ISSN X. information for tourists & businesspeople with map spring /2015

Wielkość: px
Rozpocząć pokaz od strony:

Download "ISSN 1644-289X. information for tourists & businesspeople with map spring /2015"

Transkrypt

1 ISSN X information for tourists & businesspeople with map spring /2015

2 Kielce 2 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro Wiosna 2015

3 Urząd Miasta Kielce , Rynek 1, Biuro Obsługi Interesanta tel (099), (509) Regionalne Centrum Informacji Turystycznej Kielce, ul. Sienkiewicza 29 tel Wydział Projektów Strukturalnych i Strategii Miasta Urząd Miasta Kielce , ul. Strycharska 6 tel fax Centrum Obsługi Inwestora Urząd Miasta Kielce , ul. Strycharska 6 tel/fax tel coi@um.kielce.pl Kielce City Hall , Rynek 1, Customer Services phone (099), (509) Regional Centre for Tourist Information Kielce, ul. Sienkiewicza 29 phone informacja@swietokrzyskie.travel Department for Structural Projects and City Strategy Kielce City Hall , ul. Strycharska 6 phone fax Investor Assistance Centre Kielce City Hall , ul. Strycharska 6 phone/fax phone coi@um.kielce.pl Urząd Miasta Kielce Szanowni Państwo, Kielce to nowoczesne, dynamicznie rozwijające się miasto, które wykorzystało skok cywilizacyjny, jaki niesie ze sobą członkostwo w Unii Europejskiej. W ciągu ostatnich lat dzięki środkom unijnym, inwestowaniu w placówki kultury, pomoc społeczną, infrastrukturę techniczną i sportową Kielce stały się przyjazne dla swoich mieszkańców, turystów oraz biznesmenów. Dzięki dofinansowaniu z Unii Europejskiej prowadzona jest także rozbudowa Targów Kielce - ośrodka najdynamiczniej rozwijającego się w Polsce i Europie. Targi Kielce to od lat miejsce spotkań największych firm na rynku krajowym i zagranicznym, reprezentujących różne dziedziny gospodarki oraz miejsce zawierania wielomilionowych kontraktów. Nasze miasto to ekonomiczne, turystyczne i kulturalne centrum regionu świętokrzyskiego. Znakomita lokalizacja, przychylność władz, dobre warunki do pracy i wypoczynku stanowią poważny atut pozwalający zakładać firmy oraz dynamicznie je rozwijać i cieszyć się sukcesami. Miasto oferuje także ciekawe nieruchomości, interesujący system ulg dla tworzących nowe miejsca pracy, profesjonalną obsługę przedsiębiorców oraz wysoki standard usług okołobiznesowych. Kielce to także miasto sportu i aktywnego wypoczynku. Rozwój sportu w naszym mieście ma szczególne znaczenie. Świadczy o tym nowoczesna infrastruktura sportowa, baza hotelowa oraz aktywny udział kielczan w życiu sportowym miasta. Kielce mają naturalne i niepowtarzalne warunki do uprawiania wielu dyscyplin. Dążąc do nowoczesności, troskliwie pielęgnujemy bogate tradycje historyczne. Ich ślady możemy zobaczyć na każdym niemal kroku. Polecam Państwu zwiedzenie kieleckich muzeów i galerii, skorzystanie z ciekawej oferty placówek kultury. Zapraszam Państwa do Kielc. Wierzę, że czas spędzony w naszym mieście dostarczy wielu wrażeń i będzie bogaty w nowe doświadczenia. Ladies and Gentlemen, Wojciech Lubawski Prezydent Kielc Kielce is a modern, dynamically developing city which has made good use of the opportunity for a civilisational leap offered by Poland s membership in the European Union. In recent years, thanks to EU funds, and investing in institutions of culture, social welfare, as well as technical and sports infrastructure, Kielce has become friendlier to its inhabitants, tourists and businesspeople. For years, thanks to Poland s most rapidly developing Trade Fair Centre (Targi Kielce), the city has been a meeting ground for major Polish and foreign companies representing various branches of economy, and the venue where multi-million contracts have been concluded. Our city is the Świętokrzyskie region s centre of business, tourism and culture. A splendid location, sympathetic authorities, together with good conditions for work and leisure are major trump cards which encourage company establishment, development, and ultimate success. The city has on offer interesting properties, an attractive incentive system for those creating new workplaces, professional services for entrepreneurs, as well as high-standard business-related services. Kielce is also a city of sports and active leisure pursuits. The advancement of sports in our city is especially important. This shows in the modern sports infrastructure, hotel facilities and active participation of the locals in the city s sports life. Kielce has unique natural conditions in which to practise several disciplines. Aspiring to modernity, we take great care of our rich historical tradition. Its traces may be seen at every step. Let me recommend a visit to Kielce museums and galleries, as well as the interesting offer of our institutions of culture. We look forward to seeing you in Kielce. I believe that the time spent in our city will be an enjoyable and memorable experience. Wojciech Lubawski President of Kielce

4 Kielce W numerze: Kielce - miasto przyjazne 4 Kielce - a Resident Friendly City 6 Nowa jakość na przystankach 8 A New Bus Stop Quality 9 Politechnika Świętokrzyska Z energia i kreatywnie 10 Kielce University of Technology: Energy and Creativity Nasze relacje z Finlandią Our Relations witch Finland Okrągły jubileusz EPRD Sp. z o. o. A Round Anniversary of EPRD Ltd. Po dwudziestu latach Z optymizmem w przyszłość Szanowni Państwo, Na co dzień, pochłonięci swoimi ważnymi sprawami, zwykle nie dostrzegamy, że mieszkamy w mieście przyjaznym; rozwiązania komunikacyjne są na tyle funkcjonalne, że ci, którzy nie mają samochodów zupełnie swobodnie mogą dojechać do celu. Wodę mamy wysokiej jakości spożywanie naszej kranówki jest absolutnie bezpieczne. Miasto dba o seniorów, budując mieszkania przystosowane dla obywateli trzeciego wieku. Dba również o zdrowie najmłodszych i trochę starszych, profilaktycznie proponując szczepionki, za które płaci. To takie drobiazgi, których na ogół nie zauważamy To nasze Kielce. Twenty Years Later: Looking Ahead to the Future Kieleckie rzemiosło artystyczne Maria Malinowska redaktor naczelna The Kielce Handicraft 19 Ladies and Gentlemen, Fundusze europejskie: Jak je podzielimy? Okładka: Targi Kielce S. A. Fot. Archiwum - Targi Kielce Cover: Kielce Trade Fairs 20 Day after day, engrossed with our own business, we do not often notice that we live in a friendly city, where transport solutions are efficient enough to make it easy even for those without cars to reach their destinations. Our water is of high quality, and drinking it straight from the tap is safe. The city cares for its senior citizens by building dedicated flats to suit their needs. It also protects the health of the young and the adult alike by providing prophylactic vaccinations at its sole expense. These are the small things which we hardly notice. This is our Kielce. Maria Malinowska Editor-in-Chief Wydawca: Drukarnia DUET, Kielce ul. Górna 11a Redaktor naczelna: Maria Malinowska, tel Redaguje zespół Adres redakcji: ul. Kościuszki 11, Kielce tel./fax mariamal@op.pl, akwarela.plus@neostrada.pl Tłumaczenie: Magdalena Ożarska Projekt graficzny i skład: Paweł Prędota Druk: Drukarnia Duet, Kielce, ul. Górna 11a nakład: egz. Distributed free of charge at Business Centres in Kielce (Kielce Trade Fairs); major hotels in Kielce (Świętokrzyski, Uroczysko, Łysogóry, Echo, Leśny Dwór, Pod Złotą Różą, Qubus, Kameralny, Kongresowy, Tęczowy Młyn, Ibis); Malinowy Zdrój at Solec Zdrój; Tourist Information Centres; Staropolska Chamber of Industry and Commerce, Świętokrzyskie Regional Development Agency; banks; Cultural Centres (National Museum in Kielce); Świętokrzyskie Voivodeship Office, Jan Kochanowski University, Kielce University of Technology. Copyright by Drukarnia DUET Kielce ul. Górna 11a All rights reserved Wydawca nie odpowiada za treść zamieszczanych ogłoszeń. The Publisher takes no responsibility for the content of advertisements. 2 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

5 Szanowni Państwo, Województwo świętokrzyskie, jako jeden z regionów Unii Europejskiej, wkracza w kolejny okres programowania funduszy strukturalnych. W ciągu najbliższych sześciu lat, Świętokrzyskie będzie mieć do dyspozycji 1 miliard 363 mln euro w ramach Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata To wielkie wyzwanie, ale jesteśmy do niego dobrze przygotowani. Po pierwsze jesteśmy na jednym z czołowych miejsc w kraju pod względem wykorzystania unijnych funduszy w kończącym się okresie finansowania; po drugie skutecznie nadrabiamy historyczne zaległości w rozwoju infrastrukturalnym i gospodarczym. Nasze województwo będzie miało do dyspozycji także dodatkowe pieniądze z kontynuowanego programu Polska Wschodnia. W tej puli jest ok. 2 mld euro do podziału między pięć województw, w tym dla Świętokrzyskiego. Będziemy też mogli korzystać z programów sektorowych, które również będą dysponować znacznymi funduszami na rozwój infrastruktury i wsparcie gospodarki. Chcemy, aby nowe fundusze unijne zdynamizowały rozwój gospodarczy województwa, w oparciu o nowoczesne rozwiązania technologiczne i wzrost poziomu kapitału społecznego. Świętokrzyski Regionalny Program Operacyjny na lata będzie silniej niż dotychczasowy zorientowany progospodarczo, liczymy także na szersze zaangażowanie środków prywatnych w formule partnerstwa publiczno-prywatnego. Unia stawia na innowacje, przedsiębiorczość, energetykę i projekty z zakresu społeczeństwa informacyjnego. I na te przedsięwzięcia w nowym RPO będzie przeznaczona niemal połowa środków zarezerwowanych na projekty inwestycyjne. Wzmacniając regionalną gospodarkę będziemy się koncentrować na kluczowych dla regionu gałęziach i branżach, tzw. inteligentnych specjalizacjach, wśród których wskazaliśmy zasobooszczędne budownictwo, przemysł metalowo-odlewniczy, turystykę zdrowotną oraz nowoczesne rolnictwo i przetwórstwo spożywcze. Wszystkich zainteresowanych pracą naszego urzędu zachęcam do odwiedzenia strony internetowej a także do korzystania z portalu Wrota Świętokrzyskie Ladies and Gentlemen, Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Adam Jarubas Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Świętokrzyskie Voivodeship, as one of the European Union s regions, is entering another structural fund programming period. In the nearest six years, Świętokrzyskie will have at its disposal one billion and 363 million Euro under the Regional Operational Programme of Świętokrzyskie Voivodeship for the Years This is an enormous challenge, but we are well prepared for it. In the first place, we have come top of Poland s league in the use of EU resources in the financing period which is now coming to an end; secondly, we are effectively making up for the historical backlog in infrastructural and economic development. Our Voivodeship will also receive additional funds from the continuing Eastern Poland Programme. The total amounts to ca. 2 billion Euro to be shared by five voivodeships, Świętokrzyskie included. We will also be able to use sector programmes with considerable funding for infrastructure development and economic support. We want the new EU funds to boost the dynamics of the Voivodeship s economic growth, basing on modern technological solutions and social capital enhancement. The Świętokrzyskie Regional Operational Programme for the Years will be more economy-oriented than ever before, and we are also counting on greater involvement of private resources as part of partnership between the public and the private. The EU will support projects in the fields of innovation, entrepreneurship. energy industry and information society. Under the new ROP, almost half the funding will be allocated to these investment projects. To strengthen the regional economy, we will be concentrating on the region s key industries, the so-called smart specialisations. These will include resource-efficient construction, metal and casting industry, health tourism as well as modern farming and food processing. If you would like more information on what our Office's do, do visit our website or the Świętokrzyskie Gateway portal Kielce Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego Kielce Al. IX Wieków Kielc 3 Biuro Obsługi Interesantów tel Departament Polityki Regionalnej Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego ul. Sienkiewicza 63 (wejście główne od ul. Wspólna 4) Kielce tel Departament Funduszy Strukturalnych Urząd Marszałkowski Województwa Świętokrzyskiego ul. Sienkiewicza 63 (wejście główne od ul. Wspólna 4) Kielce tel Marshal s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship Kielce Al. IX Wieków Kielc 3 Customer Services Centre phone Department for Regional Policy Marshal s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship ul. Sienkiewicza Kielce phone Department for Structural Funds Marshal s Offices of Świętokrzyskie Voivodeship ul. Sienkiewicza Kielce phone Adam Jarubas Marshal of Świętokrzyskie Voivodeship Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

