UCZEŃ Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W SZKOLE OGÓLNODOSTĘPNEJ. Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnością intelektualną

Transkrypt

1 Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej Instytut Pedagogiki Specjalnej UCZEŃ Z NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ W SZKOLE OGÓLNODOSTĘPNEJ Specjalne potrzeby edukacyjne uczniów z niepełnosprawnością intelektualną dr Barbara Marcinowska Radom

2 Z ekologicznego punktu widzenia warto pytać o to, w jakim świecie życie z danym upośledzeniem miałoby sens i w jaki sposób można taki świat urzeczywistnić. (Speck, 2005, s.25)

3 upośledzenie umysłowe/ niepełnosprawność intelektualna - stan charakteryzujący się istotnym ograniczeniem zarówno w funkcjonowaniu intelektualnym, jak i w zachowaniu przystosowawczym, wyrażający się w poznawczych, społecznych i praktycznych umiejętnościach adaptacyjnych. Niepełnosprawność ujawnia się przed 18 rokiem życia. ( R.L. Schalock i in. 2010, s. 1)

4 DZIECKO DZIECKO Z Z GŁĘBOKĄ GŁĘBOKĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ INTELEKTUALNĄ WYCHOWANEK WYCHOWANEK PROGRAM PROGRAM ZAJĘĆ ZAJĘĆREWALIDACYJNO- WYCHOWAWCZYCH DZIECKO DZIECKO ZE ZE ZNACZNĄ ZNACZNĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ INTELEKTUALNĄ UCZEŃ UCZEŃ DZIECKO DZIECKO Z Z UMIARKOWANĄ UMIARKOWANĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ INTELEKTUALNĄ UCZEŃ UCZEŃ PODSTAWA PODSTAWA PROGRAMOWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO OGÓLNEGO DLA DLA UCZNIÓW UCZNIÓW Z Z UPOŚLEDZENIEM UPOŚLEDZENIEM UMYSŁOWYM UMYSŁOWYM STOPNIU W STOPNIU UMIARKOWANYM UMIARKOWANYM LUB LUB ZNACZNYM ZNACZNYM IPET DZIECKO DZIECKO Z Z LEKKĄ LEKKĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ NIEPEŁNOSPRAWNOŚCIĄ INTELEKTUALNĄ INTELEKTUALNĄ UCZEŃ UCZEŃ PODSTAWA PROGRAMOWA PODSTAWA PROGRAMOWA KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO KSZTAŁCENIA OGÓLNEGO

5 INDYWIDUALNY PROGRAM EDUKACYJNO- TERAPEUTYCZNY (IPET) SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE przedszkole/szkoła/placówka; zespół nauczycieli i specjalistów poradnia psychologicznopedagogiczna; zespól orzekający WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA ORZECZENIE O POTRZEBIE KSZTAŁCENIA SPECJALNEGO

6 Rozpoznanie specjalnych potrzeb edukacyjnych - wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia (WOPFU) Nie wystarczy koncentracja na zbiorze danych o pojedynczym dziecku. Szczególne znaczenie ma ujęcie otoczenia (rodzice, rodzeństwo, warunki kulturowe i materialne itd.). Diagnostycznym punktem odniesienia nie jest samo upośledzone dziecko, lecz dziecko w swoim otoczeniu. (Speck 2005, s. 378)

7 Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia diagnoza dla rozwoju (Obuchowska 2002) diagnoza funkcjonalna (Marcinkowska 2004) diagnoza dla jakości życia (Marcinkowska 2009)

8 Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania ucznia - rodzaj złożonego procesu rozpoznawczego, którego celem jest zaprojektowanie i monitorowanie procesu wspierania osoby z niepełnosprawnością intelektualną.. Proces diagnostyczny przeprowadzany jest w ciągu całego życia OSOBY, dotyczy jej rozwoju i obejmuje wszystkie jego aspekty funkcjonowania na tle mapy ekologicznej

9 Etapy procesu rozpoznania specjalnych potrzeb edukacyjnych uczniów z niepełnosprawnością intelektualną ORZECZENIE WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA OCENA POZIOMU POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA UCZNIA ANALIZA POTRZEB, MOŻLIWOŚCI I I OGRANICZEŃ ROZWOJOWYCH lub lub EDUKACYJNYCH MOCNE MOCNE STRONY STRONY FUNKCJONOWANIA UCZNIA UCZNIA SŁABE SŁABE STRONY STRONY FUNKCJONOWANIA UCZNIA UCZNIA SPECJALNE POTRZEBY ROZWOJOWE (SPR) lub SPECJALNE POTRZEBY EDUKACYJNE (SPE)

