ZAWARTOŚĆ AKTOWA JEDNOSTEK I DYWIZJI ROLNO-GOSPODARCZEJ Z LAT Zarys dziejów dywizji

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ZAWARTOŚĆ AKTOWA JEDNOSTEK I DYWIZJI ROLNO-GOSPODARCZEJ Z LAT Zarys dziejów dywizji"

Transkrypt

1 Henryk Fabiański ZAWARTOŚĆ AKTOWA JEDNOSTEK I DYWIZJI ROLNO-GOSPODARCZEJ Z LAT Zarys dziejów dywizji Ludowe Wojsko Polskie od początku swego istnienia było głęboko związane z życiem narodu i brało czynny udział w jego procesach rozwojowych. Obok zadania głównego, jakim była walka z okupantem, wykonywało szereg różnorodnych funkcji natury politycznej, społecznej, administracyjnej i gospodarczej. Żołnierze LWP stanęli w szeregu ogólnonarodowego frontu odbudowy kraju. Oni właśnie jako pierwsi przystąpili do pracy przy zagospodarowaniu Ziem Zachodnich. Część z nich wzięła udział w rozwiązaniu palącego wówczas problemu uruchomienia kilkuset majątków opuszczonych przez junkrów niemieckich. Pozostawione gospodarstwa objęto w posiadanie, otoczono właściwą opieką żywy inwentarz, zebrano plony, obsiano ziemię i zabezpieczono przed całkowitą dewastacją wszelkiego typu zakłady przemysłowe. Poważną rolę w zagospodarowaniu ziem Pomorza Zachodniego spełniła 1 dywizja rolno-gospodarcza, która została powołana do życia jeszcze w czasie działań wojennych, rozkazem NDWP nr 067 z dnia 13 kwietnia 1945 r. 1 Swoją działalnością objęła ona blisko 300 majątków o powierzchni około ha, wraz z inwentarzem żywym liczącym wówczas sztuk koni, bydła, owiec i nierogacizny 2. Majątki i zakłady przetwórcze administrowane przez jednostki wchodzące w skład dywizji zgrupowane były na terenie od Piły do Szczecina w 8 rejonach rol- 1 CAW, III-2-336, k CAW, III , k

2 no-gospodarczych, w pobliżu następujących miejscowości: I rejon Człopa, Dworzysko, Jastrowie, Mirosławiec, Nadarzyce, Piła, Świerczyna; II rejon Człopa, Mirosławiec, Słowenkowo, Szczecin; III rejon Czaplinek, Gawroniec, Kluczewo, Łobez Machliny, Rynowo; IV rejon Białogard, Czaplinek, Kołobrzeg, Kluczewo, Machliny, Połczyn, Sypniewo, Szczecinek; V rejon Białogard, Gawroniec, Kluczewo, Łobez, Nowe Worowo, Płoty, Połczyn, Resko, Rynowo; VI rejon Golczewo, Płoty, Resko, Szczecin, Wolin; VII rejon Jastrowie, Łobżenica, Okonek, Wiele; VII rejon Golczewo, Kołobrzeg, Płoty, Wolin. Jak wykazują akta stan ilościowy majątków był zmienny, co wynikało z przekazywania ich władzom cywilnym oraz przyjmowania nowych od różnych jednostek wojskowych 3. Specyficzne zadania postawione przed dywizją spowodowały, że nadano jej organizację odmienną od innych jednostek piechoty. W skład sformowanej dywizji wchodziło sześć pułków rolno-gospodarczych (z numeracją od 1 do 6), Sąd Wojskowy Dywizji i Komenda Miasta Złocieniec. Z zachowanych w Centralnym Archiwum Wojskowym źródeł wynika, iż zadaniem sformowanych jednostek było zagospodarowanie terenów Pomorza Zachodniego w celu stworzenia własnej rolniczo-warzywnej bazy dla potrzeb wojska. Na stanowisko dowódcy 1 dywizji rolno-gospodarczej wyznaczono pułkownika Konstantego Granowskiego, który przystąpił do pełnienia obowiązków w dniu 12 maja 1945 r. 4 Samo dowództwo dywizji, sformowane według etatu nr R-19/4, obejmowało: Sztab (z wydziałami liniowym i ewidencji oraz administracyjnogospodarczym), pluton ruchomych środków łączności, pluton ochrony i obsługi, szefa służby zdrowia, szefa służby weterynaryjnej oraz oddział politycznowychowawczy. Kwatermistrzostwu podlegały natomiast wydziały: planowania, ewidencji i wytwórczości, zakupów i przetwórni, finansowy oraz szefowie zaopatrzenia mundurowego i zaopatrzenia żywnościowego 5. Utworzony Sztab, który stacjonował w Złocieńcu 6, kierował całokształtem prac w zakresie gromadzenia płodów rolnych, planowania i statystyki. Ponadto organizował dostawy towaru dla innych jednostek wojskowych, rozmieszczonych w głębi kraju. Dowództwu dywizji podlegało sześć pułków rolno-gospodarczych, złożonych 3 Por. plan dyslokacji jednostek dywizji, III , k CAW, III-472-7, k Pełną strukturę organizacyjną dowództwa dywizji odtworzono na podstawie wspomnianego etatu nr R-19/4, znajdującego się w archiwum Sztabu Gen. 6 Por. CAW, III , k

3 z 15 kompanii każdy. Te z kolei rozmieszczone były w poszczególnych majątkach, wykonywały prace rolne oraz zajmowały się hodowlą inwentarza żywego. Żołnierze dywizji stanowili podstawową siłę roboczą ponieważ liczba stałych pracowników cywilnych zatrudnionych w gospodarstwach była stosunkowo niewielka; jedynie w okresie nasilenia prac rolnych urastała do ponad osób 7. W myśl rozkazu dowódcy 1 dywizji rolno-gospodarczej, już w połowie maja 1945 r. jednostki podległe przystąpiły do sporządzenia właściwego spisu inwentarza żywego i stałego 8. Czynności te przebiegały równolegle z akcją przejmowania majątków za pośrednictwem Delegatury Naczelnego Dowództwa WP na Okręg Zachodnio-Pomorski i Poznański, która czuwała nad prawidłowym zagospodarowaniem tych obszarów rolnych przez odpowiednie jednostki wojskowe. Wszystkie sporządzone wykazy inwentarza żywego i nieruchomości, z uwzględnieniem wartości użytkowej, przesyłano do dowództwa dywizji. Oficjalne przejęcie majątków nastąpiło na podstawie rozkazów Głównego Kwatermistrza WP oraz delegata NDWP na Okręg Pomorski i Poznański 9. Po zrealizowaniu tych zadań najbardziej palącym problemem było odżywienie zgłodniałego i chorego inwentarza żywego. Ponadto w okresie tym piętrzyły się wiosenne prace rolne; w szczególności intensywnie wykonywano siew zboża jarego oraz sadzono rośliny okopowe. Mimo późnej pory, wiosenną akcją siewną objęto w zasadzie całość planowanych użytków rolnych. Stosunkowo niewielki procent ziemi uprawnej pozostawiono ugorem i zajęto się przygotowaniem sprzętu do zbliżających się sianokosów i żniw 10. Po ich zakończeniu przystąpiono do akcji żniwnej, która jednak przeciągała się do pierwszej dekady września 1945 r. Równolegle z omłotami przeprowadzano zbiory okopowych i warzyw. Następnie starannie rozplanowano dla poszczególnych jednostek całą akcję siewną. W tym zakresie było wiele do wykonania: dywizja miała obowiązek obsiać hektarów ziemi uprawnej 11. Ponadto dokonano selekcji zwierząt, przeznaczając 7 CAW, III , k Rozkaz nr 1 z dnia r. CAW, III-472-7, k Rozkaz Gł. Kwat. WP nr 042 z dnia r. i 045 z dnia r. oraz delegata NDWP nr 33 z dnia r. CAW, III , k Por.: sprawozdania z prac siewnych, III , k. 184 i nast. 11 Rozkaz dowódcy dywizji nr 280 z dnia r. CAW, III , k Ogółem pod zasiew żyta przeznaczono ha, pszenicy 3297 ha, jęczmienia 2349 ha, rzepaku 1154 ha. 159

4 nienadające się do hodowli na ubój i odsyłano je transportami do jednostek stacjonujących w głębi kraju 12. Do jednostek wysyłano też transporty zboża, ziemniaków, paszy oraz inne artykuły żywnościowe i przemysłowe 13. Jak wykazują źródła archiwalne w okresie od 13 maja 1945 do 10 lutego 1946 r. przesłano do poszczególnych jednostek WP blisko 5000 sztuk krów oraz innych zwierząt hodowlanych. Wnikliwe badania archiwaliów pozwalają stwierdzić, że były również słabsze punkty w niektórych fazach prac wykonywanych przez jednostki dywizji. I tak np. nie w pełni wykorzystaną była moc produkcyjna samych obiektów przemysłowych; występowały też oznaki braku dyscypliny i z tym związane nadużycia oraz przejawy niedbalstwa 14. Jednak te wypadki stanowiły margines głównego nurtu życia i pracy jednostek. Natomiast na podkreślenie zasługuje szczególnie duży wkład jednostek 1 dywizji w zagospodarowanie ziem Pomorza Zachodniego; zabezpieczyły one zakłady przemysłowe przed dewastacją, otoczyły opieką opuszczone majątki rolne, stworzyły własną bazę rolno-warzywną i, co bardzo ważne, przygotowały gospodarczo te tereny do osadnictwa cywilnego. W miarę napływu samych osadników następowało stopniowe przekazywanie majątków, a tym samym malała konieczność istnienia dywizji. Dlatego też ukazał się rozkaz naczelnego dowódcy LWP nr 0233/org. z dnia 6 września 1945 r. i III wiceministra ON nr 91/org. z dnia 13 listopada 1945 r. w sprawie stopniowej jej likwidacji 15. Jednocześnie z rozformowaniem dywizji postępowało przekazywanie majątków rolnych i wszelkich obiektów przemysłowych władzom cywilnym. Przed ostatecznym rozwiązaniem ukazał się rozkaz dowódcy 1 dywizji rolnogospodarczej 16 polecający sformować samodzielny batalion ochrony mienia wojskowego, który w pewnym stopniu kontynuował pracę dywizji. CHARAKTERYSTYKA ARCHIWALNA ZESPOŁÓW Materiały archiwalne dowództwa 1 dywizji rolno-gospodarczej i podległych jednostek tworzą macierzystą grupę zespołów. Najcenniejsze źródła zostały wytworzone przez samo dowództwo dywizji rolno-gospodarczej. Akta dowództwa stanowią zespół złożony, zawierający 98 jednostek archiwalnych, wytworzonych 12 CAW, III , k CAW, III , k. 528; III , k. 110 i 111; III , k. 21 i Sprawozdania i rozkazy dywizji: CAW, III , k. 21, 151, CAW, III , k. 311 oraz III-479-5, k Rozkaz nr 91 z dnia r. CAW, III-474-2, k

