójna. Świadczą o tym przykłady podawane przez dyrektora i nauczycieli, które dotyczą: wykorzystywania w szkole wszystkich elementów podstawy programowej, z uwzględnieniem szczególnie uniwersalnych dla wszystkich przedmiotów, np.: kształcenie umiejętności posługiwania się językiem polskim, przygotowanie do życia w społeczeństwie informacyjnym, wszechstronne przygotowanie do samokształcenia, kształtowanie nawyku dbałości o własne zdrowie, kształtowanie postawy obywatelskiej i poszanowania tradycji kultury i historii własnego narodu, kształtowanie myślenia matematycznego, etc. Oferta edukacyjna odpowiada potrzebom uczniów i rynku pracy. Sąd ten można poprzeć wieloma dowodami. Zdaniem nauczycieli najważniejsze działania szkoły z punktu widzenia potrzeb edukacyjnych uczniów to: prowadzenie diagnoz, udział uczniów w kołach zainteresowań, przygotowanie uczniów do konkursów wiedzowych, przygotowanie uczniów klas VI do sprawdzianu, prowadzenie zajęć specjalistycznych, przestrzeganie zaleceń poradni psychologiczno - pedagogicznej, realizacja projektów szkolnych, np.: Dni Teatru, Bezpieczna Szkoła, a także zajęcia świetlicowe. Uczniowie podają najczęściej, że chcieliby się nauczyć języków obcych (języka rosyjskiego i niemieckiego), poznać nowe dyscypliny sportowe oraz posiąść wiedzę z przyrody, matematyki oraz języka polskiego. Większość rodziców (7 z 9) i wszyscy uczniowie (13 z 13) twierdzą, że szkoła umożliwia im nauczenie się tych dla nich ważnych rzeczy. Oferta edukacyjna uwzględnia kształtowanie kompetencji potrzebnych na rynku pracy. Potwierdzają to przykłady podawane przez dyrektora, nauczycieli oraz przedstawicieli partnerów szkoły i samorządu, które dotyczą, m.in.: przygotowania do życia w społeczeństwie informacyjnym, kształcenia kompetencji językowych (uczniowie uczą się w szkole języka angielskiego i języka niemieckiego), informatycznych, społecznych, umiejętności zdrowego i aktywnego stylu życia, umiejętności funkcjonowania w grupie, poszanowania i tolerancji względem drugiego człowieka czy też umiejętności wykorzystania wiedzy w praktyce. Realizacja podstawy programowej jest monitorowana. Potwierdzają to przykłady wskazywane przez dyrektora i nauczycieli, którzy deklarują, że prowadzony monitoring wskazuje na realizację podstawy programowej, że wybrane przez nauczycieli programy nauczania są zgodne z podstawą programową, a podręczniki dobrane pod kątem łatwości i atrakcyjności treści dla dzieci. Oferta edukacyjna jest modyfikowana, wzbogacana i umożliwia rozwój zainteresowań uczniów. Wśród wielu dowodów wymienianych przez dyrektora, nauczycieli oraz przedstawicieli partnerów szkoły i samorządu na poparcie tego sądu można wskazać, m. in.: wprowadzenie zajęć korekcyjno kompensacyjnych i logopedycznych, realizowanie oferty kół zainteresowań (informatycznego, ekologicznego, historycznego, redakcyjnego, małego artysty, plastycznego, dramowego i sportowego), organizowanie zajęć dodatkowych dla uczniów zdolnych, otwarcie w szkolnej bibliotece i udostępnienie społeczności lokalnej Internetowego Centrum Informacji Multimedialnej, wydłużenie czasu pracy biblioteki, poszerzenie oferty świetlicy poprzez zakupienie nowych gier zespołowych (piłkarzyki, cymbergaj), prowadzenie atrakcyjnych zajęć artystycznych, komputerowych, pomoc w odrabianiu zadań domowych, wydłużenie czasu pracy świetlicy, możliwość korzystania z Orlika (2 boiska do piłki siatkowej i koszykowej oraz boisko do piłki nożnej z kompleksem gospodarczym). Większość uczniów (11 z 13) potwierdza, że szkoła pomaga im rozwijać zainteresowania. Szkoła realizuje nowatorskie rozwiązania programowe. Dyrektor i nauczyciele podają, że należą do nich: wprowadzenie języka niemieckiego w klasach V i VI jako drugiego języka obcego, gimnastyki korekcyjnej w klasach I-III, zwiększenie liczby godzin zajęć logopedycznych, realizowanie projektu unijnego "Atrakcyjna szkoła drogą do sukcesu", happeningów "Sąd nad papierosem", "Profilaktyka nikotynowa w klasach 0-III", zwiększenie liczby pracowni internetowych, pozyskanie tablicy multimedialnej, prowadzenie zajęć z pierwszej pomocy medycznej dla uczniów. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają spełnienie wymagania na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: B 6 / 15