6 Kielce Kielce miasto przyjazne Kielce mają opinię miasta przyjaznego mieszkańcom; dobrze rozwinięta komunikacja, atrakcyjne miejsca do wypoczynku, szeroka oferta kulturalna. Miasto staje się coraz ładniejsze, klimatyczne. A ponadto w Kielcach szeroko prowadzona jest akcja szczepień finansowanych przez miasto, powstają mieszkania socjalne, duże rodziny mają łatwiej. O tej stronie wizerunku Kielc z prezydentem WOJCIECHEM LUBAWSKIM rozmawia Paweł Treger. Od czego zaczął Pan tworzenie miasta przyjaznego mieszkańcom? Kiedy obejmowałem funkcję prezydenta Kielc miałem absolutną świadomość, że to nie inwestowanie w fabryki (bo u nas nie ma terenów na ich budowę), a inwestowanie w rozwój usług przyczyni się do poprawy kondycji miasta. Z czasem zostały zdefiniowane te obszary i zadania, które przyczyniły się (i w dalszym ciągu są siłą napędową) rozwoju to Targi Kielce, Kielecki Park Technologiczny, Wzgórze Zamkowe z Institute of Design Kielce, kompleksowe rozwiązanie układu komunikacyjnego w mieście, rozwój publicznego transportu miejskiego, dbałości o środowisko, pomoc najuboższym czy inwestowanie w poprawę standardu życia mieszkańców. "Dla seniorów będziemy kontynuowali program Złotej Jesieni" - mówi prezydent Panie Prezydencie, co udało się do tej pory zrealizować? Dzięki unijnym środkom udało się przeprowadzić inwestycje warte w sumie 5 mld zł. W ciągu tych lat wybudowaliśmy wiele obiektów, poprawiliśmy warunki komunikacyjne naszego miasta. Powstały nowe drogi, m.in. węzły Żytnia i Żelazna, ul. Krakowska. Jednym z największych przedsięwzięć były budowa infrastruktury Kieleckiego Parku Technologicznego i Targów Kielce. Przebudowaliśmy obiekty sportu i kultury: stadion, Halę Legionów, amfiteatr Kadzielnia, Wzgórze Zamkowe, siedzibę Biura Wystaw Arty- -stycznych czy Centrum Geoedukacji, rozwinęła się nowoczesna komunikacja miejska. Wciąż rewitalizowane jest zabytkowe śródmieście. Budowa m.in. węzłów drogowych zdecydowanie poprawiła przejezdność centrum i poprzez budowę dwujezdniowych wyjazdów z miasta możliwość wygodnego podróżowania poza Kielce. W ciągu ostatnich lat zmienił się także rynek pracy, na którym punkt ciężkości wyraźnie przesunął się z produkcji na usługi. W maju 2004 r. stopa bezrobocia w Kielcach wynosiła 16,1 proc., w 2014 roku spadła do 9,8 proc. Uczestniczymy w targach branżowych i misjach gospodarczych, budujemy przyjazny klimat dla biznesu, realizujemy projekt Tworzenie i rozwój sieci współpracy centrów obsługi inwestora ; najintensywniej rozwijającym się sektorem są nowoczesne usługi outsourcingowe. W Kielcach swoje siedziby lokują firmy z sektora najnowocześniejszych technologii informatycznych. Jakie działania są prowadzone w dziedzinie ochrony środowiska? Po dokończeniu realizacji projektu unijnego z perspektywy Ochrona wód podziemnych Kielc wykonamy dwa dalsze projekty, po których nasze miasto będzie uzbrojone w kanalizację i wodociąg w ponad 95 proc. W 2016 roku rozpocznie działanie Fabryka Utylizacji Śmieci w Promniku, co spowoduje, że przestaniemy lokować odpady komunalne na wysypiskach. W ciągu tej kadencji w ramach oszczędności energii przewiduję termomodernizację 32 obiektów użyteczności publicznej, w tym szkół 4 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

7 Kielce i przedszkoli. Ponad 50 proc. lamp ulicznych zostanie wymienionych na nowoczesne, oszczędne rozwiązania; prowadzony jest też program ochrony powietrza poprzez dopłaty do wymiany pieców centralnego ogrzewania z węglowych na zasilane paliwem ekologicznym. Proszę powiedzieć o planach związanych z budową nowych mieszkań dla kielczan. Planujemy rozpoczęcia realizacji osiedla Dąbrowa II, co zmusza do uzbrojenia terenu w główne ciągi komunikacyjne i główne ciągi mediów. Przygotujemy do realizacji duży obszar pod budownictwo wielorodzinne na Malikowie. Za pośrednictwem TBS-u będziemy systematycznie zaspakajać potrzeby mieszkaniowe kielczan. Doświadczenia ostatnich lat potwierdzają taką potrzebę i ogromne zainteresowanie takim rozwiązaniem. Dla seniorów, będziemy kontynuowali program Złotej Jesieni. W lutym oddaliśmy do użytku kolejny blok dla seniorów przy ulicy Kazimierza Wielkiego, to już trzecia inwestycja miasta Kielce, zrealizowana w ramach projektu Złota jesień. Jego celem jest zapewnienie mieszkania osobom starszym, które dotychczas żyły w bardzo złych warunkach. Mieszkania o powierzchni od 30 do prawie 34 metrów kwadratowych otrzymało 28 osób, w tym pięć małżeństw. Zainteresowanie taką formą pomocy jest ogromne, dlatego w przyszłości planujemy następne tego typu inwestycje. Budynek został sfinansowany z budżetu miasta, jest przystosowany dla potrzeb osób starszych. Seniorzy, w razie potrzeby, mogą liczyć na pomoc pracownika Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie, który będzie pełnił całodobowy dyżur, w lokalu administracyjnym, znajdującym się na parterze. Czy miasto będzie kontynuować program budowy mieszkań socjalnych? Tak, tym roku przy ulicy Tartacznej zostanie zbudowanych osiem lokali jednopokojowych z węzłem sanitarnym, każdy o powierzchni około 33 metrów kwadratowych. MZB oczekuje obecnie na uzyskanie pozwolenia na budowę. Potem ogłosi przetarg. Miasto zabezpieczyło w budżecie milion złotych na ten cel, ale będzie się starać o 30% dofinansowania inwestycji z funduszu dopłat Banku Gospodarstwa Krajowego. Wnioski będą składane w marcu. Ta budowa jest fazie przygotowań, za to przy ulicy Hutniczej pod koniec maja oddanych zostanie 20 dwu, trzy i czteropokojowych mieszkań, o powierzchni od 30 do 56 metrów kwadratowych, każde z wyjściem na mały ogródek, także budowanych na zlecenie gminy. Komisja mieszkaniowa już wytypowała 20 rodzin z listy oczekujących. Są wśród nich rodziny wielodzietne, matki samotnie wychowujące chore dzieci, osoby w bardzo trudnej sytuacji materialnej. A co z doraźną pomocą dla najuboższych? Musimy nadal utrzymywać wysoki poziom wsparcia dla tych, którzy nie radzą sobie w tych trudnych czasach. Regularnie ze wsparcia Miejskiego Ośrodka Pomocy Rodzinie korzysta 18 tysięcy osób. Rocznie na pomoc najuboższym przeznacza niemal 200 milionów złotych. Z tej puli wypłacane są zasiłki, utrzymywane noclegownie, świetlice i schronisko. W ciągu mojego sprawowania funkcji prezydenta Kielc powstało ponad 40 placówek wspierających najbardziej potrzebujących; są to kluby młodzieżowe, osiedlowe, ośrodki wsparcia niepełnosprawnych, chorych. Przez najbliższą kadencję obiecuję utrzymywać je. Nadal będziemy wspierać instytucję Rodziny Zastępczej, co w Kielcach wydaje się być prowadzone wzorowo. Przez ostatnią dekadę zlikwidowaliśmy kilka domów dziecka, zostawiając jeden, a te dzieci, które były sierotami, dzisiaj mają nowe rodziny. Będziemy też wspierać rodziny wielodzietne po przez Kartę Dużej Rodziny, w Kielcach wydano ich już blisko cztery tysiące, a liczba instytucji i firm, które oferują ulgi ciągle rośnie. Kielce są miastem wyróżniającym się, jeśli chodzi o realizację programu szczepień refundowanych przez Urząd Miasta. Programy profilaktyki zdrowotnej są realizowane przez samorząd od kilku lat: od 2006 r. dotyczące zakażeń pneumokokami, od 2008 r. meningokokami, a od 2013 r. wirusem brodawczaka ludzkiego HPV. W budżecie Kielc na 2015 rok zarezerwowano na ten cel 2 mln 580 tys. zł, w tym 300 tys. na szczepienia przeciw grypie, które adresowane są do osób od 55. roku życia. W ramach tego programu 1600 mieszkających w Kielcach dzieci będzie można w 2015 r. bezpłatnie zaszczepić przeciw pneumokokom, meningokokom oraz wirusowi HPV. Dzięki realizowanemu przedsięwzięciu, odnotowano znaczny spadek zachorowań. Szczepienia będą wykonywane w 28. przychodniach w mieście, na mocy umów, zawartych pomiędzy ich właścicielami, a samorządem. Sczepienia nie są obowiązkowe. W przypadku pneumokoków szczepimy 100 proc. dzieci mieszkających w Kielcach. Także wszystkie dzieci pomiędzy 16 a 18 miesiącem życia są szczepione przeciw meningokokom. Z kolei w grupie nastolatków poddawanym tym szczepieniom, w ostatnich latach zaszczepione było około 75 proc. Przeciwko wirusowi HPV będą z kolei szczepione dziewczęta urodzone w 2003 r. i te z rocznika 2002, które nie otrzymały jeszcze szczepionki. Z tego programu korzysta około 60 proc. osób. Wyniki badań, przeprowadzonych przez lekarzy na dzieciach poddanych w Kielcach nieobowiązkowym szczepieniom wskazują na spadek zachorowań m.in. na zakażenia pneumokokowe. Badano wymazy z nosów i gardeł dzieci zaszczepionych w 2006 i 2007 r. Od 2008 r w kieleckim Szpitaliku Dziecięcym nie znalazło się żadne dziecko z miasta, chorujące na zapalenie płuc albo zapalenie ucha środkowego spowodowane przez pneumokoki. Zauważono także zjawisko tzw. odporności środowiskowej choruje mniej dorosłych dziadków, mieszkających z zaszczepionymi dziećmi. Rocznie w Kielcach szczepieniom przeciwko pneumokokom poddawanych jest ok dzieci, przeciw meningokokom trzy tysiące, a w związku z profilaktyką wirusa HPV 500 dziewcząt. W Kielcach od 2006 r. prowadzony jest też program bezpłatnych szczepień przeciw grypie dla osób powyżej 55 r. życia realizowany w poszczególnych latach między wrześniem, a marcem. Program cieszy się dużą popularnością mieszkańcu w obecnie realizowanej edycji, od września ub. r. zaszczepiło się ok. 10 tys. osób. Dziękuję za rozmowę. Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

8 Kielce Kielce: a Resident-Friendly City Kielce enjoys the reputation of being a resident-friendly city, with its well-developed communications, attractive leisure facilities and a range of cultural events. The city is becoming prettier and prettier, more and more vibrant. Moreover, Kielce boasts a large-scale city-financed immunisation scheme; community housing is being built; the lives of large families are being made easier. Paweł Treger talks about these issues to the President of Kielce, WOJCIECH LUBAWSKI. This February has seen the commissioning of the third block of flats for senior citizens, located in Kazimierza Wielkiego Street. How did you begin the making of a resident-friendly city? When I took the post of the President of Kielce, it was with the awareness that the city's status could be enhanced not through investing in factories (as we do not have enough land to build them), but through investing in the growth of the services sector. With time, those areas and objectives which contributed to (and continue to be the driving force behind) the development have been identified: these are Kielce Trade Fairs (Targi Kielce), the Kielce Park of Technology, Castle Hill with its Institute of Design Kielce, the complex solution for the city's communications system, the development of the city's public transport, environmental protection, assisting the disadvantaged or enhancing the inhabitants' living standards. Mr President, what have you managed to achieve so far? Thanks to EU funds, in Kielce we have managed to implement investment projects whose total value amounts to PLN 5 billion. Over these years, we have constructed several facilities and improved our city s communications. New roads, including the Żytnia and Żelazna hubs, as well as Krakowska Street, have appeared. One of the largest undertakings has been to build the infrastructure for the Kielce Park of Technology and Kielce Trade Fairs. In addition, we have refurbished sports and culture facilities, such as the sports stadium, the Legions Hall, the Kadzielnia Amphitheatre, Castle Hill, the BWA Art Exhibition Centre and the Centre for Geo-Education; modern public transport has been developed in the city as well. The historic city centre is still being revamped. The building of road hubs has noticeably improved driving through the city and, due to the construction of two-lane exit roads, travelling beyond the city has also been facilitated. Over the past few years, the labour market has changed, too, its focus shifting from manufacturing to services. In May 2004, the unemployment rate in Kielce was 16.1%, and in 2014 it dropped to 9.8%. We participate in industry trade fairs and business missions, we create an ambience which is conducive to business, and we are implementing the Formation and development of the Investor Assistance Centre Network Project. The sector which has seen the most rapid growth is the modern outsourcing services. Last but not least, Kielce has attracted several companies representing the sector of the most recent IT technologies. What actions have been taken in terms of environmental protection? On completion of the Kielce Underground Water Protection EU Perspective project, we will be implementing two more projects to provide over 95% of our city with a sewerage and water pipe network. In 2016, at Promnik, a waste disposal plant is to start operation, which will allow us to stop discarding municipal waste at city dumps. During this term of office, I am hoping for thermomodernisation of thirty-two public facilities, including schools and pre-schools. More than 50% of street lamps will be replaced with new, energy-saving solutions. We are also implementing an air protection programme which involves subsidising replacement of central heating appliances running on 6 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