5 w okresie od maja 1945 do kwietnia 1946 r. Obok dowództwa 1 dywizji rolno-gospodarczej w grupie znajdują się inne zespoły, które zawierają następującą ilość akt: 1 pułk rolno-gospodarczy 32 j.a., 2 pułk rolno-gospodarczy 34 j.a., 3 pułk rolno-gospodarczy 41 j.a., 4 pułk rolnogospodarczy 32 j.a., 5 pułk rolno-gospodarczy 52 j.a., 6 pułk rolno-gospodarczy 68 j.a., Sąd Wojskowy 10 j.a. Łącznie więc ta macierzysta grupa zespołów zawiera 367 jednostek archiwalnych. Sam wytwór kancelaryjny był o wiele większy, o czym też świadczą zachowane spisy zniszczonych akt, w których jednak brak ścisłej informacji o ilości i rodzaju zniszczonych dokumentów. W czasie prac porządkowych przeprowadzonych już w CAW, wydzielono do zniszczenia 28 jednostek archiwalnych oczywistej makulatury. W trakcie inwentaryzacji w wielu przypadkach zachodziła potrzeba rozszerzenia tytulatury poszczególnych jednostek archiwalnych w stosunku do nadanej w kancelarii wytwórcy. Ponadto uległy korekcie daty krańcowe dla akt zgromadzonych w danej jednostce archiwalnej. Akta sporządzone są maszynowo i ręcznie, częściowo w języku rosyjskim, na dość różnorodnym jakościowo materiale. Część sporządzono niestarannie na lichym papierze i cieniutkiej bibułce co powoduje, że odczytanie tekstu często jest utrudnione. W zespołach znajduje się stosunkowo duża ilość teczek oprawionych w sztywne okładki, ksiąg zawierających ewidencję personalną, spisów inwentarza żywego i martwego oraz protokółów przekazania majątków władzom cywilnym. ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW Materiały archiwalne omawianej grupy zespołów stanowią bogate źródło wiadomości o stanie ziem Zachodniego Pomorza w latach Głównie jednak pozwalają badaczowi poznać i ocenić wkład jednostek 1 dywizji rolnogospodarczej w zagospodarowanie tych obszarów rolnych. Tam też są dowody czynnego udziału jednostek 1 dywizji rolno-gospodarczej w szerokim procesie integracji Ziem Zachodnich z centralnymi rejonami kraju. Na czoło w zespołach tych wysuwają się akta obrazujące proces organizacyjny dywizji i jej podległych jednostek oraz materiały informujące o zadaniach, wykonywanych pracach rolnych, i działalności gospodarczo-administracyjnej jednostek wojskowych na terenie poszczególnych rejonów. W rzędzie interesujących źródeł 161

6 wymienić należy: rozkazy o formowaniu oraz rozformowaniu dywizji i podległych pułków, protokóły przyjęcia oraz przekazania majątków rolnych i zakładów przetwórczych, plany pracy, meldunki informujące o zrealizowaniu powierzonych zadań w zakresie prac rolno-gospodarczych, szczegółowe wykazy inwentarza żywego i martwego. Na uwagę zasługują ponadto sprawozdania o ilości obsianych pól, spisy zakładów przetwórczych i meldunki o ich produkcji. O życiu wewnętrznym jednostek informowały rozkazy dzienne. Zachowane w CAW akta 1 dywizji rolno-gospodarczej wskazują na stosunkowo wysoki poziom kultury rolnej w majątkach oddanych w administrację jej jednostek. Świadczy o tym wyposażenie, ilość sprzętu rolnego i urządzeń technicznych w poszczególnych gospodarstwach oraz dość znaczna liczba zakładów przemysłu rolnego. Część z nich, w wyniku działań wojennych, została w dużym stopniu zniszczona. Jednak drobniejsze usterki zdołano usunąć i szybko je uruchomić. W pierwszej kolejności starano się doprowadzić do używalności zakłady, których surowiec ulegał zniszczeniu. W okresie wczesnego lata szczególnie narażone na zepsucie były ziemniaki przechowywane w poszczególnych majątkach. Aby temu zapobiec dowódca dywizji polecił [ ] wszystkie posiadane ziemniaki [...] za wyjątkiem tej ilości, która przeznaczona jest do wysłania koleją oraz na gospodarcze potrzeby i sadzenie, natychmiast wywieźć do zakładów przetwórczych (gorzelni, krochmalni i suszarni) celem otrzymania odpowiedniej produkcji 17. Uruchomiono więc gorzelnie oraz inne zakłady przemysłowe jak młyny, mleczarnie, masarnie itp. Obok tych przystąpiły do pracy warsztaty mechaniczne naprawy sprzętu rolniczego i ciągników, które jak wynika z meldunków i sprawozdań przyczyniły się w dużym stopniu do używalności różnego typu kosiarek, młockarni, ciągników i innych niezbędnie potrzebnych urządzeń gospodarczych. Rozkaz dowódcy dywizji polecał wprost [ ] w pierwszym rzędzie zorganizować pracę dla remontowania traktorów i samochodów, jako niezbędnych dla zbiorów zboża 18. Oczywiście, w początkowym okresie gospodarowania, nie od razu osiągnięto większe sukcesy w produkcji przemysłowej. Składało się na to wiele przyczyn. 17 Rozkaz dowódcy 1 DR-G z dnia r. CAW, III , k Rozkaz dowódcy 1 DR-G nr 281 z dnia r. CAW, III , k W jednym z raportów kierownik warsztatów informował o ilości wyremontowanego sprzętu rolniczego w okresie od 9.06 do r. CAW, III-472-1, k

7 Między innymi powodem było stopniowe wyczerpywanie się paliwa stałego i płynnego, brak odpowiednich fachowców oraz w dużym stopniu części zamiennych. Również dopływ energii elektrycznej jako siły napędowej wielu zakładów był poważnie ograniczony. Sieć elektryczna wysokiego napięcia w dużym stopniu była zniszczona lub poważnie uszkodzona. W jednym z meldunków zachowanym w zespole, dowódca 1 pułku rolno-gospodarczego pisał, że uruchomienie dotychczas nieczynnych zakładów przetwórczych, jak również maszyn znajdujących się w poszczególnych majątkach jest uzależnione wyłącznie od naprawy sieci elektrycznej wysokiego napięcia 19. Ponadto pracę utrudniał brak środków łączności. Z tych i wielu innych powodów, w zakresie produkcji przemysłowej jednostki dywizji nie miały większych sukcesów. Wykorzystaniem pełnego potencjału produkcyjnego zakładów przemysłowych zajęły się w późniejszym okresie władze cywilne, które przejęły je wraz z gospodarstwami rolnymi od jednostek dywizji. Uzupełnieniem wspomnianych źródeł archiwalnych są różnego rodzaju zestawienia statystyczne oraz wykazy informujące o stanie ilościowym i jakościowym poszczególnych urządzeń będących w dyspozycji jednostek. Na uwagę zasługuje wykaz obrazujący stan ilościowy zakładów przemysłowych przyjętych przez dywizję. W początkowym okresie z 90 przyjętych zakładów uruchomiono 30 (III , k. 14). Podobne zestawienia informują również o stanie maszyn i narzędzi rolniczych 20. Interesującymi źródłami, które odnoszą się do zadań jednostek dywizji są plany zbioru zbóż i zasiewów jesiennych, sprawozdania o stanie omłotów i zasobach paszowych. Z akt wynika, że plan zasiewu ozimych w pułkach 1 dywizji rolnogospodarczej jesienią roku 1945 wynosił ogółem ha; a obszar ziemi obsianej trawami wieloletnimi i jednorocznymi ha. (III , k. 171). Zainteresować mogą też zestawienia ilościowe przyjętych i przekazanych zwierząt hodowlanych, z których wynika, że ogólna ilość inwentarza żywego (według danych na dzień 15 maja 1945 r.) wynosiła sztuk (III , k. 11). Na uwagę zasługują także materiały dotyczące samej hodowli zwierząt. Gospodarka hodowlana na terenach administrowanych przez dywizję była rozwinięta 19 Meldunek dowódcy 1 pułku rolno-gospodarczego z dnia r. CAW, III , k Zachował się pełny protokół przejęcia przez dywizję rolno-gospodarczą całego stanu majątkowego (III ). Tego rodzaju źródła występują też w innych jednostkach archiwalnych ujętych w inwentarzu, których tytuły dość wiernie odzwierciedlają zawartość aktową. 163