7 Wymaganie: Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Komentarz: Procesy edukacyjne są realizowane w szkole z wykorzystaniem zalecanych warunków i sposobu realizacji podstawy programowej. Wśród wielu dowodów wymienianych przez dyrektora i nauczycieli na poparcie tego sądu można wskazać: przewidywanie czasu na adaptację dzieci do warunków szkolnych, organizowanie w salach kącików tematycznych i biblioteczek, możliwość pozostawienia w szkole podręczników i przyborów szkolnych przez uczniów klas 0-III, mała liczebność klas, prowadzenie nauczania zintegrowanego w klasach I-III, dbałość o język ojczysty i zachęcanie do czytelnictwa, rozwijanie logicznego i matematycznego myślenia, realizowanie edukacji przyrodniczej w naturalnym środowisku, kształcenie umiejętności osiągania przez uczniów różnych celów komunikacyjnych w nauce języka obcego oraz kształcenie postawy ciekawości, tolerancji i otwartości wobec innych kultur, prowadzenie zajęć z wychowania fizycznego na sali gimnastycznej oraz na boiskach szkolnych, organizowanie zajęć rozwijających zainteresowania uczniów, wyrównujących ich szanse edukacyjne, zajęć opiekuńczych oraz stosowanie metod pracy grupowej. Nauczyciele podają, że w szkole są ograniczenia techniczne i lokalowe w stosowaniu zalecanych warunków i sposobów realizacji podstawy programowej, np.: nie ma stołówki, nie ma wyodrębnionego pomieszczenia na świetlicę, szkoła jest mała. Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są planowane. Znajduje to potwierdzenie we wskazanych przez dyrektora i nauczycieli przykładach, które dotyczą, m.in.: przygotowania uczniów do sprawdzianu (comiesięczne diagnozy w kl. VI),realizacji badań przyrostu wiedzy uczniów na poszczególnych etapach edukacji, udziale uczniów w konkursach, a także tworzeniu dokumentacji programów, planów pracy, opracowaniu harmonogramu zajęć pozalekcyjnych, etc. Potwierdzają to wszyscy nauczyciele (12 z 12). Nauczyciele deklarują też, że w planowaniu procesów edukacyjnych w odniesieniu do przedmiotu, którego nauczają uwzględniają najczęściej: możliwości uczniów (11 z 12), potrzeby uczniów (10 z 12), liczebność klas, organizację roku szkolnego oraz czas potrzebny do zrealizowania poszczególnych treści (6 z 12). Organizacja procesów edukacyjnych sprzyja uczeniu się. Wszyscy nauczyciele (12 z 12) potwierdzają, że szkoła zapewnia możliwość korzystania z potrzebnych podczas zajęć pomocy dydaktycznych, a pomieszczenia, w których prowadzą zajęcia sprzyjają osiąganiu zamierzonych celów. Analiza planu nauczania szkoły wskazuje, że liczba godzin zajęć dla poszczególnych klas jest rozłożona równomiernie na poszczególne dni tygodnia. W większości ułożenie przedmiotów w planie sprzyja uczeniu się. Jednak zdarzają się dni, w których przedmioty są zblokowane (uczniowie klasy V i VI jednego dnia mają zaplanowane od 4 do 6 godzin lekcyjnych z rzędu nauki języków). Zdaniem większości rodziców (7 z 9) plan lekcji jest ułożony tak, że sprzyja uczeniu się. Większość ankietowanych uczniów klasy VI (12 z 19) twierdzi, że nie czuje się zmęczona z powodu liczby zajęć w szkole. Większość uczniów klasy V (11 z 13) czuje się zmęczona z powodu liczby zajęć w szkole jednego dnia, przy czym 7 z 13 twierdzi, że jest tak kilka razy w tygodniu. Stosowane w szkole metody nauczania sprzyjają uczeniu się. Sąd ten można poprzeć wieloma dowodami. Zdaniem dyrektora nauczyciele podejmują działania nakierowane na zwiększenie