Współzależność pomiędzy nasileniem stanów depresyjnych a poczuciem jakości życia u osób starszych

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "Współzależność pomiędzy nasileniem stanów depresyjnych a poczuciem jakości życia u osób starszych"

Transkrypt

1 PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2009;6(1):15-22 artykuł oryginalny orginal article Współzależność pomiędzy nasileniem stanów depresyjnych a poczuciem jakości życia u osób starszych Correlation among intensification of depressive states and the feeling of life quality in the elderly Marzena A. Humańska 1, Kornelia Kędziora-Kornatowska 2 1 Katedra i Zakład Pedagogiki i Dydaktyki Pielęgniarskiej Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu 2 Katedra i Klinika Geriatrii Collegium Medicum Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu Słowa kluczowe: geriatria, starzenie się, depresja, jakość życia Key words: geriatrics, ageing, depression, quality of life Streszczenie Wstęp. Depresja należy do najczęstszych zaburzeń psychicznych u osób w wieku podeszłym. Rozpowszechnienie zaburzeń depresyjnych w tej populacji sięga około 15-20%. Celem pracy było zbadanie w jakim stopniu zaburzenia depresyjne wpływają na jakość życia ludzi w podeszłym wieku. Materiał i metody. Badania przeprowadzono wśród osób po 65. roku życia będących pod opieką Poradni Geriatrycznej Szpitala Uniwersyteckiego im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy oraz wśród pensjonariuszy Domów Pomocy Społecznej w Bydgoszczy i w Koronowie. Do badań użyto standaryzowanych kwestionariuszu takich jak: geriatryczną skalę oceny depresji GDS (skala pełna 30 cech) oraz skalę pomiaru jakości życia skala WHOQOL-BREF (wersja skrócona 26 pytań). Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu programu statystycznego STATISTICA. Graficzną interpretację korelacji pokazano na wykresach rozrzutu. Wyniki. Największy odsetek badanej grupy stanowiły kobiety - 67%, natomiast mężczyźni stanowili ponad 30% badanej populacji. Wśród badanych ponad połowa respondentów nie wykazywała cech depresji (52%). Stan lekkiej depresji miało 39 respondentów, a 9 badanych miało stan głębokiej depresji. Stan emocjonalny badanych osób miał wpływ na ocenę jakości życia w dziedzinie fizycznej, psychologicznej, środowiskowej i relacji społecznych. Im wyższa liczba punktów uzyskanych w skali GDS, tym poczucie jakości życia było znamiennie statystycznie niższe. Obserwacja ta dotyczyła każdej dziedziny skali WHOQOL-Bref. Wnioski. Wykazano istotną statystycznie zależność między poczuciem jakości życia a nastrojem emocjonalnym osób w wieku podeszłym. Z analizy statystycznej wynika, że im wyższa liczba punktów uzyskanych w skali GDS, tym poczucie jakości życia w każdej dziedzinie skali WHOQOL-Bref było znamiennie statystycznie niższe. PGP 111 Adres do korespondencji: dr n med. Marzena A. Humańska Katedra i Zakład Pedagogiki i Dydaktyki Pielęgniarskiej Collegium Medicum ul. Techników 3, Bydgoszcz tel./fax , marzenahumanska@tlen.pl Copyright 2009 Fundacja Ochrony Zdrowia Psychicznego

2 16 Summary Introduction. Depression is one of the most common mental disorders in the elderly. About 15 to 20% of the elderly suffer from depression. The aim of the study was to estimate the degree to which depression influences life quality in the elderly. Material and methods. The study included people over 65 years of age, who were either patients of the Geriatric Clinic of the Jurasz Hospital, Bydgoszcz, or pensioners of Nursing Homes in Bydgoszcz and Koronowo. Standardized tools such as GDS (Geriatric Depression Scale- full version of 30 features) and life quality scale (WHOQOL-BREF, shortened version of 26 questions) were used in the study. Statistical analysis was done using StatSoft STATISTICA. The graphic interpretation of the correlation was showed on the graphs of dispersion. Results. 67% of the examined group were women and over 30% were men. More than 50% did not show any signs of depression (52%). 39 respondents suffered from mild depression and 9 suffered from severe depression. Emotional condition of the respondents influenced the assessment of life quality in the physical, psychological and environmental domains as well as in social relations. Patients who scored more points on GDS experienced significantly worse sense of life quality in all domains of WHOQOL-Bref scale. Conclusions. There is a statistically significant relationship between the sense of life quality and emotional condition of the elderly. Statistical analysis shows that patients with more points on GDS experience significantly worse quality of life in all domains of WHOQOL-Bref scale. Wstęp Depresja należy do najczęstszych zaburzeń psychicznych u osób w wieku podeszłym. Rozpowszechnienie zaburzeń depresyjnych w tej populacji sięga około 15-20%. Patogeneza zaburzeń nastroju wieku podeszłego jest zróżnicowana, stwierdza się zarówno depresje w przebiegu chorób afektywnych (jedno lub dwubiegunowych), depresje, które uwarunkowane są czynnikami psychogennymi, depresje w chorobach somatycznych, a przede wszystkim depresje w chorobach ośrodkowego układu nerwowego związane z wiekiem [1, 2, 3]. Wpływ na wystąpienie zaburzeń depresyjnych u osób w wieku podeszłym mają też czynniki społeczne i socjoekonomiczne, mogą to być: utrata bliskich osób, izolacja, zła sytuacja materialna, zmiana miejsca pobytu, poczucie zależności czy nieprzydatności, kalectwo [4, 5, 6, 7]. Zaburzenia depresyjne mogą również obniżać poziom jakości życia osób starszych. Celem pracy było zbadanie w jakim stopniu zaburzenia depresyjne wpływają na jakość życia ludzi w podeszłym wieku. Materiał i metody Badania przeprowadzono wśród osób po 65. roku życia będących pod opieką Poradni Geriatrycznej Szpitala Uniwersyteckiego im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy i wśród pensjonariuszy Domów Pomocy Społecznej. Na przeprowadzenie badań uzyskano zgodę Komisji Bioetycznej przy Colleguim Medicum im L. Rydygiera w Bydgoszczy. Do badań użyto standaryzowanych kwestionariuszy takich jak: geriatryczną skalę oceny depresji GDS (skala pełna 30 cech) [8]; odpowiadając na pytania osoba dokonuje oceny swojego samopoczucia w ciągu ostatnich 2 tygodni przed badaniem, za każdą odpowiedź badany może uzyskać 1 punkt oraz skalę pomiaru jakości życia skala WHOQOL-Bref (wersja skrócona 26 pytań) [9]. Wersja skrócona składa się z czterech dziedzin: dziedziny fizycznej, dziedziny psychologicznej, relacji społecznych i środowiska.