9 Kielce coal with those using eco-fuels. Please tell us about your plans concerning the building of new flats for the inhabitants of Kielce. We are planning to start the construction of Dąbrowa II Residential Quarter, which necessitates land development in terms of major traffic routes and utilities. We are also preparing a large area for multi-family residential buildings at Malików. With the assistance of Housing Associations, we will be methodically meeting the housing needs of local residents. Our experience of the recent years has only confirmed that a demand for and enormous interest in this kind of solutions exist. With senior citizens in mind, we are going to continue the Golden Autumn scheme. In February, we commissioned a block of flats for senior citizens in Kazimierza Wielkiego Street, a third investment project of the city of Kielce implemented under the Golden Autumn scheme. It aims to provide housing for those senior citizens whose living standards used to be very poor. Flats of 30 to almost 34 sq. m have been provided to 28 persons, including five married couples. There is enormous interest in this form of assistance, which is why we are planning more projects of the kind in the future. The building development has been financed by the city budget and adapted to meet the needs of the elderly. If needed, they can ask the assistance of an employee of the Municipal Centre for Family Support, accessible on a 24-hour basis at the administrator s office on the ground floor. Is the city going to continue its community housing building scheme? Yes, this year, in Tartaczna Street, eight bedsits with ensuite bathrooms will be built, averaging ca. 33 sq. m. The Municipal Construction Board is now awaiting planning permissions and will afterwards announce tenders. The city has allocated PLN 1 million for the purpose, but we are also planning to apply for 30% cofunding for the investment project from the Bank of National Economy s subsidy fund. Applications will be filed in March. This building project is now in its preparatory stage, but in Hutnicza Street, in late May, twenty two-, threeand four-room flats will be commissioned, ranging from 30 to 56 sq m., each opening into a small garden, likewise constructed at the commission of the municipality. The housing board have already shortlisted twenty families: they include multi-child families, single mothers with children living with disabilities, as well as persons in dire financial circumstances. What about immediate assistance to those in need? We must continue to maintain high support levels for those who cannot make ends meet in these difficult times. Regular financial assistance from the Municipal Centre for Family Support is received by 18,000 beneficiaries. Yearly, the city spends almost PLN 200 million to help the needy. This money is used to pay family allowances, to maintain night shelters, day centres and a direct access hostel. As the President of Kielce, I have created over forty facilities which support those most needy: youth clubs, community centres, support centres for persons living with disabilities or with diseases. I promise to keep them during my forthcoming term of office. We will also continue to support local foster families, which appear to be run in a model way here in Kielce. Over the last decade we have dissolved a couple of orphanages, leaving only one, and the orphans are now in their new homes. We will also support multichild families with the Large Family Card: almost four thousand of those have already been issued in Kielce, and the number of institutions and companies wishing to join the discount programme continues to grow. Kielce is also remarkable when it comes to the implementation of the immunisation scheme, funded by the City Hall. Health prophylaxis programmes have been implemented by the local government for several years now: since 2006, the prevention of pneumococcal infections; since 2008, the prevention of meningococcal infections; since 2013, the human papilloma- virus (HPV). Kielce s 2015 budget has PLN 2,580,000 allocated for the purpose, including flu vaccinations totalling PLN 300,000 for those aged 55-plus. Under the scheme, in 2015, 1,600 children living in Kielce will be vaccinated against pneumococcal infections, meningococcal infections, and the human papillomavirus (HPV) free of charge. As a result of the scheme implementation, a considerable drop in morbidity rates has been observed. The vaccinations will be offered at twenty-eight outpatient clinics in town, pursuant to agreements concluded by their owners and the local government. The vaccinations are not compulsory. In terms of pneumococcal infection prevention, 100% of children living in Kielce are vaccinated. Similarly, children between the sixteenth and the eighteenth month of life are vaccinated to prevent meningococcal infections. As for adolescent groups, in recent years, ca. 75% have been vaccinated. Girls born in 2003, as well as those born in 2002 who have not received the vaccine yet, will be immunised against the human papillomavirus. Ca. 60% of those eligible join the scheme. Results of tests conducted by doctors on the children who had their non-compulsory vaccinations in Kielce point to a noticeable decrease in pneumococcal infection incidence rates. Nasal and oropharyngeal swabs taken from children who were vaccinated in 2006 and 2007 have been tested. Since 2008, the Children s Hospital has had not even one patient with pneumonia or inflammation of the middle ear due to pneumococcal infection. The so-called environmental immunity has also been observed as fewer adults grandparents and others living with the vaccinated children contract disease. Yearly, in Kielce, ca. 1,600 children are vaccinated against pneumococcal infections, 3,000 against meningococcal infections, and 500 girls against the HPV. Since 2006, in Kielce, a free flu vaccination scheme for those aged 55-plus has been implemented annually between September and March. The scheme is very popular with local residents: this year has seen ca. 10,000 patients being immunised. Thank you. Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

10 Kielce Nowa jakość na przystankach Już niebawem będą estetyczne, funkcjonalne i bardzo nowoczesne 81 przystanków zostanie poddanych gruntownej przebudowie. Miejski Zarząd Dróg w Kielcach rozpoczął pionierski w skali kraju projekt, który wychodzi naprzeciw oczekiwaniom pasażerów komunikacji miejskiej i przyczyni się do poprawy estetyki miasta. Przygotowania do realizacji projektu rozpoczęły się w roku Wówczas miasto ogłosiło konkurs na opracowanie koncepcji architektonicznej Budowy nowoczesnych wiat przystankowych w Kielcach. W ocenie sądu konkursowego najlepszą pracę stworzyła łódzka pracownia Tamizo Design - Aleksandra Zdziechowska, Piotr Walerysiak. Architektom powierzono wykonanie projektu budowlanego. Stanęli oni przed dużym wyzwaniem, ponieważ w praktyce musieli opracować 81 odrębnych projektów dla określonych lokalizacji uwzględniając ich charakterystykę, otoczenie i istniejące zagospodarowanie. Trzy rozmiary Założono, że wiaty przystankowe będą w trzech różnych rozmiarach XL, M oraz S. Największe i średnie wiaty usytuowane będą na 25 przystankach węzłowych tam gdzie funkcjonuje najwięcej linii komunikacji miejskiej i są największe potoki pasażerskie. Wybudowane one zostaną przy głównych arteriach okalających strefę śródmiejską Kielc. 56 wiat w rozmiarze S, czyli małych rozlokowanych będzie na obszarze całego miasta m.in. przy osiedlach i budynkach użyteczności publicznej. Trzy elementy Projekt jest kompleksowy i komplementarny. Swoim zakresem obejmuje trzy zasadnicze elementy. Pierwszym z nich jest przebudowa zatok autobusowych. Będą one wykonane w technologii betonowej, która uznawana jest za jedną z najtrwalszych. Kolejnym elementem są perony przystankowe, czyli miejsca w których pasażerowie oczekują na autobus. Zostaną one poddane całkowitej przebudowie. Na peronach zastosowano innowacje to na przykład specjalne, podwyższone i wyprofilowane krawężniki, które z jednej strony ułatwiają wsiadanie do pojazdu z drugiej chronią opony autobusu przed ewentualnym uszkodzeniem. Dodatkowo na peronach zostaną zainstalowane systemy płytek wskaźnikowych, które usprawnią dotarcie do autobusu osobom niedowidzącym i niewidomym. Ostatnim elementem są wiaty przystankowe. Wszystkie będą ujednolicone pod względem designu. Największe będą miały około 30 metrów długości i kilkadziesiąt miejsc siedzących. Wiaty będą konstrukcji stalowej w kolorze grafitowym. Zadaszenie i ściany wiat wykonane zostaną z bezpiecznego szkła hartowanego odpornego na promieniowanie UV i pokrytego sitodrukiem, aby ograniczyć przenikanie promieni Modernizacja przystanków w 85 proc. współfinansowana jest przez UE (wizualizacja) Wiaty przystankowe będą ujednolicone (wizualizacja) słonecznych. Największe wiaty będą wyposażone w podświetlane gabloty z rozkładami jazdy oraz tablice z nazwą przystanku, która będzie podświetlana listwami LED. Przewidziano także montaż kamer, które będą podłączone do centrum monitoringu wizyjnego oraz instalacji, do której w przyszłości będzie można przyłączyć moduły wi-fi, aby pasażerowie przy pomocy urządzeń mobilnych mogli korzystać z Internetu. Stawiamy na transport publiczny To bardzo ambitny projekt, którego realizacja będzie dla nas wyzwaniem. Przyczyni się on do poprawy komfortu pasażerów komunikacji miejskiej mówi Piotr Wójcik, dyrektor Miejskiego Zarządu Dróg w Kielcach. Od wielu lat prowadzimy wiele działań, których celem jest zwiększenie atrakcyjności komunikacji publicznej i jej uprzywilejowanie wobec transportu indywidualnego. Na osiedlach zbudowaliśmy dworce autobusowe, przebudowujemy także pętle i poszerzamy miejskie arterie o bus-pasy. Teraz przyszła kolej na przystanki podkreśla. Modernizacja kieleckich przystanków w 85 procentach współfinansowana jest przez Unię Europejską z Programu Operacyjnego Rozwój Polski Wschodniej w ramach projektu Rozwój Systemu Komunikacji Publicznej w Kieleckim Obszarze Metropolitarnym. Inwestycja, której koszt przekracza 30 mln zł, zakończy się jesienią br. 8 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

11 Kielce A New Bus Stop Quality Upon thorough refurbishment, Kielce s eighty-one bus stops will soon be made visually attractive, functional and very modern. The Kielce Municipal Roads Authority have started a pioneering scheme which aims to meet the expectations of public transport users and to contribute to upgrading the city s visual appeal. The bus shelters will all get the same look (a rendering). Preparations for the implementation of this project commenced in It was then that the city announced a competition for the Construction of Modern Bus Shelters in Kielce architectural concept. The competition jury decided that the best proposal was the one submitted by a Łódź-based company, Tamizo Design Aleksandra Zdziechowska and Piotr Walerysiak. The architects were given the task of developing a building design, which was a real challenge because in fact as many as eighty-one separate designs needed to be provided for specified locations whose special characteristics, surroundings and existing development had to be taken into consideration. Three sizes main component areas. One of these is the redevelopment of bus bays so they are made in concrete for enhanced durability. Another component is bus stop platforms, i.e. the sites designed for bus-awaiting passengers, which will be completely refurbished. The platforms will boast some innovations, too, such as dedicated elevated and specially profiled kerbs which will on the one hand facilitate boarding, and on the other protect bus tyres against damage. Moreover, the platforms will be fitted with paver indicator systems to enable visually impaired users to reach their buses. The final component is bus shelters. All of them will share the same design. The tallest ones will be about 30 metres long, with several tens of seats. They will be made of graphite-coloured steel structures. The material for shelter roofing and walls will be safe, toughened glass, both UV-resistant and screen-printed so as to reduce solar radiation. The largest shelters will be equipped with lighted schedule display boxes and LED-lighted bus stop location displays. CCTV cameras will also be installed and connected to a monitoring centre, complete with a wifi-ready installation system to enable passenger use of the Internet on mobile devices. Focus on public transport It is a very ambitious project, whose implementation will be a real challenge for us, says Piotr Wójcik, Director of the Municipal Road Authority in Kielce. For several years, we have been taking numerous actions aimed at improving the attraction factor of our public transport and privileging it over private car traffic. Residential districts have been given bus stations; we are refurbishing bus terminuses and expanding the city s arterial roads with bus lanes. Finally the time has come for the bus shelters, he stresses. The modernisation of Kielce bus stops is 85% co-funded by the European Union under the Development of Eastern Poland Operational Programme, from the Development of the Public Communications System in the Kielce Metropolitan Area project. This capital project, whose cost exceeds PLN 30 million, will be completed this autumn. It has been assumed that the bus shelters will come in three different sizes: XL, M and S. The large and medium-sized shelters will be situated at twenty-five hub bus stops, where the largest numbers of bus lines are in operation and passenger flows are the heaviest. They will be constructed in the major arterial roads which encircle the Kielce city centre zone. Fifty-six S-sized shelters will be installed over the entire city, in residential quarters and in the vicinity of public buildings. It has been assumed that the bus shelters will come in three different sizes: XL, M and S. Three components The project is both comprehensive and complementary. Its range covers three Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