efektywności procesu uczenia się w szkole, wykorzystują różne metody i formy pracy, nowoczesne pomoce dydaktyczne, programy komputerowe, wykorzystują technologię multimedialną (3 sale gdzie jest taka możliwość pracy), przygotowują uczniów do konkursów wiedzowych, np.: Omnibus, Mam talent, Kangur Matematyczny, Kwadratura koła, "Grunwald 1410", "Odkrywamy Tajemnice Przyrody Leśnych Kompleksów Promocyjnych Puszcze Szczecińskie", organizują wyjazdy na Zielone Szkoły i wycieczki edukacyjne umożliwiające uczniom klas młodszych praktyczne poznawanie, np.: pieczenia chleba, wyrabiania przedmiotów z gliny, wyrabiania papieru czerpanego, spotkanie z rzadkimi i starymi zawodami, rękodziełem, organizują wyjazdy do ogrodów dendrologicznych i rezerwatów przyrody, a także wyjazdy na koncerty. Potwierdzają to wszyscy nauczyciele (12 z 12), którzy deklarują, że stosują metody nauczania sprzyjające uczeniu się i są to najczęściej: metody aktywizujące, obserwacje, doświadczenia, zajęcia terenowe, praca z książką, pogadanki, dyskusje, opowiadanie, pokaz, ćwiczenia praktyczne oraz zabawy i gry dydaktyczne. Nauczyciele podają, że na wybór przez nich metod pracy z uczniami najczęściej wpływ mają: cele zajęć i możliwości uczniów (12 z 12), treści zajęć (11 z 12), liczba uczniów i dostęp do pomocy (8 z 12), miejsce realizacji zajęć (5 z 12) oraz inicjatywy uczniów (2 z 12). Uczniowie potwierdzają, że na lekcjach często wykorzystuje się komputer (12 z 13) i Internet (10 z 13). Wszyscy uczniowie (13 z 13) potwierdzają też, że pracują w grupach i rozwiązują problemy sformułowane przez nauczycieli lub uczniów. Większość uczniów klas VI (18 z 19) potwierdziło, że w dniu badania czuli zaciekawienie, pracowali w grupach i aktywnie uczestniczyli w zajęciach, a (10 z 19) potwierdziło, że ktoś pomógł im zastanowić się czego się nauczyli. Ocenianie uczniów daje im informację o ich postępach w nauce oraz motywuje ich do dalszej pracy. Większość nauczycieli (10 z 12) deklaruje, że przekazuje uczniom informację zwrotną uzasadniającą ocenę. Informacja ta 7 / 15

8 zawiera najczęściej: kryteria oceniania, wyjaśnienie zadań i ich prawidłowego rozwiązania, poziom osiągnięć edukacyjnych, wskazówki i motywację do dalszej pracy, pochwałę. Wszyscy ankietowani uczniowie (13 z 13) potwierdzają, że wiedzą dlaczego otrzymali daną ocenę oraz, że nauczyciel wystawiając ocenę odnosi się do tego co uczeń umiał lub wiedział. Większość ankietowanych uczniów (12 z 13) potwierdza też, że nauczyciel wystawiając ocenę odnosi się do ich wcześniejszych osiągnięć lub trudności. W szkole monitoruje się osiągnięcia uczniów. Świadczą o tym przykłady wskazywane przez dyrektora i nauczycieli, m.in.: prowadzone są diagnozy osiągnięć edukacyjnych wszystkich uczniów, analizy osiągnięć po każdym kwartale, analizy opisowe IV-VI co pół roku, analizy sprawdzianu po klasie VI, hospitacje diagnozujące itp. Monitorując osiągnięcia uczniów nauczyciele zadają sobie pytania: w jakim stopniu uczniowie opanowali podstawy programowe oraz kluczowe umiejętności standardów egzaminacyjnych? Jakie są przyczyny niezadowalających wyników związanych z opanowaniem tych umiejętności? Co zrobić aby poprawić tę sytuację? Wszyscy nauczyciele (12 z 12) deklarują swój udział w monitoringu, przy czym większość (11 z 12) prowadzi analizę systematycznie w sposób zorganizowany. Procesy edukacyjne przebiegające w szkole są monitorowane. Na potwierdzenie tego sądu dyrektor i nauczyciele podają, że w szkole prowadzone są diagnozy wstępne, bieżące i końcowe, analiza hospitacji i obserwacji zajęć, aktywności uczniów i ich zaangażowania w lekcji, analiza sytuacji wychowawczo opiekuńczej, analiza wyników ankiet prowadzonych wśród uczniów i rodziców na temat ich oczekiwań wobec szkoły oraz zapewnienie w szkole bezpieczeństwa, prowadzono ewaluację wewnętrzną szkoły, a także ewaluację dokumentów