3 17 Za każde pytanie badany może otrzymać od 1 do 5 punktów. W każdej dziedzinie punktacja może wynosić od 4 do 20 punktów. Im jest wyższa liczba punktów, tym lepsza jest jakość życia badanego. Analizę statystyczną przeprowadzono przy użyciu programu statystycznego STATISTICA. Graficzną interpretację korelacji pokazano na wykresach rozrzutu. W przypadku, kiedy współczynniki korelacji okazały się wysokie i istotne statystycznie, na wykresach zaznaczono krzywą regresji liniowej z podaniem równania regresji. Wyniki Grupę badawczą stanowiło 100 osób. Byli to pacjenci objęci opieką ambulatoryjną przez Poradnię Geriatryczną Szpitala Uniwersyteckiego im. dr A. Jurasza w Bydgoszczy oraz pensjonariusze Domów Pomocy Społecznej. Tab. 1. Wiek badanych w zależności od płci Tab. 1. Age of respondents depending on gender Płeć N M SD Min Max Kobiety 67 80,00 7, Mężczyźni 33 75,91 7, Legenda: M - średnia arytmetyczna SD - odchylenia standardowe, Min - wiek minimalny, Max - wiek maksymalny Wśród badanych osób, kobiety były w wieku lata, a mężczyźni w wieku lata. Średnia wieku dla kobiet wynosiła 80 lat, a dla mężczyzn 75,91 lat. Rys. 1. Charakterystyka stanu cywilnego respondentów Fig. 1. Description of marital status of the respondents Wśród 100 badanych w związku małżeńskim pozostawało tylko 18 respondentów, natomiast 82% badanych osób było samotnych.

4 18 Rys. 2. Charakterystyka liczby punktów uzyskanych przez badanych w skali GDS w trzech analizowanych przedziałach klasowych punktacji Fig. 2. Description of GDS points scored by the respondents in three analysed score brackets Najwięcej osób uzyskało wyniki punktacji w zakresie 0-10, czyli nie miało depresji (52%). Stan lekkiej depresji miało 39 respondentów, a 9 badanych miało stan głębokiej depresji. Rys. 3. Wykres rozrzutu przedstawiający współzależność liczby punktów w skali GDS i jakości życia w dziedzinie fizycznej skali WHOQOL-Bref badanych osób Fig. 3. Correlation between GDS scores and life quality in physical area on WHOQOL-BREF scale

5 19 Rys.4. Wykres rozrzutu przedstawiający współzależność liczby punktów w skali GDS i jakości życia w dziedzinie psychologicznej skali WHOQOL-Bref badanych Fig. 4. Correlation between GDS scores and life quality in psychological domain of WHOQOL-BREF scale Rys. 5. Wykres rozrzutu przedstawiający współzależność liczby punktów w skali GDS i jakości życia w dziedzinie dotyczącej relacji społecznych skali WHOQOL-Bref badanych Fig. 5. Correlation between GDS scores and life quality in social relations domain on WHOQOL-BREF scale

6 20 Rys. 6. Wykres rozrzutu przedstawiający współzależność liczby punktów w skali GDS i jakości życia w dziedzinie środowiskowej skali WHOQOL-Bref osób badanych Fig. 6. Correlation between GDS scores and life quality in environmental domain on WHOQOL-BREF scale Ryciny 3, 4, 5 i 6 przedstawiają wartości uzyskane przez badanych w skali GDS oraz w dziedzinach: fizycznej, psychologicznej, relacji społecznych i środowiskowej w skali WHOQOL-Bref. Obrazują one współzależność punktacji w obu skalach, która wyrażona jest współczynnikiem korelacji wynoszącym zawsze liczbę ujemną. Jak widać na wykresach kierunek tej zależności jest ujemny, wraz ze wzrostem liczby punktów w skali GDS spada liczba punktów w skali WHOQOL-Bref. Krzywe regresji liniowej również to potwierdzają. Dyskusja Badania własne wykazały, że poczucie jakości życia uzależnione jest od stanów emocjonalnych osób w podeszłym wieku. W każdej dziedzinie skali WHOQOL-Bref występują różnice istotne statystycznie. Im wyższa liczba punktów uzyskana w skali GDS co oznacza, że osoby mają tendencję do wystąpienia stanów depresyjnych lub mają depresję, tym poczucie jakości życia pogarsza się. Badanie te korespondują z badaniami innych autorów. Zielińska-Więczkowska i wsp. uzyskali podobny wynik, badając zależność pomiędzy stanami depresyjnymi a poczuciem jakości życia. Największy deficyt wśród respondentów stwierdzono w dziedzinie fizycznej i psychologicznej [10]. Faleńczyk i wsp. w badaniach dowiedli, że przede wszystkim czynniki psychologiczne i społeczne mają wpływ na rozwój stanów depresyjnych. Wśród tych czynników wymienia się śmierć najbliżej osoby, zakończenie życia zawodowego, pogorszenie statusu materialnego [11]. Wszystkie wymienione czynniki mają negatywny wpływ na jakość życia. To również potwierdzają badania własne. Bidzan i wsp. wykazali, że istnieje związek pomiędzy poziomem samooceny depresji a aktywnością społeczną [12]. Stany depresyjne prowadzą do ograniczenia kontaktów społecznych, może to sprzyjać deprywacji sensorycznej. Fernandez i wsp. w swoich badaniach również wykazali, że stany depresyjne wpływają na poczucie jakości życia. Przede wszystkim w dziedzinie fizycznej i psychologicznej [13]. Potwierdzają to badania własne.

7 21 Naumann i wsp. prowadzili podobne badania, analizując związek pomiędzy stanami depresyjnymi a poczuciem jakości życia. W swoich analizach dowiedli, że na jakość życia wpływa przede wszystkim funkcjonowanie fizyczne. Im gorsza sprawność fizyczna, tym gorsza jakość życia [14]. Podobne wnioski otrzymali Wróblewska i wsp., prowadząc badania wśród pacjentów geriatrycznych [15]. W opisanych wynikach badań pojawiają się zależności pomiędzy jakością życia w każdej dziedzinie skali WHQOL-Bref, a stanami depresyjnymi. Może to być związane z przebywaniem osób starszych w DPS-ie, którzy niejednokrotnie nie potrafią odnaleźć się w nowej sytuacji. Osoby mieszkające samotnie również mają tendencję do pojawienia się u nich stanów depresyjnych. Prawdopodobnie jest to związane z samotnością, z unikaniem kontaktów społecznych, z wyobcowaniem, czy też z konfliktami panującymi w rodzinie. Jest wiele osób starszych, schorowanych, których nikt nie odwiedza, nikt im nie pomaga w pokonywaniu trudności w życiu codziennym, co niewątpliwie pogarsza ich jakość życia. Wnioski Wykazano istotne statystycznie zależności między poczuciem jakości życia a nastrojem emocjonalnym osób w wieku podeszłym. Z analizy statystycznej wynika, że im wyższa liczba punktów uzyskanych w skali GDS, tym poczucie jakości życia było znamiennie statystycznie niższe. Obserwacja ta dotyczyła każdej dziedziny skali WHOQOL-Bref. Współzależność punktacji w skalach GDS i WHOQOL-Bref wyrażona była ujemnym współczynnikiem korelacji, co oznacza, że wraz z nasileniem się stanów depresyjnych, poczucie jakości życia ulegało pogorszeniu. Piśmiennictwo [1] Araszkiwicz A. Depresja a otępienie. Neurol. Neurochir. Pol. 2003, 37 (supl. 1), [2] Wdowiak L, Kapczuk- Budzyńska A. Wielkie problemy geriatryczne- zespoły otępienno-depresyjne. Pielęg. i Położ. 2004, 46 (8), 23. [3] Chodorowski Z. Główne maski depresji u chorych w wieku podeszłym. Post. Psychiat. i Neurol. 1998, 7 (supl. 1), [4] Abrams WB, Beers MH, Berkow R. Podręcznik geriatrii MSD. Uraban & Partner, Wrocław [5] Remlinger A, Wyszogrodzka-Kucharska A. Depresja u osób w wieku podeszłym. Świat Med. i Farm. 2004, 4, [6] Bruce ML, Seeman TE, Merrill SS and all The impact of depressive symptomatology on physical disability McArthur studies of successful aging. Am. J. Public Health 1994, 84, [7] Dudek D, Zięba A, Siwek M i wsp. Depresja. W: Geriatria z elementami gerontologii ogólnej. Grodzicki T., Kocemba J., Skalska A. (red). Via Medica, Gdańsk 2007, [8] Yesavage JA, Drink TL, Rose TL and all. Development and validation of a geriatric depression screening scale: a preliminary report. J Psychiatr Res , 17(1), [9] Wołowicka L. Przegląd badań nad jakością życia chorych po intensywnej terapii dorosłych [w:] Jakość życia w naukach medycznych. Wołowicka L. (red)., Poznań 2001, [10] Zielińska-Więczkowska H, Kędziora-Kornatowska K. Rozpowszechnienie depresji wśród pacjentów geriatrycznych z chorobą nadciśnieniową. W: Leczenie, pielęgnowanie, zarządzaniewybrane elementy opieki nad pacjentem. Konieczny J., Bartuzi Z. (red), UMK CM, Bydgoszcz, 2006, [11] Faleńczyk K, Cegła B, Ślusarz R, Kędziora-Kornatowska K. Wpływ wybranych czynników socjo-demograficznych na występowanie depresji u osób w wieku podeszłym. W: Leczenie, pielęgnowanie, zarządzanie - wybrane elementy opieki nad pacjentem. Konieczny J., Bartuzi Z. (red), UMK CM, Bydgoszcz, 2006, [12] Bidzan L, Łapin J. Wpływ poziomu funkcji poznawczych i depresji na aktywność złożoną u osób w podeszłym wieku. Gerontol. Pol., 2000, 8 (4), [13] Fernández Fernández C, Caballer Garcia J, Saiz Martinez P and all. Depression in the elderly living in a rural area and other related factors. Actas Esp Psiquiatr., 2006, 34(6), [14] Naumann VJ, Byrne GJ. WHOQOL-Bref as a measure of quality of life in older patients with depression. Int Psychogeriatr., 2004, 16(2),