10 - swoiste dopełnienie informacji zgromadzonych przez zespół orzekający z poradni psychologiczno-pedagogicznej WOPFU

11 JAK JEST? potrzeby środowisko emocje zdrowie możliwości rozwojowe poznanie UCZNIA wiedza, umiejętności motywacja zainteresowania

12 DLACZEGO TAK JEST? szczegółowa analiza uzyskanych danych. interpretacja danych, postawienie wstępnych hipotez

13 DLACZEGO BĘDZIE TAK? Orientacyjnie przewidywanie(w zarysie) osiągnięć UCZNIA.

14 CO MOŻNA ZROBIĆ, ABY UZYSKAĆ POŻĄDANY STAN? Wskazania do edukacji i terapii

15 PRZYKŁAD

16 WYNIKI OCENY POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA Analiza orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego Rozpoznanie medyczne Przyjmowane leki i ich wpływ na funkcjonowanie ucznia WIELOSPECJALISTYCZNA OCENA POZIOMU FUNKCJONOWANIA UCZNIA Obszar/sfery rozpoznania Metoda/ technika/ narzędzie Odpowiedzialny członek zespołu Wynik oceny mocne strony funkcjonowania słabe strony funkcjonowania potrzeby OBSZARY WSPARCIA PSYCHOLOGICZNO-PEDAGOGICZNEGO Obszar funkcjonowania Rodzaj i zakres wsparcia

17 specjalne potrzeby edukacyjne (SPE) ucznia z niepełnosprawnością intelektualną

18 wybrane czynniki warunkujące SPE ucznia z niepełnosprawnościąintelektualną procesy poznawcze; procesy kierunkowe; sprawność analizatorów; funkcjonowanie społeczne; zdrowie;..

19 DOSTOSOWANIE: przestrzeni edukacyjnej ; celów (?); metod; środków; form; oceniania

20 ZAMIAST ZAKOŃCZENIA

21 SUKCES REALIZACJA IPET IPET PROCEDURY CELE WOPFU INTERPRETACJA DANE

22 BIBLIOGRAFIA 1. Obuchowska I. (2002). Osoby niepełnosprawne: diagnoza dla rozwoju. W: D. Lotz, K. Wenta, W. Zejdler (red.), Diagnoza dla osób niepełnosprawnych. Szczecin: Agencja wydawnicza Kwadra 2. Marcinkowska B. (2009). Diagnoza dla jakości życia osób z niepełnosprawnością intelektualną. W: Pedagogika Specjalna. Różne poszukiwania wspólna misja. Warszawa: Wydawnictwo APS 3. Marcinkowska B. (2005). Wczesne wspomaganie rozwoju dziecka z niepełnosprawnościąsprzężoną. W: G. Walczak(red.). Wczesne wspomaganie rozwoju dzieci z uszkodzonym wzrokiem z dodatkowymi niepełnosprawnościami. Warszawa: Wydawnictwo Ministerstwa Edukacji Narodowej i Sportu 4. Marcinkowska B., Wołowicz A. (2010). Wielospecjalistyczna ocena poziomu funkcjonowania i konstruowanie indywidualnych programów dla osób z głębsząniepełnosprawnościąintelektualną. Skrypt. Warszawa: Wydawnictwo APS. 5. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w specjalnych przedszkolach, szkołach i oddziałach oraz w ośrodkach. (Dz.U. Nr 228, poz. 1489); 6. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie warunków organizowania kształcenia, wychowania i opieki dla dzieci i młodzieży niepełnosprawnych oraz niedostosowanych społecznie w przedszkolach, szkołach i oddziałach ogólnodostępnych lub integracyjnych. (Dz.U. Nr 228, poz. 1490); 7. Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej w sprawie zasad udzielania i organizacji pomocy psychologiczno-pedagogicznej w publicznych przedszkolach, szkołach i placówkach (Dz.U. Nr 228, poz. 1487) 8. Schalock R.L., Coulter D.L.; Bradley V.J.; Borthwick-Duffy S.A.; Wil H. E. Buntinx, Craig E. M., Gomez S.C., Lachapelle Y., Luckason R., Reeve A., Shogren K., Snell M., Spreat S., Tasse M.J., Thompson J.R., Verdugo Alonso M.A., Wehmeyer M.I., Yeager M.H. (2010) Intellectual Disability: Definition, Classification, and Systems of Supports. Washington. D.C.: American Association on Mental Retardation. 9. Speck O.(2005). Niepełnosprawni w społeczeństwie. Podstawy ortopedagogiki. Gdańsk: GWP

23 Akademia Pedagogiki Specjalnej im. M. Grzegorzewskiej Instytut Pedagogiki Specjalnej DZIĘKUJĘ!