8 dość dobrze. Oczywiście, nie były to pełne stany inwentarza żywego, ponieważ zwierzęta hodowlane były dotkliwie narażone na działania wojenne i znaczna ich część uległa wyniszczeniu. W czasie przyjmowania majątków przez jednostki dywizji, wiele zwierząt hodowlanych w dużym stopniu osłabionych głodem i chorobami szukało pożywienia na polach i w lasach, co w okresie zimy stwarzało poważne trudności. Informacje na ten temat dostarczają znajdujące się w zespołach meldunki dywizji, w których dowódca, oceniając stan przyrostu zwierząt hodowlanych, pisał: Po przejściu działań wojennych przez tereny jakie zajmuje 1 dywizja rolnogospodarcza, gospodarstwa rolne zostały porzucone przez właścicieli, tak że inwentarz żywy znalazł się w trudnych warunkach, bez opieki i dozoru. Okres ten przypadł podczas zimy nic też dziwnego, że warunki bytowania dla zwierząt były szczególnie ciężkie oprócz głodu cierpiały chłód, co wybitnie odbiło się na ich zdrowotności i produktywności 21. Dalsze meldunki znajdujące się w zespole dywizji obrazują stan zwierząt chorych. Ponadto zachował się też rozkaz omawiający sytuację weterynaryjną w jednostkach 22. Dużym nakładem sił i środków dowództwo dywizji zorganizowało leczenie zwierząt w ambulansach weterynaryjnych. Zwiększono częstotliwość kontroli mających na celu wykrycie chorób zakaźnych u zwierząt hodowlanych w majątkach dywizji. Podjęte środki zdrowotne i profilaktyczne wpłynęły na znaczną ich poprawę. Świadczy o tym notatka dowódcy dywizji (III , k. 66). Czytamy w niej, że [ ] po wielkich trudach i staraniach poszczególnych kierowników majątków i dobrym zrozumieniu tej sprawy cel osiągnięto, albowiem pogłowie zwierzęce odżywiono, a zdrowotność jego wyraźnie poprawiono. Zorganizowano też, w ramach dywizji, specjalne kursy weterynaryjne (III , k. 203). Fachową opiekę pod względem zdrowotności zwierząt w dywizji sprawowało sześciu lekarzy weterynarii i kilku felczerów. Praktycznie każdy z nich sprawował nadzór weterynaryjny nad 50 majątkami rolno-gospodarczymi, zlokalizowanymi w pro- 21 CAW, III , k. 66. W Innej notatce czytamy, że,,inwentarz żywy w tym także konie w czasie formowania dywizji rolno-gospodarczej zbierane były z pól i lasów, z opuszczonych zagród (III , k. 122). 22 Według danych na dzień r. stan zwierząt chorych przedstawiał się następująco: 1) pryszczyca 20% do 30% całego pogłowia bydła (z tendencją do obniżenia się ilości zachorowań); 2) różyca do 30% ogólnego stanu trzody chlewnej, przebieg ostry, śmiertelność wielka; 3) pomór świń do 10%; 4) zołza u koni do 10% (przebieg łagodny); świerzb koni 5 do 10%. Meldunek dowódcy dywizji do szefa służby weterynaryjnej WP. CAW, III , k. 71. Rozkaz o sytuacji weterynaryjnej: III , k

9 mieniu do 100 km 23. Wśród interesujących akt są też rozkazy oraz zarządzenia dotyczące utrzymania właściwego porządku w administrowanych majątkach, meldunki o stanie zdrowotności inwentarza żywego i zwalczaniu chorób, protokóły uboju i badania mięsa oraz akty zejścia zwierząt. W zespole akt dowództwa dywizji stosunkowo mało źródeł dotyczy pracy aparatu polityczno-wychowawczego. Jednak te skromne informacje zawarte w rozkazach wskazują na fakt, że oficerowie polityczni w dużym stopniu przyczynili się do realizacji zadań, jakie stały przed dywizją. Szczególnie rozwijali oni pracę kulturalno-oświatową w jednostkach podległych. Rozkaz dowódcy dywizji polecał wprost [ ] prowadzić wychowawczą robotę wśród oficerów i żołnierzy w kierunku uświadamiania ich o ważności wykonywanej przez nich pracy z punktu widzenia interesów obrony Państwa Polskiego 24. Realizując plan działania aparat polityczny prowadził pracę propagandową, w ramach której wyjaśniano wagę wykonywanych czynności oraz mobilizowano do ofiarnej i uczciwej pracy na roli. O życiu wewnętrznym dość szczegółowo informują rozkazy dzienne dowództwa dywizji i poszczególnych pułków. Zachowały się one niemal w komplecie i również w pewnym stopniu mogą być źródłem dla tych, którzy interesują się dziejami jedynej w swoim rodzaju dywizji ludowego Wojska Polskiego. Dla badacza źródłem poznawczym mogą być też akta o charakterze ewidencyjno-personalnym, wśród których na uwagę zasługują imienne wykazy składu oficerskiego, spisy stanowisk etatowych, karty ewidencyjne stanu osobowego, zawierające m.in. szczegółowe dane personalne o podoficerach i szeregowcach 25. W grupie tej zachowały się też wykazy awansowanych i odznaczonych oraz listy żołnierzy skierowanych do innych jednostek. Na uwagę zasługują ponadto: ewidencja nadzwyczajnych wypadków oraz korespondencja w sprawach personalnych. Omawiane zespoły posiadają również niewielką, ale interesującą ilość akt sądowych, informujących o pracy sądu wojskowego oraz charakterze dokonywa- 23 W pojedynczych wypadkach odległości wynosiły do 200 km. Praktykę służby weterynaryjnej wykonywano zaprzęgiem konnym. CAW, III , k Rozkaz nr 5 z dnia r. CAW, III , k Najwięcej tego rodzaju materiału zgromadzono w teczkach: III-474-1, III-476-1, III

10 nych przestępstw. Wśród tych źródeł wymienić należy zarządzenia, instrukcje oraz okólniki traktujące o pracy i kompetencjach sądów polowych, czy też rozkazy własne. Ponadto materiałem poznawczym są protokóły z posiedzeń sądu (III ) i przesłuchań świadków (III ), wyroki sądu polowego (III-474-2) i szereg meldunków o ukaraniu. Na szczególną uwagę zasługują sprawozdania z działalności sądu, których uzupełnieniem jest korespondencja w sprawach dyscyplinarnych (III ). W zasadzie sprawozdań nie zachowało się wiele; jednak treść tych, które są, pozwala badaczowi szczegółowo prześledzić działalność służby sprawiedliwości oraz problematykę jej pracy. Na czoło zagadnień, obrazujących sytuację w dywizji, wysuwają się sprawy związane z likwidacją przestępstw natury gospodarczej. Prowadzono otwartą walkę z tymi, którzy dopuszczali się kradzieży mienia społecznego. Tego rodzaju wypadki miały miejsce przede wszystkim w początkowym okresie organizowania jednostek dywizji. Wówczas dał się zauważyć brak właściwej kontroli ze strony odpowiednich czynników, co sprzyjało stosowaniu nielegalnej praktyki. Stosowana przez służbę sprawiedliwości dywizji profilaktyka karna dodatnio wpływała na uzdrowienie sytuacji. Czynnikiem pozytywnym było też porządkowanie samych spraw administracyjnych, a przede wszystkim wprowadzenie ściślej kontroli finansowej. Z akt wytworzonych przez kancelarię sądu dywizji wynika, że zwrócona też była uwaga na samą dyscyplinę wojskową. Jeżeli chodzi o szeroką działalność profilaktyczno-wychowawczą, to stwierdza się w sprawozdaniach natrafiała ona na poważne trudności z uwagi na rozproszenie dywizji w terenie po wielu majątkach. Wśród wielu dokumentów prawnych stanowiących o samym procesie osadnictwa na Ziemiach Północnych i Zachodnich na uwagę badacza zasługuje ważny rozkaz nr 141 Naczelnego Dowództwa Wojska Polskiego z dnia 5 lipca 1945 r. Nakazywał on wszystkim dowódcom jednostek ożywić i szeroko rozwinąć akcję osiedlania się rodzin wojskowych. Zgodnie z założeniami władz naczelnych do końca lipca każda jednostka, do pułku włącznie, miała zabezpieczyć własnymi środkami zamieszkanie kilkudziesięciu rodzin i objęcie pozostawionych gospodarstw rolnych. Rozkaz ujmował ogólne zasady nadania kierunku akcji osadnictwa wśród rodzin wojskowych. Naczelne Dowództwo WP przywiązywało duże znaczenie do tej akcji, wymagającej [ ] wytężenia woli, pomysłowości, inicjatywy, a szczególnie doboru odpowiednich kierowników-organizatorów. (III-475-1, k. 32). Działalność jedno- 166

11 stek wojskowych w kierunku prowadzenia osadnictwa miała szczególne znaczenie, gdyż realizowana była jako przykładowa i przełomowa akcja. Dalsze archiwalia wskazują na ustawiczne zainteresowanie władz wojskowych sprawami zagospodarowania ziem powracających do Macierzy. Wykładnikiem troski o efektywny proces osadnictwa był rozkaz nr 220 NDWP z dnia 21 września 1945 r. nakazujący dowódcom okręgów, aby w porozumieniu z odpowiednimi władzami terenowymi zorganizowali komórki do spraw osadnictwa wojskowego. Ponadto polecono otoczyć właściwą opieką działające już zespoły osadnictwa przy poszczególnych jednostkach. Dla nadania osadnictwu szczególnego znaczenia oraz związania go z działalnością społeczną wystąpiono wówczas z inicjatywą utworzenia Związku Osadnictwa Wojskowego na Zachodzie (III-479-8, k. 43). Jak wynika z materiałów źródłowych przechowywanych w tej grupie zespołów, ukazujące się rozkazy Naczelnego Dowództwa WP miały swój bezpośredni związek z normatywami władz administracji państwowej. Nawiązywały one do zarządzeń Ministra Rolnictwa i Reform Rolnych, w których omawiane były zagadnienia osadnictwa w tym i wojskowego, stanowiącego podstawę przy zagospodarowywaniu Ziem Zachodnich i Północnych 26. Z uwagi na określoną funkcjonalność dywizji zachowało się stosunkowo dużo akt finansowych. Wymienić można przede wszystkim rozkazy i zarządzenia organów nadrzędnych i własne, określające postępowanie w zakresie prowadzenia całokształtu gospodarki finansowej, zapotrzebowania i rozliczenia kredytowe oraz protokóły kontroli. Do rzędu interesujących należą też księgi budżetowe, sprawozdania finansowe a wśród nich sporządzone w chwili likwidacji jednostek dywizji zapotrzebowania pieniężne i listy płacy (III ). Z tymi archiwaliami łączy się również korespondencja dość licznie występująca w komórkach kwatermistrzowskich. Ponadto zachowały się akta obrazujące działalność jednostek podległych dywizji w zakresie gospodarki rybnej i leśnej, sadownictwa, pszczelarstwa, przetworów 26 W zasadzie bezpośredni udział jednostek 1 dywizji rolno-gospodarczej w akcji osadniczej był stosunkowo mały. Powodem tego był nawał prac rolnych. Ponadto głównym zadaniem jednostek rolno-gospodarczych była uprawa i zbiór płodów rolnych oraz hodowla zwierząt. Po wykonaniu tych czynności dywizja została rozwiązana. Problemy związane z osadnictwem omawia J. M a l c z e w s k i, Udział ludowego Wojska Polskiego w zasiedlaniu i zagospodarowaniu Ziem Północnych i Zachodnich Polski w latach Polska Ludowa, t. 7, 1968, s. 121 i nast. Ponadto: M. W r z o s e k, Udział jednostek 1 dywizji rolnogospodarczej w zagospodarowaniu Pomorza Zachodniego w 1945 r. Przegląd Historyczny t. 49, z. 4, 1958, s. 738 i nast. 167