8 22 [15] Wróblewska I, Steciwka A, Kurpas D. Częstość występowania zaburzeń depresyjnych u pacjentów w wieku podeszłym w praktyce lekarza rodzinnego. Fam. Med. Prim. Care Rev., 2006, 8 (2), Zrecenzowano/Reviewed Zatwierdzono do druku/accepted

Geriatryczna Skala Oceny Depresji a sytuacja materialna i rodzinna osób starszych. Wstępne wyniki projektu PolSenior

Geriatryczna Skala Oceny Depresji a sytuacja materialna i rodzinna osób starszych. Wstępne wyniki projektu PolSenior Aleksandra Szybalska Katarzyna Broczek Warszawski Uniwersytet Medyczny Malwina Wawrzyniak Warszawski Uniwersytet Medyczny Małgorzata Mossakowska Geriatryczna Skala Oceny Depresji a sytuacja materialna

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 2005 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 7 SECTIO D 5 1 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pielęgniarstwa Higher State Vocational School

Bardziej szczegółowo

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją

Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją 234 Ocena skuteczności preparatów miejscowo znieczulających skórę w redukcji bólu w trakcie pobierania krwi u dzieci badanie z randomizacją The effectiveness of local anesthetics in the reduction of needle

Bardziej szczegółowo

Poczucie koherencji a występowanie stanów depresyjnych u słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku

Poczucie koherencji a występowanie stanów depresyjnych u słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2009;6(3):141-146 artykuł oryginalny orginal article koherencji a występowanie stanów depresyjnych u słuchaczy Uniwersytetu Trzeciego Wieku Sense of coherence (SOC) and depression

Bardziej szczegółowo

OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY

OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY OCENA SATYSFAKCJI ŻYCIOWEJ I SAMOPOCZUCIA PSYCHICZNEGO PACJENTÓW PRZED OPERACJĄ TĘTNIAKA AORTY EVALUATION OF LIFE SATISFACTION AND PSYCHOLOGICAL WELL-BEING OF PATIENTS BEFORE SURGERY AORTIC ANEURYSM Emilia

Bardziej szczegółowo

Zofia Nowak-Kapusta, Grażyna Franek, Katarzyna Leszczyńska, Marta Ćmiel-Giergielewicz

Zofia Nowak-Kapusta, Grażyna Franek, Katarzyna Leszczyńska, Marta Ćmiel-Giergielewicz GERONTOLOGIA POLSKA 2017; 25: 5-11 ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Zgłoszono 30.05.2016, zaakceptowano 12.10.2016 Charakterystyka wybranych elementów sytuacji spo³eczno-zdrowotnej mieszkañców domów pomocy

Bardziej szczegółowo

pływ wybranych czynników socjodemograficznych na występowanie zaburzeń depresyjnych wśród kobiet

pływ wybranych czynników socjodemograficznych na występowanie zaburzeń depresyjnych wśród kobiet P R A C A O R Y G I N A L N A Robert Ślusarz 1, 2, Agnieszka Borzyszkowska 2, Justyna Szrajda 3, Wiesław Fidecki 4, Beata Haor 5 1 Zakład Pielęgniarstwa Neurologicznego i Neurochirurgicznego, Collegium

Bardziej szczegółowo

OBJAWY DEPRESJI I ICH WYKRYWALNOŚĆ PRZEZ LEKARZY PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ U PACJENTÓW PO 65. ROKU ŻYCIA

OBJAWY DEPRESJI I ICH WYKRYWALNOŚĆ PRZEZ LEKARZY PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ U PACJENTÓW PO 65. ROKU ŻYCIA Nowiny Lekarskie 2006, 75, 5, 433 437 KATARZYNA WETERLE, JOLANTA SOŁTYSIAK OBJAWY DEPRESJI I ICH WYKRYWALNOŚĆ PRZEZ LEKARZY PODSTAWOWEJ OPIEKI ZDROWOTNEJ U PACJENTÓW PO 65. ROKU ŻYCIA DEPRESSION SYMPTOMS

Bardziej szczegółowo

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH

ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ I MASĄ CIAŁA RODZICÓW I DZIECI W DWÓCH RÓŻNYCH ŚRODOWISKACH S ł u p s k i e P r a c e B i o l o g i c z n e 1 2005 Władimir Bożiłow 1, Małgorzata Roślak 2, Henryk Stolarczyk 2 1 Akademia Medyczna, Bydgoszcz 2 Uniwersytet Łódzki, Łódź ZALEŻNOŚĆ MIĘDZY WYSOKOŚCIĄ

Bardziej szczegółowo

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI

STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI Wojciech Marcin Orzechowski STOSUNEK HEMODIALIZOWANYCH PACJENTÓW Z ZABURZENIAMI DEPRESYJNYMI DO LECZENIA TYCH ZABURZEŃ Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk o zdrowiu Promotor: prof. dr hab. n. med.,

Bardziej szczegółowo

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego

Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Lek. Łukasz Głogowski Charakterystyka kliniczna chorych na raka jelita grubego Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Opiekun naukowy: Dr hab. n. med. Ewa Nowakowska-Zajdel Zakład Profilaktyki Chorób