szkolnych i programów nauczania. Podczas prowadzenia monitoringu stawiano pytania, np.: Jaki jest przyrost wiedzy? Czy działania opiekuńcze i wychowawcze są skuteczne i zgodne z potrzebami? W jakim stopniu uczniowie opanowali treści wynikające z podstawy programowej? Jakie są przyczyny niezadowalających wyników w nauce? Co zrobić, żeby poprawić tę sytuacje? Wszyscy nauczyciele (12 z 12) deklarują swój udział w prowadzeniu monitoringu. Wnioski z monitorowania procesów edukacyjnych są wykorzystywane w planowaniu tych procesów. Potwierdzają to przykłady wskazywane przez dyrektora i nauczycieli dotyczące, np.: wprowadzenia dodatkowych zajęć z matematyki i języka polskiego, zwiększenia liczby godzin z matematyki dla klasy VI, uwzględnienia przez nauczycieli w planach nauczania wniosków z diagnoz, wprowadzenia działań zaradczych w zależności od pojawiających się u dziecka problemów. Nauczyciele pracują wspólnie z uczniami nad doskonaleniem procesów edukacyjnych. Dyrektor i nauczyciele na poparcie tego sądu podali m.in.: diagnozowanie potrzeb uczniów i spełnianie ich oczekiwań, organizowanie demokratycznych wyborów do Samorządu Uczniowskiego, wybór opiekuna SU, wypracowanie planu pracy SU na dany rok, regulaminu bezpiecznych zachowań, stworzenie przez uczniów prawa dla nauczycieli. Wszyscy nauczyciele (12 z 12) deklarują, że biorą pod uwagę opinie uczniów o tym, jak powinien przebiegać proces nauczania, a pomysły, które najczęściej uwzględniają dotyczą: zajęć pozalekcyjnych i metod pracy na lekcji (7 z 12), terminów testów i sprawdzianów (6 z 12), tematyki lekcji, wykorzystania pomocy dydaktycznych, organizacji zajęć w ciągu dnia (2 z 12), sposobu oceniania (1 z 12). Z informacji uzyskanych od rodziców wynika, że co do kwestii brania przez nauczycieli pod uwagę, tego czego chcą uczniowie tj. np.: tematyki zajęć, czy sposobów prowadzenia zajęć, zdania są podzielone. Spośród 9 ankietowanych rodziców 3 odpowiedziało, że nauczyciele często biorą pod uwagę zdanie uczniów, 3 że rzadko, a 2 że nigdy. Prawie wszyscy rodzice w wywiadzie potwierdzili, że nauczyciele nie pytają o takie sprawy dzieci. Podobnie jak większość ankietowanych uczniów (7 z 13), którzy twierdzą, że nauczyciele nigdy ich o to nie pytają. Uczniowie podczas wywiadu wskazują, że wspólnie ułożyli "listę praw dla nauczycieli", która została przedstawiona na Radzie Pedagogicznej, a także, że opracowują plan i harmonogram pracy Samorządu Uczniowskiego. Nauczyciele stosują różne sposoby wspierania i motywowania uczniów w procesie uczenia się, w szczególności stosują pochwały, zwracają uwagę na najmniejsze nawet sukcesy uczniów, oceniają aktywność na lekcjach, udział w zajęciach wyrównawczych i specjalistycznych, pomagają w odrabianiu zadań domowych, dodatkowo wyjaśniają niezrozumiałe treści, wykorzystują różne metody i nowoczesne środki dydaktyczne, indywidualizują pracę, organizują pomoc koleżeńską, a także kierują na badania do poradni psychologiczno pedagogicznej. Nauczyciele stosują też nagrody, wyróżnienia na forum klasy i szkoły, wprowadzają zasady współzawodnictwa, stwarzają możliwości wykonywania przez uczniów dodatkowych prac na zadany temat, przyznają punkty np. za pracę na rzecz szkoły i klasy, organizują konkursy z nagrodami, nagradzają upominkami, przygotowują rankingi najlepszych i upowszechniają je na terenie szkoły. Potwierdzają to uczniowie i ich rodzice. W szkole analizuje się wyniki monitorowania osiągnięć uczniów i wdraża się wnioski z tych analiz. Świadczą o tym przykłady podawane przez dyrektora i nauczycieli, takie jak: doskonalenie umiejętności pisania dłuższych wypowiedzi na określony temat, zwiększenie liczby ćwiczeń służących doskonaleniu sprawności ortograficznej i interpunkcyjnej, wykorzystywanie różnych źródeł informacji w codziennej pracy, łączenie wiedzy teoretycznej z praktyką życiową. Informacja o postępach w nauce otrzymana w wyniku oceniania uczniów pomaga im uczyć się i planować swój indywidualny proces uczenia się. Wszyscy uczniowie klasy V (13 z 13) potwierdzają, że nauczyciele rozmawiają z nimi o postępach w nauce i dzięki temu wiedzą jak się uczyć. Także większość szóstoklasistów (16 z 19) 8 / 15