12 mlecznych, konserwacji skór itp. (III ). Obok wymienionych materiałów w zespołach znajdują się rozkazy Naczelnego Dowództwa WP wydawane z okazji rocznic oraz innych ważnych wydarzeń życia państwowego i wojskowego, w sprawie utrzymania dyscypliny wojskowej i naruszania tajemnicy służbowej. Materiały te mają jednak charakter ogólnowojskowy i nie wnoszą nowych wiadomości o organizacji dywizji czy pracach rolnych, które wykonywały podległe jednostki. Zachowały się także dowody świadczące o działalności jednostek dywizji w dziedzinie zabezpieczenia i ochrony przedmiotów kultury. Badacza zainteresować może jednostka archiwalna zawierająca korespondencję z tym związaną, a przede wszystkim zachowane wśród wytworu kancelarii dowództwa 5 pułku rolnogospodarczego pismo Dyrekcji Biblioteki Uniwersytetu w Poznaniu, potwierdzające odbiór księgozbioru złożonego z 6000 tomów, który zabezpieczyła przed ostateczną zagładą właśnie ta jednostka wojskowa (III ). * * * Z akt zachowanych w CAW wynika, że obok zadań gospodarczych jednostki dywizji spełniały ważną rolę w procesie odradzania się polskości oraz integracji Ziem Zachodnich z Macierzą. W początkowym okresie pionierskiej pracy, w wielu miejscowościach jednostki dywizji brały bezpośredni udział w tworzeniu ogniw administracji terenowej oraz organizacji społecznych i politycznych. Udzielały też skutecznej pomocy nielicznym rodzinom polskim osiadłym na tych terenach. Do największych osiągnięć jednostek dywizji działających na Pomorzu Zachodnim należy zaliczyć zebranie plonów, stworzenie własnej rolno-warzywnej bazy dla Wojska Polskiego, zagospodarowanie opuszczonych majątków, a tym samym przygotowanie korzystnych warunków dla osadnictwa, które rozwinęło się już w późniejszym okresie. Wszystkie te fakty, mające swoje odbicie w archiwaliach, świadczą dobitnie o tym, że wojsko swoją służbę dla Ojczyzny pojmowało i pojmuje nie tylko jako obowiązek jej obrony, ale również obowiązek niesienia społeczeństwu pomocy w każdej potrzebie. 168

AKTA ZESPOŁÓW JEDNOSTEK OCHRONY Z LAT 1944 1945. 1. Uwagi wstępne

AKTA ZESPOŁÓW JEDNOSTEK OCHRONY Z LAT 1944 1945. 1. Uwagi wstępne Czesław Tokarz AKTA ZESPOŁÓW JEDNOSTEK OCHRONY Z LAT 1944 1945 1. Uwagi wstępne Stosunkowo najmniej liczną grupę aktową jednostek bojowych z lat 1944 1945, przechowywanych w Centralnym Archiwum Wojskowym,

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ AKT DOWÓDZTWA ARTYLERII Z LAT Zarys organizacyjny

ZESPÓŁ AKT DOWÓDZTWA ARTYLERII Z LAT Zarys organizacyjny Janusz Gzyl ZESPÓŁ AKT DOWÓDZTWA ARTYLERII Z LAT 1951 1956 1. Zarys organizacyjny Opracowany na lata 1949 1955 plan rozwoju wojska, przewidywał znaczną rozbudowę artylerii zarówno naziemnej, jak i przeznaczonej

Bardziej szczegółowo

ZESPÓŁ AKT 3 ARMII WOJSKA POLSKIEGO ( r.) 1. Zarys organizacyjny

ZESPÓŁ AKT 3 ARMII WOJSKA POLSKIEGO ( r.) 1. Zarys organizacyjny Jan Szostak ZESPÓŁ AKT 3 ARMII WOJSKA POLSKIEGO (6.10. 15.11.1944 r.) 1. Zarys organizacyjny Plan rozbudowy Wojska Polskiego nakreślony w preliminarzu wydatków na utrzymanie wojska w okresie od 1 września

Bardziej szczegółowo

Inwentar z skar bowy zespołu nr : 24

Inwentar z skar bowy zespołu nr : 24 Inwentar z skar bowy zespołu nr : 24 Sygn. Tytuł Daty Rodzaj dok. Liczba s/k 1 Zarządzenia wyższych przełożonych stanowiące podstawę organizacji; etaty z wykazami zmian. 1970-1989 2 Etaty z wykazami zmian;

Bardziej szczegółowo

PUŁKI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO ( )

PUŁKI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO ( ) Anna Gąsiorowska PUŁKI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO (1943 1945) W niniejszym omówieniu uwzględniono zawartość aktową wytworzoną przez kancelarie pułków piechoty wchodzących w skład 1 pierwszych dziesięciu

Bardziej szczegółowo

ZASÓB AKTOWY ARCHIWUM WOJSK OCHRONY POGRANICZA Z LAT

ZASÓB AKTOWY ARCHIWUM WOJSK OCHRONY POGRANICZA Z LAT Adam Gnieciak ZASÓB AKTOWY ARCHIWUM WOJSK OCHRONY POGRANICZA Z LAT 1945 1948 W niedługim czasie po zakończeniu II wojny światowej, kiedy to siła zbrojna przechodziła na stopę pokojową, miał też miejsce

Bardziej szczegółowo

ARCHIWALIA DOWÓDZTWA 1 KORPUSU POLSKICH SIŁ ZBROJNYCH W ZSRR. 1. Sprawy organizacyjne

ARCHIWALIA DOWÓDZTWA 1 KORPUSU POLSKICH SIŁ ZBROJNYCH W ZSRR. 1. Sprawy organizacyjne Wiesław Bernaś ARCHIWALIA DOWÓDZTWA 1 KORPUSU POLSKICH SIŁ ZBROJNYCH W ZSRR 1. Sprawy organizacyjne Na mocy decyzji Państwowego Komitetu Obrony Związku Radzieckiego z dnia 10 sierpnia 1943 roku przystąpiono

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ARCHIWALNE CAW DOTYCZĄCE STANÓW LICZEBNYCH WOJSKA W LATACH Zarys organizacyjno-prawny

MATERIAŁY ARCHIWALNE CAW DOTYCZĄCE STANÓW LICZEBNYCH WOJSKA W LATACH Zarys organizacyjno-prawny Kazimierz Bar MATERIAŁY ARCHIWALNE CAW DOTYCZĄCE STANÓW LICZEBNYCH WOJSKA W LATACH 1918 1939 1. Zarys organizacyjno-prawny W związku z dekretem Rady Regencyjnej Królestwa Polskiego z dnia 12 października

Bardziej szczegółowo

ARCHIWALIA DOWÓDZTWA WOJSK LOTNICZYCH Zarys organizacyjny

ARCHIWALIA DOWÓDZTWA WOJSK LOTNICZYCH Zarys organizacyjny Jan Szostak ARCHIWALIA DOWÓDZTWA WOJSK LOTNICZYCH 1945 1949 1. Zarys organizacyjny Dynamiczny rozwój i wejście do działań bojowych w połowie 1944 roku oddziałów i związków taktycznych lotnictwa WP sprawiły,

Bardziej szczegółowo

JEDNOSTKI ZAPASOWE RODZAJÓW WOJSK Z LAT WOJNY ORAZ ICH AKTA. 1. Uwagi wstępne

JEDNOSTKI ZAPASOWE RODZAJÓW WOJSK Z LAT WOJNY ORAZ ICH AKTA. 1. Uwagi wstępne Anna Gąsiorowska JEDNOSTKI ZAPASOWE RODZAJÓW WOJSK Z LAT WOJNY ORAZ ICH AKTA 1. Uwagi wstępne Problematyka działalności i wytworu kancelaryjnego jednostek zapasowych występowała już na łamach Biuletynu.

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA AKT SZPITALI WOJSKOWYCH Z LAT

CHARAKTERYSTYKA AKT SZPITALI WOJSKOWYCH Z LAT Czesław Tokarz CHARAKTERYSTYKA AKT SZPITALI WOJSKOWYCH Z LAT 1943 1945 Jednym z istotnych działów pracy kwatermistrzostwa ludowego Wojska Polskiego, w okresie wojny, była działalność wojskowej służby zdrowia.

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA AKT SAMODZIELNYCH BRYGAD ZAPOROWYCH Z LAT PRZECHOWYWANYCH W CENTRALNYM ARCHIWUM WOJSKOWYM

CHARAKTERYSTYKA AKT SAMODZIELNYCH BRYGAD ZAPOROWYCH Z LAT PRZECHOWYWANYCH W CENTRALNYM ARCHIWUM WOJSKOWYM Czesław Tokarz CHARAKTERYSTYKA AKT SAMODZIELNYCH BRYGAD ZAPOROWYCH Z LAT 1944 1945 PRZECHOWYWANYCH W CENTRALNYM ARCHIWUM WOJSKOWYM Stosunkowo liczną grupę aktową w zasobach Centralnego Archiwum Wojskowego

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ARCHIWALNE JEDNOSTEK ZAPASOWYCH PIECHOTY Z OKRESU Zagadnienia organizacyjne

MATERIAŁY ARCHIWALNE JEDNOSTEK ZAPASOWYCH PIECHOTY Z OKRESU Zagadnienia organizacyjne Anna Gąsiorowska MATERIAŁY ARCHIWALNE JEDNOSTEK ZAPASOWYCH PIECHOTY Z OKRESU 1943 1945 1. Zagadnienia organizacyjne Sformowanie Armii Polskiej w ZSRR 1 wymagało stałego dopływu przeszkolonych, w możliwie

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1943 1945. 1. Uwagi wstępne

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1943 1945. 1. Uwagi wstępne Czesław Tokarz ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1943 1945 1. Uwagi wstępne Ludowe Wojsko Polskie, którego zalążkiem, były regularne jednostki utworzone na terenie Związku

Bardziej szczegółowo

Zespół akt Oddziału Personalnego WP, obok materiałów własnych zawiera odziedziczone po wojnie akta oddziałów i komórek personalnych instytucji i do-

Zespół akt Oddziału Personalnego WP, obok materiałów własnych zawiera odziedziczone po wojnie akta oddziałów i komórek personalnych instytucji i do- Roman Leszek Polkowski ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁU ODDZIAŁU PERSONALNEGO WOJSKA POLSKIEGO 1944 1945 Jeden z najbogatszych w materiały zespołów spośród tych, których inwentarze ukazały się ostatnio drukiem

Bardziej szczegółowo

CZTERDZIEŚCI LAT CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO

CZTERDZIEŚCI LAT CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Zygmunt Baranowski CZTERDZIEŚCI LAT CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Już po raz czterdziesty drugi ludowe Wojsko Polskie obchodzi swoje święto. 12 października 1943 roku żołnierze 1 Dywizji Piechoty im.