Bardziej szczegółowo

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny

Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny WYDZIAŁ LEKARSKI Chronotyp i struktura temperamentu jako predyktory zaburzeń nastroju i niskiej jakości snu wśród studentów medycyny Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych lek. Łukasz Mokros Praca

Bardziej szczegółowo

Katedra i Klinika Geriatrii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy 2

Katedra i Klinika Geriatrii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy 2 PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2011;8(2):45-54 artykuł oryginalny original article Funkcjonowanie pacjentów w starszym wieku z zaburzeniami psychicznymi w aspekcie jakości życia (QOL) Functioning of elderly patients

Bardziej szczegółowo

Małgorzata Marć, Barbara Zając Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski

Małgorzata Marć, Barbara Zając Instytut Pielęgniarstwa i Nauk o Zdrowiu, Wydział Medyczny, Uniwersytet Rzeszowski GERONTOLOGIA POLSKA 2015, 1, 19-23 ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER zgłoszono 09.03.2015; poprawiono 12.03.2015; zaakceptowano 27.03.2015 Charakterystyka zaburzeń słuchu u osób starszych po 75 roku życia

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 3 SECTIO D 2004 Katedra Pielęgniarstwa Klinicznego Wydziału Zdrowia Publicznego AM we Wrocławiu MARTA ARENDARCZYK, EWA

Bardziej szczegółowo

Assessment of selected health behavior among elderly people in Juczyński s Inventory of Health Behavior regarding socio-demographic factors

Assessment of selected health behavior among elderly people in Juczyński s Inventory of Health Behavior regarding socio-demographic factors Muszalik Probl Hig M Epidemiol i wsp. Ocena 2013, wybranych 94(3): 509-513 zachowań sprzyjających zdrowiu wśród osób starszych w oparciu o Inwentarz... 509 Ocena wybranych zachowań sprzyjających zdrowiu

Bardziej szczegółowo

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE

Kamil Barański 1, Ewelina Szuba 2, Magdalena Olszanecka-Glinianowicz 3, Jerzy Chudek 1 STRESZCZENIE WPROWADZENIE Czynniki socjodemograficzne wpływające na poziom wiedzy dotyczącej dróg szerzenia się zakażenia w kontaktach niezwiązanych z procedurami medycznymi wśród pacjentów z WZW typu C Kamil Barański 1, Ewelina

Bardziej szczegółowo

Jakość życia osób starszych ze środowiska wiejskiego objętych opieką długoterminową

Jakość życia osób starszych ze środowiska wiejskiego objętych opieką długoterminową Fidecki Probl Hig W Epidemiol i wsp. Jakość 2011, życia 92(2): osób 221-225 starszych ze środowiska wiejskiego objętych opieką długoterminową 221 Jakość życia osób starszych ze środowiska wiejskiego objętych

Bardziej szczegółowo

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet

Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Czynniki ryzyka zaburzeń związanych z używaniem alkoholu u kobiet Risk factors of alcohol use disorders in females Monika Olejniczak Wiadomości Psychiatryczne; 15(2): 76 85 Klinika Psychiatrii Dzieci i

Bardziej szczegółowo

Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE

Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV STRESZCZENIE Autor: Tytuł: Promotor: lek. Anna Zielińska Zaburzenia emocjonalne, behawioralne, poznawcze oraz jakość życia u dzieci i młodzieży z wrodzonym zakażeniem HIV dr hab. Anita Bryńska STRESZCZENIE WSTĘP: W

Bardziej szczegółowo

OCENA JAKOŚCI ŻYCIA CHORYCH ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM THE QUALITY OF LIFE IN PATIENTS WITH MULTIPLE SCLEROSIS

OCENA JAKOŚCI ŻYCIA CHORYCH ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM THE QUALITY OF LIFE IN PATIENTS WITH MULTIPLE SCLEROSIS Pielęgniarstwo Polskie 2013, 4 (50), 257 261 OCENA JAKOŚCI ŻYCIA CHORYCH ZE STWARDNIENIEM ROZSIANYM THE QUALITY OF LIFE IN PATIENTS WITH MULTIPLE SCLEROSIS MARIA STACHOWSKA 1, MAŁGORZATA GRABOWSKA 2, MARLENA

Bardziej szczegółowo

Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE

Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE Ocena jakości życia oraz występowania objawów lękowych i depresyjnych u pacjentek z zespołem policystycznych jajników STRESZCZENIE Zespół policystycznych jajników występuje u 5-10% kobiet w wieku rozrodczym.

Bardziej szczegółowo

cena stanu funkcjonalnego pacjentów geriatrycznych wyznacznikiem zakresu opieki pielęgniarskiej

cena stanu funkcjonalnego pacjentów geriatrycznych wyznacznikiem zakresu opieki pielęgniarskiej P R A C A O R Y G I N A L N A Halina Doroszkiewicz 1, Matylda Sierakowska 2, Jolanta Lewko 2, Aneta Ostrowska 3 1 Klinika Geriatrii, Uniwersytet Medyczny, Białystok 2 Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej,

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 386 SECTIO D 2005

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 386 SECTIO D 2005 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LX, SUPPL. XVI, 386 SECTIO D 2005 Centrum Onkologii im. Marii Skłodowskiej-Curie, Oddział Kraków; Instytut Ochrony Zdrowia, Państwowa

Bardziej szczegółowo

cena narażenia na upadki a wydolność funkcjonalna wśród osób starszych w środowisku zamieszkania

cena narażenia na upadki a wydolność funkcjonalna wśród osób starszych w środowisku zamieszkania P R A C A O R Y G I N A L N A Jolanta Lewko 1, Katarzyna Monika Kamińska 2, Halina Doroszkiewicz 3, Dorota Talarska 4, Matylda Sierakowska 1, Elżbieta Krajewska-Kulak 1 1 Zakład Zintegrowanej Opieki Medycznej,

Bardziej szczegółowo

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013

Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu. Karta przedmiotu. obowiązuje w roku akademickim 2012/2013 Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nowym Sączu Karta przedmiotu Instytut Zdrowia obowiązuje w roku akademickim 01/013 Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Profil: Praktyczny Forma studiów: Stacjonarne Kod

Bardziej szczegółowo

Poziom zaburzeń poznawczych i depresyjnych u chorych po udarze mózgu

Poziom zaburzeń poznawczych i depresyjnych u chorych po udarze mózgu JOURNAL OF OF PUBLIC HEALTH, NURSING AND AND MEDICAL RESCUE No.4/2012 (34-41) 34 Poziom zaburzeń poznawczych i depresyjnych u chorych po udarze mózgu (The level of cognitive and depressive disorders after

Bardziej szczegółowo

Porównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami

Porównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami Piotr Magiera, Miko/aj Majkowicz, Iwona Trzebiatowska, Krystyna de Walden-Ga/uszko Porównanie jakości życia u chorych z zespołami depresyjnymi i białaczkami Katedra i I Klinika Chorób Psychicznych AM w

Bardziej szczegółowo

Wybrane aspekty jakości życia pacjentów z depresją

Wybrane aspekty jakości życia pacjentów z depresją Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu 1(1)/2016 ISSN DOI: Maria Borowicz 1, Mariola Rybka 2 1 Poradnia Zdrowia Psychicznego przy Niepublicznym Zakładzie Opieki Zdrowotnej Lekarze Rodzinni w Lipnie

Bardziej szczegółowo

POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM

POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM POROZUMIENIE CZY KONFLIKT? O AKCEPTACJI CHOROBY. PSYCHOLOGICZNE ASPEKTY NF1 W KONTEKŚCIE RODZINNYM dr n. med. Magdalena Trzcińska Szpital Uniwersytecki nr 1 im. dr. A. Jurasza w Bydgoszczy NF1 W RODZINIE

Bardziej szczegółowo

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży

Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Ewa Racicka-Pawlukiewicz Ocena wpływu nasilenia objawów zespołu nadpobudliwości psychoruchowej na masę ciała i BMI u dzieci i młodzieży Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych PROMOTOR: Dr hab. n.