9 potwierdza, że w dniu badania dostali od nauczycieli wskazówkę, która pomogła im się uczyć. Zdaniem większości rodziców (6 z 9) informacja o wynikach dziecka, uzyskana od nauczycieli pomaga mu się uczyć, większość (8 z 9) twierdzi też, że ich dziecko umie się uczyć. Ponieważ większość uczniów i rodziców nie potwierdza, by w podejmowanych przez szkołę działaniach uwzględniane były propozycje uczniów i kryterium "Współpraca nauczycieli i uczniów dotyczy procesów edukacyjnych" nie jest spełnione, to wymaganie nie jest spełnione na wysokim poziomie. Powyższe argumenty wskazują na spełnienie wymagania na poziomie średnim. Poziom spełniania wymagania: C Wymaganie: Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Komentarz: Z przeprowadzonego badania wynika, że nauczyciele Szkoły Podstawowej w Będargowie współdziałają podczas tworzenia, realizacji i analizy procesów edukacyjnych. Mają również wpływ na decyzje związane z ich modyfikacją. Ważnym argumentem potwierdzającym tę tezę jest praca nauczycieli w zespołach zadaniowych. Z informacji uzyskanych od dyrektora, nauczycieli oraz dokumentacji szkolnej wynika, że jest to głównie współpraca podczas prowadzenia ewaluacji, wspólna analiza wyników nauczania, analiza sytuacji dydaktyczno-wychowawczej i opiekuńczej szkoły. Analiza procesów edukacyjnych odbywa się również na posiedzeniach rad pedagogicznych. Podlegają jej wszystkie działania dydaktyczne i wychowawcze szkoły. W szczególności analizuje się wyniki diagnoz i sprawdzianów zewnętrznych, podejmuje się wnioski i rekomendacje do dalszej pracy. Ankietowani nauczyciele deklarują, że analizy procesów edukacyjnych zachodzących w szkole dokonująwspólnie w zespołach zadaniowych (11/12) i przy okazji nieformalnych spotkań i rozmów (9/12). Nauczyciele wspierają się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych poprzez współpracę w zespołach samokształceniowych, udział w szkoleniowych radach pedagogicznych, udział w lekcjach otwartych, wspólne organizowanie imprez i wycieczek, współpracę nauczycieli z pedagogiem i nauczycielami zajęć specjalistycznych, wymianę informacji między wychowawcami (O a I; III a IV klasa). Podczas wywiadu grupowego i w przeprowadzonej ankiecie dodali, że wspierają się wzajemnie (11/12), a pomoc jaką uzyskują od innych jest wystarczająca i dotyczy: -prowadzenia diagnozy wewnętrznej, -uzyskiwania informacji o uczniach, ich zachowaniu i postępach w nauce, -omawiania wyników naczania, -zakresu szkoleń w ramach WDN, -organizacji imprez i uroczystości szkolnych, -organizacji wycieczek edukacyjnych, Nauczyciele przedstawili różne sposoby wzajemnego wspierania się w organizacji i realizacji procesów edukacyjnych. Zaliczyli do nich: - pracę w zespołach samokształceniaowych i zadaniowych, - współpracę nauczycieli przedmiotowców z pedagogiem i nauczycielami prowadzącymi specjalistyczne zajęcia z dziećmi, - wspólne organizowanie imprez i uroczystości szkolnych - wspomaganie nauczyciela młodszego stażem przez nauczyciela doświadczonego, - wymianę materiałów i pomocy dydaktycznych, - dzielenie się wiedzą w ramach doskonalenie WDN, - udzielanie pomocy w sytuacjach trudnych. Nauczyciele uważają, że ich głos jest brany pod uwagę (10/12) w trakcie podejmowania decyzji o wprowadzeniu koniecznych zmian w realizacji procesów edukacyjnych. Uzasadniając swoje wypowiedzi nauczyciele wskazali następujące propozycje przedstawione na radzie pedagogicznej: - prowadzenie zajęć wyrównawczych osobno dla uczniów każdej klasy, - organizacja szkoleń dla nauczycieli - powoływanie nowych zajęć specjalistycznych i kół zainteresowań - współpraca w zespołach zadaniowych Nauczyciele wysoko cenią sobie wymianę doświadczeń dotyczącą bieżących problemów nauczania i wychowania, współpracę podczas organizacji konkursów, wycieczek oraz imprez i uroczystości szkolnych. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają spełnienie wymagania na wysokim poziomie. 9 / 15