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO UWAGI WSTĘPNE

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO UWAGI WSTĘPNE Czesław Tokarz ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW SZKÓŁ OFICERSKICH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1943 1945 1. UWAGI WSTĘPNE Ludowe Wojsko Polskie, którego zalążkiem, były regularne jednostki utworzone na terenie Związku

Bardziej szczegółowo

ARCHIWALIA OBRAZUJĄCE POMOC MATERIAŁOWĄ ZSRR DLA LWP W LATACH 1943 1945 * * *

ARCHIWALIA OBRAZUJĄCE POMOC MATERIAŁOWĄ ZSRR DLA LWP W LATACH 1943 1945 * * * Czesław Tokarz ARCHIWALIA OBRAZUJĄCE POMOC MATERIAŁOWĄ ZSRR DLA LWP W LATACH 1943 1945 W kwietniu 1943 r. działający na terenie Związku Radzieckiego Związek Patriotów Polskich wszczął, uwieńczone powodzeniem,

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ARCHIWALNE DOWÓDZTWA WOJSK PANCERNYCH I ZMOTORYZOWANYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Zarys organizacyjny

MATERIAŁY ARCHIWALNE DOWÓDZTWA WOJSK PANCERNYCH I ZMOTORYZOWANYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Zarys organizacyjny Henryk Fabijański MATERIAŁY ARCHIWALNE DOWÓDZTWA WOJSK PANCERNYCH I ZMOTORYZOWANYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO 1944 1945 1. Zarys organizacyjny Powstanie Dowództwa Wojsk Pancernych i Zmotoryzowanych WP

Bardziej szczegółowo

SPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU. Nr 1, 1969

SPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU. Nr 1, 1969 SPIS ARTYKUŁÓW OGŁOSZONYCH W NUMERACH 1 5 BIULETYNU Nr 1, 1969 Rola i zadania wojskowej służby archiwalnej (Leszek Lewandowicz) Postępowanie z zespołami otwartymi w świetle wytycznych Naczelnej Dyrekcji

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ARCHIWALNE DO DZIEJÓW LOTNICTWA LWP W LATACH Zarys organizacyjny

MATERIAŁY ARCHIWALNE DO DZIEJÓW LOTNICTWA LWP W LATACH Zarys organizacyjny Michał Klimecki MATERIAŁY ARCHIWALNE DO DZIEJÓW LOTNICTWA LWP W LATACH 1943 1945 1. Zarys organizacyjny W Centralnym Archiwum Wojskowym przechowywany jest materiał źródłowy do dziejów lotnictwa LWP w okresie

Bardziej szczegółowo

ZESPOŁY AKT JEDNOSTEK KAWALERII Problemy organizacyjne

ZESPOŁY AKT JEDNOSTEK KAWALERII Problemy organizacyjne Tadeusz Kowalczyk ZESPOŁY AKT JEDNOSTEK KAWALERII 1944 1947 1. Problemy organizacyjne Druga wojna światowa była ostatnią, w której kawalerii używano na większą skalę, jako rodzaju broni. Niemal we wszystkich

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA AKT JEDNOSTEK INŻYNIERYJNO-SAPERSKICH LWP Z LAT Uwagi wstępne

CHARAKTERYSTYKA AKT JEDNOSTEK INŻYNIERYJNO-SAPERSKICH LWP Z LAT Uwagi wstępne Henryk Fabijański CHARAKTERYSTYKA AKT JEDNOSTEK INŻYNIERYJNO-SAPERSKICH LWP Z LAT 1943 1945 1. Uwagi wstępne Równolegle z formowaniem związków taktycznych i operacyjnych ludowego Wojska Polskiego tworzono

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE OBRAZUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ SĄDÓW WOJSKOWYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W OKRESIE WOJNY

MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE OBRAZUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ SĄDÓW WOJSKOWYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W OKRESIE WOJNY Alina Miętek MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE OBRAZUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ SĄDÓW WOJSKOWYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W OKRESIE WOJNY 1943 1945 Jedną z zasadniczych funkcji sądownictwa wojskowego jest oddziaływanie na żołnierzy

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW DOWÓDZTW DYWIZJI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z LAT WOJNY

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW DOWÓDZTW DYWIZJI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z LAT WOJNY Alina Miętek ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW DOWÓDZTW DYWIZJI PIECHOTY LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z LAT WOJNY 1943 1945 Spośród wszystkich rodzajów wojsk najpoważniejszą siłę bojową w ostatniej wojnie światowej

Bardziej szczegółowo

SPRAWY NADZORU NAD NARASTAJĄCYM ZASOBEM ARCHIWALNYM

SPRAWY NADZORU NAD NARASTAJĄCYM ZASOBEM ARCHIWALNYM Kazimierz Kostyra SPRAWY NADZORU NAD NARASTAJĄCYM ZASOBEM ARCHIWALNYM Właściwe kształtowanie narastającego zasobu archiwalnego nurtuje archiwistów od wielu lat. Jak wiadomo, problem ten znalazł swoje odbicie

Bardziej szczegółowo

WERYFIKACJA KLAUZUL TAJNOŚCI DOKUMENTÓW ARCHIWALNYCH WOJSKA POLSKIEGO WYTWORZONYCH PRZED DNIEM 10 MAJA 1990 ROKU

WERYFIKACJA KLAUZUL TAJNOŚCI DOKUMENTÓW ARCHIWALNYCH WOJSKA POLSKIEGO WYTWORZONYCH PRZED DNIEM 10 MAJA 1990 ROKU Bogusław Stachula WERYFIKACJA KLAUZUL TAJNOŚCI DOKUMENTÓW ARCHIWALNYCH WOJSKA POLSKIEGO WYTWORZONYCH PRZED DNIEM 10 MAJA 1990 ROKU Art. 21 ust. 1 oraz art. 86 ust. 2 ustawy z 22 stycznia 1999 roku o ochronie

Bardziej szczegółowo

AKTA INSTYTUCJI NAUKOWO-SZKOLNYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Z LAT 1918 1921

AKTA INSTYTUCJI NAUKOWO-SZKOLNYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Z LAT 1918 1921 Danuta Duszak AKTA INSTYTUCJI NAUKOWO-SZKOLNYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Z LAT 1918 1921 W latach 1918 1921 w składzie Ministerstwa Spraw Wojskowych istniały trzy instytucje o charakterze naukowo-szkolnym,

Bardziej szczegółowo

WYBRANE ARCHIWALIA DOTYCZĄCE PIERWSZEGO ETAPU REORGANIZACJI POKOJOWEJ LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W 1945 R.

WYBRANE ARCHIWALIA DOTYCZĄCE PIERWSZEGO ETAPU REORGANIZACJI POKOJOWEJ LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W 1945 R. Czesław Tokarz WYBRANE ARCHIWALIA DOTYCZĄCE PIERWSZEGO ETAPU REORGANIZACJI POKOJOWEJ LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W 1945 R. Zgromadzone w Centralnym Archiwum Wojskowym akta stanowią poważną bazę źródłową

Bardziej szczegółowo

SAMODZIELNY BATALION KOBIECY I JEGO AKTA Z LAT

SAMODZIELNY BATALION KOBIECY I JEGO AKTA Z LAT Bożena Szmagaj SAMODZIELNY BATALION KOBIECY I JEGO AKTA Z LAT 1943 1945 Udział kobiet w wojnie wyzwoleńczej narodu polskiego był zjawiskiem powszechnym. W obozach koncentracyjnych kobiety wiodły walkę

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE OBRAZUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ PROKURATUR WOJSKOWYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W OKRESIE WOJNY

MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE OBRAZUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ PROKURATUR WOJSKOWYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W OKRESIE WOJNY Alina Miętek MATERIAŁY ŹRÓDŁOWE OBRAZUJĄCE DZIAŁALNOŚĆ PROKURATUR WOJSKOWYCH LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO W OKRESIE WOJNY 1943 1945 Dnia 8 maja 1943 r. radio moskiewskie, a w ślad za nim Wolna Polska, organ

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY DO DZIEJÓW 2 ARMII WOJSKA POLSKIEGO Zagadnienia organizacyjne

MATERIAŁY DO DZIEJÓW 2 ARMII WOJSKA POLSKIEGO Zagadnienia organizacyjne Józef Milewski MATERIAŁY DO DZIEJÓW 2 ARMII WOJSKA POLSKIEGO 1944 1945 1. Zagadnienia organizacyjne Latem 1944 roku, z chwilą wkroczenia 1 Armii Polskiej w ZSRR u boku Armii Czerwonej na ziemie polskie,

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY DO DZIEJÓW JEDNOSTEK ARMII POLSKIEJ W ZSRR

MATERIAŁY DO DZIEJÓW JEDNOSTEK ARMII POLSKIEJ W ZSRR Roman Leszek Polkowski MATERIAŁY DO DZIEJÓW JEDNOSTEK ARMII POLSKIEJ W ZSRR Pojęcie 1 Armia Polska w ZSRR, często niesłusznie utożsamiane z 1 Armią Wojska Polskiego, obejmowało wszystkie polskie jednostki,

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA AKT SZTABU GENERALNEGO WP Z LAT Zarys organizacyjny

CHARAKTERYSTYKA AKT SZTABU GENERALNEGO WP Z LAT Zarys organizacyjny Wiesława Hiller CHARAKTERYSTYKA AKT SZTABU GENERALNEGO WP Z LAT 1945 1950 Zarys organizacyjny Po zakończeniu działań wojennych nastąpiła konieczność reorganizacji i rozbudowa Wojska Polskiego, dostosowana

Bardziej szczegółowo

Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej

Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej Źródło: http://ipn.jskinternet.pl/bip/rejestry-ewidencje-arc/kategorie/18,akta-wojskowych-organow-bezpieczenstwa-panstwa-u zyczone-przez-centralne-archiwum.html

Bardziej szczegółowo

Maria Baran Archiwalia organów kontroli administracji wojskowej okresu międzywojennego.