12 Kielce edukacja Politechnika Świętokrzyska Z energią i kreatywnie Politechnika Świętokrzyska, która w ramach pięciu wydziałów: Budownictwa i Architektury, Elektrotechniki, Automatyki i Informatyki, Inżynierii Środowiska, Geomatyki i Energetyki, Mechatroniki i Budowy Maszyn, Zarządzania i Modelowania Komputerowego kształci około studentów na 17. kierunkach i ponad 50. specjalnościach na studiach I, II i III stopnia, dynamicznie wkroczyła w rok 2015, rok jubileuszu 50-lecia istnienia Uczelni. Z Jego Magnificencją, Rektorem, prof. dr hab. inż. STANISŁAWEM ADAMCZAKIEM rozmawia Justyna Żukowska. Sygnatariusze umowy o powołaniu konsorcjum Panie Rektorze, Uczelnia, jak się zdaje wchodzi w nowe półwiecze wyjątkowo kreatywnie i z ogromną energią W styczniu i lutym Politechnika Świętokrzyska podpisała ważne dla rozwoju Uczelni umowy o współpracy z Geoparkiem Kielce, konsorcjum z Politechniką Rzeszowską, poznańskim Instytutem Obróbki Plastycznej i Instytutem Podstawowych Problemów Techniki Polskiej Akademii Nauk o wytwarzaniu części do silników samolotowych w ramach projektu finansowanego z Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, a także porozumienie o współpracy z Wodociągami Kieleckimi. Ogłosiliśmy piątą edycję Ogólno- -polskiego Konkursu Student-Wynalazca organizowanego od 2010 roku przez naszą Uczelnię, pod honorowym patronatem Ministra Nauki I Szkolnictwa Wyższego, Ministra Gospodarki, Prezesa Urzędu Patentowego RP oraz Narodowego Centrum Badań i Rozwoju, a wspólnie ze Świętokrzyskim Inkubatorem Technologii konkurs na najlepszy innowacyjny pomysł biznesowy. Poznaliśmy też wyniki pierwszego konkursu przedsięwzięcia TANGO, uruchomionego z inicjatywy Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przez Narodowe Centrum Nauki i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju, w którym to konkursie najwyżej oceniony został projekt nauczycieli akademickich z Politechniki Świętokrzyskiej w Kielcach pod kierow- -nictwem dra inż. Pawła Łaskiego. W I konkursie programu TANGO dofinansowanie w wysokości prawie 40 mln zł otrzyma 48 najlepszych spośród 210 zgłoszonych projektów. To zaszczyt, ale też ogromna satysfakcja, że najwyżej oceniony został projekt przedstawiony przez Politechnikę? Większa cześć zespołu już wcześniej odnosiła sukcesy na polu naukowym. Konstruktorzy ci są bowiem twórcami łazika marsjańskiego, z którym zdobyli II miejsce w Zawodach łazików marsjańskich ERC 2014 European Rover Challenge oraz srebrny medal za manipulator trójramienny poruszany mięśniami pneumatycznymi na 42. Międzynarodowej Wystawie Wynalazków w Genewie. Celem projektu jest realizacja działań dotyczących wykorzystania gospodarczego wraz z partnerem zainteresowanym wdrożeniem uzyskanych wyników prac badawczych nad manipulatorem równoległym typu delta z pneumatycznymi napędami mięśniowymi. W trakcie realizacji zadań przeprowadzone zostaną analizy rynkowe diagnozujące zapotrzebowanie na manipulator. A trzeba podkreślić jego interdyscyplinarny charakter; może on być wykorzystywany w przemyśle albo pomagać ludziom w rehabilitacji. Jest odporny na przeciążenia, energooszczędny i bardzo płynnie się porusza, jest bardzo silny i cichy, precyzyjny w ruchu. Zamiast klasycznych napędów elektrycznych czy hydraulicznych w tym robocie zastosowano sztuczne mięśnie. Mięśniowy napęd pneumatyczny charakteryzuje się dużą odpornością na przeciążenia i niewielkim zużyciem energii. Manipulator zapamiętuje zadane ruchy i może pracować w każdym środowisku, także w wodzie. Robot może być używany do automatyzacji produkcji czy dynamicznej segregacji. Został wykonany w 2012 roku i cały czas jest udoskonalany. Manipulator wygrał w konkursie Ministerstwa Nauki i Szkolnictwa Wyższego przez Narodowe Centrum Nauki i Narodowe Centrum Badań i Rozwoju wspierającym wdrażanie badań naukowych. Czy studenci Politechniki Świętokrzyskiej będą uczyć się nowych technologii produkcji części do silników samolotowych? Tego dotyczy umowa podpisana z Politechniką Rzeszowską, poznańskim Instytutem Obróbki Plastycznej i Polską Akademią Nauk. Dzięki nowoczesnym technologiom wytwarzania podzespołów turbośmigłowych silników samolotowych, nad którymi będą pracować między innymi naukowcy z Politechniki Świętokrzyskiej, elementy staną się mniej zawodne. Będzie można wykonywać je szybko i precyzyjnie. Wpłynie to na wydajność pracy silników i poprawę bezpieczeństwa lotów. Projekt będzie realizowany do końca 2017 roku, kosztuje prawie 2,5 miliona złotych, Politechnika Świętokrzyska będąca liderem projektu otrzyma z tej puli milion trzysta tysięcy złotych. Dziękuję za rozmowę. Justyna Żukowska 10 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

13 education Kielce Kielce University of Technology: Energy and Creativity Kielce University of Technology (Politechnika Świętokrzyska) has five Faculties: Civil Engineering and Architecture; Electrical Engineering, Automatic Control and Computer Science; Environmental, Geomatic and Energy Engineering; Mechatronics and Machine Engineering; and Management and Computer Modelling. With ca. 10,000 students in seventeen fields of study and over fifty specialties in first-, second- and third-cycle courses, the University has entered the year 2015, its fiftieth anniversary. Justyna Żukowska talks to His Magnificence the Rector, Professor STANISŁAW ADAMCZAK, Ph.D. Habil., Eng. Professor Adamczak, the University seems to be entering the next half-century with creativity and enormous energy. In January and February, Kielce University of Technology signed several agreements which are significant for our development: with Geopark Kielce, concerning co-operation; with Rzeszów University of Technology, concerning a consortium; the Poznań Metal Forming Institute and the Institute of Fundamental Technological Research at the Polish Academy of Sciences, concerning the production of aircraft engine parts under a project funded by the National Centre for Research and Development; and with Kielce Water and Sewerage Company, concerning co-operation. We have announced the fifth edition of the National Student-Inventor Competition, organised by our University since 2010, under the honorary patronage of the Minister of Science and Higher Education, the Minister of Economy; the President of the Polish Patent Office as well as the National Centre for Research and Development, and in co-operation with the Świętokrzyskie Technology Incubator a competition for the best innovative business concept. We have also learnt the results of the TANGO programme, started on the initiative of the Ministry of Science and Higher Education by the National Centre for Research and Development, in which the winning project was that submitted by Kielce University of Technology teachers, headed by Paweł Łaski, Ph.D., Eng. The first competition of the TANGO programme will grant almost PLN 40 million to forty-eight winners, out of the 210 entered projects. It must be an honour and huge satisfaction to see a Kielce University of Technology project score the highest? A large part of the team have achieved success in the field of science before. These constructors are the authors of the Mars rover which came second in the 2014 European Rover Challenge, as well as receiving a silver medal for the three-arm manipulator moved by pneumatic artificial muscles at the 42nd International Exhibition of Inventions in Geneva. The project aims to implement the obtained results in business, in co-operation with interested partners. In particular, this concerns the results of work on a delta-type parallel manipulator driven by pneumatic artificial muscles. At the project implementation stage, market analysis will be conducted to diagnose the demand for the manipulator. Its interdisciplinary character must be stressed as it can be used in industry or to assist patient rehabilitation. It is resistant to overload, energy-saving and smooth-moving, very strong and quiet as well as precise when it comes to motion. Instead of classic electrical or hydraulic motors, this robot uses artificial muscles. The muscles pneumatic motor is highly resistant to overload, and is characterised by low energy consumption. The manipulator remembers set motions and can work in any medium, water included. This robot can be used for manufacturing process automation or dynamic segregation. It was made in 2012 and continues to be perfected all the time. The manipulator won the contest of the Ministry of Science and Higher Education, the National Science The team of the Kielce University of Technology's Mars rover constructors; third left - Paweł Łaski, Ph. D., Eng. Centre and the National Centre for Research and Development, which supports implementation of scientific research results. Will the students of Kielce University of Technology be learning new production technologies of aircraft engine part manufacturing? This is the subject matter of the agreement which we have signed with Rzeszów University of Technology, the Poznań Metal Forming Institute and the Polish Academy of Sciences. Thanks to modern manufacturing technologies for aircraft turboprop engine components, which Kielce University of Technology scientists will be working on, the elements will become more reliable. It will also become possible to manufacture them fast and with precision. This will enhance engine efficiency and flight safety. The project will be implemented until the end of 2017, at the budget of almost PLN 2.5 million. Kielce University of Technology, the project s leader, will receive PLN 300,000 out of this sum. Thank you. Justyna Żukowska Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

14 Kielce Nasze relacje z Finlandią Pod koniec ubiegłego roku w Kielcach powstał honorowy konsulat Finlandii. Konsulem honorowym został Tadeusz Pęczek, prezes EPRD Biura Polityki Gospodarczej i Rozwoju Regionalnego. Jak Pan postrzega swoją rolę, rolę honorowego konsula fińskiego? Jestem konsulem honorowym Finlandii w Kielcach z obszarem jurysdykcji obejmującym województwo świętokrzyskie. Takie umocowanie powoduje, że z jednej strony reprezentuję rząd Republiki Finlandii, a z drugiej działam także na rzecz Świętokrzyskiego, ze szczególną uwagą na relacje gospodarcze, naukowe i kulturalne powiązane z Finlandią. Najogólniej rzecz biorąc, podstawową rolą konsula honorowego jest reprezentowanie kraju delegującego i udzielanie szeroko pojętej pomocy obywatelom Finlandii znajdującym się na terytorium objętym jurysdykcją. Dotyczy to zarówno osób prywatnych, jak też podmiotów gospodarczych, przedstawicieli instytucji publicznych czy pozarządowych. Pojęcie pomocy należy rozumieć jako udzielanie wsparcia w otwieraniu nowych pól współpracy, ale też jako pomoc w sytuacjach trudnych czy nawet nadzwyczajnych. Konsul honorowy wobec obywateli Finlandii może również wydawać dokumenty podróżne (paszporty), jak i wizy dla obywateli innych krajów z poza strefy Schengen planujących wyjazd do Finlandii na okres do trzech miesięcy. Konsul honorowy może też wypełniać funkcje notarialne dla poświadczenia oryginalności podpisów czy certyfikowania kopii dokumentów. Powyższe kompetencje dotyczą także obywateli krajów nordyckich jak i krajów należących do Unii Europejskiej, jeśli nie mogą skorzystać z bezpośredniej pomocy dyplomatycznej ich macierzystego kraju. W mojej sytuacji obowiązki wynikające z uregulowań formalnych i mające charakter prac urzędniczych będą raczej ograniczone i dlatego też pragnę skupić się na kreowaniu i wdrażaniu nowych pomysłów i rozwiązań promujących Finlandię i internacjonalizację fińskich przedsiębiorstw. Jak Pańska rola przekłada się na zacieśnienie gospodarczych więzów pomiędzy firmami kieleckimi a fińskimi? Moja rola w rozwoju i zacieśnianiu współpracy gospodarczej pomiędzy Finlandią a świętokrzyskimi podmiotami gospodarczymi i publicznymi nie jest związana bezpośrednio z Konsulatem Honorowym. Można nawet powiedzieć, że powołanie na stanowisko Konsula Honorowego było swoistym zwieńczeniem moich ponad 10-letnich działań związanych ze współpracą z Finlandią, a szczególnie z regionem centralnej Finlandii, którego stolicą jest Jyveskyla. W okresie tych 10. lat miało miejsce dziesiątki wyjazdów i misji gospodarczych, samorządowych czy naukowych zarówno grupowych jak i indywidualnych. Wiele nowoczesnych inicjatyw i wdrożeń zarówno technologicznych, jak i organizacyjnych było inspirowane rozwiązaniami podpatrzonymi w Finlandii. Jednocześnie do naszego regionu przyjeżdżali z Finlandii naukowcy, samorządowcy i przedsiębiorcy. Organizowano dedykowane Finlandii seminaria, konferencje i wystawy targowe. Dotychczas wspierałem te działania jako osoba prywatna i świętokrzyski przedsiębiorca, a obecnie mogę to robić dysponując stosownym umocowaniem nadanym mi przez rząd Republiki Finlandii i zaakceptowanym przez rząd RP oraz władze samorządowe. Z tego tytułu chciałbym ukierunkować swoje działania na konkretne przedsięwzięcia gospodarcze przynoszące wymierne korzyści zarówno stronie fińskiej jak też naszemu regionowi. Proszę wymienić najważniejsze obszary współpracy i sukcesy, które dotychczas udało się osiągnąć. Główne obszary współpracy to gospodarka, kultura i wymiana naukowa. Wiele takich działań miało już miejsce i jest kontynuowane. Według mojej obecnej wiedzy przygotowywane jest kilka wspólnych działań gospodarczych i badawczych. Oficjalnie dowiemy się o nich, kiedy zostaną dopięte i zacznie się okres wdrażania lub realizacji danego przedsięwzięcia. Największym sukcesem, który też mogę sobie czę- Ambasador Finlandii Pani Hanna Lehtinen. Konsulem honorowym Finlandii w Kielcach został Tadeusz Pęczek ściowo przypisać jest stała umowa o współpracy Świętokrzyskiego z regionem centralnej Finlandii. Jednocześnie z przyjemnością obserwuję liczne inicjatywy, które udało mi się zainicjować w ostatnich kilku latach, a obecnie działają samodzielnie i nie wymagają mojego dalszego zaangażowania. Zapewne wiele osób zaangażowanych w te inicjatywy nawet nie ma świadomości, że realizowane są tylko dlatego, ze kilka lat temu zdecydowałem się udostępnić swoje kontakty biznesowe, jak i osobiste na rzecz naszego regionu. Obserwując te przedsięwzięcia mam tym większą satysfakcję, że mamy w województwie świętokrzyskim tyle ambitnych i samodzielnych ludzi zdolnych do skutecznego działania na forum międzynarodowym. Dziękuję za rozmowę. Paweł Treger 12 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