10 Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Kształtuje się postawy uczniów Komentarz: W szkole kształtuje się postawy uczniów. Na podstawie przeprowadzonych badań można stwierdzić, że działania wychowawcze podejmowane w szkole są spójne i adekwatne do potrzeb uczniów. Dużym jednak problemem dla nauczycieli jest współpraca z rodzicami. Trudności jakie napotykają to przedewszystkim: opór rodziców przed skorzystaniem z pomocy poradni psychologiczno - pedagogicznej, rodzice tolerują nieobecności dzieci w szkole. Nauczyciele znają środowisko, możliwości i potrzeby uczniów, ściśle współpracują ze sobą, a indywidualne przypadki omawiają na posiedzeniach rady pedagogicznej. Dbają o utrzymanie spójności działań wychowawczych poprzez: tworzenie Programu Wychowawczego Szkoły, realizację programu profilaktycznego "Spójrz inaczej" i ścieżek miedzyprzedmiotowych, konsekwentne przestrzeganie przez wszystkich nauczycieli założonych celów wychowawczych. Badani respondenci wyrazili pogląd, że w szkole dyskutuje się na temat pożądanych postaw uczniów. W dyskusjach biorą udział pielęgniarka, pedagog szkolny, nauczyciele, dyrektor. Wszyscy obserwują dzieci, negatywne postawy zgłaszane są do wychowawcy. Uczniowie przyznali, że w szkole są traktowani sprawiedliwie, natomiast ich rodzice twierdzą, że sposób w jaki szkoła wychowuje dzieci, odpowiada ich potrzebom. Uczniowie uczestniczą w działaniach sprzyjających kształtowaniu pożądanych społecznie postaw. Wśród wymienionych dowodów wymienić można: pracę w Samorządzie Szkolnym (Mały i Duży Samorząd), udzielanie pomocy koleżeńskiej, organizację i uczestnictwo w uroczystościach szkolnych, udział w akcjach charytatywnych: Góra grosza, Iskierka, organizacja pomocy dla Schroniska dla Zwierząt, wspólne z nauczycielami dyżury na korytarzach szkonych, uczestnictwo w programie "Spójrz inaczej". Z obserwacji zajęć wynika, że nauczyciele własną postawą i relacjami z uczniami na lekcji kształtują pożądane społecznie postawy, wspomagają uczniów, kontrolują czas i dyscyplinę pracy, upewniają się czy dobrze zostały zrozumiane polecenia. Znają wszystkich uczniów, zwracją się do nich po imieniu, chwalą za poprawne wykonanie zadań, często uśmiechają się do dzieci, reagują na zgłaszane wątpliwości, wprowadzają bezpieczną i miłą atmosferę zajęć. Uczniowie biorą udział w planowaniu i modyfikowaniu działań wychowawczych uczestniczą w tworzeniu i zmianie szkolnego systemu oddziaływań wychowawczych poprzez: - działalność Samorządu Uczniowskiego, - pełnienie dyżurów na korytarzch szkoły (wspólnie z nauczycielami), - współtworzenie regulaminów np: Regulamin Bezpiecznych Zachowań, Prawa Nauczyciela. Uczniowie wiedzą, że w szkole oczekuje się od nich właściwego, kulturalnego zachowania na przerwach i lekcjach, wywiązywania się ze swoich obowiązków, dawania dobrego przykładu oraz pomagania innym. Uczniowie znają wymagania jakie są im stawiane, deklarują, że zachowania jakich oczekuje od nich szkoła są ważne ponieważ te same reguły i zasady obowiązują w życiu dorosłym. Na podstawie wywiadu z dyrektorem i wywiadu grupowego z nauczycielami można stwierdzić, że w szkole analizuje się działania wychowawcze, a wnioski z tych analiz są wdrażane, wykorzystywane do planowania dalszej pracy i służą polepszeniu sytuacji wychowawczej szkoły. Jednym z wniosków wynikających z analizy podjętych działań wychowawczych było stwierdzenie istnienia problemu niskiego statusu materialnego rodzin wielu