Maria Baran Archiwalia organów kontroli administracji wojskowej okresu międzywojennego. BIBLIOGRAFIA WAŻNIEJSZYCH PUBLIKACJI OGŁOSZONYCH DRUKIEM PRZEZ PRACOWNIKÓW WOJSKOWEJ SŁUŻBY ARCHIWALNEJ Maria Baran Archiwalia organów kontroli administracji wojskowej okresu międzywojennego. [W:] Wybrane

Bardziej szczegółowo

AKTA BIURA PERSONALNEGO MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys organizacyjny

AKTA BIURA PERSONALNEGO MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys organizacyjny Tadeusz Wawrzyński AKTA BIURA PERSONALNEGO MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1927 1939 Zarys organizacyjny W dniu 17 lutego 1927 roku z rozkazu ministra Spraw Wojskowych został zlikwidowany Oddział V Personalny

Bardziej szczegółowo

ARCHIWA OKRĘGÓW WOJSKOWYCH I RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH W WOJSKOWEJ SIECI ARCHIWALNEJ

ARCHIWA OKRĘGÓW WOJSKOWYCH I RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH W WOJSKOWEJ SIECI ARCHIWALNEJ Elżbieta Młynarska-Kondrat Zygmunt Kozak ARCHIWA OKRĘGÓW WOJSKOWYCH I RODZAJÓW SIŁ ZBROJNYCH W WOJSKOWEJ SIECI ARCHIWALNEJ Celem artykułu jest przedstawienie działalności i roli archiwów OW i RSZ, obecnych

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ARCHIWALNE 1 KORPUSU PANCERNEGO Z LAT

MATERIAŁY ARCHIWALNE 1 KORPUSU PANCERNEGO Z LAT Henryk Fabijański MATERIAŁY ARCHIWALNE 1 KORPUSU PANCERNEGO Z LAT 1944 1945 Problematyka dotycząca działań bojowych 1 korpusu pancernego z najeźdźcą hitlerowskim znalazła już swoje odbicie w kilku publikacjach

Bardziej szczegółowo

CHARAKTERYSTYKA AKT DEPARTAMENTU INTENDENTURY MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH

CHARAKTERYSTYKA AKT DEPARTAMENTU INTENDENTURY MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zbigniew Rzeszótko CHARAKTERYSTYKA AKT DEPARTAMENTU INTENDENTURY MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1918 1939 Dekretem z dnia 26 października 1918 roku Rada Regencyjna Królestwa Polskiego przekształciła Komisję

Bardziej szczegółowo

ORGANIZACJA I DZIAŁALNOŚĆ APARATU MOBILIZACYJNEGO LWP W LATACH W ŚWIETLE ŹRÓDEŁ ARCHIWALNYCH

ORGANIZACJA I DZIAŁALNOŚĆ APARATU MOBILIZACYJNEGO LWP W LATACH W ŚWIETLE ŹRÓDEŁ ARCHIWALNYCH Wincenty Romanowski ORGANIZACJA I DZIAŁALNOŚĆ APARATU MOBILIZACYJNEGO LWP W LATACH 1943 1945 W ŚWIETLE ŹRÓDEŁ ARCHIWALNYCH Jednym z ciekawszych zespołów akt ludowego Wojska Polskiego przechowywanym w Centralnym

Bardziej szczegółowo

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW REJONOWYCH KOMEND UZUPEŁNIEŃ

ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW REJONOWYCH KOMEND UZUPEŁNIEŃ Alina Miętek ZAWARTOŚĆ AKTOWA ZESPOŁÓW REJONOWYCH KOMEND UZUPEŁNIEŃ 1944 1945 Problem organizowania terenowego aparatu mobilizacji i uzupełnień LWP w okresie zbliżania się jednostek armii polskiej do własnego

Bardziej szczegółowo

Ruszył nabór do trzeciego turnusu służby przygotowawczej w wojsku

Ruszył nabór do trzeciego turnusu służby przygotowawczej w wojsku Ruszył nabór do trzeciego turnusu służby przygotowawczej w wojsku Na dzień dobry w wojsku zarobki wynoszą ok. 2,5 tys. zł na rękę. Do tego dochodzi "trzynastka", różnego rodzaju dodatki oraz nagrody. Wojsko

Bardziej szczegółowo

AKTA WYTWORZONE W WYNIKU DZIAŁALNOŚCI WICEMINISTRÓW SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego

AKTA WYTWORZONE W WYNIKU DZIAŁALNOŚCI WICEMINISTRÓW SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego Kazimierz Bar AKTA WYTWORZONE W WYNIKU DZIAŁALNOŚCI WICEMINISTRÓW SPRAW WOJSKOWYCH 1919 1939 Zarys rozwoju organizacyjnego Ministerstwo Spraw Wojskowych zostało utworzone 26 października 1918 roku przez

Bardziej szczegółowo

Inwentar z skar bowy zespołu nr : 292

Inwentar z skar bowy zespołu nr : 292 Inwentar z skar bowy zespołu nr : 292 Sygn. Tytuł Daty Rodzaj dok. Liczba s/k 1 Rozkazy, zarządzenia wyższych przełożonych stanowiące podstawę organizacji i zakresu działania; etat nr 58/046; wytyczne

Bardziej szczegółowo

AKTA DEPARTAMENTU I BRONI GŁÓWNYCH I WOJSK TABOROWYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego

AKTA DEPARTAMENTU I BRONI GŁÓWNYCH I WOJSK TABOROWYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego Ewa Zasada AKTA DEPARTAMENTU I BRONI GŁÓWNYCH I WOJSK TABOROWYCH MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1920 1921 Zarys rozwoju organizacyjnego Departament I Broni Głównych Wojsk Taborowych powstał z dniem 1 marca

Bardziej szczegółowo

ARCHIWALIA GŁÓWNEGO ZARZĄDU INFORMACJI MON

ARCHIWALIA GŁÓWNEGO ZARZĄDU INFORMACJI MON Wanda Roman ARCHIWALIA GŁÓWNEGO ZARZĄDU INFORMACJI MON Dnia 30 września 1944 roku Naczelnego Dowódca Wojska Polskiego, gen. Michał Rola-Żymierski podpisał rozkaz i ustawę o Zarządzie Informacji Naczelnego

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY DO DZIEJÓW UTRWALANIA WŁADZY LUDOWEJ W LATACH W AKTACH ZESPOŁU POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO

MATERIAŁY DO DZIEJÓW UTRWALANIA WŁADZY LUDOWEJ W LATACH W AKTACH ZESPOŁU POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO Bożena Szmagaj MATERIAŁY DO DZIEJÓW UTRWALANIA WŁADZY LUDOWEJ W LATACH 1945 1949 W AKTACH ZESPOŁU POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO Lata 1945 1949 stanowią dla Polski okres przełomowy, obfitujący w wydarzenia,

Bardziej szczegółowo

Dziennik Ustaw z 2010 r. Nr 54 poz. 325 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 12 marca 2010 r.

Dziennik Ustaw z 2010 r. Nr 54 poz. 325 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 12 marca 2010 r. Dziennik Ustaw z 2010 r. Nr 54 poz. 325 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 12 marca 2010 r. w sprawie przeszkolenia wojskowego absolwentów szkół wyższych (Dz. U. z dnia 6 kwietnia 2010 r.)

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 28 stycznia 2019 r. Poz. 158 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 9 stycznia 2019 r.

Warszawa, dnia 28 stycznia 2019 r. Poz. 158 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 9 stycznia 2019 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 28 stycznia 2019 r. Poz. 158 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 stycznia 2019 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie mianowania na

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 103/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

DECYZJA Nr 103/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ Departament Wychowania i Promocji Obronności Warszawa, dnia 12 kwietnia 2013 r. Poz. 108 DECYZJA Nr 103/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 10 kwietnia 2013 r. w sprawie wprowadzenia odznaki pamiątkowej,

Bardziej szczegółowo

ARCHIWUM POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO

ARCHIWUM POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO Ewa Raniszewska ARCHIWUM POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO 1970 1982 W 1982 roku mija 35 lat od chwili ukazania się rozkazu ministra Obrony Narodowej o utworzeniu Archiwum DOW-II, które przekształcono później

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 14 sierpnia 2013 r. Poz DECYZJA Nr 230/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 14 sierpnia 2013 r.

Warszawa, dnia 14 sierpnia 2013 r. Poz DECYZJA Nr 230/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 14 sierpnia 2013 r. Warszawa, dnia 14 sierpnia 2013 r. Poz. 212 Zarząd Organizacji i Uzupełnień P1 DECYZJA Nr 230/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 14 sierpnia 2013 r. w sprawie zasad budowy struktur dowództw i innych

Bardziej szczegółowo

OPRACOWANIA DOTYCZĄCE WOJNY POLSKO-SOWIECKIEJ W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO

OPRACOWANIA DOTYCZĄCE WOJNY POLSKO-SOWIECKIEJ W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Jerzy Ciesielski OPRACOWANIA DOTYCZĄCE WOJNY POLSKO-SOWIECKIEJ 1919 1920 W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Centralne Archiwum Wojskowe gromadzi i przechowuje w zasadzie tylko akta wytworzone przez

Bardziej szczegółowo

UWAGI O STRUKTURALNO-RZECZOWO-CHRONOLOGICZNYM UKŁADZIE AKT

UWAGI O STRUKTURALNO-RZECZOWO-CHRONOLOGICZNYM UKŁADZIE AKT Wiesław Bernaś, Zdzisław Lisek UWAGI O STRUKTURALNO-RZECZOWO-CHRONOLOGICZNYM UKŁADZIE AKT Układ strukturalno-chronologiczno-rzeczowy akt przyjęty został w Centralnym Archiwum Wojskowym podczas opracowywania

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY DOTYCZĄCE PIERWSZEGO CAŁKOWITEGO ROZMINOWANIA TERYTORIUM POLSKI W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO

MATERIAŁY DOTYCZĄCE PIERWSZEGO CAŁKOWITEGO ROZMINOWANIA TERYTORIUM POLSKI W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Roman Leszek Polkowski MATERIAŁY DOTYCZĄCE PIERWSZEGO CAŁKOWITEGO ROZMINOWANIA TERYTORIUM POLSKI W ZBIORACH CENTRALNEGO ARCHIWUM WOJSKOWEGO Zagadnienie tak ważne dla odradzającej się Polski, jakim było

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 297/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 17 lipca 2014 r.