15 Kielce Our Relations with Finland At the end of last year, in Kielce, an honorary consulate of Finland was established. The honorary consul is Tadeusz Pęczek, President of the EPRD Office for Economic Policy and Regional Development. Ambassador of Finland, Ms Hanna Lehtinen. Tadeusz Pęczek has been appointed the honorary consul of Finland in Kielce. How do perceive your own role that of the honorary consul of Finland? I am the honorary consul of Finland in Kielce, and my jurisdiction is the area of the Świętokrzyskie Voivodeship. On the one hand, this makes me a representative of the government of the Republic of Finland, and on the other I also act to the benefit of the Świętokrzyskie region, with special focus on economic, academic and cultural relations with Finland. Generally speaking, the honorary consul s fundamental role is to represent the delegating state and provide broadly conceived assistance to citizens of Finland in his area of jurisdiction. This pertains to both private persons and business entities, representatives of public institutions and NGOs. The notion of assistance ought to be understood as provision of support in starting new fields of co-operation, as well as helping out in difficult or extraordinary situations. The honorary consul can issue travelling documents to citizens of Finland (i.e. passports) and visas to citizens of other, non-schengen states who are planning to enter Finland for up to three months. The honorary consul can also act as notary to certify to the originality of signatures or document copies. This range of the consul s competence pertains not only to citizens of Nordic states, but also of other EU countries, if they are not able to use direct diplomatic services of their own country. For me, the obligations resulting from formal regulations and clerical in nature will be rather limited, which is why I intend to focus on creation and implementation of new ideas and solutions aimed at promoting Finland and internationalisation of Finnish companies. How does your role contribute to strengthening economic bonds between Kielce and Finnish companies? My role in developing and strengthening the economic co-operation between Finland and Świętokrzyskie business and public entities is not directly related to the Honorary Consulate. It might even be said that my appointment to the post of the Honorary Consul has in a sense crowned my decade-long co-operation with Finland, the region of central Finland in particular, whose capital is Jyveskyla. Over these ten years, tens of business trips and missions, self-governmental or academic visits, as well as private trips were organised. Many new technological and organisational initiatives and implementations have been inspired by the solutions observed in Finland. At the same time, our region hosted scientists, representatives of the self-government and entrepreneurs from Finland. Seminars, conferences and trade exhibitions on Finnish issues have been organised. So far, I have supported these activities as a private person and as a Świętokrzyskie entrepreneur, and now I can do this officially on behalf of the government of the Republic of Finland, with the approval of Poland s government and self-government. This is why I would like to focus my activities on particular business operations to benefit both the Finnish side and our region. Could you please enumerate the major areas of this co-operation and the successes which have so far been achieved? The major areas of our co-operation are the economy, culture and academic exchange. Several campaigns have already taken place and some are still in progress. As far as I know, a couple of joint business and research activities are being developed. We will officially learn about them when the preparations are completed and the period of implementing of a particular undertaking begins. The biggest success, to which I can say I have considerably contributed myself, is a standing agreement concerning co-operation between the Świętokrzyskie and Central Finland regions. At the same time, I am pleased to see numerous initiatives which I have managed to begin over the past couple of years and which are now independent and no longer require my involvement. It is likely that many people who are now involved in those initiatives are not aware of the fact that those are being implemented just because some years ago I decided to use my business and personal contacts to benefit our region. Watching these undertakings grow gives me even more satisfaction: I can see that in the Świętokrzyskie Voivodeship we have so many ambitious and independentminded people, capable of effective functioning in the international arena. Thank you. Paweł Treger Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

16 Kielce Okrągły jubileusz EPRD Sp. z o.o. W lipcu 2015r. EPRD Sp. z o.o. reprezentowana przez Zarząd w osobach Tadeusz Pęczek, Anna Gajek, Zbigniew Włosek obchodzić będzie 20-lecie funkcjonowania na rynku. Firma specjalizująca się w doradztwie gospodarczym od lat wspiera podmioty sektora publicznego i prywatnego w pozyskiwaniu finansowania kapitałowego i pomocowego m. in. z funduszy strukturalnych Unii Europejskiej, w badaniach społeczno-gospodarczych oraz uczestniczy w realizacji wspólnotowych programów, przeznaczonych dla nowych krajów kandydujących oraz krajów rozwijających się. Do dnia dzisiejszego firma zrealizowała setki projektów dla szerokiego spektrum Partnerów, w tym dla najważniejszych instytucji UE, w przeszło 100 krajach na całym świecie. W województwie świętokrzyskim EPRD Sp. z o.o. uczestniczyło w wielu kluczowych projektach systemowych, np. utworzenie Świętokrzyskiego Centrum Innowacji i Transferu Technologii, Kieleckiego Parku Naukowo-Technologicznego, jak również Izby Gospodarczej Grono Targowe Kielce. EPRD opracowało wiele studiów wykonalności inwestycji pod kątem współfinansowania w ramach Krajowych i Regionalnych Programów Operacyjnych, w tym Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego, m.in. dla przedsięwzięć w obszarze innowacyjności i transferu technologii, energetyki odnawialnej, ICT, turystyki, ochrony zdrowia, przebudowy układów komunikacyjnych, czy też budowy infrastruktury ochrony środowiska. Kluczem do sukcesu EPRD jest stała, doświadczona kadra 42 osób pracujących w ramach zespołów zajmujących się poszczególnymi dziedzinami działalności firmy oraz niezależni eksperci, zatrudniani doraźnie na potrzeby realizacji projektów na całym świecie. Zatrudniani specjaliści to osoby z bogatym doświadczeniem naukowym, badawczym i zawodowym w wielu branżach. Efektem wielu lat pracy jest stworzona sieć współpracy obejmująca zewnętrznych specjalistów. Jest ona bardzo szeroka i zawiera kilka tysięcy CV zgromadzonych w bazie danych autorskiej platformy B2B, prowadzonej w kilkunastu językach świata. Oprócz ekspertów, EPRD dysponuje rozległą siecią współpracy lokalnej, krajowej i międzynarodowej (europejskiej i pozaeuropejskiej) obejmującą instytucje i podmioty gospodarcze. Obecnie w bazie podmiotów partnerskich EPRD zarejestrowanych jest kilkaset firm doradztwa gospodarczego, firm doradztwa kadrowego, instytutów branżowych, specjalistycznych laboratoriów, uczelni wyższych, firm inżynieryjnych i technologicznych, biur projektowych. Do partnerów należą także firmy informatyczne, kancelarie prawne, a także wybrane agendy i specjalistyczne podmioty działające w imieniu rządów w swoich krajach. Do najważniejszych partnerów z grupy zagranicznych podmiotów gospodarczych należą: HTSPE i CfBT Education Trust z Wielkiej Brytanii, Gesellschaft fur soziale Unternehmensberatung mbh i Particip z Niemiec, Italtrend z Włoch, Transtec SA z Belgii, DFC SAU i Eptisa z Hiszpanii, czy European Institute of Public Administration z Holandii. Na rynku lokalnym spółka stale współpracuje z takimi podmiotami jak: Urząd Wojewódzki, Urząd Marszałkowski, Urzędy Miast i Gmin województwa świętokrzyskiego, Staropolska Izba Przemysłowo Handlowa, Starostwa Powiatowe, Przedsiębiorstwo Wodociągów i Kanalizacji, Wojewódzki Zarząd Dróg, Krajowy Punkt Kontaktowy Programów Ramowych UE, Politechnika Świętokrzyska, czy Uniwersytet Jana Kochanowskiego. Poza kielecką siedzibą firmy, EPRD Sp. z o.o. dysponuje także biurem terenowym w Warszawie oraz przedstawicielstwami w Sarajewie i w Bel-gradzie oraz licznymi biurami u firm partnerskich w Polsce i zagranicą. Dziękujemy naszym Partnerom Biznesowym oraz współpracującym z nami specjalistom i ekspertom, dzięki którym mijające dwudziestolecie wykorzystaliśmy tak efektywnie. Cieszymy się na kolejne lata współpracy z Państwem! Więcej informacji o zrealizowanych i bieżących inicjatywach na stronie oraz profilu na Facebook u 14 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

17 Kielce A Round Anniversary of EPRD Ltd. In July 2015, EPRD Ltd., represented by the Executive Board composed of Tadeusz Pęczek, Anna Gajek and Zbigniew Włosek, will be celebrating the twentieth anniversary of market operation. The Company, specialists in business counselling, has for years supported public and private entities in acquisition of capital and aid funding from, for instance, the European Union s structural funds for social and economic research. The EPRD also participate in the implementation of Community programmes geared at new candidate states and developing countries. Until today, the Company has implemented hundreds of projects for a broad spectrum of Partners, including the EU s major institutions, in over 100 countries of the world. In the Świętokrzyskie Voivodeship, EPRD Ltd. have participated in several key system projects, such as the establishment of the Regional Centre for Innovation and Technology Transfer, the Kielce Science and Technology Park, as well as the Kielce Trade Fairs Cluster (Grono Targowe Kielce) Business Chamber. The EPRD have developed several feasibility studies for capital projects in terms of cofunding from National and Regional Operational Funds, including the Regional Operational Programme for the Świętokrzyskie Voivodeship. The projects have concerned, for example, undertakings in the field of innovation and technology transfer, renewable energy industry, ICT, tourism, health care, communications system restructuring and the construction of environmental protection infrastructure. The key to the EPRD s success is their permanent, experienced personnel of forty-two people who operate within the teams which deal with individual fields of the Company s operations. There are also independent experts who are employed to meet current requirements of project implementation worldwide. The thus employed specialists have large experience in a variety of fields of science, research and professional activity. The result of the many years of work is a co-operation network which includes external specialists as well. This network is truly extensive and contains several thousand CVs in an original B2B platform database which offers more than ten foreign language versions. Apart from the experts, the EPRD have at their disposal a wide network of local, national and international co-operation (in Europe and beyond), which covers institutions and business entities. At present, the EPRD s partner entity database contains several hundreds of business counselling companies, human resources consultancies, specialised branch institutes, specialised laboratories, institutions of higher education, engineering and technological companies and design firms. Our partners also include IT companies, law firms, as well as selected agencies and specialised entities operating on behalf of their states governments. Our major foreign business entity partners are the following: HTSPE and CfBT Education Trust from Great Britain, Gesellschaft fur soziale Unternehmensberatung mbh and Particip from Germany, Italtrend from Italy, Transtec SA from Belgium, DFC SAU and Eptisa from Spain, and the European Institute of Public Administration from Holland. In the local market, the Company continues to co-operate with entities such as the Świętokrzyskie Voivodeship Office, the Marshal s Offices of the Świętokrzyskie Voivodeship, Town and Municipal Offices of the Świętokrzyskie Voivodeship, the Staropolska Chamber of Industry and Commerce, Poviat Starost Offices, the Water and Sewerage Company, the Voivodeship Road Authority, the National Contact Point for EU Framework Programmes, the Kielce University of Technology and the Jan Kochanowski University in Kielce. Apart from its Kielce headquarters, EPRD Ltd. have at their disposal also a field branch in Warsaw, agencies in Sarajevo and Belgrade, as well as a number of offices with partner companies in Poland and abroad. We wish to thank our Business Partners as well as specialists and experts who co-operate with us: it is thanks to you that we have managed to achieve our high efficiency over the past twenty years. We look forward to forthcoming years of our co-operation. For more information on the already implemented and current initiatives, visit our website and Facebook profile Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

18 Kielce Po 20 latach z optymizmem w przyszłość Zaangażowanie, dbałość o jakość i innowacyjność w podejściu do klienta oto przepis na sukces jednej z wiodących fi rm naszego regionu. Mowa o Krajowym Stowarzyszeniu Wspierania Przedsiębiorczości, które już od 20 lat pobudza aktywność i dynamizuje gospodarczo województwo świętokrzyskie! kiego na Krajowe Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości od tego momentu KSWP (świadczące już swe usługi na arenie ogólnopolskiej) przestało kojarzyć się jedynie z firmą o lokalnym zasięgu. Sukces goni sukces Zarząd KSWP: od lewej Członek Zarządu - Zbigniew Stańczyk, Wiceprezes - Beata Napierała, Prezes - Marek Mika, Członek Zarządu - Tadeusz Trojanowski Pomysł na założenie firmy pojawił się na początku 1995 roku. Zaledwie pół roku później KSWP rozpoczęło swą działalność na rzecz swobodnego kształtowania struktury własnościowej, rozwoju stosunków rynkowych i konkurencyjności oraz prowadzenia jednolitej polityki finansowej wobec przedsiębiorstw. Początki były trudne... ale niezwykle barwne wspomina po latach z uśmiechem Marek Mika, Prezes KSWP, który doskonale pamięta, jak w działalność firmy zaangażowanych było zaledwie kilka osób pracujących w niewielkim biurze. Kierunek? Rozwój! Niebywałe zaangażowanie, samodyscyplina i duża doza odwagi determinowały założycieli KSWP do podejmowania z roku na rok coraz odważniejszych kroków w celu prężnego rozwijania firmy jak się okazało kroków zmierzających w dobrym kierunku. Już po czterech latach aktywności, KSWP nie tylko zwiększyło kilkukrotnie liczbę zatrudnianych pracowników, lecz również przeniosło się z małego biura do lokalu o przeszło trzykrotnie większej powierzchni. W miejscu tym upłynęło kolejnych 12 lat działalności firmy, podczas których wspierała ona rozwój już nie tylko lokalnej, lecz również regionalnej gospodarki w dodatku aż czterech województw (świętokrzyskiego, mazowieckiego, łódzkiego i podkarpackiego), w których KSWP uruchomiło sieć biur zamiejscowych. Ważne zmiany Przełomowy dla KSWP okazał się rok 2012, kiedy to siedzibę firmy przeniesiono na nowe fundamenty (do biurowca o powierzchni blisko 1200m kw.), dzięki czemu stworzono kompleksowe centrum obsługi klienta, poszerzono skalę dotychczasowych działań i rozpoczęto realizację nowych wyzwań. Kolejnym, dużym krokiem na przód była dokonana niecały rok później zmiana nazwy firmy z Konec- Mechanizmem napędowym firmy i ogromną motywacją do dalszej działalności są osiągnięte przez nią sukcesy i choć ilość pozyskanych nagród i wyróżnień jest imponująca, KSWP ceni sobie głównie prestiż wśród klientów. Dlatego jako niewątpliwy sukces uznają udzielenie w przeciągu 20 lat działalności ponad 2100 pożyczek o wartości przekraczającej 180 mln zł, dzięki którym powstało przeszło 500 nowych przedsiębiorstw i 1200 nowych miejsc pracy, a także przeszkolenie ponad 8000 osób oraz zrealizowanie 7000 usług informacyjnych i doradczych. 20 lat minęło Jubileusz XX lecia to dobry dowód na to, że KSWP jest firmą uznawaną i cenioną na rynku to również odpowiedni moment na duże podsumowania i jeszcze większe plany na przyszłość. Jak zapewnia Prezes, KSWP nie planuje jednak odcinać kuponów od dotychczas wypracowanych sukcesów nadal zamierza działać z pełnym zaangażowaniem i pasją nie mniejszą niż wtedy, gdy dopiero rozpoczynało swą działalność. Życzymy dalszych sukcesów i kolejnych, równie wspaniałych jubileuszy! 16 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