Bardziej szczegółowo

CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK

CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK CENTRALNA PRZYCHODNIA REHABILITACYJNO- LECZNICZA POLSKIEGO ZWIĄZKU NIEWIDOMYCH w WARSZAWIE KRZYSZTOF STARZYK OCENA JAKOŚCI ŻYCIA OSÓB SŁABOWIDZĄCYCH STOSUJĄCYCH POMOCE OPTYCZNE PROMOTOR: PROF. DR HAB.

Bardziej szczegółowo

Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych

Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych Choroby somatyczne, izolacja społeczna, utrata partnera czy nadużywanie leków to główne przyczyny częstego występowania depresji u osób starszych 23 lutego, przypada obchodzony po raz szósty, ogólnopolski

Bardziej szczegółowo

złożonych. Pełną sprawność w tym zakresie (24 punkty) wykazywało zaledwie 9,13% badanych. Ponad połowa badanej populacji (58,53%) była sprawna w

złożonych. Pełną sprawność w tym zakresie (24 punkty) wykazywało zaledwie 9,13% badanych. Ponad połowa badanej populacji (58,53%) była sprawna w STRESZCZENIE Obserwowany wzrost odsetka seniorów w społeczeństwie stawia nowe zadania przed systemem opieki zdrowotnej. Podeszły wiek związany jest z utratą sprawności funkcjonalnej, co niesie ze sobą

Bardziej szczegółowo

SYLABUS na studiach podyplomowych. Nazwa studiów podyplomowych. Interdyscyplinarna Opieka Psychogeriatryczna

SYLABUS na studiach podyplomowych. Nazwa studiów podyplomowych. Interdyscyplinarna Opieka Psychogeriatryczna SYLABUS na studiach podyplomowych Nazwa studiów podyplomowych Interdyscyplinarna Opieka Psychogeriatryczna Nazwa jednostki prowadzącej studia podyplomowe Nazwa przedmiotu Rodzaj przedmiotu Cel Treści programowe

Bardziej szczegółowo

Wydział Nauk o Zdrowiu KATOWICE

Wydział Nauk o Zdrowiu KATOWICE Wydział Nauk o Zdrowiu 6.12.2014 KATOWICE syndrome - zespół słabości, zespół wątłości, zespół kruchości, zespół wyczerpania rezerw. Zespół geriatryczny, charakteryzujący się zmniejszeniem rezerw i odporności

Bardziej szczegółowo

Całościowa Ocena Geriatryczna. Comprehensive Geriatric Assessment

Całościowa Ocena Geriatryczna. Comprehensive Geriatric Assessment Nazwa (w języku polskim oraz angielskim) Całościowa Ocena Geriatryczna Comprehensive Geriatric Assessment Jednostka oferująca Katedra i Klinika Geriatrii przedmiot Jednostka, dla której Wydział Lekarski,

Bardziej szczegółowo

JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY

JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY UNIWERSYTET MEDYCZNY W LUBLINIE WYDZIAŁ NAUK O ZDROWIU ZAKŁAD PODSTAW POŁOŻNICTWA Marta Izabela Zarajczyk JAKOŚĆ ŻYCIA A WSPARCIE SPOŁECZNE KOBIET Z HIPERGLIKEMIĄ W OKRESIE CIĄŻY Rozprawa na stopień doktora

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 286 SECTIO D 2003 Zakład Zarządzania i Ekonomiki Ochrony Zdrowia Akademii Medycznej w Lublinie Department of Health

Bardziej szczegółowo

Psychospołeczne aspekty wieku podeszłego Pielęgniarstwo

Psychospołeczne aspekty wieku podeszłego Pielęgniarstwo Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Nysie Instytut Pielęgniarstwa Nazwa modułu (przedmiotu) Kierunek studiów Profil kształcenia Poziom studiów Forma studiów Semestr studiów Tryb zaliczenia przedmiotu Formy

Bardziej szczegółowo

Strategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości

Strategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości Strategie radzenia sobie ze stresem u osób z głuchotą prelingwalną, korzystających z implantu ślimakowego od okresu dorosłości Joanna Kobosko, Edyta Piłka, Agnieszka Pankowska, Henryk Skarżyński STRESZCZENIE

Bardziej szczegółowo

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz

Mgr Paweł Musiał. Promotor Prof. dr hab. n. med. Hanna Misiołek Promotor pomocniczy Dr n. med. Marek Tombarkiewicz Mgr Paweł Musiał Porównanie funkcjonowania podstawow-ych i specjalistycznych Zespołów Ratownictwa Medycznego na przykładzie Samodzielnego Publicznego Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Staszowie Rozprawa

Bardziej szczegółowo

Jakość życia dzieci z przewlekłą chorobą nerek w Polsce Katarzyna Kiliś-Pstrusińska

Jakość życia dzieci z przewlekłą chorobą nerek w Polsce Katarzyna Kiliś-Pstrusińska Jakość życia dzieci z przewlekłą chorobą nerek w Polsce Katarzyna Kiliś-Pstrusińska Katedra i Klinika Nefrologii Pediatrycznej Uniwersytet Medyczny we Wrocławiu VII Zjazd PTNefD, Łódź 2015 1 Jakość życia

Bardziej szczegółowo

STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM

STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM STRESZCZENIE W JĘZYKU POLSKIM Wstęp Choroby nowotworowe są poważnym problemem współczesnych społeczeństw. Rozpoznawanie trudności w funkcjonowaniu psychosomatycznym pacjentów jest konieczne do świadczenia

Bardziej szczegółowo

Otępienie i depresja u pacjentów w podeszłym wieku w Praktyce Lekarza Rodzinnego

Otępienie i depresja u pacjentów w podeszłym wieku w Praktyce Lekarza Rodzinnego M.M. Bujnowska-Fedak, U. Grata- Borkowska, B.J. Sapilak Otępienie i depresja u pacjentów w podeszłym : 349 353 Copyright by Wydawnictwo Continuo PRACE ORYGINALNE ORIGINAL PAPERS Otępienie i depresja u

Bardziej szczegółowo

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report

Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Is there a relationship between age and side dominance of tubal ectopic pregnancies? A preliminary report Czy istnieje zależność pomiędzy wiekiem i stroną, po której umiejscawia się ciąża ektopowa jajowodowa?