DECYZJA Nr 297/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 17 lipca 2014 r. Warszawa, dnia 17 lipca 2014 r. Poz. 246 Departament Wychowania i Promocji Obronności DECYZJA Nr 297/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 17 lipca 2014 r. w sprawie zaopatrywania w prasę komórek i jednostek

Bardziej szczegółowo

ARCHIWALIA DEPARTAMENTU UZUPEŁNIEŃ MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego

ARCHIWALIA DEPARTAMENTU UZUPEŁNIEŃ MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH Zarys rozwoju organizacyjnego Ewa Tarkota ARCHIWALIA DEPARTAMENTU UZUPEŁNIEŃ MINISTERSTWA SPRAW WOJSKOWYCH 1928 1939 1. Zarys rozwoju organizacyjnego Od 6 sierpnia 1928 roku rozpoczęło swoją działalność Biuro Uzupełnień, powołane rozkazem

Bardziej szczegółowo

ARCHIWUM POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO W LATACH 1947 1969

ARCHIWUM POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO W LATACH 1947 1969 Zygmunt Gołębiowski ARCHIWUM POMORSKIEGO OKRĘGU WOJSKOWEGO W LATACH 1947 1969 Materiały zgromadzone w archiwach wojskowych umożliwiają badania nad historią wojen i rozwojem siły zbrojnej w okresie pokojowym.

Bardziej szczegółowo

Opis struktury zagadnień rozważanych w obszarach badawczych projektu Quality of Life w czasie spotkania #1 Perspektywa Dynamiki Systemów

Opis struktury zagadnień rozważanych w obszarach badawczych projektu Quality of Life w czasie spotkania #1 Perspektywa Dynamiki Systemów Opis struktury zagadnień rozważanych w obszarach badawczych projektu Quality of Life w czasie spotkania #1 Perspektywa Dynamiki Systemów Elementy określone przez liderów sekcji w obszarze Bezpieczna Żywność

Bardziej szczegółowo

PROGRAM UPOWSZECHNIANIA ZNAJOMOŚCI PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE ZWIERZĄT WŚRÓD ROLNIKÓW W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM NA LATA

PROGRAM UPOWSZECHNIANIA ZNAJOMOŚCI PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE ZWIERZĄT WŚRÓD ROLNIKÓW W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM NA LATA PROGRAM UPOWSZECHNIANIA ZNAJOMOŚCI PRZEPISÓW USTAWY O OCHRONIE ZWIERZĄT WŚRÓD ROLNIKÓW W WOJEWÓDZTWIE OPOLSKIM NA LATA 2019-2020 1 I WSTĘP Poniższy dokument Program upowszechniania znajomości przepisów

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 334/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ

DECYZJA Nr 334/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ Warszawa, dnia 19 listopada 2013 r. Poz. 297 Departament Wychowania Promocji Obronności DECYZJA Nr 334/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 18 listopada 2013 r. w sprawie wprowadzenia odznaki pamiątkowej,

Bardziej szczegółowo

JUCHOWO. Projekt Wiejski. Projekt Wiejski. Juchowo - Kądzielna - Radacz

JUCHOWO. Projekt Wiejski. Projekt Wiejski. Juchowo - Kądzielna - Radacz Juchowo - Kądzielna - Radacz Fundacja im. Stanisława Karłowskiego rok założenia 2001 organizacja pożytku publicznego LOKALIZACJA GDAŃSK Województwo: zachodniopomorskie BERLIN POZNAŃ WARSZAWA Powiat: szczecinecki

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 17 grudnia 2013 r. Poz. 340

Warszawa, dnia 17 grudnia 2013 r. Poz. 340 Biuro Koordynacyjne SG WP Warszawa, dnia 17 grudnia 2013 r. Poz. 340 DECYZJA Nr 388/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 17 grudnia 2013 r. w sprawie określenia funkcji i zadań administratorów w systemie

Bardziej szczegółowo

Warszawa, dnia 19 stycznia 2012 r. Pozycja 72 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 4 stycznia 2012 r.

Warszawa, dnia 19 stycznia 2012 r. Pozycja 72 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 4 stycznia 2012 r. DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 19 stycznia 2012 r. Pozycja 72 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 4 stycznia 2012 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie postępowania

Bardziej szczegółowo

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY

GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY GŁÓWNY URZĄD STATYSTYCZNY Informacja o wstępnych wynikach Powszechnego spisu rolnego 2010 Warszawa, 2011-06-30 Powszechny Spis Rolny z 2010 r. (PSR 2010) był pierwszym spisem realizowanym od czasu przystąpienia

Bardziej szczegółowo

Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej Nr 4 z dnia r., poz. 20

Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej Nr 4 z dnia r., poz. 20 Dziennik Urzędowy Ministra Obrony Narodowej Nr 4 z dnia 17.03.2005 r., poz. 20 ZARZĄDZENIE NR 5/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 3 marca 2005 r. w sprawie organizacji archiwów wyodrębnionych jednostek

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 8/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 11 stycznia 2017 r.

DECYZJA Nr 8/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 11 stycznia 2017 r. Warszawa, dnia 13 stycznia 2017 r. Poz. 7 Departament Edukacji, Kultury i Dziedzictwa DECYZJA Nr 8/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 11 stycznia 2017 r. w sprawie wprowadzenia odznaki pamiątkowej oraz

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN ORGANIZACYJNY NAUCZYCIELSKIEGO KOLEGIUM JĘZYKÓW OBCYCH w KALISZU

REGULAMIN ORGANIZACYJNY NAUCZYCIELSKIEGO KOLEGIUM JĘZYKÓW OBCYCH w KALISZU Załącznik Nr 1 do Zarządzenia Nr 15/2005 Dyrektora NKJO Kaliszu z dnia 29.12.2005 REGULAMIN ORGANIZACYJNY NAUCZYCIELSKIEGO KOLEGIUM JĘZYKÓW OBCYCH w KALISZU I. OGÓLNE ZASADY FUNKCJONOWANIA 1. Nauczycielskie

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 24 lutego 2015 r. Poz. 250 OBWIESZCZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 4 lutego 2015 r. w sprawie ogłoszenia jednolitego tekstu rozporządzenia

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN STANOWISKA KIEROWANIA KOMENDANTA POWIATOWEGO. Rozdział 1. Organizacja Powiatowego Stanowiska Kierowania

REGULAMIN STANOWISKA KIEROWANIA KOMENDANTA POWIATOWEGO. Rozdział 1. Organizacja Powiatowego Stanowiska Kierowania Załącznik Nr 4 do regulaminu organizacyjnego KP PSP w Jędrzejowie REGULAMIN STANOWISKA KIEROWANIA KOMENDANTA POWIATOWEGO Rozdział 1 Organizacja Powiatowego Stanowiska Kierowania 1 1. Powiatowe Stanowisko

Bardziej szczegółowo

INFORMACJA STATYSTYCZNA 0 SPISIE ROLNICZYM STAN W CZERWCU 1974 R.

INFORMACJA STATYSTYCZNA 0 SPISIE ROLNICZYM STAN W CZERWCU 1974 R. f Hj 1/' MIEJSKI URZĄD STATYSTYCZNY WE WROCŁAWIU V ixm1u Do użytku służbowego Eg z. Nr 5J30 IhB INFORMACJA STATYSTYCZNA 0 SPISIE ROLNICZYM STAN W CZERWCU 1974 R. (^BIBLIOTEKA V\\ V : Zeszyt Nr. 10 Wrocław

Bardziej szczegółowo

Regulamin Organizacyjny Gminnej Biblioteki Publicznej w Zakrzówku Wydanie: 01

Regulamin Organizacyjny Gminnej Biblioteki Publicznej w Zakrzówku Wydanie: 01 Gminna Biblioteka Publiczna w Zakrzówku ul. Żeromskiego 24 B, 23 213 Zakrzówek tel/fax: (81) 821 50 36 biblioteka@zakrzowek.gmina.pl www.gbp.zakrzowek.gmina.pl Regulamin Organizacyjny Regulamin Organizacyjny

Bardziej szczegółowo

Biomasa uboczna z produkcji rolniczej

Biomasa uboczna z produkcji rolniczej Biomasa uboczna z produkcji rolniczej dr Zuzanna Jarosz Warsztaty Systemy informacji o wpływie zmian klimatu i zasobach biomasy Puławy, 01 grudnia 2015 r. Głównym postulatem Unii Europejskiej, a także

Bardziej szczegółowo

I. Stopnie strzeleckie

I. Stopnie strzeleckie I. Stopnie strzeleckie 1. Stopnie strzeleckie dzielą się na trzy kategorie analogicznie do korpusów osobowych: a/ korpus strzelecki - Strzelec ZS - starszy strzelec ZS - sekcyjny ZS - drużynowy ZS b/ korpus

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 90/MON. z dnia 9 kwietnia 2002 r.

DECYZJA Nr 90/MON. z dnia 9 kwietnia 2002 r. Gen. Zarz. Operacyjny 62 DECYZJA Nr 90/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 kwietnia 2002 r. w sprawie funkcjonowania sportu w Siłach Zbrojnych Rzeczypospolitej Polskiej. Na podstawie 1 pkt 13 lit. g)

Bardziej szczegółowo

Nr Informacja. Przewidywana produkcja głównych upraw rolniczych i ogrodniczych w 2004 r. KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ

Nr Informacja. Przewidywana produkcja głównych upraw rolniczych i ogrodniczych w 2004 r. KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ KANCELARIA SEJMU BIURO STUDIÓW I EKSPERTYZ WYDZIAŁ ANALIZ EKONOMICZNYCH I SPOŁECZNYCH Przewidywana produkcja głównych upraw rolniczych i ogrodniczych w 2004 r. Wrzesień 2004 Dorota Stankiewicz Informacja

Bardziej szczegółowo

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ DZIENNIK USTAW RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ Warszawa, dnia 29 lutego 2016 r. Poz. 260 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 29 lutego 2016 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie mianowania na stopnie

Bardziej szczegółowo

Tradycje. 1. Historia administracji wojskowej w Rzeszowie w latach

Tradycje. 1. Historia administracji wojskowej w Rzeszowie w latach Tradycje 1. Historia administracji wojskowej w Rzeszowie w latach 1918 1975 Tradycje administracji wojskowej w Rzeszowie sięgają początku naszej niepodległości. 20 listopada 1918 roku z rozkazu gen. Stanisława

Bardziej szczegółowo

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA

EGZAMIN POTWIERDZAJĄCY KWALIFIKACJE W ZAWODZIE Rok 2019 CZĘŚĆ PRAKTYCZNA Arkusz zawiera informacje prawnie chronione do momentu rozpoczęcia egzaminu Układ graficzny CKE 2018 Nazwa kwalifikacji: Opracowywanie materiałów archiwalnych Oznaczenie kwalifikacji: A.64 Numer zadania:

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 225/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2013 r.