19 Kielce Twenty Years Later: Looking Ahead to the Future Involvement, dedication to quality and innovation in customer relations: these ingredients have proved the guarantee of success for one of our region s leading companies, the National Association for Supporting Entrepreneurship (Polish: Krajowe Stowarzyszenie Wspierania Przedsiębiorczości, KSWP). The KSWP have been stimulating activity and boosting the economy of the Świętokrzyskie Voivodeship for twenty years now. The idea to establish the Company appeared in the early Only six months later, the KSWP began operations aimed at unrestrained development of ownership structures, market relations and competitiveness, as well as a unified financial policy towards entrepreneurs. The beginnings were hard, but vibrant, reminisces Marek Mika, KSWP s President, twenty years later, and smiles. He remembers very well that the Company was then run by a couple of people who worked from a small office. Objective? Development! Extraordinary dedication, self-discipline and a large amount of courage drove the KSWP founders to take more and more serious steps to develop the Company from year to year. These steps, as we know now, were steps taken in the right direction. After four years of operation, the KSWP not only increased the number of new employees several times, but also moved from their small office to a new one which was over three times bigger. There, the next twelve years of the Company s operations elapsed, during which the KSWP supported not only the local, but also the regional economy, in as many as four voivodeships in the Świętokrzyskie, Mazowieckie (Mazovian), Łódzkie and Podkarpackie (Sub-Carpathian), where a chain of field branches was established. Major change For the KSWP, the breakthrough came in 2012, when the Company moved to yet another location (office space of ca. 1,200 sq. m). Consequently, a The headquarters and team of the National Association for Supporting Entrepreneurship complex customer services centre was opened, the range of operations was expanded and tackling new challenges began. Another major step forward was the change of the Company s name from the Końskie Association for Supporting Entrepreneurship to the National but a year later. Since then, the KSWP, which was already operating on the national scale, have ceased to be associated only with a local, Końskie-based company. One success after another The Company s driving force and enormous motivation derive from the already achieved success. Although the number of awards and distinctions which the KSWP can boast is truly impressive, they mostly rely on their reputation with the customers. This is why they believe their unquestionable success to be the granting of over 2,100 loans over the two decades, totalling over PLN 180 million. It is thanks to these that 500 new businesses and 1,200 new workplaces have been established, more than 8,000 persons were trained and 7,000 information-related and consulting services have been provided. Twenty years after The twentieth anniversary shows that the KSWP are a company recognisable and valued in the market. It is also a good opportunity for recapitulation and making plans for the future. The President has told us that the KSWP are not planning to capitalise on the already achieved success: they intend to continue with complete dedication and passion, no less than that with which their operations began. Please accept our wishes for more success in future and many more equally splendid returns. Kielce yesterday, today, tomorrow Magazine SPRING

20 Kielce wczoraj Kieleckie rzemiosło artystyczne W cieniu wielkiej, w dosłownym tego słowa znaczeniu wytwórczości pieców hutniczych w Zagłębiu Staropolskim, funkcjonowało na tym terenie metalowe rzemiosło artystyczne. Szczególnie w Kielcach było interesującym przykładem działalności fi rm wytwarzających dla specyfi cznej grupy klientów o bardziej zasobnej kieszeni. Złotnictwo w mieście początkami swymi sięgało wieków XVII i XVIII, gdy kieleccy rzemieślnicy angażowani byli głównie do robót związanych z wykonywaniem i naprawą naczyń i przedmiotów liturgicznych dla kolegiaty kieleckiej i dworu biskupów krakowskich w Kielcach. Archiwalia wymieniają dwa nazwiska osób należących do tej samej rodziny, Marcina Garwalika i Jacka Garwalińskiego. W lipcu 1658 r. Marcin Garwalik złotnik, bierze ślub z Reginą Michcianką, a w 1721 r. zapłacono (...) od wychędożenia ampułek czterech y naprawę jednej tudzież nalewki y miseczki do chrztu ( ) złotnikowi kieleckiemu Jackowi Garwalińskiemu. Kontynuowali te tradycje z powodzeniem złotnicy kieleccy działający w drugiej ćwierci XIX w., Julian Kozłowski, Wojciech Brzechwa (Brzechffa) i August Dresselt, wyrabiający przedmioty użytku codziennego takie jak cukiernice, koszyczki na owoce, dzbanki, łyżki i łyżeczki, łyżki wazowe, a także srebrne lichtarze, prawdopodobnie na zamówienie kościołów w Kielcach i regionie. Były to przedmioty pozbawione szczególnej oryginalności, łączyły w sobie wszystkie charakterystyczne cechy wytworów tego rodzaju w Królestwie Polskim. Korzystano przy tym z gotowych i masowo wytwarzanych wówczas elementów tj. nóżek, uchwytów, zamków itd. Trzeba jednak powiedzieć, że w Kielcach, mieście w końcu XVIII w. jeszcze prywatnym, biskupim, a w XIX w. już narodowym, ale słabym ekonomicznie z zawiedzio- nymi nadziejami na wzrost w czasach staszicowskich, tego rodzaju czość rzemieślnicza była swego rodzaju ewenemen- wytwórtem. Z postac i ą złotnika Józefa Lutnic- k i e g o związana jest ciekawa historia starego XVI-wiecznego kielicha pochodzącego z kościoła parafialnego w Chęcinach. Kielich, pięknie zdobiony, dzieło sztuki złotniczej, przeznaczony przez miejscowego proboszcza do przetopienia, został uratowany przez kieleckiego mecenasa sztuki, naczelnika powiatu kieleckiego Tomasza Zielińskiego, który wymienił go na naczynie liturgiczne wykonane przez wspomnianego rzemieślnika. Wprawdzie wówczas produkcja złotnicza w Polsce zaczęła nabierać cech fabrycznych, to jednak kieleckie wyroby zachowały charakter rzemiosła artystycznego. Wyroby kieleckich złotników nie są notowane w drugiej połowie XIX w. Stąd można przypuszczać, że po powstaniu styczniowym zakłady kieleckie, które szczególnie ucierpiały w związku ze słabą koniunkturą gospodarczą i wyrzeczeniami społeczeństwa związanymi z sytuacją finansową, po prostu stały istnieć. Brakowało przetała zamówień, a i klientela zos- ograniczona. Rzemiosło kieleckie było reprezentowane przed I wojną światową przez szereg drobnych warsztatów, wśród których na uwagę zasługiwał szczególnie otwarty w 1913 r. zakład galwaniczno-cyzelerski F. Kocielskiego. W warsztacie noszącym raczej cechy pracowni rzemiosła artystycznego poza wyrobami gotowymi z warszawskich wytwórni Frageta i Norblina można było wyreperować i odnowić aparaty kościelne, konfekcję metalową codziennego użytku, prowadzono złocenie, srebrzenie i niklowanie, ponadto można było zamówić wszelkiego rodzaju prace. ( ) Przyjmuje się wszelkie roboty podług rysunków, modeli, jak również wykonywuje takowe na miejscu( ), jak można było dowiedzieć się z reklamy publikowanej w Kielcach w roku 1913 w okolicznościowym wydawnictwie pt. Dla najbiedniejszych dzieci miasta Kielc w 40-letnią rocznicę działalności Kieleckiego Towarzystwa Dobroczynności. dr Jan Główka Muzeum Historii Kielc 18 Magazyn Kielce wczoraj, dziś, jutro WIOSNA 2015

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like

SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1. Fry #65, Zeno #67. like SSW1.1, HFW Fry #20, Zeno #25 Benchmark: Qtr.1 I SSW1.1, HFW Fry #65, Zeno #67 Benchmark: Qtr.1 like SSW1.2, HFW Fry #47, Zeno #59 Benchmark: Qtr.1 do SSW1.2, HFW Fry #5, Zeno #4 Benchmark: Qtr.1 to SSW1.2,

Bardziej szczegółowo

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł)

Financial support for start-uppres. Where to get money? - Equity. - Credit. - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) Financial support for start-uppres Where to get money? - Equity - Credit - Local Labor Office - Six times the national average wage (22000 zł) - only for unymployed people - the company must operate minimum

Bardziej szczegółowo

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market

Sargent Opens Sonairte Farmers' Market Sargent Opens Sonairte Farmers' Market 31 March, 2008 1V8VIZSV7EVKIRX8(1MRMWXIVSJ7XEXIEXXLI(ITEVXQIRXSJ%KVMGYPXYVI *MWLIVMIWERH*SSHTIVJSVQIHXLISJJMGMEPSTIRMRKSJXLI7SREMVXI*EVQIVW 1EVOIXMR0E]XS[R'S1IEXL

Bardziej szczegółowo

PRODUCTION HALL OFFER

PRODUCTION HALL OFFER PRODUCTION HALL OFFER 1. Name of production hall / Nazwa hali produkcyjnej Bałtowska 2. Location / Lokalizacja PRODUCTION HALL DATA Town / Street Miasto / Ulica Ostrowiec Świętokrzyski/Bałtowska Street

Bardziej szczegółowo

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS.

ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. ERASMUS + : Trail of extinct and active volcanoes, earthquakes through Europe. SURVEY TO STUDENTS. Strona 1 1. Please give one answer. I am: Students involved in project 69% 18 Student not involved in

Bardziej szczegółowo

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition)

Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama Karkonoszy, mapa szlakow turystycznych (Polish Edition) J Krupski Click here if your download doesn"t start automatically Karpacz, plan miasta 1:10 000: Panorama

Bardziej szczegółowo

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society

Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing and its consequences for society Prof. Piotr Bledowski, Ph.D. Institute of Social Economy, Warsaw School of Economics local policy, social security, labour market Unit of Social Gerontology, Institute of Labour and Social Studies ageing

Bardziej szczegółowo

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition)

Tychy, plan miasta: Skala 1: (Polish Edition) Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000 (Polish Edition) Poland) Przedsiebiorstwo Geodezyjno-Kartograficzne (Katowice Click here if your download doesn"t start automatically Tychy, plan miasta: Skala 1:20 000

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI

Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI Domy inaczej pomyślane A different type of housing CEZARY SANKOWSKI O tym, dlaczego warto budować pasywnie, komu budownictwo pasywne się opłaca, a kto się go boi, z architektem, Cezarym Sankowskim, rozmawia

Bardziej szczegółowo

EPS. Erasmus Policy Statement

EPS. Erasmus Policy Statement Wyższa Szkoła Biznesu i Przedsiębiorczości Ostrowiec Świętokrzyski College of Business and Entrepreneurship EPS Erasmus Policy Statement Deklaracja Polityki Erasmusa 2014-2020 EN The institution is located

Bardziej szczegółowo

No matter how much you have, it matters how much you need

No matter how much you have, it matters how much you need CSR STRATEGY KANCELARIA FINANSOWA TRITUM GROUP SP. Z O.O. No matter how much you have, it matters how much you need Kancelaria Finansowa Tritum Group Sp. z o.o. was established in 2007 we build trust among

Bardziej szczegółowo

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition)

Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1: = City map (Polish Edition) Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Click here if your download doesn"t start automatically Zakopane, plan miasta: Skala ok. 1:15 000 = City map (Polish Edition) Zakopane,

Bardziej szczegółowo

aforementioned device she also has to estimate the time when the patients need the infusion to be replaced and/or disconnected. Meanwhile, however, she must cope with many other tasks. If the department

Bardziej szczegółowo

Working Tax Credit Child Tax Credit Jobseeker s Allowance

Working Tax Credit Child Tax Credit Jobseeker s Allowance Benefits Depending on your residency status (EU citizen or not) there are various benefits available to help you with costs of living. A8 nationals need to have been working for a year and be registered

Bardziej szczegółowo

Test sprawdzający znajomość języka angielskiego

Test sprawdzający znajomość języka angielskiego Test sprawdzający znajomość języka angielskiego Imię i Nazwisko Kandydata/Kandydatki Proszę wstawić X w pole zgodnie z prawdą: Brak znajomości języka angielskiego Znam j. angielski (Proszę wypełnić poniższy

Bardziej szczegółowo

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition)

Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Stargard Szczecinski i okolice (Polish Edition) Janusz Leszek Jurkiewicz

Bardziej szczegółowo

What our clients think about us? A summary od survey results

What our clients think about us? A summary od survey results What our clients think about us? A summary od survey results customer satisfaction survey We conducted our audit in June 2015 This is the first survey about customer satisfaction Why? To get customer feedback

Bardziej szczegółowo

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych

Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Konsorcjum Śląskich Uczelni Publicznych Dlaczego powstało? - świat przeżywa dziś rewolucję w obszarze edukacji, - naszym celem jest promocja śląskiego jako regionu opartego na wiedzy, i najnowszych technologiach,

Bardziej szczegółowo

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition)

Katowice, plan miasta: Skala 1: = City map = Stadtplan (Polish Edition) Katowice, plan miasta: Skala 1:20 000 = City map = Stadtplan (Polish Edition) Polskie Przedsiebiorstwo Wydawnictw Kartograficznych im. Eugeniusza Romera Click here if your download doesn"t start automatically

Bardziej szczegółowo

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme

Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme Pracownia Naukowo-Edukacyjna Evaluation of the main goal and specific objectives of the Human Capital Operational Programme and the contribution by ESF funds towards the results achieved within specific

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesn"t start automatically

MaPlan Sp. z O.O. Click here if your download doesnt start automatically Mierzeja Wislana, mapa turystyczna 1:50 000: Mikoszewo, Jantar, Stegna, Sztutowo, Katy Rybackie, Przebrno, Krynica Morska, Piaski, Frombork =... = Carte touristique (Polish Edition) MaPlan Sp. z O.O Click

Bardziej szczegółowo

ZELMOTOR Sp.z o.o Rzeszów; ul.przemysłowa 4a

ZELMOTOR Sp.z o.o Rzeszów; ul.przemysłowa 4a ZELMOTOR Sp.z o.o. 35-105 Rzeszów; ul.przemysłowa 4a tel. 017 8658858; fax: 0178658452 Zelmotor spółka z o.o. powstała 1.01.2010r w ramach przekształceń z Zakładu Silników Zelmer S.A. pozostając głównym

Bardziej szczegółowo

DODATKOWE ĆWICZENIA EGZAMINACYJNE

DODATKOWE ĆWICZENIA EGZAMINACYJNE I.1. X Have a nice day! Y a) Good idea b) See you soon c) The same to you I.2. X: This is my new computer. Y: Wow! Can I have a look at the Internet? X: a) Thank you b) Go ahead c) Let me try I.3. X: What

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers 1 z 7 2015-05-14 18:32 Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to teachers Tworzenie ankiety Udostępnianie

Bardziej szczegółowo

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students

Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl. magda.szewczyk@slo-wroc.pl. Twoje konto Wyloguj. BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Ankiety Nowe funkcje! Pomoc magda.szewczyk@slo-wroc.pl Back Twoje konto Wyloguj magda.szewczyk@slo-wroc.pl BIODIVERSITY OF RIVERS: Survey to students Tworzenie ankiety Udostępnianie Analiza (55) Wyniki

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Steps to build a business Examples: Qualix Comergent

Steps to build a business Examples: Qualix Comergent How To Start a BUSINESS Agenda Steps to build a business Examples: Qualix Comergent 1 Idea The Idea is a Piece of a Company 4 2 The Idea is a Piece of a Company Investing_in_New_Ideas.wmv Finding_the_Problem_is_the_Hard_Part_Kevin

Bardziej szczegółowo

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713

Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Osoby 50+ na rynku pracy 2013-1-PL1-GRU06-38713 Piąte spotkanie grupy partnerskiej w Katowicach (Polska) 19-20 maj 2015 Program Uczenie się przez całe życie Grundtvig Tytył projektu: Osoby 50+ na rynku

Bardziej szczegółowo

Plaskowicki & Partnerzy Architekci Studio was established in 2000 and it is owned by architect Piotr Płaskowicki.