Bardziej szczegółowo

Wybrane elementy oceny sprawności funkcjonalnej osób starszych Selected components of the functional independence assessment of elderly

Wybrane elementy oceny sprawności funkcjonalnej osób starszych Selected components of the functional independence assessment of elderly 69 Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY / ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 20.05.2018 Zaakceptowano/Accepted: 19.06.2018 Wybrane elementy oceny sprawności funkcjonalnej osób starszych Selected components

Bardziej szczegółowo

E. NAUKI KLINICZNE NIEZABIEGOWE

E. NAUKI KLINICZNE NIEZABIEGOWE Nazwa przedmiotu (w języku polskim oraz angielskim) Geriatria Geriatrics Jednostka oferująca Katedra i Klinika Geriatrii przedmiot Jednostka, dla której Wydział Lekarski, IX/X semestr, V rok przedmiot

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 232 SECTIO D 2003 *Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Białej Podlaskiej Instytut Pedagogiki i Pielęgniarstwa 21-500

Bardziej szczegółowo

Jakość życia oraz występowanie objawów depresji i lęku wśród polskich pacjentów z mukowiscydozą - międzynarodowe badanie porównawcze.

Jakość życia oraz występowanie objawów depresji i lęku wśród polskich pacjentów z mukowiscydozą - międzynarodowe badanie porównawcze. Mgr Urszula Borawska-Kowalczyk Jakość życia oraz występowanie objawów depresji i lęku wśród polskich pacjentów z mukowiscydozą - międzynarodowe badanie porównawcze Streszczenie Wprowadzenie Mukowiscydoza

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 10 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 10 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 10 SECTIO D 2004 Zakład Pielęgniarstwa Internistycznego z Pracownią Pielęgniarstwa Onkologicznego Wydziału Pielęgniarstwa

Bardziej szczegółowo

Wpływ wsparcia na jakość życia mieszkańców Domu Pomocy Społecznej Overview of non-pharmacological interventions for depression in the elderly

Wpływ wsparcia na jakość życia mieszkańców Domu Pomocy Społecznej Overview of non-pharmacological interventions for depression in the elderly PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2013;10(1):33-40 artykuł przeglądowy review article Wpływ wsparcia na jakość życia mieszkańców Domu Pomocy Społecznej Overview of non-pharmacological interventions for depression

Bardziej szczegółowo

Ocena akceptacji choroby u chorych na raka jelita grubego

Ocena akceptacji choroby u chorych na raka jelita grubego Ocena akceptacji choroby u chorych na raka jelita grubego Cierzniakowska Katarzyna 1,2 Szewczyk Maria 1,3 Kozłowska Elżbieta 1,2 PopowAleksandra 1,2 1 Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego Collegium Medicumim.

Bardziej szczegółowo

lat deklarowało silny stopień nasilenia bólu. W RZS 51% respondentów chorujących powyżej 10 lat oceniało ból na poziomie silnym.

lat deklarowało silny stopień nasilenia bólu. W RZS 51% respondentów chorujących powyżej 10 lat oceniało ból na poziomie silnym. I. STRESZCZENIE Głównym celem pracy była analiza porównawcza jakości życia i stanu fizycznego pacjentów z chorobą zwyrodnieniową stawów z grupą chorych z reumatoidalnym zapaleniem stawów. Badania przeprowadzono

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 175 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 175 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 175 SECTIO D 2004 Zakład Pielęgniarstwa Położniczo Ginekologicznego Katedry Macierzyństwa i Prokreacji Wydziału Pielęgniarstwa

Bardziej szczegółowo

Marcin Skrok, Alicja Nowicka, Tomasz Miklusz

Marcin Skrok, Alicja Nowicka, Tomasz Miklusz Marcin Skrok, Alicja Nowicka, Tomasz Miklusz Realizacja zajęć z zakresu pierwszej pomocy podczas kursów prawa jazdy, wśród osób egzaminowanych w Wojewódzkim Ośrodku Ruchu Drogowego w Bydgoszczy Przegląd

Bardziej szczegółowo

Joanna Rodziewicz-Gruhn Charakterystyka wysokości i proporcji wagowo-wzrostowych kobiet między 20 a 75 rokiem życia

Joanna Rodziewicz-Gruhn Charakterystyka wysokości i proporcji wagowo-wzrostowych kobiet między 20 a 75 rokiem życia Joanna Rodziewicz-Gruhn Charakterystyka wysokości i proporcji wagowo-wzrostowych kobiet między 20 a 75 rokiem życia Prace Naukowe Akademii im. Jana Długosza w Częstochowie. Kultura Fizyczna 7, 89-93 2007

Bardziej szczegółowo

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE

ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE ŚLĄSKIE CENTRUM ZDROWIA PUBLICZNEGO Ośrodek Analiz i Statystyki Medycznej Dział Chorobowości Hospitalizowanej APETYT NA ŻYCIE Katowice 2007 Śl.C.Z.P Dział Chorobowości Hospitalizowanej 23 luty Ogólnopolski

Bardziej szczegółowo

akość życia osób chorych na schizofrenię w ocenie mieszkańców domu pomocy społecznej

akość życia osób chorych na schizofrenię w ocenie mieszkańców domu pomocy społecznej P R A C A O R Y G I N A L N A Beata Kudłacik 1, Teresa Kucharczyk 2, Bogusława Ryś 3 1 Dział Pomocy Doraźnej Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej w Wadowicach 2 Oddział Płucny Zespołu Zakładów Opieki Zdrowotnej

Bardziej szczegółowo

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy

Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera w Bydgoszczy Wydział Nauk o Zdrowiu CM UMK Katedra Pielęgniarstwa Zabiegowego Zakład Pielęgniarstwa Chirurgicznego i Leczenia

Bardziej szczegółowo

The Division of Nursing Faculty of Health Sciences, The State University of Applied Sciences in Płock

The Division of Nursing Faculty of Health Sciences, The State University of Applied Sciences in Płock GERONTOLOGIA POLSKA 2017; 25: 223-228 ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Zgłoszono 15.04.2017, zaakceptowano 12.09.2017 Mental capacity of elderly people according to the AMTS as shown on the example of

Bardziej szczegółowo

Poczucie koherencji a samoocena jakoœci życia osób w wieku podeszłym The sense of coherence of elderly people vs. their self reported quality of life

Poczucie koherencji a samoocena jakoœci życia osób w wieku podeszłym The sense of coherence of elderly people vs. their self reported quality of life GERONTOLOGIA POLSKA 2018; 26; 272-277 ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Zgłoszono 5.10.2017, zaakceptowano 28.12.2017 Poczucie koherencji a samoocena jakoœci życia osób w wieku podeszłym The sense of coherence

Bardziej szczegółowo

Satysfakcja pacjentów z opieki pielęgniarskiej realizowanej w Izbie Przyjęć

Satysfakcja pacjentów z opieki pielęgniarskiej realizowanej w Izbie Przyjęć Innowacje w Pielęgniarstwie i Naukach o Zdrowiu 2(1)/2016 ISSN: 2451-1846 DOI: http://dx.doi.org/10.21784/iwp.2016.009 Łukasz Majerski 1 1Samodzielny Publiczny Zespół Zakładów Opieki Zdrowotnej w Sierpcu

Bardziej szczegółowo

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych.