DECYZJA Nr 225/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2013 r. Warszawa, dnia 13 sierpnia 2013 r. Poz. 206 Zarząd Organizacji i Uzupełnień P1 DECYZJA Nr 225/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 9 sierpnia 2013 r. w sprawie określenia kompetencji i trybu postępowania

Bardziej szczegółowo

3. SK ( i stały dyżur) w Urzędzie Gminy Łaziska, uruchamia się na polecenie Wojewody Lubelskiego w celu:

3. SK ( i stały dyżur) w Urzędzie Gminy Łaziska, uruchamia się na polecenie Wojewody Lubelskiego w celu: Załącznik do Zarządzenia nr 0050.71.2011 Wójta Gminy Łaziska z dn.18.10.2011r. I N S T R U K C J A działania Stanowiska Kierowania (SK) Wójta Gminy Łaziska w czasie pokoju w razie wewnętrznego lub zewnętrznego

Bardziej szczegółowo

71 ZARZĄDZENIE NR 678 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI

71 ZARZĄDZENIE NR 678 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI 71 ZARZĄDZENIE NR 678 KOMENDANTA GŁÓWNEGO POLICJI z dnia 17 czerwca 2005 r. w sprawie zasad prowadzenia przez przełożonych dokumentacji w sprawach związanych ze stosunkiem służbowym policjantów oraz sposobu

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 454/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 17 listopada 2014 r.

DECYZJA Nr 454/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 17 listopada 2014 r. Warszawa, dnia 18 listopada 2014 r. Poz. 367 Departament Wychowania i Promocji Obronności DECYZJA Nr 454/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 17 listopada 2014 r. w sprawie wprowadzenia odznaki pamiątkowej

Bardziej szczegółowo

HISTORIA I TRADYCJE. Zgodnie z Decyzją Nr 154/MON Ministra Obrony Narodowejz dnia 19 listopada 2018 r. Pułk przejął:

HISTORIA I TRADYCJE. Zgodnie z Decyzją Nr 154/MON Ministra Obrony Narodowejz dnia 19 listopada 2018 r. Pułk przejął: HISTORIA HISTORIA I TRADYCJE Na podstawie Decyzji Nr Z- 2 /Org./P1 Ministra Obrony Narodowej z dnia 9 stycznia 2017 r. oraz Decyzji Nr Z-17/Org./P1 Ministra Obrony Narodowej z dnia 6 marca 2017 r. w sprawie

Bardziej szczegółowo

REGULAMIN ORGANIZACYJNY

REGULAMIN ORGANIZACYJNY REGULAMIN ORGANIZACYJNY Gimnazjum nr 3 im. Podróżników i Odkrywców Polskich w Oleśnicy I. OGÓLNE ZASADY FUNKCJONOWANIA REGULAMINU ORGANIZACYJNEGO: 1. Gimnazjum nr 3 im. Podróżników i Odkrywców Polskich

Bardziej szczegółowo

R o g o w o, g m. R o g o w o

R o g o w o, g m. R o g o w o S T A R O Ś C I N A D O Ż Y N E K B o g u s ł a w a Ś w i e ż a w s k a R o g o w o, g m. R o g o w o Przez wiele lat prowadziła z mężem gospodarstwo rolne. Obecnie pomaga synowi w prowadzeniu rodzinnego

Bardziej szczegółowo

UWAGI ANALITYCZNE... 19

UWAGI ANALITYCZNE... 19 SPIS TREŚCI PRZEDMOWA... 3 UWAGI METODYCZNE... 9 Wprowadzenie... 9 Zakres i tematyka Powszechnego Spisu Rolnego... 10 Ważniejsze definicje, pojęcia spisowe i zasady spisywania... 12 Ważniejsze grupowania

Bardziej szczegółowo

Rodzaje inwentaryzacji

Rodzaje inwentaryzacji 2 Rodzaje inwentaryzacji 015-186_INWENTARYZACJA_rozdz_1-6.indd 17 10/12/2016 12:23:29 PM INWENTARYZACJA W JEDNOSTKACH SEKTORA FINANSÓW PUBLICZNYCH przeprowadzanie, rozliczanie i dokumentowanie Ze względu

Bardziej szczegółowo

MATERIAŁY ARCHIWALNE DO POZNANIA ORGANIZACJI PW I WF W LUDOWYM WOJSKU POLSKIM W LATACH

MATERIAŁY ARCHIWALNE DO POZNANIA ORGANIZACJI PW I WF W LUDOWYM WOJSKU POLSKIM W LATACH Anna Gąsiorowska MATERIAŁY ARCHIWALNE DO POZNANIA ORGANIZACJI PW I WF W LUDOWYM WOJSKU POLSKIM W LATACH 1943 1945 Z chwilą przystąpienia do formowania pierwszych polskich jednostek wojskowych na terenie

Bardziej szczegółowo

Regulamin Organizacyjny Powiatowego Inspektoratu Weterynarii W Śremie

Regulamin Organizacyjny Powiatowego Inspektoratu Weterynarii W Śremie Regulamin Organizacyjny Powiatowego Inspektoratu Weterynarii W Śremie Ustalił: lek. wet. Józef Czupała W uzgodnieniu z: Śrem 2010 Rozdział I Postanowienia ogólne Powiatowy Inspektorat Weterynarii w Śremie

Bardziej szczegółowo

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. w sprawie powoływania do zawodowej służby wojskowej

ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. w sprawie powoływania do zawodowej służby wojskowej Dz.U. z 2010 nr 45 poz. 265 Brzmienie od 8 kwietnia 2010 ROZPORZĄDZENIE MINISTRA OBRONY NARODOWEJ w sprawie powoływania do zawodowej służby wojskowej z dnia 9 marca 2010 r. Na podstawie art. 16 ustawy

Bardziej szczegółowo

UWAGI NA TEMAT MATERIAŁÓW ŹRÓDŁOWYCH DO DZIEJÓW FORMOWANIA ARMII POLSKIEJ W ZSRR (kwiecień lipiec 1944)

UWAGI NA TEMAT MATERIAŁÓW ŹRÓDŁOWYCH DO DZIEJÓW FORMOWANIA ARMII POLSKIEJ W ZSRR (kwiecień lipiec 1944) Roman Leszek Polkowski UWAGI NA TEMAT MATERIAŁÓW ŹRÓDŁOWYCH DO DZIEJÓW FORMOWANIA ARMII POLSKIEJ W ZSRR (kwiecień lipiec 1944) Omówienie źródeł archiwalnych poprzedzić należy kilkoma uwagami na temat literatury

Bardziej szczegółowo

DECYZJA Nr 263/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 19 września 2013 r. w sprawie naboru na szkolenie wojskowe kandydatów na oficerów w 2014 r.

DECYZJA Nr 263/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ. z dnia 19 września 2013 r. w sprawie naboru na szkolenie wojskowe kandydatów na oficerów w 2014 r. Warszawa, dnia 20 września 2013 r. Poz. 229 Departament Kadr DECYZJA Nr 263/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 19 września 2013 r. w sprawie naboru na szkolenie wojskowe kandydatów na oficerów w 2014

Bardziej szczegółowo

Referat F (Wydz. Mob.) Korespondencja ogólna Akta organizacyjne Korespondencja Pol

Referat F (Wydz. Mob.) Korespondencja ogólna Akta organizacyjne Korespondencja Pol 1 2 3 4 5 6 7 8 (Uwaga: późniejsza nazwa Oddział dla Spraw Polaków na Kontynencie) Rozbudowa PSZ a) Wojsko b) Lotnictwo c) zarządzenia War Office d) zarządzenia SHAEF Korespondencja w sprawie rozbudowy

Bardziej szczegółowo

STAN ARCHIWALIÓW DOTYCZĄCYCH WALKI LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z PODZIEMIEM ZBROJNYM W LATACH

STAN ARCHIWALIÓW DOTYCZĄCYCH WALKI LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z PODZIEMIEM ZBROJNYM W LATACH Henryk Fabijański STAN ARCHIWALIÓW DOTYCZĄCYCH WALKI LUDOWEGO WOJSKA POLSKIEGO Z PODZIEMIEM ZBROJNYM W LATACH 1944 1948 Przebieg walki o utrwalenie władzy ludowej w Polsce w pierwszych latach powojennych

Bardziej szczegółowo

zmieniająca decyzję w sprawie wprowadzenia do użytku Instrukcji o pieczęciach używanych w resorcie obrony narodowej

zmieniająca decyzję w sprawie wprowadzenia do użytku Instrukcji o pieczęciach używanych w resorcie obrony narodowej Warszawa, dnia 19 grudnia 2013 r. Poz. 264 Biuro Ewidencji Osobowej WP DECYZJA Nr 409/MON MINISTRA OBRONY NARODOWEJ z dnia 19 grudnia 2013 r. zmieniająca decyzję w sprawie wprowadzenia do użytku Instrukcji

Bardziej szczegółowo

Działania prowadzone w ramach zadania

Działania prowadzone w ramach zadania ZAD. 7.1 ANALIZA FUNKCJONOWANIA RYNKU NASIENNEGO ORAZ TWORZENIE SYSTEMÓW INFORMACJI WSPIERAJĄCYCH PODEJMOWANIE STRATEGICZNYCH DECYZJI W SEKTORZE HODOWLANO NASIENNYM ROŚLIN UPRAWNYCH. PW Ulepszanie Roślin

Bardziej szczegółowo

Obóz Rothesay i podobóz Tighnabruaich a) Personalne dot. przydziałów Armii w ZSRR, pociągów pancernych b) Personalne, dot. przydziałów w A

Obóz Rothesay i podobóz Tighnabruaich a) Personalne dot. przydziałów Armii w ZSRR, pociągów pancernych b) Personalne, dot. przydziałów w A 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 11 12 13 14 15 16 17 Oddział Personalny Sztabu NW Sprawy ewidencyjne, listy weryfikacyjne, spisy oficerskie, wykaz obsady władz centralnych, sprawa gen. Kalkusa Sprawy ewidencyjne,

Bardziej szczegółowo