Plaskowicki & Partnerzy Architekci Studio was established in 2000 and it is owned by architect Piotr Płaskowicki. Plaskowicki & Partnerzy Architekci Studio was established in 2000 and it is owned by architect Piotr Płaskowicki. Since the beginning of our activity we are taking part in many architectural competitions

Bardziej szczegółowo

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

Wydział Fizyki, Astronomii i Informatyki Stosowanej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu IONS-14 / OPTO Meeting For Young Researchers 2013 Khet Tournament On 3-6 July 2013 at the Faculty of Physics, Astronomy and Informatics of Nicolaus Copernicus University in Torun (Poland) there were two

Bardziej szczegółowo

Angielski Biznes Ciekawie

Angielski Biznes Ciekawie Angielski Biznes Ciekawie Conditional sentences (type 2) 1. Discuss these two types of mindsets. 2. Decide how each type would act. 3. How would you act? Czy nauka gramatyki języka angielskiego jest trudna?

Bardziej szczegółowo

PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W MIEŚCIE PRZYJAZNYM DLA PIESZYCH I ROWERZYSTÓW PUBLIC SPACE MAKING CITIES MORE PEDESTRIAN AND CYCLIST FRIENDLY

PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W MIEŚCIE PRZYJAZNYM DLA PIESZYCH I ROWERZYSTÓW PUBLIC SPACE MAKING CITIES MORE PEDESTRIAN AND CYCLIST FRIENDLY PRZESTRZEŃ PUBLICZNA W MIEŚCIE PRZYJAZNYM DLA PIESZYCH I ROWERZYSTÓW PUBLIC SPACE MAKING CITIES MORE PEDESTRIAN AND CYCLIST FRIENDLY 15.09.2011 PAULINA SZEWCZYK Plan prezentacji / Presentation plan WPROWADZENIE

Bardziej szczegółowo

Effective Governance of Education at the Local Level

Effective Governance of Education at the Local Level Effective Governance of Education at the Local Level Opening presentation at joint Polish Ministry OECD conference April 16, 2012, Warsaw Mirosław Sielatycki Ministry of National Education Doskonalenie

Bardziej szczegółowo

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o.

PROGRAM STAŻU. Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. PROGRAM STAŻU Nazwa podmiotu oferującego staż / Company name IBM Global Services Delivery Centre Sp z o.o. Miejsce odbywania stażu / Legal address Muchoborska 8, 54-424 Wroclaw Stanowisko, obszar działania/

Bardziej szczegółowo

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE

KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE - GLIWICE SUBZONE KATOWICE SPECIAL ECONOMIC ZONE GLIWICE SUBZONE and its influence on local economy Definition: WHAT DOES THE SPECIAL ECONOMIC ZONE MEAN? THE SPECIAL ECONOMIC ZONE IS THE SEPERATED AREA WITH ATTRACTIVE TAX

Bardziej szczegółowo

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego)

Egzamin maturalny z języka angielskiego na poziomie dwujęzycznym Rozmowa wstępna (wyłącznie dla egzaminującego) 112 Informator o egzaminie maturalnym z języka angielskiego od roku szkolnego 2014/2015 2.6.4. Część ustna. Przykładowe zestawy zadań Przykładowe pytania do rozmowy wstępnej Rozmowa wstępna (wyłącznie

Bardziej szczegółowo

www.irs.gov/form990. If "Yes," complete Schedule A Schedule B, Schedule of Contributors If "Yes," complete Schedule C, Part I If "Yes," complete Schedule C, Part II If "Yes," complete Schedule C, Part

Bardziej szczegółowo

Opportunities Możliwości Resourcefulness Potencjał

Opportunities Możliwości Resourcefulness Potencjał Opportunities Możliwości Resourcefulness Potencjał Poland is a nation rich in history, culture, and tradition, undergoing tremendous change. Polska jest krajem bogatym w historię, kulturę i tradycję, przechodzącym

Bardziej szczegółowo

Faculty of Environmental Engineering. St.Petersburg 2010

Faculty of Environmental Engineering. St.Petersburg 2010 Faculty of Environmental Engineering St.Petersburg 2010 Location of Wrocław LOCATION: centre of the Silesian Lowland 51º07 N, 17º02 E TOTAL AREA: 293 km 2 GREEN AREAS: 35% of the overall area ISLANDS:

Bardziej szczegółowo

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS

Patients price acceptance SELECTED FINDINGS Patients price acceptance SELECTED FINDINGS October 2015 Summary With growing economy and Poles benefiting from this growth, perception of prices changes - this is also true for pharmaceuticals It may

Bardziej szczegółowo

Gmina Pruszcz Gdański. Przyjazna Oświacie Commune education friendly

Gmina Pruszcz Gdański. Przyjazna Oświacie Commune education friendly Gmina Pruszcz Gdański Przyjazna Oświacie Commune education friendly Gmina logistycznie idealna Gmina Pruszcz Gdański od kilku lat kładzie duży nacisk na inwestycje w oświacie. To szczególnie ważna dziedzina

Bardziej szczegółowo

Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce. Sustainable Urban Mobility Planning Poland. Wprowadzenie. Introduction

Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce. Sustainable Urban Mobility Planning Poland. Wprowadzenie. Introduction Planowanie zrównoważonego transportu miejskiego w Polsce Sustainable Urban Mobility Planning Poland Wprowadzenie Introduction Wyzwania polityki UE w zakresie transportu miejskiego Zatłoczenie centrów miast

Bardziej szczegółowo

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism

Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Health Resorts Pearls of Eastern Europe Innovative Cluster Health and Tourism Projekt finansowany Fundusze Europejskie z budżetu państwa dla rozwoju oraz ze Polski środków Wschodniej Unii Europejskiej

Bardziej szczegółowo

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 4

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 4 Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 4 Przetłumacz na język angielski.klucz znajdziesz w drugiej części ćwiczenia. 1. to be angry with somebody gniewać się na kogoś Czy gniewasz

Bardziej szczegółowo

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:.

ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. ZGŁOSZENIE WSPÓLNEGO POLSKO -. PROJEKTU NA LATA: APPLICATION FOR A JOINT POLISH -... PROJECT FOR THE YEARS:. W RAMACH POROZUMIENIA O WSPÓŁPRACY NAUKOWEJ MIĘDZY POLSKĄ AKADEMIĄ NAUK I... UNDER THE AGREEMENT

Bardziej szczegółowo

Zestawienie czasów angielskich

Zestawienie czasów angielskich Zestawienie czasów angielskich Present Continuous I am, You are, She/ He/ It is, We/ You/ They are podmiot + operator + (czasownik główny + ing) + reszta I' m driving. operator + podmiot + (czasownik główny

Bardziej szczegółowo

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition)

Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Wojewodztwo Koszalinskie: Obiekty i walory krajoznawcze (Inwentaryzacja krajoznawcza Polski) (Polish Edition) Robert Respondowski Click here if your download doesn"t start automatically Wojewodztwo Koszalinskie:

Bardziej szczegółowo

Awareness campaign Safe rail-road level crossing "Stop and Live!"

Awareness campaign Safe rail-road level crossing Stop and Live! Awareness campaign Safe rail-road level crossing "Stop and Live!" www.plk-sa.pl Geneva, 12-13 May 2014 The key objective of the campaign is: What are our objectives? - to promote the correct patterns of

Bardziej szczegółowo

Implementation of the JEREMIE initiative in Poland. Prague, 8 November 2011

Implementation of the JEREMIE initiative in Poland. Prague, 8 November 2011 Implementation of the JEREMIE initiative in Poland Prague, 8 November 2011 Poland - main beneficiary of EU structural funds - 20% of allocation within cohesion policy (EUR 67 bln) Over EUR 10 bln of NSRF

Bardziej szczegółowo

PRZEDSIEBIORSTWO LUSARSKO-BUDOWLANE LESZEK PLUTA

PRZEDSIEBIORSTWO LUSARSKO-BUDOWLANE LESZEK PLUTA Przedsi biorstwo lusarsko Budowlane was founded in 1992 in Kielce, Poland. Today we are a recognized manufacturer of modern aluminium-glass constructions at a high European level. We provide solutions

Bardziej szczegółowo

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne w województwie zachodniopomorskim

Zintegrowane Inwestycje Terytorialne w województwie zachodniopomorskim Zintegrowane Inwestycje Terytorialne w województwie zachodniopomorskim Westpomeranian Integrated Territorial Investments Źródło: Biuletyn Informacyjny 1 Zintegrowane Inwestycje Terytorialne dla Koszalińsko-Kołobrzesko-

Bardziej szczegółowo

About the Program. Beneficiaries of the Program. Top 500 Innovators Society building modern science-industry collaboration

About the Program. Beneficiaries of the Program. Top 500 Innovators Society building modern science-industry collaboration Top 500 Innovators Society building modern science-industry collaboration Dariusz Janusek Science for Industry: Necessity is the mother of invention Second Networking Event in the field of modern techniques

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH. Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Studia II stopnia niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność INERNATIONAL LOGISTICS Description Master Studies in International Logistics is the four-semesters studies, dedicate

Bardziej szczegółowo

Kielce University of Technology. www.tu.kielce.pl

Kielce University of Technology. www.tu.kielce.pl At present, the University consists of four faculties: the Faculty of Civil and Environmental Engineering the Faculty of Electrical Engineering, Automatics and Computer Science the Faculty of Mechatronics

Bardziej szczegółowo

PROGRAM. Partnerskie Projekty Szkół Program sektorowy Programu Uczenie się przez całe życie. Tytuł projektu: My dream will change the world

PROGRAM. Partnerskie Projekty Szkół Program sektorowy Programu Uczenie się przez całe życie. Tytuł projektu: My dream will change the world PROGRAM Partnerskie Projekty Szkół Program sektorowy Programu Uczenie się przez całe życie Tytuł projektu: My dream will change the world Państwa partnerskie: Hiszpania i Włochy Czas realizacji projektu:

Bardziej szczegółowo

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL

ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL Read Online and Download Ebook ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA JEZYKOWA) BY DOUGLAS KENT HALL DOWNLOAD EBOOK : ARNOLD. EDUKACJA KULTURYSTY (POLSKA WERSJA Click link bellow and free register

Bardziej szczegółowo

SIŁA EKSPORTU POLSKIEJ BRANŻY KOSMETYCZNEJ

SIŁA EKSPORTU POLSKIEJ BRANŻY KOSMETYCZNEJ SIŁA EKSPORTU POLSKIEJ BRANŻY KOSMETYCZNEJ THE POWER OF EXPORT IN POLISH COSMETICS INDUSTRY KATARZYNA OLĘDZKA Brand Manager Verona Products Professional AGENDA 1. Branża kosmetyczna w Polsce i na świecie

Bardziej szczegółowo

Galeria Handlowa Starogard Gdański

Galeria Handlowa Starogard Gdański Galeria Handlowa Starogard Gdański Parkridge Retail Miasto Starogard Gdański leży w południowo-wschodniej części województwa pomorskiego, w pobliżu Borów Tucholskich, nad rzeką Wierzycą na Pojezierzu Starogardzkim.