Lek. Ewelina Anna Dziedzic. Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Lek. Ewelina Anna Dziedzic Wpływ niedoboru witaminy D3 na stopień zaawansowania miażdżycy tętnic wieńcowych. Rozprawa na stopień naukowy doktora nauk medycznych Promotor: Prof. dr hab. n. med. Marek Dąbrowski

Bardziej szczegółowo

62 Probl Hig Epidemiol 2008, 89(1): 62-66 Sprawnoœæ funkcjonalna u osób w wieku podesz³ym w domach pomocy spo³ecznej Functional capability in persons of advanced age in homes for the elderly LUCYNA P ASZEWSKA-

Bardziej szczegółowo

cena związku między zachowaniami zdrowotnymi a poczuciem własnej skuteczności u pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej w Gdańsku

cena związku między zachowaniami zdrowotnymi a poczuciem własnej skuteczności u pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej w Gdańsku P R A C A O R Y G I N A L N A Regina Żuralska 1, Marzanna Mziray 1, Aneta Muczyn 2, Danuta Postrożny 1, Magdalena Kuzepska 1 1 Zakład Pielęgniarstwa Społecznego i Promocji Zdrowia Wydziału Nauk o Zdrowiu

Bardziej szczegółowo

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu

Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu Ocena ryzyka sercowo naczyniowego w praktyce Katedra i Zakład Lekarza Rodzinnego Collegium Medicum w Bydgoszczy UMK w Toruniu 2018-03-15 Czym jest ryzyko sercowo naczyniowe? Ryzyko sercowo-naczyniowe to

Bardziej szczegółowo

Magdalena Strugała 1, Katarzyna Wieczorowska-Tobis 2 1. Streszczenie. Abstract

Magdalena Strugała 1, Katarzyna Wieczorowska-Tobis 2 1. Streszczenie. Abstract 89 Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 12.05.11 Zaakceptowano/Accepted: 18.05.11 Ocena stanu odżywienia pacjentów Oddziału Geriatrycznego w kontekście ich sprawności

Bardziej szczegółowo

Specjalność wybrana: Geriatria. Selected specialty: Geriatrics. Katedra i Klinika Geriatrii. Wydział Lekarski, VIr E. NAUKI KLINICZNE NIEZABIEGOWE

Specjalność wybrana: Geriatria. Selected specialty: Geriatrics. Katedra i Klinika Geriatrii. Wydział Lekarski, VIr E. NAUKI KLINICZNE NIEZABIEGOWE Nazwa przedmiotu (w języku polskim oraz angielskim) Jednostka oferująca przedmiot Jednostka, dla której przedmiot jest oferowany Kod przedmiotu Kod ERASMUS Liczba punktów ECTS Sposób zaliczenia Język wykładowy

Bardziej szczegółowo

ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE

ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE ZABURZENIE DEPRESYJNE NAWRACAJĄCE F33 Zaburzenia depresyjne nawracające F.33.0 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod depresyjny łagodny F33.1 Zaburzenia depresyjne nawracające, obecnie epizod

Bardziej szczegółowo

Cel Ocena jakości życia pensjonariuszy DPS w aspekcie funkcjonowania w codziennym życiu jako miernik utrzymania optymalnego stanu zdrowia.

Cel Ocena jakości życia pensjonariuszy DPS w aspekcie funkcjonowania w codziennym życiu jako miernik utrzymania optymalnego stanu zdrowia. PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2011;8(2):55-62 artykuł oryginalny original article Samoocena jakości życia osób starszych na przykładzie pensjonariuszy Domu Pomocy Społecznej (DPS) Self assessment of the quality

Bardziej szczegółowo

Zakład Pielęgniarstwa Wydział Nauk o Zdrowiu, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku 3

Zakład Pielęgniarstwa Wydział Nauk o Zdrowiu, Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Płocku 3 171 GERIATRIA 2017; 11: 171-176 Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Otrzymano/Submitted: 15.08.2017 Zaakceptowano/Accepted: 25.09.2017 Jakość życia seniorów na przykładzie chorych z zaostrzeniem

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 223 SECTIO D 2003

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 223 SECTIO D 2003 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LVIII, SUPPL. XIII, 223 SECTIO D 2003 Uniwersytet Jagielloński Collegiu Medicum, Instytut Pielęgniarstwa Wydział Ochrony Zdrowia, Kraków

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS PRZEDMIOTU. Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W NOWYM SĄCZU SYLABUS Obowiązuje od roku akademickiego: 2011/2012 Instytut Zdrowia Kierunek studiów: Pielęgniarstwo Kod kierunku: 12.6 Specjalność: - 1. PRZEDMIOT NAZWA

Bardziej szczegółowo

The Division of Nursing Faculty of Health Sciences, The State University of Applied Sciences in Płock

The Division of Nursing Faculty of Health Sciences, The State University of Applied Sciences in Płock GERONTOLOGIA POLSKA 2017; 25: 242-247 ARTYKUŁ ORYGINALNY/ORIGINAL PAPER Zgłoszono 30.03.2017, zaakceptowano 20.08.2017 Functional ability of elderly people living in their home environment according to

Bardziej szczegółowo

1. STRESZCZENIE Wstęp: Cel badania: Materiał i metody: Wyniki:

1. STRESZCZENIE Wstęp: Cel badania: Materiał i metody: Wyniki: 1. STRESZCZENIE Wstęp: Sen stanowi jedną z podstawowych potrzeb fizjologicznych każdego człowieka. Pozwala na regenerację organizmu, nabranie sił, stąd też jest konieczny dla właściwego funkcjonowania

Bardziej szczegółowo

Jakość życia a ryzyko depresji wśród osób starszych

Jakość życia a ryzyko depresji wśród osób starszych 0 Hygeia Public Health 01, 9(): 0- Jakość życia a ryzyko depresji wśród osób starszych Quality of life and risk of depression among elderly people Anna Pacian 1/, Teresa B. Kulik 1/, Paweł Chruściel 1/,

Bardziej szczegółowo

Występowanie objawów depresyjnych u osób w wieku podeszłym i ich wpływ na adaptację do uzupełnień protetycznych*

Występowanie objawów depresyjnych u osób w wieku podeszłym i ich wpływ na adaptację do uzupełnień protetycznych* PROTET. STOMATOL., 2009, LIX, 4, 236-241 Występowanie objawów depresyjnych u osób w wieku podeszłym i ich wpływ na adaptację do uzupełnień protetycznych* The prevalence of depressive symptoms in elderly

Bardziej szczegółowo

WYSTĘPOWANIE DEPRESJI U OSÓB STARSZYCH KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY SPOŁECZNEJ WSTĘPNE WYNIKI BADANIA 1

WYSTĘPOWANIE DEPRESJI U OSÓB STARSZYCH KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY SPOŁECZNEJ WSTĘPNE WYNIKI BADANIA 1 ACTA UNIVERSITATIS LODZIENSIS FOLIA OECONOMICA 297, 2013 Monika Burzyńska *, Irena Maniecka-Bryła ** WYSTĘPOWANIE DEPRESJI U OSÓB STARSZYCH KORZYSTAJĄCYCH Z POMOCY SPOŁECZNEJ WSTĘPNE WYNIKI BADANIA 1 Streszczenie.