uczniów. W związku z tym podjęto działania związane z pomocą materialną, takie jak zbiórka odzieży czy dożywianie. Innym problemem istniejącym w szkole była niska frekwencja. Wyraźnie pojawiła się potrzeba większej współpracy z rodzicami w zakresie usprawiedliwiania nieobecności dzieci oraz przekonania jak wielkim zagrożeniem dla edukacji jest słaba frekwencja. Podjęte działania wychowawcze takie jak systematyczne monitorowanie frekwencji, opracowanie systemu rywalizacji klas, nagradzanie najlepszej frekwencji wpłynęły na jej poprawę. Inne wnioski wypływające z analizy działań wychowawczych dotyczyły: -stosowania punktowego systemu oceny zachowania, -zwiększenia udziału uczniów w konkursach pozaszkolnych, -zwiększenia odsetka uczniów korzystających z zajęć pozalekcyjnych. Postanowiono zatem dodatkowo wzmacniać u uczniów poczucie własnej wartości przez stwarzanie okazji prezentacji swoich osiągnięć nie tylko w szkole, ale również poza nią, organizować zajęcia pozalekcyjne tak, by każdy uczeń znalazł coś dla siebie. Działania z zakresu profilaktyki uzależnień są zgodne z potrzebami 10 / 15

11 i oczekiwaniami rodziców i uczniów. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają spełnienie wymagania na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: B Wymaganie: Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Komentarz: W Szkole Podstawowej w Będargowie prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych, a uczniowie osiągają sukcesy na miarę swoich możliwości. Podczas ewaluacji zebrano dowody na potwierdzenie tego sądu. Przede wszystkim nauczyciele znają możliwości uczniów. Wszyscy ankietowani nauczyciele stwierdzili, że diagnozują możliwości edukacyjne w odniesieniu do wszystkich uczniów których uczą. Z diagnozy wynikają informacje dotyczące tego jak planować pracę w danej grupie, co utrwalić, jakie metody stosować, na co zwrócić szczególną uwagę, jakie są zainteresowania uczniów, jaki jest poziom zdobytych wiadomości i umiejętności dziecka. Nauczyciel jest w stanie określić braki, zdiagnozować deficyty rozwojowe, wytypować uczniów potrzebujących wsparcia i pomocy. Warto zauważyć, że w szkole prowadzone są działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów, uwzględniające indywidualizację procesu edukacji. Prowadzone są koła zainteresowań, na które mogą uczęszczać wszystkie chętne dzieci. Nauczyciele pracują zarówno z dziećmi zdolnymi jak i słabszymi. W przypadku uczniów słabszych poświęca się im więcej czasu na powtórzenie i utrwalenie przerobionego materiału, a w niektórych przypadkach uczniowie kierowani są na badania do Poradni Psychologiczno-Pedagogicznej. Partnerzy szkoły i pracownicy samorządu lokalnego dodali, że mimo problemów zwiazanych z warunkami w jakich żyją dzieci (bezrobocie, przemoc, alkoholizm i narkomania, a także bezradność życiowa, niewydolność wychowawcza, często nipełnosprawności, niska kultura zdrowotna, niski status socjokulturowy) szkoła stwarza uczniom możliwość do odniesiena sukcesu. Również ankietowani uczniowie stwierdzili, że myśląc o swoich wynikach w szkole, czują radość oraz uważają, że wszystko jest w porządku. W szkole prowadzone są działania uwzględniające indywidualizację procesu edukacji, co potwierdzili wszyscy respondenci. Zdaniem dyrektora działania zwiększające szanse edukacyjne uczniów prowadzone przez szkołę to: -umożliwianie korzystania z technologii informacyjnej, -diagnozowanie i współpraca z poradnią psychologiczno pedagogiczną (realizowanie zaleceń, udzielanie pomocy uczniom, zajęcia korekcyjno kompensacyjne, logopedyczne, rewalidacyjne, gimnastyka korekcyjna), -rozwijanie zainteresowań dzieci koła, konkursy, projekty unijne. Prowadzi się pomoc o charakterze materialnym i psychologiczno-pedagogiczną. Uczniowie wspierani się zajęciami wyrównawczymi i specjalistycznymi, mają możliwość korzystania