Bardziej szczegółowo

OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA

OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA Politechnika Poznańska Wydział Maszyn Roboczych i Transportu Inż. NATALIA LEMTIS OPTYMALIZACJA PUBLICZNEGO TRANSPORTU ZBIOROWEGO W GMINIE ŚRODA WIELKOPOLSKA Promotor: DR INŻ. MARCIN KICIŃSKI Poznań, 2016

Bardziej szczegółowo

1987-2012 DYSKRET POLSKA 1987-2014

1987-2012 DYSKRET POLSKA 1987-2014 25 LAT 27 LAT 1987-2012 DYSKRET POLSKA 1987-2014 nasi klienci dobrze trafili... get your swing on with us... www.dyskret.com.pl 30-023 Kraków, ul. Mazowiecka 131 tel. +48 12 423 31 00, office@dyskret.com.pl

Bardziej szczegółowo

ZróŜnicowanie polskich miast Urban Inequality in Poland

ZróŜnicowanie polskich miast Urban Inequality in Poland OECD Przegląd krajowej polityki miejskiej National Urban Policy Review of Poland 17-19 19 March 2010 ZróŜnicowanie polskich miast Urban Inequality in Poland Zygmunt Ziobrowski Instytut Rozwoju Miast The

Bardziej szczegółowo

ALA MA KOTA PRESCHOOL URSYNÓW WARSAW POLAND

ALA MA KOTA PRESCHOOL URSYNÓW WARSAW POLAND ALA MA KOTA PRESCHOOL URSYNÓW WARSAW POLAND Ala ma kota is a network of non-public education preschools which are entered into the register of non-public schools and institutions of the Capital City of

Bardziej szczegółowo

Dominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE)

Dominika Janik-Hornik (Uniwersytet Ekonomiczny w Katowicach) Kornelia Kamińska (ESN Akademia Górniczo-Hutnicza) Dorota Rytwińska (FRSE) Czy mobilność pracowników uczelni jest gwarancją poprawnej realizacji mobilności studentów? Jak polskie uczelnie wykorzystują mobilność pracowników w programie Erasmus+ do poprawiania stopnia umiędzynarodowienia

Bardziej szczegółowo

Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition)

Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition) Miedzy legenda a historia: Szlakiem piastowskim z Poznania do Gniezna (Biblioteka Kroniki Wielkopolski) (Polish Edition) Piotr Maluskiewicz Click here if your download doesn"t start automatically Miedzy

Bardziej szczegółowo

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 8

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 8 Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 8 Przetłumacz na język angielski.klucz znajdziesz w drugiej części ćwiczenia. 1. to take a rest - odpocząć Muszę odpocząć. (5) Czy chcesz

Bardziej szczegółowo

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019

Helena Boguta, klasa 8W, rok szkolny 2018/2019 Poniższy zbiór zadań został wykonany w ramach projektu Mazowiecki program stypendialny dla uczniów szczególnie uzdolnionych - najlepsza inwestycja w człowieka w roku szkolnym 2018/2019. Składają się na

Bardziej szczegółowo

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round

Extraclass. Football Men. Season 2009/10 - Autumn round Extraclass Football Men Season 2009/10 - Autumn round Invitation Dear All, On the date of 29th July starts the new season of Polish Extraclass. There will be live coverage form all the matches on Canal+

Bardziej szczegółowo

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ

PORTS AS LOGISTICS CENTERS FOR CONSTRUCTION AND OPERATION OF THE OFFSHORE WIND FARMS - CASE OF SASSNITZ Part-financed by EU South Baltic Programme w w w. p t m e w. p l PROSPECTS OF THE OFFSHORE WIND ENERGY DEVELOPMENT IN POLAND - OFFSHORE WIND INDUSTRY IN THE COASTAL CITIES AND PORT AREAS PORTS AS LOGISTICS

Bardziej szczegółowo

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 7

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 7 Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 7 Przetłumacz na język angielski.klucz znajdziesz w drugiej części ćwiczenia. 1. to do business prowadzić interesy Prowadzę interesy w

Bardziej szczegółowo

Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska

Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska - Wstęp Dear Mr. President, Dear Mr. President, Bardzo formalny, odbiorca posiada specjalny tytuł, który jest używany zamiast nazwiska Dear Sir, Dear Sir, Formalny, odbiorcą jest mężczyzna, którego nazwiska

Bardziej szczegółowo

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014

European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 European Crime Prevention Award (ECPA) Annex I - new version 2014 Załącznik nr 1 General information (Informacje ogólne) 1. Please specify your country. (Kraj pochodzenia:) 2. Is this your country s ECPA

Bardziej szczegółowo

you see decision. oznacza to, Whenever kiedy widzisz biznes, someone once made Za każdym razem, który odnosi sukces,

you see decision. oznacza to, Whenever kiedy widzisz biznes, someone once made Za każdym razem, który odnosi sukces, PREMIUM Za każdym razem, kiedy widzisz biznes, który odnosi sukces, oznacza to, że ktoś kiedyś podjął odważną decyzję. Whenever you see a successful business, someone once made a courageous decision. Szanowni

Bardziej szczegółowo

ARKOŃSKA BUSINESS PARK A1

ARKOŃSKA BUSINESS PARK A1 PARK A1 Kontakt: Joanna Gomułkiewicz Knight Frank Sp. z o.o. ul. Szafarnia 10 80-755 Gdańsk Polska T +48 58 303 60 76 M +48 669 970 051 joanna.gomulkiewicz@pl.knightfrank.com Arkońska Business Park A1

Bardziej szczegółowo

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond.

Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project can respond. Project CARETRAINING PROJECT EVALUATION QUESTIONNAIRE Projekt CARETRAINING KWESTIONARIUSZ EWALUACJI PROJEKTU Please fill in the questionnaire below. Each person who was involved in (parts of) the project

Bardziej szczegółowo

Polska Szkoła Weekendowa, Arklow, Co. Wicklow KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM

Polska Szkoła Weekendowa, Arklow, Co. Wicklow KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM KWESTIONRIUSZ OSOBOWY DZIECKA CHILD RECORD FORM 1. Imię i nazwisko dziecka / Child's name... 2. Adres / Address... 3. Data urodzenia / Date of birth... 4. Imię i nazwisko matki /Mother's name... 5. Adres

Bardziej szczegółowo

WULS Plant Health-Warsaw Plant Health Initiative Regpot (EU FP7)

WULS Plant Health-Warsaw Plant Health Initiative Regpot (EU FP7) SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA WIEJSKIEGO W WARSZAWIE Wydział Ogrodnictwa, Biotechnologii i Architektury Krajobrazu WULS Plant Health-Warsaw Plant Health Initiative Regpot -2011-1 (EU FP7) SZKOŁA GŁÓWNA GOSPODARSTWA

Bardziej szczegółowo

SME Instrument & Fast Track to Innovation Programy wspierania innowacji dla MŚP sektora transportowego

SME Instrument & Fast Track to Innovation Programy wspierania innowacji dla MŚP sektora transportowego Warszawa, 17 grudnia 2014 SME Instrument & Fast Track to Innovation Programy wspierania innowacji dla MŚP sektora transportowego Prelegent: Aneta Maszewska W niniejszej prezentacji wykorzystano materiały

Bardziej szczegółowo

ITS project in Wroclaw Projekt ITS we Wrocławiu

ITS project in Wroclaw Projekt ITS we Wrocławiu ITS project in Wroclaw Projekt ITS we Wrocławiu Błażej Trzcinowicz ITS Project Manager Departament Prezydenta Zespół Zarządzania Projektami Department of the Mayor Project Management Unit Presentation

Bardziej szczegółowo

Lekcja 1 Przedstawianie się

Lekcja 1 Przedstawianie się Lekcja 1 Przedstawianie się i poznawanie innych 2 Wysłuchaj dialogów, najpierw w wersji oryginalnej, później z tłumaczeniem. Powtarzaj poszczególne kwestie za lektorami. Dialog 1 Przedstawianie się w sytuacji

Bardziej szczegółowo

Perspectives of photovoltaics in Poland

Perspectives of photovoltaics in Poland Perspectives of photovoltaics in Poland Stanisław M. Pietruszko Polish Society for Photovoltaics Warsaw University of Technology PV power installed in Poland Year Capacity [MW] No of systems Yearly growth

Bardziej szczegółowo

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 1

Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 1 Angielski bezpłatne ćwiczenia - gramatyka i słownictwo. Ćwiczenie 1 Przetłumacz na język angielski.klucz znajdziesz w drugiej części ćwiczenia. 1. to be very busy być bardzo zajętym Jestem teraz bardzo

Bardziej szczegółowo

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH

WYDZIAŁ NAUK EKONOMICZNYCH Studia I stopnia stacjonarne i niestacjonarne Kierunek Międzynarodowe Stosunki Gospodarcze Specjalność PROGRAM OF BACHELOR STUDIES IN Description The objective of the studies is to train an expert in international

Bardziej szczegółowo

Let's talk about art 07. Porozmawiajmy o sztuce

Let's talk about art 07. Porozmawiajmy o sztuce Let's talk about art 07. Porozmawiajmy o sztuce 1 Ray Magazine 2/2019 2 07. EN LET S TALK ABOUT ART WARAT RODPECHPRAI Thailand - 1st place 1. What encouraged you to take part in the competition? The competition

Bardziej szczegółowo

Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych?

Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych? Jak zasada Pareto może pomóc Ci w nauce języków obcych? Artykuł pobrano ze strony eioba.pl Pokazuje, jak zastosowanie zasady Pareto może usprawnić Twoją naukę angielskiego. Słynna zasada Pareto mówi o

Bardziej szczegółowo

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards

Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards INSPIRE Conference 2010 INSPIRE as a Framework for Cooperation Network Services for Spatial Data in European Geo-Portals and their Compliance with ISO and OGC Standards Elżbieta Bielecka Agnieszka Zwirowicz

Bardziej szczegółowo

Public Schools No. 1 in Chelm Project: The Whole World Is a One Big Chelm

Public Schools No. 1 in Chelm Project: The Whole World Is a One Big Chelm Public Schools No. 1 in Chelm Project: The Whole World Is a One Big Chelm The realization of the programme "The Whole World is One Big Chelm" March 2006 We have completed yet another stage of our programme.

Bardziej szczegółowo

I webinarium 18.02.2015

I webinarium 18.02.2015 I webinarium 18.02.2015 Współfinansowany ze środków Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego w ramach Programu Operacyjnego Współpracy Transgranicznej Republika Czeska - Rzeczpospolita Polska 2007-2013.

Bardziej szczegółowo

Profil Czasopisma / The Scope of a Journal

Profil Czasopisma / The Scope of a Journal 1 / 5 Profil Czasopisma / The Scope of a Journal Kwartalnik naukowo techniczny Inżynieria Przetwórstwa Spożywczego Polish Journal of Food Engineering, stanowi forum publikacyjne środowiska naukowego i

Bardziej szczegółowo

Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego Departament Infrastruktury Społecznej Wydział Projektu Własnego w Obszarze Turystyki

Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego Departament Infrastruktury Społecznej Wydział Projektu Własnego w Obszarze Turystyki Winnica Zabór - historia - 2010 Zabór Vineyard - history - 2010 (1) Spotkania spotkania spotkania Meetings Meetings Meetings Urząd Marszałkowski Województwa Lubuskiego Urząd Gminy Zabór Municipal Office

Bardziej szczegółowo

GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland

GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland GLOBAL METHANE INITIATIVE PARTNERSHIP-WIDE MEETING 12-14.10.2011 Kraków, Poland INSTITUTE OF TECHNOLOGY AND LIVE SCIENCES POZNAŃ BRANCH Department of Environmental Management in Livestock Buildings and

Bardziej szczegółowo

Regionalny SEAP w województwie pomorskim

Regionalny SEAP w województwie pomorskim ENNEREG International Conference Transfer of knowledge in the field of sustainable use of energy 22 May 2012, Wielkopolska Voivodship Office, Poznań, Poland Regionalny SEAP w województwie pomorskim Katarzyna

Bardziej szczegółowo

Fargo, North Dakota Commercial Roofing Contractor Tecta America Dakotas. [stm_sidebar sidebar= 7836 ]

Fargo, North Dakota Commercial Roofing Contractor Tecta America Dakotas. [stm_sidebar sidebar= 7836 ] Fargo, North Dakota Commercial Roofing Contractor Tecta America Dakotas [stm_sidebar sidebar= 7836 ] Commercial Roofing Contractor in Fargo, North Dakota Our commercial roofing company has been serving

Bardziej szczegółowo

Kształtując przyszłość, jakiej chcemy. refleksje z raportu podsumowującego Dekadę Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju ( ).

Kształtując przyszłość, jakiej chcemy. refleksje z raportu podsumowującego Dekadę Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju ( ). Kształtując przyszłość, jakiej chcemy refleksje z raportu podsumowującego Dekadę Edukacji dla Zrównoważonego Rozwoju (2005-2014). W jaki sposób pomóc ludziom wydobyć się z ubóstwa i znaleźć dobrą pracę,

Bardziej szczegółowo

25 27 May th Logistics, Warehousing and Transport Expo. summary.

25 27 May th Logistics, Warehousing and Transport Expo. summary. summary On logistics in a complex manner, at the Expo Silesia fair only Over two thousand visitors came to Expo Silesia on 25-27 May 2010 during the Logistics, and the Rail Transport Fair held at the same

Bardziej szczegółowo

EGARA 2011. Adam Małyszko FORS. POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r

EGARA 2011. Adam Małyszko FORS. POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r EGARA 2011 Adam Małyszko FORS POLAND - KRAKÓW 2-3 12 2011r HISTORIA ELV / HISTORY ELV 1992r. 5 Program działań na rzecz ochrony środowiska / EAP (Environmental Action Plan) 1994r. Strategia dobrowolnego

Bardziej szczegółowo

We Bring Brands to Life. for online portfolio visit www.ms-design.pl

We Bring Brands to Life. for online portfolio visit www.ms-design.pl We Bring Brands to Life for online portfolio visit www.ms-design.pl yetico producent styropianu styrofoam producer Świetliste logo zatopione w płaszczyznach plexi podkreśla innowacyjne podejście firmy

Bardziej szczegółowo

ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland

ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland ETICS: Few words about the Polish market Dr. Jacek Michalak Stowarzyszenie na Rzecz Systemów Ociepleń (SSO), Warsaw, Poland 1957 the first ETICS was applied to residential building in Berlin, Germany the

Bardziej szczegółowo