Bardziej szczegółowo

Niezaspokojone potrzeby medyczne seniorów. Ewa Marcinowska-Suchowierska

Niezaspokojone potrzeby medyczne seniorów. Ewa Marcinowska-Suchowierska Niezaspokojone potrzeby medyczne seniorów Ewa Marcinowska-Suchowierska 10 września 2019 +5,4 mln +3,0 mln +1,5 mln DOBROSTAN SENIORÓW zależy od opieki w trzech obszarach: ZDROWIA SPOŁECZNY PSYCHICZNY Liczba

Bardziej szczegółowo

Poczucie koherencji a depresyjność u osób z chorobą nowotworową Sense of coherence and depression in patients with neoplastic disease

Poczucie koherencji a depresyjność u osób z chorobą nowotworową Sense of coherence and depression in patients with neoplastic disease PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2010;7(3):91-98 artykuł oryginalny original article Poczucie koherencji a depresyjność u osób z chorobą nowotworową Sense of coherence and depression in patients with neoplastic

Bardziej szczegółowo

akość życia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym

akość życia pacjentów ze stwardnieniem rozsianym P R A C A O R Y G I N A L N A Katarzyna Snarska 1, Milena Karwowska 2, Katarzyna Kapica-Topczewska 3, Wiesław Drozdowski 3, Hanna Bachórzewska-Gajewska 1 1 Zakład Medycyny Klinicznej Uniwersytetu Medycznego

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY

PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY PROGRAM NAUCZANIA PRZEDMIOTU FAKULTATYWNEGO NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2014/2015 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY 1. NAZWA PRZEDMIOTU : Geriatria 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej przedmiot:

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 144 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 144 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 144 SECTIO D 2004 Zakład Pielęgniarstwa Psychiatrycznego Wydział Opieki i Oświaty Zdrowotnej Śląskiej Akademii Medycznej*

Bardziej szczegółowo

Agnieszka Jatczak-Stańczyk, Katarzyna Nowakowska, Józef Kocur Zakład Rehabilitacji Psychospołecznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi.

Agnieszka Jatczak-Stańczyk, Katarzyna Nowakowska, Józef Kocur Zakład Rehabilitacji Psychospołecznej, Uniwersytet Medyczny w Łodzi. 86 G E R I A T R I A 213; 7: 86-9 Akademia Medycyny ARTYKUŁ ORYGINALNY/REVIEW PAPER Otrzymano/Submitted: 27.4.213 Poprawiono: 6.6.213 Zaakceptowano/Accepted: 18.6.213 Współwystępowanie zaburzeń poznawczych

Bardziej szczegółowo

Geriatrii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy 2

Geriatrii Uniwersytetu im. Mikołaja Kopernika w Toruniu, Collegium Medicum w Bydgoszczy 2 PSYCHOGERIATRIA POLSKA 2012;9(1):27-36 artykuł oryginalny original article Potrzeby osób starszych na przykładzie zastosowania kwestionariusza Care Dependency Scale (CDS) u pacjentów z zaburzeniami psychicznymi

Bardziej szczegółowo

Wpływ zmiennych demograficzno-społecznych na palenie tytoniu i picie alkoholu przez osoby starsze

Wpływ zmiennych demograficzno-społecznych na palenie tytoniu i picie alkoholu przez osoby starsze Medycyna Ogólna i Nauki o Zdrowiu, 2016, Tom 22, Nr 4, 298 302 www.monz.pl PRACA ORYGINALNA Wpływ zmiennych demograficzno-społecznych na palenie tytoniu i picie alkoholu przez osoby starsze Grażyna Puto

Bardziej szczegółowo

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik

Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej. Beata Wieczorek-Wójcik Gdański Uniwersytet Medyczny Wydział Nauk o Zdrowiu z Oddziałem Pielęgniarstwa i Instytutem Medycyny Morskiej i Tropikalnej Beata Wieczorek-Wójcik Poziom obsad pielęgniarskich a częstość i rodzaj zdarzeń

Bardziej szczegółowo

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456

Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Polskie Forum Psychologiczne, 2013, tom 18, numer 4, s. 441-456 Anna Ratajska 1 2 1 1 Instytut Psychologii, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego Institute of Psychology, Kazimierz Wielki University in Bydgoszcz

Bardziej szczegółowo

Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe

Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych. pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe lek. Krzysztof Kołodziejczyk Profil alergenowy i charakterystyka kliniczna dorosłych pacjentów uczulonych na grzyby pleśniowe Rozprawa na stopień doktora nauk medycznych Promotor: dr hab. n. med. Andrzej

Bardziej szczegółowo

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia

PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA. Katedra Fizjoterapii i Nauk o Zdrowiu. Kierunek: Fizjoterapia Załącznik nr 1 do zarządzenia Nr 12/2012 Rektora PWSZ w Koninie z dnia 28 lutego 2012 w sprawie ustalenia wzoru sylabusa PAŃSTWOWA WYŻSZA SZKOŁA ZAWODOWA W KONINIE WYDZIAŁ KULTURY FIZYCZNEJ I OCHRONY ZDROWIA

Bardziej szczegółowo

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY

GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY GDAŃSKI UNIWERSYTET MEDYCZNY mgr Magdalena Pinkowicka WPŁYW TRENINGU EEG-BIOFEEDBACK NA POPRAWĘ WYBRANYCH FUNKCJI POZNAWCZYCH U DZIECI Z ADHD Rozprawa doktorska Promotor dr hab. n. med. Andrzej Frydrychowski,

Bardziej szczegółowo

PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW

PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW PROGRAM NAUCZANIA SPECJALNOŚCI WYBRANEJ NA WYDZIALE LEKARSKIM I ROK AKADEMICKI 2017/2018 PRZEWODNIK DYDAKTYCZNY dla STUDENTÓW VI ROKU STUDIÓW 1. SPECJALNOŚĆ WYBRANA: 2. NAZWA JEDNOSTKI (jednostek ) realizującej

Bardziej szczegółowo

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE

Wstęp ARTYKUŁ REDAKCYJNY / LEADING ARTICLE Dzieciństwo w cieniu schizofrenii przegląd literatury na temat możliwych form pomocy i wsparcia dzieci z rodzin, gdzie jeden z rodziców dotknięty jest schizofrenią Childhood in the shadow of schizophrenia

Bardziej szczegółowo

ozpoznawanie uzależnień od alkoholu i tytoniu wśród osób starszych

ozpoznawanie uzależnień od alkoholu i tytoniu wśród osób starszych P R A C A O R Y G I N A L N A Grażyna Puto, Bożena Targosz, Iwona Repka, Lucyna Ścisło, Zofia Musiał Zakład Pielęgniarstwa Klinicznego, Instytut Pielęgniarstwa i Położnictwa, Wydział Nauk o Zdrowiu, Uniwersytet

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019

Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko. Syllabus przedmiotowy 2016/ /2019 Podkowiańska Wyższa Szkoła Medyczna im. Z. i J. Łyko Syllabus przedmiotowy 016/017-018/019 Wydział Fizjoterapii Kierunek studiów Fizjoterapia Specjalność ----------- Forma studiów Stacjonarne / Niestacjonarne

Bardziej szczegółowo

Dyskryminacja ze względu na wiek w ochronie zdrowia w opinii seniorów

Dyskryminacja ze względu na wiek w ochronie zdrowia w opinii seniorów Sylwia Kropińska Katarzyna Wieczorowska-Tobis Uniwersytet Medyczny im. Karola Marcinkowskiego w Poznaniu Dyskryminacja ze względu na wiek w ochronie zdrowia w opinii seniorów Streszczenie: Problemowi dyskryminacji

Bardziej szczegółowo

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 83 SECTIO D 2004

ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 83 SECTIO D 2004 ANNALES UNIVERSITATIS MARIAE CURIE-SKŁODOWSKA LUBLIN - POLONIA VOL.LIX, SUPPL. XIV, 83 SECTIO D 2004 Klinika Geriatrii Akademii Medycznej w Białymstoku Department of Geriatrics Medical Academy of Białystok

Bardziej szczegółowo