z pracowni komputerowych, proponuje się im dodatkowe kółka zainteresowań lub koła przedmiotowe. W szkole organizuje się różnorodne formy spędzania czasu wolnego, wyjazdy i wycieczki umożliwiające korzystanie z dóbr kultury. W opinii partnerów szkoły i samorządu szkoła przedstawia ofertę edukacyjną a organ prowadzący zabezpiecza środki finansowe na jej realizację. Szkoła zdaniem partnerów stwarza uczniom możliwości do odniesienia sukcesu, poprzez rozpoznawanie ich zainteresowań, organizowanie na tej podstawie oferty zajęć pozalekcyjnych i wyrównawczych. Rodzice uważają, że w szkole podejmuje się starania by dziecko miało poczucie sukcesu w nauce. Do najważniejszych działań zaliczyli: ocenianie, pochwała, nagradzanie, udział w zajęciach dla uczniów zdolnych, udział w różnych konkursach i olimpiadach, udział w pracy koła informatycznego, dzięki dodatkowym zajęciom integracyjnym i pozalekcyjnym. Pan dyrektor poinformował, że indywidualizacji procesu edukacji służy motywacja uczniów do pełnego wykorzystania ich możliwości i wskazał formy motywowania. Są to: zachęcanie do udziału w zajęciach dodatkowych i konkursach szkolnych, informowanie o osiągnięciach na stronie internetowej, na tablicach ogłoszeń, wyróżnienia na apelach co semestr, listy pochwalne dla rodziców, wyróżnienia za postawę koleżeńską, stypendium naukowe i sportowe. Motywacja to także pokazywanie pozytywnych wzorców zachowań, organizacja wystaw prac uczniowskich,promowanie osiągnięć. Przedstawiciele nauczycieli dodali, że proces edukacji jest indywidualizowany przez dostosowanie wymagań do potrzeb i możliwości ucznia, respektowanie zaleceń z poradni psychologiczno - pedagogicznej, realizacja zajęć 11 / 15

12 dla uczniów z orzeczeniami, stosowanie różnorodnych metod pracy i nowoczesnych środków dydaktycznych, ocenianie uczniów za zaangażowanie i wkład pracy na plastyce, muzyce, w-f, praca z uczniem zdolnym, prowadzenie zajęć specjalistycznych, różnicowanie zadań domowych i pracy na lekcjach, zachęcanie uczniów słabszych, motywowanie uczniów do nauki, zadawnie zadań dodatkowych dla uczniów chętnych. Większość rodziców (7 /9 ankietowanych) wyraziło pogląd, że ich dziecko nie jest w szkole indywidualnie traktowane, ale ankietowani uczniowie (12/13) stwierdzili, że w sytuacji kiedy mają kłopoty z nauką mogą liczyć na pomoc nauczycieli, wyrazili przekonanie, że nauczyciele wierzą w ich możliwości i utwierdzają ich w przekonaniu, że mogą nauczyć się nawet trudnych rzeczy. Takie samo stanowisko potwierdzili uczniowie klas VI, 18 z 19 ankietowanych odpowiedziało, że nauczyciele wierzą w ich możliwości. Przedstawione powyżej argumenty uzasadniają spełnienie wymagania na wysokim poziomie. Poziom spełniania wymagania: B 12 / 15

13 Wnioski z ewaluacji: Wnioski 1. Realizowane w szkole programy edukacyjne, bogata oferta zajęć oraz zaangażowanie nauczycieli przyczyniają się do osiągania przez uczniów sukcesów na miarę ich możliwości. 2. Uczniowie mają poczucie bezpieczeństwa i czują się w szkole traktowani równo i sprawiedliwie. 3. Szkoła reaguje na potrzeby uczniów i z prowadzonych przez siebie działań wyciąga wnioski do dalszej pracy. 4. Zwiększenie udziału uczniów w procesie decyzyjnym związanym z kształceniem umożliwi im przyjęcie odpowiedzialności za kształtowanie właściwych postaw. 13 / 15

14 Wymaganie Obszar: Procesy Szkoła lub placówka ma koncepcję pracy Oferta edukacyjna umożliwia realizację podstawy programowej Procesy edukacyjne mają charakter zorganizowany Procesy edukacyjne są efektem współdziałania nauczycieli Kształtuje się postawy uczniów Prowadzone są działania służące wyrównywaniu szans edukacyjnych Poziom spełniania wymagania B B C B B B 14 / 15

15 Powered by TCPDF ( Raport sporządzili: Teresa Malinowska Hanna Markowska Alina Przerwa Kurator Oświaty:... Wersja pełna raportu dostępna jest pod adresem: 15 / 15